NIEUWE LEIDSCHE COURANT
S
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1930
Jhr Van dei Goes van Natersr
In Nederland liggen de verhoudingen
anders dan in België
Socialistisch paradepaard van stal gehaald
voor de „derde macht"
(Van onze Parlementsredacteur)
SPAAK HEEFT DE EENHEID VAN BELGIfi GERED en daarom was zyn actie
tUdens het. conflict over de Koningskwestie geoorloofd. Men was reeds bezig
Waalse republiek uit te roepen. Dat wil niet zeggen, dat ook de Belgische Socialis
tische Partü niet, net als de andere Belgische partijen, fouten heeft begaan. Aldus
verklaarde de heer Van der Goes van Naters (arb.) gistermiddag In de Tweede
Kamer, bij de voortzetting van de algemene beschouwingen op de ryksbegrotIng-'51.
Hij verdedigde de stelling, dat niet
onder alle omstandigheden buiten-parle
mentaire acties te veroordelen zijn. Doch
vergelijking met België is t.a.v. Neder
land niet mogelijk, want hier liggen de
verhoudingen tussen de partijen onder
ling en t.o.v. het koningshuis geheel an
ders dan bij onze Zuiderburen.
Hij zeide dit alles in verband met de
eergisteren door dr Schouten en mr Oud
gemaakte opmerkingen. Het moet ons van
het hart, dat het gewenst ware geweest,
r de heren Van der Goes
ters en Vorrink in hun destijds gedane
publicaties er ook duidelijker op gewezen
hadden, dat hetgeen in België geschied
is. niet als voorbeeld voor de Nederlandse
socialisten kan gelden, juist met het oog
op die andere verhoudingen.
De door mr Oud voorgestane „derde
macht'1 juichte hij toe. omdat hij er in
zag een bundeling van „conservatiefge-
zinden". Men ziet, het paradepaardje van
een precies langs partijgrenzen lopend
verschil tussen conservatieven en pró-
gressieven werd weer van stal gehaald.
Kennelijk hoopte de heer Van der Goes
van Naters, dat bij een dergelijke „con
centratie" de zgn. progressieve elemen
ten wel naar de P.v.d.A. zouden over
komen, getuige zijn rhetorische vraag
minister Stikker of het
niet moeilijk zou worden uit te maken,
in welke partij zijn plaats zou zijn. Een
vraag, waarop minister Stikker vooi
blijkbaar zonder bedenken kon ant'
den, want hij schudde demonstratief zijn
hoofd.
De rest van de niet zeer brilliante rede
van de heer Van der Goes handelde ovei
de buitenlandse politiek en de binnen
landse plan- en welvaartspolitiek.
Muntstabiliteit
Vóór hem had de heer Weiter gespro
ken. Deze wees op de benarde financiële
positie en gaf de socialisten er de schuld
van, dat het bjj een voorgenomen uit
gaaf, speciaal op sociaal terrein, van te
voren stellen van de vraag: kunnen wjj
dat betalen? reactionnalr werd genoemd.
Hij was bang, dat de stabiliteit van de
munt niet gehandhaafd kan worden, het
geen gevolgen zal hebben voor het At
lantisch Pact. Opvoering van de arbeids
productiviteit. met name door een einde
te maken aan de loonnlvellerlng, achtte
hj) noodzakelijk.
Wat Ambon betreft, wees hij er op,
dat in het gehele Indonesische conflict
gebleken is. dat geheime onderhandelin-
en protesten steeds funest hebben
gewerkt. Alleen openbaarheid had voor
Ambon misschien iets goeds kunnen
brengen. Hij hoopte, dat het Nederlandse
volk nimmer zou vergeten, welke hou
ding Amerika in dit alles heeft aange-
Dinsdagmiddag gaat de Kamer verder.
Mogelijk dat dan ook prof. Romme weer
aanwezig kan zijn. Gisteren moest hij op
vra advies van 2ijn dokter nog rust houden,
hem dan daar hÜ ten gevolSe van zÜn val op Don
derdagavond nogal wat bloed verloren
had.
Europese samenwerking
en Vakbeweging
(Vervolg van pag. 1)
DE vorige week heeft de in Brussel
gehouden regionale conferentie voor
Europa van het I.V.V.V. besloten,
het comité van samenwerking ter zake
van het Marshall-plan op te heffen.
Want aldus de redenering wij heb
ben nu weer een eigen Internationale,
waarmede te werken valt, dus wjj dragen
het Marshall-werk nu over aan het I.V.
V.V. Wanneer men nu gelijktijdig beslo
ten zou hebben om het Marshall-werk in
t vervolg door I.V.V.V. en I.C.V. samen
te laten verrichten, dan zou de zaak rond
lopen. Dan zou de Chr.,vakbeweging wel
bezwaren kunnep opperen tegen de Iet
wat on-elegante procedure, die mén
heeft gevolgd, doch dan zou de beslissing
zelve goed zijn.
Maar dat laatste heeft het I.V.V.V. nu
Juist niet besloten. Het besluit het
comité van samenwerking op te heffen
en het werk van dit comité in 't vervolg
door het I.V.V.V. te laten doen en ge
lijktijdig beslist het uitvoerend bestuur
van het I.V.V.V. omgeen samenwer
king met het I.C.V. aan te gaan!
Grover bejegening kan men zich moél-
UJk denken.
In 1947 bewilligt de Chr. vakbeweging
er ln gelet op de moeilijkheden, waar
in de socialisten zich bevinden om het
Marshall-werk buiten de Internatio
nale vakverbonden om te verrichten. En
al6 nauwelijks drie jaar later dezelfde so
cialisten uit hun organisatorische moei
lijkheden zijn, dan zeggen zij tegen de
Chr. vakbewegingnu kunnen wjj hét
zelf weer alléén, wij hebben je niet meer
nodig.
