SALZBURG weer is er teest en schoonheid
Geheime organisatie regeert
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1950
SICILIË
Giuliano is dood, maar de Maffia leeft verder
Zeven jaar lang heeft de onlangs
doodgeschoten Siciliaanse bandieten
leider Giuliano de Italiaanse politie
bij de neus genomen. Steeds weer
haalde hij nieuwe streken uit. Drie
honderd delicten staan er op zijn
naam voor roof, afpersing en moord.
Er liepen negentig arrestatiebevelen
tegen hem en drie millioen lire
waren op zijn hoofd gezet.
Mag dan het einde van Giuliano
velen een opluchting zijn. in de grond
van de zaak verandert er in Sicilië wei
nig. Sicilië is anders dan Italië. Op dit
eiland heersen bijzondere wetten en ge
bruiken. In Sicilië regeert de Maffia,
een geheime organisatie, wier ongeschre
ven wetten niemand dan de ingewijden
kennen. Wat Giuliano gisteren deed, zul
len morgen anderen doen. Het duurde
zo lang voordat Giuliano gepakt was
omdat hij overal in zijn land kon reke
nen op hulp en geheimhouding. En zc
zal het doorgaan op Cicilië. Giuliano
heeft vele adellijken enkele millioenen
lichter gemaakt. Het slachtoffer werd
gevangengenomen en na betaling van
het geëiste bedrag „ruiterlijk" vrijgela
ten. Giuliano heeft het afgeperste geld
niet alleen voor zichzelf en zijn bende
gebruikt. Hij heeft vele armen geholpen
en gedaan, wat de Maffia verder zal
doen. De autoriteiten zijn hier machte
loos.
Ten dode opgeschreven
Wie tegen de Maffia is, is ten dode
opgeschreven. Bij nacht en ontyden.
steeds volgens een vastgesteld plan
wordt diegene uit de weg geruimd, die
tegen de Maffia optreedt.
De aanhangers van de Maffia die te
gen de wet of een bevel in handelen,
worden door de leider zelf berecht. Blin
de gehoorzaamheid is een van de eerste
vereisten. De „leider" in iedere plaats
is er een, deze is weer verantwoording
schuldig aan de hoofd-organisatie
heeft absolute macht over zijn volgelin
gen. Alle Sicilianen zijn zijn onderdanen.
In Sicilië loopt geen mens ongewa
op straat. Niet uit angst, maar omda
gebruikelijk is. De Maffia is een ve
ging van rovers, die voor geen enkele
misdaad terugdeinzen.
In hoeverre Giulano iets te maken had
met de Maffia, zal wel nooit bekend
den. Misschien was hij wel de opperste
Sedert drie jaren is Sicilië een zelf
standige staat. In 1947 kwam in het ko
ninklijk paleis van Palermo het eerste
Siciliaanse parlement bijeen. Sicilië
toen autonoom geworden. Het land heeft
ongeveer 4 millioen inwoners en een
pervlakte van 25.000 vierkante kilometer
(ongeveer een tiende gedeelte van Italië)
Het separatisme is weliswaar niet meer
in de mode, maar het heeft toch nog ver
beten aanhangers. Als onkruid schoot
het, na de militaire bevrijding, in de
hoogte. Men eiste een volkomen vrijma
king van het moederland. Als eerste
phase kreeg Sicilië zijn eigen regering en
een zekere mate van zelfstandigheid.
Practisch echter bleef het een binnen
landse politieke „Spielerei". Wat de Si
cilianen eigenlijk nodig hebben is ar
beid en brood en daarvoor zijn twee par
lementen, een regionaal en een centraal
in Rome, niet nodig.
Oorspronkelijk ondersteunden de
Noord-Amerikanen de separatisten om
met hen het communisme tegen te gaan.
Toen dat na het optreden van de Chris-
telijk-Democraten niet meer nodig was,
lieten zij hun steun varen. Op het ogen
blik zitten van de 56 Siciliaanse afge
vaardigden in Rome nog 4 separatisten
in het parlement
Achterlijk gebied
Sicilië is op het ogenblik nog een van
de meest achterlijke gebieden van ge
heel Europa. Gebrek aan water, aan elec-
triciteit, wegen, verkeersmiddelen, land
bouwwerktuigen remmen iedere voor
uitgang op het eiland. Daarbij komt nog
dat de helft van de bevolking analfabeet
Is.
