Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | 25 september 1950 | pagina 2

Lijn Leiden-Woerden had heel wat
voeten in de aarde

Ritus van een negerstam

Ongemotiveerde prijsverhoging
in reeds 100 gevallen

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2!

MAANDAG 25 SEPTEMBER 1950

Bij de ophefiing van het hoemeltje

In het jaar 1878 werd zij geopend

overeenkomst van 1890 en het exploita
tiecontract, dat S.S. in 1891 mét de spoor
wegmaatschappij Leiden-Woerden had
gesloten. Aanvankelijk trachtte de Rege
ring een voor de schatkist voordeliger re
geling te treffen, waarbij van de voor
schriften dier overeenkomsten zou wor
den afgeweken. Toen dit niet lukte, om
dat S.S., die de meeste aandelen Leiden-
Woerden in bezit had, niet tot een afwij
king bereid was, werd daarvan afgezien
tot de aankoop van de spoorweg op
de vroeger vastgestelde voorwaarden be
sloten. Voor f 8.104.038,105 wer de lijn
eigendom van de Staat; S.S. behield de

Straks zal op het baanvak LeidenWoerden een feesttrein rijden. Dit be
tekent dan, dat aan het bestaan van de stoomtrein, die hier sinds 1878
de dienst heeft onderhouden, een eind is gekomen. Ongetwijfeld heeft het
boemeltje van Leiden naar Utrecht ons zeer vele diensten bewezen, ook
in de moderne tijd nog. Maar niemand zal zijn hoofd schudden als wij
beweren, dat het reizen op deze lijn vaak zeer onaangenaam was. Nu zal
de kracht van de electriciteit ons naar Alphen, Bodegraven, Woerden,
Vleuten of de Domstad voeren. En ook de nieuwe wagens zullen het reizen
door dit prachtige stukje Zuid-Holland tot een feest maken.

De plannen tot de aanleg van deze lijn'
stammen reeds uit 1857, toen de regering
haar noodzakelijk achtte. In 1S58 werd
voorlopig van de lijn LeidenWoerden
afgezien, omdat men bij de grote plannen
voor de Noorder- en Zuiderspoorwegen
niet alles tegelijk durfde ondernemen. Bij
Koninklijke boodschap van 10 Julr 1857
werden aan de Staten-Generaal drie
wetsontwerpen aangeboden betreffende
de aanleg van diverse spoorlijnen, „welke
volstrekt noodzakelijk waren". Hiertoe
behoorde ook LeidenWoerden. De Ka
mers waren het echter niet met de Rege
ring eens en de voortvarende plannen
werden op de lange baan geschoven.

In 1859 verscheen opnieuw een con
cessie-aanvrage van de H.S.M. voor een
Üjn van Scheveningen naar Woerden,
lopende langs een smal spoor (HSM had
nog het brede spoor) over de bestaande
weg tot Leiden en vandaar langs de rech-
ter-Rijnoever naar Woerden. Bij beschik
king van 26 April 1860 werd de-ze co
sie verleend. De Staten-Generaal w
het echter met deze beslissing niet
en dienden 'n motie in, waarbij de Tweede
Kamer a(s haar oordeel uitsprak, dat de
regering door het verlenen van deze con
cessie de belangen van het publiek niet
had behartigd, zodat het besluit afkeu
ring verdiende. Aan de eenmaal verleen
de concessie viel door deze motie even
wel niets meer te veranderen en HSM
begon in het volgend jaar met de bouw
van enkele werken. Zij rekende echter
buiten de waard, want de Tweede Kamer
verwierp op 12 Mei 1862 de door de Rege
ring voorgestelde onteigeningswet en be
reikte daarmede dus toch haar doel:

HSM kreeg de verbinding Leiden-Woer
den niet.

Na deze onverwachte wending vestigde
de Ned. Rijnspoorweg-Mij weer de aan
dacht op het oude plan Gouda-Den Haag,

dat door de concessie voor Leiden
Woerden op de achtergrond was geraakt
en op 27 Mei 1S67 verkreeg N.R.S. de
concessie. 1 Mei 1870 werd deze lün ge
opend. De Leidse lün bleef inmiddels op
de verlanglüst van de bewoners der Rün-
streek staan, al scheen er na het échec
der HSM en de opening der Haagse lün
weinig kans te zün, dat zü ooit
komen.

Het duurde tot 1873, vooraleer opnieuw
concessie tot de aanleg van de lün Leiden
Woerden werd gegeven, thans
heren J. P. de Bordes en mr L. A. J. W.
baron Stoet.. In 1875 kwam een ove
komst tot stand tussen dc Regering
N.R.S., waafby de laatste als garant
tegenover het Rgk optrad, dat de Leidse
lün zou worden aangelegd en geëxploi
teerd. Het sluiten van deze overeenkomst
waarin de Staten-Generaal door de Re
gering niet gekend waren, gaf opnieuw
aanleiding tot critiek in de Kamers.

De aanleg werd echter doorgezet en de
concessie werd overgedragen aan de
Spoorwegmaatschappü Leiden-Woerden,
die bü haar pogingen om kapitaal te ver
krijgen, evenwel échec leed, zodat NRS
zich verplicht zag het grootste deel der
lening voor haar rekening te nemei
aldus voor niet minder dan 97 pet
pares van de spoorweg werd.

