Churchill acht het Labour-plan
onbeschaamde demagogie
AEdusiroOP
Probleem Duitse bewapening
nog onopgelost
ECONOMIE EN FINANCIËN
Van het erf van School en Kerk
i^^^Sn8enieten
•stst»]! I f
^{TNATOGEh
Edna Earl
5
WOENSDAG 1 NOVEMBER 1950
Blitse Lageihuis, een arena I
Conservatieven zullen zich fel tegen de
„geleide economie" verzetten
[Dit is niet eens meer geleide economie, maar een blanco volmacht voor
le regering". Met deze woorden heeft de leider der Conservatieven, Win-
(ton Churchill, gereageerd op het plan der Labourregering, om de verstrek
kende bevoegdheden tot ordening van het economisch leven, permanent te
verklaren. Gisteren hebben wij de inhoud van de troonrede reeds weer-
[egeven. Het gaat in de eerste plaats om reglementering van productie,
Jistributie, consumptie en prijsvorming. Zulks is voor de machtige partij
Ier Cpnservatieven absoluut onaanvaardbaar. Het Lagerhuis zal dus, in
le naaste toekomst, het beeld gaan vertonen van een politieke arena.
Ihurchill heeft zich gehaast een tweetal amendementen in te dienen, welke
iet kabinet Attlee ten val zouden kunnen brengen.
De Britten toonden bij de opening van
iet Parlement weer grote belangstelling.
Eenduizenden stonden langs de weg van
iet Buckin'nm Palace naar het Hogerhuis
eschaard. De stoet werd geëscorteerd
oor de „Iris.h Guards" in hun kleurige
niformen en twee militaire kapellen,
'aaronder de doedelzakspelers in
raditionele rokjes. Toen het Koninklijke
'aar de poort van 't Buckingham Palace
erliet, speelde de kapel van de Guards
ave the King", en bij aankomst
ij het Hogerhuis werden door de Royal
'orse Artillery 41 saluutschoten gelost.
Churchill heeft de fiolen van zijn toorn
ver het besluit der Labourregering uit
gestort. Hij was zo verontwaardigd ovei
e voorgestelde economische maatrege-
en, dat hij sprak van een .".onbeschaam-
e demagogieDe leider der Conserva-
had in de troonrede vele dreige-
nenten beluisterd en vandaar, dat hij er
ip hoopte, dat dit parlement geen lang
neer beschoren zou zijn.
Slechts over één ding was Churchill
evreden, namelijk, dat Labour bekeerd
i aanzien van de vorming van een
Juropees leger. Hij, Churchill, nam nog
teeds het standpunt in, dat Y/est-Duitse
ivisies moesten worden opgenomen in
iet Europese defensiestelsel. Inderdaad
leeft Attlee te kennen gegeven, dat ook
laar zijn mening Duitsland een passende
iljdrage moet leveren tot de opbouw der
iuropese strijdkrachten. Meer kon hij
ver niet zeggen, omdat de ministers
Defensie van het Atlantisch Pact
>ver nog geen accoord hadden be-
eikt.
De premier heeft, van zijn kant, ge
wezen op de verbeterde economische
situatie van Engeland, want het pond
sterling is in korte tijd een veel harder
valuta geworden. Hij gaf toe. dat zware
financiële .verplichtingen de Britse staats
burger wachten, omdat het defensie-pro-
Maak dadelijk een
einde aan die voort
durende hoestbuien,
die U nodeloos uit
putten en llw gehele
gestel ondermijnen.
Geef Uw verzwakte
luchtpijpen hun zo no
dige veerkracht terug.
Neem vandaag nog akker s abdijsiroop,
het geneesmiddel bij uitstek, dat zeer
spoedig Uw hardnekkige hoest zal stil
len en Uw ademhalingsorganen grondig
zal zuiveren van slijm en ziektekiemen.
gram moet worden uitgevoerd. Resume
rende, de Engelse politiek gaat onher
roepelijk een tijdperk van twist, en twee
dracht tegemoet, aangezien o.a. de aan
gekondigde „nationalisatie der suiker-
bieten-industrie" op verzet zal stuiten bij
Conservatieven en Liberalen.
Washington een vertraagde film
Stormachtig debat, waarbij Franse en
Amerikaanse standpunten botsten
De conferentie te Washington heeft het beeld opgeleverd van een „ver
traagde film". De ministers van Defensie der Pactlanden hebben een be
slissing over de benoeming van een opperbevelhebber in West-Europa
uitgesteld. Er moeten nieuwe pogingen worden gedaan om het probleem
der West-Duitse herbewapening op te lossen. Met het oog op de gecompli
ceerdheid, is dit vraagstuk terug verwezen naar de „plaatsvervangende
ministers en het militaire comité". Het Amerikaanse en Franse standpunt
zijn nog niet overbrugd.
plan ter bestudering aan de betrokken
regeringen over te dragen. Het is dus
t een officieel communiqué blijkt,
dat de conferentie geen overeenstemming
bereikte! Het Franse plan had 'behalve
militaire ook politieke aspecten van vér
gaande aard. Daarom was het nodig, dit
Een zwaar ultimo der
Ned. Bank
De weekstaat der Nederlandse Bank
eerspiegelt de invloed van een der
waarsle ultimo's van het jaar. Op 1
fov. moeten nl. de halfjaarlijkse pacht-
letalingen verricht worden. De circula-
ie zette met f 76 tot f 2809 min uit. Men
aan, dat zeer spoedig weer nor-
maleire verhoudingen komen. Er ver-
a de eerste dagen van Nov. veei
chatkistpapier, naar schatting f 460
nln. Dan kan men ook een verlaging
wii- callmoney verwachten, dat op 1JA
iet niet te krijgen was. D'e ultimo was
lok weerspiegeld, in de voorschotten in
ekening-courant, welke met f59 toti
122 opliepen. De totale vorderingen op
iet buitenland verminderden met f5 tot
1297 min. Vorderingen in guldens op
'reemde circulatiebanken stegen met
12 tot f 390 min, doch de vrije saldi de
er instellingen met f 17 tot f413 min.
