Zoon van Stalin werd in concentratie
kamp Sachsenhausen doodgeschoten
„Stalin lui, houdt van lekker eten en
drinken en van mooie meisjes
Practische beleving van het geloof
Expositie wintermode bij V. en D.
was een succes
Leiderdorpse Damclub in het zilver
Edna Earf^)
IIIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1951
Captain S. Payne Best over het Venlo-incident
IK WIST NU AL HEEL WAT van de kleine man in cel no 13, wiens
naam George Eiser was. Daar ik toestemming had om Duitse kranten
je lezen, had ik met grote belangstelling gezien, dat de Völkische Beob-
J jchter onze namen met elkaar in verband had gebracht. Het bleek dat
jij in Dachau gevangen had gezeten en dat men beloofd had hem vrij
e laten, als hij wou bekennen dat hij een bom geplaatst had in een van
Je pilaren van de Bürgerbraukeller, toen Hitier daar sprak op 8 Novem-
5. jer 1939. De opzet was geweest om Eiser te laten zeggen, „dat Captain
Payne Best van de Britse Inlichtingendienst hem met een bedrag van
j, veertigduizend Zwitserse francs had omgekocht om een bomaanslag op
- fctler te plegen."
mijn bezittingen in te pakken. Een
groene gevangeniswagen wachtte buiten
op het plein. Er werd beweerd, dat we
lar Buchenwald gebracht zouden wor-
•n.
Russische lotgenoten
In de wagen bevond zich onder an
deren de 22-jarige luitenant Kokorln.
Hy was een Bus en was per para
chute achter de Duitse linies neerge
laten om daar partisanengroepen te
organiseren. Samen met hem was ook
luitenant Joseph StaUn uit het vlieg
tuig gesprongen, een zoon van de
grote Stalin. zy waren beiden ge
vangen genomen en hadden toen ge
tracht utt Sachsenhausen te ontsnap-
bloedhonden hadden hun
e Ik was natuurlijk verlangend naar een
B, mtmoetlng met mijn „mede-samenzweer-
s. Ier". Ik zond hem, zo gauw het mogelijk
pas, wat sigaretten om contact met hem
g e krijgen. Hij bleek een goed timmer-
nat» te zijn, want op zijn beurt deed hij
py een zelfgemaakt boekenkastje toe-
15 tomen. Het was prachtig in elkaar ge-
let, doch ik bemerkte dat de bovenste
ilank los zat. Ik wachtte een goede ge-
H egenheid af om de plank er uit te halen
j3 m vond een geheim vakje met een op-
V ievouwen brief er in. Deze was heel
\9 tie in geschreven. Eiser vertelde mij in
g. leze brief van zijn vroegere leven en
c: lan alle gebeurtenissen die hun climax
c: jonden in de bomaanslag in November
939. Later, in 1943, werd Eiser uit
de ander plat werden gegooid, werd de
weerstand hardnekkiger. Burgers ln hun
eigen bekende omgeving van straten en
huizen zullen altijd koppiger volhouden
dan troepen op het slagveld in een on
bekende omgeving. Gedurende de mas
sale luchtaanvallen hadden de Berlijners,
die zelfs in vredestijd gehoorzaam en ge
disciplineerd zijn, het gevoel dat de auto
riteiten voor hen zorgden. Het meest
vreesden de Duitsers echter de kleinere
sporadische luchtaanvallen door vliegtui
gen, die naar beneden doken en de stra
in en wegen mitrailleerden, zoals vooral
3 Thunderbolts P 47 deden.
Toen ik van Sachsenhausen naar Bu
chenwald werd overgebracht en later
Dachau, zag ik honderden uitge
brande vrachtwagens en andere voertui-
en tevens hele dorpen die door dit
soort luchtaanvallen „ausradiert" waren.
Alles wat ik kon doen gedurende de bom
bardementen van Berlijn was, op mijn
houten zitbank staan voor het raampje
van mijn cel, kijken en hopen.
Op 20 Februari 1945 kreeg Ik opdracht
GEORGE ELSER
73 (o
98 treeuteerd
00 Sachsenhausen begon nu overvol te
H rorden. Talrijke gevangenissen, die door
sn e snelle Russische opmars gevaar lie-
H en, werden ontruimd en hun bewoners
17 wamen bij ons terecht. Barakken, die
sn oor tachtig man bestemd waren, bevat-
e- sn er nu vierhonderd. De SS-bewakers
epen steeds in koppels, terwijl zij hun
8. istolen gereed hielden om bij de gering-
H te aanleiding te schieten.
H Er kwam ook een nieuw type gevange-
en aan, gezond uitziende mannen, die
.J ooit lang bleven. Zij hadden allen een
gg aar strepen blauwe verf over hun ge-
Icht het kenmerk van de plunderaar.
ie mannen van de Berlynse luchtbe-
ehermingsdlenst waren in die dagen ge-
rapend met een pot hemelsblauwe verf
m de handen en gezichten van plunde-
aars te „brandmerken". Deze geteken-
en konden nergens heen vluchten,-want
Miereen was tegen hen. Ik zag een groep
an hen huiverend op het exercitieveld
laan, terwijl hun hemden om hun blote
enen fladderden. De groep moest toe-
len terwijl twee hunner werden opge-
angen.
Luchtaanvallen
Van 22 November 1943 at werd t leven
1 Berlijn beheerst door luchtaanvallen,
lijna iedere nacht hoorde ik in mijn cel
et sombere gebrom van de onbarmhar-
Ige zware bommenwerpers. Zij kwamen
vervliegen als een vreemde zwerm reus-
chtige ganzen.