Economisch zowel als sociaal is de
„graanschuur van Italië" ten achter, 9/10
van de grond behoort aan een uitgelezen
kaste van baronnen, die hun terreinen
door andere laten beheren, terwijl zij
een vrolijk leventje leiden in Parijs of
Rome. De administrateur geeft het ter
rein weer in „pacht" aan de boeren. De
grondhervorming staat al jaren op pa
pier. Onder dergelijke omstandigheden
moet men toegeven, dat het geen wonder
is dat hier een Maffia bestaat en dat
afpersing aan de orde van de dag is.
Een sociale hervorming en een bevor
dering van een goede economie kunnen
hier alleen helpen, geen tweede parle
ment met een beperkt recht tot het uit
vaardigen van wetten. Wie aan de Si
cilianen het wantrouwen en het gevoel
van een stiefmoederlijke behandeling
kan ontnemen, heeft het spel gewonnen.
Zolang dat niet het geval is. blijft hier
een Maffia en een bandietenwereld be-
Nu ook kwartjes en stuivers
voor monument Grebbeberg
In de kluis van het raadhuis te Rhenen
liggen 2.049.484 koperen centen rolletje
aan rolletje opgestapeld. Het is een kapi
taal. waarmee het legermonument op de
Grebbeberg gedeeltelijk kan worden be
kostigd. Er is nog veel nodig en nu de
zilveren en zinken kwartjes en de zinken
en nikkelen stuivers buiten omloop wor
den gesteld, deelt burgemeester jhr mr
L>. H N. F. M. Bosch ridder van Rosen
thal mee, dat ook deze muntstukken bij
hem kunnen worden ingeleverd.
Fruit en groenten op Rotterdam
Ahoy I
Het centraal bureau voor de veilingen
zal op Rotterdam Ahoy' komen met een
reusachtige inzending van export-groen
ten en -fruit, in een paviljoen op Dijk-
zicht. De inzending wordt verzorgd doo:
de heer H- W. Feldes uit Den Haag, ei
bekende arrangeur van fruit-expositii
die zodra hij in Rotterdam klaar is, p
vliegtuig naar Stockholm en vervolgens
naar Wenen gaat, waar hem soortgelijke
werkzaamheden wachten. Deze
bouwexpositie wordt Vrijdag officieel
geopend
Watersport
„Ik heb geen zin m
dan omgooien. Bah
„Nou, en jij bent
.Mè nee, ook al niks. Oei! Ik
Marietje. De hele middag steentjes op elkaar zetten en
een flauw spelletje
mee begonnen. Laten we dan vadertje en moedertje
die planken zijn de boot en ik ben de kapitein. Jij gaat een grote reis
maken, hè. Naar Amsterdam en naar uhh, nou, ja, waar mijn ome woont."
„O ja, dan duw ik met de stok de boot van de kant en jij gaat sturen......"
„Nee, tuurlijk niet. Jij betaalt toch, dan moet je niet werkengadda dan
kijk eseen man met een kiektoestel. Maakt U een plda&tje mijnhee...?"
„Ja, jo, net als bij een echte boot. Als die weggaat maken ze ook kiekies. Ik
ben de kapitein, hè mijnheer
„Nee, U kan niet op de planken lopen, hoor, want we v&ren al! Naar Amerika...!
Hééél ver
Jachtvliegschool in Twenthe vormt
honderd Meteor-vliegers per jaar
Een uurtje vliegen kost maar achthonderd gulden
Bij de R,A,F, kon men tijdens de oorlog een jachtvlieger kennen aan
het feit, dat hij de bovenste knoop van zijn tuniek los had. Dit was een pri
vilege dat de jachtvliegers zich toegeëigend hadden en waaraan met hand
en tand werd vastgehouden-
Een jachtvlieger van de Jachtvliegschool op Twenthe kan men soms
kennen aan een vlek op zijn overhemd. Want er moge dan sinds 1945 een
defensiebegroting zijn van 950 milllioen gulden, aan de kledij van onze
vliegers is dit niet altijd te merken. Er is gebrek aan vliegoveralls op
Twenthe (vandaar de vlek op het hemd van de jachtvlieger), aan brillen
en parachutes.
Ook moet men dringend slangetjes
voor de zuurstofmaskers hebben en zo
zijn er misschien nog een paar dingen.
Men heeft gebrek aan de normale grond
en vlieguitrusting en we mogen er dan
financieel kwaad voor zitten en zuimg,
zeer zuinig moeten zijn, dit soort zuinig
heid is toch wel die, welke de wijsheid
bedriegt.
En dit is jammer, want er zit zo veel
uitstekend materiaal op Twenthe. Men
werkt hard, de geest is voortreffelijk en
bovenal er wordt veel en goed gevlogen.
