Boerderijen liggen in Frankrijk
niet voor het opscheppen
Gewilde geleerderigheid
bij al te veel schrijvers
wel
Filmmaatschappij bood Bertha
tweeduizend pond
Wieringermeer 20 jaar droog -
op zeven droeve maanden na
NEUWE LEIDSCHE COURANT
4
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1950
Nederlanders komen op de tweede plaats
Alleen via deelpacht vooi onze landbouweis
iets te bereiken
(Van onze landbouwmedewerker)
„De vooruitzichten der emigratie van Nederlandse boeren naar Frank
rijk zijn niet rooskleurig". Dit vertelde ons ir J. C. van Meel, Ned-
landbouwattaché te Parijs, toen wij hem in de Rue de Grenelle 85 op
zochten. Het aantal boeren, dat uit Nederland naar Frankrijk trekt,
worden namelijk nog steeds de wonderlijkste verhalen verteld over
is zeer gering en toch bestaat er wel degelijk grote belangstelling. Er
grote stukken braakliggende grond in Frankrijk over lege boerde
rijen, waar men zó zou kunnen beginnen, als de Franse departementale
ambtenaren maar niet tegenwerkten.
Zo is het beslist niet, zei ir Van Meel
met nadruk.
Duidelijk liet deze .deskundige, die zich
dagelijks met de emigratieproblemen be
zig houdt, ons weten, dat er slechts zeer
beperkte kansen bestaan voor Neder
landse boeren om in Frankrijk een eigen
bedrijf te beginnen.
Wanneer eenmaal het vertrouwen in
de Franse franc zal zijn teruggekeerd en
de financiële uitkomsten van het bedrijf
dalen, zullen er echter meer boerderijen
vrijkomen.
Er zijn drie soorten boerderijen, die
voor de adspirant-bmigrant van belang
kunnen zijn: 1. boerderijen, die te koop
zijn; 2. boerderijen, die met overname
van dode en levende have te huur zijn;
3. zogenaamde „naakte" boerderijen, die
men kan huren.
Tenslotte is er de métayage of deel-
Doordat er geen deviezen worden
verstrekt, kan men geen boerderij
aankopen. In het tweede geval be
treft het meestal een boerderij, waar
op een pachter zit, die wil „over
doen", maar zoveel geld vraagt, dat
het practisch niet te betalen is. Hij
zal in de regel met een derde van
de waarde overvragen en zelfs als
de emigrant daarop zou willen in
gaan, staat hij voor de onmogelijk
heid dit te doen, omdat hem ook
daarvoor de deviezen worden ont
houden. De zogenaamde „naakte"
boerderijen zijn practisch niet voor
handen, behalve in departementen
Vienne en Charente, maar zij zijn
er van inférieure kwaliteit.
Braak liggen van goede
grond een sprookje
Eens en vooral moet het sprookje de
deur uit, als zou er zoveel goede grond
in Frankrijk braak liggen.
De Franse boer is niet van verstand
ontbloot en als er dus ergens grond
braak ligt, kan men er van op aan, dat
die grond of de opstal niet deugt. Voor
een buitenlander wordt het zelfstandig
vestigen bovendien bemoeilijkt door het
feit, dat als er een boerderij vrijkomt,
waarvoor hij belangstelling zou tonen,
eerst een „avis favorable" (d.i. een ves
tigingsvergunning) moet worden aange
vraagd. Zo'n avis wordt verstrekt door
de Service Agricole (te vergelijken met
de Nederlandse Landbouwvoorlichtings-
dienst), doch deze is daartoe pas gerech
tigd, wanneer er voor de boerderij in
kwestie geen Franse candidaten zijn, die
zich daarvoor binnen 'n bepaalde termijn
moeten aanmelden.
Daarbij komt, dat juist dezer dagen
de Frahse regering een commissie heeft
ingesteld, die moet nagaan, hoe de bin
nenlandse migratie kan worden bevor
derd. In Bretagne, Vendée, Elzas-Lotha-
ringen, Normandië en enkele andere de
partementen. bestaat een overschot aan
boeren, zodat er tientallen Franse can
didaten zijn wanneer er in een of andere
streek een boerderij vrijkomt. Het ligt
in de bedoeling van de Franse regering
en daartoe moet de commissie een
onderzoek instellen de Bretonners
Vendée-ers, enzovoort, wegens grond-
i boerderijengebrek
Hij vertelt immers dat een paar be
driegers, de keizer hadden wijsgemaakt
te kunajen maken, welke de
prachtigste waren die ooit hadden be
staan, maar dat ze onzichtbaar zouden
voor ieder die dom was of ongeschikt
r zijn betrekking. Het natuurlijke ge
volg was dat niemand er Voor dorst uit
te komen dat hij de kleren niet zag. Eerst
toen de keizer in zijn ondergoed over
straat liep, zogenaamd om zijn prachtig
trachten een plaats te vinden als „sta-j costuufn aan het volk te tonen, kwam het
giaire" om gedurende_enige tjjd in de! bedrog uit, doordat een onschuldig kind
rijk e
elders te doen migreren.
