llicuiuc ftihict) tGTouranl
Radiopiraten
aan het werk
Ruim 15.000 Amerikanen door ijswoestijn
naar wachtende armada
Chinezen staan thans vlak voor de
38ste breedtegraad
Uitspraak over Bertha Hertogh
uitgesteld tot morgen
Besprekingen over Nieuw-Guinea
duren voort
Wist U
MAANDAG 11 DECEMBER 1950
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel 22710 en Tel
23375 Redactie: Tel 20408
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 4.50 p kwartaal,
1.50 per maand; 0.35 per week
AD VERTE NTIËN: f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.StantvasUc* is aMItoea
tnyn hert ia teghenspoet*
Een en dertigste Jaargang No 8297
In weekeinde uitgeweken
VECHTEND tegen sneeuwstormen, ijzige koude en, in alle bossen en
bergspleten verborgen Chinezen, hebben 15.000 Amerikaanse infan
teristen en mariniers en 200 Britse commando's Zondag het geallieeerde
bruggenhoofd bij Hamhoeng en de haven Hoengnam bereikt. „Toen de
avond viel, was iedereen binnen", zo werd in McArthurs hoofdkwartier
bekend gemaakt. Het is nog niet duidelijk, wat de bedoeling van de
geallieerde legerleiding is: stand te houden aan dit bruggenhoofd, of
de troepen te evacueren. Uit Wousan werden de Amerikaanse troepen
geëvacueerd.
Op minder dan drie kilometer van de
38ste breedtegraad zagen Amerikaanse
i vliegers twee tot drieduizend man com-
munistische troepen in gele en groene
uniformen. Het is de vraag of het ge
regelde troepen zijn. Men denkt aan
i guerilla's. Het zal thans evenwel spoe-
dig duidelijk zijn, wat de communisten
willen: doorstoten over of staan blijven
vóór de 38ste breedtegraad.
„De stroom van Chinese troepen duurt
voort", aldus Mac Arthur.
Dit is het nieuws, dat het weekeinde
De terugtocht van de Amerikanen en
Britten naar de kust werd mogelijk ge
maakt door het oprukken van een Ame
rikaanse colonne, die uit het bruggen
hoofd ,4e vallei van hef helse vuur"
was binnengedrongen om de ingesloten
wapenbroeders te hulp te komen.
Direct, nadat er contact was gemaakt
stroomden bulldozers, tanks, en vracht
wagens vol soldaten het bruggenhoofd
binnen. De soldaten droegen allen bont
mutsen tegen de kou. Zij waren zeer
vermoeid.
I Viegtuigen hadden, mist en ijs ten spijt,
een scherm van raketten en bommen
om de terugtrekkende legers gelegd.
1 Voor de kust ligt de armada van vice-
admiraal C. Turner Joy, die de soldaten
zal helpen evacueren of, zoals hun bevel-
hebber generaal Almond het zeide: „Van
kortere bevoorradingslinies offensief te
opereren".
Behalve de Amerikaanse divisie is ook
de Zuid-Koreaanse Kapitool divisie in
het bruggenhoofd aangekomen. Dat be
tekent dus, dat de terugtocht van de
Amerikaanse mariniers, die de Jaloe
reeds bereikt hadden en die van de Zuid-
Koreanen, die bij de Russische grens
stonden, in alle stilte voltrokken werd.
De Chinezen, die tijdens de terugtocht
In Amerikaanse handen vielen, zagen er
niet als overwinnaars uit. Een hunner
was blootsvoets. Zijn voeten waren zo
stijf bevroren, dat de huid er afgepeld
kon worden.
Deze „vrijwilliger" was op tennisschoe
nen naar Korea gestuurd. Die waren hem
I al spoedig van de voeten gevallen. Hij
moest toen op blote voeten verder. Tien
tallen anderen zijn er al even slecht aan
toe als hij. Hun gewatteerde uniformen
zijn aan flarden. Het eten, dat zij van de
mariniers krijgen vermorsen zij, daar zij
I het, met hun bevroren handen, niet naar
de mond kunnen brengen.
„Centurion" buitgemaakt
Enige onrust wekte het bericht, dat in
Pyongjang. de Noord Koreaanse hoofd
stad, door de Britten een „Centurion"
tank moest worden achtergelaten. Dit is
een der allernieuwste Britse gevechtswa
gens. waarin de modernste snufjes toe
gepast zijn. Vele ervan waren ..staats-
geheim". De ontsnapte bemanning deel
de mee. de tank in brand gestoken te
hebben, voor zij haar moest achterlaten
en zoveel mogelijk alles vernield te heb
ben wat eraan geheimen te vernielen
was. Men meent.-dat de communisten te
veel „Westerse" geheimen ontdekten in
deze oorlog. Zelf gaven zij niets prijs.