BINNENKORT zal de Chr. vakbewe
ging in Nederland moeten beslissen,
welke consequenties zjj uit deze
gang van zaken op internationaal
Marshall-gebied trekt voor de gang van
zaken op Nederlands Marshall-ge
bied. Daarbij is mét name van belang te
weten, welk standpunt het N.V.V. zal in
nemen tegenover de Brusselse beslissing
van het I.V.V.V. De vertegenwoordigers
van het N.V.V. hebben op de dit voorjaar
ln Rome gehouden conferentie van het
comité van samenwerking getoond, oog
en begrip te hebben voor het standpunt
der Chr. vakbeweging, zulks in tegen
stelling tot verschillende vertegenwoor
digers van socialistische vakverbonden
van andere landen.
Wij wachten daarom met meer dan
gewone belangstelling nadere medede
lingen over de gevoelens vèn het N.V.V.
af. Maar zóveel is wel duidélijk, dat, in
dien het I.V.V.V. zijn beslissing hand
haaft, dit ernstige consequenties met zich
kan brengen voor de organisatorische
verhóudingen in de vakbeweging bij haar
werk voor het Europees Herstel Pro
gram, de Organisatie voor de Europese
Economische Samenwerking en het plan-
Sehuman. Vóór twee-Slachtigheid bestaat
geen enkele aanleiding. Wat het plan-
Schurrtan aangaat, kan zelfs het moment
komen, dat de confessionele vakbeweging
zich zelf moet realiseren, dat zij in elk
geval in drie voor dit plan zeer belang
rijke landen (België, Nederland en
Frankrijk) ook numeriek stérker is
dan de socialistische. Beter, tien maal
beter is het echter, dat de confessionele
vakbeweging zich dit feit niet behoeft
te realiseren en dat de samenwerking in
de vakbeweging zal berusten niet op
macht sverhoudingen, maar op aan
vaarding van het elementaire beginsel
der vakverenigingsvriiheid, op de erken
ning van elkanders zelfstandigheid en op
de eerbiediging %-an elkanders geesteUJk-
maatschappelUke overtuiging.
RUPPERT.
Maisteelt heelt in ons land
goede kansen
De maisteelt heeft in ons land zeker
toekomstmogelijkheden. wanneer er
vroeg wordt gezaaid. Dit verklaarde it
W Kakebeeke. directeur van de N-V.
Landbouw Maatschappij De Bathpolders
tè Rilland, die met twee andere deskun
digen een studiereis van vier maanden
door Amerika heeft gemaakt. In de Ver
Staten bereikte men óp proefvelden een
opbrengst van 12.500 kg mais per hectare
De gemiddelde oogst is echter 4 000 kg
en deze opbrengst heeft men in ons land,
ln de Bathpolders, ook gekregen.
Alleen communisten
tegen huisvesting
gerepatrieerden
(Van onze Parlementsredacteur)
Zonder hoofdelijk stemming, met
alleen de communisten tegen, heeft de
Tweede Kamer gistermiddag aangeno
men het wetsontwerp Huisvesting ge-
repatrieerden 1950
Tevoren waren van socialistische zijde
ingediende amendementen, strekkende
tot meerder behoud van de gemeente
lijke autonomie en een tijdrovende be
roepsprocedure, verworpen met 36 tegen
30 stemmen (tegen KVP. AR VVD,
CH, met uitzondering van de heren
Schmal en Beernink. en de heer Wei
ter). Minister Teulings had van deze
amendementen verklaard, dat a;
ming er van tot gevolg zou hebben, dat
hij zich er ernstig over zóu moetei
raden, of hij met de wet nog wel iets
zou kunnen uibvoéren.
Bij de eindstemming verklaarden de
communisten tégen te zijn, omdat de
gerepatrieerden zouden wordén voorge
trokken boven andere bevolkingsgroe
pen. terwijl de heer Ten Hagen (arb)
namens zijn fractie verklaarde, ondanks
de grote bezwaren niet te kunnen tegen
stemmen. omdat men niet de verantwoor
delijkheid kon dragen, wanneer er hele
maal niets aan de huisvesting der gé-
repatrieerden zou kunnen worden ge
daan.
Vervolgens nam de Kamer zonder
hoofdelijke stemming aan het wetsont
werp, dat voorziet in verlening van fi
nanciële steun aan de algemene zieken
fondsen voor hun afdeling Vrijwillig*
Verzekering. De heer Van Lienden
(arb) wilde desteunzogroothebben.dat
de ziekenfondsen niet behoeven i
teren, doch de heer Stapelkamp (AR)
en minister Joekes bestreden dit De
heer Stapelkamp was overigens
mening, dat een definitieve oplossing
het vraagstuk der tekorten vo<
Vrijwillige Verzekering pas verkregen
kan worden bjj een algemene Zieken
fondswet. die hopenlijik 1 Januari 1952
werking kan treden.
Het Residentie-orkest te Leiden
De concerten in dit seizoen
Het Residentie-Orkest zal In dit seizoen
acht abonnementsconcerten te Leiden
geven en bovendien drie concerten onder
auspiciën van K. en O. Naast verschil
lende noviteiten zullen belangrijke
oudere werken ten gehore worden ge
bracht, die in Lelden nog weinig werden
uitgevoerd. Wü hebben hierover al
bericht geplaatst.
Op het eerste concert, dat wordt gege
ven onder leiding van Willem van Otter-
loo met medewerking van de alt Eugenia
Zarewska en de tenor Frans Vroons, zul
len wij een onbekend divertimento var
Mozart horen en „Das Lied von dei
Ei de" van Mahler. Op het tweede con
eert zal Hans Munch fragmenten uit
„Mathis der Maler" van Hindemith diri
geren en het derde concert is geheel ge
wijd aan het onvolprezen Requiem van
Verdi.
Debussy is vertegenwoordigd door „La
Mer", Ravel door „Sheherezade" en „Ma
Mere 1'Oye". Op (je peidelaatste abon
nementsconcerten wordén 'de 5de sym-
pbonie van Sjostakowitsj en het concert
voor twee piano's, slagwerk en orkest
Bela Bartok uitgevoerd. Op eén K. en
concert onder leiding van de Madrileense
dirigent Ataiilfo Argenta zal er gelegen
heid zijn, met de „Symphonia Sevilliana'
van Turina kennis te maken.
