Voor 20 millioen krijgt Leiden
hypermoderne Lichtfabriek
Stroomproductie wordt over enige jaren
meer dan verdubbeld
een
Zwemfestijn van De Sleutelstad
werd een groot succes
Vragen en antwoorden over de
Warmonder tol
Militaire atletiekwedstrijden in de
Leidse Kout
Everard Christina maakte proeftocht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
S
ZATERDAG 22 JULI 1950
STEEN
MENS EN DIER
Van alle schepselen wordt de mens
het meest hulpbehoevend geboren.''
Ik meendat Bavinck dit eens ge
zegd heeft. Dat hij met deze uitspraak
zelfs een boek begonnen is. Zijn
„Paedagogische Beginselen" als ik
het wel heb. Hoe het ook zij, het is
een waar woord. En ge moet het mij
maar niet kwalijk nemen, lieve lezer,
lezeresi dat ik alweer iemand citeer.
Ikzelf heb tot nu toe nog geen ge
vleugeld woord kunnen lanceren, zo
dat ik alsmaar op anderen aange
wezen ben.
Van alle schepselen dus, wordt de
mens het meest hulpbehoevend ge
boren. Dat is het schone evenwicht
in de schepping. Wat bij de geboorte
met de grootst mogelijke zorg om
ringd is, is het meest hulpbehoevend.
Of omgekeerd. En wat met de minst
mogelijke zorgen bewaakt wordt, bij
de geboorte, wordt onmiddellijk met
alle mogelijke vermogens toegerust,
om zichzelf te redden. Vandaar de
tedere zorgen van de moeder voor
het zuigelingetje, dat niet kan zien,
horen, praten en lopen. Vandaar ook
de pienterheid van de in zijn open
leger geboren jonge haas, die on
middellijk kan zien en horen en lo-
pen.
Later, in het volwassen zijn, zijn
de rollen omgekeerd. Is de mens het
meest in staat zichzelf te beschermen
en voor zichzelf te zorgen. En is het
dier, hij ons vergeleken, redeloos en
hulpbehoevend.
En daarom is dierenmishandeling
zo gruwzaam. Gruwzaam en onspor
tief. En vandaar dat ik vandaag op
die blauwe steen van ons neerpoot
een naart gevaarlijk heerschap en
met hem de anderen, wie deze schoen
ppst dat een wreed einde maakte
aan een leuk grijs katje van eert on
zer kennissen. Wie het is, ik weet het
nog niet precies, maar anders zou ik
hem, met zijn hele doopceel, op de
blauwe steen zetten. Door toediening
van vergif heeft hij het poesje een
uur onder de grootste kwellingen
laten sterven.
Ik zal daar niet verder op ingaan.
Maar een eenvoudige jongen, spier
wit van medelijden mede-lijden
in de volste zin van het woord
heeft het beestje in zijn doodsstrijd
verzorgdvoor zover hij kon. En deze
jongen zet ik naast de dierenbeul op
onze blauwe steen. Ter beschaming
iion dë mxsdadxgè Vólwhssënt.'Èti'hëi
doet mij, Baljuw Pan Leiden, goed
met deze jongen, al die jongens en
meisjes goedkeurend op de schouder
te kloppen, die eveneens het hart op
de rechte plaats hebben zitten, als
het om de bescherming van het dier
gaat.
Men heeft mij verteld dat derge
lijke tonelen in Leiden méér voor
komen. Gruwzame dierenmishande
ling enerzijds. Nobele bescherming,
ook van de jeugdf anderzijds. De heer
Hugenhóltz (dr mr W. Hugenholtz,
de man van de Dierenbescherming
in Nederlandheeft mij daar bedroe
vende en verblijdende staaltjes van
verteld.
Dierenmishandelaars zijn gevaar-
Vóke mensen. Er is slechts een kleine
Stap, die van dierenmishandeling
naar erger dingen leidt. Mensen^ die
zo gemakkelijk met dieren omsprin
gen, lopen heel gemakkelijk over
mensenharten. Zij gaan door het
leven als een dolle stier in een voor
jaarswei, waar zij lukraak de bloe
men en al die schone en liefelijke
voortbrengselen der schepping ver
trappen.
Daarom moeten dierenmishande
laars gesignaleerd worden. Daarom
moet de dierenbescherming gesteund
en aangemoedigd worden.
Daarom staat die onbekende van
daag nogmaals: helaas zonder
naam op onze blauwe steen.
Daarom staat dat jongetje met zijn
gevoelige hart ndast hem, op die
blauwe steen.
.Leijenaars, beschermt het hulpbe
hoevende dier!
En daarmee Uzelf.
BALJUW
Huisvlijtexpositie N.Z.H.
In het Concertgebouw te Haarlem
wordt een huiavlijttentoonstelling gehou
den van werkstukken, die door perso
neelsleden van de N.Z.H.V.M. uit Leiden
en omgeving zijn vervaardigd.