Iet saldo van de schatkist daalde met
7 tot f 287 min, andere saldi met f 12
ot f383 min.
Onze handel in September
De Nederlandse in- en uitvoer in Sep-
ember j.l. was naar de voornaamste
landen in millioenen guldens: België-
iUx. 124 en 69. West-Duitsl. 81 en 102,
'.S 65 en 31, Ver. Kon. 61 en 65, Indo-
esië 42 en 20; Frankrijk 30 en 19; Ko-
'eit 27 en Zweden 22 en 20, Argen-
.nië 15 en 3,8; Finland 14 en 6; Zwit-
srland 10 en 15; Noorwegen 5,6 en 11
Duitsland wil meer uitvoer
De Duitse minister Erhardt heeft ver-
[laard, dat West-Duitsland door econo-
nische maatregelen de uitvoer wil ver
boten. Hij acht de credietmarge van
120 millioen dollars te klein. De totale
nvoer moet nl. onmiddellijk worden be-
aald en voor de uitvoer moet een cre-
3iet van 3 tot 6 maanden worden toege-
itaan. Hij deelde voorts mede, dat de in-
roerlicenties, welke .1,3 milliard mark
ledroegen, tot 600 millioen dollars zijn
ngeperkt Het nationale inkomen is in
van 40 tot 90 milliard mark ge-
itegen.
DIVIDEND MOLUKSE HANDELS
VENNOOTSCHAP
Op de aandeelhoudersvergadering van
e Molukse Handelsvennootschap, 13
November as„ wordt 7 (v.j. 9) pet divi-
iend voorgesteld.
De zetel van de Britse kopermijnen
Rhodesia Anglo American, Nchanga,
Rhodesian Copper Refineries, Rhodesia
Broken Hill en Rhokana Corporation
wordt naar Zuid-Rhodesia overgeplaatst.
Een vloot van 15 Japanse walvis
vaarders is naar de Zuidpool vertrokken
en hoopt 2000 walvissen te vangen, welke
ton producten moeten opleveren.
Je wereldbank zal Thailand 25 min
dollar lenen.
(Advertentie
Dames-
handen
Bij guur wee ren
huishoudelijke arbeid
IRMER Gelei
Waarschuwing tegen vals
optimisme
Alan Valentine, het vroeger hoofd
van de E.C.A.-missie in Nederland, heefl
verklaard dat de door Amerika inge
voerde controle veel langer zal duren
dan de vier jaren van de wereldoorlog
Hij waarschuwde tegen vals optimisme
in verband met de overwinning in Ko
rea. Thans is er controle op crediet, staal
rubber en andere grondstoffen, terwijl op
1 December het burgerlijk .gebruik van
koper, nikkel en aluminium met 20 tot
30 pet zai worden1 beperkt.1 Valentine
zeide, dat er minder luxe nodig is en
dat de Amerikanen niet pas moeten ont
waken als Alaska cn Groenland ver
overd zijn.
Dividend Gombezi
Gombezi boekte over 1949 f 563.803
(568.619) netto winst en declareert 12 pet
dividend. De reserve voor bijstempeling
van de aandelen is met f 230.192 tot
f 766.471 verhoogd. De raming voor 1950
is 2300 ton sisal, voor 1951 2500.
De Londense t'inprijs steeg 30 Oc
tober met 34 pond sterling tot 979 p.s.
per ton, de hoogste die ooit genoteerd
is. Rubber steeg tot een record sinds
1912 van 56!f> pence per pound voor on
middellijke levering. In New Yorks haal
de tin éen hoogterecord van 1.24 dollar
de pound.
De studiegroep voor de Europese
t o 1 u n i e heeft te Brussel een drietal
Conventies opgesteld, een voor een no
menclatuur, een yoor douanewaarden
en een voor" een raad voor internationale
samenwerking. Als de betrokken landen
deze aanvaarden, zullen de onderhande
lingen veel vergemakkelijkt worden.
wachten op een volgende conferentie,
waarvan generaal Marshall nader het
tijdstip zal bepalen. Intussen zijn de staf-
chets der Pact-landen onmiddellijk In
vergadering bijeengekomen, terwijl de
„Raad van plaatsvervangers" (de meeste
leden bevinden zich reeds in Washing
ton) vandaag on-officieel appèl houdt.
Veel verder zijn wij dus niet, terwijl
toch de kwestie der Duitse hebewape-
ning met spoed om een oplossing vraagt.
Volgens Reuter, bleef de Franse minis
ter, Jules Moch, bij zijn weigering het
Franse plan voor een West-Europees le
ger te wijzigen ten gunste van het Ame
rikaanse. Moch zou, tijdens het storm
achtige debat, niet hebben toegegeven.