Ik keek altijd uit mijn kleine cel-
lampje, als de Pathfinder-vliegtulgen
un fel brandende fakkels uitgooiden. Zij
Sgen er uit als snoeren gekleurde lucht-
allonnen en de Berlijners noemden
kerstbomen". Als zij rood waren,
ïkende dat, dat het betreffende gebied
iet gebombardeerd mocht worden. Ons
amp viel daar ook onder. Die ier rode
erstbomen, die de omtrek van ons kamp
angaven, gaven mij altijd een groot ge
nei van veiligheid. Zij waren een band
jssen my en mijn landgenoten, de RAF-
emanningen, daar hoog in de lucht, dui-
enden meters boven Berlijn.
Daarna kwamen verder weg, boven het
oei, de groene en vitte fakkels
eneden. Het gedaver van het luchtdoel-
eschut kondigde de naderende vliegtui-
en aan en werd gevolgd door de verre
offe dreunen van de neerkomende
igomi
Het effect
Het Duitse moreel was het slechtst ln
et najaar van 1943. Ik geloof dat de
luitsers in die dagen naar vredesvoor-
tellen geluisterd zouden hebben, maar
>en bekend gemaakt werd, dat de geal-
eerden onvoorwaardelijke overgave eis-
K>p?n en toen de Duitse steden de eer
ZijD - H lr.
fGEZONDE SLAAP?)
pullman
CYYlcitraóó&n
zy
gepakt. Kokorin had
ten by opgelopen en liep nu kreupel.
De jonge Stalin trachtte nog een
tweede keer te ontsnappen, maar hy
kwam in de onder stroom staande
afrastering terecht; Hy bleef
draden hangen tot de bewakei
doodschoten.
Kokorln bleek een aardige kerel te zyn,
eenvoudig en onbedorven. Zijn gelaat leek
veel op dat van zijn oom, Molotof. Hy
had grote bewondering voor Stalin
zijn levensopvattingen. „Stalin prachtige
man," vertelde hy my in zyn gebroken
Duits. „Erg veel van mijn moeder hou
den. Zij hem op gaan zoeken ieder dag
na avondeten. Stalin lui, houdt niet var
werken. Houdt van lekker eten en drin
ken en mooie meisjes. Stalin trouwer
met meisje uit my'n klas op school. Erg
veel van haar houden, dan genoeg
haar. Altyd laten Politburo haar gang
gaan. Myn moeder lezen alle brieven
Stalin krygt, maar Stalin nooit boos. Al
tyd graag lachen. Myn oom Molotof altyd
erg, erg druk. Doen alle werk, waar Sta
lin niet van houden.' (Wordt vervolgd)
Oproep van de Gerei. Werkgemeenschap
De Gereformeerde Werkgemeenschap
schryft ons:
Op Vrydag 22 September zal ds Toorn
vliet in de Zuiderkerk spreken over de
Gereformeerde Werkgemeenschap. Deze
werkgemeenschap is geborea uit de be
hoefte aan meer geestelijk contact tus
sen de leden der kerk. Zij wil komen
tot meer gemeenschappelijk beleven van
het geloof, dat toch alle leden nauw aan
elkaar verbindt. Van de ware christe
lijke gemeenschap in het dagelijks leven
tussen mensen, die allen dienaren zijn
van dezelfde Heer, bemerkt men helaas
zo weinig. De gemeenschap tussen leden
van dezelfde kerk beperkt zich maar al
te vaak tot gemeenschappelijke kerk
gang en het gemeenschappelijk bezoe
ken van vergaderingen van Christelyke
organisaties.
De Gereformeerde Werkgemeenschap
wil hierin verandering brengen, zy wil
het besef verlevendigen, dat wy tezamen
een levende gemeente moeten vormen,
waarin wij vrymoedig van ons geloof
moeten kunnen getuigen, zodat
naasten er door bemoedigd en wy zelf
uit ons isolement verlost worden. Prac
tische beleving van het geloof in woord
en daad is alleen mogelyk. wanneer wy
niet als los zand aan elkaar hangen,
maar elkaar kennen, begrypen en lief
hebben, hetgeen alweer een ware ge
meenschap veronderstelt.
Men wil door activering van de leden
der kerk ook komen tot verdieping van
het persoonlyik geloof en dus tot bezin
ning omtrent de taak, die op óns rust
jegens de wereld, die velen van ons i
achteloos voorbijgaan. Nasr binnen
naar buiten moet ons vaak ingezonken
geloof weer actief worden. Wij willen
ons steeds weer opnieuw bezinnen op de
betekenis van alle grote en kleine vraag
stukken, die ons leven van elke dag be
heersen. En dat willen wij doen als wer
kende gemeenschap van leden van de
zelfde kerk. Steeds opnieuw moeten wy
leren solidair te zijn met onze mede
broeders en zusters en open te staar,
voor de nood der wereld.
Hoe wil de Gereformeerde Werkge
meenschap deze hoge idealen verwezen
lijken? Op welke wyze kan zy een mid
del zyn om ons te helpen bij de kerste
ning van ons vaak onchristelijk leven
en hoe wil zy ons stimuleren tot
dieper beleven en een duidelijker ge
tuigenis van ons geloof, ook jegens hen,
die Christus nog niet kennen als de
Heiland der wereld?
Op deze vragen zal op Vrydag 22 Sep
tember in de Zuiderkerk ds Toornvliet
antwoord trachten te geven. Maakt deze
avond vrij en komt allen! Alle belang
stellenden, ook niet-Gereformeerden, zUn
welkom.