In 1878 werd de lün Leiden-Woerden
geopend en door NRS in exploitatie
nomen; het succes was échter niet groot,
de inkomsten bleken nauwelüks toerei
kend om de exploitatiekosten te dekken.
Het enige wat verkregen werd, was het
lokaalverkeer uit de Rynstreek en daar-
bü bleef het grotendeels, ook na 1890
toen S.S. de lün in exploitatie kreeg.

Op 1 Januari 1899 verkreeg de Staat
de spoorweg Leiden-Woerden in eigen
dom. De concessie van deze
31 December 1898 eindigen,
band waarmede uitvoering/ gegeven
moest worden aan de bepalingen

De paarden op de
VEBO

(Van onze deskundige mei;_-.ker).

Begonnen werd met de veulens waar
van Oldertje van P. van der Meij te Lei
derdorp la werd geplaatst. Goed veulen
met toekomst. lb werd Oldultra
J. Parlevliet te Nieuw-Vennep, lc Ozory
van J. M. op 't Land. Nieuwerbrug, goed
veulen met lichte afwyking in de
benen.

De 1-jarige merries vormden ee
goede klasse, la Ninova van M. P. Vrij
te Nootdorp, la Nyda van J. M. Vrij,
Leidschendam, knap paard, maar niet
zuiver in het type, lb Nellie van gebr.
Omtzigt te Leimuiden, wel correct, maai
eveneens niet zuiver in het type.

Twee-jarige merries; vrij goede ru
briek. 1. Mies van H. Angenent te Wou-
brugge, 2a Mona van G. Oudijk te Ze
venhuizen, 2a Morrie van J. van Zijt-
veld te Alphen, matig typische m

Drie-jarige merries: 1. Lanette
G. Oudijk. Zevenhuizen, paard van best
type, 2. Louki van W. Vonk, Leimuiden.
2. Letrone van P. D. van der Linden.
Nieuwerbrug.

Stamboekmerries 4 j. en ouder: 1. Juf
fertje van T. van der Meü te Leiderdorp:
goed paard met bemerking in de benen,
la Cinia van K. Groen te Koudekerk,
mooi soort, werd tevens reservekam
pioen. lb Kloosterbloem van gebr. Van
Tilburg te Rijnsburg, goed paard, maar
iets groot.

Stermerries: beste rubriek, la Ibobie
van A. Ph. v. d. Breggen te Waddinx-
vecn, bost paard, lb Idamise van H. An
genent te Woubrugge goedgebouwd
landbouwpaard, la Lerette van M. P.
Vrij, Nootdorp. 1. Jodorry van J. M. op
't Land te Nieuwerbrug, goed paard met
goede gangen, werd kampioen Gelders
type.

exploitatie tegen betaling van de gewone
huur van f 1000 per km.

Tot zover de historische gegevens,
x De electzUicatie

In de openluchtwerkplaats te Boskoop
werden 689 betonfunderingen voor de
bovenleidingsmastcn vervaardigd, waar
mede 1000 m3 beton was gemoeid. Op de
emplacementen werden nog 51 funde-
ringsblokken met de hand gestort. Het
aantal geplaatste palen bedraagt de som
van deze beide, nl. 740. Aan de palen
werd ongeveer 400 ton staal verwerkt,
aan de horizontale draagarmen (waar
aan de draden zün opgehangen) onge
veer 150 ton. Aan stalen bovenbalken
op de emplacementen (Leiden, Alphen
en Bodegraven) werd nog 75 ton staal
verwerkt. Boven de 40 km enkelspoor,
die zün geëlektrificeerd, hangt 200 ton
koper. Hiervan zün 34 km van de enkel-
sporige baan Leiden-Woerden e
emplacementssporen. Door de zeer vele
particuliere overwegen, die in deze lün
liggen, moesten 605 waarschuwingsbor
den („Hoogspanning! Aanraken draden
levensgevaarlük!") worden geplaatst
28 waarschuwingsportalen bü kruisingen
met verkeerswegen. De stroomlevering

geschiedt door de Stedelüke Electrlcl- ca(mpr:,T~.tpiril +w

teitsfabrieken te Leiden via een te Al- toetallen samengeteld, ^t.w.
phen gebouwd zgn. onderstation, waar
de door de fabriek geleverde stroom
wordt omgezet in 1500 Volt gely'kstroom,
nodig voor de electrische treinen.

Burgemeester van Rijs
wijk plotseling
overleden

Toen hij op het punt stond, naar
de kerk te gaan

De burgemeester van Ryswijk (Z.H.),
de heer Th. P. J. Eisen, is gistermorgen,
toen hij op hot punt stond, naar de kerk
te gaan, op 63-jarige leeftijd aan.
hartverlamming overleden. De heer Ei
sen was achtereenvolgens burgemeester
van Montfoort, Harmeien en Naaldwyk
terwyl hij sinds October '46 aan het
hoofd stond van de gemeente Rijswijk
Het plotselinge versoheiden van de bur
gervader heeft onder de inwoners
dit kleine plaatsje diepe indruk ge
maakt. Woensdag a.s. wordt zijn stoffe
lijk overschot ter aarde besteld aohter
de R.K. kerk aan de Van Vredenburgh-
weg, na een plechtige uitvaartdienst, die
om half elf wordt gehouden.

