|lieumc £eiitscl)e üTouranl
f
Een bekend punt
Ondanks de dreigende hemel was het
als altijd druk en gezellig
Reeds om half 6 vanochtend hadden de
eersten een goed plekje uitgezocht
Zeshonderd man van V.N.-leger
over de Naktong getrokken
Wist V
Situatie belicht
DINSDAG 19 SEPTEMBER 195*
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel: 22710. Advertentie-
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 4.50 p. kwartaal;
1.50 per maand; 0.35 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
DIRECTIE: F. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.jtontoasttcfc Is gfjeDImn
myn hert in tcyfjeaspott"
Een en dertigste jaargang No 8227
Dsn Haag beleetde heden weer zijn Prinsjesdag
(Van onze verslaggevers)
Neen, het jongetje uit Diever, dat vanmorgen om kwart voor tien met de
trein uit het Groningerland in de Residentie arriveerde, vergiste zich, toen
hij riep: ,,Ha, de eerste vlag". Wat hij bedoelde was weliswaar een oranje
doek, maar er stond op geschreven: „Chocolade en tabak" en dus was het
den, die vandaag naar Den Haag trokken, om de Koningin in glorie naar
reclame. Maar niettemin: het zei wat van de verwachtingen, die de duizen-
de Staten-Generaal te zien trekken, verwachtten. Wie om half tien uit
Diever in Den Haag wilde zijn, moest bij het ochtendgrauwen uit de veren.
En wie uit Brabant of het uiterste Limburg kwam, gewapend met tabouret
en kartnes vol proviand, diende even matineus te zijn.
hand te bieden. Zij die verzekerd waren
van een zitplaatsje kwamen uiteraard op
een later uur.
Op het Binnenhof
Op het Binnenhof begon men tegen tien
uur het baldakijn boven het Ridderzaal
bordes op te zetten. Een leger politie
mannen werd er uitgezet en in de vakken
verzamelden zich de eersten, die, achter
door de eersten, die op zulke dagen
Den Haag altijd present zijn: de Oranje
verkopers. Die prikten kwistig strikjes op
revers en mantels, maar veel van die
luister was niet 'blijvend. Wie, uit de pro
vincie komend, zo Den Haag binnenstapt,
vindt het 'bepaald onplezierig een knaap
voor ziöh te zien, die hem een Oranje-
Witte Sociëteit stonden Marva en V.H.K.
Op het. Binnenhof waren plaatsen ge
reserveerd voor de dragers van de mili
taire Willemsorde, voor veertig Ambon-
nezen, die in het kamp Gilze verblijven
voor weduwen van gevallenen en ver
zetsstrijders en anderen.
De samenstelling van
de stoet
De stoet, waarin H.M. de Koningin in
gezelschap van Prins Bernhard zich naar
de Ridderzaal begaf, was aldus samen
gesteld: rijknecht-majoor met twee rij
knechts te paard, een detachement der
Kon. marechaussee, in blauw tenue met
kolbak en witte handschoenen, een com
pagnie grenadiers met het vaandel en de
Kon. Militaire Kapel in ceremonieel
tenue, een commando rijkspolitie te
paard. Hierna volgden de rijtuigen. Voor
op ging de ceremoniemeester, jhr D. G.
de Graeff, gezeten in een rijtuig, bespan
nen met twee paarden; gaande een lakei
naast elk portier. Dan volgden vier ka
merheren. W. graaf van Limburg Stirum,
mr J- H. L. J. baron Sweerts de Landas
Wyborgh, jhr mr C. Dedel en jhr mr
J. Th. M. Smits van Oyen van Eckhart,
strikje opdringt en de hand ophoudt. Dat
zeiden verschelden Gelderse-, Overijs-
iselse-, Friese- en andere gezichten.
Overigens: zij hadden zelf op oranje
j gerekend. Dat kwam al gauw uit de tas-
,sen te voorschijn.
