Leiden heeft zijn aandeel in Hollands
bedrijvigheid ter zee
Dertig Leidse arbeiders bouwen
glimmende dieselmotoren
Tweekamp-systeem vervangen
door tournooi
OUDS Kinawijn
Steun aan K.L.M., doch niet
aan Garoeda
Ambon wendt zich weer
tot Nederland
Rapport-Nieuw Guinea tegen
1 Augustus te verwachten
ZAL HET ONWEER
AFDRIJVEN?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
VRIJDAG 14 JULI 1950
Waarom hebben barkassen geen boegbeeld?
(Van e
verslaggevers)
den, zij ware geen Hollandse stad, als zij niet ergens in haar be
drijvigheid de schakel met de zee had gevonden. En zo staat er in Leiden-
Noord om precies te zijn: in de Kooi een fabriek, die zonder grootse
allure een belangrijke bijdrage levert voor de vaderlandse scheepsbouw.
Het is de N.V. Machinefabriek „Drakenburgh", die scheepsmotoren bouwt
voor sleepboten, tankboten, vrachtschepen, barkassen, werkboten. lichters
enz. Een bijzonder soort motoren bovendien, want de Rennes-dieselmotor
een vinding van de huidige directeur, de heer S. Lantinga maakt er
aanspraak op, een gelukkige combinatie te zijn tussen het 2 en 4 tact-sy-
steem en daarmee de strijd tussen beide systemen doeltreffend te hebben
beïnvloed.
Een belangrijk deel van de productie
van de fabriek vindt zijn weg naar het
zwarte werelddeel. De motoren toch
worden in hoofdzaak geplaatst in open
sleepboten van het zgn. „barbastype",
die dienst doen in de havens van La
gos, Douala, Freetown en de Niger. Ook
voeren de grote schepen van de Rotter
damse Lloyd de Stoomvaartmaatschap
pij „Nederland" en de HollandWest-
Afrikalijn aan boord werkboten met
Rennes-motoren mee, die in de havens
welke men binnen loopt, worden ge
streken voor het aanslepen van lichters
en vlotten en voor boodsohappendien-
,Xos! Vooruit!"
Practiseh elke week varen de van een
Groningse werf afkomstige bootjes, voor
zien van een glimmende, goed gesmeer
de. door ruim dertig Leidse arbeiders
gebouwde motor, het kleine haventje van
de fabriek uit, eerst voor een proefvaart
op de Kaag en dan voor de grote tocht
naar Amsterdam, waar zij op de werf
van de scheepvaartmaatschappij of met
een aan boord van het moederschip be
landen.
Meestal vaart de directeur van „Dra
kenburgh" zelf mee, om ..zijn" motor
voor het laatst op kuren te toetsen. En
bijna altijd wordt het scheepje afgehaald
door de heer A. Jansen, die als machi
nist gevaren heeft, maar al jaren „aan
wal zit" bij de Holland—West-Afrika-
lyn.
Een typische Amsterdammer, deze heer
Jansen, gebruind en mager, en met lich
te spot-ogen, die elke snaakse zet met 'n
kleine tinteling onderstrepen. Zodat je
achter al dat getwinkel haast niets merkt
van de zeemans-ernst, die er toch i s.
wanneer hij de barkas, kundig draaiend
uit het smalle haventje laveert.
„Los! Vooruit!"
Als admiraal De Ruyter zélf staat de
heer Lantinga achter in de schuit en be
veelt zijn jongmaatje, een eerste-jaars-
.student uit Delft, die praktijk doet in de
fabriek. Met een onverschillige zwaai
klettert het kabeltouw op het achterdek
en springt de in overall gestoken Delf te-
pa ar in het steigerende bootje.
Maar pas als de Kager-meren voor ons
liggen, grijsblauw en wijd onder een
buiige zomerhemel, wordt alle kracht in
gezet: 8 mijl (15 km) per uur. En je
(Advertentie)
BoleslavskiBronstein
op 31 Juli
De schaakmatch Baleslavski-Bronsteln,
waarvan de winnaar om de wereldtitel
tegen Botwinnik mag uitkomen, zal 31
Juli a s. beginnen. Er worden twaalf par
tijen gespeeld. Ingeval de tegenstanders
een gelijk aantal punten behalen, zullen
ze nog twee partijen spelen. Wanneer
dan nog geen beslissing verkregen is.
zullen ze doorspelen tot er een partij ge-
Titel „internationaal meester"
voor 3 Ned. schakers
Het congres van de Intern, schaakfede-
ralet heeft zich gisteren langdurig bezig
gèhouden met de toekenning van de titel
van „internationaal meester".
Aan ongeveer 40 spelers, van wie de
helft Russen, is dit praedicaat verleend
Bij hen zijn drie Nederlanders, t w. Van
Scheltinga, N. Cortlever en L. Prins.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid v. d. Wetering (C.H.) heeft minister
Götzen geantwoord, dat binnenkort de
voorzitters en leden der afvloeiingscom
missies benoemd worden.