Twee drietallen Herv.
Gemeente

In vacature ds P. W. Spruyt en
ds J. C. van Apeldoorn

Het kiescollege der Leidse Hervormde
Gemeente heeft in zijn gistermiddag in
de Pieterskerk gehouden vergadering 2
- - de

gedemonstreerd door een bouwwerk,
geheel vervaardigd uit „vleeshoutjes" van
nog geen 10 cm. De afmetingen (zie foto)
waren 1,20 m x 0.50 m x 1.80 en het ge
heel gaf een artistiek-verzorgde indruk-

Met vleesstokjes en cineac werd het
botenfonds verstevigd

„Jan van Galen"-groep had geslaagde bazar

Vleesstokjes, ping-pong-balletjes, die niet geslagen maar geblazen moesten wor
den, en nog veel meer middelen hadden de zeeverkenners van de Jan van Galen-
groep Vrijdag en Zaterdag te baat genomen voor hun „botenfonds". De hiervoor
gehouden bazar deed echt verkennersachtig aan en was misschienn daarom juist
el zo aardig. Ten gerieve van de bezoekers (en van het botenfonds!) was er zelfs
jn „restaurant" en een „cineac".

Ze verdient best nog een paar goede
boten, die Jan van Galen-groep. De hui
dige vloot heeft er vijf, waaronder drie
roeiboten. En deze worden goed ge
bruikt. Dit jaar heeft de groep bijv. tü-
dens het in Augustus in
Friesland gehouden natio
nale kamp diverse ^triom
fen behaald. Zo won men
de 28 km-prestatie-tocht er
op de 300 m-baan behaal
den de junioren en de se
nioren (in stromende
regen) resp. de tweede en
de vierde prys. Ze zijn be
loond voor hun prestaties,
ze verwierven de blauwe
wimpel van de zeeverken-

Maar deze Leidse zeever
kenners zijn niet gaan rus
ten op hun lauweren. Het
onderhouden en aanschaffen
van boten kost veel geld
Nu 't botenfonds eenmaal is
opgericht, "wil;mcn er voor
werken. .ook. De bazar le
verde het bewys van de
frisse en actieve geest,
waarmee alles wordt aan
gepakt.

Ir B. M. Krol heeft van af
*1947 al verschillende kam
pen meegemaakt en hier
van heel aardige propagan
da- en speelfilmpjes ver
vaardigd. Deze waren te be
zichtigen in de „Cineac"

Ook ds J. P. Honnef ui'.

Leiderdorp gaat met de
kampen mee en de zeever
kenners blyken het best
met hun geestelijke verzor
ger te kunnen vinden.

Een bijzonder staaltje van geduld en
doorzettingsvermogen werd op de bazar

Kroonmerries: uitstekende klase met
vier eerste prijzen, la Julia Dina van
A. Ph. v. d. Breggen te Waddinxveen.
lb Idoena eveneens van v. d. Breggen.
lc Hilkora van J. M. Vrij te Leidschen
dam, ld Inova van M. P. Vrij te Noot
dorp, 2a Idoza van H. Angenent te Wou
brugge, 2b Velena van G. Oudijk, Ze
venhuizen. Hengsten: 1. Herman
Hengsten-ass. „De Toekomst" te Wou
brugge, 2. Haakon van M. P. Vry te Noot
dorp.

Kinderoogstfeest

Erjkele afdelingen van de Zondags
school „Daniël Chantepie de la Squssaye"
hebben gistermiddag in het Hervormd
tehuis voor ouden van dagen aan de
Kaarsenmakerstraat een oogstfeest ge
houden. Elk kind had bloemen of fruit
van thuis meegekregen en tijdens de"
dienst werden alle gaven op een tafel
met een wit laken neergelegd. De leiding
berustte by de heer A. Lagerwerf, mej.
N. van der Laaken begeleidde aan het
orgel de kinder- en samenzang en mej
J. Zilverentant vertelde de geschiedenis
van de ontmoeting van Jozef in Egypte
met zyn vader Jacob.

Vóór en na de vertelling werd een
eenvoudige liturgie afgewerkt. Na afloop
droeg de heer Lagerwerf de gaven der
kinderen aan de directeur en de direc
trice van het tehuis over; zij toonden
zich hiervoor zeer dankbaar, evenals de
ouden van dagen zelf. Ten slotte hebben
de kinderen nog enkele liederen op de
ziekenzaal gezongen.

Joumalist-Esperanto-
wereldreis

De Egyptische journalist Tadros Me-
galli, die een wereldreis maakt, heeft
Vrijdag in de Kleine Burcht in het Espe
ranto over zün land verteld. Hy' is de
grondlegger van die wereldtaal in zijn
land. Opmerkelijk is zijn mening over
ons land. Hü vindt de Nederlanders
vriendelyke mensen maar een tikje se
rieus. Zweden vond hü op dat punt nog
erger. „Alles is hier prettig", zei de heer
Mega! li, „het landschap is mooi en voor
al de molens zyn praohtiig. Alleen: de
mensen roken hier als schoorstenen".
Dat vond hij vreselijk. „Onder de honder-.
den, die ik ontmoette, was maar een en
keling. die niet rookte. By een lezing in
Holland is het soms zo erg, dat je even
ondenbreken". Voor de wereldom
roep zal hij in het Arabisch spreken tot
de Arabische landen. Dit verzoek van de
Wereldomroep was een grote verrassing
voor hem.