„Ons Belang" op excursie
De tulnenverenlglng „Ons Belang"
houdt vandaag een excursie naar de
kwekerij van de firma Stemerdlng te
Voorschoten en op 29 Juli een excursie
naar de Hortus. -
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst der huisartsen te
Leiden wordt morgen waargenomen door
de dokters De Graaff. H. de Haan, Jas-
perse, Langezaal en Stoffers.
Welke apotheek?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Lelden wordt van
Zaterdag 22 Juli 13 uur tot Zaterdag 29
Juli 8 uur waargenomen door apotheek
Van Drlesum, Mare 110, tel. 20406, en
i» Zuider-apotheek, Lammenechansweg
tel. 23553.
Uitbreiding en vernieuwing van de S.L.F.
Het kleine huisje, dat "boven de steenkoolvoorraden van dé Stedelijke Lichtfabrieken
in een soort rails bungelt, heet hangkat. Van daar iiit heeft men een prachtig
erzicht over het fabrieksterrein. Vóór wU onze zweefrpis begonnen, had irY.
Ykema, de directeur van'de fabrieken, ons verteld van: de komende veranderingen
erbeteringén in zijn bedrijf. Daarboven kondeii wy met déze wetenschap onze
fotograaf inlichten, die het weldra historische deel van de fabriek wilde ver-
igen. „Dat gebouw daar gaat weg. Dat ook. En dat wordt oölc tegéh de
grond gegooid." bracht zijn camera in stelling, de hangkiityui.chinis.t schoof zijn
huisje wat voor- .en achteruit knip! en de .rommelige oude gebouwen waren
„genomen". Waarschijnlijk voor de laatste maal In him bestaan.
Iedere winter opnieuw moet er bij het
publiek op aangedrongen worden zuinig
te zijn met electriciteit. Dit komt, "omdat
de electrische installaties tijdens de oor
log geen vernieuwing ondergingen, ter
wijl bovendien -de-bevolking steeds -uit
breidt en overal sterk geïndustrialiseerd
wordt. De gemeenteraad heeft daarom
20 millioen beschikbaar gesteld om nu
eens radicaal alle moeilijkheden
uit de weg te ruimen, al zal het duide
lijk zijnr dat een zo grondige uitbreiding
vernieuwing niet op korte termijn tot
stand gebracht kan worden.
Het zal 1953 worden voor Leiden zal
kunnen bogen op een moderne lichtfa
briek. De eerste nieuwe machine zal
eind 1952 in bedrijf gesteld kunnen wor?
den.
Veel van het oude zal moeten wijken
wat geen zonde is om plaats te
maken voor het nieuwe. Een deel var.
de oude machinekamer langs de Lange-
gracht zal tegen de grond gaan. Hét be
staande hoge gebouw zal dan doorge
trokken worden en het nieuwe gedeelte
..ordt zelfs zes meter hoger. Het hoog
ste puilt van het nieuwe ketelhuis wórdt
36 m.
In de toekomstige machinekamer wor
den twee nieuwe machines onderge
bracht, die samen 60.000 kW kunnen
produceren. Deze komen in de plaats
de machines van 1930, die verouderd
en slechts de 24.000 kW haalden
Het meer naar het midden van het- ter
rein gelegen ketelhuis -en de-andere ge
bouwen van de oude gasfabriek, met -in
stallaties uit de jaren-1914 tot 1917, wor
den ook- neergehaald en daarvoor in de
plaats komt een grote kolenopslagplaats.
Verder wórdt er een nieuw ketelhuis
met vier ketels gebouwd. Iedere ketel
zal in staat zijn 96. ton stoom per uur te
produceren. Het kolenverbruik, dat -per
dag nu rond 200 ton bedraagt, zal in de
toekomst 500 ton bedragen. Dit is de
hoeveelheid, die een trein van 50 tien-
tonswagons kan vervoeten of een grote
Rijnaak. De schoorsteen wordt 85 m hoog
r komt op een grondplaat te staan van
i x 16 meter.
De afbraak van de. oude krotten, mo
rn we wel zeggen, is, in-volle gang en
_an de andere zijde van het terrein lig
gen de fundamenten al weer klaar voor
het gebouw, dat de apparaten voor__de
gaslabriëk zaE_ hérbergen.
Gewestelijk bekeken
In Zuid-Holland zijn zes centrales, die
electriciteit produceren voor de gemeen
schappelijke „stroompot". De centrales
zijn gevestigd te Leiden, Den Haag,
Rotterdam, Dordrecht, Delft en Gouda.
Rotterdam en Dordrecht zijn ook druk
bezig hun centrales te moderniseren en
uit te breiden. -De goede verwachting
voor Zuid-Holland Is. dan ook,; dat men
het volgend -V. jaar September over de
grootste moeilijkheden ten aanzien van
de stroomleyeranties heen zal zijn door
het gereedkomen van de nieuwe
trale in de Maasstad. Zuinigheid zal dan
echter nog gebóden zijn.
In de toekomst zal Leiden meer
het dubbele produceren van wat zijn
district nodig heeft7 Dit komt daR echter
in de „pot" en daaruit zullen andere
plaatsen van Zuid-Holland „tappen".