PUZZLE-
PROMINENTEN
't Weerhield geen dame en geeh heer
Te doen zijn puzzle-plicht.
De prijzen gaan deze week naar:
1. W. Los, Teylingerlaan 35, Sas-
senheim; 2. mej. M, v. d Oever Ju-
lianastraat 65, Lisse; 3. J. Lasschuit,
Evertsenstraat 44. Leiden
Vergeet opnieuw uw zorgen
En sleept de prijzen in de wacht
Slaapt allen nog slechts éne nacht;
Verwacht de krant van morgen!
denkt je in, hoe dat zijn zal als de lome.
brede Nigerstroom deze spring in 't veld
over zijn oppervlak zal zien razen, boee-
spattend en een majestueuze voor ach
terlatend van schuimend kielzog.
De monteur Weima is al spoedig goede
vrienden met Jaap Klein, die met de
heer Jansen is meegekoipen. Jaap is
evenals „ziin chef' al vele jaren aan de
wal „Wel twintig!" zegt hij maar z'n
hart trekt naar de grote plas. waarop hij
zes jaren heen en weer gekruist heeft.
Als de barkas een haven binnenlooDt en
ankert bij tante Kee en haar dochter Ma
rieke voor een kommetje hete koffie, is
Jaap er al zó zeer „in", dat hij de tijd
liever telt op scheepsmanier: met glazen!
Intussen tracht de heer Lantinga de
•erslaggever iets wijzer te maken op het
terrein van cylinders, pompen, pompklep-
pen, zuigers en drijfstangen.
„Heel eenvoudig: een ooen krukkamer.
superspoeling. circulatiesmering met
alarmfluit, rookloze uitlaat, laag toeren-
ii:..."
Maar Jaap Klein ziet er uit, of hij een
verhaal op zijn tong heeft!
,Ja, als ik niet getrouwd was. dan zat
nou nog op zee! Al is het niet te ver
gelijken natuurlijk: zo'n tochtie doet ie
weer verlangen naar wind. wijdte en zil-
tisheid. Of ik wel eens schipbreuk heb
geleden? Zou ik denken!" En dan komt
verhaal van een tiendaags ver
blijf od de rotsen van het Caraïbische:
het schip in drieën, de rotsen piek-nd
door de dubbele bodem, en niets anders
te drinken dan Deens bier! Allemaal ge-
>d! Met net zo'n barkas als dez.e. die
'«eleverd moest worden in Zuid-Ame-
Als we van tante K-e's steiger afva
ren. staat Jaap knippend tegen de zon
naast de stuurman. De Delftse student
meldt een motorisch stor'nkie aan direc
teur Lantinga. De heer Klein neemt een
gedeelte van het commando over en ver
telt de vp™la«sovp- vor, de oude he°-
D W van Rennes. die 50 iaar geleden de
horizontale n«trol°ummotr>r bouwde, en
van f-Ariek. d>'e 'n 1P*>7 van Utrecht
naar Leiden werd vemlaatst.
M die tijd al ken ik de heer Lantin
ga!"
„En motoren' h*? Voort-'» '»ar gaan
ze mee en m:«s<*hien nog langer!"
Als we tonslot'o pan de D° Ri"-'orVad«
:n Amriord-am lar-*®n on nir« dorstige
kelen laven in café „West-Indië". is er
nog m«r ééi ding dat ni aan zo'n boot-
ie mankeert- waarom h®bHon horkacaen
voor de tronen geen bcebeeld? Onze
eet het niet.
M=ar hïi
elt
vél A
Om de Nederlandse schaaktitel
(Van onze schaakredacteur)
Maandag a.s. begint te Amsterdam in een der zalen van Krasnapolsky de
wedstrijd om het persoonlijk kampioenschap schaken. Deze wedstrijd on
derscheidt zich van de voorgaande, doordat ditmaal rechtstreeks om de titel
wordt gespeeld. Gedurende een reeks van jaren kenden wij alleen maar
een candidatenwedstrijd, waarvan de winnaar het rScht had met de kam
pioen in een tweekamp om de titel te strijden.
Nu staat het wel vast, dat een twee-'
kamp de zuiverste krachtmeting tussen
twee spelers is, maar als dit geldt voor
het titelgevecht, zal het billijkheidshalve
ook moeten gelden voor de bepaling van
de uitdager, en zo zou men, steeds ver
der terugredenerende, tot de conclusie
kunnen komen, dat alle tournooispel
eigenlek uit den boze is en dat elke
krachtmeting in de vorm van een twee
kamp zou moeten plaats vinden.
Zo verspeelde men trouwens een eeuw
geleden allerlei tournooien. De deelne
mers speelden twee aan twee korte
tweekampen, veelal van 3 partijen. Wie
een tweekamp verloren had was uitge
schakeld en kon naar huis gaan. De win
naar kon tegen een andere
nieuw zijn geluk beproeven,
volgens, totdat tenslotte 1
bleef, die al zijn tweekampen gewonnen
had.