COLLECTE „MARGRIET"

Dc Zaterdag ten bate van het kleuter-
verblüf „Margriet" gehouden collecte
heeft f 1955.40 opgebracht. Een prach
tig bedrag!

Geslaagd aan de Leidse instrument-
makersschool (Kamerlingh Onneslabora-
torium): voor lcerlinginstrumentmakers-
J. F. Hageman te Leiden, H. v.
Oosten te Leiden en Iz. Starre te Leiden;
voor het gezel-instrumentmakersexamen:
A. S. J. Florisson te Leiden; meester-in-
strumentmakersexamen: J. Hoogerwerf
(Leiden); voor het leerling-glasblazers
examen B. L. A. van Resteren in Lei
den en J. v. Kooperen (Leiden); voor het
gezel-glasblazersexamen: J. v. d. Boo
gaard, te Leiden.

De houtjes waren geduldig met garen
aan elkaar bevestigd. De bewondering,
hiervoor stygt ter top, als men weet, dat
het kunststuk op oed is vervaardigd en
wel door stuurman G. Veldhuizen, Mare-
dijk 89C. De bezoekers mochten het aan
tal verwerkte stokjes raden.

Het bezoek op deze bazar is hoe kan
het anders niet tegengevallen. Er is
weer een steentje bijgedragen voor het
botenfonds, waarvoor de penningmeester,
de heer O. Krap, Spiegelstraat 36a, ook
verscheidene donateurs heeft mogen
teren.

(In het bouwwerk zün... 5475 vlees
stokjes verwerkt, die met ongevéer
driemaal zoveel „steigersjorringen"
elkaar zün bevestigd).

De Ameidevlucht voor sportvliegers,
welke Zaterdag zou worden gehouden, 1

vanwege de sterke wind uitgesteld tot I beiden dóór de voorzitter werden
7 October. welkomd.

vacature van dis P. W. Spruyt (wijkge-
meente „De Kooi") en een in de vaca
ture van ds J. C. van Apeldoorn (wijk-
gemeente „Het Centrum").

Het eerste drietal bestaat uit de pre
dikanten R. de Bruin te Werkendam, J.
N. de Ruiter te Smeek en C. Warmolts
te IJsselmonde (alfabetische volgorde),
het tweede uit de predikanten G. M.

Dieren te Ede. N. Kleermaker te
Genemuiden en J. C. Stelwagen te
Wezep.

Over veertien dagen zullen twee be
roepen worden uitgebracht.

Uitbreiding van de
Universiteitsstaf

Op de- begroting 1951 van het- ministe-
e van O-, K. en W. zijn gelden uitge
trokken voor uitbreiding van de Uni
versiteitsstaf. Bij de faculteit
neeskunde zullen drie wetenschappelyke
ambtenaren worden aangesteld, alsmede
hoofdassistent, vijf assistenten, drie
student-assistenten, vijf analysten,
labotanten, een diëtiste en een fotograaf.
De faculteit van wis- en natuurkunde
wordt uitgebreid mét twee hoofdassisten-
:en, zes assistenten, een waarnemer, een
:echnicus a, een glasblazer, een meubel
maker en enige bedienden. Terwyl de
faculteit van letteren en wijsbegeerte e
en hoofdassistent byl krijgt-

Veerlig jaar Emlegeës

Androcles en de leeuw"

Een kleurige en fleurige menigte vulde
Zaterdagavond de Schouwburg,

40-jarig bestaam van de H,B.S:-vereniging
M.T.G.S. luisterrijk te gedenken. Toen
de vereniging 40 jaar geleden werd op
gericht, zo vertelde' de voorzitter, de
heaK J!

muÉiek, toneel, gymnastiek, jichermen.
De s LsTh de loop üër'jarén de s" van
schaken geworden.

Het gaat de 40-jarige buitengewoon
goed. Er bleek een beetje financiële
bloedarmoede te zyn, maar mevrouw
Veenhof bood naimens de echtgenoten van
directeur en docenten een afdoend ge
neesmiddel aan in de vorm van een en
veloppe met inhoud.

De directeur, dr J. Boks, feliciteerde de
jarige en wenste haar vele goede din
gen toe voor de toekomst. De heer Grebel,
voorzitter van de „Olievlek", de vereni
ging van oud-leerlingen, had vele „zoete"
gesymboliseerd, in een aange
boden taart.

Hierna ging het doek op, opdat de t
de verdere avond zou vullen, met de op
voering van het stuk van G. B. Shaw,
.Androoles en de leeuw".

Het is moeilijk om door de cynische
spotlust van Shaw heen te zien en we
dat 't moeilyker is, naarmate men
'jonger is. We hopen dit tenminste en
vinden daarom de keuze van het stuk
niet erg gelukkig.

Maar dit neemt niet weg, dat de op
voering tenvdlle het aanzien waard was.
Men speelde vlot en sprak over het al
gemeen duidelijk.

We zullen geen namen noemen, maar
allen samenvatten, wanneer we hulde
brengen aan de heer J. H. v. d. Hoorn
voor wat hij met deze groep heeft kun
nen bereiken. We hopen, dat de andere
letters evengoed verzorgd zijn.