En zo was ,h*et een oranje gesierde
•n.! i schare, die, via Stationsweg en Wagen-
en I straat, de Herengracht, de Herenstraat
en Het Plein, de route opzocht, waar
langs de Koningin zou trekken. Er wa
ren een compleet tamboer- en pijper
corps bij van een Utrechtse Prinsevlag-
vereniging, huisvrouwenclubs, die er
een-dagje-uit van maakten en een
dominee met een plok jeugdverenigingen
m zijn gevolg. ,.Nou maar es kijken
waar we terecht kunnen" zei de dominee
en op dat signaal zette de schare zich
in beweging.
Langs de weg;
le- Zij waren lang de eersten niet. Om
ivier uur zag men achter de hekken bij
»en het paleis. Noordeinde de eerste gezich-
er" iten al verschijnen. Men wikkelde zich
|[n capes en capuchons en wachtte de dag.
Het Lange Voorhout en het Korte Voor-
as" hout hadden wat later de eerste ki.ikers.
t5n I Het was zo heel anders, dan andere
jaren. Zij die langs de „Opening-route"
re? Eds eersten de wacht betrokken, hadden
op regen gerekend en daar goed aan ge-
nh" daan. De regenmantels en parapluies de
en- 6e n meermalen dienst. Natuurlijk was
29, het de jeugd die zo vroeg uit de veren
was. ..We dachten zeker niet de eersten
te zijn", zei Monica Westendorp, wat
huiverig in haar plastic regenmantel. Ze
had haar zusje en enige vriendinnetjes
■®g' haast zich en d vier meisjes vermaakten
inf.' Be omstanders met haar pittig en als er
nen Enige matrozenkragen langs kwamen,
„De guitig gezang.
ïan. Tussen acht en negen uur kwam er
Tel. (en grotere toeloop en telden we al eni-
luizenden wachtenden achter de prac-
politie-afsluithekken. Daarna
ireidde het levendige mensenlint
erder uit, de Heulstraat in, waar
:eliers hun etalage productief hadden
[emaakt door er stoelen neer te poten.
Kneuterdijk op en dan het Voorhout
Halverwege de bomen waren er eni-
„blanke plekken", doch meer naar het
linnenhof toe, op het Tournooiveld wa
in de gelederen weer dichter.
Hier was het, dat enige verontwaardig-
i aanklampten met een klacht; er
profiteurs die hun ere-plaatsje
iter op de dag voor een hand vol geld
ran de hand deden. Niet fraai!
I rw» postende agent voor het Maurits-
Ëhad pas omstreeks half acht de
e nieuwsgierigen gesignaleerd.
mannen en vrouwen van Rode Kruis
ËH.B.O. waren best tevreden. Met deze
temperatuur verwachtten zij heel wat
fcinder flauwvallers dan de vorige Sep-
ember-Dinsdag. Het Rode Kruis had
(en legertje van circa honderd man
Be been gebracht om de benauwden
hulpbehoevenden bijstand te verlen
Daarvoor had dr De Ruyter, comm.
Bant van de transportgroepen aan 1
Lange Voorhout een enorme leger-tent
laten optrekken.
I Dr Putto trok er met zijn E.H.B.O.-staf
)p uit. Er was zelfs op zwemlustigen ge
tekend, men had wachten van de redding-
frigade uitstaan om eventuele slacht
offers die in het water van de Vijverberg
(auden worden gedrongen de helpende,
de touwen, beslist vooraan wilden staan.
In de Hofvijver spoot de fontein huizen
hoog blank water op. dat verstoof in de
richting van het Korte Voorhout.
En alle straten van de binnenstad had
den vlaggen en draaiorgels, aapjes en
harmonicaspelers.
Het Buitenhof begon, met de witte
hekken voor de ingang van het grafelijk
poortje, meer en meer een belegerde ves
ting te lijken. En het verkeer in de stad
werd drukker en drukker. Oversteken
was toen al levensgevaarlijk.
Alles zei: het wordt druk In het
Haagje vandaag.
En menig gezicht ging naar de wolken,
die laag en dreigend langs de herfsthe
mel schoven.
Maarde agent Gerritsma, die al
zoveel Prinsjesdagen heeft meegemaakt
kon het verklaren: „Ik heb de gouden
koets nog nooit anders dan in de zon zien
rijden."