Van April 1948 tot 28 Juni j.L zijn er
3.800 vlieguren in de boeken van de
jachtvliegschool geschreven en daarbij
heeft men slechts één dodelijk ongeval
gehad. Dit is weinig als men in aanmer
king neemt dat een groot aantal uren
gemaakt zijn door solovluchten van leer
lingen en dat in een jaar negentig tot
honderd Meteor-Vliegers worden afge
leverd.
Iedere leerling maakt 30 uur op de
Meteor voordat hij wordt afgeleverd aan
de squadrons. Hierbij zijn tien uur op de
Meteor 7, de trainingsmachine met twee
plaatsen, die, ondanks het feit, dat het
„maar" een trainer is, sneller is dan de
Meteor 4, het type, dat thans bij de Ne
derlandse squadrons in gebruik is. Deze
snelheid zit in de grotere lengte van
het vliegtuig, veroorzaakt door de extra
cockpit. Geheel tegen de verwachtingen
in bleek bij het proefvliegen, dat de
analbeid van de 7 die van de 4 overtrof
en de meteor 8. die Fokker thans ii
centie bouwt, is dan ook langer gemaakt
Nieuwe Meteoi
De Meteor 8 heeft het bij het invliej.
tot dusverre goed gedaan. „Het vliegtuig
is bijzonder gemakkelijk te bedienen en
vliegt prettig, ook op één motor", zeide
de heer F. J. Vijzelaar, de invlieger
de Meteor-fabrieken.
De Meteor 8 zal waarschijnlijk met
naar de vliegschool op Twenthe gaan.
maar direct naar de squadrons worden
gezonden. Deze squadrons zijn op vredes-
sterkte, dat wil zeggen dat ieder squadron
8 machines in de vaart heeft. Een squa
dron op oorlogssterkte is dubbel zo groot
heeft dus ook dubbel zoveel vliegers
nodig. Deze vliegers moeten komen uit
de reserve en het is logischerwijs nood
zakelijk, dat zij hun vliegvaardigheid op
peil houden. Daarom overweegt men dan
ook om het voor de oorlog geldende
systeem van „maandvlieger" weer in te
voeren. Iedere vlieger moet dan per jaar
een bepaald aantal uren maken om z<
doende zijn vaardigheid te behouden.
„BOER PIETERSEN SCHOOT
IN DE ROOS"
Het midden-Limburgse dorpje Heel
heeft de laatste tijd in het middelpunt
van de belangstelling van filmers ge
staan. Het was de tijd van de rogge-
oogst en talrijke filmers hebben deze
oogst tot hoofdmotief van een film ge
maakt, welke in opdracht van de Mar
shall-organisatie wordt vervaardigd. In
dezelfde omgeving, waar „Boefje" in het
gesticht „De Heibloem" van een stads-
schooiertje opgroeide tot een frisse
knaap, stelde Ytzen Brusse (zoon van de
schrijver van „Boefje") zijn camera's
op en gebruikte hij het landvolk als de
spelers van zijn filmverhaal. Het is de
geschiedenis van een behoudzuchtig
hoerendom, dat zweert bij de oude be-
drijfsmethoden. Als „Boer Pietersen
schoot in de roos" zal deze film van de
N.V. Forum in Nederland worden ver
toond. Ze zal voorts in verschillende
talen worden nagesynchroniseerd.
TWEE DOEKEN VAN JEROEN
BOSCH ONTDEKT
Op de zolder van een der bouwloodsen
van de Kathedraal te 's Hertogenbosch
hebben jaren lang twee schilderijen ver
borgen gelegen. Enige tijd terug heeft
n de werken van de zolder gehaald en
de Bossche archivaris Jan Mosmans
ijverig aan het onderzoeken geslagen.
Een diepgaande studie heeft hem tot de
wetenschap gebracht dat deze werken
deurdoeken zijn van het Oordeel
van de middeleeuwse schilder Jeroen
Bosch. Thans is dus de geboortestad van
deze schilder in het bezit van twee zijner
doeken.
Een slokop
Er gaat intussen een lief slokje kero
sine in de tanks van de Meteor 4. In
drie minuten gooit de tankwagen,
gerust met een Nederlands patent,
voL Overal elders kost dit v»tf"~ **^*an Nederland.
Lichtmatroos vocht met
haai
Moedige reddingspoging baatte niet
Op 7 Augustus stond de 17-jarige licht
matroos J. W. Voorduin op een plankje
de scheepswand te schilderen van de
Shellolieboot Rotula aan de Oedjoeng te
Soerabaja. Tegen etenstijd besloot hij,
fris bad te nemen en dook van
het plankje in het water, waar hij op
het zelfde ogenblik gegrepen werd door
haai. Er ontwikkelde zich een hevige
Strijd in het water en een andere matroos
bedacht zich geen ogenblik, maar sprong
Voorduin na. waarvan het dier zo schrok,
dat het zijn slachtoffer losliet en ver
dween.