Aangezien de installaties 'te Gouda sterk
verouderd zijn, zullen deze waarschijnlijk
In de verre toekomst geheel uitgescha
keld worden.
Het stroomverbruik neemt jaarlijks
met 10 15%. toe, zodat het duidelijk
dat er hard aangepakt moet worden,
deze toename technisch te kunnen bij
houden.
In Zuid-Holland-is 3/2% van de bevol
king verstoken van electriciteit. Van de
huizen Is-4% niet aangesloten op een
electrigiteitsnet. -In het .verzorgingsge
bied van de Leidse lichtfabrieken wordt
31% stroom van de productié voo
huishoudens gebruikt, terwijl de rest
naar de industrieën, openbare gebouwen
en verlichting gaat.
Met ingang van 1 October a.s., als de
(Advertentie)
SM tel:22444
spoorlijn. LeidenWoerden geëlektrifi
ceerd zal zijn, zal Leiden de stroom
daarvoor leveren. Voorts werd een levc-
ringsovereenkonist gesloten met de Ned.
Spoorwegen om In de toekomst ook een
gedeelte van de lyn RotterdamDen
HaagAmsterdam van stroom te voor-
Enkele cijfers laten zien, hoe intensief
Zuid-Holland van gas en electriciteit ge
bruik maakt. Van de woningen in Zuid-
Holland., is 87%. op het gas (geheel Neder-
67%) en 96% (geheel Nederland:
i op een .eiëc.tricitéitsn£t aangeslo-
Nederlands fabrikaat
De uitbreiding brengt niet alleen voor
het bedrijf zelf, maar ook voor de ar
beiders veel moeilijkheden met zich mee.
Werken temidden van een bedrijf, waar
de snijbranders loeien, machines gede
monteerd, oude muren geslecht en
nieuwe kabels aangelegd worden, valt
niet mee. Is de zaak in 1953 echter
heel klaar, dan zullen ook zij een direct
plezier hebben van de ingrijpende
anderingen-. De uitbreiding zal geen
noemenswaardige - uitbreiding van
personeel ten gevolge hebben.
Alle machines én" ketels zullen door
de Nederlandse industrie geleverd
den, til. door Stork uit Hengelo. Een
uitzondering vormt het- hoogspannings-
schakélmateriaal, dat niét in Nederland
gefabriceerd wordt en zodoende uit
Duitsland geïmporteerd moet worden.
Over enkele jaren zal Leiden ée
Lichtfabriek rijk zijn, die niet alleen de
stad zelf, maar een belangrijk deel
de provincie Zuid-Holland van stroom
zal voorzien. De stad, die thans op het
gebied van de gasleveranties aan de
buitengemeenten waarmee reeds in
1911 "Weód begonnen een eerste plaats
in den lande inneemt, zal dan eep tradi
tie voortzetten, die de Stedelijke Licht
fabrieken tot eer zal- strekken.
Het is een allpgaartje, wat men van uit .de „hqngkat" van de'Stedelijke
Lichtfabrieken te zien krijgt. Bijna dit alles, wordt opgeruimd,om plaats
te maken voor moderne gebouwen met betere en krachtiger installaties
.Foto N. van der Horst
Lichte kost in Volkenkunde
Dieren op gordelknopen.
boemerang als vogel
Vandaag opent een nieuwe'tentoonstelling in het Rijksmuseum voor
Volkenkunde haar poorten. Over het algemeen is er eenzekere moeheid
ten aanzien van exposities waar te nemen, en zeker in de.vacanties moet
men hét de kijkers met te moeilijk maken. Vandaar, dat de - betrekkelijk
kleine verzameling alleen op een rustige en aangename manier de belang
stelling van de bezoeker'vraagt. In. het bijzonder doet het goed,dat er geen
zwaarwichtige uitleggingen bij de diverse voorstellingen zijn gegeven. Die
wérken, over het algèmeën vermoeiend,' en wie iets speciaals wil weten,
vindt altijd wel een deskundige van het museum, die hem zoveel vertellen
kamals hi} maar wil.
Dieren itf hét :Rijksmiiseum voor Vol
kenkunde, heeft mèn' de expositie' ge
doopt. Zij is in drie 'afdelingen verdeeld;
vogels/vissen" en reptielen" en zoogdieren.
Bij de samenstelling "heeft "meil voor eèn
groot deel geput uit? de reserves van
het museum, zodat dus dingen te zien
zyn, die in andere tijden voor het oog
verborgen blijven. Er- zijn dieren- uit
Azië,,Afrika.en Amerika, dieren in aller
lei soorten, op. allerlei; manieren uitge
beeld of tot "Vorm. gébracht Daarbij treft
het ygak, hoe "zeer primitieve, volkeren
meteenvoudige middelen, een waarlijk
verrassend resultaat 'wisten te. beluiken.
Het is, hélemaal niet de bedoeling,--dat
men zich gaat verdiepen in de-betekenis
van deze dieren. Soms. zijn - het tol
soms gebruiks- of siervoorwerpen, ook
wel speelgoed..Wanneer,men binnenkomt
ziet men, aan de wand-schilderingen op
boomschors hangen, .uit Nieuw-.Gninea.