..CANDIDA"
Centraal gezelschap N.T.V.B.-Gent
In een van de artikelen, geschreven bi.
het sterven van Shaw, lazen we dat de
tijd zal leren, dat de stukken van Shaw.
in tegenstelling tot Shakespeare, wel
tamelijk spoedig vergeten zullen zijn. We
laten dit voor rekening van de schrijver.
toch moestèn we gisteravond bij de
opvoering, die voor de N.A.T.U. gegeven
werd van Shaw's „Candida", door
centraal gezelschap uit Gent. aain deze
uitspraak denken. Omdat naar
mening het accent bij deze opvoering
kwam te liggert daar, waar Shaw het
niet bedoeld heeft.
We geven dadelijk toe, dat het heel
dikwijls moeilijk is om precies te weten,
vat Shaw bedoelt, maar in het geval van
.Candida" is het tamelijk duidelijk. Hij
zegt het nl. zelf in zijn voorwoord bij de
„Four pleasant plays", waar Candida er
één van is. Het gaat daar om de vraag,
hoe de onvoldane jongere generatie vol
daan moét worden, en dan zegt hij: „Hier
dan was de hogere, maar vagere, be
deesdere visie en de onsamenhangende,
ondeugende en zelfs belachelijke onwer
kelijkheid, die mij een dramatische
(drama betekent hier niet treurspel.
tegenhanger bood vóór het duide
lijke. forse, zekere, verstandelijke, wel-
dadig-kortzichtige ideaal van een
christen-socialist. Ik benutte het in
Candida".
Het gaat dus om de tegenstelling tussen
Mardhbanks en dominee Morell.
Bij de opvoering van de Gentenaren
draaide alles om de driehoek Candida-
Morell-Marchbanks en kreeg het te veel
dramatisch (hier: treurspel-)*
karakter
t is in de eerste plaats de schuld
de regie, maar werd zeer versterkt
door het spel van A. Hanssens als
Marohbanks en A. Standaert als Morell
Hanssens wist door zijn uitstekende
spel zijn rol" kleur en inhoud te geven.
Hij had iets belachelijker onwerkelijk
kunnen zijn. Standaert heeft ons
kunnen overtuigen, dat hij de dominee
was met een passie voor het social i
We konden niet in hem geloven en, zoals
we hem gisteravond zagen, traag in ziji
spel en spreken, geloven we ook niet ii
hem als de gevierde volksredenaar, dit
het volk opzweepte tot laaiend enthou-
Het spel van mevrouw G. Verhaeghe-
Matthijs, als Candida, was goed. maar zij
zegt haar tekst te vlak. een gebrek van
spelers, waardoor er veel van
Shaw's ironie verloren gaat.
De andere rollen waren goed bezet, en
dit centraal gezelschap heeft bewezen,
?r ook bij onze Zuiderburen door
hard werken veel bereikt is.
De dames kregen bloemen. Voor n
met spelen begon, zijn er vele goede
hartelijke woorden gesproken, door de
heer A. C. van der Woerd, als voorzitter
de N.A.T.U. afdeling Leiden, door
de heer J. C. van Schaik, als loco-burge
meester, en namens Gent door de heer
A. De Frenne, die bloemen aanbood
de heer Van der Woerd. Voor de heer
Van Schaik had men een (verkleinde)
bronzen Gentse Belfort meegebracht en
medailles vóór D.O.S.. „Nut en Vèrmaak"
en de hèer Van der Lelie.
Bn.
Ook aan de Nederlandse muziek is
aandacht geschonken. Het programma
vermeldt werken van De Roos, Vermeu
len en Zagwijn en de 4de symphonie
voor piano en orkest van Léon Orthel.
Naast bekerfde solisten als Ida Haendel,
Cor de Groot en George van Rene!
verschijningen als
;n het pianistenpaar
Henry Piette op het
illen wij
Conzalo Soriani
Janine Reding
podium zien.
in. dat de inspanning,
die de leiding van het Residentie-Orkest
zich geeft om de concerten op hoger peil
te brengen, beloond wordt door grote
belangstelling van de zijde van het Leids
muzieklievend publiek.
Festival Ravel
Het Concertgebouw zal deze maand
met een Festival Ravel het feit iher-
aenkén, da.t RaveL '75 jaar .geleden wend
géboren De baten van dit festival zut-
lén strekken ten> voordele van de Fon-
dation Maurice Ravel te Parijs. Deze
stichting hoopt binnen afzienbare tijd
het woonhuis van de meester te Mont-
fort-l'Amaury te 'kunnen aankopen.
Ooik van Nederlandse zijde wil
toe bijdragen, dit mogelijk te maken,
1 wel door een gala-tkamermuziek-
rond op Vrijdag 17 Nov. in het Con
cert-gebouw. Verschillende Nederlandse
kunstenaars zullèn geheel belangeloos
hun medewerking veTlenen Het Neder
lands Kamerkoor o.l-v. Félix de Nobel
zingt Trois Chansons, de zangeres Bodi
Rapp brengt de Chanson» Madécasses
ten gehore, terwijl het Concertgebouw
trio het bekende trio in A zal spelen.
Bovendien worden door het Concert
gebouworkest onder leiding van' Jean
Fourmet dirie RaveDconcerten gegeven
met medewerking van Nicole Henriot
en Suzanne Danco. Ook staét een op
voering in de Schouwburg van „l'Heure
Espagnole" op het programma.
Intern, schaakt our nooi
geopend
Met een geestige toespraak hééft de
burgemeester van Amsterdam, mr Arn
J. d'Ailly gisteravond in het Stedelijk
Museum te Amsterdam het internationale
schaaktournooi geopend. Een originele
loting, boeken van dr Max Euwe,
een nummer was geplaatst, wees de volg
orde der deelnemers aan. Het resultaat
van de loting is thans, dat de eerste
ronde, die vanavond om 6 uur aanvangt,
als volgt zal zijn:
Kramer (NedO'Kelly (Belg)
Tartakower (Fr Rossolimo (Fr.)
Pilnik (Arg.)—Foltys (Tsj.-slow.)
Pirc (Zuid-Slav.)dr Euwe (Ned.)
Stahlberg (Zw.)Kottnauer (Tsj.-slow)
Trifunovic (Z.-sl.)—v. d. Berg (Ned.)
Van Scheltinga (Ned.)—Donner (Ned.)