Franse landbouw 50 jaar
achter
mechaniseerd en leveren uitstekers-
de opbrengsten. „Over het geheel ge
nomen ben ik evenwel van oordeel",
aldus ir Van Meel, „dat de Franse
landbouw op ongeveer hetzelfde peil
staat als de Nederlandse landbouw
in 1900".
De mechanisatie en de motorisering
der bedrijven hebben met zich meege
bracht, dat het aantal kleine bedrijven
(tot 20 ha) vermindert. Hoe de verdere
ontwikkeling zal zijn, moet worden af-1
gewacht. De reserves van de boer zijn I
verminderd, vooral als gevolg van de
slechte oogst in 1948 en in bepaalde
streken ook door de droogte van 1949,
toen in sommige streken van Frankrijk
een record-oogst werd bereikt, maar in
andere streken de oogst radicaal werd
vernietigd. De financiële teruggang blijkt
ook uit de verslagen van de Boerenleen
banken, die te kampen hebben met een
dreigende uitputting der reserves.
De prjjzei^van de landbouwmachines
zijn aan de hoge kant. Voor het ogen
blik verloopt de mechanisatie daardoor
minder snel, mede omdat de prijzen van
de paarden en ossen tot op een derde
zijn gedaald sinds il945/'47. De prijzen
van de machines zijn sindsdien gestegen.
Het verschil in aanschafkosten van deze
onmisbare hulpmiddelen in de landbouw
is dus wel ze6r groot geworden. Ook
daardoor wordt de voortgang van de
mechanisatie vertraagd. Dit zijn facto
ren, waarmee de Nederlandse boer, die
plannen koestert naar Frankrijk te emi
greren, rekening zal moeten houden, wil
hij gespaard blijven voor teleurstellin
gen.
Strandvermaakezeltje-rijden
Engeland wil niet in Tibetaanse
kwestie gemengd worden
Reuter seint, dat men in Britse diplo
matieke kringen met zorg de stappen te
Peking t.a.v. Tibet gadeslaat. Een
lijving van dit land zou
tische Chinese legers namelijk
grenzen van India en Nepal brengen. Er
wijst echter niets op, dat actieve stappen
zijn gedaan om aan Tibet militaire steun
te verlenen. In diplomatieke kringen
men van oordeel dat Engeland en India
er afkerig van zijn om in militair opzicht
in de Tibetaanse kwestie gemengd te
worden.
Alneming van het gezonde verstand
„Vader en zoon": beste bewijs van
achteruitgang der beschaving
i
GESCHIEDENIS der bekroning van „Vader en Zoon" is zeker wel een
der beste bewijzen van de achteruitgang der beschaving en van het
ainemen van het gezonde verstand in sommige kringen. De bekende ver
telling die H. C. Andersen ons schonk in zijn „Eventyr og Historier" onder
de titel Van „Keiserens nye Klosder" (de nieuwe kleren van de keizer)
bewijst voldoende dat ook in zijn tijd dwaasheden als deze twintigste-
eeuwse bekend waren.
Het kleed van
de keizer
gelegenheid te zijn de Franse landbouw,
zyn methoden, de grond, de streek en
de taal te leren, teneinde zich op een
definitieve vestiging te gelegener tijd
voor te bereiden. Zo kan hij goed besla
gen ten ijs komen,
het eenmaal
Hij moet niet menen, dat de Fran
se boer achterlijk is. In N.-Frank-
rijk, ten Zuiden van Parijs en in het
algemeen boven de Loire in de ge
bieden van de grote bedrijven, vindt
men vele boeren, die werkelijk niets
meer van Nederlanders behoeven te
leren. De bedrijven zijn er goed ge-
bij het gezicht begon te lachen
riep: „Kijk, daar loopt de keizer in zijn
onderkleren op straat." Toen dorsten de
volwassenen er ook voor uitkomen dat
ze nooit wat gezien hadden van al het
mooie, dat men hun had voorgespiegeld.
Het zij verre van mij dat ik de jury
leden bedriegers zou willen noemen,
rnaar er zijn nu eenmaal mensen die
altijd boven de anderen willen uit
blinken door anders te oordelen dan
die anderen. Zij bedriegen dan zich
zelf of laten we het zachter zeggen,
zij draaien zichzelf een rad voor de
Een wagen vol bruine
badgasten de zee op
Evenals in Zandvoort kan men thans
in Scheveningen een tochtje maken op
zee met een amphibievaartuig. Een on
dernemende zakenman heeft gedacht:
wat het leger met zo'n ding kan doen,
kunnen vacantiegangers ook en tijdens
het weekeinde heeft hij met twee ducks
de reis van Zandvoort naar Schevenin
gen gemaakt, om ook hier deze voer- en
yaartuigen te exploiteren.