We zullen zien of hij gelijk heeft, dach
ten wij om kwart over tien.
Erewachten en afzetting
De bij het militair eerbetoon en dc
afzetting ingedeelde troepen hadden te
gen half één de opstellingen ingenomen.
De erewacht aan het paleis Noordeinde
bestond uit 100 hoofden van het garde-
regiment Jagers, waarbij was ingedeeld
het vaandel van de Jagers met vaandel-
wacht en het muziekkorps van het regi
ment infanterie Johan Willem Friso.
De vrijwilligers voor Korea hadden
een plaats gekregen voor het voorma
lige paleis op de Kneuterdijk en
de zijgevel van de nieuwe of litte
sociëteit, de Witte; op de Korte Vijver
berg waren detachementen van Marva
en V.H.K. opgesteld.
Een uit vier stukken bestaande bat
terij stond opgesteld op het Malieveld:
hier viel om één uur het eerste der
minuutschoten. die gedurende de gehele
duur der plechtigheid, welke zovelen op
de been had gebracht, werden afgege-
Het militair vertoon
Om half een vanmiddag hadden de
troepen, betrokken bij afzetting en
wacht de plaatsen ingenomen.
Voor het Paleis Noordeinde stonden
honderd man van het Garderegiment
Jagers, met het vaandel, de vaandel-
wacht en het muziekkorps van het regi
ment Infanterie Johan Willem Friso.
Op het Noordeinde stond 100 man var
de Koninklijke Marine, in de Heulstraat
sloot daarop een detachement var
Nationale Reserve aan. Daarop kwamen
tot aan het Mauritshuis, 700 man lucht
vaarttroepen. In de bocht van het Lange
Voorhout stond het muziekkorps van het
commando Luchtvaarttroepen opgesteld,
Twee honderd man van de Koninklijke
marechaussee de drumband van het
corps stond op het Plein zette de mars-
weg af van Mauritshuis tot Binnenhof.
In aansluiting hierop zette honderd man
van het garde-regiment Prinses Irene
het Binnenhof verder af. Voor de Ridder
zaal stond de erewacht van het corps
mariniers oudergewoonte weer opgesteld.
Hier was ook de marinierskapel opge
steld. En natuurlijk het vaandel met een
vaandelwacht.
De vrijwilligers voor Korea hadden
voor het paleis op de Kneuterdijk een
plaats gekregen. Terzijde en voor de
Om huif zes vanmorgen zaten er
al mensen b\j de klok in het
Noordeinde in de Residentie, die
vooral niets wilden missen van
het kleurenschouwspel op Prins
jesdag. Velen hadden er een nat
pak voor over en de regen zag
geen kans hun enthousiasme weg
te spoelen! In ieder geval hadden
zij zich van een plaatsje ver
zekerd!
gezeten in een rijtuig met twee paarden
bespannen, met een lakei naast elk por-
drie groot-officieren W- C. baron
Snouckaert van Schauburg, mr J. C.
baron Baud en ir F- C. C. baron
Tuyll van Serooskerken, gezeten in
rijtuig met twee paarden bespannen,
gaande twee lakeien naast elk portier; de
grootmeesteres, mevrouw douairrière F.
W. baronesse van Tuyll van Seroosker
ken en de dienstdoende dame du palais
mevrouw L. Verbrugge van 's-Graven-
deel, geb. baronesse Prisse, gezeten in
een rijtuig met twee paarden bespannen,
gaande twee lakeien naast elk portier en
de opperceremoniemeester mr G. C. D.
baron van Hardenbroek, gezeten in een
rijtuig met twee paarden bespannen,
gaande twee lakeien naast elk porti
Hierna volgde de gouden koets, waai
gezeten de Koningin en de Prins. De
koets werd te paard geëscorteerd door
twee adjudanten, luit.-kolonel jhr D. J
A. A. van Lawick van Pabst en majoor
C. C- Geertsema. De stoet werd gesloten
door een commando rijkspolitie te paard.
