Eigenlijke werkzaamheden voor nieuwe station
beginnen dezer dagen
Nog dit jaar alle grote
werken aan de gang
Avifauna, uniek in de wereld
Verleden
tol
- heden en toekomst van de
aan het Warmonderhek
Nieuw-Guinea heeft drie grote
problemen
Internationale ballonrace m<
vele attracties
NïEtfWE LEIDSCHE COURANT
2
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 19*
Millioenenplan wordt weikelijkheid
Als er één werk is in Leiden, dat niet te lijden heeft onder de heersende
▼acantiegeest, dan is het wel de uitvoering van de grootse spoorweg-
werken. Of het aantal arbeiders in de vacantietijd op peil is gehouden,
hebben wij niemand gevraagd. Wie echter het omvangrijke terrein der
werkzaamheden betreedt en met enige aandacht zijn blikken over alle
arbeid laat gaan, komt onwillekeurig tot de slotsom, dat er de laatste
weken zeer veel is veranderd. En vraagt men dan aan een figuur, die
deel uitmaakt van de leiding, of de uitvoering van het plan naar wens
verloopt, dan hoeft men niet bang te zijn voor een ontkenning. Op alle
punten heerst bedrijvigheid.
Ongetwijfeld zegt de situatie op en bij
het stationsplein 'het publiek het meest
Vaak staan hier vele tientallen mensen
te kijken. Omdat het plein zo goed als
voltooid mag worden geacht, concen
treert deze aandacht zich nu op de bouw
van het grote viaduct Rijnsburgerweg.
De tot-stand-brenging van de nieuwe
plein-situatie is van grote betekenis, aan
gezien de eigenlijke werkzaamheden voor
het nieuwe station hierop moesten
wachten. Het terrein is zeer overzich
telijk en de wijze, waarop het verkeer
wordt geleid uiterst logisch. Vooral wie
zich de chaos van voorheen goed kan
herinneren zal er trots op zijn dat de
entree van Leiden na vele maanden hard
werken aan de huidige eisen voldoet.
Het publiek moet wennen aan al die
nieuwigheden. Er is b.v. duidelijk aan
gegeven waar men de rijweg moet over
steken. Als wij gistermiddag politie waren
geweest en elke overtreding van voet
gangerszijde met een bekeuring hadden
bekroond, het bureau van de inspecteur
van het verkeer zou wellicht een flinke
doorbuiging te verwerken hebben ge
kregen. De fouten heeft het publiek aan
zichzelf te wijten. Kijkt men uit, het zal
niet moeilijk vallen het stationsplein
goed over te komen.
Eergisteren zijn de haltes van de trams
verplaatst. De Hagenaar blijft vóór
„Zomerzorg" stoppen, maar de stads
tram en de gele tram hebben hun
stationsplein-halte bij de plaats voor het
nieuwe station gekregen Op dé tekenin
gen ziet men, dat de afstand tussen deze
haltes en de ingang van het gebouw ge
ring is.
Gistermiddag om vijf uur stonden on
geveer tien personen op de stadstram
naar de Hoge Rijndijk te wachten,
maar.... op de oude plaats. De tram
kwam wel, reed echter door, terwijl de
conducteur schreeuwde, dat ze dééór
moesten zijn. Toen de teleurgestelden bij
„déaar" aankwamen, moesten ze toch
wel bekennen, dat ze dom waren geweest-
Kortom: het nieuwe plein laat aan dui
delijkheid niets te wensen over.
Grote ernst gaat men nu maken met
het nieuwe station. Hoe dit er precies
uit zal zien, is nog niet te zeggen. De
dingen kunnen met de dag veranderen.
Wel kan men er van op aan, dat het
zeer modern zal worden ingericht. Op
het stationsplein ziet men thans eer
grote schutting verrijzen, die straks eer
terrein van honderd meter lang en veer
tig meter breed aan het oog van het pu
bliek zal onttrekken. Binnen de schutting
vindt de bouw van het station plaats.
Dezer dagen hoopt men met de eigenlijke
werkzaamheden te beginnen. Het terrein
Ligt zo goed als stil. Alleen wagen zich
nog enige voetgangers op, die kennelijk
hun weg willen bekorten. De gele schut
ting groeit hard onder de voordurend in be
weging zijnde arbeidershanden. Over
enige dagen slaat het heiblok de palen
de grond. Dan wordt er beton gestort.
En daarop zal het station komen- Lang-
i zullen de lijnen ontstaan en het
zal nog lang duren vóór deze zich tot
architectonisch verantwoord geheel
hebben aaneengesloten. Maar zéker gaat
het!
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat
dit jaar nog alle grote werken in het
kader van de uitvoering van het spoor
wegplan zoals de bouw van viaduc
ten aan de gang zullen zijn.
Dank aan N. S. namens
weggebruikers
Nu de omlegging van het rail- en weg
verkeer op het Stationsplein haar beslag
gekregen heeft en de bouw van het Sta
tionsgebouw beginnen kan, zijn wij ei
van overtuigd de tolk van alle wegge
bruikers te zijn, als wij van deze plaats
onze hulde brengen aan allen, die er, op
welke wijze dan ook, aan hebben mede
gewerkt. dat deze ingrijpende wijziging
nagenoeg zonder stagnatie voor alle weg
gebruikers tot stand gebracht werd.