De tankcommandant was. nadat de
Centurion was prijsgegeven, over de
tank gevlogen in een verkenningsvlieg
tuig. Later bestookten straalvliegtuigen
het vechtapparaat met raketten. De tank
had nog geen schot gelost.
Wat de aanwezigheid van de commu-
nistische troepen bij de 38ste breedte
graad betreft: men maakt daaruit op- dat
I het terugtrekkende Amerikaanse achtste
leger dus reeds verder moet zijn en de
grens tussen Noord- en Zuid-Korea
i klaarblijkelijk reeds gepasseerd is.
Behalve de genoemde 2 3000 man
heeft men ook andere communistische
eenheden 48 km ten Noorden van de
i breedtegraad ontdekt.
1 Honderden angstige Koreaanse vluch
telingen betalen meer dan 200 dollar per
persoon aan smokkelaars, die hen
kleine boten naar de Japanse eilanden
willen brengen. De overtocht is
vaarlijk en moet des nacnts uitgevoerd
worden in overvolle boten.
In Zuid-Korea is de staat van beleg
van kracht geworden.
Of Seoul, de Zuid-Koreaanse hoofd
stad. verdedigd zal worden staat nog niet
vast. Het besluit zal genomen moeten
worden door het achtste leger of de Ver.
Troepen teleurgesteld
i Generaal MacArthur is Maandag per
vliegtuig naar Korea gegaan
i bezoek te brengen aan generaal Walker.
de bevelhebber van het achtste Ameri
kaanse leger, en generaal Almond, de
bevelhebber van het tiende corps.
Bij zijn terugkeer te Tokio verklaarde
MacArthur, dat de terugtocht van de
verbonden legers „bittere algemene te
leurstelling" onder de troepen te velde
had veroorzaakt.
De Amerikaanse vlot heeft de Noord-
koreaaanse havenstad Wonsan zeven
dagen lang dor een zware vuurbarrière
beschermd tegen de opdringende Noord-
koreaanse en Chinese legermachten. Ter
wijl het gebied om de stad met duizen-
d entonnen granaten werd gebombar
deerd, konden de Amerikaanse en Zuid-
koreaanse troepen met hun materiaal
worden ingescheept en geëvacueerd.
Vliegtuigen van de verbonden troepen
namen Maandag grote colonnes Noord-
koreaanse burgers waar. die voor de
communistische troepen naar het zuiden
vluchtten.
Wil Peking halthouden
bij 38ste br.graad?
Mildere stemming in
Lake Success
Dertien Aziatische landen, die Peking
verzochten de 38ste breedtegraad niet te
overschrijden, kwamen gisteren (een
dag eerder dan was aangekondigd) bijeen
voor het samenstellen van een resolutie.
Daarin wordt opgeroepen tot het on
middellijk staken van de vijandelijk
heden en het vestigen van een gedemi-
litairiseerde zóne langs de 38ste breedte
graad, hangende de huidige onderhan
delingen.
Gedurende het weekeinde constateerde
men in Lake-Success een „bemoedigende
atmospheer". Er zijn aanwijzingen, dat
Peking bereid zou zijn de Chinese troe
pen bij de 38ste breedtegraad halt te
doen houden. De Chinese regering zou
echter staan op een ronde tafelconferen
tie met de V S.. Engeland en Rusland,
voor het regelen van de Oost-Aziatische
kwesties. Peking's eisen blijven dan:
Toelating tot de Ver. Naties, terugtrek
ken van alle buitenlandse troepen uit
Korea en terugtrekken van de Ameri
kaanse zevende vloot uit de wateren
rond Formosa.
Sir Bengal Rau, gedelegeerde van In
dia, die als contactman met de Chineen
optreedt, zei gisteren: „Onderhandelingen
met de Chinezen hebben aangetoond, dat
zij de strijd wensen te beëindigen". Maar
hij ontkende reeds de toezegging te heb
ben gekregen, dat de 38ste breedtegraad
niet overschreden zou worden.