Vliegerwedstrijd op
3 October
Voor de vliegerwedstrijd op 3 October
die om half negen 's morgens op het
L.F.C.-terreln aan de Haagweg -wordt
gehouden, hebben zioh-56 gegadigden
aangemeld. Er worden prijzen beschik
baar gesteld voor de grootste vliegers,
de mooiste vliegers en voor de vliegers
met de beste luchtvaardigheid. Een jury,
bestaande uit de heren B. van Julsingha,
oud-inspecteur bij het L.O., P. Herfkens,
hoofd-ondenvyzer en J. J. Robert, voor
zitter der Leidse luchtvaartclub, heeft
zich bereid verklaard de inzendingen op
haar verschillende kwaliteiten te beoor
delen.
Vernieuwing compressor
openbaar slachthuis
De bestaande zwaveligzuurkoude-in-
stallatie van het openbaar slachthuis,
welke reeds 47 jaar in gebruik ls, Is niet
bedrijfszeker; herhaaldeiyk treden
hierin lekkages op. In het eind van Au
gustus 1950 is wederom een lekkage ont
staan in één van de twee verdampers van
de installatie, tengevolge waarvan de
compressor buiten werking moest worden
gesteld; de door de uitgevallen compres-
bediende koelruimten moesten wor
den omgeschakeld op een ammoniak-
installatie, ten behoeve waarvan een
noodleiding moest worden aangelegd.
Verbetering van de instalatie zou
slechts mogelijk zyn door een zeer gron
dige revidering en door vernieuwing van
onderdelen. Aangezien installa
ties, welke zwaveligzuur als koelmiddel
gebruiken, sedert lang niet meer worden
toegepast, zouden de nodige onderdelen
speciaal moeten worden vervaardigd. Ook
revisie zou de installatie echter nog
r oneconomisch werken in verhouding
tot de moderne compressoren, daar haar
electriciteitsverbruik bij gelijke koude-
productie bijna tweemaal zo groot is. Ver
vanging van de oude installatie door een
moderne zou derhalve jaarlyks een be
langrijke besparing op het electriciteits
verbruik voor het openbaar slachthuis op
leveren. Bovendien is aan de zwavelzuur-
compressor nog het nadeel verbonden,
dat zy niet kan worden overgeschakeld
op het ammoniakkoelsysteem.
Op grond van het bovenstaande ver
dient het aanbeveling de zwavelig-
zuurcompressor thans definitief buiten
bedrijf te stellen en over te gaan tot aan
schaffing van een nieuwe ammoniak-
compressor met verdamper van een mo
dern type, verdamperbak en condensor,
alsmede tot de aanleg van twee koppel
leidingen van deze nieuwe naar de reeds
in gebruik zijnde ammoniakcompressoren.
De ammoniakinstallaties zijn nl. onder
ling verwisselbaar.
Deze aanschaffing zal naar voorlopige
raming een bedrag van 40.000 vorderen;
aangezien de waarde van het vrykomende
materiaal wordt geschat op 3.500, zullen
de kosten van de vervanging c.a. 36.500
bedragen. Deze kosten kunnen ln 10 jaren,
aanvangende ln 1951, worden afgeschre-
In overeenstemming met het advies van
de commissie voor het openbaar slacht
huis stellen B. en W. de raad voor, het
bedrag van 36.500 beschikbaar te stellen.
Residentie-Orkest
een vergadering van de Vereniging
Vrienden van het Residentie-orkest is
motie aangenomen, waarin wordt
voorgesteld een commissie aan te wyzen.
die zal trachten op korte termijn een
oplossing te vinden voor de gerezen con
troverse tussen de besturen van het R.O.
de Ver. Vrienden, (de moeilijk
heden i.v.m. het ontslag van de heer J.
J. L. van Zuylen als administrateur van
het R. O.). Tot leden der commissie zyn
benoemd de heren F. van Alphen, prof.
mr. G. H. C. Bodenhausen, A. J. A. Lou-
wers. L. Molhuysen en mr. C. M. Seret.
Afvalwedstrijden L.D.V.
De tweede ronde der afvalwedstrijden
om da „V. d. Vlist"-beker bracht, even
als de eerste, weinig verrassende uit
slagen. B. Slegtenhorst (4) won op regel
matige wijze van C. Klinkenberg (22),
evenals I. Teleng (5) van B. de Kier (26).
Een gelijkopgaande partij was die tussen
de nummers 1 en 2 van de ranglijst, resp.
W. Heemskerk en Th. Uyttenbogaard;
ondanks felle tegenstand moest Uytten
bogaard het onderspit delven.
De verdere uitslagen waren: W. Kleyn
Sr (23) won van J. v. d. Meij (16). L
Gerritsen (25) won van J. W. Freeke (27),
terwyl J. Huisman Sr (24) een regle
mentaire overwinning boekte op P. v. d.
Stel (8), die verstek liet gaan.
Volgende week Donderdag wordt de
serie voortgezet. Er zal dan tevens wor
den begonnen met de onderlinge borden-
wedstrijden.
Wie doet mee
Lezers contra schaakmedewerker
De stelling na de 25e zet van zw. is:
Wit: Kgl, Tal, Tf2, Pb2, Pc2, pion
nen b7, f4, g2, h2.
Zwart: Kb8, Td8, Te8, La4, pionnen
a7. c7, d3, f7, g7, h7.
Wit speelde 26. Pb2 x a4. Hierop volgt
zwarts zet. 26Te8e2.
De 27e zet kan worden ingezonden
aan ons bureau, uiteriyk Woensdag.
W. H. van der Nat.
LeithenV.T.L.IVz—VA
De schaakclubs „Leithen" en V.T.L.