Dan zijn er een .gevleugelde .leeuw, uit
Bali, gewichtjes, die bij het afwegen van
goud in West-Afrika, werden gebruikt,
met voorstellingen van dieren en waar
van somiflige spreekwoorden weergeven.
We zien er vissen en andere waterdieren,
De eer was aan de Deense gasten
De Leidse zwem- en poloclub De
Sleutelstad heeft eer van haar werk ge
had. Wel is de Internationale vierkamp
tot een driekamp ingekrompen, niaar
die driekamp slaagde danook uitste
kend en de belangstelling was enorm.
Jammer, dat L.Z.C. niet aan de start
verscheen. De Sleutelstad, zelf boekte
vele goede overwinningen. Za tvas de
uitslag bij. de heren, mede door de steun
van P. Bekkering, steeds voor deze club,
Het gebodene stond op hoog peil.
De internationale ploeg T.I.I. uit
Kopenhagen was het Sterkst bij" ae-
dames, De uitslagen wljzeh daar oök op.
Gisterochtend werdén" de Denen teri
stadhuize ontvangen. Wethouder D. van
der Kwaak, vóór het eerst loco-burge
meester, sprak hén iri het Engels toe.
Ploegleider' Erik Lambèrt dankte .na
mens de gasten voor deze officiële ont
vangst. Hierna bezochten de Denen. ons.
mooie stadhuis. Vannacht vertrokken,
ze weer. "In 1951 hoopt De Sleutelstad
een tegenbezoek, te brengen,
De uitslagen yan de driekamp zijn;
100 m rugslag dames; 1. J, dé Haan,
(81.) 1.28.1; 2. Grethe Lorebtzen, (Kop,}
1.31.2; 3. I. Helmö, (Kop.). 1.33.8,
100 m rugslag herent 1. H. de Tombe,
(Zyi> 1.17.4; 2. Ole Lambert, (Kop.)
1.22.5; 3. Svend Mlkkelsen, (Kop.) 1.24.1.
100 m schoolslag dames: 1. Annalise
Stenholm, (Kop.) 1.32.1; 2. Ina Troberg
(Kop.) 1,38 5; 3. C. Ginjaar (Zijl) 1.45.9.
200 m schoolslag heren: 1. P. Bekke
ring, (SI.) 2.49.1; 2. F. Westerbeek, (SI.)
3.6.8; 3, Arne Jensen (Kop.) 3.9.1.
100 m VéiJe slag dames: 1. Blrtha
Möller—Knudsen (Kop,) 1.19.6; 2. Inga
Fokdal (Kop.) 1.23.8; 3. J. de Haan
(SI.) 1.27.1.
100 m vrije slag heren: 1. F. Thijsen
(Zijl) 1.6.3; 2. D, Kraan (Sl.) 1.7.1.; 3,
W. den Hartog -(Zijl) 1.12.5.
3 maal 50 m wisselslag-estafette da
mes: 1. T.I.I. 1.59.B; 2. Sleutelstad 2.9.8;
3. De Zijl 2.11.7.
3 maal - 100 m wisselslag-estafette
heren: 1. Sleutelstad 3.53.3; 2. De Zij!
3.56.4; 3. T.I.I. 4.07.
5 maal 50 m vriJe-slag-estafette da
mes: 1. Til.I. 3.12.2; 2. Sleutelstad 3.36,2;
3. De Zijl 3,36.2.
5 maal 100 m vrije-slag-estafette he
ren: 1. Sleutelstad 2.35.4; TJA, 2.40.3;
3. De Zijl 2.42.5.
De totaal-uitslag werd. 1. T.IJ. 1962.1
punt;'2. De Sleutelstad 1996.3 punt; 3.
De Zijl 2052.4 punt.
Vragen, van de commissie
Over de voordracht van Ged. Staten
inzake het tarief van de tol aan het
Warmonderhek (welk voorstel a.s. Dins
dag wordt behandeld) - heeft de commis
sie uit de Prov-. Staten verslag uitge
bracht. - -
Een der -leden vroeg, of m dit geval
door de vaststelling van een tarief geen
rechtsgrond wordt gegeven voor de hef
fing van tolgeld.
Een ander lid wenste te worden inge
licht. waarom eerst nu wordt overgo-
gaan tot aanvulling van het onvolledige
tarief. Voorts -vroeg een ander lid, of het
niet gewenst moet worden geacht, meer
eenheid te brengen in de juiste bena
mingen der verkeerscategorieën.
De commissie: zou-gaarne worden in
gelicht, wanneer en op welke voorwaar
den de -tegenwoordige eigenaar in het
bezit van het veerrecht is gekomen, ten
einde te kunnen nagaan of een drasti
sche verlaging der Inkomsten met 80 7c
redelijk genoemd kan worden.
De gedachte werd voorts geuit, dat
het Rijk zal trachten tot opheffing van
deze tol te geraken.