Ondanks positieve verzekeringen van
Marshall, dat men niet van plan was, een
Duitse generale staf te vormen, noch de
Duitsers toe te staan er zware bewape
ning of een luchtmacht op na te houden.
Te oordelen naar Ass. Press, heeft
onze ambassadeur in Washington, dr Van
Royen, verklaard, dat Nederland voor
stander is van het Amerikaanse plan, om
Duitse eenheden in he Pact-leger op te
Tegemoetkoming aan buiten
landse beleggers
Volgens een nieuwe deviezenbekend-
making komt buitenlands kapitaal na
1 November belegd in industriële onder
nemingen, wier hoofdwerkzaamheid in
Nederland ligt, in aanmerking voor re-
transfer, zoals opbrengst van liquidatie
en realisatie van kapitalen
De belegging moet zijn geschied in
delen, waarop is betaald door ovei
king uit het buitenland of ten laste
transferabel tegoed. Er moeten minstens
drie jaren verstreken zijn.
België wil zaken doen met
Indonesië
De vertegenwoordiger van het Belg:
sche bedrijfsleven, Regout, keert na ee
verblijf van drie maanden in Indonesi
naar België terug. Hij verklaarde dat
Indonesië grote mogelijkheden heelt
voor de Belgische industrie.
Herfstdraden
Het palet van de herfst brandt in kleuren.
rood, goud en ultramarijn.
De wind draagt de kruidige geuren
wierooic der stervenden zijn.
Want trots zon-doorvlamde waranden
eenzaam de eèkhoorn in speelt,
art toch het verdorrend gebladert.
omdat het vergaat en vergeelt.
De weemoed van 't afscheid en sterven
hangt stil als een klacht om mij heen.
Want ondanks de vlammende verven
valt straks blad na blad, één voor één
Reeds weven de spinnen de waden
die t lijnwaad des doods zullen zijn.
Tak tot tak, struik na struik hangen
[draden
van zilverwit glanzend satijn.
De mist in de kil-klamme morgen
bezet ze met pareltjes fijn.
De nachtvorst strooit toverkristallen,
want 't afscheid moet luisterrijk zijn.
Soms huivert een vlaag door de kilte
waar 't leven vergaat Tiaar Gods Raad,
en ik dank, in de stervende stilte,
dat ook hier Zijn Belofte bestaat.
ROBBIE RADAR
Westduitse Chr.-Dem. partij
tegen verkiezingen
Met het oog op herbewapening
De Westduitse Christen-democrati
sche partij, waartoe ook bondskanselier
Adenauer behoort, heeft zich uitgesp:
ken tegen de wens van sommige Duitse
leiders (o.a. ds Niemöller en dr Schu
macher), dat eerst nieuwe verkiezingen
moeten worden gehouden, alvorens de
bondsdag een besluit kan nemen in de
kwestie van een eventuele Duitse herbe
wapening. Er is een verklaring uitgege-
waarin o.m. gezegd wordt, dat deze
kwestie een dergelijk koel en welover-
ogen oordeel eist, dat de debatten hier-
ver niet vertroebeld mogen worden
door partij-politiek, welke de verkiezin
gen slechts in de hand werken.
't Nieuwe geneesmiddel voor
blindgeborenen
In sommige Amerikaanse klinieken is
dertig procent van hetaantal vroegge-
boren kinderen en drie tot vier procent
'an grotere kinderen blind. Dit is mee
gedeeld op de conferentie over stofwis
seling bij kleine kinderen, die gisteren
Leiden werd gesloten. De leider, prof.
Gorter, constateerde juist tijdens de con
ferentie blindheid bij drie van 39 vroeg
tijdig geboren baby's. Het zijn een twee
ling in Leiden en een kindje in Rotter
dam. Op hen is het nieuwe geneesmid
del A.C.TH, toegepast. De ontdekker
daarvan is. onlangs onderscheiden met
de Nobelprijs. Het resultaat is bij de drie
toepassingen van prof. Gorter nog niet
bekend. Het middel wordt in Oss ver
vaardigd door Organon.
Door de microtechniek kan men thans
bij het onderzoek van babies volstaan
met het aftappen van één kubieke cen
timeter bloed, in plaats van zoals vroe
ger met 25.
Plan-Schuijian duurt tot
het jaar 2000
Bij de onderhandelingen te Parijs over
het'plan-Schuman zijn de volgende be
langrijke 'kwesties nog niet opgelost: 1)
Het peil van het gemeenschappelijk
douanetarief; Duitsland wil dit hoog heb
ben, de Benelux laag en niet boven de
5 of 6 pet; 2) Bijdragen van landen met
hoge' productiekosten zoals België
lage zoals Duitsland aan het egalisatie
fonds, dat vijf jaar zal bestaan, wa
onbeperkte concurrentie komt; 3)
doaunetarieven en invoerbeperkingen,
welke Frankrijk in enkele maanden wil
doen uitsterven en Duitsland in vijf jaar
Het plan zal vijftig jaar werken.
