Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | 21 september 1950 | pagina 3

>^:X-

ji één jaar voor meer dan honderd millioen gulden

STOMEN - een goed medicijn voor de grond

Uitdagingswedstrijden van „Holland"
ondanks regen een succes

Rijkspolitie leverde strijd in
eigen gelederen

Waar eens de dominee stond, schieten
nu de hagedissen weg

JAHN" huldigde en nam afscheid

*r

Moordenaars van A. M. de Jong
voor R. v. C.

15 EUWE

LEIDSCHE COURANT

DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1950

Zuid-Holland bouwt

tantal onbewoonbaarverklaringen en
ambtenaren relatief laag

Voor 160.000.(ontdekt) clandestien

OOR MEER DAN HONDERD MILLIOEN GULDEN aan bouwwerken is
er in één Jaar tijds gereed gekomen in Zuid-Holland zonder de grote steden
Iterdam en Den Haag! In dit respectabele bedrag is dan nog niet begrepen
jjgeen de rijksgebouwendienst, de spoorwegen en het militaire apparaat hebben
jn bouwen. Van de honderd is ruim acht millioen uitgegeven aan weg- en
irbouwkundige werken, de resterende 92 millioen werd aan gebouwen ge-
Oifcdeerd.

n a elf millicren werd uitgegeven
herstellingen en verbouwingen, de
;e 81 millioen aan nieuwbouw, her
en uitbreidingen. Het leeuwendeel
an werd besteed voor de bouw van
ïgen, waaraan namelijk zestig mil-
b gulden werd uitgegeven. Voor
n; fcrische gebouwen werd 1.7 millioen
Jegeven, waarvan een half millioen
9 (d gebruikt voor de bou?/ van boer-
jjen. Vijftien a zestien millioen gul-
k J werd gebruikt voor bedrijfsgebou-
Daarvan had bijna twaalf millioen
op gebouwen voor de in-
t^rie en de rest op gebouwen voor
nel en verkeer.

18 londerdduizend gulden werd in onze
pneie buiten de twee genoemde grote
jen besteed aan gebouwen voor ge-
jlheidszorg en hygiëne, drie ton aan
nirfen, drie millioen aan scholen en vier
j aan andere overheidsgebouwen,
lfit alles heeft betrekking op de offi-

v6

19?er 150.000 voor restau
ratie paleis op de Dam

oor verdere herstelwerkzaamheden
het paleis te Amsterdam is op de
(begroting 150.000 uitgetrokken. De
auratie van het Huis ten Bosch en
Paleis aan het Noordeinde in Den

i 1951 ongeveer 880.000 vergen. 1

ndr c*er<*e van woningen in de
>t i N.O.-polder gereed

an de N.O. Polder zal in 1951 ver-
ordelijk nog 25.000 ha in tijdelijke
ts-exploitatie zijn, zo blijkt uit de
maroting voor het Zuiderzeefonds. Hier-
«zullen 5000 ha als grasland worden
waarop 18.000 stuks jong-
(kan grazen, 5000 ha bezet zijn met
en lucerne, terwijl de rest m
enfdzaak met granen zijn ingezaaid. De
van boerderijen, arbeiderswonin-
n en dorpskernen moet krachtig wor-
yoortgezet. Van de 1600 boerderijen
1950 een derde gereed zijn. Het-
zal het geval zijn met de orfge-
rra 2600 woningen in de dorpen, terwijl
rst^ de 1200 arbeiderswoningen buiten
;enaorpen er dan ongeveer 500 gereed
zijn.

Film over ingediende
J begroting

IgelijkerTijd mét de behandeling van
1951 in de Kamer zal in de
lopen een film worden vertoond, die
33 ppulaire wijze een inzicht in die be-
zal geven. Men zal op het witte
68x financiële weg kunnen volgen
39<het invulformulier voor de belastin-
46(af tot en met de besteding van het

jg|iatsmijnen moeten 100.000 ton
381 meer kolen leveren

2^jor 1951 wordt gerekend, volgens de
52Joting der Staatsmijnen, op een necto-
42hkolenproductie van 7.600.000 ton
ejig jaar 7.500.000 ton). De levering
zal eveneens worden uit-
50teid. Voorzien is een opvoering van
60100 000 kWh tot 1 milliard.

s4) Voor de provincie Zuidholland :s
1951 aan bijdrage uit het provin-
een bedrag geraamd van
125.491,23

93.1

kon wereldrecord 5000 m
niet verbeteren

W Belg Gaston Reiff heeft een poging
lOiian het wereldrecord van Gunder
I48?g over 5000 meter te verbeteren.
o2t wereldrecord staat op 13 min. 58.2
>4 en dateert van 1942. De poging.
e in het stadion Jean Bouin plaats
123|. verliep aanvankelijk goed. De ki-
?i-Lter werd afgelegd in 2 min 43 sec
l2a]000 meter in 5 min. 37 9 sec en de
meter in 8 min. 27.6 sec. Daarna
107P ?,snsn n Reiff een zware inzinking
ö-|a 3300 meter staakte hij de strijd.

ciële goedgekeurde en toegestane bouw
Maar evenals elders werd er ook in
Zuid-Holland nog wel eens getracht, iets
te bouwen of te verbouwen zonder dat
de vereiste goedkeuringen en toestem
mingen verkregen waren. Soms gelukte
dit zónder dat het toezicht het bemerkte,
maar meestal gelukte dit niet- In 39 ge
vallen werd tegen de opdrachtgevers van
deze clandestiene bouwerij proces-ver
baal opgemaakt Voorts werden 27 „ver
dachten" door de toezichthoudende in
stanties „gehoord" zónder dat proces
verbaal werd opgemaakt. Dit wil niet
zeggen, dat deze „verdachten" niet in
overtreding bleken te zijn, het betekent
alleen dat de overtreding na onderzoek
verschoonbaar werd geacht. Behalve de
„verdachten" hoorden de toezichthou
dende ambtenaren nog 192 getuigen!