Reshevsky (V.S.)—Najdorf (Arg.)
Gudmundsson (IJsl.)—Golombek (Eng)
Szabados (Ital.)Gligoric (Zuid-slav).
Eerstgenoemde spelers komen met wit
uit.
Alle wedstrijden in Den Haag
en Leiden afgelast
Alle voetbalwedstrijden van de afd.
Den Haag en Leidén van de K.N.V.B
voor vanmiddag zijn afgelast.
VRIENDENSCHAAR n—LISSE n 1—9.
't Gaat niet goed met Vriendenschaar
II. Tegen N.Z.H moest het tiental reeds
onvolledig uitkomen en gisteravond in
de thuiswedstrijd tegen Lisse II (3e
klasse (B) L.SB.) ontbraken liefst
spelers op 't appèl. Lisse kon dus met
een 0—4 voorsprong beginnen. Uit de
zes resterende partijen wist Vrienden
schaar slechts 1 punt te scoren, zodat
Lisse met 19 won. De ged. uitslag is:
H. van Weizen (Vriendenschaar)N.
Vermeer (Lisse) 0—1; P. Rijnsburger—
A. Verdoes 10; J. Beekman—Chr
Boogerd 0I; F. v. d. KaayC. van 't
Wout 01; G. W. L. Monné-^G. Horsmau
01; no.A. Rrosschel 01;
Bos 0—1; n.o.N.N. 0—1; C. Gans—C.
v. d. Tang 0—1; n.o,—N. van Beek 0—1
DAMMEN.
L.D.V. 1 en 3 winnen
Alwéér wist L.D.V. een lastige tegen
stander van zich af te schudden, en we!
het Hazerswoudse tiental, dat bij de Lei-
denaars op bezoek was. De uitslag werd
135. met één nog niet beëindigde
partij, die vermoedelijk in remise zal
eindigen. L.D.V. wacht nu nog
wedstrijden in deze competitie,
tegen S.D.V. 1 en R.D.C. 1.
Het tweede tiental speelde tegen
D.C.L. 2. Deze ontmoeting kwam niet
tot een einde, omdat vier partijen
gens tijdsgebrek moesten worden afge
broken. De voorlopige uitslag
75 in het voordeel van D.C.L. 2, welke
vereniging uiteindelijk wel de beste
kans heeft op de overwinning.
L.D.V. 3 ging voort op het pad der
overwinning. Nu werd met 128 van
het sterke R.D.C. 2 gewonnen, dat hier
mede zijn eerste nederlaag te incasseren
kreeg, terwijl L.D.V. 3 voorlopig nog
een schone lei blijft behouden.
De volledige uitslagen waren:
W. Heemskerk (L.D.V. 1)—D. Hasse'
fras (Hazerswoude 1) 20; Th. Uytten-
bogaard—Abr. Dorsman 2—0; J. Klin
kenberg—mr K. J. Matze 1—1; I. Teleng
-A J. van Tol -1—1; M. Kruider—J
J. *H(wsëfi-as "afgebr:? P, v. d. Stel—J.
C. Windhorst 20; J. Huisman Jr—
n.o.g. 20 reglJ. ZaalbergM. Krom
11; J. v. d- MeijJ. Burggraaf 20;
uitslag 135 (één- afgebroken party).
S. v. d. Meij (R.D.C. 2)—C. B. Jans-
sens (L.D.V. 3) 0—2; J. Glasbergen—
C. Klinkenberg 02; C. Zandbergen—
W. Kleijn Sr 11; M Zandbergen—
n.o.g. 2—0 regl.; A. van EemondM. van
Leeuwen 20: P HeemskerkW. J.
Freek» 11; H. VerkuilJ. Huisman Sr
02; E. OudshoornL. Gerritsen 02:
R. HeemskerkB. de Kier 11; C. Jon-
geriusJ. Dreef 11; uitslag 8—12
DE SLEUTELS—LISSE H 8—(Voor!.)
De Sleutels speelde voor de 2e klasse
in de LDD.B. tegen Lisse II. Lisse ver
scheen met 8 spelers, zodat De Sleutels
40 voorsprong kon beginnen.
Aan hét eind van de speeltijd was de
achterstand van Lisse weggewerkt. De
voorlopige uitslag is 88, De vermoe
delijke einduitslag 119 voor De Sleu
tels.
De gamelan sterft niet uit
Bematd IJzerdraat bewees het de leden
van K. en O.
Hebben gamelan en Javaanse dans nog
kansen in deze snel-evoluerende tijd?
Niet alleen de bevolking zélf bewijst, dat
de Javaanse kunstvormen nog bij lange
niet tot uitsterven gedoemd zijn, maar
ook de belangstelling, die de Westerse
vereld voor de typisch Javaanse kunst
uitingen, en wel speciaal de muzikale,
de dag legt, wijst op een grote le
venskracht. Daar i6 o.a. heit Nederlands
gamelan-gezelschap, dat zich o.l.v. Ber
nard IJzerdraat enthousiast verdiept in
de cultuur van het oude eiland Java.
Het kan niet worden ontkend: met
De gamelan-avond, die gisteren onder
auspiciën van K. en O. in het museum
volkenkunde werd georganiseerd,
min of meer het karakter van een
instructie. Wat allerminst wèl zeggen, dat
het „droog" was. IJzerdraat legde de
betekenis uit van de verschillende groe-
instrumenten van het orkest, alvo-
eniige composities ten gehore wer
den gebracht. Wat zeer verhelderend
werkte.
IJzerdraat trad bij ontstentenis van de
Javaanse danser Raden Mas Pa'kun ook
als danser op. Een recente reis naar
Indonesië leerde hem veel van deze met
de muziek verwante kunst. En wat hij
bracht, was dan ook alleszins verant
woord. Al kwam hier duidelijker dan
bij de gamelan-muziek naar voren, hoe
moeilijk het voor een Westerling is zich
leven in de eeuwen-oude cultuur
een Oopters volk. Het gamelan
orkest kon er niets aan doen, dat de be
speling der diverse instrumenten de fijn
heid miste, dlie Javaanse vingers er aan
weten te geven. En Bernard IJzerdraat
Ruim 100 millioen kg fruit
en groente doorgedraaid
Dit jaar is op de veilingen in ons
land 111 millioen kilo groente en fruit
doorgedraaid. Dit verklaarde de heer
Havéhaar, hoofdbestuurder van de Chr.