Duizenden pelgrims
waren vandaag
in Rome
Na pauselijke woorden
vlogen witte duiven uit
Honderden pelgrims, die de nacht in
de open lucht te Rome hadden doorge
bracht, verfristen zich vanmorgen bij de
fonteinen op het St. Pietersplein in af
wachting van de plechtigheid der dog
maverklaring van Maria-Tenhemelopnc'
ming. Reeds anderhalf uur voor het tijd
stip waarop Paus Pius XII in de Sedes
Gestatoria zou arriveren, was er een
menigte van een kwart millioen mensen
op het St. Pietersplein, getooid met. grote
vaandels en borden. De 20 theologen, die
in de afgelopen 5 maanden aan de Pau
selijke bul van de dogmaverklaring ge
werkt hadden, waren reeds vroeg aan
wezig op de speciale tribune op de trap
van de Sint Pieter, dicht bij de Pause
lijke troon. De bulla, die 6000 woorden
bevat, in onuitwisbare inkt geschreven,
bestaat uit bladen van lamsperkameni
en is veelkleurig versierd. De 26 pagi
nas' worden bijeengehouden door ee
geel-wit koord, waaraan het Pauselijke
zegel bevestigd is. Een. aloud tapijt
de tenhemelopneming van Maria hing af
van het hoofdbalkon van de basiliek
toen de Paus, na de processie van mi
niken, priesters en bisschoppen onder
het bidden van de Litanie van alle heili
gen, de Sedes Gestatoria besteeg, was er
15 minuten lang een oorverdovend ap
plaus en gejuich. Hoog boven de hoofden
der mensen werd de Paus over het
Plein gedragen naar zijn troon-op de
trappen van de St. Pieter, Aan weers
zijden stonden 36 kardinalen, 580 aarts
bisschoppen, bisschoppen en abten, als
mede ministers uit Frankrijk en Ierland.
Onder de massa bevond zich ook Franz
von Papen, een der voornaamste figu
ren uit het Hitler-Duitsland, die door
hef hof te Neurenberg was vrijgespro
ken. De Paus' las, na het zingen van het
Veni Creator Spiritus, de voornaamste
gedeelten van de bul voor en ter symbo
lisering van het uitgaan der boodschap
over de gehele wereld werd een duizend
tal witte duiven van de basiliek losge
laten. Tot slot Averd de eerste mis ter
ere van de tenhemelopneming opgedra
gen. Het aantal mensen op het plein Avas
aangegroeid tot 800.000.
GeA'Iucht. Sedlaczek, een vooraan
staand lid van de SED, die in de oorlog
door Hitier tot één der leiders der Duit
se oorlogseconomie was gemaakt, is uit
Oost-Duitsland naar 't Westen gevlucht.
s een erkend deskundige op het ge
bied \ran granaten met vertraagde wer
king.
Beroepingswerk
Ned. Hcrv. kerk
Drietal te Utrecht-Oost (vac. dr G.
W. Oberman) D. J. Karres te Voorburg;
dr E. v. d. Schoot te Zaandam; P. J. F.
van Voorst Vader te Eefde; drietal te
Utrecht (Zuid), l?e pred plaats G. M.
van Dieren, te Ede; J. J. Poot te Barne-
veld en W. L. Tukker te Delft.
Beroepen te Oorschot (N.B.) J. v.
d. Touav predikant in algemene dienst
bij de Strafgestichten van Zuid-Limburg.
Aangenomen: naar Delft, 7e pre-
dikantsnlaats Itoez.) J. J. Poot te Barne-
veld.
Beroepbaarstelling
F. J. Dun, vlootpredikant, Keizers
gracht 780, Amsterdam.
KERKELIJKE PERS
Naar wij vernemen zal de uitgave van
„De Bazuin", officieel orgaan van de
Theol. Hogeschool der Geref. Kerken
in Nederland, Avorden voortgezet.
eindredacteuren zijn prof dr A. de Bondt
en ds J. D. Boerkoel. Het weekblad „De
Roeper" (eindred. ds B. A. Bos) is in
een nieuw gewaad verschenen. Als me
dewerkers zijn toegetreden dr E. Mas-
selink, ds J. A. Schep, dr J. D. Sibie
(arts), ds H. Veldkamp .en prof dr S. U.
Zuidema. De Stichting voor Publiciteit
en Voorlichting der Geref. Kerken heeft
besloten haar uitgave „De Strijdende
Kerk" een ruimere doelstelling te ge
ven dan voorheen het geval was, nl. het
uitdragen van de Geref. gedachte op al
le levensterreinen en verdediging var
de Geref. Kerken Avaar dit -nodig en mo
gelijk is. Eindredacteur is ds G. Toorn
vliet te Leiden.
Comité „Vriendenkring dr H. F.
Kohlbrugge"
Naar wij vernemen, wordt op 18 Nov.
voorm. 10.30 uur door het Comité
„Vriendenkring dr H. F. Kohlbrugge"
een conferentie belegd te Utrecht, De
opening geschiedt door ds D v. Heyst.
Ned. Herv. pred. te Ommen en een
korte predicatie wordt gehouden door
ds J. Brongers, Ned. Herv. predikant te
Haarlem. Het referaat zal Avorden ge
houden door dr G. Oorthuys, em.-pred.
te Lunteren.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN, 1 Nov. Geslaagd doet ex Ned
recht de dames N P C Elenbaas te Oegst-
geest, D Quist te Den Haag. idem de heren
P C Zendee te Leiden, B F M Crapperhaus
te Heemstede. Geslaagd: doet ex chemie J
S C Wessels te Leiden, J M Waisvisz te Oud
Ade. Geslaagd cand-ex chemie (F) A van
der Bie te Leiden. Geslaagd: cand-ex biolo
gie (K) mej A E Clausing te Leiden, idem
B Leusing te Leiden, Geslaagd cand-ex wis
kunde (A) D A Lokhorst te R'dam.