Attlee in Ottawa:
Nieuw krijgsplan voor
Korea
Attlee is Zaterdag uit Washington i
Ottawa aangekomen, waar hij een onder
houd heeft gehad met zijn Canadese
ambtsgenoot Louis St Laurent
Canadese kabinet. Na afloop der bespre
kingen verklaarde St Laurent: „Volgens
de inlichtingen. waarover ik beschik,
zullen de Ver Naties niet uit Korea
dreven worden'. Het kabinet zou
„zeer gerust gesteld" voelen door de in
lichtingen, die Attlee had verstrekt-
Na een avontuurlijke tocht vol gevaren wist deze Amerikaanse tank in Korea
door de Chinese linies te breken en de bondgenoten te bereiken. Het spreekt
vanzelf dat de soldaten, die aan de tang van de rode troepen konden ontkomen,
in het eigen kamp met gejuich werden ontvangen
Conductrice in een autobus
garage doodgedrukt
Terwijl een chauffeur van de firma
Bergman te Ter Apel bezig was een auto
bus achteruit in de garage te zetten, ge
raakte de conductrice mej. J. Smid uit
Musselkanaal tussen de muur en de bus
bekneld. Zij is aan de verwondingen
overleden.
Op de verkeersweg UtrechtDen Bosch
te Jutphaas, is de fabrikant K. uit Zaan
dijk door een auto gegrepen en gedood.
Hij stond naast zijn wagen, die door de
gladheid van de weg op de linker ry-
s terechtgekomen.
Tabinta bracht 700 man uit
Indonesië mee
In zestig bussen werden de ruim 700
militairen, die met de Tabinta uit Indo-
terugkeerden, vandaag naar huis
vervoerd. Onder de mannen bevonden
zich 356 leden van de Kon. Landmacht
an het voormalige KNIL. als
mede enkele burgers. Zij werden van
morgen bij de ontscheping te Amster
dam toegesproken door gen.-maj. W. J.
K Baay namens de regering en luit -kol.
J. T. Winkel namens Prins Bernhard.
Voor muziek zorgde het corps van het
regiment Johan Willem Friso uit Assen
Dr H. M. Hirschfeld binnenkort
naar huis
Dr H. M. Hirschfeld. regeringscommis
saris voor het Marshallplan, die enige
wtken geleden gedurende een verblijf in
Parijs plotseling ziek werd, is in zoverre
hersteld, dat hij zeer spoedig naar Neder
land zal terugkeeren. Hij zal voorlopig
enige tijd rust houden.
Bespreking over gevolgen
huurverhoging
De regering zal binnenkort met de
Stichting van de Arbeid overleg plegen
over de gevolgen van de aanstaande
huurverhoging van 15 procent
die buiten de loon- en inkomstenbelas
ting vallen. Zoals men weet zijn deze
belastingen verlaagd om aan de huur-
verlaging tegemoet te komen.
Water stroomt over de weg
bij Steenderen
Reeds verscheidene dagen staan tien
tallen hectaren bouw- en weiland in er
om de gemeente Steenderen (Gld.) onder
water, zoals wij Zaterdag in een deel
onzer edities al meldden. Het
stroomt zelfs over de weg Steenderen—
Olburgen. Het verkeer HummeloBaak-
Zutphen is nog niet gestremd geweest, al
staat het water tot aan de berm van dc
weg. Men verwacht dat het water spoe
dig zal dalen. De overstroming is het ge
volg van een kleine dijkdoorbraak.
Ook uitnodiging voor Koningin
en Prins?
De Ned. Geref. Kerk in Zuid-Afrika
heeft de regering verzocht, Koningin
Juliana en Prins Bernhard uit te nodigen
ter gelegenheid van de Van Riebeeck-
herdenking in 1952. (Zoals men weet ii
andere zijde voorgesteld. Prinses
Wilhelmina uit te nodigen).
28 Stuks vee in vlammen
omgekomen
De grote boerderij van de heer J. H.
an Dalen te Zeyen in de gemeente
Vries (Dr.) is vannacht in vlammen op
gegaan. Er kwamen 28 stuks vee om het
leven en de gehele oogst ging verloren.
Van de inboedel kon niets worden gered.
De vier bewoners moesten zich in nacht
kleding in veiligheid stellen. De schade
beloopt f 50.000 en wordt gedeeltelijk
door verzekering gedekt. De oorzaak
de brand is onbekend.
Boorstang greep halsdoek
mijnwerker gestikt
De 20-jarige ongehuwde postsleper R.
G. Marcus uit Treebeek was Zaterdag
middag in de staatsmijn Emma een gat
aan het boren, toen zijn loshangende
nalsdoek door de boorstang werd gegrt
pen en hem de adem werd afgesnede.
De mijnwerker stikte.
Nationale noodtoestand
in de Ver. Staten?
De Amerikaanse minister van Defen
sie, Marshall, heeft verklaard: „dat de
president ernstig overweegt, de nationale
noodtoestand af te kondigen".
toespraak tot 20.000 jonge sol
daten (hij was in generaalsuniform en
sprak voor dc vuist weg) zei Eissenho-
„Het is mogelijk, dat Amerika spoe
dig alle jongemannen in dienst roept.