Toen de jongen op dek werd gebracht,
bleek hij verschrikkelijk gewond te zijn.
De haai had in één greep met zijn bek
zijner benen zeer zwaar gewond. Zo
snel mogelijk bracht men de jongen naar
het ziekenhuis, waar hij spoedig na aan
komst aan bloedverlies overleed.
Het vertrek van het schip werd 24 uur
uitgesteld om de bemanning gelegenheid
te geven tot bijwoning van de begrafenis.
Op Rotterdam Ahoy': 37 km
lichtkabel
Voor de verlichting van het park op
Rotterdam Ahoy' is 37.300 meter kabel
de afstand Rotterdam-Leiden
bruikt. In totaal zijn er 475 schijnwerpers
met wit licht. 245 met natriumlicht, 235
met kwiklicht, 65 met rood en
ultra violet licht. 16 fonteinen
schijnwerpers, 1250 lampions en 40 bo
gen met normale gloeilampen. De
sluitwaarde is 875 kilowatt en wordt uit
vier punten gevoed- Op één punt worden
alle lampen tegelijkertijd ontstoken,
thans om half negen, later in de maand
om achit uur.
Vader en zoon over-
leden in gierkelder
De landbouwer H. Brink en diens 17-j.
joon Hendrik zijn vanmorgen te Eext in
de gem. Gieten (Dr.) bij het schoonma-
een gierkelder onder de stal
bewusteloos geraakt en overleden. Te
vergeefs hebben drie dokters anderhalf
lang met zuurstofapparaten getracht
de levensgeesten op te wekken. Twee
buren, die in de kelder afdaalden om
hulp te bieden, verloren eveneens het
bewustzijn ,dooh zij konden weer worden
bijgebracht.
Loonsverhoging in
September
Een nieuwe loonronde in September is
niet onmogelijk. Over een maand hoopt
met het overleg gereed te zijn, waar-
Ie regering zich definitief kan be
raden, zo meldt Het Parool. Vrijdag
wordt de tweede vergadering van de in
terdepartementale commissie voor de
de Stichting voor de Arbeid ge
houden.
Voor Boeren en Tuinders
Vrije invoer van groenten
in West-Duitsland
Ontstemming bij Duitse Boerenbond
(Van onze landbouwmedewerker)
in vernemen, overweegt de Westduitse Bondsregering ernstig de
ten in West-Duitsland te liberaliseren, teneinde daarmee in
handelen met de besluiten van de Organisatie voor Europese
Naar wij uit Boi
stemming te
Economische Samenwerking (O.E.E.S.), te Parijs, welke besluiten liberalisatie
tot 60 pet beogen. Deze liberalisering zou de volgende producten betref
fen: tomaten van 15 November tot 15 Mei; bonen van 16 September tot 15 Juli; erw-
i van 15 Juli tot 31 Mei; asperges van 1 Juli tot 30 April. Ook de invoer van uien
augurken zou worden geliberaliseerd. De perioden voor deze beide laatstgenoem
de producten zyn echter nog niet vastgesteld.
De Westduitse Boerenbond, die her-1 ken West-Duitsland een bilateraal trek-
haaldelijk gewezen heeft op de nood- kingsrecht te verlenen, dat even groot
toestand, waarin de Duitse tuinbouw ver-1 zou moeten zijn aLs het multilateral!
in het voorjaar overleden am-
bachtsvrouwe van Bennebroek, mej. A.
Willink, heeft het „Huis te Benne
broek" met bijgebouwen, gedeelte van
de inventaris en 13 ha grond, vermaakt
de Kerkvoogdij der Ned. Herv. Kerk
te Bennebroek. De Kerkvoogdij besloot
het huis als rusthuis voor bejaarden te
bestemmen. Het zal openstaan voor alle
Protestantse ouden van dagen van Ned.
nationaliteit
keert, heeft zich met kracht tegen dit
voornemen van de Bondsregering verzei
De Bond is van oordeel, dat indien he
beslist nodig is tot liberalisatie over t(
gaan. in elk geval de perioden, waarvar.
hierboven gewag werd gemaakt, dienen
te worden gewijzigd. Voor tomaten dient
het tijdvak te worden bepaald va
December tot 15 Mei; voor bonen
15 October tot 15 Juni en voor er
van 15 Augustus tot 31 Mei. Ten aai
van uien en augurken wijst de Bond
elke liberalisatie, onverschillig in welkp
periode, beslist af.