Antwoorden van Ged. Staten
Ged. Staten hebben geantwoord:
Door de voorgestelde aanvulling en
verduidelijking van het reeds bestaande
toltarief dat zijn grondslag vindt in het
octrooi van de Staten van Holland en
Westvrieslandt van- 5 Mei 1639, wordt
naar onze mening in de rechtsgrond
de heffing van tolgeld geen wijziging ge
bracht.
Zoals uit de voordracht reeds blijkt,
zijn wij van mening, dat deze tolheffing
een in een brugre'cht omgezet veerrecht
is en dat voor dat recht een geldig 'tarief
bestaat, hetwelk eohter geen bepalingen
bevat voor enige categorieën van mo
derne vervoermiddelen, zodat het tarief
onvolledig, althans onduidelijk is.
In een dergelijk geval is uw vergade
ring ingevolge artikel 9 der Verenwei
verplicht, het tarief aan ter vullen of te
verduidelijken.
Dat eerst thans tot aanvulling van het
tarief wordt overgegaan moet worden
toegeschreven aan de omstandigheid, dat
het historisch onderzoek naar de rechts
grond van deze tolheffing zich voorheen
in een andere richting heeft bewogen,
Intrede ds J. Groot
Ds J. Groot, Ned. Herv. predikant te
Bergentheim, die in de vacature va
W. H. Kelder bij de Leidse Hervormde
Gemeente Is beroepen, heeft reeds de
wens te kennen gegeven om op Zondag
27. Augustus zijn Intrede alhier te.- doen.
Geref. U.L.O.-kopschool
Van de leerlingen der Geref. U.L.CX-
kopschool Hooge Kerkgracht 20a, hoofd
de heer H. Otten, zijn geslaagd voo~
Mulo-diploma B: P. Beekman; B.
Dam; F. Demmenie; G. Dompelipg; W.
Kapteyn; I. de Koning; A. van Lunteren;
H. Middelkoop; D. Peursum; R. Smid; J.
Vreeken.
Geslaagd voor het U.L.O.-diplomaA:
G. Boter; ,M- J°n8: D. Prins; J- Prins;
P. .Vis; P.. Boogaards; M. van Dgm; N. v.
d. Dop; M. de Graaff; N. Guis; W. Jels-
ma; J. Matze; W. van Ommen; A. Roden?
burg; F. van Rooy.eh; A. Vergunst; M.
Vreeken; M. Willemse; T. Otten; J. Els-
kamp; 'G. Heemskerk; Aiv. d. Mey; D.
Meyer1; "6.:'de 'Wït Afëé&ëzënV-4:f'"'
Geveilde percelen.
Ten overstaan van notaris J. C.
Eek te Leiden:
te Oegstgeest:
herenhuis met schuur en tuin- Prins
Hendriklaan 34. in bod 13.200, koper
de heer H. J. A. v. Giffen qiq.'te OégSt-
geest voor 14.500;
te Leiden:
huis en erf Oranjègracht 61, in bod
2600, koper de heer W. "v."d. Heijden
te Leiden voor 2975;
huis err erf Oranjegracht 14, in bod
1060, koper de heer A. Kempeneers
Leiden voor 1210;
pakhuis en erf Weverstraat 33, in b
f 240, koper de heer J. J: Abspoel-q.q.
te Leiden voor t 400.
Aangezien een nauwkeurig en om
vangrijk onderzoek naar deze aangele
genheid moest worden ingesteld kon uw
vergadering niet eerder een voorstel ter
zake worden gedaan.
Naar aanleiding van de In de commis
sie gemaakte opmerkingen stellen wij uv.
vergadering nader voor, de ih stuk 47.4
overweging gegeven verduidelijking
aanvulling van het tarief uit te brei
den als volgt:
voor: „voor een rijwiel of tandem, al
dan niet met hulpmotor" te lezen:
een rijwiel, -tandem, driewieler of inva-=
lidenwagen, al.dan niet met.hulpmotor";
achter „motorrijwiel met zijspan" te
voegen: „c.qi aanhangwagen", terwij?
achter het aangevulde-tarief-ware-in-te
lassen:
„Hiervoren niét genoemde, niet voor
„personenvervoer dienende Voertuigen,
.voorzien, van eigen beweegkracht-wor-
,den aangemerkt, als vrachtautomobie
len".
Wat betrèft de flankoopwaarde .van di
tol kan worden medegedeeld, dat de uit
spanning „Het Warmonderhek" bestaan
de uit een - huis met erf, koetshuis er
stal. tuin en teelland, annex het xecht
van tolheffing aan de brug van het War
monderhek in 1902 werd aangekocht vooi
om van/21.151. welke, eigendommen
uitzondering van de tol,.in 1.916 weer
werden verkocht voor f 35.000.
Mitsdien vermogen wij in het onder
havige voorstel geen onredelijkheid, ten
opzichte van de eigenares van het tol
recht te zien.
Het is ons niet bekend,ofhét Rijk
plannen heeft orh tot opheffing van deze
tol tegen' schadéloosstelling over te gaan.
Wel bestaat, zoals bekend, bij het Rijk
het algemene streven om de nog aan
wezige wegtollen-, zo dit in financieel
opzicht mogelijk is, op te ruimen."