Onder de aanwezigen bevonden zich
de wethouder van onderwys, de heer J.
Schaik en dr K. Reitsma, die

Bouwplan 1951

Volgend jaar ruim 50.000 gezinnen
uit de woningmisère

Voor nieuwe scholen 75 pel meer uitgetrokken

In het bouwplan 1951, dat, zoals in de Millioenennota reeds vermeld werd,
sluit op een totaalcijfer van f1474 millioen en met f 110 millioen uitgaat
boven het bouwplan 1950, is de post voor woningbouw ad. f 560 millioen
(vorig jaar f 540 millioen) verreweg de grootste. Daarbij is aangenomen,
dat in 1951 ongeveer 50.000 woningen gereed zullen komen. Door het bou
wen van duplexwoningen zullen echter meer dan 50.000 gezinnen gehuis
vest kunnen worden.

Bij het opstellen van de begroting is er
an uitgegaan, dat het volume van f 560
millioen ongeveer als volgt wordt ver
deeld: herbouw woningen f 80 millioen,
woningwetwoningen f 220 millioen, parti
culiere nieuwbouw met rykssteun f 180
millioen, vrije sector f 80 millioen. (In
1948 kwamen byna 36400 woningen ge
reed, in 1949 ruim 42.800 en in 1950 zul
len er vermoedelyk 45.000 betrokken
kunnen worden).

Het boerderijvolume 1951 ad f 65 mil
lioen (vorig jaar f 57 millioen) zal moe
ten dienen voor de gehele boerderijen-
bouw met inbegrip van de wederopbouw
van de verwoeste boerderijen. Het stre
ven is, de oorlogsschade van de boerde
rijen in ongeveer vier jaren na 1950
gerekend te herstellen.

De minister meent, dat het volume
voor de bouwnyverheid, groot f 220 mil
lioen (v.j. f 191 millioen) in alle behoef
ten voor 1951 kan voorzien. Voorop
gesteld, dat de industrialisatie niet v
gens ontoereikendheid van het volume
in de nyverheidssector mag worden ge
remd. Moch de industrialisatie niettemin
een zodanige vlucht nemen dat het pro
gramma tekort schiet, dan zal overwogen
worden deze sector meer tefpeven, des
noods ten koste van andere sectoren.

De sector handel en verkeer (f 105 mil
lioen tegen f 99 millioen in 1950) moet
ook voorzien in de behoefte van de
winkelbouw en minder urgente werken
al? garages, hotels, amusementsbedrijven.

In deze sector zal nog geruime tüd be
oordeling op urgentie nodig zyn en
schillende aanvragen zullen moeten
den aangehouden.

Vanavond Stadhuisplein

We geloven, dat Dierenbescherming
boft met de openluchtvoorstelling,
die vanavond op het Stadhuisplein
wordt gehouden, want het weer is
op 't ogenblik, dat wü dit schrijven
nog steeds goed. Burgers, boeren
en buitenlui, komt vanavond om 8 u
allen. U krügt enkele prachtige die
renfilms te zien en nog een paar vro-
lüke rolprenten bovendien! Het kan
gezellig en leerzaam worden.

Jeugd-visconcours „De Bliek"

Zaterdagmiddag werd een visconcours
gehouden in de Vliet voor de jeugdver
enigingen uit Leiden en omstreken, ge
organiseerd door de visvereniging „De
Bliek". Deelnemers waren: jeugdver.
„De Bliek", „De Brasem" en DVS uit
Leiden en „Ons Genoegen" uit Alphen.
Óndanks het slechte weer en de geringe
vangst'hielden de* jongens moedig vol tot
de 1 uur om waren. De uitslag was:
1. DVS met 3 vissen, zodat zü de kam
pioensbeker wonnen; 2. De Brasem, 1
vis; 3. De Bliek, 1 vis; 4. Ons Genoegen,
geen vangst. H. Neuteboom (DVS) kreeg
een medaille voor de grootste voorn,
Kurt Schuchhard (DVS) voor de groot
ste bliek en A. Fuchs (DVS) een lauwer
tak voor het hoogste aantal.

De jongens, die geen vis vingen, kre
gen door loting nog een prijsje.

Bliek" kan met voldoening terugzien op
dit concours.

Met de verhoging van f 14 millioen
(1950) tot f 25 millioen (1951) voo
gezondheidszorg wordt voornamelijk be
oogd het bouwen van ziekenhuizen, psy
chiatrische inrichtingen en sanatoria te
versnellen.

De grote verhoging in de sector scho
lenbouw van f 40 millioen tot f 70 mil-
(75 pet meer!) is noodzakclyk we
gens het buitengewoon hoge geboorte
cijfer *van de na-oorlogse jaren. Bouw-
aanvragen om het grote aantal aanmel
dingen voor het L.O. in de komende
jaren op te vangen, moeten voorrang
hebben. Daardoor zullen andere groepen,
zoals gymnastieklokalen en lokalen voor
kleuterondcrricht, min of meer jn het ge
drang komen.

Het bedrag van f 55 millioen voor ver
bouw bleek te laag te zijn en is nu ver
hoogd tot f 70 millioen. Van de overige
posten noemen wy nog de kerkbouw: in
1950 f 9 millioen, in 1951 f 12 millioen.
Herstel oorlogsschade: in 1950 f 32 mil
lioen, in 1951 f 25 millioen. Weg- en
waterbouwkundige werken: in 1950 f 220
millioen, in 1951 f 212 millioen.