Hoewel, gelijk wjj reeds opmerkten,
deze wjjze van krachtmeting stellig de
zuiverste is, heeft zij zich om practische
redenen niet kunnen handhaven. Voor
de sterkste spelers ging er veel te veel
tijd ln zitten; de tweekampen waren te
kort om de toevalsfactor voldoende uit
te schakelen; daardoor sneuvelden ster
ke spelers, bijv. als gevolg van indispo
sitie, reeds in de le of 2e ronde, zonder
dat zij gelegenheid kregen zich te her
stellen. Bovendien kwam men op deze
wjjze nooit tot een behoorlijk inzicht in
de onderlinge krachtsverhouding der
deelnemers, want de 2 sterkste spelers
ontmoetten elkaar soms reeds in de le
ronde!
Geleidelijk aan heeft de tournooivorm
zoals wij die tegenwoordig kennen en
waarbij iedere deelnemer zijn tegenstan
ders eenmaal (of meermalen) ontmoet,
burgerrecht verkregen. Er is ons geen
land ter wereld bekend, waar thans de
nationale titel nog in een tweekamp
wordt bestreden. Nederland was het
enige land, dat dit stelsel nog bezat.
Hiermede wordt nu gebroken en wij
kunnen dit slechts toejuichen. Het is
waar, dat hierdoor, zoals in elk tour
nooi, de toevalsfactor in versterkte mate
zijn intrede doet, maar hiertegenover
staat, dat het strijdelement veel beter
tot zijn recht komt en dat vrywel alle
deelnemers sterker bij de wedstrijd ge
ïnteresseerd zün.
Het staat als een paal boven water
dat deze koersverandering voor onze na
tionale kampioen, dr Euwe, een handicap
betekent. Het is algemeen bekend, dat
het matchspel hem beter ligt dan het
tournooispel en het is dan ook wel ze
ker, dat hij ditmaal een hardere strijd
om het behoud van de titel zal moeten
leveren dan bij vorige gelegenheden, toen
hij de uitdager in een match kon bekam
pen. Des te meer moeten wij dr Euwe
prijzen, dat hij zich niet alleen con amo-
re met de nieuwe regeling heeft accoord
verklaard, doch dit ook toont door aan
de wedstrijd deel te nemen.
Er wordt overigens ook, bij de nieuwe
regeling nog ten dele aan de wedkamp
gedachte recht gedaan door de bepaling,
dat'de kampioen, indien hij aan de wed
strijd deelneemt en niet de winnaar is, 't
recht heeft na een jaar met de nieuwe
kampioen een tweekamp om de titel te
Bezetting en kansen
Het is moeilijk na te gaan of de over
gang van candidatentournooi twee
kamp naar rechtstreeks titelgevecht in
tournooivorm de deelneming gestimu
leerd heeft. Vast staat in elk geval, dat
vrijwel alle in aanmerking komende spe
lers aan het tournooi zullen deelnemen.
Lod. Prins is wegens verblijf in het bui
tenland verhinderd en Graaf v. d. Bosch
wiens speelsterkte nog steeds aanzienlijk
is, heeft zich de laatste jaren steeds meer
aan wedstrijdspel onttrokken. Maar
overigens zijn alle sterren van de partij.
In alphabetische volgorde gerang
schikt luidt de deelnemerslijst: Baren-
dregt, Van den Berg, Cortlever, Donner,
Euwe, Henneberke, Kramer, Muhring,
Orbaan, Van Scheltinga, Spanjaard, en
Stumpers. Men kan er op rekenen, dat
de stryd om de titel fel zal zijn. Naar
onze mening zal de nieuwe kampioen ge
vonden worden in het viermanschap
Cortlever-Donner-Euwe-Van Scheltinga.
Dat wij hierbij de beste kansen toeken
nen aan dr Euwe spreekt wel vanzelf,
maar het zou ons niet verbazen indien
Donner hem het vuur na aan de sche
nen zou leggen!
Er zijn twee redenen, waarom alle
deelnemers er belang bij hebben hun
uiterste best te doen. Vooreerst zullen
de nos 14 het recht hebben Nederland
in het a.s. landentournooi in Joegoslavië
te vertegenwoordigen. Er zal dus niet al
leen om de kampioenstitel, maar ook
Bij regen of zonneschijn
De oude fles (wp vervingen wij
om practische redenen door een
handiger model. a
f 5J0 per
L. Oei
Walter Baels (zwager van Koning Leopold)
door krijgsraad op vrije voeten gesteld
Nietigheid van bij verstek
opgelegd vonnis erkend
Walter Baels. de zwager van koning
Leopold, die jl Vrijdag bij het overschrij
den der Belgische grens werd gear
resteerd op grond van een vonnis van de
voormalige krijgsraad te Brugge, is gis
termiddag door de krijgsraad te Gent in
vrijheid gesteld.