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
ABBEDIJK
|on: Alblasserdijk 31 te
Vera Cruz; Albireo 1 Madeira n R'dam:
- Alchiba 31 Kiel n R'dam: Alcyone 31 Azo-
ren n W-Indië; Aldebaran 30 te Londen:
Algarve 30 Garston n Manchester: Alhena
31 Finisterre n B Aires: Almdijk 29 te Mel
bourne; Alphacca 1 te Baltimore: Alphard
31 St Pauls Rócks n Rio Grande; Andijk
31 te Londen: Arendsdtjk 1 Santos n Pa-
ranagua; Arnedijk 31 Houston; Axeldijk
31 te Antwerpen.
BAARN 31 Iqulque n A'dam; Bali 31 Oues-
sant n A'dam; Bengkalis 30 Penang naar
Singapore; Bernina 31 Rouaan n Parijs;
Bernisse 1 R'dam n Swansea; Bloemfon
tein 31 Durban" n Beira; Blijdendijk 31 Li
zard n N York; Bonaire 31 Plymouth naar
A'dam; Breda 31 Ouessant n Valparaiso;
Britsum 31 Savona n Casablanca.
CELEBES 30 te Cardiff; Caltex Den Haag 1
te Rastanura; Cistula 30 Havanna n Cu
racao; Clavella 31 Perim n Abadan; Con-
gostroom 1 Takoradi n W Afrika.
DA CAPO 29 Saffi n Bordeaux; Danae 31 t«
Genua; Delft 31 Barbados n Cristobal;
Deni 31 Kopenhagen n Trelleborg; Depa
31 Aarhuus n Huil; Diemcrdijk 31 Cristo
bal n R'dam; Domburgh 31 te Lot
Drente 30 Lagayan n Vancouver: Du
drecht 11 Finisterre n
FLANDRlA 31 te Kotka;
dam n Havre.
GROOTEKERK 31 Ganga
te Ronneby.
HAST III 1 Brunsbuttel r
tor 31 Dover" n A'dam
i 31 Alblasser-
Kopenhagen; Hec-
Termijn voor examens
aan T.H. te Delft
Vóór de oorlog slechts de helft der
studenten binnen 8 jaar klaar
Dé regering wil studenten aan de
Technische Hogeschool te Delft, die hun
eerste (propaedeutisch) examen niet
binnen vier jaar afleggen, de mogelijk
heid ontnemen, aan verdere examens
-deel te nemen. Het eerste deel van het
propaedeutisch examen (dat de studen
ten P-l noemen) moet binnen twee jaar
worden afgelegd. Deze termijnen worden
genoemd in een ingediend wetsontwerp,
'e regering zal over de definitieve
tijden nog overleg plegen met de cura-
iren van de T.H.
De maatregel is nodig omdat het hoger
onderwijs, vooral in de laboratoria,
wordt geremd door de achterblijvers. In
de jaren 1930 tot en met 1932 studeerde
slechts 51 procent van de Delftse studen
ten binnen acht jaar af. Omstreeks
veertig procent kon de studie niet vol
tooien. Op het ogenblik zijn deze cijfers
nog ongunstiger. De regering wil dan ook
niet wachten op de nieuwe Hoger Onder
wijswet.
Een geldige reden voor het niet afleg-
»n van een examen is volgens het wets
ontwerp ziekte of een gemotiveerde
overgang naar een andere studierichting
en soms het deelnemen aan het studen
tenleven. Eer hem de toegang tot een
en wordt ontzegd, kan een student
bezwaren indienen bij het college van
r en assessoren. Tegen de beslissing
kan hij in beroep komen bij de minister.
Bij het ontwerp wordt ook het diploma
m metaalkundig ingenieur in de Hoger
Onderwijswet ingevoerd.
Esperanto aan de Amsterdamse
universiteit
Met ingang van 15 Nov. zal ook het
Esperanto aan de Gem. Universiteit te
A'dam worden onderwezen. Hiertoe is
benoemd tot assistent van de afdeling
Romaanse talen- mr S. Pragano, die de
is die dag begint om kwart over
twaalf met een inleiding. Het is voor de
eerste maal, dat aan een Ned. universi
teit Esperanto wordt onderwezen.
Ambtsaanvaardingen
Prof dr N. H. Kuiper, opvolger van
prof. Van Ulven, heeft thans het ambt
hoogleraar in de wiskunde aan de
Landbouwhogeschool tc Wageningen
aanvaard met een rede „Symmetrie en
waarschijnlijkheid". Aan de Gem. Uni
versiteit te A'dam aanvaardde dezer
i prof. dr L. B. W. Jongkees het
hoogleraarsambt in de keel-, neus- en
oorheelkunde met een rede, getiteld
„Evenwicht".
Gepromoveerd te Utrecht tot doc-
>r in de wis- en natuurkunde Th. J.
Huisman te Leeuwarden op het proef
schrift: „Onderzoekingen over de rem
ming van de weefselademhaling in ver
band met de chemotherapie van de cel
woekering".
Makassar.
LAERTES 31 Djakar
koeas 31 te Djakar
n Japan; Laurenskerk 3
Londen: Lekkerkerk 31
Leopoldskerk 31 St Vine
dekerk 1 Aden n Basi
Bandarrabbes n Bahreir
kail n Calcutta.