(Touwfabrieken) speelden een vriend-
schappelyke wedstrijd, die door „Leithen"
met IVi6Vfc werd gewonnen. Gedetail
leerde uitslag: 1. J. Galjaard (Leithen)—
J. Vermond (VTL) 1—0; 2 W. Bey—W. F.
Smit 01; 3 J KroonH. v. d. Zon 01;
4 A. MontebaH. Stoute 10; 5 J. Kriek
■J. M. Tervooren 01; 6 G. Timmersma
-A. Chrispyn 1—0; J. J. van Kempen—
J. Tervooren 01; 8. M. BlonkA. C. Te-
leng 10; 9 W. F. RidderA. Vermond
H. van Weeren—C. P. Elzenaar
01; 11 L. BatenburgB. de Zwyger
1—0; 12 A. Taverne—W. P. Jagel 1—0; 13
an StrienA. van Haaster 01; 14
G. LotteJ. v. d. Zon 10.
Advertentie
jUuï'k0
jlenu I
i!
Tot 16 Sept.
en 's avonds dansmuziek
door het vermaarde Deen
se Dansorkest van Peter
Rasmussens.
16 Sept.
iet bekende
Ramblers",
bezetting,
o-l.v. Theo Üden
middags
smuzfek A A
W INTERNATIONAAL
V VOGELPARK
orkest „The
met volledige
Kleine mannequin toonde jongedames-modellen
Eik seizoen komen de grote mode
koningen met hun shows en volgen de
onderdanen hen tweemaal per jaar met
„exposities", „flitsen" e.d., die de ge
woonten der „koningen" by „gewone
burgers" introduceren. Ook de Leidse
V. en D. bood gistermiddag zyn cliëntele
een globaal overzicht, van datgene, wa'
deze winter gedragen moeten kan
worden. Tussen half drie en vijf uur
schreden of wiegden door de lunchroom
en op de eerste verdieping tussen de
hoedentafels en rokkenrekken vier
„grote" en één „kleine" mannequin. De
„kleine" was 17 jaar oud en had een e
kleedkamer onder moeders hoede. Zy
demonstreerde „little lady"-jurken, rok
ken, truitjes, mantels en hoedjes met eer
hartveroverende eenvoud; een experi
ment, dat veel waardering mocht weg
dragen.
Natuurlijk toonde V- en D. geen extra
vagante creaties, al waren er toch wei
bijzonder geslaagde toiletjes te bewon-
Aangename sfeer op recepfie en feestavond
De Leiderdorpse Damclub heeft gister
avond in het Dorpshuis haar 25-jarig ju
bileum gevierd en tegelyk werden drie
de oprichters, de heren J. Goedhart,
A. Spies en K. Spek, die nog steeds trouw
lid zyn, gehuldigd. De voorzitter van de
feestcommissie, de heer L. van Egmond.
sprak in zyn welkomstwoord zyn dank
tot de velen, die gehoor gaven aan
de uitnodiging tot bywoning van deze
feestavond. Hij deelde ook mede, dat de
voorzitter, de heer J. B. v. d. Wyngaard,
wegens ziekte verhinderd was aanwezig
Daarna werden de jubilarissen en hun
dames gehuldigd. Spr. bracht hun dank
voor alles wat zy voor de vereniging heb
ben gedaan. De heren ontvingen een ge
schenk en voor de dames had de heer
Van Egmond een bloemstukje.
Ook de heer A. Kruidenier, secretaris,
mocht waarderende woorden ln ont
vangst nemen benevenstien prach
tige damborden, waarvan de heer Van
Egmond hoopte, dat ze mochten bydra-
;en tot bloei van de vereniging. De da-
nes Meinema en Kruidenier zo bleek
ervolgens hadden de hoofden by el
kaar gestoken en schonken namens alk
echtgenoten van de dammers de bybe-
horende stenen. Mevr. Meinema vertelde
i een gedicht van het rypen en het ten
Itvoer leggen van dit plannetje.
Namens de jubilarissen sprak de heer
Kruidenier woorden van dank tot de
voorzitter var de feestcommissie.
De heer Trömer feliciteerde L.D.C.
mens de Ned. Dambond. Het gaat niet
om successen, aldus spreker, maa
is goed te. vertoeven in een club,
een goede verstandhouding heerst. De
Ned. Dam Bond zal de club een plaquette
zenden. Ook wees de heer Romer op het
feit, dat er veel jonge mensen lid var
de club zyn. Een belofte voor de toe
komst!
De heer J. J. Roels voerde het woord
namens de Zuid-Hollandse Dambond. Hy
speciaal op de opvoedkundige v
an het dammen. Zo brengt het de
beoefenaars verantwoordelykheld by,
want een verkeerde zet kan een heel spel
teniet doen.
Leidse Districts Dambond was
tegenwoordigd door heer J. v. d. Plas.
namens alle aangesloten verenigin
gen zyn gelukwensen aanbood, alsmede
>n plaquette..
Ten slotte sprak burgemeester K.
Diepeningen. Hy wenste de r'ub nan
de gemeente geluk en sprak tevens
opwekkend woord tot niet-leden.
Tevoren hadden het bestuur en de drie
Jubilarissen gerecipieerd. Zo kwa
hun gelukwens.n aanbieden: afgevaar
digden van R.C.L., de Leiderdorpse
schaakvereniging en zusterverenigingen
uit de gehele omtrek Het gemeentrbe-
was vertegenwoordigd, behalve door
de burgemeester, door de beide wethou
ders en de gemeentesecretaris. De bur
gemeester achtte het van groot belang,
it er goede verenigingen zyn.
De feestavond werd verzorgd door de
toneelclub Thalia en het accordèon-duo
De Anja's, die een vlot programma van
ziek en schetsjes in elkaar hadden ge-
dat de waardering van de talryke
iwezigen kon wegdragen.