Baels, die uit zijn huidige woonplaats
Parijs naar Ostende wilde reizen in ver
band met het overlijden van zijn moeder,
had verzet aangetekend tegen het vonnis,
waarbij hem wegens dienstweigering bij
verstek drie jaren gevangenisstraf was
pgelegd, en wel op grond van het feit,
dat het vonnis nooit aan hem betekend
De auditeur-militair van de Gentse
krijgsraad erkende de nietigheid van het
is en vroeg in verband daarmee
Baels' onmiddellijke vrijlating. Tegelijk
heeft de auditeur-militair evenwel van
de krijgsraad een nieuwe veroordeling
Baels tot een gevangenisstraf van
jaar gevraagd.
aan de broer van de Prinses van
Controle door Alg. Rekenkamer wenselijk?
(Van
B.l.)
parlementsredacteur
Scherpe, zeer scherpe critiek liet de
heer Lucas (K.V.P.) gisteren horen
de Tweede Kamer bij de behandeling
van het wetsontwerp tot financiële steun
aan de K.L.M.
Hij vond, dat bü het beleid
K.L.M. het nuchtere koopmansverstand
de fantasie had moeten breidelen. Be
denkelijk vond spr. het, dat de K.L.M.
nu nog geen saneringsplan had vastge
steld. Wel is men gekomen met
larisverhoging van 140.000 per maand
van de piloten. Waren die salarissen dan
zo beneden peil, dat een dergelijke post
verantwoord is nu er millioenen steun
van de gemeenschap wordt gevraagd?
Het monopolistisch streven van de
K.L.M. en de houding van de regering,
in vergelijking met die tegenover de
scheepvaartmaatschappijen kan spr. niet
bewonderen.
De heer Lucas vroeg of de minister
nu niet meer ging voelen
zonde concurrentie met een risicover
deling? Spr. achtte het een taak voor
de Algemene Rekenkamer om de boeken
te controleren, hierbij vond hij een
ministeriële toezegging niet voldoende,
doch wenste 'n de wet opgenomen te
om de 2e t.m. 4e plaats gestreden
ste 7 punten behalen. -
Bovendien zullen degenen, die thans
60 pet of meer scoren, zonder meer tot
de volgende kampioenswedstrijd (1952)
toegelaten worden. Dit betekent, dat alle
spelers zich zullen inspannen om
minste 60 pet te scoren, een prestatie,
welke naar wij aannemen, door niet
meer dan 3 4 spelers gelegerd zal kun
nen worden. Men moet, om aan deze
te voldoen, uit zijn 11 partijen ten rr
tse 7 punten behalen.
Eveneens Maandag a.s. begint in de
zelfde zaal de wedstrijd der zgn. 2e ca
tegorie. Er zijn 22 deelnemers, die vol
gens het Zwitserse systeem 11 ronden
spelen. Hier geldt, dat degenen, die 60
pet of meer scoren, in 1951 zullen
gen deelnemen aan een voorwedstrijd
voor het kampioenschap van Nederland.
Tot de bekendste deelnemers behoren:
Van Oosterwijk Bruin (Maartensdijk),
V. d. Tol (Leeuwarden), Bunt (Gronin
gen), .Jacobson, Van Donk en Muzerie
(Den Haag), Teileman, Apking en Mon-
dria (A'dam).
Wü nemen aan, dat de hier genoemde
spelers er in zullen slagen boven de
rige deelnemers te eindigen.
Onze hulp maakt terreur der R.I.S.
mogelijk
De zaakgelastigde in Nederland van de Republiek der Zuid-Molukken, dr
Nikijuluw, heeft zich opnieuw tot dr Drees gewend om hem te herinneren
aan het door die republiek gedane aanbod van een driehoeksconferentie
met Nederland en de RIS, een en ander in verband met het Indonesische
voorstel om op 1 Augustus a.s. een ministersconferentie over Nieuw-Guinea
te houden.
Hij wijst er op, dat de Zuid-Molukken
ethnologisch, geografisch en militair-
strategisch één geheel vormen met
Nieuw-Guinea, zodat Nederlands politiek
ten opzichte van dit eiland, zijn rechts
toestand, zijn economie en verdediging,
een levensvraag voor de Zuid-Molukken.
Zijn regering is bereid tot een vrije
en geheime volksstemming onder onpar
tijdig toezicht.
Dr Nikijuluw deelt voorts mede, dat
hij zich gewend heeft tot de Unesco, de
internationale organisatie tot bescher
ming van de rechten van de mens, die
bijna dagelijks op schandelijke wijze
worden overtreden. Op 21 Juni j.l. liep
een oorlogsschip van de R-I.S. onder
Australische vlag de haven van Tulehu
(dus niet Ambon, gelijk vroeger gemeld
was) binnen. Door vlag- en fluitsignalen
werd de bevolking bijeengeroepen en
deze liep te hoop in de veronderstelling,
dat het een schip van een bevriend land
was. Op dat ogenblik werd het vuur ge
opend met een kanon en mitrailleurs
De moskee werd onherstelbaar bescha
digd, doch onder de bidders viel slechts
één slachtoffer..De Republiek der Zuid-
Molukken heeft daarop de V.N ver
zocht, militaire waarnemers te zenden.