In de Ridderzaal
In de Ridderzaal was wederom een
sobere versiering aangebracht. Naast het
stemmige zwart der herenkleding zag
men het goud en zilver van ambtsgewa-
Hoe de Koningin er
uit zag
Zoals altijd ging ook heden weer,
speciaal van de zijde der dames
belangstelling uit naar het toilet der
Koningin.
H.M. was gekleed in lange grijs-witte
jurk met opgeweven rose rozen met
takjes en blaadjes. Zij droeg een zwart
hoedje met reigersveren en voile.
Vanmiddag gedurende de rijtoer
droeg zij hieroverheen een zilvermink
bontjasje.
De Prins was in admiraalsuniform.
den, fleurige toiletten der dames en ver
scheidene uniformen. Onder de aanwe
zigen waren de leden van het corps
diplomatique, de heer Bruckman, lid
van de volksraad van Zuid-Afrika; Pan-
gerang Binporo, voorzitter van het Indo
nesische Rode Kruis; mr dr R. Pos en
M. P. Gorsira, resp. vertegenwoordiger
in Nederland van Suriname en van de
Nederlandse Antillen; S. H. J. v. Waar
denburg, gouverneur van Nieuw-Guinea;
dr P. J. A. Idenburg, secretaris-generaal
van de Ned.-Indonesische Unie; luite
nant-generaal Buurman van Vreeden,
oud-commandant van het voormalige
K.N.I.L.; een deputatie van Nieuw-Gui-
nea, een deputatif van gedemobiliseer-
den van het K.N.I.L. en een afvaardiging
van Ambonnese militairen. Voorts woon
den de plechtigheid bij vlag- en opper-
officieren, leden van de Hoge Raad der
Nederlanden, vertegenwoordigers van
andere rechterlijke colleges en van kerk
genootschappen; provinciale en stedelij
ke autoriteiten, grootkruisen van Neder
landse orden, de secretarissen-generaal
der verschillende departementen en an
dere hoge ambtenaren.
Later namen hun plaatsen tegenover
de troon in de leden van het Kabinet,
de staatssecretarissen en de leden van
de Raad van State.
Zodra de komSt van de Koningin was
aangekondigd rezen allen van hun ze
tels op. De commissie geleidde de vor
stelijke personen naar de troon. Zodra
Hare Majesteit 'had plaats genomen,
sprak zij de troonrede uit.
Na de rede weérklonk een „Leve de
Koningin", dat door de aanwezigen
werd overgenomen. De commissie* deed
H.M. en Z.K.H. hierop uitgeleide. Nadat
de leden in de zaal waren teruggekeerd
werd de verenigde vergadering geslo
ten. De koninklijke sto_et ging langs de
zelfde weg terug naar het paleis.
Ernstige botsingen in
Vietnam
Franse parachutisten in zware
gevechten gewikkeld
In Indo-China zijn de guerrilla's van de
Vietminh de laatste dagen weer erg actief.
Franse parachutisten strijden zij aan zij
een omsingeld Frans garnizoen te
Dong Khe aan de Chinees-Indochinese
grens tegen een ongekend sterke strijd
macht van de Vitfminh. De Franse para
chutisten werden neergelaten, nadat be
richt was ontvangen, dat een paar hon
derd Fransen te Dong Khe gedurende 36
belegerd werden door een strijdmacht
naar schating 5000 tot 8000 man. Na
der wordt uit Saigon bericht, dat het
Franse garnizoen in deze plaats reeds
hebben gecapituleerd voor de-guer
rilla-aanval, die de krachtigste tot nu toe
genoemd wordt. Volgens Franse officie-
hadden de guerrilla's hun opleiding
het meeste materiaal van communis
tisch China ontvangen.
Helicoptère bij Ypenburg
neergestort
Vanmorgen is de enige helicoptère
die Nederland rijk is, bij het vlieg
veld Ypenburg neergestort. Bijzon
derheden ontbreken nog. Vermoede
lijk zijn er geen doden. Ook het
Belgische hefschroefvliegtuig is dezer
dagen verongelukt.