Wij roepen om vrede, maar die is er niet.
Denk er aan. jullie behoren tot een vrij
land en jullie zullen een harde oef en
ten doormaken om deze vrij
heid te verdedigen. Maar indien jullie
moeten vechter., moet je op de strijd
voorbereid zijn".
Marshall weigerde te zeggen of hij
(Marshall) geadviseerd had de nood
toestand uit te vaardigen. Evenmin wil
de hij er zich over uitlaten wat de uit
vaardiging van de noodtoestand pre
es zou inhouden.
Verscheidene senatoren, die Marshal'.
hooggeplaatste ambtenaren aange
hoord hadden, deelden aan verslagge-
mede, dat zij in verband met con-
trolenmaatregelen en de productie voor
de vervaardiging van oorlogsmateriaal
de noodtoestand waren.
Geen wol voor Amerikaanse
soldaten
Een aantal Amerikaanse senatoren
verklaart volgens Reuter in een rapport,
geen wol meer is voor militair ge
bruik op grote schaal.
Simuleert Ilse Koch dat
ze gek is?
Ilse Koch, was vandaag voor de eerste
keer niet aanwezig bij het reeds 14 dagen
durende proces te Augsburg. Zij zou vol
gens sommige berichten een zenuwsto
ring gekregen hebben en naar de psy
chiatrische afdeling van een ziekenhuw
in Augsburg overgebracht zijn. Daarbij
5 luide geroepen hebben: ..Ik
ben schuldig Ik ben een zondares", dat
voorbijgangers haar hoorden.
Na afloop van dit proces zal zij ver
moedelijk voor een Duits denazificatie-
hof terechtstaan.
Dokters hebben verklaard, dat Ilse
Koch doet of zij krankzinnig is om haar
proces in de war te sturen, daar zij vreest
verordeeld te worden. Een arts zeide.
dat zij gisteren in haar cel meubilair ver
nield had en de ruit van het venster had
stukgemaakt waarop zij „buitengewoon
smerige opmerkingen" over het binnen
plein had uitgeschreeuwd.
De Nobelprijzen in Oslo
uitgereikt
In aanwezigheid van vele vorstelijke
personen is gisteren te Oslo de Nobel
prijs voor de vrede uitgereikt aan de
Amerikaan dr Ralphe Bunche, de vroe
gere bemiddelaar der V.N. in Palestina.
Te Stockholm werden later op de dag de
Nobelprijzen voor natuurkunde, schei
kunde, medicijnen en literatuur uitge
reikt aan resp. prof. Cecil Powell (Eng.)
de Duitse scheikundigen Diels en Adler,
de medici Kendell en Hench (VS) en
prof. Tadeus (Zwits.) en aan de Britse
philosoof Bertrand Russell. De Ameri
kaanse schrijver Faulkner kreeg de
Nobelprijs voor literatuur 1949. De uit
reiking viel samen met de 50-ste ver
jaardag van de Nobel-stichting.
Sabotage in Roemenië
In verschillende streken van Roemenië
heeft men de politie moeten versterken
het hoofd te kunnen bieden aan het
steeds toenemend aantal sabotagedaden
verzetsgroepen, aldus de Daily Te
legraph. Het nieuwe gebouw van het
communistische blad Scantela zou door
bomontploffing zwaar zijn bescha
digd. evenals een brug over de Donau
bij Oernavoda en een spoorlijn naar
Rusland bij Galtaz.
De Gaull9 vraagt opnieuw
om de macht
Generaal de Gaulle heeft gisteren in
;n felle rede te Rijsel critiek geleverd
op het beleid der Franse regering en op-
w aangedrongen op de vorming van
regering van partijlozen onder zijn
leiding en algemene verkiezingen in
Frankrijk.
Spanje moet Gibraltar
terughebben
Generaal Franco zal de teruggave van
Gibraltar aan Spanje eisen aldus verluidt
te Madrid- In ee ninterview zou hij heb
ben verzocht om „eerlijk spel" ta v
Gibralar. Hij meende dat de Britse
kroonkolonie ..geen orlog waard is".. „Het
is een vrücht, die rijp is en gereed
af te vallen", aldus Fronca.
De nieuwbenoemde Ned. gezan
Wenen, M. van Buttingha Wichers, heeft
zijn opwachting gemaakt bij de ge
allieerde controlecommissie voor Oosten-
1 rijk.