Af val wedstrijd 1950
van de L.S.B.
De resultaten van de overige partyen
uit de tweede ronde van de afvalwed-
stryd 1950 zyn: H. van Weizen (Vrien
denschaar)P. Barkema (Philidor)
hiV4 (Van Weizen gaat naar 3e ronde);
W. F. Schüss (Philidor)—J. Kanbier
(Vriendenschaar) 10; C. M. van Rens-
wou (Schaakgenoegen)P. Herfkens
(Philidor) 1—0; J. F. Kriek (Vrienden
schaar)I. Dubbelaar (Schaakgenoegen)
10; P. J. Galjaard (Leithen)C. Zand
vliet (Vriendenschaar) uitgest.; L. J. v
d. Meiden (Vriendenschaar)A. Hooyer
(Alphen) 01; F. Teleng (Vriendensch.,-
J. Vermond (V.T.L.) 1—0; F. M. Ribot
(Philidor)F. v. d. Kaay (Vriendensch.)
01. Van de eerste tien rangnummers
zyn ln deze ronde uitgeschakeld A. E. J.
Modderman (8), mr ir J. Westra (6) en
J. van Steenis (10). Het winnen van een
party met het grootste bordverschil staat
op naam van W. Bey (51), die A. de
Groot (12) versloeg.
BESSY KIVING
Haar heldere, mooie stem stokte
meer dan eens en haar tranen vielen
dicht en snel neer op de toetsen. Ein
delijk hield zij op en keek neer op de
plaats, waar zij haar belijdenis had
aigelegd en zo dikwijls het sacrament
van het Heilig Avondmaal had ont
vangen.
De kerk was buitengewoon mooi
smaakvol en zij rechtvaardigde de
trots, waarmee de gemeenteleden haar
aan alle vreemdelingen vertoonden-
De massieve mahoniehouten deuren
der kerkbanken waren prachtig uit
gesneden en gekroond met kleine krui
sen, de hoge boogramen waren van
fraai glas in lood, voorstellende de
twaalf apostelen; de verhoging en dt
balustrade van het altaar en de groot
se, door Gotische pilaren gesteunde
preekstoel waren alle van zuiver wit
marmer; de kapitelen van de slanke
zuilen, die de orgelgalerij ondersteun
den, waren versierd met uitgehouwen
druiventrossen, terwijl het grote ge
schilderde raam boven de preekstoel
de gestalte van Christus voorstelde,
gebogen onder Zijn kruis een schit
terende copie van de grootse schilde
ring van Solario te Berlijn.
De namiddagzon scheen op het glas
er viel een bundel rode lichtstralen
van Jezus' kleed op het schitterend
Tier daar beneden en de stralen-
kvans die de doornenkroon omgaf, was
van duizelingwekkende glans. Met
een gevoel van heilige ontroering, dat
onder geen woorden was te brengen,
had Edna dit prachtig beschilderde
raam in die vijf lange jaren be
schouwd. Het bleke gelaat, bevlekt
met purperen bloeddroppels, had voor
haar een wondere bekoring; in de ge
opende lippen zag zij een siddering
var, menselijk lijden en van geestes-
stryd; in de onpeilbare, goddelijke
ogen, die de sluier doorboorden en ge
richt waren op het gelaat van de Va
der, voelde zij Zijn onderworpenheid
aan de wil des Vaders.
Vandaag staarde zij op deze afbeel
ding van de Immanuel, tot haar ogen
verduisterd werden door tranen en zij
leunde met haar hoofd tegen de ma
honiehouten balustrade en mompelde
droevig: ,,En die zijn kruis niet op zich
neemt cn Mij navolgt, is Mijns niet
waardig!" Sterk mij, o. mijn Heiland!
zodat ik niet moge bezwijken noch
wankelen onder het mijne!"
De echo van haar woorden stierf
weg tussen de hoge dakgewelven en
alles was weer stil in het heiligdom.
Het heen en weer zwiepen der hoge
boomtakken aan de buitenzijde
het raam wierp nu eens een gouden
glans, dan weer een grillige schaduw
op het podium van het altaar. En de
zon zonk steeds lager en de stralen
krans vervaagde en de gebogen Chris-
„Edna! Mijn lieveling! Mijn lieve
ling!" Deze kreet, die klonk als een
smeekbede, verbrak plotseling de
plechtige stilte der zwijgende kerk en
Edna sprong verschrikt op. Zij zag
meneer Murray aan haar zijde staan,
met zijn armen naar haar uitgestrekt
en een glans op zijn gelaat en een blik
in zijn ogen, die zij daar nog nooit had
gezien.
Zy trok zich enkele passen terug
en staarde hem vragend aan, maar hij
volgde haar, sloeg zijn arm om haar
heen en ondanks haar weerstand,
drukte hij haar aan zijn hart.
„Geloof je v/erkeiijk, dat ik je zou
laten gaan? Dacht je, dat ik mijn lie
veling van mij zou laten gaan in de
wereld, om daar te worden geplaagd
en gemarteld, om te worstelen met
armoede en alleen te lijden? O,
dwaas kind! Ik zou liever mijn eigen
leven opgeven dan jou! Welke waarde
zou het ook voor mij hebben zonder
jou, mijn liefste myn enig geluk, mijn
enige hoop, mijn eigen reine Edna
„Zulke taal heeft u het recht niet te
uiten en ik niet oni aan te horen! Het
is oneerlijk van u en een belediging
voor mij. Gertrude's geliefde kan niet
en zal mij niet toespreken met zulke
woorden. Maak uw armen dadelijk
los! Laat mij gaan!"