Labour verlaat Europese
parlementaire unie
Tegen Europees leger en her
militarisering ven Duitsland
De Britse Labour-afgevaardigde Hughes
is afgetreden als vice-president van de
Europese parlementaire unie, die giste
ren in de Duitse stad Konstamz haar vier
de congres begonnen is. Hij heeft
graaf Coudenhove-Kalergi, de secretaris
generaal van de unie meegedeeld, dat de
Labourleden van het Britse parlement
niet meer bij de unie aangesloten wensen
te blijven. Als reden geeft Hughes op. dat
hij tegen het door ChurChill te Straats
burg gedane voorstel is tot oprichting
van een Europees leger en tot hermili-
tarisering van Duitsland.
Morgen beslissing over de 5 pet
boven 3600,
De regering zou voornemens zijn thans
morgen een beslissing te nemen ove
verzoek van de Stichting van de Arbeid
om de volle 5 pet loonsverhoging ook te
geven voor inkomens boven 3600.
HET FRONT OP KOREA
Nieuwe vorderingen op Korea
Amerikaanse mariniers bouwen bij Seoel
een brug over de Han-rivier
Zes honderd manschappen van de strijdkrachten der V.N. zijn op zes en
een halve km ten Zuiden van Waegwan onderhevig vuur der Noordelij
ken de rivier de Naktong overgestoken. Volgens een Amerikaans com
muniqué zelfs op twee punten. Manschappen van de Amerik. eerste
cavalerie-divisie strijden thans op de Westelijke oever van de rivier,
na deze 9 km ten Zuiden van Waegwan te zijn overgetrokken. Bij Seoel
is de situatie aldus: Amerikaanse mariniers bevinden zich in de voor
stad Jongdöengpo, dat is dus ten Westen van de rivier de Han. De
eigenlijke stad Seoel ligt aan de andere zijde der rivier en nu zijn de
Amerikanen begonnen met over de Han een brug te bouwen. De we
gen van Intsjon naar Jongdoengpo zijn vol oprukkende mariniers,
vrachtauto's, jeeps en tanks.
Volgens Reuter bewegen zich grote
convooien Noord-Koreaanse legervoertui
gen in de richting van Seoel. Ondanks
de klaarblijkelijke terugtocht, blijven de
Noordelijken op allé sectoren van het
front, hardhekkïg weerstand bieden. Te
oordelen naar latere berichten hebben
de Amerikanen enige hachelijke steun
punten op de Westelijke oever van de
Naktong veroverd, en hebben zij daar op
hoge grond stellingen betrokken.
Voorts wordt gemeld, dat regimenten
in de Zuid-Koreaanse 6e divisie het ge
bied van Oeihoeng, ruim 30 km ten N. O.
in Taegoe hebben bereikt.
De hulpverlening aan Korea gaat nog
steeds door. Aanzienlijke aantallen Britse
manschappen worden per vliegtuig naar
Japan gebracht om deel te nomen aan
de strijd op Korea. Ook Luxemburg vormt
een vrijwilligerscorps, dat vermoedelijk
slechts uit 50 man zal bestaan. De rege
ring van Columbia heeft een fregat ter
beschikking gesteld van de strydkrach-
vredesvoorstellen
Koffie volgende week
j 7.68 per kg
Prijs valt nog mee
De maximum-winkelprijs voor koffie
wordt met ingang van 24 September
gebracht van f 1.10 op f 1.92 per 250
gram, aldus deelt het ministerie
Landbouw c.a. mee. Voor deze prijs
f 7.68 per kg kon nog rekening worden
gehouden met minder dure aankopen. Op
basis van de tegenwoordige wereldmarkt
prijs zou de koffie op ongeveer f 8.48
per kilo komen.
Deze drastische prijsverhoging is, zo
als wij reeds meldden, een gevolg van
het vervallen van de regeringssubsidie
op koffie. Restaurants e.d. en instellin
gen, die voor hun koffietoewijzingen
sedert 1 Juni j.l. een heffing van f 4
per kilo vooruit hebben betaald (om de
subsidie op koffie, die niet voor huishou
delijk verbruik bestemd werd, terug te
nemen) wordt de heffing op de nog niet
aangewezen toewijzing gerestitueerd.