Bij de verwezenlüking van dit bouw
plan zal gestreefd worden naar een zo
groot mogelijke vrijheid voor de bou-
Men blijft ook streven naar verla
ging van de bouwkosten. (Of men daarin
slaagt, gezien de steeds' stygende mate-
riaalprijzen ,is een tweede. Red.)

„Ons Belang" organiseer!
bloembollenfestival

De tuinenvereniging „Ons Belang" zal
in het voorjaar een grote bloembollen
wedstrijd houden. De hoofdprijs is een
zilveren wisselbeker. De bollen, hyacin
ten .tulpen, narcissen en corcussen, zul.
len gezamenlijk ingekocht worden, om
in huiskamer of tuin te worden opge
kweekt. Door aankoop Van de bollen
doet men automatisch mee aan dit
•bloembollen-festival.

BENOEMINGEN DS DE WOLFF-
SCHOOL

Aan de Ds de Wolff-school alhier zijn
benoemd tot onderwijzeres mej. G. Vol-
beda te Katwijk en mej. I. v. d. Kemp
te Alphen aan den Rijn; tot tijdelijk oóJ
derwijzeres mej. J. de Roover te RynsJ
burg.

Zilveren zakenjubileum

Morgen zal het 25 jaar geleden zijn
dat Van Goozens melkhandel werd op
gericht. De zaak werd begonnen in panó
Groenensteeg 19, maar reeds na 3M: jaaj
wist de heer Van Goozen beslag te leg!
gen op het zeer geschikte pand Hansenj
straat 53, dat ook ruimten voor eei
werkplaats en wagenberging bood. Me)
zal dit zilveren jubileum niet onopge
merkt laten voorgijgaan. Morgenmiddaj
van 3 tot 5 uur wordt gerecipieerd

JUBILEUM EN AFSCHEID
A. SCHÖTTELNDREIER

De heer A. Schöttelndreier hoopt a.)
Zaterdag, 30 September, afscheid te ne
men van de inspectie der rijksbelastm
gen, tweede afdeling, te Leiden. Hy j
dan een halve eeuw in dienst^ 's Morgei)
om 10 uur vindt in de benedenzaal va'
..Trianon" een huldiging plaats en O)
11 uur volgt een receptie.

JAARVERGADERING „ONS BELANG

Op de jaarvergadering van de woning
bouwvereniging „Ons Belang", die q
Vrijdag a.s. om 3 uur in „Predikei
wordt gehouden, wordt een voorstel t«
stichting van een fonds voor maatschaj
pelijk werk behandeld.

Controledienst zal activiteit met kracht voortzettei

derd bedryven proces-verbaal worden
opgemaakt. Dat is het resultaat geweest
van een onderzoek, dat de Economische
Controledienst in de afgelopen 14 dagen
heeft ingesteld naar het prüsverloop bij
industrie en handel, voomamelyk in dc
levensmiddelen-, textiel-, schoenen-, huis-
houdelyke artikelen- en rijwielenbranche.

In ruim 30 gevallen bleken groot-,
zowel als kleinhandel hun procentuele
winstmarge te hebben verhoogd, terwyl
in vele andere gevallen by gestegen in
koopprijzen de.procentuele .winstmarges
^werden, gehandhaafd, hetgeen uiteraard
ongeoorloofd prijsverhogend effect heeft
Deze omstandigheden deden zich in het
bijzonder voor bij de artikelen breiwol.
wollen dekens, tricotages en metalen huis-
houdelyke ^artikelen.

In enige gevallen moest opgetreden
worden tegen het vragen van in feite
zwarte prijzen voor rijwielbanden.

Tegen enige fabrikanten wordt proces
verbaal opgemaakt wegens het voor-
schrüven aan de handel van te hoge
consumentenprüzen. Daarnaast Zijn bü
enkele fabrikanten nader'e onderzoekin
gen gaande, aangezien vermoedelyk
sprake is van een grotere verhoging van
de prijzen dan kostprijstechnisch verant
woord is. Het betreft hier o.m. enkele
levensmiddelen- en confectiebedrijven,

V1SSER11GOLF

Drijfnetharing bleef schaars door
het slechte weer

De verwachtingen, zoals die aan het Dit vooral ook, omdat de volle maai

begin van de week werden geuit, wat be
treft de vangsten, zijn uitgekomen:
bleven ver beneden normaal. De grootste
factor was uit de aard der zaak het storm
achtige weer. In de nacht van Zondag 17
op Maandag 18 September was de storm
zo zwaar, dat niet óén v.
heeft gewaagd de vleet
Dinsdag waren de vangsten wel het aller-1 23.20; steurharing 19.4026.90; yle ha-
laagst van het gehele jaar. De gemiddel-1 ring 19—22.30.
de vangst was maar drie kantjes per Situatie wordt gecontinueerd

sch'p' j De Zaterdagmarkt bood de

De verwachtingen voor de komende van verse vis nog altijd dezelfde hoge
weken zyn ook niet gunstig: Men ver-, prijzen. Grote kabeljauw büv. haalde ds
wacht, dat de grote vangsten niet eerder ƒ218 per kist van 125 kg

October zo laat valt.

De schepen varen nog steeds om de
55 gr. Noorderbreedte en 114 a 3 gr.
Oosterlengte.