MAPIA 1 Suez
lam: Marker
Makassar:
(Advertentiën)
j Voed Uw UchM"»'
:n genieten l S M J
Het Zenuwsterkende Voedsel
I BESSY KIVING
„Felix, wij hebben elkander nodig.
Zou je kunnen veronderstellen, dat ik
je hier buiten opgezocht zou hebben,
als ik niet de voorkeur gaf aan jouw
gezelschap boven dat der anderen?'"
„Er is iets. met je gebeurd, nadat je
hebt gezongen van „De drie Visschers"
en zo naar buiten zat te staren een uu:
geleden. Je gezicht is veranderd. Wat i
er, Edna? Kun je me het niet zeggen?"
„Ja. Ik ontving een brief, die mij veel
verdriet doet. Een edele en dierbare
vriend van mij is heel ziek, en
schrijft hij mij om mij te vragen hem
te komen verzorgen en bij hem te blij
ven zolang hij leeft, 't Is niet nodig, dat
je zo verschrikt kijkt en zo beeft ik
ga niet. Ik zal jou niet verlaten;
maar het maakt mij zo verdrietig, dat
hij mij een onmogelijke zaak gevraagd
heeft. Nu kun je begrijpen, waaror- :u
niet alleen wil zijn."
Zij leunde met haar wang op het
hoofd van de jongen, en de twee bléven
zo stil staan, starend over de grote, rui
sende vlakte van de onsterfelijke zee.
Een gloeiende oranjekleurige hemel
overdekte de Oceaan, die langzaam van
robijnrood overging in rose en violet en
bijna grijs, en hier en daar scheen reeds
flauw een enkele ster. Als de aanzwel
lende golven tegen de kust braken,
verspreidde de wind het schuim als zil
veren pluimen over de wateren; en het
zacht muziekgemurmel zwelde aan tot
die telkens weerkerende klacht over
het verlies van een ver, ver gelegen
„eiland van de zee". Onder de indruk
van het geheimzinnig, plechtig waas,
dat altijd over de zee ligt uitgebreid,
begon Felix langzaam de regelen van
Tennyson's treurzang op te zeggen.
„Breek, breek, breek!" en toen hij aan
het laatste vers gekomen was, voegde
Edna zacht en bevend haar stem aan de
zijne toe.
Uit de zee kwam, uit wazige wolken
massa's, de maan oprijzen, rond
lachend, bijna vol, de mistnevels van
zich afschuddend, de golven tintend
met spookachtige glans.
De wind stak op en Edna's sjaal
waaide omhöog en wapperde als de
wimpel van een zeeroversschip, en het
langzaam geweeklaag der golven ging
over in een dof, onheilspellend ge
rommel.
„Er zal vannacht een storm opsteken;
het broeit daarginds in het zuidwesten.
De wind is gedraaid sinds wij uitge
gaan zijn. O! hoe wild giert, de wind."
Felix wees naar de ver verwijderde
waterlinie, waar nu en dan een blauw
achtig lichtende bliksemflits de voor
bode was van het naderend onweer.
„Ja, je moet naar binnen gaan, Felix.
Ik had je niet zo lang buiten moeten
laten blijven."
Met tegenzin gingen zij van het strand
huiswaarts, en zij waren nog maar en
kele schreden op weg naar huis, toen
mevrouw Andrews en haar gast hen
tegemoet kwamen,
„Felix, mijn jongen! Het is veel te
laat voor jou! Ga met mij naar binnen.
Juffrouw Earl, daar u zoveel van het
strand houdt, hoop ik, dat u al de
schoonheden ervan aan mijnheer Roger
wilt laten zien. Ik draag hem aan uw
zorg op."
Zij ging het huis binnen met haar
zoon, en toen mijnheer Roger Edna's
hand nam en boog, haar nieuwsgierig
opnemend, zag zij een pijnlijke en ver
schrikte uitdrukking op zijn gelaat
komen.
„Mejuffrouw Earl, hebt u mijn brief
ontvangen, die ik u dadelijk na het
verschijnen van uw boek geschreven
heb?"
„Ja, mijnheer Roger; en uw harte
lijke gelukwensen en vleiend oordeel
waren, ik verzeker het u, mij buiten
gemeen welkom en aangenaam, v
namelijk omdat u onder de eersten
was, die er iets prijzenswaards
„U hebt er geen denkbeeld van met
welk een belangstelling ik de ontvangst
van het boek gevolgd heb en ik geloof,
dat de oppervlakkige, ondoordachte
kritiek bijna even stotend voor mij
was, als ze voor u zal geweest zijn.
Uw boek heeft een krachtige strijd
gevoerd met de zelfvoldane hoge-
'dam; ^lariek-erk
te Karachi; Matai
kerk 31 Dondrah
eliskerk 31 Ouessant n I
Kalamata n Palermo; Mijdrecht
1. ii Coryton.
NESTOR 31 Finisterre n Alexandrië; Niger-
31 Monrovia n Dakar.
OBERON 31 te Aruba: Overijsel 31 te R'dam
POLYPHEMUS 28 Boston n N Orleans; Pr
Hendrik 31 Belle Isle n Montreal;
W Friso 31 te Bremen; Pr. Willem V
f Singapore n A'dam; Radja 31 Los
is n Kaapstad; Ridderkerk 31 Ai
a n A'dam: Roelf 31 te Bordeai
n 31 te Setubal; Rijn 1 Brunsbut
nn; Rijnkerk 30 Kobe'n Yokohan
1 te Montevideo.