Alles wat de RI S. aan oorlogsschepen
en vlootmateriaal bezit, is nu ingezet
tegen de republiek der Zuid-Molukken.
hetgeen mogelijk is gemaakt doordat de
Nederlandse Marine de smokkelhandel
bestrijdt. Zodoende is de R.I.S. in staat
vele prauwen der Zuid-Molukken as
houden, die voedsel aanvoeren. Zij neemt
de goederen in beslag en geeft de prau
wen opdracht naar Boeton te varen.
Naar aanleiding van deze nauwe sa
menwerking tussen Nederland en de
R I S. zal de Republiek der Zuid-Moluk
ken zich wenden tot het Hoofd der Unie,
H.M. Koningin Juliana.
Op 7 Juni j.l. werd de bevolking van
Manipa beschoten door het kustvaartuig
„Radja Basa", op 8 en 10 Juni beschoot
een korvet de bevolking van Amahai,
op 9 Juni Horu en het daar liggende
schip van de scheepvaartschool Maloekoc
werd in brand geschoten. De leerlingen
konden zich zwammend redden. Op 12
Juni beschoot een korvet Waepoetik er
13 Juni hield dit korvet prauwen met le>
vensmiddelen aan, die over boord ge
worpen werden. Bovendien mishandelde
men de bemanning der prauwen. Op 20
Juni is de negorij Tulehu anderhalf uur
lang uit zee onder vuur genomen. On
der de burgers vielen 20 slachtoffers. Het
politieposthuis en het hospitaal brandden
af. Twee motorboten met voedsel zijn
in brand geschoten.
Kwartjes-
automaat
zien. De heer Algera (A.R.) was niet zc
scherp in zijn beoordeling. Ook de buiten
landse luchtvaartmaatschappijen gaat
het slecht. Een verzoek om financiële
steun kan z.i. moeilijk geweigerd wor
den, daar de moeilijkheden voor een
groot deel het gevolg zün van de route-
verlegging over Mauritius. De buiten
landse maatschappijen hebben hier op
minder te waarderen wüze van gepro
fiteerd. Het zal moeilük zün de bedrijfs
kosten naar omlaag te brengen, doch het
mag bekend geacht worden, dat de
K.L.M. de algemene kosten met de helft
wil verlagen. Hoewel de verbeteringen
in de treinverbindingen de opheffing der
binnenlandse luchtlünen logisch maken,
rezen bü spr. toch vier bezwaren: deze
korte trajecten waren goed voor de op
leiding, ze hielpen het Nederlandse volk
airminded te maken, er wordt nu nadere
voorziening geëist in de exploitatie
deze vliegvelden en de communicatie
met de eilanden zal er onder lyden.
De heer Algera was bereid mede te
werken aan een tegemoetkoming
de K.L.M., doch het volgende wetsont
werp, inzake verdere investering, kon
hü zonder nadere gegevens nog niet zün
stem geven. Hü had er bezwaar tegen
om geld te steken in een potentieel
staatsbedrijf, zoals de Garoeda
Een warm woord liet de heer Weiter
(K.N.P.) horen over dn K.L.M. Hü zeide
omonwonden sympathiek tegenover het
wetsontwerp te staan en bracht zelfs de
regering van na 1945 hulde voor de
voortvarendheid waarmede ze de lucht
vaart stimuleerde.
Periodieke verslagen aan de Kamer
omtrent de gang van zaken achtte spr.
echter wel gewenst.
Om 19.10 werd de vergadering
lagd. Heden kon
jeen en moet di
handeld worden.
Kamers van Koophandel
De nieuwe regeling omtrent de Kamen
van Koophandel en Fabrieken is nog niet
afgehandeld in de Tweede Kamer. Hoe
wel de heren Bachg (KVP), Schilthui:
■Arb.), Verkerk (A R.) en Schmal (C.H i
aan een levendig debat deel namen ovei
enige amendementen en de Staatssecre
taris hun consciëntieus van antwoord
ciiende was de belangstelling gering,
Eerst moest een uur gewacht worden tot
voldoende Kamerleden aanwezig wa
om de beraadslagingen te openen
tenslotte waren er niet genoeg leden
tot stemming over te gaan. Daarom wordt
vandaag het wetsontwerp verder behan-
Gestemd zal moeten worden over het
amendement, waarbij-bij algemene maat
regel van bestuur aan de minister ver
eende bevoegdheden geheel of gedeel-
telyk worden overgedragen aan de
Sociaal Economische Raad. Daartegen
hadden de heren Verkerk en Schmal
overwegende bezwaren, ook de heren
Korthals en Hoogcarspel (Comm.) kon
den het er niet mee eens zijn. De Staats
secretaris zag geen bezwaren en liet de
beslissing aan de Kamer over. De wet
zal slechts gelden tot 1 Januari 1959
Gaar de heer Bachg een amendement in
oeze zin indiende, dat door de Staatsse
cretaris werd overgenomen.