Nou, de politie kan er van meepraten,
„i
dat er een nieuwtje is op Scheveningen,
want zij moet er zo nu en dan wel eens
aan te pas komen om de jeugd weg te
jagen als een van de ducks, volgeladen
met zon-gebruinde badgasten- de zee op
gaat.
Om de vijftien minuten vertrekt er een
duck en vooral de jeugd zeurt bij vader
en moeder om zo'n lekker tochtje. Het
meest sensationele van zo'n ding is na
tuurlijk, dat je eerst een stukje rijdt en
dan pardoes de zee inplompt. Dan neemt
de schroef het werk van de wielen over
en heerlijk dobberend ronkt de duck
over het water. Een flinke bocht over
de Noordzee en daarna weer terug naar
het strand, waar zich nieuwe gagadigden
verdringen om de kaartjesjuffrouw.
Heel vaak komt het voor dat deze lie
den geen kans zien om in nuchtere dui
delijke woorden hun oordeel te zeggen
en hun toevlucht nemen tot een soort
van kunstenaars-potjeslatijn dat ze zelf
niet verstaan en waarmee ze de gewone
man, misschien onbewust, trachten te
overbluffen.
Vreemde woorden
Dit onnodig gebruik van vreemde
woorden neemt hand over hand toe,
vooral in de zogenaamde geleerde krin
gen. Maar ook onder de schooljeugd
merken we dit verschijnsel op. Eén ding
staat dan echter vast: Ih negen van de
tien gevallen spelt de jeugdige letter
kundige het woord verkeerd en in even
zoveel gevallen gebruikt hij het- woord
in een betekenis die het niet heeft.
Meestal maken ze het niet zo erg als
de vrouw van de zwarte handelaar, die
klaagde dat ze zo'n last had van inspi
ratie.
Een kostelijk staaltje van nabootsing
van de uitdrukkingswijze der bovenge
noemde gewild-geleerde kunstenaars of
kunstenmakers vond ik enkele maanden
geleden in-de ..Kleine Courant." Het was
getiteld: Innerlijk realisme in 't werk
van Jacoba Beer. Het luidde aldus:
„Hoewel de auteur de hereditaire fac
toren van haar personages accentueert
is haar visie geïnspireerd op 't. nauwe
lijks gerealiseerde gevoelsparoxisme
dat volgens conventionele ideologische
psychologie de realiteit interpreteert
die de moderne literaire inspiratie
obsedeert. De enorm prototypische
autonome persoonlijkheid van Anita,
geborduurd op het hereditaire stramien
van de mythische rancuneuse minna
res, realiseert de tragische creatie tot
een exclusieve'variatie van het gecon
centreerde thema der totemse bour
geoisie.
Het veristische realiteitsbegrip of
wel de fenomenologische ideologie
de pathologische structuur van
tragische thema der conventionele
taboes zullen ongetwijfeld Jacoba Beer
"inspirerren tot een nieuwe exclusieve
behandeling van dit artistieke thema.
schrijfster („Eva Brilman") heeft
hier de spijker op de kop geslagen.
Helaas, ik kan niet zeggen dat er geen
woord Frans bij is. Want dit zou zeer
duidelijk met de waarheid in strijd zijn
Maar het is een feit dat, al is het bo
venstaande natuurlijk overdreven, ei
tegenwoordig maar al te veel schrijver:
zijn, vooral op kunstgebied, die zee;
duidelijk willen doen uitkomen dooi
deze gewilde geleerderigheid hoe knap
ze wel zijn en hoe ver ze wel van d<
gewone beschaafde burger afstaan, n
liever hoe ver ze er zich wel bovei
plaatsen.
Is het nu inderdaad nodig zoveel vreemde
woorden te bezigen om duidelijk uit te
drukken wat men bedoelt? Ik geloof ei
niets van. Natuurlijk ga ik niet zo vei
alle vreemde woorden uit het Neder
lands t: willen bannen.
Maar ik ben wel ten volle overtuigd
dat we veel te veel vreemde woorden
gebiuiken, waar een Nederlands woord
goed op zijn plaats zou zijn en waar dit
zelfs zeer veel tot verstaanbaarheid en
duidelijkheid van de tekst zou bijdragen.
Ik wil dit gaarne in een volgend opstel
duidelijk maken.
Een Haag. Dr. F. C. Dominicus.
In Iel protest komt Londens blad op voor
rechten der ouders
Uit Singapore verneemt A.P., dat een
filmmaatschappij Bertha de Hertogh een
bedrag van 2000 pond heeft aangebo
den voor haar levensverhaal. Bertha en
haar „echtgenoot" Mansoer Adabi, heb
ben dat afgewezen „uit maatschappelijke
en religieuze overwegingen" Mansoer
zeide: „ik wens geen geld te slaan uit
mijn huwelijk met Bertha."
In Bergen op Zoom, de woonplaats van
Bertha's ouders, is een comité gevormd
(voorzitter de kantonrechter mr J. P.