In de maand Augustus van dit jaar
zullen uitsluitend tomaten uit Nederland
kunnen worden ingevoerd, daar de le-
veringstijd voor Italiaanse tomaten op
31 Juli j.l. en die voor Hongaarse toma
ten op 5 Augustus j.l. is geëindigd. In
tussen heeft de Boerenbond besloten
krachtig te protesteren tegen het korte
lings afgesloten handelsverdrag met
Italië en een ogenblikkelijke stopzetting
\an de invoer van Italaanse groenten en
fruit geëist. Bovendien zal worden aan
gedrongen op belangrijke beperking var
de invoercontingenten in alle nieuw af
iten handelsverdragen.
De iruit-impoit
Ook wordt sterke aandrang op dt
Bondsregering uitgeoefend om de libe
ralisatie van de invoer van fruit, zoals
deze in 1949/50 voor Nederland heeft
gegolden, op te heffen en opnieuw een
contingent vast te stellen, zoals vóór
1949 het geval is geweest.
Wat dit voor Nederland zou beteke
nen, wordt duidelijk, als men weet. dat
er in de periode van Augustus 1949 tot
Mei 1950 in totaal 160000 ton appelen
uit Nederland werd geëxporteerd, waar
van 145.000 ton (dus 90 pet.) naar West-
Duitsland. Ook van de Nederlandse oogs:
van peren nam West-Duitsland in ge
noemde periode een zeer belangrijk ge
deelte af. Van de totale export van Ne
derlandse peren ter grootte van 50000
i, ging niet minder dan 20 000 ton (dus
45 pet.) naar West-Duitsland.
Ongetwijfeld zullen de Nederlandse
tuinders met verlangen uitzien naar de
resultaten van de onderhandelingen, die
op het ogenblik in Den Haag plaats
vinden. Daar komen echter uitsluitend
de kwesties ter sprake, welke verband
houden met het probleem van Duits-
lands debetsaldo, dat 84 millioen dollar
bedraagt. Naar wy vernemen, werd in
deze bespreking het denkbeeld bespro-
trekkingsrecht. dat West-Duitsland
Nederland zou moeten toestaan op grond
van de tweede Europese betalingsrege
ling. Daar de hoogte van dit trekkings
recht niet meer dan 4.4 millioen dollar
bedraagt, is dit denkbeeld zowel door de
Duitse als door de Nederlandse delega
tie verworpen.
Het kwam „aan het
licht"
Drie briljanten. Dat zal een duur
ringetje zijn, zei een agent tegen een
dame, die in een stroom van mensen
langs de wonderlijk verlichte bomen
op Rotterdam Ahoy' schuifelde.
Je vergist je, zei de dame, het zijn
er vier. Maar nu U9't zegt zie ik er
ook maar drie. Ze liep naar het ultra
violette licht van de pergola vandaan
naar een gewone lamp. Plotseling zag
De vierde „briljant" was vals, en
dit had de ultraviolette lamp letter
lijk aan het licht gebracht. De juwe
lier zal wel vreemd hebben opgeke
ken, toen de dame met het sieraad
bij hem terugkwam.
„Uitvinder" leende in drie jaar
150.000.
Dezer dagen is te Hengelo gearres
teerd de 38-j. C. V. aldaar, die zich sedert
1947 uitvinder noemde van een methode
i van oud puin een bruikbaar product
vervaardigen. In drie jaren heeft hij
talrijke zakenlieden en autoriteiten aan
het lijntje gehouden en niet minder dan
tussen de 125.000 en 150.000 gulden van
hen weten te lenen. Van dit geld is niets
over. Verschillende aannemers zijn
'an de dupe geworden en ook een
pensionhouder in A'dam. bij wie hij een
tijd lang met zijn vrouw introk, kon naar
zijn geld fluiten. Half Juli werd het hem
te benauwd in het pension en hy
verdween onvenvachts naar Apeldoorn
later naar Bussum. Bij een bezoek a
Hengelo kon hij worden gearresteerd.
Djokja stroomt leeg
In verband met de overgang van
oude Republiek Indonesia in de nieuv
zullen 3000 gezinnen van Djokja n?
Djakarta verhuizen en Djokja wordt
identiehoofdplaais. Alle ministeries
verdwynen en de politieke partijen
plaatsen haar zetels naar Djakarta.
Een juist woord
In het jongste nummer van „De Gids",
het orgaan van het Chr. Nat. Vakver
bond, schrijft de voorzitter van het
C.N.V., de heer M. Ruppert, een artikel
over de communistische pogingen om
onrust te zaaien. Wy achten dit artikel
belangrijk genoeg om het hier te laten
volgen.
is reden om aan te nemen, dat
vijanden van het Nederlandse volk op
dracht hebben gekregen, om ook in Ne
derland onlusten te verwekken.