Mulo-examens te Leiden
Voor het Mulo-examen zijn gisteren te
Leiden geslaagd de jongens: I>. van Eijk,
J. A. Henry, A. Zwanenburg, C.- Sypestijn,
V. H. Folkerts. J. van Egmond, J. M. Ver-
steegen, J. Zomerveld en C. Herrewi.i-
nen; de meisjes: A. Naber, M. van Vul
pen, J. L. van Reyendam, J. C. Elskamp.
A. van der Mey. D. J. Meyer, D. E. de
Jong, M. Vooijs, H. C. Zwaan.
BURGERLIJKE STAND VOOR LEIDEN
GEBOREN: Gerritje d v C NagtegaaJ
en J Vos; Ronald z v W J J Polane en E
Holle; Marinus z v M Moerland-en W van
Wijngaarden.
OVERLÈbEN: J Paap. wed/ de .Leeuw,
73 jR. v d Wérk zoon; 6 maanden..
Advertentie)
Bevrijdt U
rheumatiek, spit, ischias, hoofd
zenuwpijnen. Neemt daarvoor regel-,
matig Togal, het middel by uitnemend
heid, dat baat waar andere falen. Togal
zuivert de nieren en is onschadelijk voorj
hart en maag. Bij apothekers en drogisten
ƒ2.08, ƒ7.94.
1 Sl
Het Leids Avondlyceum
Het Leids Avondlyceum bestaat thans
één jaar. De inrichting heeft tot doel, n
jongelui, die niet in staat zijn het dag
onderwijs te volgen, de gelegenheid te
bieden, zich in de avonduren te bekwa
men voor diploma's, die kans geven op
het verkrijgen van verantwoordelijke
posities.
De heer D. J. van Dijk
vertrekt naar Hilversum
P.v.d.R.-xaadsiiaclie verliest aa
eminent voorzitter to
De heer D. J. van m
Dijk te Leiden,1
thans leraar
Voorburg, is pe
September be
noemd tot leraar
in de geschiedenis' (el
en staatsweten-. aa
schappen aan Het ko
Nieuwe Lyceum te Ier
Hilversum. Hij 1
moet dus ook be-, ke
danken als lid van ric
de gemeenteraad re*
van Leiden. In Ne
hem verliest de
Partij van de Ar- zje
beid een eminent fractievoorzitter.. Het
is nog niet bekend, wie drs Van Dijk zalj
opvolgen. Op 28 Augustus zal hij van|
de raad afscheid nemen. 1
Leidse padvinders gaan
naar Zwitserland w
Waingunga-groep naar het
kamp Kandersteg
De Waingunga-padvindersgroep, de
Leidse Prot.-Chr. groep in de N.P.V.J ?c
gaat' van Donderdag 27 Juli tot 12 Aug. j?.
naar Zwitserland. Het vorige jaar heb-
ben Zwitserse padvinders enige tijd ver-
toefd :in het kamp te Haemstede. Zij
waren toen de gast van de Walngunga- Pe
groep en hebben ook enkele dagen te m
Leiden gelogeerd. Nu gaan de Leidsej
jóngens hen in hun eigen home opzoeken; l°
om daarna door te trekken naar Kan?
dersteg, het nationale Zwitserse padvin-'
derskamp in de buurt van Bern, het te
Zwitserse Ommen dus, waar ze tien; w
dagen zullen verblijven.
ge
Ondanks de regen werden goede prestaties
geleverd
In de Lël'dse Hout werden gistermid
dag vobr de militaire' sportwereld be
langrijke 'wedstrijden gehouden. Het wa
ren de regionale athlëtiëkwëdstrijdeh,
w&ara&n militairetv Van ;de Wnd-,zee- en
luchtstrijdkrachten, gelegerd in Noord
en Zuid-Holland en Utrecht deelnamen.
Te Nijmegen .en '.Hilverspra werden de^
zalfde /wedstrijden gehouden. De win
naars komen uit In de nationale wed
strijden, die op 23 Augustus in het Gem.
Sportpark te Hilversum gehouden wor
den. Zij, die hier als overwinnaars uit de
strijd komen, zullen Nederland vertegen
woordigen op de internationale militaire
kampioenschappen, waaraan 12 landen
zullen déeteomen en die te Pau in Zuid-
Frankrijk worden gehouden.
Niettegènstaande de hevige regenbui,
die een tijdverlies veroorzaakte en de
baan er niet beter op maakte, waren de
wedstrijden op de minuut af gereed en
werden er opmerkelijke prestaties gele
verd. De Wind. sprak vooral 'by het speer
werpen een-woordje mee.
Res kapt. G. Storm, .hoofd bureau
walrussen uit ivoor gesneden door Es
kimo's. en dezelfde soort dieren door
Siberiërs vervaardigd uit hout. Tussen
woe bestaat een- zekere -verwant-
Kunstig gesneden wajang-poppen uit
Indonesië en Malakka en een zonne-
arend, die dienst doet als bron van ver
lichting bij de vertoning van het spel.
n vitrine ligt een Australische boe
merang, ook in de vorm van een vogel.