SALAWATI 31 te Galveston; Samarinda 31
te Bordeaux; Sarangan 31 te Term'
Schie 31 te Carupano; Soestdijk 31
Alexandrië; Stad Haarlem 1 te R'dï
Stad Maastricht 31 St Vincent n Sas
Gent; Stentor 31 Alexandrië n Boyroe
Straat Malakka 30 Durban n Kaapstad;
Sumatra 4 Marseille n New York.
TAMO 31 Pt Alegre n Rostrio: Tai
- iria 31 te
langies; Tibla 31
s 31 te Latakkii
Tjibadak 31 te Penang; Tosarl 31 te New
York; Trajanus 29 te N Orleans; Trompen
berg 31 R'dam n N Orleani
URMAJO 31 Wilhelmshav. n Boness; Utrecht
30 Portland n Vancouver.
VAN GELDER 31 Gefle n Rouaan; Vem
te R'dam; Volkerak 31 te Wilhelmshaven.
WAAL 31 te Curasao; Waterland 31 Macelo
n A'dam; Westereems 30 te Stockholm;
Wieldrecht 30 Abadan n 1
25 Tar
Hef lied dei
aethergolven
DONDERDAG 2 NOVEMBER.
HILVERSUM I (402 m).
KRO 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.45 Morgen-
ïbed en lit. kalender. 8.00 Nieuws en weer-
■richten. 8.15 Gram. 8.30 Hoogmis van Ai
rzielen. 9.30 Waterstanden. 9.35 Gram.
NCRV 10.15 Morgendienst. 10.45 Vocaal en
semble. KRO 11.00 Voor de zieken. 11.45 uur
Koorzang. 12.00 Angelus. 12.03 Kamerorkest.
(12.30—12.33 Mededelingen). 12.55 Zonnewij
zer. 1.00 Nieuws. 1.15 Reportage van de dog
maverklaring van Maria ten hemelopneming
te Rome. 1.45 Gram. NCRV 2.00 Promenade-
2.45 Voor de vrouw. 3.30
Viool en plano. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Vocaal
5.00 Voor de jeugd. 5.30 Dubbel-
5.50 Regeringsuitzending. 6.00 uur
jrdracht. 6.15 Gram. 6.30 Belasting-
praatje. 6.45 Gram. 7.00 Nieuws en weerber.
„Levensvragen van allerlei aard". 7.30
0 Nieuws. 8.05 Gev.
Gram. 7.40 Radiokrant
Grar
0.15
:ndsz
is tad;
priesters van de letterkundige wereld,
r zijn succes is nu gevestigd, en
ik breng u nieuws over de ontvangst
in Engeland, waar het ook is uitgege
ven. Hebt u enige van deze aanval
len beantwoord?"
„Neen, mijnheer. Als ik 'dit werk
der Danaïden zou beginnen, zou ik
.nooit meer voor iets anders tijd heb
ben".
i een korte wijle van zwijgen zei-
de mijnheer Roger:
„Juffrouw Earl, ik kan in uwe ge
laatstrekken geen triomf bespeuren,
en ik twijfel er aan of u zich wel rea
liseert hoe buitensporig trots uw
vrienden op uw succes zijn",
„Tot op dit ogenblik, mijnheer, is
dat nog niet verzekerd. Mijn volgend
boek zal mijn stand bepalen in d«
literatuur; en ik heb nog veel te ver
teren ik heb te weinig bereikt oir
stil te zitten en achterwaarts te zien
en mijzelf op de schouder te kloppen
om het „triomf' over mijnwerk uit te
roepen! Ik ben er niet zo onverschillig
onder als u wel schijnt te denken.
Lof stemt mij dankbaar en aanmerkin
gen doen mij pijn; maar ik waardeer
beide als maatstaf van mijn werk,
aanwijzend wat ik zal kunnen hopen
of niet zal kunnen hopen te bereiken.
Ik zou populair willen worden
is natuurlijk zeker vergefelijk;
ik verlang het niet als eindsucces,
maar alleen als middel tot het eind
resultaat mijn medemensen tot nut
te zullen zijn.
„En of gekroond of ongekroond
ik val,
Wat deert het mij, als ik maar Gods
werk heb verricht."
Zij scheen meer tot zichzelf te pra
ten of tot de golven der zee, waar
haar ogen op rusten, dan tot mijnheer
Roger; en toen hij de matte bleekheid
van haar gelaat opmerkte, zuchtte hij
diep en legde zyn hand op de hare.
„Kom. wandel met mij eens langs
het strand en laat mij nu eens vertel
len, waarom ik ben teruggekomen
naar New York, inplaats van naar Qv„ hB, Sn„.kanl,, „aM r
Canada te vertrekken, zoals mUn plan da„. zal ee„ 5rug worde„ eebouwd. die
was Egypte met het schiereiland Sinai zal
(Wordt vervolgd) verbinden.
Wtebold Böhmer 31 Finisterre n A'dam.
ZAAN 31 te Sundvall.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN
ASTUR1AS 31 Port Said n A'dam.
JOH. VAN OLDENBARNEVELT 31Muntok
n A'dam.
NW AMSTERDAM 31 R'dam n New York.
OTRANTO 31 Finisterre n Ind.
POELAU LAUT 31 Finisterre n Ind.
SIBAJAK 31 Kp Bon n Australië.
ZUIDERKRUIS 31 Kp Bon n Korea.