Boenen- en Tuindersbond, op een ver
gadering van de afdeling der C.B.TB. te
Dubbeldam.
blijft in de allerfijnste nuanceringen der
gebaren en in lenigheid tekort schieten,
ook al ie zijn technoek juist en toont hij
met zijn ensemble begrip voor dit genre.
De humoristische dans. gestyleerd volks
toneel. zoels IJzerdraat verklaarde, was
nog het meest overtuigend.
He publiek begeleidde sommige num
mers na een korte les van de spreker
met rhvthmisch handgeklap. De be
langstelling was groot.
C. Th. R.
Voor meer zelistandigen
kinderbijslag
Regering wil tegelijk uitkeringen
2 cent per dag verhogen
De regering wil de grens van de inko
mens, waarbij men recht heeft op kin
derbijslag voor zelfstandigen, vóór ae
onderscheiden groepen verhogen, zc»
blijkt uit de memorie van antwoord op
hét betreffende wetsontwerp.
De inkomensgrens, waaronder men
recht heeft op bijslag voor elk kind be
neden 16 jaar, wordt te rekenen van het
derde kind af verschoven van 2000 pier
jaar naar 2400. Bedraagt het inkomen
meer dan 2400 per jaar, dan heeft men
van het vierde kind af recht op de bij
slag, wanneer het inkomen niet meer
bedraagt dan 2600. Deze norm was eerst
gesteld op ƒ2100.
Van het vijfde kind af heeft mén récht
op kinderbijslag, wanneer het inkomen
ten hoogste ƒ2800 (aanvankelijk ƒ22001
bedraagt. Wanneer de plannen van de
regering door de Kamers worden aan
vaard verspringt de grens voor elk kind
200 in plaats van, zoals eerst was voor
gesteld, 100.
Voorts zal de bijslag voor het derde
kind niet zoals eerst het plan was 23
cent per dag. doch 25 cent bedragén en
van het vierde kind af in plaats van
28 cent per dag 30 cent.
De verhoging kost het rijk ƒ2.5 k 3
millioen pér jaar, terwijl de totale kos
ten van de kinderbijslag voor zelfstandi
gen ten hoogste 15 millioen per jaar
zullen bedragen. De regering schat, dat
er 1,1 millióen kindaren benedien 16 jaar
bij betrokken zijn.
Ze hebben aan 20 schakers
gevraagd: Met welke zet opent
U het liefst?
8 antwoorddenik zet ei - e4
6 antwoorddenik zet d2 - d}
5 antwoorddenik zet Pgj - f3
1 antwoorddeik zet een doosje
Bond Street voor me neer!
Maximum-prijzen voor
aardappelen
Op het ogenblik wordt een flinke
voorraad gevormd
Na 1 Januari zullen maximum-prijzen
'oor consumptie-aardapelen van kracht
worden. Voor zandaardappelen zyn de
volgende prijzen vastgesteld: in Januari
12 cent, in Februari 13. in Maart in
April 14 in Mei 141i en in Juni 15 cent
per kilo. Kleiaardappelen mogen 2 cent
duurder zijn.
Bovengenoemde prijzen gelden bij af
levering aan consumenten in de winkel.
Voor bezorging aan huis mag ten hoog
ste één cent per kilo meer in rekening
worden gebracht.
De kleinhandelaar zal bovendien wor
den verplicht zijn aardappelen te voor
zien van duidelijke prijzen en van de
vermelding welke soort aardappelen
(klei of zand) wordt aangeboden.
In het belang van een regelmatige
aardappelvoorziening in het voorjaar
wordt in de komende weken een voor
raad gevormd. De Stichting In- en Ver
koop Aardappelen (de SIVA) zal voor
rekening van, het bedrijfschap de uit
de markt te nemen aardappelen van
telers aankopen. De aankooppryzen be
dragen voor zandaardappelen naar kwa
liteit en ras f 5.75 tot f 7 per 100 kilo
en voor. klei-aardappelen f 6.50 tot 8.50
Er wordt een bewaarvergoeding van
f 0 70 tot f 3 per 100 kilo al naar gelang
het tijdstip van overname, uitgekeerd
Van het erf van School en Kerk
Beioepingsweik
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Aalburg D J. v. d Graaf
te Leerbroek; te Naarden <b. g. pred.pl.)
G. W. van Tncht. cand.-hulppred. aldaar,
die het beroep heeft aangenmoen; te
Vinkeveen J van Dijk te Gameren;
Soest A. Terlouw te Tietjerk.
Bedankt: voor Hey en Boeicop W L.
Mulder te Maartensdijk; voor Muiden W.
Vroegindewey te Bleiswijk.
Geref. Kerken
Tweetal te Driebergen (vac.-W. Rees
kamp) L. W. Muns te Berlikum en G
van Wilgenburg te Aalten.
Aangenomen: naar Utredht (vac.-M.
de Goede) D. Veenhuizen te Nieuwer-
Amstel-Noord: naar de Free Presbyterian
Church in Melbourne "Australië) S.
Hoekstra te Rotterdam-Charlois; naar
Medemblik B. Huisman, voorheen pred.
bij de Ned. Herv. gemeente te Kolham;
hq bedankte voor de Geref. kerk van
Woldendorp.
Evang. Luth. Kerk
Beroepen: te Deventer J. Hallewas te
Pekela.