Aan de Katwykse afslag werden in
i totaal aangevoerd 2332 kantjes. De prys-
1 de loggers hetnoteringen waren als volgt: volle haring
te zetten. I 24.90—29; kleine volle haring 19.20—

schoenfabrieken en fabrieken van meti
len huishoudelijke artikelen.

De economische controledienst zal zij
activiteit, op het gebied van de leveni
middelen, in nauwe samenwerking mj
de C.C-D., met kracht voortzetten-

Zonderling kali

By de heer C. Roeloffs, Haven 21, i
Zaterdagmorgen een zonderling kalf
ter wereld gekomen. De kop van hl
dier leek veel op die van een hond, el
bulldog. Middenop de kop bevond zu
slechts één oog. Doordat het kalf gei
neusgaten had, is het (gelukkig) ni
lang in leven gebleven, namelijk sleet)
een half uur. Er waren er velen, die h
dier, levend of dood, k raison van ti«
cent wilden bekijken. En dan te wet*
dat er rqndom Leiden zoveel móóie ki

OUDERLINGEN HERV. GEMEENT1

Het kiescollege van de Leidse H(
vormde Gemeente heeft gistermiddag i
volgende heren tot ouderling benoen;
D. de Jong, P. v. d. Broek, M. Hoogst
voor Marewijk; J. v. 1. Mey voor „Sta
wijk"; J. Bink voor „PrAl"; H. Mieren
(jeugdouderling); P. Kool voor „Kq
wijk".

BURGERLIJKE STAND VAN LEID1

GEBOREN: Antoinette J d v W Pt
en J A de Jong; Cornelis z v J Ma
tanje en P Biesbroek; Johannes H J
v J de Tombe en M A H de Vroo
Jan M z v P de Koning en M C H v
Meel; Jozef AzvBFPvd Klugt i
B H Brussel; Adrianus P M z v A J
v d Linden en M H J v Resteren; Gel
tje C d v A S Schalkers en C Peemr
Elisabeth d v A v d Blom en C Sterke
OVERLEDEN: J H Ouwerkerk, hl
rouw v Nyssen, 76 j; M Duijm, hij
rouw v De Blieck, 66 j-

NEDERLAND—ENGELAND

De afdeling Leiden van het gent
schap NederlandEngeland luis
Maandag 2 October, 's avonds'om 8 I
de Turk naar een lezing van mr
Giardelli over English Landsc)
Painting.

zullen komen dan omstreeks 20 October.

Na middernacht wilden ze Maurits
emanciperen. Dat betekent zoveel als
het groen gelijkgerechtigd gaan be
schouwen. Het mag op een stoel zit
ten, het mag jijen en jouen en zich
gedragen als een bescheiden oudere
jaars. Dat is een groot voorrecht voor
het groen. Het voelt zich opeens, of
behoort zich te voelen, als een vol
wassene, als een student in de ware
het woord. Maurits had zijn
emancipatie verdiend. Vrij vroeg in
de avond al, toen het een hels kabaal
was, had iemand het bestaan, nog
boven het lawaai uit te komen. Hij
zwaaide met een krant en kwam
daarmee op Maurits af. Die was de
gelukkige. Hij moest een stukje voor
lezen, na er eerst de nodige aandacht
voor te hebben gewekt. Toen het een
beetje hoorbaar was, las hij voor,
wat een aftredende rector van een
universiteit zou hebben gezegd.

„Ik heb mij een helder beeld kun
nen vormen van de techniek der ont
groening en ik sta verbijsterd, dat tot
midden in onze 20ste-eeuwse Neder
landse beschaving zo'n soort puber-
teitsritus'van een Afrikaanse neger
stam zich heeft weten te handhaven-
Ik heb wel de indruk, dat door een
sterke reglementering bij de ontgroe
ning dit jaar geen ernstig letsel zal
.ontstaan."

Aan Maurits viel de eer te beurt,
op deze woorden commentaar te ge
ven. Z'n antwoord: „Vast geen corps
lid geweest" sloeg zo in, dat het vol
doende was voor zijn emancipatie,
later op de avond. Toen vormden de
woorden van de hooggeleerde, die de
ontgroening met de ritus van een
negerstam vergeleek, nog even het
onderwerp van gesprek. In alle ernst
moest Maurits toegeven, dat het een
beetje overdreven was,, en dat het
hem persoonlijk toch nog wel iets
was meegevallen.

Rond het Rapenburg

In het eerst viel de kennismaking
hem hard tegen. Hij was niet gewend
aan schreeuwende kerels, die hem
steeds een ander bevel gaven. Gym
nastiek, roeien bij Njord, laat op
blijven en er 's morgens weer vroeg
uit, dat waren allemaal dingen, waar
zijn lichaam bijna luidkeels tegen
protesteerde. Angst kende hij nu
haast niet meer; misschien waren de
gedachten aan het ceremonieel, dat
men „invechten" pleegt te noemen
en het vooruitzicht van zijn eerste

Leidse 3 October de enige nog, die
hem kwelden. Nu was zijn dag zuiver
een kwestie van gewoonte. Wekken,
Arena, sociëteit Minerva, middageten,
Njorden al die punten in zijn groe
nenboekje af laten tekenen, waarvoor
za soms de gekste stempels gebruik
ten. Daaronder moest de handteke
ning van zijn patroon prijken.