Al deze clandestiene bouwwerken by
elkaar vergden een bouwsom van bijn;
honderdzestig duizend gulden! Slechts
in twee gevallen betrof het de bouw
van een woning en in elf gevallen die
van een noodwoning. Verder 4 schuren,
2 werkplaatsen. 2 bergplaatsen, 6 lood
sen, 1 garage, 4 veestallen, 3 varkens
hokken. 1 broeikas en 24 verbouwingen
Deze opgave maakt zeker niet de in
druk, dat de Zuid-Hollanders getracht
hebben zich aan de geldende voorschrif
ten te onttrekken om zich woningen te
verschaffen ten koste van anderen. Veel-
lijkt het, dat behoudens "n enkele

Op 1 Januari j.l. bedroeg het aantal
geregistreerde verwoeste boerderijen in
onze provincie 207, het aantal gebouwde
noodvoorzieningen 161, waarvan 43 wo
ningen en 118 stallen, het aantal aanbe
stede boerderijen 45. terwijl in het afge
lopen jaar 36 boerderijen en 23 gedeel
telijke boerderijen werden opgeleverd.
Het ligt voor de hand. dat bij de
heersende grote woningnood in ons
land slechts node en alleen in uiter
ste noodzaak tot onbewoonbaarver
klaring van woonhuizen wordt over
gegaan. Niettemin, de woningnood
bestaat nu al tien jaar en de oude
bouwsels worden met de dag nóg
ouder. Onbewoonbaarverklaringen
zijn daardoor dikwijls onvermijdelijk,
al zal wel ieder gemeentebestuur de
voorkeur geven aan het opknappen
of doen opknappen van oude wo
ningen waarbij wellicht tijdelijk
enigermate de hand zal worden ge
licht met de voorschriften, voorzover
deze wèl pasten in de „gouden tijd"
van vóór de oorlog, maar al te straf
zijn voor -het heden.

In geen enkele andere provincie van
ons land is de laatste jaren het aantal
onbewoonbaarverklaringen relatief zó
laag geweest als in Zuid-Holland. In
Noord-Brabant, maar vooral ook in

Friesland was het buiten elke verhou
ding hoger. Het valt moeilijk )e over
zien of dit een uitvloeisel is van een
straffer ingrijpen thans dan wel van een
minder fors beleid van gemeentebestu
ren in die andere provincies in de voor
oorlogse periode Hoe dit* zij. het geta.
onbewoonbaarverklaringën beliep in de
laatste drie jaren in onze provincie 4, 16
en 75 bij een totaal voor alle elf provin
cies van resp. 166, 314 en 663.

Het centrale toezicht op de bouw en
alles wat daarmede verband houdt, werd
in Zuid-Holland met opvallend weinig
ambtenaren uitgeoefend. Bij de elf pro*
vinciale directies voor de wederopbouv
en het bureau voor de grote steden te
zamen waren namelijk 636 administra
tieve en 271 technische ambtenaren
werkzaam. Naar rato van het zielental
zouden daarvan in Zuid-Holland, zon
der Rotterdam en Den Haag. 75 admini
stratieve en 32 technische ambtenaren
-acht kunnen worden. In werkelijk

heid

r slechts 42 en 30!

Giondslomen. Gp de foto ziet men hoe (links) een gedeelte wordt gestoomd,
terwijl (rechts) al weer een nieuw gedeelte wordt klaargemaakt en afgedekt.

Kostbare stoom gaai verloren, want nog steeds is er niet een doelmatige èn

tevens practische afdekking. ,Jiarendstaat natuurlijk bij zijn ketel in het
schip. (Foto N. van der Horst).

Het ruikt naar roggebrood

Door weinig afwisseling in de teelten
wordt de grond op de duur rijk aan aller
lei ziektekiemen, dierlijke en plantaar
dige parasieten, die nu niet bepaald sti
mulerend werken op een gezonde groei
van de producten. Het zijn vooral de kas
sen en het platglas, die hiermee te kam
pen hebben. Er wordt van deze grond
trouwens toch al meer gevergd dan van
de buitengrond, waarop het regenwater
vrij spel heeft. Vandaag aan de dag staan
de tuinder twee middelen ten dienste om
de grond te ontsmetten: óf stomen óf
chemische middelen gebruiken. Het eer
ste is het meest doeltreffend, omdat hier
mee alle dierlijke en plantaardige ziekte
kiemen worden gedood. Chemische mid
delen zijn slechts te gebruiken tegen be
paalde ziekten.