Öat is een voorwerp,, dat iedereen kent.
ier is het in werkelijkheid te, zien.
Prauwenversieringen uit Enggano,
klassieke Chinese letters, die de betekenis
hebben van een bepaald soort vogel,
kamerschermen, waarop een Chinesé val
kenjacht in fijne'kleurèn, en wat al niet
Bijzondere aandacht willèïi
vragen voor een kleine afdeling Japan,
die waarlijk verbluffende voorbeelden
geeft van grote kunstzinnigheid. Deze
afdeling is iets ernstiger, maar zy be
loont de moeite van enige aandacht ten
volle. Hier zijn het de gordelknopen, die
direct de aandacht trekken. Ze zijn op
prettige manier uitgestald, zodat met
helder licht duidelijk te zien is, hoe knap
gesneden zijn, uit been of hout. Zo
?r een witte knoop, waarop een vlieg
zit, zegt men op het eerste gezicht. De
vlieg is echter ook uitgesneden. Er is ook
Japans lakwerk.
Tot slot ls er een attractie vo
jeugd: een panorama met een hele serie
in het klein nagemaakte dieren. Jeugdige
bezoekers kunnen een prijs winnen, door
te raden hoeveel dieren achter het glas
zitten.
De KW 40 heeft een electrische winch
Sport van de R.A.O., reikte na afloop de
diploma's uit. Hij sprak woorden van;
dank aan het-adres van dë heer J. F. C. w
Co'ërs, ambtenaar "lichamelijke opvoe-
,dlng vo'ör hél bbechikb'aarstellen Van-ftet! v.
.terrein-5 ên 'had waarderende: woorden
vóór het terrfeinpersortteelf
De winnaérs'waren:
Hardlöpeh 100 ni:' 1. sergt. J. Schrlxks
11.4; 2. Ie It. H. G. Prins, 11.4.
Idem 200 m: 1. sergt. J. Schrixks 23;
2,-Ylt.m: J. Levie. 2-1.2.
Idem -400 m: sold. H. Blankensteijn 53.9;
2. 2e It, H. R. van Deest 53.9.
-Idem 800 m> sergt. O. G. Koole 2.03.6; V
2. sold. H. de Bruin 2.03.8. w
Idem 1500 m: sergt. J. Govers 4.18.3; 2.\
mam. HP.. J. Boerboom 4.21.1. B"
Idem 5000 m: sold. I R. J. Sijbring a
17.20.5; "2..-matroos H. Zoetemelk 17.22.j
Vèrspringen: sergt., J. Th. v. d. Meulenj A
6.41 m; - 2. sold. W. A. Verplancke 6.15 m.
-Hoogspringen: sergt. J. Bakker 1.60 m; h
2. marn. Ill G. G. J. Oude-Veldhuis 1.6Q! d
m.;. cursist Riviere-Verninas 1.60 m. C
Hinkstapsprong: sergt. P. Visser 12.40 m; li
2. korp. J. A. Rozemeijer 12.36 m. 1:
Kogelstoten: sold. C. Postma 11.92 m;r k
2. Owmr. H. Klcijn 11.66 m.
Discuswerpen: sold. C. Postma 42.38 mj;
2..Ie It. J. C. v. Spronssen 35.61 m.
'Speerwerpen: cursist P. v. Gelder 44.29
m; 2. 2e It. A. H. Zeeuw 42.75 m. y,
De nieuwe motorlogger KW 40 Everard de Kennemerland,
Christina heeft gisteren zijn proeftocht""
gemaakt en is daarbij tevens overgedra
gen. Zoals bekend is, heeft de N.V. Vis-
serjj-My. Keririemerlan'd deze door
scheepswerf De Dageraad *té Woübrug'gc
gebouwde logger aangekocht. Het is een
broertje van de Arèrid KW 7 van rederij
Meerburg, over welk schip wU destijds
uitvoerige gegevens hebben igemcld.
Zo is de logger uitgerust met een 360
P-K- Industrie-motor en kan hij een snèl-
heid van .10)4 mijl bereiken.. Het schip
heeft, een geïsoleerd visruim. een elec
trische winch en moderne verblijven voor
de bemanning.
Schipper P. van Duyn startte tegen
half drie van de Tegeltjesmapkt te IJmui-
den. Aan boord waren ongeveer 80 per
sonen, waaronder directie
rissen met familieleden.
De overdracht vond in volle zee plaats
ter hoogte van Zandvoort. Eén der fir
manten van de Gebr. Boot té Woubrugge
voerde hierbij het woord, Kennemerland
feliciterend met het nieuwe schip
zijn dank voor uitsprekend, dat deze
maatschappij thans reeds twee loggers
van De Dageraad in de vaart heeft.
De 'heer TH. Meyering, directeur
ntwoordde de heer
Boot en sprak de wens uit, dat het sohip
•ven goed bevallen zal als. de 41. Spr.