KERTOSONO 1 Hoek van Holland.
MODJOKERTO 4 v R'dam n Ind.
INDRAPOERA 31 te Soerabaja.
WATERMAN 31 Banka n R'dam.
In acht jaar 250 doden
door silicose
In de laatste acht jaar zijn in ons land
252 personen overleden ten gevolge
silicose. Vorig jaar was het sterftecijfer
39 en in 1948 het hoogst, namelijk 50. De
slepende ziektegevallen zijn niet te be
cijferen, zo zegt minister Joekes in ant
woord op het voorlopig verslag dei
Tweede Kamer over het wetsontwerp op
de bestrijding van silicose en andere stof-
longziekten. Voor de dorsbedrijven
kalkzandsteenfabrieken vindt de minis
ter, in tegenstelling met verschillende
Kamerleden, een regeling onnodig. Over
een verzoek om vrijstelling van de wet
zullen de organisaties uit het bedrijfs
leven gehoord worden. De voorschriften
zijn uitgewerkt in een algemene maat
regel van be9tuur en niet in de wet,
omdat ze op technisch terrein liggen.
overzicht. 10.35 Kerkkoor en solisten. 10.45
Avondoverdenking. 11.00 Nieuws. 11.1512.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n (298 m.)
AVRO 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnas
tiek. 7.30 Gram. VPRO 7.50 Dagopening.
AVRO 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
Gram. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Gram. 10.30
Voor de vrouw. 10.35 Gram. 10.50 Voor de
kinderen. 11.00 Mezzo-sopraan en piano. 11.30
Gram. 11.45 Een reportage-reis door het
Verre Oosten. 12.00 Piano en orgel. 12.30
Mededelingen. 12.33 „In 't Spionnetje". 12.38
Zang en plano. 1.00 Nieuws. 1.15 AVRO-al-
lerlei. 1.20 Orkestconcert. 1.45 „U kunt het
geloven of niet". 1.50 Orkestconcert. 2.00 uur
Voor de vrouw. 2.30 Pianoconcert. 3.00 Voor
de zieken. 4.00 „Assortimento". 5.00 Voor de
jeugd. 6.00 Nieuws. 6.15 Sportpraatje. 6.30
Dansorkest. 7.00 Gesprek met" de brand
weerman. 7.10 Sopraan, dameskoor en or
gel. 7.45 Voor de strijdkrachten. 8.00 uur
Nieuws. 8.05 Actualiteiten. 8.15 AVRO-aller-
lei. 8.20 Omroeporkest. 9.10 ,,'s Levens spel",
hoorspel. 10.30 „Let op de bel". 11.00 Nieuws.
11.15 Sportactualiteiten. 11.30—12.00 Gram.
ENGELAND BBC Home Service 330 m.
1.00 Gram. 1.20 Voor de boeren. 1.30 Voor
Nieuws. 2.10 Mededelingen. 2.20 Fllmprogr.
3.10 Hoorspel. 4.40 Orkestconcert. 5.45 Cau-
;erie. 6.00 Voor de kinderen. 6.55 Weerber.
f.00 Nieuws. 7.15 Sport. 7.20 Dansmuziek. 7.45
Voor de boeren. 8.00 Lichte muziek. 8.30 uur
Strijkkwartet. 9.30 Gevar. programma. 10.00
Nieuws. 10.15 Causerie. 11.00 Gev. program.
11.30 Causerie. 11.45 Parlementair overzicht.
12.00—0.03 Nieuws.
ENGELAND BBC Light Programme
1500 en 247 m.
12.00 „Mrs Dale's Dagboek". 12.15 Lichte
muziek. 12-45 Voordracht. 1.00 Parlementair
overzicht. 1.15 Dansmuziek. 2.00 Lichte mu
ziek. 2.45 Voor de kinderen. 3.00 Voor de
vrouw. 4.00 Octet en solist. 4.30 Voor de sol
daten. 4.45 Dansmuziek. 5.15 „Mrs. Dale'#
Dagboek". 5.30 Causerie. 5.45 Schots Va
riété Orkest.
BRUSSEL 324 en 484 m.
12.00 Gram. 1.00 Nieuws. 1.15, 1.35 en 2.00
Gram. 3.00 Engelse les. 3.15 Gram. 3.40 uur
Franse les. 4.00 Gram. 4.45 Middeleeuwse
muziek. 5.00 Nieuws. 5.10 Gram. 5.15 Voor de
kinderen. 6.15 Gram. 6.30 Voor de soldaten.
1.00 Nieuws. 7.30 Koorzang. 7.50 Causerie.
8.00 Verzoekprogramma. 9.00 Klankbeeld.
9.30 Gram. 9.45 Actualiteiten. 10.00 Nieuws.
10.15 Kamermuziek. 10.55 Gram. 11.00 uur
Nieuws. 11.05—12.00 Gram.
BRUSSEL 484 m.
12.05 Omroeporkest. 1.00 Nieuws. 1.10, 1.30,
2.00, 3.00 en 4.15 Gram. 4.30 Zang cn plano.
4.50 Gram. 5.15 Omroeporkest. 6.30 Kamer
muziek. 7.00 Godsdienstig halfuur. 7.30 uur
Gram. 7.45 Nieuws. 8.00 „Eln Deutsches Re
quiem". 10.00 Nieuws. 10.15 Gram muziek.
10.55 Nieuws. 11,00 Gram. 11.55 Nieuws.