Stomen heeft trouwens nóg een voor
deel. want tevens worden de planten-
voedingsstoffen vrijgemaakt uit het or
ganische materiaal, dat in de grond aan
wezig is. Zo komt bijvoorbeeld veel stik
stof vrij. In de bezettingstijd oleken de
Duitsers aardig op de hoogte met het
nut van het stomen: men kreeg hiervoor
nog eerder kolen toegewezen dan voor
stoken. Vooral in het Westland is sedert
jaren het grondstomen een bekend beeld
geworden in deze maanden. Maar ook in
onze omgeving begint het de laatste tijd
populair te worden. Wij zijn eens een
kijkje gaan nemen in Leidschendam,
waar we bij de heer A. de Ruiter vrien
delijk te woord werden gestaan.

Het lijkt zou eenvoudig

Het zijn geen loonstomers, die hier het
werk verrichten. Bij een buurman heeft

Op het verlichte L.F.C.-terrein

Wim Slijkhuis had het op zijn heupen en
werd gehuldigd

lichte L.F.C.-terrein organiseerde, be
stond, ondanks de vry slechte weersom
standigheden, nog vry veel belangstel
ling. De oud-Leidenaar Wim Slijkhuis.
Europees kampioen op de 1500 meter,
vormde de grote trekpleister.

Wim heeft de Leidenaren ndet teleur
gesteld. Hij kwam uit op de 3000 meter
en won, niettegenstaande de voorsprong,
die hij zijn tegenstanders gaf de
A-klassers 60 meter en de B-klassers 100
meter zoals een kampioen betaamt.
In de 3e ronde had hij het langgerekte
peloton reeds te pakken. Toen hij de kop
veroverd had. ging (hy hard door en
slechts de Leidenaar Van Rooyen van
„Holland" vermocht hem enige tijd te

i— 2yn

--Gewest Den Bosch werd winnaar voor 1951

53I de gisteren in de Leidse Hout ge-
nlen landelijke atletiekwedstrijden
2ljRijkspolitie is het gewest 's-Herto-
68josch als eerste met 90 punten uit
:09lr!jd gekomen. De volgorde van de
21ffc gewesten is: Arnhem (86 p.),
avenhage (57 p.), Amsterdam (42
Groningen (34 p.), Politie te Water
79j (4 p.) en Alg. Inspectie (2 p.)
—1 individuele uitslagen zijn:
x°jgelstoten: 1. C. J. van Treuren
14ioh) 11.745 m; 2. W. Erkelens (Arn-
l 10,86; 3. C. Overgaauw (Haag)

|2®) rft hardlopen: 1. J. L. Römkens
l28feh) 2.14.3; 2. C. H. v. d. Meer (Haag)
3. A. P. v. d. Sloot (A'dam) 2.18.
logspringen met aanloop: 1. J. van
;65Üenberg (A'dam) 1,60 m; 2. J. v. d
mie (Haag) 1,60 m; 3. J. Krijgsman
I33hem) 1,55 m.

I24lsstokhoogspringen: 1. N. Pronk
l^hem) 3,30 m; 2. H. Kamps (Gron.)
175m; 3. B. Grevink (Arnhem) 2,90 m.
143) m hardlopen: 1. B. Kuiper (Arn-
166) 56; 2. C. v. d. Meer (Haag) 57,8;

Hoogstraten (Haag) 58,8.
1211 m hardlopen: 1. J. Remmers
65ch) 23,6; 2. H. Beintema (Arnhem)
9Ï J. Tulkens (Bosch) 24,4.
3(30 m hardlopen: 1. J. Seidel (Gron.)

2. O. Lamain (Arnhem) 4.584; 3. J.
^p (Bosch) 5.046.

hardlopen: 1. 'J. Remmers
2. P. van Laatum (A'dam)
Tulkens (Bosch) 11.8.
hardlopen. 1. G. J. Thijssen
15jch) 10.36.8; 2. J. L. Römkens (Bosch)
i; 3. T. Roggeveen (Pol.t.W.-Zuid'

oop (Bo:

m 1>

;?ih> 11.3;
112 3. J. T

Vèrspringen met aanloop: 1. B J.
Kuiper (Arnhem) 6.12; 2. P. van Laatum
(A'dam) 6.05; 3. W. M. van Uffelen
(Bosch) 5.98.

Hinkstapsprong: 1. H. Harstra (Gron.)
12.30; 2. B. J. Kuiper (Arnhem) 12.18;
3. H. Groenendijk (Haag) 12.09.

Speerwerpen: 1. J. L. Römpkens
(Bosch) 36.93; 2. C.Overgaauw (Haag)
36.24; 3. P. C. Nannes (A'dam) 35.52.

4x100 m estafette: 1. 's-Hertogenbosch
47.3; 2. Arnhem 48.4; 3. Groningen 49.

Discuswerpen: 1. W. A. Thewissen
(Bosch) 35.54; 2. C. van Treuren (Bosch)
33.965 3. H. de Boer (Gron.) 33.26.

De persoonlijke prijzen werden ge
wonnen door: J. Remmers (Bosch) 1908
pt; B. J. Kuipers (Arnhem) 1719 pt; H
Burghart (Arnhem) 1672; J. Tulkens
(Bosch) 1647 pt; P. van Latem (A'dam»
1631 pt; J. Woudenberg (A'dam) 1569 pt.