Babtisten Gemeenten
Beroepen te Almelo G. Visser te Har-
BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS
school te Et (Fr), mej S van der Wi
Amsterdam: aan Prot Chr school te Geleen
(Oleanderstraat). M A van der Kamp te
Haag: aan Herv school te Genemuid
Damman te Zwolle; aan School m/d Bijbel
te Harmeien, mej P H van der Lugt te Gies-
sendam; aan Chr. school te Hoorn. F A
Dijkstra te Woubrugge: aan Kiparkschool
Leiden J J Jansen, aldaar: aan School rr
Bijbel te Lekkerkerk. R J Kuipers te Stee
wijk; aan Herv Wilbelmlnaschool te Mep-
pel. mej J J Lukkien te Wapserveen; aa
School m/d Bijbel te Stadskanaal, mevr I
KroesCazemler, aldaar: aan Kon Julian;
ij S C Oranje i
Herv
Schabergschool te Den Haag mej. A. Koen-
ders te Rijswijk (Z.-H.); aan Chr. Nat. Op
leidingsschool te Lelden (Hoogl. Kerkgracht)
H. R. Mulder te Grootegast. aan Waalse
school te R'dam mej. J. M. Gruys te Ant-
De gemeenteraad van A'dam be
reikte de voordracht ter benoeming van
gewoon hoogleraar in de radiologie.
Aanbevolen wordt prof. dr J. v. Ebben-
hGrst Tengbergen. thans buit. hoogleraar
an de G.U. te A'dam.
Het beheer van de Chr. Kweekschool
•Jakarta is overgedragen aan een niei
estuur. waarbij afscheid werd genomen v
e directeur, de heer Van Waardenburg.
rordt opgevolgd door de heer Broekema
oerabaja.
Ds K. Talsma. gerepatrieerd r<
legerpredikant en em -predikant van
Geref. kerk van Nieuw-Amsterdam, heeft
het verzoek ontvangen mede de geestelijke
verzorging op zich te nmen van de ge-
epatrieerden in de woonoorden. Hq
gaat daartoe op 15 November met groot
verlof, maar blyft beroepbaar.
Ds A. J. de Kam, die vorige week
wegens bekomen emeritaat afscheid
heeft genomen van de Doopsgezinde ge-
ite van Franeker. is gaarne bereid
Zondags de gemeenten te dienen. Zijn
adres is: Kamperfoeliestraat 161, Den
Haag.
KERKELIJKE EXAMENS.
KAMPEN (Geref. Kerken). Geslaagd:
G. H. Homans te Nieuw-Dordrecht
V1SSER11GOLF
Goede kwaliteit van laatste haring 1950
Nog eèn week of veertien dagen dus en
de visserij op zoute haring behoort voor
1950 tot het verleden. Het wordt dit jaar
dus wel een heel vroege behouden teelt.
De vangsten van de schepen blijven
groot (vaak records!), terwijl de werke
lijk grote November-vangsten nog moe
ten komen. Maar juist voor die tyd zal
het afgelopen zijn met vissen. De schepen,
die vóór vandaag 5 uur niet weg kunnen
komen, dienen over te schakelen op de
srse-haringvisserij. Of dit lonend zal
jn, is de grote vraag.
Na heden mogen geen certificaten meer
worden afgegeven. Het is te begrijpen,
dat de vissers een strop hebben," omdat
hun verdiensten nu ophouden. Een ande
maatregel was evenwel niet mogelyk.
we bedenken, dat er dit jaar reeds
200.000 kantjes meer aangevoerd zyn dan
in 1949.
Er wordt nog steeds bij de Smith Knoll
gevist. De kwaliteit van de haring is rede-
lyk te noemen. Wel komen er in de net
ten grote hoeveelheden pilchards voor.
vissoort, gelijkend op haring, maar
veel lastiger te verwerken. Er worden
wel 40 tot 50 kantjes van deze vis per
nacht tussen de haring gevonden. Het be
tekent zwaarder werk. De pilchards kun-
liet gezouten wiy-den. De vis wordt
in hoofdzaak verkocht aan de conserven-
fabrieken om ingeblikt te worden.
In de prijzen komen geen veranderin
gen. daar alle haring wordt opgehouden
de stichting. Voor volle haring werd
betaald 3132; steurharing 20
27 per kantje. Aan de Katwijkse afslag
den deze week 12.347 kantjes aan
gevoerd.
De grote kurk
Mén zou van mening kunnen verschil-
n met degenen, die de export inder
daad als „de grote kurk" beschouwen en
iets voor te zeggen, deze door de
jaren bijkans onaantastbare stelling eens
nader te bekijken.
Er is al eens eerder op deze plaats ge
zegd. dat haring (behalve de maatjes
het vroege voorjaar dan altijd) ter-
begint te verliezen, naarmate de
levensstandaard van een bepaald export
land hoger wordt. We hebben het aan
den lyve ondervonden, toen na de oorlog
de normale voedselsituatie terugkwam en
het vlees en de keur van boterham
beleggingen de vis terugdrongen. We zien
u weer op de exportmarkten: de vis
komt ift een ongunstig hoekje van het
handelsaccoord terecht, ongunstiger naar
mate het land meer armslag in de dollar-
pot bezit.
En het is min of meer eigen schuld van
degenen, die direct na 1945 op een stapel
iren gingen zitten zonder te den-
lan Grootmoeders wijsheid. „Na deze
tyden komen weer tyden". Inmiddels
pakten Noorwegen, Engeland. Denemar
ken, IJsland. Amerika en noem maar op
hun zaken geraffineerd aan. terwyl wy
bleven dutten met een saneringsplan op
het nachtkastje en het plaatje van een
restitutietrawler aan de wand.
Nogmaals, na dit alles: men zou van
mening kunnen verschillen met degenen,
die zich enigszins blind staren op de ex
port en die de binnenlandse markt be
schouwen als een soort tweede-rangs af
zetgebied. En daarmee kortzichtig zyn
in de tweede graad. Waar blyven echter
na „Fish and Chips" de verdere baan
brekende ideeën0 Stilstand op dit
ment zou achteruitgang betekenen, dat
hebben wein het buitenland onder
vonden.
Denen achter haringhaal.
Dertig tot veertig Deense vissersboten
zijn thans in het Zuidelijk deel van de
Noordzee aan het jagen op haringhaai.
De markt verandert weinig.
Het beeld van de Vrijdagmarkt wéék
weinig af van dat van Donderdag: in
totaal 5000 kisten, w.o. 2900 haring en
1350 makreel, vonden een vlotte afname
tegen prijzen, die redelijk genoemd kon
den worden De grove schol, die nog altyd
schaars blyft, was ook Vrydag weer een
duur visje voor f 6056 en de goede
makreel bracht het tot een ongekende
hoogte van f23, waarnaast de mindere
broeders het met f 12.50 moesten stellen
Er komt geleidelijk aan wat meer schel
vis. waardoor de prijs wat zakken gaat
en gisteren op f 49 belandde. De grove
kabeljauw hield zich nog op f 170 per
125 kg staande.