Bervoets), dat zich beraden zal over de
maatregelen, die genomen moeten -wor
den om het gezin de Hertogh te her-
Het dezer dagen verspreide bericht, dat
het Nederlandse Rode Kruis zich niet
meer met de zaak Bertha de Hertogh zou
bemoeien, is ons vanochtend var. de kant
van het Rode Kruis met de meeste klem
A.K.U. had voorspoed
Vraag was niet bij te houden
Voor de AKU-bedrijven in Nederland
was 1949 weer een voorspoedig jaar. Hoe
wel de van hun oorlogsschade thans ge
heel herstelde fabrieken hun volle, in
middels sterk vergrote productiecapaci
teit gebruikten, konden ze daarmee de
vraag in binnen- en buitenland niet ge
heel bevredigen.
De kostprijzen van de AKU bleven op de
zelfde hoogte en stelden haar in staat
te concurreren op alle -markten, die niet
door bijzondere hoge invoerrechten be
schermd zijn. 1
Hoewel d.e AKU 450 gedemobiliseerden
te werk stelde, bestaat er nog een nij
pend tekort aan technisch personeel.
Met de regering is in beginsel overeen
stemming bereikt omtrent de fabricage
van strocellulose. Daartoe zullen de staat
en de AKU aan de N. V. Sove nieuw
kapitaal ter beschikking stellen.
De bruto bedrijfswinst nam toe van
f 24.932.220 tot f 31.843.939 en het netto
bedrijfsresultaat van f 19.422.020 tot
f 25.143.286. Hierop werd o.a. wederom
tien onillioen gulden dn mindering ge
bracht voor belastingen. Als winst is ter
beschikking f 15.818.743 (f 14.421.969). On
veranderde dividenden van 6 pCt worden
voorgesteld voor de prioriteitsaandelen
en de cum. pref. aandelen en 7% pCt (zo
als gemeld) voor de gewone.
Van de 550.000 ton rayongarens voor
de textielindustrie ter wereld werd 8,5
pCt geproduceerd door AKU-fabrieken,
voor autobanden 20 procenten van ra
yonvezel 7,5 pCt. Het aandeel van de
AKU-fabrieken in Nederland bedroeg
ongeveer 2,3 pCt van de wereldproductie.
Het verder doordringen van de nylon
gaat nog langzaam.
Geen commissie voor
defensie
De Eerste Kamer heeft gisteren het
voorstel van mr Wendelaar (V.V.D.) tot
instelling van een commissie voor de
fensie, verworpen met 925 stemmen.
Vóór stemden de leden van de V.V.D.
en de heren Kolff, Schipper, De Zwaan,
Den Dreu, Van Walsum en Van Heuven
Goedhart.
De Eerste Kamer komt op 16 Augus-
tUHet
bije<
AUTO VOL PRUIMEN STORTTE
VAN DIJK.
Gisteravond stortte een vrachtauto
met 5000 kilo pruimen in Wamel van de
vijf meter hoge Waalbandijk.. De chauf
feur, de 27-jarige T. van Gelder uit
Leeuwen, werd uit de cabine geslingerd
en kwam onder de wagen terecht. Pas
serende arbeiders wisten de auto op te
lichten en Van Gelder te bevrijden. Hij
is ernstig gewond. De lading ging ver
loren.
DADER VAN OVERVAL IN ROTTER
DAM BEKENDE.
De 24-j. havenarbeider J. R., die dezer
dagen te Rotterdam werd gearresteerd,
heeft thans bekend, de hand te hebben
gehad in de overval op de 22-j. machi
nist H. R. C. N. uit Groningen, dezer
dagen in Katendrecht gepleegd. Deze
had zich in gezelschap beroemd op het
bezit van 800 en zei, dat hij de bloeme-
eens buiten wilde zetten.
dustrieterrein.
dam-Delft
de fir:
Voor het bouwen van een hulpbrug
de Schie bij het aan te leggen in-
angs de spoorlijn Schie-
gisteren laagste inschrij-
-. v. Gerven te Schiedam
hoogste G. H. Melchers
ƒ52.000. De gunning is
tegengesproken. Integendeel. Het Rode
Kruis blijft in deze aangelegenheid actief
en zal steeds, als zijn hulp nodig is (bv.
indien Bertha naar Nederland moet wor
den overgebracht) de hulp verlenen, die
gevraagd zal worden.
Inmiddels Is het nu wel duidelijk, dat
een socialistische Islamorganisatie in
Singapore de zaak Bertha de Hertogh in
Malakka financiert. Er is haar blijkbaar
al 1-es aan gelegen dit kind voor de
Islam te behouden. Op grond van het
feit, dat Bertha de huwbare leeftijd nog
niet heeft bereikt, zal nu van Nederland
se zijde, nietigverklaring van het huwe
lijk gevraagd worden.