De prijzen werden uitgereikt door de
algemeen-inspecteur der Rijkspolitie ge
neraal A. W. de (Koningh. Het weer
was eng sleoht en hoewel het later op
de dag wat verbeterde, leek de sintel-
baan meer op een modderpoel, zodat
van opmerkelijke prestaties niet kon
worden gesproken. De gemiddelde leef
tijd van de abhleten was ook zodanig,
dat men niet meer van jong kon spre
ken. De wedstrijden werden o.a. bijge
woond door het hoofd van de afdeling
Politie van het Ministerie van Justil
mr J. C. v. d. Minne, en de procure'
generaal mr J. Versteeg. Het gewest
's-Hertogenbosch is thans voor de derae
maal, nu definitief, in het bezit van de
wisselbeker.

ten slotte ln de behoorlijke tijd van 9
min. en 30,8 sec.

Na afloop van de race werd Slijkhuis
door de ere-voorzitter van „Holland" de
heer C. Guldemond Sr, gehuldigd. Spre
ker memoreerde, dat Slijkhuis „Holland"
goede naam heeft bezorgd, toen hij
voor de Leidse vereniging uitkwam
Hij stak de loftrompet over Wims pres
taties en overhandigde hem ten slotte
gouden polshorloge. Mevrouw Slijk
huis, die in de hulde werd betrokken,
ontving een enorm grote doos bonbons.
De overige wedstrijden vielen ever
n de smaak van het publiek. Op de 80
n juniores B viel de prestatie op
v. d. Veer (Bataven), die zowel in
erie als in de finale een tijd maakte
9.9 sec.

Bij de 4 x 300 meter voor voetballers
had A.S.C. lange tijd de leiding. De derde
man van U.V.S. liep echter schitterend
en hij werkte niet alleen de achterstand
van zijn ploeg weg, maar kon ook
ruim verschil het stokje aan de vierde
man overreiken. Roodenburg had echter
als laatste man Wim van Dorp opge
steld en deze athleet snelde als eerste
door de finish. De jury diskwalificeerde
echter Roodenburg, omdat Van Dorp
werd zodoende

K.N.AU.-lld is. U.V.S

Ten slotte volgen hieronder de voor
naamste resultaten:

Finale 80 meter Jun. B: 1. J. v. d. Veer,
Bataven, 9.9; 2. P. Arnoldes, Holland,
10.-; 3. C. J. W. Wanrooy, Holland, 10,4;
4. W. v. Veen, A.A.V.C., 10,4; 5. K. Weber.
V. L„ 10,5.

Finale 80 meter heren B: 1. M. Resoort,
Siomo, 9,4; 2. J, v. Burg, Trekvogels 9,6;

A. Vermeerssen, V. L., 9,7; 4. M. J.

Es. Holland, 9,7; 5. C. W. Venetien,
Holland, 9,7; 6. H. Redel, Holland, 9,8.

3000 meter heren A: 1. W. F. Slijkhuis
Trekvogels. 9.30.8; 2. J. D. v. Rooy
Holland. 9.47.8; 3. H. v. Wieringen, V.
L„ 9.55.7; 4.. W. Bonte. Holland, 10.6.8.

3000 meter heren B: 1. J. F den Ton-
kelaar. Holland, 10.6.4; 2. F. G. Boe-kwyt,
Holland, 10.6.5.

Finale 80 meter Jun. A: 1. F. v. Wel,
Trekvogels, 9.6; 2. A. J. Grundeke, Trek
vogels. 9.8; 3. J. Schenkel, Trekvogels,
9,9; 4. P. de Clere, V L.,.10.-.

Finale 80 meter heren C:

Leeuw, Trekvogels, 9,7; 2. H. v. d. Star,
Holland, 9,8; 3. W. J. v. Deursen, Siomo,
10,2; 4. E. v. d. Water, Holland, 10,3.

800 meter heren C: 1. L. v. d. Berg,
Bataven, 2.22; 2. A. Post, Holland, 2.22.3;
3. Grootendorst, Nurml, 2.25.7; 4. Krol,
Nurmi, 2.28.

600 meter Jun. B: 1. P. Veldman, Trek
vogels, 1.41.8; 2. M. J. Roozenschoon. Hol
land, 1.42.8; 3. C. J. v. Wanrooy, Holland,
L43.

1500 meter heren C: 1. Sybrink, Trek
vogels. 4.42.9; 2. M. Rietbergen, Holland,
4.46; 3. Van Mourik, Hellas, 4.49.4..

Olymp. e>stafette: 1. Trekvogels I, 1.48.

Wel duur, maar de kosten komen
er ruimschoots uit

ATOOMWOLKEN HANGEN BOVEN HET LAND of komen uit de kua«i
O verspreiden een zoete weeïge geur, als was men ln de nabijheid van een
roggebroodfabriek. Men kan die stoom en die geur momenteel hier en daar in de
tuindersstreken opmerken. Stoker en „spltter" zorgen er voor. Zy stomen de grond,
een tamelijk kostbare bezigheid. Ruimschoots worden de kosten echter door de
grotere opbrengst vergoed,.

de heer De Ruiter een grote hoge-druk-
stoomketel gehuurd, gelegen in 'n schuit
trzorgd en gestookt door „Barend".
Barend hoort hij die stoomketel. Ze
zijn beiden niet jong meer, maar ze zijn
de loop der jaren met elkaar ver-|
uwd geraakt. Barend is trouwens een
heel goede stoker.