Réthy ten laste gelegde feiten moesten
volgens de auditeur worden beschouwd
s een weigering, gevolg te geven aan
sn mobilisatiebevel.
Zoals bekend had Baels. die tydens de
oorlog te Lissabon vertoefde, geweigerd
gevolg te geven aan een oproep tot
dienstneming by de vrije Belgische strijd
krachten
De verdediger meende, dat het ten
laste gelegd feit onbeduidend is en vroeg
daarom verzachtende omstandigheden i
aanmerking te nemen.
Voor Pa v. d. Steur
85 cents
Pa van der Steur is nu bijna 5 jaar
dood. Hij stierf temidden van zijn jon
gens kort na de bevrijding te Magalang.
Maar een oude traditie blijft gehand
haafd. Op elke verjaardag van Pa zc
den duizenden vrienden evenveel een'
als Pa jaren telde tot steun van de v
waarloosde Indische kinderen, die Pa
zijn huis opnam. Vele duizenden dier
kinderen hebben Pa als vader gehad, een
vader die geliefd werd als weinige va
ders. Op 10 Juli j.l. was het weer Pa's
verjaardag. Pa zou 85 jaar geworden zijn.
De nagedachtenis van deze grote Neder
lander moet een aansporing zün
velen om 85 cent te sturen aan mej. M.
D. van Hoogstraten, Pa van der Steur-
fonds te Zeist, postrekening 166060 o:
aan ons blad.
15 Jaar geëist tegen
Groningse moordenaar
Wurgde uit wanhoop jong meisje
Vijftien jaar is gisteren voor de Gro
ningse rechtbank geëist tegen de 46-
jarige toneelmeester Willem J J die
op 21 Januari de 23-jarige Alida Kos
de kelder van het Groninger Concerthuis
heeft vermoord.
Hij verklaarde, dat hij radeloos
geworden, toen hij hoorde, dat het n
je, met wie hij reeds geruime tijd
verhouding had. een andere vriend had
Zijn vroegere vrouw stond op het punt
van hertrouwen en zyn kind kwam
handen van vreemden. Het meisje Kos
was zijn enige hoop, zei J. vanmorgen
voor de rechtbank. Dol van woede had
hij het meisje in de kelder getrokken
haar met een mes gestoken en gewurgd.
Hij werd ter plaatse gearresteerd.
Reserve-officieren zijn
ongerust
De algemene Ned. vereniging va
reserve-officieren, die gister in Arnhem
vergaderde, heeft nogmaals de Kamers
er van in kennis gesteld, dat by alle
reserve-officieren grote ongerustheid
heerst omtrent de verdediging van
vrüheid naar buiten en naar binnen.
Er waren vele, ook buitenlandse,
gasten op de vergadering. Deense
Noorse officieren konden niet komen
met het oog op de internationale situatie
Evenmin waren Engeland en de Ver.
Staten vertegenwoordigd, wel België.
Frankrijk en Luxemburg. Vanmiddag
het congres van het internat, comité v
reserve-officieren geopend met een vlag-
genparade op Sonsbeek.
Monument van 5 meter bij Beerse
overlaat
Een 5 meter hoog standbeeld van drie
dijkwerkers ter herinnering aan
watervry komen van 29.000 hectare in
de beruchte Beerse Overlaat is gisteren
m de Maas. tussen Gassel en Beers, ont
huld door de comm'ssaris der Koningin
n Noord-Brabant, prof. dr J. E. de Quay.
Het monument is ontworpen door de
Limburgse beeldhouwer Peter Roovers
Heijen en bestaat uit geglazuurde Maas-
klei.
Tegen Rotterdamse magnetiseur
f 800 boete geëist
Tegen de 62-j. magnetiseur S. H.
Nyhuis uit Rotterdam, die vyf personen
door handopleggen en afslaan heeft be
handeld. hoewel hij reeds eerder
veroordeeld, werden gisteren voor
Rotterdamse rechtbank vier boeten
200 of viermaal 20 dagen alsmede
maand hechtenis geëist. Verd. zei. dat
zelfs doktoren patiënten naar hem toe
sturen. De pleiter, mr W. Noordwijk, be
toogde. dat verschillende artsen wijziging
de wet van 1865 op het magnetisme
nodig achten.
(Advertentie-1
Last van zennwen?