J. J. Jurissen C. van Halderen
Dir. N.Z.H.V.M. Dir. Eltax
Ruim 34 pet. meer augurken
dan vorig jaar geteeld
Verscheidene late groenten worden
meer geteeld dan vorig jaar. De opper
vlakte augurken in ons land is toegeno
men met 270 ha (ruim 34 pet), Deense
witte kool met 150 ha (21 pet), prei met
160 ha (25 pet) en rode winterpeen met
345 ha (35 pet). Ook slabonen worden in
alle provincies meer verbouwd dan vorig
jaar. Ingekrompen werd de teelt van
late bloemkool met 400 ha (15 pet), rode
winterkool (100 ha of 8 pet) en late kro
ten (152 ha of 24 pet). Overigens is de
totale oppervlakte late warmoezerijge-
wassen weinig veranderd.
Advertentie
Dagelijks, 's middags en 's avonds, optreden v. h.
FLAMINGO QUINTET o.l.v. Joe Korzelius
en de beroemde Franse Hammond Organist
FERNAND COPPIETERS
PRIMA RESTAURANT
FEEËRIEKE AVONDVERLICHTING
Avifauna - Een oase in Nederland!
Mechanisatie in bollenland
schrijdt voort
Nu verdringt telmachine de mens
Het is altijd de gewoonte geweest in
de Bollenstreek om de bollen met de
hand te tellen. Dat dit een omvangrijk
werk is, behoeft geen betoog. Verschei
dene malen heeft men reeds machines
in de handel gebracht om het telwerk
over te nemen. De meeste hebben echter
niet aan de wensen voldaan.
Vorig jaar is door een firma uit Gro
ningen een telmachine gefabriceerd die
aan de eisen lijkt te voldoen. Op
negentien bloembollenbedrijven heeft
deze machine nu het werk van de mens
overgenomen. Het nieuwe product onzer
technische bekwaamheid telt ongeveer
drieduizend bollen per uur. Is een be
paald aantal bollen geteld naar gelang
de grootte der verschillende zakken
dan worden de gaten in de machine,
waardoor de bollen in de zakken rollen,
automatisch afgesloten.
De stiijd om een ergernis
Een overzicht van mr dr P. G. Knibbe
Mr dr P. G. Knibbe schrijft ons:
Dinsdag 25, Woensdag 26 en Donderdag 27 Juli 1950 is de tol aan het Warmonder
hek in jle vergadering van de Provinciale Staten aan de orde geweest. Het ging
hier niet over 100.000 of 500.000 of één of meer millioenen, maar over de vraag
of aan de eigenaresse van de tol al of niet onrecht werd aangedaan als besloten
zou worden het thans door haar geheven tarief drastisch te verlagen.
Het ging hier over recht of onrecht.
Ieder Statenlid is tegenstander van tol
len, ieder vindt tollen een hatelijke ver
ouderde instelling. Desondanks waren er
velen die ernstig bezwaar tegen de voor
dracht van Gedeputeerde Staten maak
ten. Dit was een typisch bewijs dat wij
in een rechtsstaat leven, waarin recht
wordt gedaan ondanks sympathieën en
antipathieën.
Het voornaamste punt van geschil was
of de formulering van het oude tarief
zodanig was, dat er ook auto's onder
moesten vallen. Dat er van fietsen ten
onrechte tol werd geheven, werd alge
meen meer of minder vlot toegegeven.
Het begrip „waghen"
Nu waren er twee documenten door
Gedeputeerde Staten overgelegd. Eén uit
1639, waarin sprake was van een „wa
ghen" waarvoor vijf stuivers werd ge
vorderd. Het andere tarief dateerde uit
1808 en sprak van „een rijtuig met vier
wielen, zonder onderscheid van veel of
weinig paarden". Daarvoor moesten vier
stuivers worden betaald. Van dit tarief
schreven G.S. in hun toelichting op de
voordracht: „Als het voor de tol gelden
de tarief zal moeten worden aangemerkt
het bij voormeld octrooi vastgestelde,
later waarschijnlijk door de eigenaar vrij-
Gouvemeuz Van Waaidenbuig
Alles draait om voedsel, huisvesting
en verbindingen
Drie problemen heeft Nieuw-Guinea, waarom alles draait, zo verklaarde
gouverneur B. L. J. van Waardenburg gisteravond bij zijn aankomst op
Schiphol. In de eerste plaats is dit het voedsel, in de tweede plaats de be
huizing en in de derde plaats de verbindingen. Alles moet uit Nederland
komen en als men iets besteld heeft, dan kost het vijf maanden eer het
aankomt.
toelaten, wil hij niet de gemeenschap in
gevaar brengen.
Het duurde langer dan hij verwacht
had, voordat hij naar Nederland kon ko
men. Nu zijn de moeilijkheden, die zijn
komst tegenhielden, in orde gebracht.
Men is begonnen met de opbouw van
het bestuursapparaat, maar de behuizing
is dermate onvoldoende, dat men in de
eerste plaats zo snel mogelijk een nieuwe
hoofdstad zal moeten bouwen. Tot zijn
spijt, bleek het onmogelijk de nodige
deskundigen aan te trekken. Men kan hen
toch niet in een krot stoppen, als er nog
maar een krot was.