Gehoorzaam als deze lieden van huis
uit zijn. pogen zij thans metterdaad hier
daar de arbeiders tot stakingen te
minuut of twintig. „Ik liep me laatst
blauw te ergeren toen ik in Engeland
was en ze daar bijna een half uur over
het vuUen van mijn kist deden".
n en dertig honderd liter slokt het
gevaarte op als het tot maximum capa-
t gevuld is. Een uurtje vliegen kost
op deze wijze een 600 a 800 gulden aan
brandstof.
Maar het Is het waard, want zonder
vliegers geen Luchtmacht en zonder
luchtmacht geen effectieve verdediging
(Van onze Kunstredactie)
j^ANGS de oever van de grauwe, snel-
stromende Salzach lopen enkele
nsen. Het is middag en de zon schijnt
volle kracht. De mensen praten
lachen; zij genieten van het mooie jaar
getijde en van het verblijf in de oude
Barokstad Salzburg. Ze vertellen elkaar
hun ervaringen in Salzburg, dat thans
door de Festspiele weer in het centrum
de internationale belangstelling
we naderbij komen blijken deze
en goede bekenden te zijn, me
namen als het ware vergroeid zijn
met deze Festspiele. De meester-violist
prof. Wolfgang Schneiderhan en zyr
echtgenote, de zangeres Irmgard See-
fried, de regisseur prof. Oskar Fritz
Schuh en de zangeres Wilma Lipp met
daarachter de zangers Walter Ludwig
Paul Schöffler.
Al pratend wandelen zij naar Mönchs-
berg om daar, met het uitzicht over de
gehele stad, te genieten van een ver
frissende dronk. En als we ons daar bij
hen hebben gevoegd, is er maar één ge
sprek: de Festspiele. Waarover zou men
in Augustus in Salzburg anders spreken.
Maken juist de muziekfeesten niet
een groot deel de waarde uit van deze
Salzachstad?
Zeker, Salzburg heeft ook zonder het
festival zijn bekoring. De huizen, de
kerken, de vroegere kloosters en d(
smalle straatjes, het is alles zo betove
rend, ook al is het winter en koud. Maar
's zomers, in de Festspiel-periode, krijgt
alles zo'n speciale betekenis. Dan gaan
die oude gevels en die smeedijzeren uit
hangborden leven. Dan trekken we
parallellen tussen de uitvoering van
Mozart's „Zauberflöte" in de Felsenreit-
schule en de sfeer van de Getreidegasse,
waar Mozart woonde.
Over die „Zauberflöte" wordt er ge
sproken, boven op de Mönchsberg; over
de prachtige directie van Wilhelm Furt-
wangler, die de sprookjeswereld van
deze Mozartopera muzikaal herschiep,
gesteund door de volkomen op deze
sfeer ingestelde regie van prof. Schuh.
Furtwangler was ook de grote leider
van Mozart's „Don Giovanni", waarin
Irmgard Seefried als Zerline en Ljuba
v/elitsch als Donna Anna de harten van
de honderden toeschouwers veroverden.
En het eerste optreden in Salzburg van
de Italiaanse bariton Tito Gobbi werd
een verrassing.
Aan de tafeltjes om ons heen zitten
nog veel meer mensen, bruingebrand ea
luchtig gekleed. Grote en kleinere zonne
brillen maken een herkenning moeilijk,
maar de taal verraadt de nationaliteit
Links spreekt men Frans, rechts Engels
en schuin voor ons spreken niet al te
zacht beweeglijke Italianen. Als dan
even de kerkklokken gaan zingen is er
stilte; deze dansende melodie over een
roemrijke stad wil men zich niet laten
ontgaan.
tN die periode van stilte laten we onze
blik even over de stad gaan; recht
voor ons de Peterskerk en daarnaast,
met haar twee imposante torens, de
Domkerk. Die Domkerk roept weer
herinneringen op, vooral als natuurlijk
decor voor Hugo von Hoffmannsthal's
„Jedermann", een spel van het sterven
van de ryke man. Hier zagen we Judith
Holzmeister in een zeldzame weergave
de Buhlschaft en Harald Kreuzberg
als de duiveL Wonderlijk deze Jeder-
i-traditie, die reeds jarenlang dui
zenden confronteerde met de verganke
lijkheid van de aardse schatten.
Het spel der klokken is geëindigd er
de gesprekken leven weer op. Een me
lodieuze stem groet ons gezelschap: het
Hilde Güden, de soliste van Mozarts
„Requiem", dat onder leiding van Joseph
Messner in de Aula Academica gaat.