Mijnharde'» Zeouwtabletteo
helpen U er overheen
Regering van de R.I.S. dringt op spoed aan
Gistermiddag heeft de voorzitter va
Tweede Kamer een brief voorgelezen
minister Van Alaarseveen over de status
Nieuw-Guinea. Hierin zegt de
wind^man het volgende:
Artikel 2 van het Charter van Souve-
ïiniteitsoverdracht bepaalt, dat binnen
ïn jaar na de datum van overdracht van
s souvereinitelt, het vraagstuk van de
staatkundige status van Nieuw-Guinea
zal worden bepaald door onderhande
lingen tussen Indonesië en Nederland.
verband hiermede Is ter eerste mi
nistersconferentie van de Nederlands-
Indonesische Unie te Djakarta van de
wenselykheid gebleken de onderhande-
n, welke moeten leiden tot voren
bedoelde bepaling van de staatkundige
status van Nieuw-Guinea, te doen voor
bereiden door een daartoe by besluit der
istersconferentie op 1 April 1950 in
gestelde gemengde commissie. Dit besluit
bepaalde tevens, dat de commissie haar
rapport uiterlyk 1 Juli 1950 zou uit
brengen.
Tot op heden is dit rapport nog niet
irschenen, maar afgaande op mij ter
zake gegeven Inlichtingen, zal de ver
schijning daarvan uiterlyk tegen 1 Aug.
- s. kunnen worden tegemoet gezien.
Het ligt ln het voornemen der Re
gering om dit rapport alsdan onverwyld
tennis van de Staten-Generaal te
brengen onder mededeling, dat de Re
gering bereid is terzake met de Kamers
der Staten-Generaal van gedachten te
isselen.
Inmiddels heeft my van de zijde der
regering van de republiek der Verenigde
Staten van Indonesië het verzoek bereikt,
de onderhandelingen betreffende Nieuw-
Guinea zo spoedig mogelük te openen.
De Nederlandse Regering is bereid aan
dit verzoek te voldoen, mits zoals des-
tyds aan de Staten-Generaal is toegezegd
tevoren de beide Kamers der Staten-
Generaal in staat zün geweest met de
regering van gedachten te wisselen.
In verband hiermede moge ik U hoog
edelgestrenge verzoeken mij wel te wil
len doen weten welke tyd de Tweede
Kamer der Staten-Generaal vermoedelijk
nodig zal hebben ter bestudering van
bovenbedoeld rapport van de gemengde
commissie, gesteld dat dit rapport op of
omstreeks 1 Augustus a.s. aan Uw Ka;
zal worden overgelegd, en wanneer der-
hal%'e naar het oordeel van U hoogedel
gestrenge de Regering op zijn vroegst
de voornoemde conferentie, waarom de
•egering van de republiek der Verenigde
Indonesië heeft verzocht.
Staten v
De voorzitter stelde daarop voor
rapport zodra het is verschenen, te stel
len in handen van de Commissie van
Uniezaken, met verzoek na lezing te ad-
het tijdstip van openbare
Tweede Kamer fot 12 Sep
tember met vacantie
(Van onze parlementsredacteur aJ.)
Het recès van de Tweede Kamer wordt
op 12 September geëindigd. Dan komen
de begrotingen van Oorlog en Marine
voor 1950 en het Landbouwegalisati
fonds m behandeling, zo deelde de voc
zitter hedenmiddag mee.
HEMELSBLAUW en wit als de symbo
lische kleuren der Ver. Naties, zo onge
rept is de internationale politieke toe
stand niet. In Korea is het onweer los
gebarsten envele landen zien met be
zorgdheid. dat een zware donkere bui
komt nader drijven. Het is mogelijk, dat
dank zij een soitsvondig diplomatiek con
tact als thans nog tussen Londen en
Moskou gaande is het dreigende nood
weer boven verschillende gebieden af
drijft, maar 't kan ook zyn. dat hier slechts
een „afleidingsmanoeuvre" der Sowjet*
in het spel is en toch straks de bliksem
op kwetsbare Europese punten inslaat.
Het is daarom van het hoogste belang,
dat de Europese democratische staten
de binnenlandse, huishoudelijke geschil
len laten varen en naar buiten krach'ig
aaneen gesloten, bezield door het idee
van saamhorigheid en paraatheid, op
treden. Het .huis der democratie" mag
niet in zichzelf verdeeld zijn. Als zoda
nig heeft Frankrijk met het kabinet-
Pleven. ofschoon het dertiende sinds de
bevrijding, gelukkig weer een regering,
overeenkomende met het ministerie
Bidault en heeft de premier zich gehaast
te wijzen op de zorgelijke internatio
nale toestand Dit betekent, dat de uit
gaven voor defensie zullen worden ver
hoogd en Frankrüks luchtmacht uitge-
In Engeland constateren wij het ver
schijnsel, dat de antithese tussen Labour
enerzijds en de Conservatieven gesteund
door de Liberalen anderzijds, van on
dergeschikt belang wordt in verband
met de internationale situatie Het is
echter teleurstellend,
dat de heren Attlee
en Strachey zich ook
thans nog in allerlei
bochten wringen,
om de Britse nega
tieve houding tegenover het plan-Schu-
man goed te praten. In België woedt eea
geweldige politieke storm, veroorzaakt
door de nu naderende terugkeer vso
koning Leopold en de betreurenswaar
dige socialistische obstructie maakt eea
eensgezinde koers van de Belgische bui
tenlandse politiek onmogely'k
Het is her voordeel der totalitaira
staten, dat zij naar buiten krachtiger
kunnen opereren, al bestaat natuurlyk
de kans. dat de binnenlandse dwang op
den duur het Russisch communistische
hout vermolmt. Komt het Koreaanse
onweer nader drijven? Dat vragen vele
landen zich af Het is deze beklemming,
die de Perzen ervaren in Iran, omdat
de Russen dit land ervan beschuldigen,
dat het tot een militaire basis gemaakt
'f Verklaarde
uifzichf
vordt
de Amerikaanse „aggresso-
Het is de Koreaanse obsessie, rond
spokende over de altyd rommelende
Balkan! Bulgarije heeft thans de troe
penverplaatsingen aan de Joegoslavi
sche grenzen erkend, maar evenals in de
dagen van Hitier en Mu«solini hanteert
men hierbij de leugenachtige „vondst",
dat het slechts defensiemaatregelen be
treft De strategie der totalitaire staten
leert, dat ageressie en aanvalverde
diging" is Dit nu is het grote gevaar,
hetwelk niemand minder dan Dean
Acheson. noopte tot de verklaring, dat
aggressie tegen Joegoslavië „een hoogst
ernstige zaak zou zijn."