Hij persoonlijk gelooft in een toekomst
voor Nieuw-Guinea. Het is uitgesloten,
dat er geen mogelijkheden zouden zijn
in een dergelijk land. Een snelle explo
ratie is daarom noodzakelijk. Massa-im
migratie is bepaald mogelijk, maar
in de toekomst. Pas als we vijf jaar ver
der zijn, zullen we in dit opzicht meer
weten.
Op het ogenblik is er wat voedsel be
treft, een soort biologisch evenwicht en
100 immigranten kunnen dit reeds ver
storen. Daarom moet hij erg voorzichtig
zijn met de toelating. Men noemt hem
daarom wreed, maar hij kan niet meer
PUZZLE-
PROMINENT EN
le prijs: G. Engberts, Molenstraat 18,
Sansenheim; 2e prijs: mej. E. Oussoren,
Wijngaardenlaan 99, Voorschoten; 3e
prijs: J. v. d. Veen, Stieltjesstraat 41.
Leiden.
We puzzelen niet om de duiten,
maar zuiver om de raadselsport.
Dat hoeft de vreugd niet uit te sluiten
als er geen prijs gewonnen wordt.
De Indische Nederlanders mogen niets
medenemen. Zij bestaan uit twee groepen.
In de eerste plaats de transmigranten te
Manokwari, die nu onder strenge leiding
zijn gesteld. Onder hen bevinden zich ook
jongelui, die als ze geleid worden, een
kans hebben. In de tweede plaats de
arbeiders. Tengevolge van de soi
teitsoverdracht beschikte de gouverneur
:r geen enkele arbeider. Daarom wer-
er nu een duizend Indische jongens
koelieverband. Zij krijgen f 1.50 per
dag benevens huisvesting en voeding,
en hebben zich verbonden voor elke
arbeid. Deze proefneming is niet mislukt.
jongens, die nog geen handen
arbeid hadden verricht. Daarnaast zijn
autochthonen aangeworven.
Mogelijkheden, die onmiddellijk ter
hand genomen kunnen worden, zijn de
tonijnenvisserij. Hij zelf heeft daar
scholen gezien. Voorts nikkel.
Maaf men wil in deze dingen geen paar
ton steken. Waarom niet? De gouverneur
spreekt hier niet over, want over politiek
wil hij het niet hebben. Hij gelooft wel,
dat hij de medewerking der regering zal
krijgen.
De gouverneur is optimistisch
Nieuw-Guinea gegaan, maar de toestan
den zijn zo primitief, dat daarvan
voorstelling is. Men leeft van hetgeen de
Amerikanen daar achter lieten. Bezoe
kers noemden Hollandia blik-
ben blik). De Volkers Aannemingmij
heeft plannen ontworpen voor drie pro
jecten: een haven, een weg en een stad.
Dit rapport zal de gouverneur met de
regering bespreken.
Hij denkt een maand in Nederland te
blijven en hoopt zijn vrouw mede te
De leden zouden dan gelegenheid heb
ben gehad om de stukken te bestuderen
zich een meer gedegen oordeel te vor-
tn. Beide voorstellen werden afge
stemd. Het voorstel van G.S. werd daar
op gelukkig met vlag en wimpel aan-
gen-
Hij betreurde de anti-Indonesische de
monstraties, daar hij de gastheer was van
de Nieuw-Guinea-commissie. Daarom zijn
alle betogingen verboden. Zij waren vol
komen spontaan. De gouverneur kan zijn
hand in het vuur steken, dat voor het
ogenblik 100 prccent van de bevolking
voor Nederland is.
'illig verlaagde tarief, dat in 1811 oi
enkomstig het decreet van 21 October
1811 bij de overheid als het tarief
.ngediend". Eerst bij de beantwoording
/an de sprekers door het lid van G.S.,
ir Wittenberg, ki
dit in 1811 geldende tarief als het offi
cieel vastgestelde moest worden aange-
De speculaties over de vraag of auto's
ook geen „waghens" waren, verloren
daardoor bij de verdere besprekingen hun
waarde en toen had de heer Wittenberg
het niet al te moeilijk meer om te be
togen, dat er voor auto's geen tarief was
astgesteld, in elk geval dat er hiei
sprake was van „onvolledigheid" en „on
duidelijkheid". Als er sprake is van een
■ijtuig op vier wielen, zonder onderscheid
'an veel of weinig paarden, dan is het
op zijn allerminst erg „onduidelijk" als
daaronder ook auto's wil laten val-
Velen betoogden trouwens, dat er
onvolledigheid en onduidelijkheid
reeds sprake was, als men auto's onder
begrip „waghen" wilde brengen. Die
stie van onvolledigheid of onduide
lijkheid speelde daarom een grote rol,
omdat artikel 9 van de Veren-wet voor
schreef, dat de Provinciale Staten bij ge
breken, onvolledigheid of onduidelijkheid,
toltarief naar billijkheid vaststellen,
aanvullen of verduidelijken moeten.
Op die grond, zo betoogde de heer Wit
tenberg terecht, waren de Staten „ver
plicht" het tarief aan te vullen en te
verduldelijken.
Naar analogie
Nog gaven de tegenstanders zich niet
gewonnen.