De Argentijn Najdorf is de geluk
kige winnaar van het internationaal
schaaktournooi te Amsterdam. Hier
mee sleepte hij de prijs van f 2000
in de wacht
Moord in Hank zou door
andere gevolgd worden
„Doodscandidaten" op een lijstje
De leden van het complot dat is ge
arresteerd wegens moord op de 78-jarige
veeboer J. W. van Mol in het gehucht
Hank, hebben bekend dat zij nog meer
„doodscandidaten" op hun lijstje hadden
staan. De moord in Hank is gepleegd door
de 23-jarige E. v. d. S. uit Werkendam.
Hy had reeds lang plannen om de boer
te vermoorden en zijn geld te roven. De
andere gearreseerden komen uit Sleeu-
wijk en Werkendam. De heer Mol was
erg welgesteld en wat zonderling.
Tienduizend kisten fruit op Tielse
Kerstveiling
Op de Kerstfruitveiling in Tiel werden
Zaterdag tienduizend kisten fruit aange
voerd. De hoeveelheid goudreinetten
overtrof alle verwachtingen. Over de
kwaliteit was de jury eer tevTeden. Tach
tig aanvoerders kregen een premie en in
totaal was voor f 2.500 aan prijzen be
schikbaar gesteld.
Tweeduizend demonstranten vanochtend met
gummiknuppels uiteen gedreven
NOG GEEN BREUK
Sjafroeddin voorziet moeilijkheden
De Indonesische premier Natsir heeft na afloop van een kabinetszitting te
Djakarta verklaard, dat rar Roem de besprekingen in Nederland over
Nieuw-Guinea zal voortzetten. Hij voegde er aan toe, dat indien de kwestie
dit jaar niet zou zijn opgelost, beide partijen voor een moeilijke toestand
zouden komen te staan.
New York Times over
kwestie Nw-Guinea
hoofdartikel van de New York
Times, waarin zij het Indonesische voor
stel, waarin de suggestie gedaan wordt
de souvereiniteit over het westelijk deel
Nieuw-Guinea binnen zes maanden
Indonesië over te dragen, zegt het
blad, dat de Indonesiërs waarschijnlijk
hun eisen zo hoog mogelijk hebben ge
steld om daarna met goed fatsoen hier
ts van te kunnen laten vallen.
De New York Times zegt voorts, dat
het niet te hopen is, dat deze kwestie zal
uitlopen op weer een moeilijkheid in het
Verre Oosten. Het blad hoopt, dat de In
donesiërs thans niet hun eisen zullen
doordrijven. „Van het allereerste belang
zijn de wensen van het volk van Nieuw-
Guinea. Het is raadzaam verdere beslui-
uit te stellen, totdat die wensen kun-
worden geformeerd. Wanneer zij tot
uidrukking zijn gebracht zal de tijd ge
komen zijn om te handelen", aldus het
blad.
De Indonesische minister van Finan-
ën. Sjafroeddin. heeft op weg naar huis
te New York verklaard, dat hij grote
moeilijkheden in de toekomst voorziet als
gevolg van het feit, dat geen overeen
stemming is bereikt over de overdracht
van Nieuw-Guinea aan Indonesië. De an
ti-Nederlandse gevoelens zouden in ge
heel Indonesië weer oplaaien. Een en an
der zou een goed functioneren van de
Nederlands-Indonesische Unie zeer kua-
belemmeren.
Partai Boeroeh (communistisch)'
heeft op een vergadering verklaard, dat
zij in beginsel met een boycot der Ne
derlanders accoord gaat.
Heffing op buitenlands kapi
taal in Duitsland
De Westduitse regering zou volgens het
Franse persbureau A.F.P. voornemens
zijn, een heffing van 50 procent te doen
op alle buitenlandse kapitalen, die op
21 Juni 1948 aanwezig waren.
„Ik moet nog maals met nadruk ver
klaren. dat er veel meer op het spel
staat dan het grondgebied dat Irian heet".
Indien er geen oplossing kan worden ge
vonden, dan ben ik pessimistisch", ver
klaarde Natsir. Hij weigerde te antwoor
den op de vraag of er overwogen was.
derden bij de oplossing te betrekken,
doch zeide, dat de Indonesische delegatie
pogingen doet. de zaak over het dode
punt heen te brengen.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, is het feit, dat de Indonesische
delegatie voor morgen passage heeft ge
boekt, niets nieuws. Dit betreft een oude
boeking, die Moh. Roem reeds enige tijd
geleden aankondigde. Vanmiddag om 5
uur is er weder een bespreking.