Maar ook de sopraansoliste in Brittens
„Raub der Lukrezia", dat door Josef
Krips gedirigeerd wordt Is deze Hilde
Güden niet terecht de trots van Oosten
rijk?
zo zijn er nog veel meer dingen,
>ns in Salzburg bezig houden, o.m.
.•erste opvoering van „Romeo en
Julia" van Boris Blacher, de in 1903 in
China geboren componist en het Ca
priccio van Richard Strauss, een Kon-
versationsstück met libretto van Clemens
Kraus. Het is eigenlijk een „opera over
de opera" met meesterlijk opgebouwde
muziek. Het gaat over een graaf en een
gravin, die in een duet meesterlijk ge
karakteriseerd worden met de woorden:
Graaf: .Schönheit des Lebens, wahrer
Gewinn".
Gravin: „Wahrheit des Lebens. schon
er Gewinn".
a LS bijzonderheid is èr dit jaar nog de
uitvoering van het oratorium „Das
Buch mit sieben Siegeln" van de in 1939
overleden Oostenrijkse componist Franz
Schmidt Schmidt is eigenlijk de mo
derne romanticus in de welluidendheid
van zyn melodische ideeënrijkdom. Maar
hij is ook de man die een directe
binding met Bach legt De moderne dia-
toniek vermengde hij met de klassieke
fugakunst en in zijn oratorium over de
Openbaringen van Johannes is de muzi
kale expressie soms zó groot, dat de
woorden haast overbodig schijnen.
Is er nog veel aan deze opsomming
van de Festspiele toe te voegen? Ja, er
zijn nog de traditionele Orchestcr-Sere-
naden onder Bernhard Paumgartner, de
opvoering van Shakespeare's „As you
like" en de onovertrefbare weergave
van Beethovens „Fidelio" onder Furt
wangler met Kirsten Flagstad en Elisa
beth Schwarzkop als de meest roem
rijke solisten. Dan de orkestconcerten
onder Böhm, Bruno Walter, Kubelik en
Knappertsbusch, de recitals van Yehudi
Menuhin en de prachtige kamermuziek
van het trio Edwin Fischer (piano),
Wolfgang Schneiderhan (viool) en En
rico Mainardi (cello) en last not least
het optreden van de organist en dirigent
Günther Ramin, de Thomascantor uit
Leipzig.
„Auf Wiedersehen" is de groet als we
weggaan van de Mönchsberg; de zangers
om zich gereed te maken voor het op
treden; wij om in de intieme Peters-
keiler nog een kleine maaltyd te ge
bruiken. Weer spelen de klokken en
weer is er feest.
deze zaak moeten wjj een paar
dingen tot elk lid van de Chr. vakbewe
ging zeggen.
langzamerhand leder, die zijn
nuchter verstand gebruikt, wel duidelijk.
Moskou of Praag uit wordt ge
poogd, de weerstand van West-Europa
•vakken. Hoe meer narigheid, hoe
Hoe meer arbeidsonlusten, hoe
beter. Want al die onrust verzwakt West-
Europa. En om dit laatste Is het be
gonnen.
Het gaat hier dus niet om sociale
aangelegenheden.
Natuurlijk zyn de heren zo handig, om
loon-, arbeidstijd- en tarievenkwesties als
ding te gebruiken. Maar het
i ieder duidelijk zijn, dat het de
heren in wezen geen zier interesseert, of
het loon in Nederland 5 pet. hoger of
5 pet. lager is. Eigenlijk hebben zij het
liefst, dat het loon van de Nederlandse
beider zo laag mogelijk is, omdat
sociale ellende nu eenmaal de voedings
voor het bolsjewisme is.
eten zij. dat de laatste maanden
de spanning tussen lonen en prijzen in
het Nederlandse arbeidersgezin belang
rijk is toegenomen. Zij weten ook. dat
wij daarover op het ogenblik overleg
plegen met de Regering. En zy weten
goed, dat de Nederlandse vak
beweging een serieuze beweging is, die
gemakkelijk van een eenmaal
ingenomen standpunt laat afbrengen.
Dat alles weten de heren.
En van d 1 e situaties maken zij nu
gebruik om onlust en onrust te ver
wekken. Zij moeten immers tegenover
hun opdrachtgevers tonen, dat zij in Ne
derland wat te vertellen hebben? Dat
hebben ze echter niet en daarom wordt
het huidige loon- en prysoverleg aange
grepen, om nog een been aan de grond
krijgen. Dit en niet anders is de ach-
grond van de actie der heren.
In een onbewaakt ogenblik laten ze dat
ook duidelijk merken. In Amsterdam zei
•gadering: „Wat in Bel
gië kan. kan ook hier." En in een pam
flet, dat zij verspreidden, dwarrelden
„Korea" en „5 pet. loonsverhoging" lus
tig door elkaar.