Als het tarief aangevuld en verduide
lijkt moest worden, dan moest dit ge
schieden naar analogie van de wèl duide
lijke tarieven. Als voor een boerenwagen
betaald moet worden, dan is het
onjuist en onbillijk om voor auto's een
tarief vast te stellen van 5 cent. Onge
twijfeld een sterke redenering.
Toch was deze niet juist zoals dezer
zijds ook in de vergadering der Staten
werd betoogd.
Toen de brug gebouwd werd, was het
vaarwater aldaar nog behoorlijk breed.
Zo breed zelfs, dat zoals in de oude stuk
ken staat, bij verscheidene winden, als
Noordwest, Noord en Zuidwest het
„qualijck moghelijek" was de passagiers
zonder perikelen over te zetten, afgezien
nog van de malen, dat zij, zonder
te komen, moesten terugkeren. De kosten
voor het maken van een zo lange brug
waren daarom ongetwijfeld niet gering.
Voegt men daarbij, dat het verkeer zeer
gering zal zijn geweest en dat er nog
andere toegangen tot Warmond waren
denk aan de beide Warmonderdam-
men en vooral aan de oude toegang, die
langs het zgn. Meertje van Mcnten
het Seminarie loopt dan is het te
grijpen, dat het tarief hoog moest zijn
om de kosten te kunnen dekken.
De grondslag van het oorspronkelijke
tarief van 1639 was derhalve de
redigheid tussen tarief en de prestatie,
die geleverd moest worden.
Dit klopt ook met de woorden van
Octrooi van 5 Mei 1639, waar Jacob
Wassenaer, heere van Warmont,
maken van de brug zegt:
hoogher ende beswaerder, soo in 't r
ken als onderhout van deselve, als
die van een schouwe loopen soude". Ook
de Staten leggen dit verband als zij zeg
gen, dat het bruggeld moet dienen „tot
vervallinghe van de kosten van 't maa-
ken ende repareren van voornoemde
brugghe."
De redenering is derhalve zo, dat ali
de Staten het tarief moeten aanvullen er
verduidelijken, zij dit moeten doen naai
dezelfde maatstaf als waarnaar het oor
spronkelijke tarief is opgesteld. De om
standigheid dat de Verenwet nog nie
toestaat alle tarieven naar die maatstaf
vast te stellen, mag er niet toe lelden
r de gevallen dat de Verenwet
dit wel toestaat, ja voorschrijft, dit na
te laten. Er komt dan een weinig har
monieus tarief. Dit valt te betreuren,
is niets aan te doen. Lie'
onharmonieus tarief, dan een onbillijk
daarom onrechtvaardig tarief
heel de linie. Het is te begrijpen, dat alle
tegenstanders zich nog niet onmiddellijk
gewonnen gaven.
Tegenvoorstellen
Vandaar dat de heer De Monchy
stelde, de voordracht aan ie houden tot
de najaarszitting. Dezerzijds werd vo
gesteld, alleen het tarief voor fietsen
motorfietsen vast te stellen en dat vi
driewielers en auto's later te behandelen.
,,'t welck hem
hebben echter een concessie ge
daan en wel dat het tarief eerst zal in
gaan op 1 Januari 1951. Tot die tijd zou
er dan nog gelegenheid zijn om te onder
handelen over de aankoop van de tol
de Provincie.
Daarover is in de Staten ook nog veel
te doen geweest. Vanwege de eigenares
was de voorstelling van zaken gegevi
dat G.S. het tarief wilden verlagen c
er dan een lage prijs voor te bieden. De
provincie zou dan misbruik maken vai
haar macht.
Deze voorstelling van zaken klopt-
uiteraard niet, maar heeft toch veel er to-
bijgedragen om de verwarring en mis
verstanden te vergroten.
De zaak ligt n.l. zo, dat dezerzijds eei
klacht bij G.S. was ingediend wegens het
onrechtmatig heffen van tol v
fiets. Dit heeft de gehele zaak
rollen gebracht. Aan de eigens
ïgd, op welk Vecht zij deze heffing
een fiets steunde. Daarop heeft zij
afdoend antwoord kunnen geven.
Toen bleek, dat .er niet alleen voor f iet
maar ook voor auto's onvolledigheid
induidelijkheid bestond. Alvorens voor
tellen een tarief voor fietsen en auto's
vast te stellen, Is getracht met de eige-
omtrent de aankoop tot over
eenstemming te komen. Dit is heel wat
rs dan wat de eigenaresse naar vo-
bracht. Toen de aankoop niet ge
lukte, waren G.S. volgens de Verenwet
verplicht het tarief aan te vullen en te
ïrduidelijken.
Ook werd in de Staten nog opgemerkt,
dat G.S., na dit college vanaf 1902 deze
tariefheffingen had geduld, niet ineens
't recht mochten nemen voor te stellen,
te Wijzigen. Van de kant der
voorstanders van de wijzigingen werd
terecht opgemerkt, dat er dubbel reden
het college en inzonderheid de
heer Wittenberg dank te zeggen, dat zij
de moed hadden gehad om. wat vroegere
"et college nooit hadden aan
gedurfd, thans aan de orde te stellen.
Omdat onrecht bijna vijftig jaar bestaat,
naar geen reden om dit te
bestendigen.
De situatie thans
Hoe is thans de situatie?