Het blad „Nieuwsgier" schrijft, dat
men zich door de kalmte van het ogen
blik niet moet laten misleiden. Het be
weert opnieuw, dat de Nederlanders in
Indonesië voor annexatie van Nieuw-
annexatie van Nieuw-Guinea door Indo
nesië zijn en beschuldigt de Nederlandse
regering van starheid en gebrek aan ver
beeldingskracht Het blad vergelijkt Ne
derland zelfs met Ezau. die zijn eerst
geboorterecht voor een schotel linzen-
moes verkoopt. Het blad Soember wenst
een andere regering, als dit kabinet niet
in staat is, Nieuw-Guinea te bemachtigen.
Een hoog ambtenaar van het ministerie
van buitenlandse zaken zeide, dat er geen
compromis mogelijk is, tenzij de Neder
landers afstand doen van hun rechts
macht over Nieuw-Guinea. Hij zeide
voorts, dat als de Indonesische regering
er niet in slaagt, Nieuw-Guinea te ver
werven wanneer de zon opgaat op 1 Ja
nuari 1951, dit ernstige gevolgen zal heb
ben voor haar en de „Westerlingen" in
Indonesië.
Het hof van beroep te Singapore heeft
de uitspraak of Bertha bij haar moeder
mag blijven of niet, tot morgen uitge
steld.
Hoewel de protestdemonstratie te Sin
gapore bij het klooster waar Bertha
Hertogh is ondergebracht, werd afgelast,
was extra politiehulp nodig om grole
groepen Mohammedanen op een afstand
te houden, die zich heel de Zondag voor
het klooster ophielden. Toen mevrouw
Hertogh de menigte zag brak ze in tra
nen uit. Een zuster zeide, dat Bertha
haar troostte en gevraagd had of zij de
mocht zeggen weg te gaan, maar
haar moeder had dit geweigerd.
dan zagen de te hoop gelo
pen Mohammedanen Bertha, die in een
groene tafjurk en rode schoentjes in de
het klooster speelde. Zondag
middag was er een concert in het kloos-
vaaraan ook Bertha deelnam. Naar
zegt moet zij zeer muzikaal zijn en
reeds een paar Engelse liedjes hebben
De Mohammedaanse leiders te Singa-
poer hebben besprekingen gevoerd over
de te nemen maatregelen wanneer het.
Hof beslist, dat de uitvoering van het
vonnis niet zal worden uitgesteld.
Zij hebben een comité van actie opge
richt, „Nadra" genaamd, naar Bertha's
Mohammedaanse naam en zullen de uit
gestelde betoging houden, nadat de uit
spraak gevallen is. Karim Ghani, voor
zitter van de Mohammedaanse bond.
zeide, dat hij de methoden van de koude
oorlog zou gebruiken.
Rumoer op de Maandagmorgen
Hedenmorgen verzamelden zich bij het
hof van beroep meer dan 1000 Moham
medaanse betogers, doch speciale* politic
dreef de schreeuwende menigte me
knuppels terug. Daarvoor marcheerden
60 personen over het grasveld voor he
gebouw. Zij droegen een vlag met groent
ster en de halve maan van de Islam. Ei
verschenen ook spandoeken, waarop
„vrijlating" van Bertha uit het klooster
werd geëist. Tegen de tijd, dat de rechts
zitting zou beginnen, was de opgewon
den menigte tot 2000 koppen aangegroeid.
Het hof zal morgen beslissen of Bertha
met haar moeder naar Nederland za!
vertrekken, of dat zij onder de rechts
macht van het hof moet blijven totdat
DAT het Engelse stoomschip Kings-
borough (6000 ton) gisteravond bij Vlis-
singen aan de grond is gelopen en van
nacht werd vlotgesleept.
DAT de regisseur Willem Goossena het
niet lonende Luxortheater van de ge
meente Rotterdam wil kopen voor 1 rail-
lioen of huren voor 50.000 per jaar.
DAT Rotterdam plannen heeft voor een
nieuw loodsenstation aan de Galileïstraat
aldaar (kosten 104.000).
DAT burgemeester Oud aan de* Mathe-
nesserlaan te R'dam het nieuw ingerichte
gebouw van de stichting clubhuizen De
Jeugdhaven opende.
DAT de Stichting voor de Landbouw
om mededelingen of voorstellen betref
fende de mogelijkheid van een stoppel-
knollenplukmachine verzoekt.
DAT naar de stand van het vrijwillig
enten van rundvee tegen mond- en
klauwzeer door de Stichting voor de
Landbouw een landelijk onderzoek wordt
ingesteld.
DAT in Lieshout (N.-Br.) de bouw
een nieuw raadhuis is aanbesteed ei
laagste inschrijving 96.000 beliep.