Wat moet nu onze houding zijn, als
annen en vrouwen der Chr. vakbewe-
ng. tegen dit drijven?
Het eerst nodige is, dat wij allen goed
'seffen. waarom het thans gaat.
In 1918 toen Troelstra rebelleerde
ging het niet om een gulden meer in de
korter werken, doch
ging het om gezag en vrijheid, om het
neerslaan van de revolutiegeest.
In 1941, toen de nazi's ons onze vrij
heid wilden roven, ging het ook niet om
een gulden meer in de week of een uur
korter, maar ging het om de vrijheid
van de arbeidende stand en van de Chr.
vakbeweging. Zowel in 1918 als in 1941
heeft de revolutiegeest het in Nederland
verloren.
Het begint er op te lijken, dat wij
langzamerhand een situatie naderen, die
veel overeenkomst heeft met die in 1918
er. 1941.
Het gaat nu niet om die gulden meer
of dat uur korter. Het gaat om veel meer,
het gaat om héél ons bestaan.
Wij behoeven ons niet de minste illusies
te maken over wat er van het Neder
landse arbeidersgezin zou over blijven,
indien hier verhoudingen als achter het
„ijzeren gordijn" zouden komen. Wij heb
ben met vele arbeiders in West-Duitsland
gesproken, die van achter dat gordijn
zijn weggevlucht. Mensen, die diep in
hun hart wat van het communisme had
den verwacht, maar die thans uit bit
tere ervaring weten, wat communisme
is: concentratiekampen, uraniummijnen,
loonslavernij, gezinsontbinding, geeste
lijke en stoffelijke ellende. Dat is het, wat
aan de orde is, wanneer wij spreken over
communisme. En dat zullen wij hebben
te bedenken, wanneer de heren in deze
dagen van internationale spanningen
gaan praten over 5 of 10 pet. loonsver
hoging.
Aan die belangrijke zaak van de lonen
doet de Chr. vakbeweging het menselijk-
mogelijke. Geen enkel lid van de Chr.
vakbeweging behoeft zich ook maar één
ogenblik ongerust te maken, dat daar
aan niet zou gebeuren alles, wat daar
aan moet en kan gebeuren. We zijn er
dagelijks mee bezig. Maar wij weigeren,
om over zulke zaken met de communis
ten te praten. Wij weigeren dat, omdat
wjj weten, dat van die hele zaak van
het loonpeil de heren in diepste wezen
zich geen laars aantrekken. Het gaat
om andere dingen. En om die andere
dingen gaat het ons ook, n.l. om de gees
telijke vrijheid, dat zij deze willen onder
graven en wij deze willen handhaven.
Wij herhalen daarom: wat moet onze
houding zijn?
Het antwoord hierop kan kort zijn:
Maar dat niet alleen! In de moder-
a oorlog verliest een leger, dat niet
anders doet dan verdedigen, het al
tijd. Dat geldt ook voor de strijd van de
Chr. vakbeweging. Verdediging tegen de
communistische methoden van terreur
en molestatie is gewenst, is nodig. Maar
minstens even hard nodig is, dat wij 1 n
al gaan. De tyrannie
Het is de vijand er om te doen, de
geestelijke weerstand in West-Europa te
erzwakken. Dat is zijn tactiek. Tegen-
ver deze tactiek heeft iedere man en
iedere vrouw van de Chr. vakbeweging
te stellen niet in de eerste plaats een
andere menselijke tactiek, maar de over
tuiging, dat God ons in de wereld van
-andaag heeft gezet met een taak. De
taak om in woord en daad getuigenis te
n van ons geloof in de Drleënige
en om te leven in gehoorzaamheid
Zijn geboden. Alleen in die weg is
te vinden voor deze wereld vol van
spanning en verwarring.
•t ons woord hebben we te getuigen,
ook tegenover onze door het communie-
misleide medearbeider, maar in deze
dagen misschien nog mear met onze
i a d. Er Is geen enkele reden, om ons
laten overschreeuwen, of te laten over-
innen door de aartsvijanden van ons
volk. Er is Integendeel aanleiding, om
'i de aanval te gaan. Met ons
oord. als we de misleide arbeider
ijzen op zijn dwaling. Maar ook met
ïze daad, als we werken, wanneer
erken plicht is.
Juist in deze tijd moet de Chr. vak
beweging paraat zijn. Op iedere man en
Iedere vrouw komt het aan.
En overigens: de Chr. vakbeweging
oet vooruit. De toekomst van ons volk
hangt er aan.