De eigenaresse zal moeten overwegen
of zij bij de Kroon in beroep zal gaan.
Ook is het mogelijk dat er nog enkele
-n gevoerd zullen worden. Daar
bij staat de eigenaresse niet, zoals tot
nog toe, tegenover een particulier, maar
de provincie Zuid-Holland.
Deze heeft a gezegd en zal zeker niet
chromen zo nodig meer letters van het
ilfabet te noemen.
Inmiddels is de merkwaardige situatie
ngetreden, dat de Staten van de pro-
'incie Zuid-Holland op voorstel van G.S.
hebben uitgesproken, dat voor fietsen en
geen geldig tarief bestaat en dat
de eigenaresse van die voertuigen ten
onrechte tarief heft. De eigenaresse stelt
zich begrijpelijkerwijs voorlopig nog op
nder standpunt en gaat rustig door
met haar tolheffing. Als er processen ko-
kan de eigenaresse in kort geding
vragen tot de uiteindelijke uitspraak het
geheven tarief zolang nog te
gen heffen. Uiteraard is niet met
ledige zekerheid te zeggen, wat deze
uitspraak zal geven.
Ook is niet uitgesloten dat G.S., als de
genaresse na 1 Januari 1951 voortgaat
>or fietsen 5 inplaats van 1
jor auto's 20 inplaats van 5
heffen, de gehel tol opheffen. Ook dit
in weer aanleiding zijn voor een proces.
Uit dit alles valt af te leiden, dat de
strijd om de tol nog niet ten einde is.
Hoofdzaak is echter, dat de zaak aan
het rollen is gebracht en dat er een of
andere oplossing zal worden gevonden,
het gaat zo 't gaat; de provincie laat
De eigenaresse riskeert veel als zij alles
op alles zet. Vergissen wij ons niet, dan
is de provincie alsnog bereid
behoorlijk bedrag voor de tol
Vermoedelijk is ook de elgenai
ongenegen thans meer dan voorheen
haar geld te kiezen. Het is
zelfs enigszins waarschijnlijk dat par
tijen tot elkander komen en dat de tol
te Warmond uiteindelijk op deze wijze
tot het verleden zal behoren.
Twee personen moeten te dezen wor
den genoemd:
Allereerst de heer Manders, oud-amb
tenaar van de Provinciale Waterstaat,
welke een zeer diepgaande studie van
de Warmonder tol heeft gemaakt.
Voorts en vooral de heer ir C. H. Wit
tenberg, lid van het college van Gede
puteerde Staten van Zuid-Holland,
met zijn bijzonder grote kennis van oude
veren en tollen de man was, om met
voorstellen te komen die uiteindelijk
zeker zullen leiden tot opheffing van de
tol te Warmond.
Vrouw te Aarlanderveen
verdronken
jarige Bertha van der Bijl te
Aarlanderveen is in een sloot bij de
molen aan het Kerkvaartspad aldaar ver
dronken. Toen men haar vond. dreven de
klompen van haar broer naast haar. Men
vermoedt, dat zij bij het schoonmaken
deze klompen voorover in de zeer
ondiepe sloot is gevallen.
Voorbereidingen op
„Keukenhof"
Op „Keukenhof" te Lisse is het stil. De
stemmen der vele duizenden bezoekers
zijn verdwenen en alles wacht op het vol
gende seizoen. Toch wordt er gewerkt.
Het bestuur heeft zich namelijk gereali-
•d, dat de bezoekers tijdens het eerste
bloemenfeest verscheidene leemten heb
ben geconstateerd. En het wil trachten
hieraan tegemoet te komen.
Men is thans bezig met de bouw var
drie warenhuizen, waar in het voorjaai
de producten van het bloembollenvak
zullen worden getoond, lang v-
bloeien op de koude grond. De
:oekers klaagden er vooral o\
niet veel meer te zien was d
sen. Het komende seizoen stelt het
publiek dus in de gelegenheid
producten, ook al bloi
in de vrije natuur, te genieten.
Blindenorganisaties
treden aan
Collecte in Leiden van
2126 Augustus
Mede om het collecteren in de gewen
ste banen te leiden hebben verscheidene
Christelijke blindeninrichtingen in ons
land zich aaneengesloten tot 'n stienting,
die de naam draagx van „De Fakkels
bijeen". Dit orgaan voor Christelijke
blindenhulp is gevestigd aan de Plantage-
Middenlaan te Amsterdam. Het streven
om het aantal inzamelingen te beperken
vindt in het optreden van de stichting
een goede verwezenlijking.
De volgende week zal in Leiden 'n grote
collecte voor de blindeïiinrichtingen
worden gehouden. Alle organisaties op
dit gebied treden dus aan om hun belan
gen onder ogen van het Leidse publiek
te brengen. En die belangen zijn vele,
omdat de blinden volledig geholpen die
nen te worden. Wie weet wat er voor d<
blinden al zo is gedaan, zal zijn tevreden,
heid er over uitspreken, maar hij zal
tevens beseffen, dat dit werk moet door
gaan. Het doorgaan er van is mede af
hankelijk van de opbrengst der inzame
lingen in ons land. Het wordt een huis-
aan-huis-collecte en men verwacht, dat
de resultaten bemoedigend zullen zijn.