DAT Europa's grootste fabriek van
zijden hoeden, die van Jan Spoorenberg
te Eindhoven, vandaag de 10.000ste na
oorlogse hoge hoed afleverde.
DAT de stoffelijke resten van 122 In de
oorlog omgekomen Nederlanders uit de
Franse zone van Duitsland naar ons land
zijn overggbracht en er in Neurenberg
(Am. zone) 11 zijn gevonden, terwijl men
volgend jaar in de Eng. zone gaat zoeken
DAT het KLM-lijntoestel, waarmee de
Franse generaal De Lattre de Tassigny
Zaterdag op Schiphol zou landen, door
de mist niet kon dalen en naar Frank
fort aan de Main is doorgevlogen.
DAT vandaag in Amersfoort de eerste
kadercursus van de Chr. Boeren- en
Tuindersbond is geopend door mr W Rip
uit Voorburg%de alg secretaris.
DAT t.g.v. het tiende lustrum van het
R'dams gymnastiekverbond in het Eras
miaans gymnasium aldaar een nieuw
standbeeld van Erasmus is onthuld.
DAT twee jongens van 17 en 15 jaar.
die een eindje waren gaan rijden met
vaders nieuwe auto. in volle vaart in ae
Raamsingel te Haarlem reden en er met
de schrik afkwamen.
DAT burgemeester M. Corbey van
Nieuwstadt in Sittard is begraven.
DAT wegens diefstal van olie en verf
van de Groningse fabriek fa. A. J. Bijholt
vier personeelsleden zijn gearresteerd.
DAT de vier militairen, die per jeep
in zeven maanden uit Indonesië terug
keerden. nu ook te Haarlem zijn inge-
DAT in de Frederik Hendrik-kazerne
te Vught een monument is onthuld
de in Indonesië gesneuvelden van 410
R.I.
DAT burgemeester mr H. J. M. Loeff
in Den Bosch de Bourne Chemische Be
drijven N.V., de enige Ned. fabriek die
droge rode lood-menie gaat maken, heeft
geopend.
DAT kapt. C. N. Kleyn, sinds 31 Oct.
gezagvoerder .an de Nieuw-Amsterdam,
thans officieel benoemd is tot commodore
van de HAX.-vlooL
DAT Hr Ms Banckert in Singapore is
aangekomen voor reparatiewerkzaam-
DAT de nieuwe commandant land
macht op de Ned. Antillen. A. L. v. d.
Berge te Willemstad arriveerde.
DAT van degenen, die 19 Nov. bij een
razzia te Djakarta werden gearresteerd,
er 4 zijn vrij gelaten o.w. Arie en Gerard
Knoester.
de zaak in beroep is behandeld (vermoe
delijk in Maart). De Nederlandse auto
riteiten hadden schijnbaar verwacht, dat
het hof heden het vertrek zou toestaan.
zij hadden plaats besproken voor
moeder en dochter bij de K.L.M. onder
naam van Miss en Mrs Jones.
Nieuw verzoek aan het hof
De Nederlandse consul-generaal heeft
het hof verzocht, Bertha voor een bezoek
Nederland te zenden om te zien, hoe
zij het vindt. H\j stelde voor, haar in op
dracht van het hof voor de Engelse am
bassadeur in Nederland te leiden, ten
einde de ambassadeur in staat te stellen,
te beslissen over haar wens, in Nederland
te blijven of naar Singapore terug te ke
ren. Indien zij zou besluiten, naar Singa
pore te gaan, dan zou hij maatregelen
m haar te doen terugkeren,
zeide hij.
Tegen het einde van de zitting was
de menigte nog aangegroeid en rumoe
riger geworden.
Mensen gewond, auto's
in brand gestoken
De menigte kwam in verzet tegen de
met gummistokken bewapende politie
onder geroep: „Allah is groot" en „Wij
ten harerzijds cmfwypzCaik cmfwypfd
willen Nadra". Toen Aminah het ge
bouw verliet, drong men om haar heen
en bracht men haar onder woedende
protesten harerzijds naar een wachtende
taxi. Bertha en haar moeder woonden
de zitting niet bij, doch bleven rustig i
het klooster.
De politie had orders om zo mogelijk
zich van geweld te onthouden. Kort
13 minuten over twaalven, toen men
toestand weer meester scheen te z
vloog een steen tegen het raam van
passerende auto. De politie verzamelde
zich op deze plek, waarna de me
tot de aanval overgirig. Een regen
projectielen kwam neer op de politic
en het leek er op alsof zij overmeesterd
zou worden, doch zij kon zich, mc
knuppels zwaaiende, uit de voeten maken
Nadat enige schoten met los kruit ge
lost waren, beantwoordde de politie de
aanval. De ongeregeldheden duurden een
half uur.