DAT in het telefoonverkeer Neder
land— Axis tra lië v.v. verzamelgesprekken
kunnen worden gevoerd tussen één Ne
derlander en hoogstens twaalf Austra
liërs, in elke Austr. staat maximaal twee.
DAT de Prins, zoals reeds werd ver
moed, morgen in Terneuzen een verzets-
monument zal onthullen.
DAT de visstand van de Zaan ernstig
wordt bedreigd door de lozing van gif
tige afvalstoffen der vele fabrieken.
DAT tegen de 42-j. zwerver P. J., die
reeds 23 vonnissen op zijn straflijst heeft,
heden in Maastricht een jaar werd geëist
wegens diefstal va.n een rijwiel.
DAT Sanders. Snepvangers en Vlieger
te Rijswijk met f 597.000 laagste inschrij
vers waren bij de aanbesteding van de
havenwerken in Deventer (hoogste:
f 649.060».
DAT een groep Schotten vandaag t.g.v.
de bevrijdingsfeesten in Nijmegen op het
Engelse militaire kerkhof aldaar een
krans legde.
DAT de Britse minister van Arbeid.
George Isaacs, zijn voorgenomen bezoek
aan ons land voor onbepaalde tijd heeft
uitgesteld, i.vjn. de industriële en par
lementaire toestand in Engeland.
DAT evenals onla-ngs in Almelo, nu
ook in Meppel een „braderij" is geopend,
waarop de winkeliers op straat hun wa
ren te kocp bieden.
DAT de kunstenaars die indertijd uit
de werkgemeenschap Arnhemse kunste
naars traden, de Arnhemse kunstenaars-
gemeenschap Kring 50 hebben gesticht.
DAT dit jaar tot 15 September 690 mil-
lioen eieren zijn uitgevoerd en de eier-
export volgens de verwachtingen dit
jaar tweemaal zo groot zal zajn als in
1948.
DAT een Noordafrikaan, M. B., die
vele Nederlandse vrouwen en meisjes
huwelijksaanzoeken deed en dan geld
van haar loskreeg, in Amsterdam tot 8
maanden gevangenisstraf is veroordeeld,
DAT Leendert Spaander, de stichter
van het bekende hotel Spaander te Vo-
lendam, waar o.a. Koningin Emma, Ko'
ningin Wilhelmina en Prins Hendrik te
gast zijn geweest, gisteren 95 jaar werd.
DAT tot burgemeester van Anloo (Dr.)
is benoemd mr K. H. Lambers (VVD),
hoofdcommies ter' provinciale griffie te
Assen.
DAT het hoofdbestuur van de Ned.
studentenver. voor wereldrechtsorde zich
achter het door het „Gentse comité" aan
de minister van Buitenl. Zaken gedane
verzoek heeft gesteld, om medewerking
voor een wereldgrondwet.
DAT de oud-Nederlander G. J. Tim
mer, een importeur van bloembollen, op
het Kanaal-eiland Alderney een grote
kwekerij van bloembollen en bloemen is
begonnen.
DAT van de bijna 70.000 kinderen, die
het Nedarl. Rode Kruis na de bevrijding
vervoerde, er 24000 van en naar Wenen
werden gebracht.
DAT de ambassadeur van India, dr
Mohan Sinha Mehta, gisteren een be
zoek aan het thee-adviesbureau te Am
sterdam bracht.
DAT 't 6-j. meisje P. C. K. uit R'dam
met haar autoped onder een auto kwam
en tijdens het vervoer naar het zieken
huis overleed.
DAT de in 1944 beschadigde koren
molen De Brak te Sluis zal worden ge
restaureerd.
DAT de Arbeidsinspectie bij de Staats
uitgeverij een rapport heeft doen ver
schijnen over de omvang van de ploegen-
arbeid in de industrie.
van Noord-Koreanën worden geenszins
bevestigd. Op het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken wist men niets
ven vredesvoorstellen, die via India door
de ambassadeur van Rood China in New
Delhi zouden zijn ingediend.