Als gevolg van dit behoorlyke prijzen-
beeld kon de Sumatra voor 10 dagen
f 16920 besommen, de Batavia maakte
voor een 9-daagse reis f 16600 en de KW
147 haalde f3950 van de Engelse wal.
Vandaag schraal Maandag vet.
Vandaag is er weinig in de afslag te
beleven, behalve dat dé haringaanvoer
van de Engelse wal overvloedig blijft
Verse vis is er weinig, want de Abraham
kwam met 1400 kisten makreel en 150 di
verse. geassisteerd door de KW 76. die
70 kisten schelvis, 15 wijting. 5 poon. 30
vleet en 50 stijve kabeljauwen aanvoerde.
Behalve de 3000 kisten van de haringlog-
gers waren er nog enige visloggers aan
de Zaterdagmarkt.
Voor de Maandag zal het heel wat
drukker lopen, want behalve de Medan.
die 1000 kisten vis naar huis brengt, de
Maria van Hattum. die met ongeveer
eenzelfde hoeveelheid naar IJsland
thuisstoomt, de Haarlem en de Claes
Compaen. zorgen een flinke stoot loggers
voor een gevulde halvloer. Tezamen
hebben de Haarlem en de Compaen 620
kisten kabeljauw. 500 schelvis. 100 wy-
ting en 1000 makreel, plus wat bijgoed
In
i uit.
Gisteren kwamen In IJmuiden binnen:
KW 227. KW 175, KW 76 en KW 25; naar
zee of naar binnen gingen: KW 163. KW
138. KW 151. KW 73. KW 92. KW 124 en
KW 12.
Vrachtauto stapte verkeerd.
By de lossing van de KW 19 aan de
kop van de IJmuidensé haven maakte
een vrachtauto, die de lading overnam,
een misstap, zodat het gevaarte met twee
wielen op een dekschuit terecht kwam
en in een hachelijke positie bleef hangen
De laadboom van een belendend ber
gingsvaartuigje heeft de recalcitrante
wagen weer met de vier wielen op de
vaste wal gezet
Nieuwe lectoren aan de
Vrije Universiteit
Dr G. Wielenga en dr H R Wijn
gaarden. die beiden reeds een leerop
dracht hadden, zijn nu benoemd tot lec
toren m de faculteit der letteren en wijs
begeerte aan de Vrije Universiteit t«
Amsterdam.
Dr Wielenga zal de vakken didactiek,
toepassing van de statistische methoden
in ce psychologie en inleiding in de
psychotechniek doceren, terwijl dr Wijn
gaarden onderwijs zal geven in de vak
ken algemene psychologie en conflictuo-
Prof. Sloffe aanvaardde
zijn ambt
Dr A. Stolk uit Rotterdam, ale kort
geleden in Utrecht op één dag prooio-
veerde tot doctor in de wis- en natuur
kunde en tot doctor in de -geneeskunde,
heeft gisteren het ambt van gewoon
hoogleraar in de medische faculteit aan
dé Vrije Universiteit te Amsterdam aan
vaard met een rede over Het vergeiy-
kingsprincipe in de geneeskunde. Hij is
de laatste van de nieuwbenoemde hoog
leraren aan de V.U-, die hun intrede
thans hebben gedaan en de vierde hoog
leraar in de nieuwe faculteit.
Voor deze inauguratie hield dr J.
Lever een openbare les ter aanvaarding
van zUn lectoraat ln de wis- en natuur
kundige faculteit
PROMOTIES
GRONINGEN. 10 Nov. Op proefschrift
Bijnier en bloedbeeld. een experimenteel on-
ivloed van adrenaline op
t witte bloedbeeld.
doc-
urkunde de heer Poppe
's-Gravenhage.
Sidenus, geboren
M. O. AARDRIJKSKUNDE
UTRECHT, 9 Nov. Geslaagd: W G M
van der Avoort te Venlo.
MARKT. EN VTSSERIJBERICHTEN
LEIDEN. 10 Nov. Veemarkt. Aanvoer:
7 fokstieren, 3 slachtkalveren, 95 kalf- en
melkkoeien, 233 varekoeien e.a 175 vette
koeien, 55 vaarzen. 38 pinken, 57 grasalve-
ren. 6 vette kalveren. 74 nuchtere kalveren.
19 vette schapen, 58 vette lammeren. 30 zeu
gen. 219 mestvarkens, 474 biggen. 5 paarden
en 24 bokken of geiten.
Kalf. en melkkoeien 650—975. varekoeieo
425—725. handel kalm; vette koeien 600—990,
2.45—270 per kg; vaarzen 500-810. pinken
310—475. graskalveren 175—315, nuchtere kal
veren 3570. vette schapen 65—110. vette
lammeren 60—90. handel slepend, mestvar
kens 59—85 en biggen 25—45. handel stug:
52 partijen Goudse en 5 partijen Leidse kaas.
Totaal.57 partijen. Prijzen: Goudse. Ie soort
2.12-2 17. 2e soort 2 08—2.11. Leidse kaas le
soort 1 94—2.01 per kg. Handel matig.
LEIDEN, 10 Nov. Groenteveilingwitte
30—11.20, savoy*
40—8.70. boeren-
•n 4.80-660. ge-
2 10—5 80. peen
10—5.70, rode
kool 4.707.90. groene kool
kool 613. prei 812. kre
kookte kroten 6—16. uit
5 70—19, spruiten 1243.
830. andijvie 5—16.80. sla 7—14, schorsene
ren 19—32, druiven 42—82, snijbonen 59—141,
witlof 11—51, spinazie 1346. tomaten 12—57.
bloemkool 8—32, sla 2—10.10. knolselderij 7—
13. selderij 3.40—7.80, peen 8—24
ROELOFARENDSVEEN. 10 Nov. Bloe
menveiling: Troschrysanten 0.18—0.51; Mont
Blanc 026—0.43; Cydonia 0.16—0.31; Stella
0.08—0 22; Chbco 0.21—0.46: Utopia 0 18—0.36:
Goldfindér 0.100.31; Beryl 0.280 35; Chloe
0 16—0.20 per bos; Anemonen 0.17—0.55: Cy-
clamenbloemen 0.29—0.51: Choco 0 03—0.12;
Monument 0 10—0.21; Marie Elisabeth 0.06—
0.18 per stuk.