Een Europese vrouwelijke fotograaf,
die een opname van het oproer wilde
maken, werd tegen de grond geslagen,
nadat men haar de camera uit de handen
had gerukt. Ook andere Europeanen
werden door de opgewonden menigte
bedreigd.
De hekken van het hof werden
een hangslot gesloten om te voorkomen,
dat de betogers het gebouw zouden be
stormen, De menigte schreeuwde de
raadsman van Aminah en Adabi toe. t(
deze op het balkon verscheen en
menigte verzocht uiteen te gaan.
bleef echter de politie toeschreeuwen
weigerde weg te gaan.
Bij deze rel werden enige Europeanen
geslagen en verscheidene Maleiërs en
politieagenten gewond. Twee gewonde
Maleiërs en twee Chinezen werden
het ziekenhuis gebracht. Laat in óe
dag beheersten de oproermakers een deel
van Oostelijk Singapore, waarzij de
moskee omringden. Mohammedanen met
bebloede zakdoeken om de hals leidden
de oproerige menigte. Een politiewagen
en twee taxi's werden in brand gestoken
in de nabijheid van de moskee.
In kleine groepen verspreide Moham
medanen gingen er met stokken en lege
flessen op uit om bepaalde vernielingen
aan te richten en brand te veroorzaken
Nog twee personen
in auto verdronken
Zaterdag is de 40-jarige aannemer
J. Wolting uit Dalen (Dr.) vermoe
delijk door gladheid van de weg en de
dichte mist bij Zwinderen met zijn auto
de Verlengde Hoogeveense vaart ge
reden. De heer Wolting alsmede zijn
boekhouder de 20-jarige A. Plas, even-
uit Dalen, werden levenloos uit de
wagen gehaald. De heer Wolting was ge
huwd en vader van vijf kinderen.
Denk aan de waterleiding
als er vorst komt
Nu de nachtvorsten weer hun intrede
gaan doen wordt het voor de huisvaders
om te controleren of de hoofdkranen
de waterleiding goed werken, zodat
de leiding kan worden afgetapt. Als het
straks kouder wordt moet men de water
met stro of oude kranten afdekken.
Buitenkranen kan men het best door een
afzonderlijke stopkraan de hele winter
buiten werking stellen. De waterleiding
bedrijven hebben thans een propagan
dacampagne georganiseerd om de onmis
bare medewerking van het publiek te
verkrijgen.
Beëdiging Marine-officieren
Woensdagmiddag 13 December hall
twee zal de commandant van de Marine
kazerne Den Haag, kapitein-luitenant ter
zee B J Velderman, op het voorterrein
van <i«» Oude Alexanderkazerne de adel
borsten van de electro-technische dienst
der 1ste klasse KMR J P. V. Gielos, E.
W. Gröneveld en K. Bijkerk en de offi-
cieren-Marva der 4de klasse KMR mej.
L. Cosse en mej D. M. Lanen beëdigen.
De plechtigheid wordt opgeluisterd door
de Marinierskapel die na afloop met tam
boers en pijpers en een detachement van
de Marinekazerne Den Haag een militaire
wandeling door de stad zal maken.
Naar oplossing voor fietsen
berging bij de stations
De Ned. Spoorwegen zijn voornemens
in het komend voorjaar een oplossing te
zoeken voor het tekort aan fie'-sstallings-
ruimte aan de Haagse stations. Zowel bij
het Holl. Spoor als het Staatsspoor zal
onder de overkapping buiten het eigen
lijke station gelëgenheid worden gescha
pen voor het stallen van 350 500
fietsen.
Minister LiefUnck. de Australische
ambassadeur e v.a. zaten in A'dam aan
een diner aan t.g.v de opening van een
informatiebureau voor Australië en
Nieuw-Zeeland aan het Rokin 58 te
Amsterdam.
WEERBERICHT
Wisselend bewolkt
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Wisselend bewolkt
met enkele buien, hoofdza
kelijk m de kustgebieden.
Matige en langs de kust af
en toe vrij krachtige wind.
overwegend tussen West en
Noord-West. Vannacht op
beschutte plaatsen lichie
nachtvorst, overdag dezelfde
temperaturen als vandaag (Opgemaakt
te 10 uur).
ZON EN MAAN.
Dinsdag: zon 8.39—16J8; maan 1157—
19.55 uur. 16 Dec. EJC