Koningin 16 November
weer naar Den Haag
Om kennis te maken met gemeente
raad en Prov. Staten
De Koningin en Prins Bernhard zul
len op 16 November naar Den Haag
komen om kennis te maken met de le
den van de provinciale staten van Zuid-
Holland en de leden van de Haagse ge
meenteraad.
H *91 het vorigd
jaar de zitting der Staten-Generaal
werd geopend, was juist de gulden
gedevalueerd. Maar ook de Troonreds
scheen gedevaluerd. Het was een be
schouwing en geen program.
Thans moest opnieuw een Troonrede
worden opgesteld, doch opnieuw waren
er factoren, welke in de normale gang
van zaken ingrepen- Nu zijn het, zo zegt
de regering, de internationale spannin
gen, waarvan de gevolgen zich 6teeds
duidelijker doen gevoelen.
Is dat de oorzaak, dat ook deze jongste
Troonrede niet beantwoordt aan wat wij
van zulk een staatsstuk plegen te ver
wachten? Wij menen van niet Onge
acht devaluatie en ongeacht internatio
nale spanningen is de regering onder dit
Kabinet bezig, een wijziging aan te bren
gen in de aard van de Troonrede. Die
wijziging bestaat hieruit dat de Troon
rede steeds meer wordt een situatieteke
ning en dat voor het beleid en de wet
gevende arbeid het accent al sterker
komt te liggen op de onderscheidene be
grotingshoofdstukken.
Trouwens, minister-president Drees
heeft ons omtrent zijn standpunt in deze
niet in het onzekere gelaten. Op 10 Nov-
1949 sprak hij in de Tweede Kamer als
volgt: „Naar mijn mening zou het ook in
het algemeen aanbeveling verdienen, de
Troonrede minder te doen zijn hetgeen
deze langzamerhand geworden is. een
lijst van plannen', dan wel een belichting
van de siuatic van het ogenblik en van
de hoofdlijnen van het beleid. Dit zal
dan moeten insluiten, waarmede ook
reeds begonnen is, dat in de memorie
van toelichting op de begrotingshoofd
stukken meer stelselmatig door elke mi
nister wordt medegedeeld, welke de
hoofdpunten zijn in zijn beleid en welke
de stand van zaken is met betrekking
tot wetsontwerpen, die de Kamer te ver-
waöhten heeft, welke zijn kijk is op be
langrijke punten, die de Kamer interes
seren, hetgeen de verdere behandeling
uiteraard zal vergemakkelijken'.
GEEN lijst van plannen dus. Nu. plan
nen vindt men in deze Troonrede
ook. bepaald niet. Het meest con
crete plan is roe. dat er.... een nota
over de onderwijsvernieuwing op komst
is- Natuurliik heel belangrijk. Maar toch
zeker niet het kernpunt van een Troon
rede.
Brengt de Troonrede ons dan, naar
het woord van dr Drees. de algemene
hoofdlijnen van het regeringsbeleid?
Ook dat kan men moeilijk staande hou
den. Neen, wat deze Troonrede alleen
nog is. is een belichting van de situatie
van het ogenblik. Het devalueringspro-
ces is voortgezet. Het is het begin van
een nieuw parlementair jaar; maar dan
een begin zonder begin.
Op zulk een stuk commentaar te le
veren is niet wel doenlijk. Het biedt
geen houvast. Het stelt trouwens zelf
min of meer. in uitzicht, dat straks de
begrotingshoofdstukken brengen zullen
wat men tevergeefs in deze Tröönrede
zoekt.
Zo resteert dan de tekening .van de
situatie. Die situatie is stellig ongunstig.
Naar onze overtuiging n-og aanzienlijk
ongunstiger dan de regering haar ors
laat zien. De problemen zijn vele. Wij
denken aan de defensie, aan de verhou
ding van lonen en prijzen, aan de ver
houding tot Indonesië, aan de belasting
druk. Vergezichten vermag deze Troon
rede ons niet te laten zien. Zullen straks
de begrotingshoofdstukken daarin beter
De Troonrede moge allengs meer een
formaliteit worden, wij hopen slecnts,
dat de bede, waarmede ork dit jaar be
sloten wordt, niet onder dit oordeel valt.