Zij worstelde om zich vrij te maken,
maar hy hield haar des te steviger
vast en hij drukte haar gelaat tegen
zijn boezem. Lachend wierp hij het
hoofd achterover: „Gertrudes gelief
de! Mijn geschiedenis kennende, hoe
kon je dat voor mogelijk houden? Heb
ik zulk een zachte, vergevingsgezinde
natuur, dat ik de hand zou kussen, die
mij eens sloeg? Gertrude's geliefde!
Ha! ha! Je jaloersheid heeft je
blind, mijn
„Ik weet niets van uw geschiedenis,
ik heb er nooit naar gevraagd en meii
heeft my er nooit een woord van ver
teld! Maar ik ben niet blind, ik weet,
dat u haar liefhebt en ik weet ook,
dat zij uw lièfde volkomen beant-,
woordt. Als u niet wilt, dat ik
helemaal veracht, verlaat mij dan
onmiddellijk."
Hij lachte weer en bracht zijn lip
pen dicht bij haar oor en zei op zach
te, tedere toon:
„Op mijn eer als edelman, zweer ik
plechtig, dat ik maar één vrouw lief
heb; dat ik haar liefheb, zoals nog
nooit een vrouw werd bemind, met
een liefde, die alle woorden te boven
gaat. Een liefde, die het enige licht
en de enige hoop is van een ongeluk
kig, vervloekt en onuitsprekelijk el
lendig leven. En die afgod, die ik
geplaatst heb in de grauwe, een/
ruïne van mijn hart is Edna Earl!"
„Ik geloof u niet! U heeft geen eer!
Met de aanraking van Gertrude's lip
pen en armen nog op de uwe, komt
tot mij en durft valselijk te zweren! O,
meneer Murray! meneer Murray! Ik
achtte u niet in staat tot zulk een
verachtelijke daad. Tot de reeks van
uw zonden heb ik nooit bedrog gere
kend. Ik dacht, dat u te trots was
voor zulk een bedrieglijk spel. Als u
kon beseffen, hoe ik u minacht en
verafschuw, zou u uit mijn gezicht
verdwijnen, U zou geen tijd verspil
len met woorden, die u steeds dieper
en dieper doen zinken in schandelijke
huichelarij. Arme Gertrude! Wat heb
je een verkeerde voorstelling van het
karakter van de man, die je liefhebt!
Hoe zal je liefde verkeren in versma
ding en minachting."
Tevergeefs probeerde zij zijn arrr
weg te duwen, een yzoren band zou
nog eerder hebben toegegeven: m
Norman Arthur's stem werd hapd
Edna voelde zijn hart woest kloppen
tegen haar wang, toen hij antwoord-
deren. WU denken hier aan het niet
eens dure zwarte jurkje met geel bo
venstuk. prachtig bewerkt en gecomple
teerd met een alleraardigst zwart hoedje.
En aan die zwart-witte ruit, wijd. met
grote zak tegen de rechter schouder. Het
dito deux-pièces zou aardig geweest zijn,
als de grote strik op de heup niet ietwat
uit de toon was gevallen. De bruine zij
den geklede jurk mocht met zijn als
stola gedachte slippen werkelijk een toi
let genoemd worden.
In het algemeen bleek op deze expo
sitie weer eens, hoe belangryk de com
binatie van alle kledingstukken tezamen
is voor een werkelyk goed-gekleed-gaan.
De prachtige bruine jas, een van de eer-
se getoonde modellen, zou zo'n indruk
niet gemaakt hebben, als daar niet zo
juist tewerk was gegaan bij de keuze van
de hoed (een soort petroleum-blauw).
Gelukkig is de mode dit jaar niet zo
heel erg aan veranderingen onderhevig
geweest. De lyn is wat eenvoudiger ge
worden, dat is alles.
Een enkele grote kraag, niet zo heel
veel asymmetrie, veel groen, donkerrood
en zwart, bewerkte zijde, dito fluweel,
chenille-, pailletten-, soutaches-, band
fluwelen en andere sober aangebrachte
versieringen en nog wel eens het aardige
effect van breiwerk aan een wollen
jurkje (mannen zeggen dan: „Er was
zeker geen stof genoeg!").
Tenslotte dienen de cocktail- en
avondjurken genoemd, niet alle even
geslaagd, maar die geslaagd waren, waren
dit dan ook met een plus. Ende in
hoofdzaak zwarte mantelpakken en
deux-pièces voor dames op meer gevor
derde leeftijd, getoond door een vol
slanke mannequin.
Er was voor deze expositie veel be
langstelling.
natuurtyh
Wol wat
ie VEILIG in
3HT
|ai 11
jSB|
f»g tl
Het lied der aethergolven
8.00 VARA Nieuws en weerberichten. X
8.15 Postduivenberlchten. X 817 Gram. X
8 30 Voor het platteland. X 8.40 Voor mlU-
tairen. X 9.t0 Postduivenberlchten. x 915
Verzoekprogramma. X 9.45 „Geesteiyk
leven", ".causerie. X 10.00 Koorzang. X 10-20
„Met en zonder omslag". X 10.50 Amuse
mentsmuziek. X 11.15 Cabaret. X 12.00
AVRO Kwintet. X 12.30 Voor de Jeugd. X
12.40 Orgelspel. X 1.00 Nieuws en weerbe
richten. x 1.15 Mededelingen of gramof.
X 120 Folitle-kapel x 150. „Even afrekenen,
heren". X 2.00 Gram. X 2.05 Boekenhalfuur.