Er zijn collectanten nodig. Men kan zich
opgeven bij de heer Betcke, Zoeterwoud-
se Singel 9, telefoon 26785.
Konijnenplaag onze Ambonnezen
Zij moeten terug naar hun
Ds J. Groot
Zoals bekend, zal ds J. Groot,
Hervormd predikant te Bergent
zich op Zondag 27 Augustus a.s. a
Leidse Hervormde Gemeente verbinden.
Wij vernemen nu, dat ds Groot 's
gens in de Pieterskerk zal worden b<
tigd door zijn zwager ds H. M. J.
Duyne van Den Haag. Zqn adres in Lei
den zal zijn: Schelpenkade 38 (de
.ing van ds P. W. Spruyt). Zondagmid-
ag om 3 uur zal ds Groot afscheid n<
nen van Bergentheim.
Communistisch vredes-
manifest
Mr P. J. Idenburg te Leiden protesteert
tegen misleiding
Op 10 Augustus jd. werd een circulaire
verzonden, gericht tot de Cives der
Leidse Universiteit, waarin wordt opge
wekt, het zgn. „Stookholms" vredesma-
nifest te. tekenen. Daarin worden enige
namen' genoemd, van personen die dit
manifest reeds zouden hebben onderte
kend. Hieronder wordt ook de naa-m van
P. J. Idenburg te Leiden vermeld. Mi
Idenburg heeft evenwel, in de maand
Juni, uitdrukkelijk verklaard, zijn naam
niet voor dit manifest te willen geven.
Tegen het feit, dat zijn naam niettemin
dat verband gebruikt wordt .wenst hij
op de meest krachtige wijze te proteste-
Nachtegaal; Bartholomeus H
Ka-rremans en E E van Rijn; Leendert z
v J den Os en A Rotmensen; Marcus B
z v W. C. Braat en G W Bertel; Arendje
d v A G Hetem en K Oosterbaan; Maria
P J d v T L Koelewijn en A C Turen-hout;
Cornelis JMzvFWi d Berg en G A
van Rooijen; Nicolaas F M z v C J Klein
en P N Bos: Abraham z v W R v Klave
ren en A W F Flippo.
OVERLEDEN: W Boekee, huisvr v V
Leeuwen 58 jr; W F Marquenie, wed
Kriek 56 j.
ONDERTROUWD: D J Fabel en M B
Sweris; H Frankhuizen en J W Massaar;
J van der Hoeven en L W Harmse; W
Houten en M Rosier; W B Kostelijk
A de Vries: J C v d Linden en P Lagen
dijk; W C v Osnabrug-ge en J D Har-
kes; N A Roozendaal en L M Wassen-
burg; G v Rij en S J Rombaut; C W
Sloos en N E Peletier; L H Spring
Veld en M v Tongeren; A Veld en A.
Broek; A v d Voet en C S Gijsman; L D
van de Wijngaard en A C Bruné; A Zee-
gers en A v d Bos; W J Freriks en A J
v d Berg: A Pijnacker Hordijk en E A
Schwing; P Dubbeldeman cn J Montagne
J J Klein en M Koevoet.
LEIDERDORP
Goud. wclük
Op 27 Augustus a.s. hoopt het echtpaar
E. SleeboomS. Memerda, Acacialaan 42.
te herdenken, dat het 50 jaar geleden
het huwelijk trad.
OEGSTGEEST
Een halve eeuw getrouwd
Het echtpaar L. van Nieuwkoop-de
Jong. Toren veldstraat 10, hoopt op
Augustus a.s. zijn gouden huwelijksfeest
te vieren.
Kunt u van een mug een olifant ma
ken? Tot nu toe was dat geen vraag, die
in het gezelschap kon stellen. Maar
dat wordt nu anders. Want in Zweden
moet men er in geslaagd zijn, in te grij
pen in de erfelijke eigenschappen van
konijnen met het gevolg, dat men er
konijnen heeft gefokt, die tweemaal zo
groot zijn als „normale" konijnen.
Ik heb ..normale" nog maar even tus-
•n aanhalingstekens geschreven. Want
als het doorgaat met die ontdekking in
Zweden, zijn over een poosje natuurlijk
konijnen tweemaal zo groot als
.normale" konijnen, hetgeen weer be
tekent, dat een „normaal" konijn dan
„normaal" meer is. Dat wil dus zeg
gen, dat het „normale" dan „abnormaal"
geworden en het „abnormale" „nor-
echter ter zijde. Waarop het aan
komt is, dat de konijnen nu tweemaal
groot worden. En hetzelfde kan men
doen met alle andere dieren, met var
kens, kippen, koeien, olifanten en gaat
door. Ook met de mens.
caarom niet? Wanneer we straks
de reuzenkonijnen zitten
reuzenkippen en de reuzenkoeien,
dan kan de mens met goed fatsoe:
achterblijven. Men heeft in Zweden al
uitgerekend, dat de productie
nijnen die tweemaal zo groot zijn als
„normale" konijnen, ook tweemaal z<
groot is. Ze leveren tweemaal zoveel
vlees op, ook de kippeneieren worden
tweemaal zo groot. Maar wat moet de
net al dat vlees en met die
doen? Er zit niets anders op, dan
dat hij zo snel mogelijk ook
groot wordt.