Want hoe zal de mens, hoe zal de over
heid, hoe zal een volk al deze moeilijk
heden aankunnen zonder kracht van
Boven?
Tien grepen uit de Troonrede
1. Internationale samenwerking dient sneller verwezenlijkt te
worden.
2. Economische integratie van Europa maakte vorderingen.
3. Duitsland worde betrokken bij de aaneensluiting van Europa.
4. Handelsbetrekkingen tussen Nederland en Indonesië bieden
bevredigend beeld.
5. Delensie vraagt steeds grotere oilers.
6. Prijsstijging stelt ons voor allerlei problemen.
7. Verder belastingverlaging is niet mogelijk.
8. Bedrijfsorganisatie zal worden bevorderd.
9. Bevolkingsgroei eist krachtige emigratie.
10. Nota over onderwijsvernieuwing is op komst.
Een nieuw plan-
„Marshall"
Nog vier jaar dollars onder
andere naam
Zoals men weet, zal het plan-Mars
hall in 1952 aflopen en dan zal Europa
het moeten doen zonder de stroom van
Amerikaanse dollars. Er is echter kans.
dat de hulp onder andere naam zal blij
ven voortduren, want Reuter heeft uit
gezaghebbende bron te Washington
vernomen, dat Trumans bijzondere me
dewerker, Gordon Grey, een nieuw pro
gramma ontworpen heeft om Europa na
1952 nog vier jaar dollars te verstrek
ken. In het eerste jaar l',4 tot 2 milliard,
daarna geleidelijk minder. Tevens wil
hij Europa meer bestaansmogelijkheden
verschaffen door wijziging der Ameri
kaanse douanetarieven en door de be
gunstiging van Amerikaanse boeren er.
reders te herzien. De laag ontwikkeld"
landen wil hij helpen door in 8 jaren
500 tot 800 millioen dollars te geven
Tenslotte wil hij een internationaal li
chaam voor toewijzing van schaarse en
strategische grondstoffen.
IJslandse Skymaster terecht:
geen doden
De IJslandse Skymaster met 7 koppen
DAT Zondag in Waalre de Brabantse aan boord, die, zoals wij meldden, verle-
gesneuvelden worden herdacht. iden week Donderdag werd vermist, is op
de Vatnagletscher in het Zuidoosten van
DAT ü2 postdirecteur van Sneek, D Ij3land teruggevonden. Vanuit een ander
Jorritsms. m.i.v. 1 Nov. op zajn verzoek vliegtuig zag men het toestel onderste-
I eervol is ontslagen en die van Delfzij boven liggen op een hoogte van ongeveer
j B. B. Hosier, is overgeplaatst naar Ze- 2000 meter. De bemanning stond er
j venaar. naast en zwaaide.
Engeland levert niet aan
Rusland 1
Aldus minister Strauss
De Britse minister van Bevoorrading,
Strauss, heeft gisteren in het Lagerhuis
beweringen van Churchill weerlegd, als
zouden Russische vertegenwoordigers in
een Engelse fabriek, waar geheime op
drachten worden uitgevoerd, zijn ge
weest. Hij ontkende voorts, dat de firma
Craven Brothers een geheim contract
met do regering had voor de levering van
machinewerktuigen aan Rusland.
fWEERBERICHT
Koel weer
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Tijdelijke opklarin
gen, overigens veel bewol
king met plaatselijk enkele
buien. Langs de Wadden
eilanden aanvankelijk nog
vrij krachtige Westelijke
wind. elders matige tot
zwakke wind. hoofdzakelijk
tussen Zuid-West en Zuid-
Oost. In het Zuiden van het I»nd 's mor
gens zwakke veranderlijke wind. Weinig
verandering in temperatuur. (Opgemaakt
te 10 uur).
ZON EN MAAN
Woendag 20 September: Zon op 6.22 u..
on onder 18.45 u.; Maan op 12.58 u., maan
nder 23.57 u.; 26 September: Volle maan.