X 2.30 Residentie-orkest. X 3.20—3.35 Film
praatje. X 4.30 Sportrevue. X 5.00 VARA
Harmonie-orkest. X 520 Kamerkoor. X 5.40
Voordracht. X 6.00 Sport. X 6 15 Nieuws en
sportuitslagen. X 6.30 VPRO Korte Ned
Hervormde kerkdienst. X 7.00 DCOR Kln-
derdlenst. X 7.35 Bijbelvertelling. X 8.00
AVRO Nieuws. X 8.05 Orkestconcert. X 8 45
„Terreinverkenning". X 8.50 Revue, x 950
Actualiteiten. X 10.00 Amusementsmuziek. X
:0.30 Pianorecital, x 1100 Nieuws. X 11-15
12.00 Gramofoonmuziek.
1 (298 m).
8.00 KRO Nieuws en weerberichten. X
8.15 Gram. X 8.25 Hoogmis. X 920 Nieuws
en waterstanden, x 9.45 Gram. X 10 00 VrU
Evangelische kerkdienst. X 1130 Omroep
orkest. X 1145 Kerkkoor en soliste. X 12.15
KRO Apologie, x 1225 Gram. X 12.40 uur
Lunchconcert, x 12.55 Zonnewijzer. X 100
Nieuws en katholiek nieuws. X 1-20 Radio
Phllharmonlsch orkest. In de pauze: „Utt hst
boek der boeken". X 2.30 Ged. uitz. „La
Travlata". opera. X 3.20 „Katholiek over
leg". X 3.45 Gram. X 350 Lichte muziek. X
4.10 „Katholiek thuisfront overal". X 4-15
Reportage, x 4.30 Vespers. X 5 00 IKOR
Zangdlenst. X 5.45 Ned. Hervormds Kerk
dienst. X 6 30 NCRV Voor de strijdkrachten
X 7.00 Gram. X 7.15 .Kent gtj uw Bijbel?"
X 7.30 Nieuws, weerberichten en sportuit
slagen. X 7.45 KRO Actualiteiten. X 7.52 uur
Boekbespreking, x 8.05 De gewone man
zegt er 't zyne van. X 8.12 Gevarieerd pro
gramma. X 10.45 Avondgebed en lit. ka
lender. X 1100 Nieuws. X 11.15—12.00 Gram
Engeland. BBC I
Service 330 i
12.10 Crltleken. X 1255 Weerberichten. X
1.00 Nieuws. X 1.10 „Country Magazine". X
4.40 Operamuziek x 2.05 Pianorecital. X
2.30 Hoorspel. X 3.30 Koorzang X 4.00 BBC
Midland Light Orchestra en solisten x 6.00
Voor de kinderen, x 5 55 Weerberichten, x
6.00 Nieuws. X 6.15 Causerie. X 6.30 Kamer
orkest. x 7.45 Avonddienst, x 825 Llefda-
dlgheldsoproep. X 8.30 Hoorspel, x 9 00 uur
Nieuws X 9.15 Causerie. X 9 30 Klank
beeld. X 10.30 Voordracht. X 1052 Epiloog
X 11.00—11.03 Nieuws.
BBC Light Programme, 1500 en 247 m.
12 00 Twintig vragen. X 1220 Verzoekpro
gramma. X 145 Gevarieerd programme x
2 15 Gram. X 3.15 Dansmuziek x 3.45 Gev
programma X 4.15 Gev. muziek, x 4.45
..Round Britain Quiz". X 5.15 Gev. ptogram
5.45 Gev. muziek. X 6.30 Gram. X 7 00 uur
Nieuws. X 7 30 Lichte muziek, x 8.30 Com-
Singing. X 9 00 Gev. progr X 1020 Nieuws.
X 10.15 Planoduo. x 10.30 Muzikale cause
rie. X 10.45 Orgelspel. X 11.15 Lichte mu
ziek. X 11.55—12.00 Nieuws
BRUSSEL 324 en 484 m.
12 08 Omroeporkest en solist, x 100 uur
Nieuws X 1.15 Verzoekprogramma, x 220
2.45 Symphonie-orkest
soliste.
3.45
X 4.4
x 7.00 Godsdienstig
7.45 Nieuws X 8.00 Omroeporkest en 'dis
ten. x 9 00 Symphonie-orkest. X 9.35 Gram.
X 10 00 Nieuws. X 10.10 Dansmuziek. X 10 S3
Nieuws, x 11.00 Gram x 1155 Nieuws
de:
BRUSSEL 484 m.
12 00 Lichte muziek. X 12.15 Radiojournaal
X 1220 Weerberichten x 12 33 Lichte mu
ziek. X 1.00 Nieuws x 1.15 Gram x 120
Voor de soldaten aoo Operaconcert, x
4.00 Reportace m -i ij Oram. X 5.00 „Anto-
nlus en Cleopmia i i'osymphonle. x 5.47
Gramofooninuaiet. ib Sportuitslagen. X
6 00 Viool en n 30 Godsdienstig
halfuur luc -n,. 7 30 Gev progr
X 9 30 Actualiteiten a 45 Oram, x 1O-0U
Nieuws X 10.15 VerzoeKprogramma. X H 00
(Wordt vervolgd).[Nieuws, x 1106—12,00 Gram.
MAANDAG 18 SEPTEMBER.
HILVERSUM I (402 m).
7.00 VARA Nieuws. X T.18 Gram. X 8-00
Nieuws en weerberichten. X 2.18 Gram. x
9.30—9 35 Waterstanden. X 10.00 VPRO
„Voor de oude dag", causerie. X 10.05 Mor
genwijding. X 1020 VARA Gram. X 10.20
Voor de vrouw, x 10.45 Voor de zieken. X
1125 Bas-bariton en plano. X 11.40 Voor
dracht. X 12.00 Accordeonmuzlek. X 12.30
Mededelingen. X 12.33 Voor het platteland.