Intussen rijzen hier wel weer de nodige
problemen. Denkt u alleen m
al die konijnenhokken ovei
wereld. Die worden nu alle te k
mager kindje zeggen we 1
dat het met de konijnen door de tralies
kan eten, maar straks kunnen de ko
nijnen helemaal niet meer door de tralies
eten. dan krijgt het magere kindje dus
de ruimte. Maar de konijnen zitten er
ee, en wij met de konijnen. Dat wordt
n met recht bij de konijnen af.
Nu zwijg ik over de rest. Over de
kippenhokken. Over de veewagens. Over
het huisje waarmee ik nu tevreden ben,
me straks de helft te klein is.
Over mijn jasje, waar de knopen straks
af zullen vliegen. En als groot zü het
dan ook weer normaal mens te moe-
slapen op een kinderbedje, lijkt me
op de duur ook wat vermoeiend.
Zullen we maar niet aan die Zweden
vragen, of ze zo vriendelijk willen zijn
alles bij het oude te laten? Natuurlijk
kunnen ze de Nobelprijs krijgen voor
tdekking, maar daarmee basta.
Dat wordt dan dus met recht een Nobel
prijsvoor de lieve vrede.
SPELEVAAR.
Gouden jubileum bij
T. en D.
De heer P. Eduard, wonende Waldeck
Pyrmontstraat 60a, heeft gisteren her
dacht, dat hij een halve eeuw geleden
dienst trad bij de firma Tieleman en
Dros. Hij is daar werkzaam als nasto-
-. Het spreekt vanzelf, dat directie
personeel deze trouwe werker harte
lijk hebben gefeliciteerd. Van een huldi
ging was echter geen sprake. Op de
grote feestavond in December hoopt de
heer Eduard namelijk een van de „feest-
-kens" te zijn.
Eerste prijzen voor
„Groenoord" en Noorder
kwartier
Uitstekend geslaagd tournooi van
„Groenoord"
Op het L.D.W.S.-terrein werden gister
avond de finales van de door de speel
tuinvereniging „Groenoord" uitgeschre
ven voetbalwedstrijden voor de school
jeugd gespeeld.
Om de eerste en tweede prijs in afde
ling B streden „Noorderkwartier" er
„Vogelenwijk". „Noorderkwartier" nan
voor de rust de leiding (10). „Vogelen
wijk" kreeg daarna alle kans om gelijk
te maken, maar de heren w
schotvaardig genoeg. En toen „Noorder
kwartier" de stand op 20 braclft, kon
haar de eerste prijs niet meer ontgaan.
De heer J. Vijlbrief reikte n
e voor vacantiebezigheden de
prijzen uit.
In afdeling A waren „Groenoord" er
„Westerkwartier" de finalisten. De klei
nere jongens van „Westerkwartier" gaven
„Groenoord" uitstekend partij,
ontkwamen toch niet aan een eervolle
nederlaag. Door fouten in de „Groen
oord"-verdediging kwam „Westerkwar
tier" met 30 voor te staan. „Groenoord'
versaagde niet en haar rechtsbuiten wist
prachtig doelpunt te maken (31)
Het werd 41 en 42 en daarmede kwam
het einde.
De heer Zonneveld, secretaris van
.Groenoord" zette zijn jeugd in de
bloemetjes en deelde de prijzen uit. De
wedstrijden zijn uitstekend geslaagd.
geboortegrond
De stichting „Door de Eeuwen Troui
heeft een telegram gezonden aan
Drees, aan Je ministers van Uniezak
an Oorlog en aan de staatssecretai
Oorlog om er nogmaals op aan
dringen, dat de Ambonneze oud-soldat
het K.N.I.L. worden teruggezond
hun geboortegrond. Zij wijst e
dat de regering verplicht is, hen te
de plaats, waar zij zich vestij
willen. In de eerste plaats op grond
de order van de legercommandant
1925 en in de tweede plaats op gro
van art. 44 van de overeenkomst over
landstrijdkrachten van de Ronde-Tali
Conferentie. De Ambonnezen bevind
zich reeds te Makassar in een uite;
moeilijke toestand en als zij naar Ja
worden gebracht, komen zij nog in e
afschuwelijker positie. Want de K.L. g,
heen en zij zelf worden ontwapend o\i
gelaten aan de terreurbenden.
De regering late het dus niet bij t«
zeggingen maar late hen terugkeren t
te tonen dat het haar ernst is met t
zelfbeschikkingsrecht.
Een adres is aan de regering gezond
door de vroegere sergeant-majoors F.
Aponno en J. Kapel, de 1ste luitena:
legerpredikant A. Z. Sahetapy, de
sergeant J. Siauta en de oud-korporj
Ch. P. Tauran, die behoord hebben tot
KNIL en namens alle Ambonnese o
militairen, door wie zij naar de Nedt
landse regering zijn afgevaardigd,
vragen uiterlijk op 19 Augustus a.s
beslissing. „Het is niet de schuld vi
Ambonnese oud-militairen, dat de Int
nesisohe regering zich als vijand
Ambonese volk gedraagt en ee.
voert tegen hun vaderland, dat
en geheime volksstemming wen:
toezicht van de V. N. Het wil sleci
vrede en orde en rust''.