ROELOFARENDSVEEN. 10 Nov. Groen-
eveilin Aardbeien 0 39—0 82 per >i pond:
omaten A 18—55; idem B 29—62: id. C 16—
8: ld. CC 12—14; glassla I 8.10—1050: id. II
80—7 60; id. Ill 1.56—3 90: sla 050—5.10; »n-
rnvie 5—15; bloemkool 8—21, peen S— p 100.
TER AAR. 10 Nov Groenteveiling: kas-
nljbonen 8.3011.10 per 10 kg. tomaten A
0.24—0.47. idem B 0.17—0.54. idem C 0.13—
0 47; idem CC 012; idem bonken 0 17—0 27;
Idem afw 0.12—025; spruiten 0 21—0 37; wit
lof I 0 34—0.45; idem II 0 21—029. idem stek
0.06—0.17: waspeen 0.08—0.11: andijvie 0.13—
0.18: idem afw 0.07—0 09; knolselderij 0.03—
0 08; sav kool 0 050.06, groene kool 0 06
0.10; uien 0.05; idem nep 0.02—0 04; peulen
0.07: witte kool 0.04; rode kool 0 06—0.11:
kroten 0.05—0.07; spinazie 0.33—0 40: idem
afw 0.14; prei 0 07. alles per k: sla I 0.04—
0.06; Idem II 0.01—O.03; bloemkool 0 27; Idem
0.15. alles per stuk: peterselie 0 02—0.04:
derle 0.01, alles per bos; boerenkool 0 40
stoofsla 0.25 per kist; druiven 0.45—
0.48 per ',i kg.
KATWIJK A/D RIJN. 10 Nov. Groente-
filing: groene kool 6 96—8, waspeen I 10.75
•18.50, idem II 8—10.75. gele kool 4—6 10.
prulten 17—47. andijvie 13.90—18.20, rode
aol 5.30—8.70, boerenkool 9—12, winterpeen
5—5.10, kroten 9 40—9.60. aUes per 100 kg;
ïterselie 5.30—9 10. bospeen 16—22.90 per 100
as; bloemkool I 12—19. idem II S—18. knol-
ildene 10—15, alles per 100 stuks
SCHEVENINGEN. U Nov. Binnen van
haringvisserij de loggers: SCH 122—20 1
i 400 kisten verse haring; 210—20 1 en 400 k;
5—22 1 en 400 k: 32—22 1 en 400 k; 48—20 1
400 k; 302—36 1 en 200 k; 246—20 1 en 300
k. 73—32 1; 66—25 1 en 300 k: 333—38 1. 314
gstbericht: SCH 78 nog halen. 87—2 k.
206-20 h vl. 195—2 k. thuisstomend. 245 nog
halen. 254 nog 20 netten. 341 nog 35 mijl,
412—4 k h vl. 56 nog halen. 159 nog halen
229—12 k. 263—12 k. 339—30 k. nog 10 netten',
365—5 k h vl. 23 nog halen. 53—2 k h vl.
104 nog halen. 39—10 k. 201—35 k h vl. 4—5
k h vl. 75 nog halen. 77—5 k h vl. 57 nog
halen, 199 nog halen. 8 nog halen, 4010 k
h vl. 49-5 in 30 netten. 51—2 k h vl. 99—2 k
h vl. 132—1 k h vl, 189 geen vangst in 20
netten. 233—1 k in 30 netten. 247—20 k in
40 netten, 262—2 k h vl. 285—1 k in 10 net
ten. 19—10 k thuisstomend, 25 r.og halen. 30
thuisstomend, 37 nog halen, 64 geen vangst,
84—10 k, thuisstomend, 236—6 k in 40 netten.
geringe vangst. 312—10 k. thulaatomend,
399—7 k in 40 netten, 36 nog halen. 79—1 k
284 nog halen. 443—5 k h vl.
280—1 k h vl. 64—8 k h vl. 95 nog halen. 242
10 k h vl. 6—25 k in 30 netten. 21 nog ha
len. 47—17 k thuisstomend. 130 thuisstomend.
50-22 k. 55—
a 20 r
D k. 8
l last h vl. 97
—15 k in 20 netten. 114 niet gehoord. 115—
10 k nog 30 netten, 143—2 k. 1T2—17 k. 190—
20 k. 196—7 k. 197—2 k. nog 20 netten. 203—
35 k. nog 30 netten. 206—5 k. 208—20 k. r.og
haringvisserijVL 83 J van Emden 37 1. Te
IJmuiden verkocht 200 kisten verse haring:
VL 199 A Poot 54 1. VL 200 J van Duin 36 1;
IA 5 M van der Snoek 32 last
Geen vangstberichten uit zee.
IJMUIDEN. 10 Nov Prijzen per kg heil
bot 1 85—1 75. gr tong 2.10—198, gr m tong
38—1.33. kl m tong 1.04—0 94. kl tong I 1 04
-0 92. kl tong Iin 1—0 85. tarbot I 1.24—1 12:
er 50 kg tarbot IV 34. schartong 20—18. kl
chol I 60—56. kl schol II 38—16. schar 28—
9.50. verse haring 10—10.60. makreel 23—12 50.
r schelvis 49—47. gr m schelvis 49.50—43, kl
i schelvis 44—29.50. kl schelvis II 23—11 50.
•Utin 17.50-8. gr gul 31. midd gul 33—26. kl
gul 21-18. kl haal 1950—1480. ham 51—46,
hflke 50—44, kl hike I 39—32. kleine
hike III 36—20. kl koolvl» zw 22; per 125 kg:
gr kabeljauw 172—IJS, gr koolvis zw 39—30
gr koolvis wit 87. gr leng 58, gr hike 220-^
til Aanvoer 5450 kisten, waaronder 2925 kis»
ten haring en 1345 kisten makreel.