X 1228 Gram. X 1.00 Nieuws. X 1-15 Voor
de middenstand, x 1.20 Metropols orkest. X
2.00 Klassieke muziek. X 220 Populair-we-
tenschappelljke causerie. X 2.45 Gram. X
3.10 „De Venus van Balnvllle", hoorspel, x
4.00 Gram. X 5.00 Voor de Jeugd. X 5 30
Gram X 6 00 Nieuws. X 6.15 VARA-Varla.
X 6 20 Orgel en Zang. X 6.50 Gram. X 7.00
„Internationale werkgelegenheldspolitlek".
causerie. X 7.15 Altviool en plano, x 7 43
Regeringsuitzending, x 8.00 Nieuws, x 800
Actualiteiten. X 8.15 Dansmuziek. X 850 Ca
baret. X 925 Gram. X 950 „De pubUek-
rechteUJke bedrijfsorganisatie", causerie. X
10.05 Radio Phllharmonlsch orkest, x 1100
Nieuws. X M.15 Orgelspel, x 11.40—12 00 uur
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II (298 ra).
7.00 NCRV Nieuws, x 7.15 Ochtendgym
nastiek. X 7.30 Gram. X 7.45 Een woord
voor de dag. X 8.00 Nieuws en weerberich
ten. 8.10 Sportuitslagen. X 820 Gewyde
muziek. X 8.45 Amusementsmuziek. X 9.15
Voor de zieken, x 9.30 Gram. X 1020 uur
Morgendienst. X U.00 Gram. x 1120 Voor
dracht. x 11.40 Sopraan en plano, x 12.15
Gramofoonmuziek. X 12.30 Mededelingen. X
12 33 Kamerkoor. X 1.00 Nieuws. X 1.15
Mandolinemuziek. x 1.45 Gram. X 2.00 uur
Schoolradio. X 2 35 Gram. X 320 Altviool en
plano. X 4.00 Bijbellezing, x 4.45 Vocaal en-
hemble. x 5.00 Voor de kinderen, x 515
Orgelspel. X 5.45 Regeringsuitzending, x 6.00
Volksmelodieën. X 6 20 Sportberichten. X
6.30 Voor de strijdkrachten, x 7.00 Nieuws.
X 7.15 Planoduo. x 720 Padvindersuitzen
ding. X 7.40 Radiokrant. X 8 00 Nieuws. X
8.05 Gram. X 8.15 Verzoekprogramma. X
8.40 „De sltuetle van de protestanten ln
Spanje", x 900 Philh. orkest en solist, x
10 05 „In de schaduw van Moskou", cause
rie X 10.15 Orgelconcert, x 10.45 Avond-
overdenking. X 11.00 Nieuws. X 11.15—12.00
Gramofoonmuziek.
Engeland, BBC Home Service 330 m.
12.00 Gram X 12.23 ..Look Who's Here", x
12 55 Weerberichten. X 1.00 Nieuws X 1.10
Populair concert X 320 Lichte muziek X
4.00 Gram. X 4.30 Voor de vrouw, x 4 45
Gramofoonmuziek. X 5.00 Voor de kinde
ren. X 5.56 Weerberichten. X 6.00 Nieuws.
X 615 Sport X 620 Causerie, x 6.30 Sym-
phonlecncert X 720 Hoorspel, x 9.00—9.15
Nieuws. X 10.40 Vlooi en plano. X 1120—
tl.08 Nieuws.
BBC Light Programme. 1500 en 247 m.
12.00 Voordracht, x 12.15 Dansmuziek. X
1.00 Opera-orkest en soliste. X 1.45 Voor
de kinderen. X 2 00 Voor de vrouw. X 300
Lichte muziek, x 3.30 Voor de soldaten X
3 45 Orkestconcert, x 4.15 Mrs Dale's Dag
boek. X 420 Hoorspel, x 6.00 Orgelspel. X
630 Voor de Jeugd. X 7.00 Nieuws X 725
Sport X Gev. programma X 8 00 Philh.
Orkest. X 8 45 ..The Singing Spider". X 9 19
Gev. muziek x 10.00 Nieuws X 10.15 Cau
serie. X 10.20 Dmnsmuzlek. x 11.00 Voor
dracht. X 11.15 Lichte muziek. X M.55-12.00
BRUSSEL 324 en 484 m.
12.05 Omroeporkest, x 1.00 Nieuws, x 110.
120, 3.00 en 3 00 Gram X 4 00 Omroepko
ren. X 4.30. 5.10. 6.30 en 7.30 Gram. X 7 45
Nieuws X 8.00 Omroeporkest X 8.45 Gram.
X 9 30 Symphonie orkest. X 10.15 Nieuws.
X 1020 Gram. X 10.55 Nieuws x 11-00 Dans-
Dtnsmuzlek. X 1225 Nieuws.
BRUSSEL 484 m.
12.00 Gram. x 12.15 Lichte muziek, x 1220
Weerberichten, x 12.33 Voor de landbou
wers X 12.40 Lichte muziek x 1.00 Nieuws.
X 1.15 Gram. X 2 00 Voor de vrouw, x 2 00
Omroeporkest en solisL X 4.00 Gram. x 8-00
Nieuws. X 5.10 Lichte muziek, x 8.00 Franse
lea. X 6 20 Gram. X 6 30 Voor de eoldaten.
X 7 00 Nieuws X 7.30 Gram. X 720 Radlo-
feullleton x 8.00 Kamermuziek x 900
Actualiteiten X 9.15 Omroeporkest X 10 00
Nieuws. X 10-15 Gram. X 1026 Symphonie-
orkest. x 1105 Nieuws, x 11.10-1300 Gra
mofoonmuziek.