De Ambonnese oud-militairen hebb
steeds -hun leven in de waagschaal
steld voor de belangen van Nederland
zijn zelfs bereid, hun leven te geven
de strijd der V. N. echter op voorwa
dat de Indonesische regering de aggrei
staakt en de V. N. hun vaderland
ieuwe staat erkennen.
De Indonesische regering is verplii
hun terugbrenging naar Ambon to;
laten op grond van art. 44 van de i
ling landstrijdkrachten der R. T. C.
wegbrengen naar kampementen op Ji
onrechtmatig. De legercommand
heeft hun bij de souvereiniteitsoverdra
beloofd, dat zij naar hun vaderland
len terugkeren, aldus het adres.
Moeilijkheden in Menai
Aneta verneemt uit zeer betrouwb
bron te Djakarta, dat er opnieuw n
lijkheden zijn gerezen tussen leden
het voormalige K.N.I.L. en de April
Menado. Bijzonderheden zijn niet te
gen, doch militaire waarnemers zijn i
daarheen vertrokken met vertegenwo
digers van de K.L. en de Apris.
Vorstelijk huwelijk in
Luxemburg
Te Luxemburg is gisteren ir
praal het huwelijk ingezegend v
Aleidis, dochter van de grootherto
Prins Felix, met Prins Antoine
Ligne, zoon van Prins Eugene, de
gische ambassadeur in New Delhi. In
bruidsstoet liepen o.a. mee Prins Ar
van Bourbon-Parma en Prinses An
nette de Ligne, aartshertog Felix
Habsburg en Prinsés Alberte de Ligne
aartshertog Otto van Habsburg, aism
de prinsessen van Luxemburg
Karei.
Koning Faroek in Dea
ville aangekomen
Koning Faroek van Egypte is gis
met een stoet van zeven auto's onder
leide van gemotoriseerde politie
Franse badplaats Deauvill^ aangekon
waar hij, zoals wij reeds meldden, 10
gen zal verblijven. Op de trappen var
hotel werd hij verwelkomd door de
Khan en de Begoem, met wie hij de et
verdieping van het hotel Du Golfe sa
bewoont. De directie van het hotel h
de kamers van de Egyptische hoge
behangen met tapijten, die voor 25
lioen francs verzekerd zijn.
V.S. contra Sowjet-propagandi
In Amerika is een „nationale raad
psychologische oorlogsvoering" gevoi
die het Amerikaanse tegenoffensief t(
de Russische propaganda zal leiden
raad zal orider voorzitterschap staan
de assistent-minister van Buit. Zal
Edward Barret.
Staking te Arnhem opgeheven
De 30 schilders te Arnhem
wer kaan de Rijnbrug hebben gesta
hebben gisteren het werk herval
Ook voor hen, die niet in Amsterdam
aanwezig kunnen zijn
jPVE TWEEDE SEPTEMBER belooft een goede dag te worden voor
aJ Kankerbestrijding in Nederland. Niet alleen zullen er die dag in
gehele land collectes worden gehouden voor dat doel, maar bovendien
er die dag te Amsterdam, zoals reeds eerder gemeld is, een internatioi
ballonrace worden gehouden ten bate van de kankerbestrijding. Niet n
der dan twintig ballons, bemand met deelnemers uit zes verschillende 1
den, zullen opstijgen van het terrein aan de Stadionkade om deel te nel
aan twee wedstrijden, namelijk i
dingsvaart.
De lange-afsiandsvaart is het belang
rijkste deel van het programma. Twee
duizend kilometer is hierbij het record.
Ook degenen, die niet bij de start in Am
sterdam aanwezig kunnen zijn, zullen
met deze ballonvaart mee kunnen leven
Er is namelijk een wedstrijd aan ver
bonden, waarbij men op moet geven welk
aantal kilometers de winnende ballon zal
afleggen.
Er is nog een andere attractie, een bal
lonvaart, waarbij het doel vooruit geko
zen wordt binnen Nederland. In iedere
provincie zal een veld worden gemar
keerd, dat de ballonvaarders zullen moe
ten bereiken Natuurlijk zal niet ieder
veld bereikt worden. Dat hangt af van de
wind, maar het is niet uitgesloten, dat
meer provincies een ballon zullen zien
passeren.
Behalve de starts van deze twee ballon
vaarten. heeft men voor de een k twee
honderdduizend mensen, die men hoopt
te verzamelen op het terrein aan de Sta
dionkade, nog enkele andere attracties,
langeafstandsvaart i
doell
te weten een parachutesprong v
jarige ballonvaarder Cormier ui
Ion, een ballonopstijging uit 1783. het
ste dagvuurwerk in Nederland,
prachtige figuren van papier in de 1
zullen hangen en een complete bai
werf in werking.
Vijftig offerblokken gelicht:
5 jaar geëist
Wegens vijftig diefstallen in Roi
Katholieke kerken werd gisteren
de Maastrichtse rechtbank vijf jaar
eist tegen de 25-j. meubelmaker H
en drie jaar tegen de 33-j. mijnwerk;
M.. beiden uit Maastricht. In Limfc
Oost Brabant en Overijssel braker
deuren of ramen van kerken ope:
forceerden offerblokken. Tegen de
van H. H. werd drie maanden geeist
gens hulpverlening en tegen de arb<
P. D. een maand wegens heling. Uitsp
op 31 Augustus.