Dit kan niet van iedereen worden ge
legd. Het lijkt zo eenvoudig: het peil-
glas, de manometer en het vuur in de
gaten te houden, maar er komt nog heel
ervaring voor kijken, om de iketel
goed te verzorgen en op temperatuur

Van af de ketel loopt een geïsoleerde
buis naar de plaats waar wordt gestoomd
en waar de „spitter", ln dit geval de
pas uit Indonesië teruggekeerde zoon
van De Ruiter, druk aan het werk is.
Per uur wordt een stuk grond gestoomd
van ongeveer 14 m2, waarbij hier gebruik
wordt gemaakt van 't zgn. „reksysteem",
het meest gebruikelijke.

Ongeveer 25 cm van elkaar worden
ca 5 met'er lange, geperforeerde buizen
in de grond gegraven op een diepte van
25 cm. Aan de onderkant van deze buizen
bevinden zich op bepaalde afstanden
gaatjes, waardoor de stoom de grond in
wordt gedreven. Deze evenwijdig liggen
de buizen komen met het omhooggebo
gen begin boven de grond uit en worden
aangesloten op een verdeelbuis van drie
meter. Deze verdeelbuis is ten slotte aan
gesloten op de buis waardoor de stoom
wordt aangevoerd.

Zijn de buizen ingegraven en is de
leiding aangesloten, dan wordt het te
stomen gedeelte met een zeil afgede-kt,
om afkoeling en ontsnappen van stoom
tegen te gaan. (Proeven hebben echter
bewezen, dat hout en turfmolm nog be-
varmte isoleren!) Hierna wordt
de stoomtoevoer geopend en na een uur
wijst de thermometer in de grond op
alle punten 100 gr. C. aan. Terwijl het
zeil er nu nog enkele uren op blijft lig
gen, worden met een haaik de buizen in
de reeds in het verlengde gegraven grep
peltjes getrokken en weer aangesloten.

Zo wordt de grond hoekje voor hoekje
gestoomd. Omdat de gaatjes aan de on
derkant zitten, wordt de stoom eerst nog
eind naar beneden de grond in ge
dreven. zodat er ongeveer een laag van
cm wordt ontsmet.

De grond mag niet te nat zijn, omdat

sommige plaatsen dan gaan koken, ter
wijl elders niet de gewenste temperatuur
wordt bereikt: 100 gr. C., waarbij alle
ziektekiemen worden gedood. Er zijn
zelfs schadelijke organismen, waarvan de
afstervingstemperatuur belangrijk lager
ligt.

Het stomen van een stuk grond of van
een kas vindt gewoonlijk om de drie
jaar plaats en er wordt dan vaak dag
en nacht doorgewerkt. Zoals we reeds
zeiden, komen er met het stomen tevens
plantenvoedingsstoffen vrij, waardoor er
vooral het eerste jaar niet al te rijkelijk
moet worden gemest.

Per vierkante Rijnlandse roede komt
stomen te staan op 11 tot 12. Zo
:ien niet goedkoop, maar alleen al
het feit, dat er heel wat „loonstomers"
met hun ketel in een schuit de tuinen
ide werk hebben, Is
bewys, dat het stomen zyn geld dub-

Sic transit gloria mundi

Vrouwen horen achter 't gordijn en niet
in de samenleving

ZO VERGAAT de glorie der wereld!" Dat mag men wel verzuchten, als men
de ruïnes bezoekt van wat eens trotse Romeinse steden in Afrika waren.
In de 4e eeuw na Chr. was ook Madaura, waar Augustinus het middelbaar onder
wijs volgde, een stad van betekenis. Maar wat is daarvan overgebleven! De gouver-
uementsfunctionaris van Souk-Ahras achtte het het beste, voor een bezoek aan
Madaura de hulp der inheemsen in te schakelen. „U treft het", zei hy in rad
Frans, „de Kaïd van die streek is juist in de stad. Ik denk wel, dat ik weet, waar
hy op het moment zit. 'k Zal hem laten verzoeken, even hier te komen." Een
politie-man in khaki-uniform en rode fez met zwartzijden kwast werd er op uit
gestuurd.

Troosteloos staan 'daar de geel-gewor-
;n muren van he* fort. gebouwd door
Justinianus. keizer van Byzantium. Als
omhoog gestoken armen, die om erbar
ming roepert naar de hemel, reiken de
afgebrokkelde pilaren der vernielde Chr.
kerken naar boven. Hier zijn de stenen
doopbekkens, waar zoveel m->n de
Naam van de Drleënige heeft geklonken,
maar nu groeien scherpe dorens tussen
de opengebarsten stenen. Daar is 'n half
cirkelvormig podium (absis), waar naar
oude zeden de predikant op zijn stoel zit
tend het Woord bediende, terwijl de ge
meente stond. Maar nu vliegen krekels
en hagedissen op. gestoord in hun rustig
bestaan. Sic transit gloria mundi!