Bertha de Hertogh moet aan haar
ouders worden teruggegeven en zolang
het gerechtelijk onderzoek naar de gel
digheid van haar huwelijk hangende is,
van haar echtgenoot worden gescheiden,
zo betoogt het Londense blad Daily Ex
press van hedien.
Het is haast niet te geloven, dat de
wetten van een gebied, dat van Engeland
afhankelijk is, de rechten van de ouders
over hun dertienjarige dochter kunnen
ontkennen. Het is vreselijk en stuitend,
dat zoiets .ongehoords door de vingers
kan worden gezien in een Britse kolonie.
Indien Bertha 13 jaar oud is (en dat is
ze Red.) kan er geen sprake zijn van
een huwelijk. Bertha diient qnder de 'be
scherming van het gouverneme.nt te wor
den geplaatst en inmiddels moet op de
Privy Council een beroep gedaan worden
voof het tpewijzen van het meisje aan
haar ouders. Indien de Britse wet geen
manier kan vinden om dit te bereiken,
dan is zij niet in overeenstemming met
het volksgeweten en behoort ze te wor
den gewijzigd, aldus de Daily Express.
Eerste Kamer accoord
met premieregeling
woningbouw
(Van onze parlementaire redacteur)
Voor de Eerste Kamer gistermiddag
tan de agenda begon, vroeg de heer
Schalker (CPN) het woord. Hij diende
motie in, beogende, door de Eerste
Kamer, de regering te doen uitnodigen,
gezien de stijging der" levenskosten, over
de gehele linie lonen, salarissen en pen-
len overeenkomstig de prijsstijging
te verhogen. Deze motie zal in de volgen
de vergadering worden behandeld.
Daarna nam de Kamer de wetsvoor
stellen tot naturalisatie van 125 personen
Zonder discussie of hoofdelijke stem
ming volgde eveneens de aanneming van
het ontwerp tot het verstrekken van een
lening aan de Nationale Herstelbank.
Na twee kleinere begrotingswijzigin
gen werd eveneens zonder debat de pre
mieregeling Woningbouw 1950 z,h-s. aan-
Herziening reglement
van orde
Eerst bij de bespreking van de voor
stellen van de Commissie met betrekking
tot de herziening van het Reglement van
Orde van de Kamer, kwam er een be
schouwing: de heer van Santen (CPN)
had bezwaren. Hij achtte de voorstellèn
een aanval op de vrijheid van hêt parle
ment en bovendien ondemocratisch. Op
de voornaamste gebieden, defensie,
volkshuishouding, enz. zouden bespre
kingen plaats hebben met het vertrou
welijke karakter van het commissoriaal
overleg, indien er volgens de plannen
speciale commissies komen. Zulk overleg
moest openbaar zijn. Niet zonder humor
verklaarde spr. dat het wonderlijk was,
dat hij en niet de burgerlijke partijen
als hoeder moest optreden van de par
lementaire onafhankelijkheid.
De heer Woudenberg (Aits.) zag, in
tegenstelling, in de voorstellen juist een
verdediging van de demooratie. Hij ge
loofde ook niet, dat de constitutionele
positie van de Kamer in het gedirang
komen.
De heer Kropman (KVP) antwoorden
de namens de Commissie tot herziening
van het Reglement van Orde, verklaarde
dat een wijziging afhing van wat de
leden zelf en collectief nodig achten: e
kwestie van parlementaire efficiency.
Hij bestreed de opvattingen van
heer Van Santen: in tegenstelling tot de
Tweede Kamer, wil de Eerste Kamer
geen commissies van overleg, doch c
missies om inlichtingen te ontvangen
regeringszijde. Dat staat letterlijk ir
voorstellen, art. 78.
De CPN vroeg hoofdelijke stemming
over het gehele voorstel, zonder dat de
fractie zich over elk artikel apart had
nit te spreken. De uitslag hiervan w
13 stemmen voor en 3 stemmen (die
de communisten) tegen.
Ned. musici naar congres
te Bayreuth
Van 27 tot en met 30 Aug. wordt
Bayreuth een internationaal congres
muziekstudenten gehouden. Het Ned. Im
presariaat heeft 3 Ned. musici uitgenodigd
om op dit congres moderne muziek
Ned. componisten te spelen. Het zijn Jan
Kruyt uit Zaandam (piano), Leo Rom-
merts uit Castricum (bariton) en Ellen
MacGillavry uit Den Haag (fluit).
LEGE GOEDERENWAGEN VER
SPERDE RAILS IN NUNSPEET.
Op het station Nunspeet is gistermid
dag bij het rangeren een lege goéderen-
wagen ontspoord en dwars op de lijn
AmersfoortZwolle terecht gekomen.
Het treinverkeer moest enigszins wor
den omgelegd tot half negeji 's avonds.
MONTEUR IN DEVENTER DOOR
DRIJFRIEM MEEGESLEURD.
De Zwitserse monteur Odd werd gis
teren in de meelfabriek der fa Noury
Van der Lande te Deventer door
drijfriem meegesleurd. Hij is aan de e:
stige kwetsuren overleden.