Hte is lang niet denkbeeldig, dat
Hongaren Roemenen. Bulgaren en Al
banezen! ..grensincidenten" zullen uit
lokken als op bevel van Moskou het
Koreaanse procédé ook op Europa moet
worden toegeoast. In ieder eeval is in
eerste plaats hét land van Tito doelwit
van de ..zenuwenoorlog" der Kominfond-
landen.
Een les voor Europa.
Inmiddels treft Truman te Washing
ton krachtige maatregelen In „vredes
tijd" werd de dienstplicht ingevoerd en
met man en macht werkt men aan dt
versterking van het Amerikaanse lezer
in Korea, hetwelk in het bijzonder be
hoefte heeft aan tanks Het Amerikaanss
leger, de marine en de luchtmacht deden
een nationaal beroep op de reservisten.
Overwogen wordt een plan tot mobili
satie van de Amerikaanse industrie,
want in geen geval wil Truman voor
overrompelende g-beurtenissen komen
te staan, als het Cngres op 1 Augustus
op reces gaat.
MacArthur. de oooerbevelhebber der
Ver Naties ln de strijd oo Korea heeft
dringend steun nodig Het is dan onk
mogeliik dat sommige leden van do
Vér Naties ook landstrijdkrachten ter
versterking van het Amerikaanse onten-
tieel oo Korea zullen aanbieden Gez:en
het feit. dat de Pactlanden met be
kwame spoed hun defensie-apparaat «o
oeil zullen moeten brengen, ligt het
voor de hand. dat landen als Frankriik.
Engeland Belg'ë en Nederland wel geen
grondstrijdkrachten voor de stryd Sn
Korea zullen kunnen missen
In dit verband wiigen wy er noe op,
dat deze week te Kooerhagen berioten
werd. de militaire uitrus'in? der Atlan
tische landen te versne'len. omdat
.Korea" een ernstige les is
Nakaarten heeft thans weinig zin
meer. want al heeft Amerika de aggres
sie op Korea aanvanV-mk onderscha*.
door de ferme krachtdadige actie van
Truman, hierbij gesteund door de Vei
ligheidsraad. werd aan Moskou een vuist
getoond Tot hiertoe en niet verder: im-
de
s'eti
op Formosa zal verhinderd worden, ook
al riskeert men daarbü een conflict met
de regering van Mao Tse Toeng.
In dat geval staat een oorlog tussen
Amerika en communistisch China voor
de deur. hetgeen Washington voorshands
tracht te vermijden door de steunofferte
van Chinese nationalistische troepen af
te slaar
Periodieke sterke schommelingen op
de beurs en een economische koude
oorlog" van hamstcraars in vele delen
der wereld, demonstreren de précaire
internationale situatie.
Kerkelijke hereniging
te Scheveningen
Te Scheveningen hebben 88 belyden-
de lede. en doopleden, o.w. drie diake
nen van de Geref. Kerk onderhoudende
art. 31 K.O. zich met de Geref. Kerk
herenigd. Na de besluiten van de Haagse
Synode hadden zich reeds verscheidene
personen herenigd, zodat het totale aan-
tal thans de 100 is overschreden.
Anak Agoeng gezant ln België?
Volgens Ass. Press wordt op het Indo
nesische ministerie van Buitenl Zaken
bevestigd. dat Anak Agoeng Gde
Agoeng waarschynlyk gezant m België
zal worden.
Australische regering vervolgt
zeeliedenbond
Het Australische kabinet heeft besloten
het bestuur van de Australische zeelieden-
bond. dat verordend had het vervoer va«
wapens naar Korea te verbieden, „in b^
ginsel" gerechtelijk te laten vervolgen.