Avondmaalstafel
De Arabieren zien verbaasd toe, wan
neer wij met ijver zoeken naar de gaten
ln de begane grond der kerk, waarin
eens de poten van de houten Avond
maalstafel stonden. Wij zetten kleine
stenen op de gaten om de plaats van de
Avondmaalstafel in de oude Chr. kerk
aan te duiden. Tot onze vreugde zien we
dan. dat reeds in de oude Chr. kerk de
prediking van het Woord vanaf het po-

bel en dwa

gaderlng in „Prediker" niet alleen haar
zilveren jubilaris gehuldigd, maar ook
afscheid genomen van 'haar actieve secre-

Kort en Klein

Vele landgenoten informeren nog da
gelijks, op welike wijze zij koperen
ten kunnen oversturen voor het leger-
monument op de Grebbeberg. Dat gaat
zó:j»er postpakket aan de burgemeester
van Rhenen, of per giro (hoewel er dan
van de koperen centen niet veel komt)
op giro 33810 ten name van de ge
meente Rhenen. C. A. Schilp te Utrecht
is op 1 October 40 jaar journalist.
2 October is hij 's middags in het Jaar
beursrestaurant feliciteerbaar. De deel
nemers aan het Internationaal congres
over spectroscopie (dat in Amsterdam
gehouden wordt) werden op het Muider-
slot ontvangen, waar het zoals altijd ge
zellig was en waar Harry van Oss, de
moderne troubadour, zijn zangen zong.

Tweehonderd vijftig Roomse leden van
de L.S.K. maken van 22 September tot
2 October een reis naar Rome.
Christiani en Nielsen waren voor onge
veer f261.000 laagste inschrijvers
de bouw van de onderbouw voor e
len ophaalbrug over de Delfhavense
Schie in Rotterdam. Het hoogste bedrag
was goed f310 000 In de diepvriesfa-
briek De Weegschaal te Zaandam
proteststaking uitgebroken, omdat acht
arbeiders met een opzeggingstermijn
één uur ontslagen werden. Er is
adviescommissie ingesteld
den te ontwerpen voor het vervoer var
vergiftige gassen, ontplofbare stoffen e d
in vliegtuigen. Het museum Amstel-
kring in de hobfdstad kan het niet meet
bolwerken. Men zal de historische schuil
kerk kunnen blijven bezoeken. Een
oud-NSB-wethouder van Zwolle maakt
aanspraak op wachtgeld en pensioen
Door allerlei verordeningen zit de Zwol
se raad met een lastig probleem en B. en
W. stellen voor, door wijziging van een
bepaalde verordening deze wethouder
toch geen pensioen te geven. B en W
van Amsterdam hebben voorgesteld, we-
deropbouwplannen te gaan maken voor
het Westelijke deel van de Jodenbuurt,
de Oostelijke Eilanden, de Zeeburger
straat, de Weesperstraat e.o., het Bickers-
eiland, de Jordaan, de omgeving van be'
Carltongebouw en de voormalige Joden
buurt. Dr J. J. v d. Horst en dr F
Wibaut, resp voorzitter en secretaris-
penningmeester van de Kon Ned Mij
tot bevordering dér Geneeskunst, vlie
gen op 11 October naar Amerika c
wereldcongres van medici by te

Het Amsterdamse gemeentebestuur
stelt voor, f210.000 beschikbaar te stellen
voor de verbouwing van de jeugdherberg
aan de Kloveniersburgwal. Dit is hard
nodig. Het veer over do Rijn bij Rhe-

richting Kesteren en Tiel,

2. Trekvogel* n, 2.41.2; 3. Holland, 4.12.5. daag van 1 tot 4 uur 's middags gestremd.

Controle op prijsaanduiding
in étalages

Er zal nauwlettend worden toegezien
op het naleven van de nog altijd gelden
de verplichting, krachtens welke alle ten
verkoop aangeboden artikelen van een
duidelijk zichtbare en leesbare prijsaan
duiding dienen te zijn voorzien.

Dit werd medegedeeld door het ministe-
e van Economische Zaken.

Zoals men weet, vallen goederen, die
tot de categorie van weeldegoederen be
horen, buiten deze verplichting.

De deur van de kamer, waar we ons
bevonden, zwaaide open en een impo
sante verschijning schreed binnen: de
Kaïd van Dréa. Zo stellen wij ons graag
de sheiks der woestijn voor: lange, hoge
gestalten, een wijd wit gewaad om hen
heen golvend, terwijl zij zich rustig met
lange stappen voortbewegen, een witte
doek met in de nek afhangende sluier
vele malen om het hoofd gewonden en
met koorden vastgemaakt.

De Kaïd nam mij welwillend op. Zoals
steeds in de omgang met de inheemsen
scheen mijn Engelse tropenuniform won
deren te doen: de sympathie voor Enge
land en speciaal voor Engelse militairen
is hier sedert de oorlog groot. Hij zou
zorgen, dat ik in Dréa de volgende mor
gen vroeg zou worden opgewacht door
een inheemse met rijdieren. Madaura
zou ik zien dat moest ik maar aan
hem overlaten. Helaas was hij verhin
derd, de volgende dag persoonlijke aanwe
zig te zijn.