„Hier werd een toekomst geboren. Bouwt voort"
Sinds wij trots kunnen zijn op onze Noord-Oostpolder en vooral sinds wij
bezig zijn aan een nog grotere zeepolder in hèt Zuiden van het IJsselmeer
sindsdien is de Wieringermeerpolder wat op de achtergrond geraakt.
Als begin September in deze polder het twintigjarig bestaan gevierd wordt,
valt dat jubileum de buitenstaander misschien niet zo erg op. De bewoners
van het nieuwe land eclpter des te meer. Want de Wieringermeerpolder met
z'n beste grónd heeft een bewogen geschiedenis-
April 1945 de Duitse
wraak
In 1918 stond de Zuiderzeewet in het
Staatsblad. In 1927 kwamen de dijkwer
kers naar de kop van Noord-Holland er
op 21 Augustus 1930 viel de eerste
Zuiderzeepolder droog, drie jaar voor
men de Afsluitdijk voltooide.
Dat betekende een winst van 20.000 ha,
waarvan 18.000 bunder cultuurgrond. Die
uitbreiding van het landbouwoppervlak
was hard nodig en werd ook gewaar
deerd. Wel keken de boeren eerst de kat
uit de boom en er was in het begin lang
niet zo'n gedrang als voor de uitgifte
de nieuwe gronden in de latere Noord-
Oostpolder. Maar toen bleek, dat de
jonge zeegrond best te gebruiken
nam de animo snel toe. Eind 1930 al
de eerste rogge ingezaaid en men kwam
niet bedrogen uit: de bodem was vrucht
baar. Ook met het zoutgehalte viel het
mee, al waren er hardnekkige kwel-
plekken en stukken zure grond. Op de
zwaardere klei- en zavelgronden kwamen
akkers, op de lichtere zandige gedeelten
graasde al spoedig het vee. Ook vond
men soms onder enkele decimeters zand
uitstekende klei en die werd gedeelte
lijk machinaal, gedeeltelijk in de werk
verschaffing met de hand naar boven
gehaald.
Dun bevolkt
Dat deed de Staat allemaal: indijken,
ontginnen, in cultuur brengen, tot het
risico voor de particulieren normaal
geworden. Binnen enkele, jaren werd de
polder bevolkt. Slootdorp werd in 1931
gesticht, het handelscentrum Middenmeer
in 1933 en het bestuurscentrum Wierin-
gerwerf in 1936. Op 1 Januari
woonden er 69 zielen in de polder, begin
1936 2482 en by de jaarwisseling 1938
1939 waren de 4000 overschreden Bij de
volkstelling van 31 Mei 1947 woonden er
in de gemeente Wieringermeer echter
enkele honderden personen minder, nl.
3711. Hoe dat komt, leest u straks. Daar
door behoort de Wieringermeer tot de
dunst bevolkte gebieden van het land'
0.19 ii
nog
Rampjaar 1945
Het was een goed land. De opbrengsten
evenaarden die van de beste êronden
elders. De honderden boerderijen ston
den stoer in dit vlakke land en ook
aesthetisch waren ze een genot voor hel
oog. Echt iets voor de Duitser om dil
kapot te maken. Hij wachtte er mee tol
vlak voor de capitulatie. Op 17 April 1945
werd de Wieringermeerdijk even tei:
Noorden van de Oude Zeug, in het mid
den van de IJsselmeerdijk dus, opgebla
zen. Door twee grote gaten, resp. 200 er
160 meter breed, golfde 700 millioen
kubieke meter water op het land,
juist het koolzaad in bloei stond. Het
duurde geen dag of Wieringerwerf stond
een meter in het water. Nog een ds_
de polder was vol. Op de laagste plek
ken stond er 5 iheter water, op het
maaiveld 3% meter.
Enorm was de schade van deze enkele
ontploffing. Vier honderd boerderijen
woest of zwaar beschadigd, drie dorpen
verzwolgen, duizend woningen, 26
kels, 32 bedrijsfgebouwen, twee kerken,
zeven scholen en zeven andere gebouwen
totaal vernield. De bewoners waren i
haast gevlucht en hun eigendommen
waren^een gemakkelijke prooi voor Mof
Maar ook -dèt water zou weg! Het
een der eerste grote taken na de bevrij
ding. Op 5 Augustus gingen de gaten in
de dijk dicht, op 9 Augustus begonnen de
gemalen hun werk, op 11 December 1945
viel de Wieringermeer ten tweeden male
droog. In 1946 leverde de polder een vol
ledigeoogst. Maar in 1947 woonde nog
slechts twee derde deel der vroegere be
volking weer in de polder, en dan nog
grotendeels in noodwoningen. Nu begrijpt
u ook de scherpe daling van het aantal
inwoners, die we hiervoor memoreerden.
„Hier werd een toekomst geboren.