•oemde de afwerking en de vlotte bedie
ning. 'De maéfschapf)ij heeft de logger
eerst kortgeleden gekocht en. heeft bij de
bouw er van dus geen controle kunnen
uitoefenen. - -Desondanks -heeft -spr.-het
volste vertrouwen in. het schip..Voor..het
eerst maakte spr- kennis met de motoren-
fabriek Industrie' té Alphén aan den Rijn
De roem van deze fabriek is op de Kat-
w'ykse' schèpëh échter reeds 'overbekend,
aldiis sprekér.
Een zoon'van één der' commissarissen
dankte' directie en commissarissen namèhs
zijn moeder voor het geven van haar
naam aan hét schip. Nameris hét gemeen
tebestuur sprak dé'heer D. "C. O. Boek
hoven. Hij uitte de wens, dat de KW 40
een voorspoedige vaart mag hebben en
éénmaal "het anker zal kunnen lichten in
Kativyks eigen fiayën.
Rijden en varen
Schoolreis i
b
de Stadhouderslaanschool
^Zomertijd'schoolreistijd, en'dus gin-l
gen de hoogste klassen van de Stad- j,
houderslaanschool gisteren ook uit.
Rijden en .varen. Met bussen via Schip-1 5
Amsterdam naar Monnikendam,j
met een boot. naar Marken én Volendam.1
Vervqlgens weer in de bus en naar Oud-!
Vaikeveen, om via Hilversum terug naar j
Leiden te gaan. Er is volop genoten en
misschien, kunnen de ouders er in de
komende winter ook nog van genieten,
want -yan de tocht is een film gemaakt, 1
met de bedoeling deze op de komendè
ouderavond te draaien. Door de weersJ
omstandigheden was men later terug: 2
dan verwacht werd. Toch bleef de stem
ming opgewekt tot het .einde van deze
uitstekend geslaagde tocht. Maar wat
kan het in Volendam hard regenen!
VISSERUGOLF
Iets betere vangsten
De vangsten yan de. hari.ngloggérs
Waren deze week iets heter., .Noggun
stiger is, dat.de haring wat Zuidelijker
wordt gevangen. Dat. betekent: 'kleiner
en van betere kwaliteit.' En nipt groot
en droog. Ér wordt nü gevist tussen.'de
56° 40' en 57° Noorderbreedte. bij" 0° 40'
Westerlengte. "Aanhouding, van de goede
vangsten" wordt verwacht.
"De trawlvisserij is nog. steeds niét
lonend, al zyn dè.. prijzen vry hoog.
Vorig jaari om deze tijd warey dé daj
vangsten van de trawlers, gemiddeld
kantjes, nu ongeveer "10 kantjes.
De prijs van de maatjesharing zakt
Dé noteringen van deze week warén:
maatjesharing klein, 3959 pér kantje,
id. groot 29—40, trawlharing, maatjes
haring groen 70—89, idern. klein 65—
70, idem groot 33—36. Aari dè. Kat-
wijksé afslag werden deze. \veek. 5311
kantjes aangevoerd.
Slecht jaar voor Schotse visserij
De Schotse vissers hebben over 1949
alle raden tot klagen. De vangsten ble
ven beneden de verwachtingen, -vooral
doordat op de Noordzee minder dan in
voorgaande jaren.- werd- gevangen. Spe
ciaal. de slechte weersomstandigheden
sprakén een woordje mee en- bovendien
stegen de prijzen van netten en kolen.
Er namen 5394.Schotse schepen aan de
vissenij deel, doch het aantal vissers
werd "met 162 verminderd, -
Weekmarktbeeld
De prijzen van de diverse soorten vis 1
alsmede die van de haring bleven deze|
week op eenzelfde limiet en waren bgvre-j
digend. Dit bracht een tegemoetkoming! i
in de uiteindelijke opbrengsten van de
schepen, die deze week voornamelijk aan
slechte visserij onderheyig waren. Ook
het weekeinde bracht niet de resultaten,
die men van de haringvisserij venvacht 1
had. Veel schepen zijn zelfs meer dan
14 dagen op zee geweest om met een vol-i
doende aanvoer binnen te kunnen komen.
De garnalenvissers, die voor het grootste:
deel gehandicapt door het slechte weer
binnen moesten blijven', hebben zich de
laatste dagen, dat zij wel naar zee kon-j
den, met schrale vangsten tevreden moe
ten stellen.
Opbrengsten
De Klaesje heeft een succesvolle week-
reis achter de rug. Zij bosomde voor 400;
kisten' vis ruim f 7700. De KW 1M (Een
dracht) kreeg voor 50 manden f 1450
betaald.
Verwachte aanvoeren.
Aan de Zaterdagmarkt waren geen
trawlers. Wel was er een groter aantal,
kotters dan oorspronkelijk verwacht!
werd. Het slechte visweer in het begin
van de week is hiervan de oorzaak.
Aan de Maandagmarkt verschijnen
waarschijnlijk 13 loggers met 1400
manden. De Abraham brengt 300 kantjes
haring en 200 manden vis; de Alkmaar
200 kantjes haring en enige manden vis."
De Simon de Danser komt met 150 kantjes
'ig, 80 kisten varia en 60 kisten!