Geelgekleurd fort

De volgende morgen tegen 5 uur ver
trokken we van Souk-Ahras en arriveer
den om 6 uur op het nietige-stationnetje
Dréa. waar nimmer een Europeaan
schijnt af te stappeiMet drie muilezels
gingen we verder over de golvende hoog
vlakte naar de ruïnes van Madaura. Er
staat een enkel huis van een Inheemse,
die de bewaking verzorgt, voorzover deze
ruïnes van 6 ha groot te bewaken zijn.
Dat dit een bel. ngrijke Romeinse stad
is geveest, bleek wel duidelijk uit de
afmetingen en uit de rijkdom der ge
bouwen. De aandacht werd meteen ge
trokken door een geelgekleurd fort, dat
de Byzantijnen hier in 535 bouwden, toen
zij hun mede-Christenen verlosten van de
vervolging door het Ariaanse volk der
Vandalen. Inwendige kerkelijke ver
scheurdheid, gevolgd door woeste vervol
ging van het katholieke (algemene) Chr.
geloof, hadden de oude Romeinse organi
saties ten val gebracht. De ongetemde
Tohara-volken begonnen binnen te drin
gen in de rijke, geciviliseerde streken en
alleen talloze fortificaties konden nog
enige veiligheid bieden tot de Mohamme
danen zich in de 7e eeuw als een lawine
over heel Noord-Afrika uitstortten.

Vereniging heeft meer dan 700 leden

Het schiet-ongeluk op
het Malieveld

Gewonde kanonniers maken
het vrij goed

De toestand van de wachtmeester M.
C. V. uit Boxmeer en de korporaal T. H.
M. K. uit Hillegom, die zoals gemeld is,
bij het afschieten van de minuutschoten
op het Haagse Malieveld ernstig gewond
werden is vry goed. Zy werden ernstig
maar niet levensgevaarlijk gewond aan
;n en benen en in het Mil. hospitaal
opgenomen. De Amsterdamse korporaal
J. F. M. kreeg lichte verwondingen aan
het gezicht. Over de toedracht van dit
ongeluk op Prinsjesdag is nog het vol
gende bekend geworden. Toen het zes
tiende schot moest worden gelost ont
plofte de lading van een granaat in de
loop. Op dat moment ontbrak het sluit
stuk. By het ontbreken van een verband-
trommel ter plaatse moest deze worden
gehaald by het hoofdgebouw van het
Rode Kruis, dat gelukkig in de directe
nabijheid staat. De technische dienst
de marechaussée stelt een onderzoek in.
De drie getroffenen behoren tot het eer
ste vrijwillige-opleidingscentrum in We-
zep. B»j de artillerie is een dergelijk
voorval zeer zeldzaam.

Inkoop van diensttijd

Door personeelsuitbreiding bij de des
betreffende afdeling van de Pensioen
raad zal het van 1 Juli 1951 af mogeliiK
zijn in normale werktijd de tienduizen
den aanvragen tot inkoop van diensttijd,
die inkwamen, af te handelen. Zo blijkt
uit de M.v.T. bij de begroting van he'
Alg. Burg. Pensioenfonds.

Generaal Giebel reikte
commandovlag over

Gisteren heeft luit.-generaal C. Gie
bel het commando van de luchtmachtstaf
overgedragen aan luit.-generaal
Aler. waarbij de nieuwe commando-vlag
werd overgereikt. Hierbij w;
minister Schokking en het Kamerlid
Tilanus, namens de Defensiecommissi
tegenwoordig. Vele sprekers uitten zich
zeer waarderend over de wijze, waarop
generaal Giebel zijn taak heeft verricht

J. H. Wieffering directeur personeel
ministerie van Oorlog

Minister Schokking heeft voor de
nieuwe functie van directeur personeel
op zijn ministerie aangewezen de heer
J. H. Wieffering. thans administrateur
hoofd van de afdeling burgerpersoneel,
en daarvoor wnd. hoofd van de afdeling
militair personeel van de landmacht.

TIJDELIJKE UITVOER VAN
MOTORRIJTUIGEN

Met ingang van 15 October a.s. is voor
de tijdelijke uitvoer van motorrijtuigen,
die in het internationale verkeer worden
gebruikt, in het algemeen niet langer
een schriftelijke vergunning voor uit-
wederinvoer vereist. Van genoemde da
tum af kunnen de met de visitatie belaste
ambtenaren mondeling toestemming
verlenen tot uit- en wederinvoer. Voor
blijvende uitvoer van een motorvoer
tuig blyft een schriftelijke uitvoerver
gunning vereist.

~7l

■enigung op zich en de grote „Jahn"-
duidelyk uitkomen, hoe hoog
:ij hem als leider van de jeugd-afdeling
:n als kindervriend waardeert. Voorzit
ter J. Brückner zei niet teveel, toen hij
lemoreerde, dat duizenden jonge men
en hun eerste stappen in de edele gym-
iastiekkunst onder zijn bekwame leiding
hebben gezet. Als blijk van waardering
bood hij de heer Zilverentant een pols
horloge aan. Mevrouw Zilverentant werd
in de bloemetjes gezet.

De heer P. de Knegt, die 28 jaar lid
as van de vereniging, waarvan vele
jaren als bestuurslid en bandleider,
meende de tijd gekomen om zijn plaats
jongere af te staan. „Jahn"
ter zo maar niet gaan en over
handigde hem naast een blijk van waar
dering het ere-lidmaatschap van de ver
eniging.

De heer Zilverentant Jr zal de plaatsen
ïn de heer De Knegt innemen
In de vacature Reynhard, leider van
de dames- en herenafdeling, werd de
•ückner benoemd, met als eer
de heer W. van Polanen.
De vereniging groeit nog steeds en
heeft nu reeds meer dan 700 leden.