Bouwt voort." Dat staat op het stand
beeld in Wieringerwerf. Ze hebben het
gedaan, de boeren, de bouwers, het ge
meentebestuur. Tot glorie van ons land!
Algemene verkiezingen in
Australië?
Indien de Australische Senaat de anti.
communistenwet voor de tweede maal
zou verwerpen, zal tot algemene verkie.
zingen worden overgegaan, aldus heeft dt
Australische minister van Buitenland»
Zaken, Percy Spender, verklaard.
Wallace uit de progressieve party
De voormalige vice-president v;
V.S., Henry Wallace, is uit de pi
sieve partij van Amerika getreden, omdï
hij van oordeel is hiermee de vrede bete
te kunnen dienen. Wallace kon zich nie
verenigen met het standpunt v;
partij inzake Korea. In tegenstelling t«
de partij sprak Wallace zich uit voor (fc
Amerikaanse houding t.a.v. het conflict
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
IJMUIDEN, 8 Aug. Besommingen: tra*
Iers IJM 43—13.300; IJM 42—13.500; logger,
IJM 283—870; KW 227—1710; KW 168-8»
'"V 65—1270; KW 69—1»'
Prijzen per kg: heilbot
Per 50 kg: tongschar 43; schartong 21; p
schol 50; groot middel schol 51: k.'
del schol 48; schol X 3050—24; ider
18.50; verse haring 12.20—10.70; mat
9.50; klei
8; grot
kleine gul 12—9; kleine leng 13.50; kl. koot
vis 12.50—"
•Per 125 kg: kabeljauw 142—51; koolvis
—20; leng 43—38.
IJMUIDEN, 9 Aug. Trwaler
7190 (gedeeltelijke lading); IJM 94—10.000,
2 St.tr. besomden f29.8
deeltelijke lading. Loggers: HD 79—4182, IJ!
204—2645, KW 9—5300; kustvissers IJM 213-
500, SCH 17—92.
WOERDEN, 9 Aug. Kaasmarkt. Op 4
irtijei
Woerder
:rd. Ie soort 203—210, 2e
194^202; zware tot 233. De handel was flau
Vlaardingen, 8 Aug. Binnen van
haringvisserij op 7 Augustus VL 79, N
Spaans, 420 k. van 8 schepen; VL 197, B
v. d. Lely, 674 k. van 7 schepen, binnei
aan de vishal; VL 74, W. Hogendyk, 40
k. verse haring, 50 kisten verse v
somming 5800, bovendien 130 k. steur
haring. Prijs verse haring 11 per kist.
TER AAR, 8 Aug. Groenteveiling
Snijbonen 22.40; stokprincessen 2.0C
stamprincessen 1.50; spekbonen 1.40-
1.60, alles per 10 kg.
KATWIJK AAN ZEE, 9 Aug. Vangit
berichten uit volle zee: KW 25—7 k; KW 1
1 k; KW 5—3 k; KW 2—10 k; KW 54—3 k
KW 47 geen vangst; IJM 75—13 k; SCH 3
g v; KW 144—50 k (halve vleet); KW 83 g
KW 67—2 k (h vl), KW 38—3 k; KW 18—3!
(h vl); KW 29—30 k; KW 32—20 k; KW 4
20 k; KW 78—20 k; KW 33 nog halen; KV
43 g v; KW 42—25 k; KW 173—65 k; KW 5
—10 k; KW 17540 k (h vl); KW 170—20 k
KW 167—17 k; KW 151—65 (h vl); KW 1)
g v; KW 163—35 k; KW 70—8 k; KW 19-!
k; KW 16—10 k (nog 40 netten haler
161—60 k (nog 15 netten halen). Trawlen
IJM 74—45 k; KW 138—60 k; KW 73—100 k
KW 6—50 k; KW 39—24 k; KW 76-4 k; KV
110—100 k; KW 123—5 k; KW 85—120 k; KV
124—75 k. Gemiddelde vangsten: Vlaa:
14 k, Scheveningen 4 k. Katwijk 17 kantje
KATWIJK AAN ZEE. 8 Aug.
afelag: KW 65—289 k; KW 129—424 k; KV
41—582 k; KW 14 (groep Adeo) met 515
van 9 schepen; KW 227—469 k; KW 44—
k; IJM 283—23 k; KW 168—428 k; KW 3
447 k; KW 22—263 k; KW 122—200 k.
itjesharing 26.70—29; volle hs
wlhar
1.50—57; volle haring 22—27;
22.10.
latjeshar
:eurharing
SCHEVENINGEN, 9 Aug.
haringvisserij: SCH 35—18 1.
Varigstberichten van hedeni
SCH 78—2 k; SCH 200 gisteren 110 k; SCI
195—2 k; SCH 245—15 k; SCH 246—3 k; SCI
254-^4 k; SCH 341—2 k; SCH 342—1 k; SCi
402 geen vangst; SCH 56—8 k; SCH 159-4
k h vl; SCH 229—2 k; SCH 104—11 k; SC!