Welgerekend vandaag over een
week was het voorbij. Hij zou nog
wel eens naar de kapper moeten. Zijn
haar groeide harder dan anders naar
het scheen; iemand had gewoon op
zijn bol die kaal was, had Maurits
gedacht zorgvuldig met een schaar
een lijntje zitten knippen. Met het
gevolg, dat er nogal eens geroepen
werd, dat hij naar de kapper moest.
Daar, in de scheersalon, vroegen ze
hem hoe hij het maakte- Vreemd
eigenlijk; de mensen schenen mede
lijden met hem te hebben, en hij had
dit toch allemaal zelf gewild.

Om heel eerlijk te zijn: het viel
Maurits mee. Hij hoorde wel van an
dere kanten, dat het dit jaar erg rus
tig was, of dat er strenger op toe
werd gezien dan anders. Nee, zo erg
als die professor met zijn negerstam
het voorstelde vond Maurits het niet.
„Maar" en hij werd op dat mo
ment misschien voor het eerst
zijn leven een tikkeltje wijsgerig
„wie weet, hoe ik over de ontgroe
ning denk, als ik zelf wat ouder ben
geworden."

de andere

prijzen waren navenant. Van de 4400
kisten! verse haring kwam daarentegen
weinig terecht. De opbrengsten van Za
terdag waren toch niet onbevredigend:
de hoeveelheden maken thans goed wat
prijzen wordt verloren. Zo haalde
de Limbungia na 8 dagen 15.690, ae
Allan Water na 8 dagen 24.900, de Her-
20.200 na 9 dagen en van de log
gers maakte de KW i62 een juweel

door ƒ9900 te besommen. De
WR 67 was van de kotters de hoogste
met ƒ4760

Dan daar

Dinsdag gaat de Schoorl in Engeland
markten. De totale vangst bedraagt 1800
kisten haring en 75 kisten makreel.

Voor de IJmuidense Dinsdagmarkt lig
gen nu al binnen de Eveline met 1500
kisten makreel en 150 kisten schelvis
piepers, de Claes Compaen met 1000 kis
ten haring en 90 kisten schelvis en
pers en de Bengen met 1800 haring
225 makreel.

Vandaag vrü wat variatie
De vroege beurt liet vanmorgen al op
merkelijk veel variatie zien. Efe Sumatra
en de Flamingo zorgden welliswaar
3300 kisten haring, maar de vishoten
Dirkje en 5 loggers hielden de balans
toch in evenwicht door 780 makreel. 60
stijve kabeljauwen, 200 schelvis, 250 gul
en 300 wijting in de afslag te zetten. De
tweede losbeurs was eveneens goed voor
zien met de Mary, die 1600 kisten haring
en 10 loggers met ruim 800 kisten diverse,
waar en 8-tal kotters nog eens 300 man
den fynvis bübrachiten.

Naar Vlaardingen
De KW 7 vond de IJmuidense markt
een beetje al te uitpuilend en is Zater
dag met de lading naar Vlaardingen
vertrokken.

Binnengekomen loggers
Zaterdag zyn de volgende harlnglog-
gers binnengekomen: KW 192, KW 12,
KW 53, KW 27, KW 76, KW 104, KW 17.
KW 155, KW 28, KW 125, KW 210, KW
94. KW 166, KW 51. KW 84, KW 59. KW
159, KW 89 en KD 169. Gisteren zyn
binnengekomen: KW 69, KW 64, KW 227.
KW 123 en KW 16.

Vacantiebonnen ook voor lossi
arbeiders?

Een commissie uit de Stichting van
Arbeid heeft een plan ontworpen, dat
losse arbeiders een loondervil
vergoeding te betalen gedurende
vacantieweek, de snipperdagen en de
kende Christelijke feestdagen. Hieri
taar het oordeel van deze 6
aanmerking komen de arbeio
die geen vaste werkgever hebben en
bepaalde bedrijfstak behoren.
Algemeen Vacantiebonnenfonds zal
arbeiders op hun verzoek van zegeltó
ten voorzien.

Zeepost voor Oost en West

Met de volgende schepen kan zeej
worden verzonden. De data, waaroi
correspondentie uiterlijk ter post r
zyn bezorgd, staan achter de na
vermeld: naar Indonesië: de Oranji
October); naar Nieuw Guinea:, de C
bes (23 September); naar Ne-a. Anti!
de Willemstad (10 October) en naar
riname: de Hersilia (27 September

De Nederlandse torpedobootjagei
Hein is Vrijdag uit Curasao in de h
van Acapulco (Mexico) aangekomen

Op 18 dezer is in Indonesië di
wisseling geopend van de rechterh(
der verknipte muntbiljetten in oblif

De kolonel der mariniers J. A.
Bruyn heeft als gesohenk van de I
niers Oosten aan de commandant
het korps mariniers een exercitie!
del aangeboden.

Te Vancouver (Canada) is, 6;
oud, overleden M. A. van Rog
oud-consul-generaal van Nederlanl
Brits Columbia

Aan de kap. der Mariniers
Dourlein is het ereteken voor bijzo
krijgsverrichtingen met de gesp
1942" toegekend, daar hij in dat ja:
Deecmber op Timor heeft stand g
den tegen de Japanners totdat hy
de Tjerk Hiddes werd gehaald.

De ere-voorzitter,en de secij
van de Engels-Nederlandse sportv
ging te Londen, resp. dc heren Al
hado en J. W Yapp, zün benoeit
ridder in de orde van Oranje-Nas