In A'dam wordt gewerkt
aan een Ned. poppenfilm

In de studio's van „Dollywood" aan de
Duivendrechtsekade te A'dam zijn Dins
dag de eerste opnamen gemaakt voor de
poppenfilm in technicolor „Ker-
fantastique", naar een idee van
Joop Geesink. Het is, aldus de heer Gee-
sink, geen gewone poppenfilm, maar een
film, waarmee we het buitenland willen
laten zien, wat Holland op het gebied
de poppenfilms kan presteren. Daar-
it is het een prestige film voor Phi-
want dit zal de eerste film zijn,
rmee reclame wordt gemaakt voor
de nieuwe Philips televisie-toestellen. De
film zal 10 minuten duren en de muziek
werd geschreven door de jonge Franse
componist Georges Auric. Het ligt in de
bedoeling deze muziek te doen spelen
door een der grootste orkesten van ons
land en de opnamen te laten maken in
het Concertgebouw te A'dam. Het zal nog
wel zes maanden duren alvorens de film

>0 .1"

-V

Twee pilaren voor de absis podium
van een oude Christelijke
kerk in Madaura.

dium het hoofdmoment was, terwijl de
bediening van het Sacrament in de twee
de plaats kwam. Do Avondmaalstafel
stond dus ln het ruim van de kerk en
niet als allesbeheersend centrum op het
podium.

Er was ontzaglijk veel te zien in Ma
daura, maar wij hebben niet alles be
zichtigd. Het was zo genoeg. Dit was dan
de stad, waar Augustinus studeerde,
hij het Latijn graag in zich opnam
zyn eigen taal trouwens maar waar
hij het Grieks als vreemde taal veraf
schuwde.

Achtor 't Gordijn

ze Arabische gids onthaalde ons ln
zijn huis op zoete koffie zonder melk.
Mijn reisgenoot zag nog een glimp van
rouw, die even de vreemdelingen wou
begluren, maar die zich. bt. reesd voor
ontdekking, haastig terugtrok. De ge
schiedenis van Sara, luisterend achter
het tentgordijn naar de vreemde bezoe
kers van haar echtgenoot, is toch wel
echt Oosters. Pas door Christus is de
w vrijgemaakt, en waar Hij niet
erkend wordt, daar hoort de vrouw nog
vandaag achter het gordijn en niet ln de
vrije samenleving. En zo bleef onze gast
heer de schenker van de koffie en het
zou van ons zeer ongemanierd zijn ge
weest, wanneer wij ook maar naar zijn

vrouw geïnformeerd haddenDenk

aan de invloed van Monica!

Sic transit gloria mundi! Zo vergaat
de glorie der wereld, ja maar ook de
glorie der kerk? Dat Is onmogelijk! Wij
hebben Zondag het Evangelie van Jezus
Christus nog horen bedienen in ditzelfde
Afrika door een Frans predikant ln
laaiend enthousiasme. Het Evangelie is
aan Madaura niet gebonden, het gaat
door heel de wereld. Het ls immers
Christus' Evangelie en Zijn glorie ver
gaat nimmer meer!

A. G. L.

„Het was nu eenmaal opdracht

(Van een onzer verslaggevers)
Ach meneer de president, het was nu
eenmaal opdracht en we hadden by de
S.S. geleerd alle persoonlijke initiatieven
uit te schakelen."

„En wanneer U de opdracht had ge
kregen om Uw eigen moeder dood te
schieten, had U dat dan óók gedaan?"

„Neen, dat natuurlijk niet."

„Maar waarom dan deze man wel?"

Er volgde geen antwoord.

Dit is een stukje uit het verhoor van
de beide lieden, die ervan worden be
schuldigd de bekende schrijver A. M. de
Jong, in de avond van 18 October 1943
te hebben neergeschoten. Het waren de
s 32-jarige L. v. Gog en de 36-jarlge
D. Bernard.

Van Gog hield gistermorgen vol niet
te hebben geschoten en Bernhard was
helemaal niet in het huis geweest.

Met een woordenstroom, die zelfs door
de president, mr Haga. nu en dan moei
lijk te stuiten was, somde Van Gog zijn
goede daden op en betoogde De Jong
niet te hebben willen neerschieten.

„Er lopen nu vele anderen vrij rond,

die wél moorden hebben gepleegd en Ik
ben onschuldig tot twintig jaar veroor
deeld," aldus Van Gog.

Na de pleidooien van de raadslieden,
concludeerde de proc.-flscaal tot verwen
ping van het beroep.

Uitspraak 18 October.

Protest tegen buurtwedstrijden
op Zondag

De centrale A.R. Kiesvereniging te
Amsterdam heeft bij de gemeenteraad
geprotesteerd tegen de organisatie van
wielerwedstrijden op de openbare weg
in onderscheiden stadsgedeelten op Zon
dagen.

ONDERSCHEI Dl NG EN

De onderdirecteur van de Coöp. Land-
bouwbank te Meppel. P. R. Schoelink. is
benoemd tot ridder in de orde van Or.-
Nassau. De gouden eremedaille van dez«
orde is toegekend aan P. Hoogervorst
te Noord-wijk, hybridlseur bij de Verenig
de Bloembollenculturen voorh. Gebr. De
I Graaff en S. A. van Konijnenburg en Co.