332—1 k; SCH 201—20 k: SCH 264—3 k; SC!
4—16 k; SCH 75—8 k; SCH 57 geen
SCH 181 geen vangst; SCH 199 geer
SCH 8—15 k; SCH 32 geen vangst.
102 k; SCH 48 geen vangst; SCH
SCH 51—12 k; SCH 132—35 k h vl; SCH II
—2 k; SCH 247 geen vangst; SCH 262—15 k
SCH 285—7 k; SCH 5—1 k; SCH 15—1 1
SCH 19 gisteren 60 k; SCH 25—1 k; SCH 3
—1 k; SCH 37—1 k; SCH 4
SCH 69—5 k; SCH 84—1 k; SCH 122—3 k
SCH 130—2 k; SCH 210—1 k; SCH 248 giste
ren 119 k; SCH 249—1 k; SCH 250 gis^
10 k; SCH 297—1 k; SCH 310 gisteren 1-
SCH 399 gisteren 45 k; SCH 79—2 k; SCH 14
geen vangst; SCH 181—1 k; SCH 284 gee
vangst; SCH 361—1 k; SCH 280—2 k;
399 gisteren 45 k; SCH 79—2 k; SCH 141
vangst; SCH 186—1 k; SCH 284 geen vangs!
SCH 361—1 k; SCH 280—2 k; SCH 5
vangst, thuisstomend: SCH 64—1 k: SCH I
geen vangst: SCH 81—5 k; SCH 103—1 k
SCH 116 geen vangst; SCH 140
gelegd; SCH 180—1 k; SCH 242 g
SCH 275—9 k; SCH 6 gisteren 40 k; SCH 1
—2 k; SCH 21 gisteren 95 k: SCH 24 gis
17 k; SCH 47—3 k; SCH 110—10 k; SCH 11
gisteren 60 k; VL 40—6 k; VL 47—8 k h
VL 50—1 k 30 netten; VL 53—12 k 20 n,
61 gisteren 80 k; VL 80—15 k; VL 84—30
VL 112—20 k; VL 132—3 k: VL 200—10 k h 7
NAALDWIJK, 8 Aug. Tom
400, B 289-410, C 170—410, CC 1
ken 120 per bak; Alicanten 130—140, Golde
Champion 169—165, Emiel Royal 115 per
netmeloenen 40—48, ananas 55—60, sulk
65 per stuk.
DE LIER, 8 Aug. Konijnenveiling
Hollanders" noteerde Maandagavond de vol
gende prijzen: grote 3.004.50; halfw
—1.50. jongen 0.50—1.00, Hollanders 1.50—1.1
WESTERLEE. 8 Aug.Meloenen ne
45—18, (8) 30—51. anans (6) 65, (8) 56. s
71 per stuk. Druiven: Alicant 1.20-
Frankenthalers 1.00. Golden Champion
1.10, snijbonen 26—29, dit per kg; uien
l.50»per 20 kg; tomaten A 3.80—4.20, I
—3.70, C 3.30—4.10, CC 2.70—2.90.
PIJNACKER, 8 Aug. Andijvie 5. kre
ten 4, rode kool 6. tomaten 25—33, uier
stambonen 15—17, snijbonen 21, pronkers
alles per kg; bloemkool 3240, 2e soort
30, 3e soort 10—15, komkommers 7—11,
3—7, suikermeloenen 25—60, idem net 18-
ananas 29—78, perziken 14—25, alles p. s'
KATWIJK AAN DEN RIJN, 8 Auj
Groentenveiling: Waspeen I, 810,2)
idem II, 66,50; stambonen, 1317;
bonen, 16—20; uien, 9—9,10; rode koo
4,504,60; aardappelen grote, 9,3011
idem drielingen, 5,50—5,60; sla, 5,50S,3Ü
alles per 100 kg; bospeen, 8,30—14,50; s
derle 3,103,50; peterselie 2,903,10; allt
per 100 bos; bloemkool A 3542; idem
15—29; idem C 10—10,20 per 100 stuk
VEILINGEN BOND WESTLAND
8 Aug. Aardappelen 6—9, andijvie J
.40—2.70, dubb. bonen 15—18 pi
kg; komkom
-10,
:iken 3—25 per
per bak 12*4 kg.
GROOT- EN KLEINHANDEL
Het vorig jaar ontstonden aan enkele
lingen moeilijkheden als gevolg van het
ren van de kleinhandel door de groothand»
Er zijn thans door enkele veilingen i
handelsgroepen zodanige regelingen getroi
fen. dat dergelijke moeilijkheden ziet
meer kunnen voordoen.
DE CHRYSANTEN-AANVOER
Blijkens het overzicht van de bloem»
ling ,,Het Westland", bedroeg de chrysa
aanvoer 55 van de totale veilingomz
Toch waren als gevolg van de droogte b
1 de achterstand kon worden is
