Vele honderden reünisten deden inval door de Morspoort „Niets is zo noodzakelijk als de broederlijke gemeenschap" Tussen schuift schoon verleden en hoopvolle toekomst zich een blij vandaag Nog 25 jaar puin in Keulen en Berlijn NIEUWE LEIDSCHE COURANT MAANDAG IJ IUNI 1950 Nu is het pas lustrum Leidens burgemeester verwelkomde „de oude garde" veie honderden waren zij Zaterdag naar Leiden gekomen, de oud-studenten van de universiteit, onder meer om tezamen in de Pieterskerk het 375-jarig bestaan van dat historische instituut te gedenken. De reünisten waaronder zich mannen bevonden, die nog in de kracht van hun leven waren, doch ook grijsaards, gebo gen onder de last der jaren werden by hun aankomst aan het station welkom geheten door hun jonge, levenskrachtige opvolgers. Door een dikke haag belang stellenden ging de tocht via de Universiteit naar de Pieterskerk, waar de rector magnificus, prof. dr B. A. van Groningen, en de praeses der reünisten, jhr mr E. C. U. van Doorn, een herdenkingsrede uitspraken. Behalve dit plechtige geden ken betekende de dag voor velen een weerzien van de studiemakkers, de oude „vriendjes". Het stationsplein, dat op overige da gen slechts een veelbelovende zandvlakte is, was Zaterdagmiddag het trefpunt van de jonge en oude garde van academici. Lpden van de studentenroeivereniging Rjord vormden met hun roeiriemen een «srehaag. Het Leids polltie-muziekgezel- schap stond opgesteld, om de aanko mende reünisten met een Io Vivat een studenten-welkom toe te blazen. Bord jes vermeldden het ontgroeningsjaar en die simpele cartonnetjes wezen de reünisten de weg naar de oude studie genoten. Hier vonden ze elkaar weer, <gSiudden elkaar de hand en haalden om te beginnen al wat herinneringen op. Hier ook vonden ze de nu titel-dra- gende ,3ioeraen-Bertha" weer, de aan alle studenten en oud-studenten bekende btoemenkoopvrouw, die ook nu menige anjer in een knoopsgat stak. De revers van velen waren getooid met de Leidse «v de corps-kleuren. Het duurde even, voor alle treinen, die reünisten konden aanbrengen, waren' afgewacht, maar de gezellige sfeer deed het wachten slechts enkele ogenblikken echfrnen. Kon. onderscheiding ▼oor J. F. van Wijk Tussen de vele officiële plechtigheden en ontvangsten door heeft het collegium van het L.S.C. Zaterdag ongetwijfeld groot genoegen even tijd ingeruimd de huldiging van de heer J. F. van Wijk. sedert 1915 onafgebroken bediende het. collegium en daarvoor nog 22 jaar in dienst van vele studentengeneraties. Burgemeester jhr mr F. H. van Kin schot, die in een hartelijk speechje aan de langdurige en trouwe staat van dienst herinnerde, deelde in aansluiting hierop mede. dat het H.M. de Koningin had be haagd. de heer Van Wijk de zilveren ere-medaille, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau, toe te kennen. De praeses collegii, de heer M. S. H. G. Heerma van Voss. die de heer Van Wijk allereerst de hartelijkste gelukwen sen van het collegium aanbood met deze hoge onderscheiding, wees ook op de verdienstelijke capaciteiten van de heer Van Wijk en diens bijzondere vriend schap tot de studenten. Namens het col legium bood spreker de heer Van Wijk een gouden potlood met inscriptie aan. De heer Van Wijk dankte met een kort woord. Jeugdvervoer naar de zomerkampen Het Gewestelijk Jeugdcontact in Zuid- Holland vestigt er de aandacht op. dat jeugdgroepen, school- en sportclubs, die in aanmerking willen komen voor de co- ordrnatiereductie op de vervoerskosten naar en van de zomerkampen of -bivaks hun aanvragen op de daarvoor bestemde formulieren tot uiterlijk 14 Juni a.s. kunnen inzenden bij de plaatselijke over koepelende jeugdwerkinstanties in Delft, Dordrecht, Gouda, 's-Gravenhage, Hoek se Waard, Leiden, Rotterdam, Schiedam of Vlaardingen. Open die poorl De herauten voorop, gevolgd door een escorte ruiters, de politiemuziek, een afdeling van Pro Patria. „De Post" en Njord ging het naar de Morspoort. De politiemuziek en Pro Patria konden vrij doormarcheren, maar voor de reünisten was „de poort nog gesloten." Burgemeester jhr mr F H. van Kin schot zou eerst aan de praeses van de reünisten de officiële sleutel er van overhandigen. Men verzamelde zich voor de Morspoort en wachtte op de komende plechtigheid. De burgemeester op zijn beurt wachtte voor zijn veste met de sleutel op een kussen. Er werd rond-. gekeken, maarer stapte géén prae ses naar voren. De burgemeester lachte eens en snapte er kennelijk ook niets van. Er gingen onder de reünisten al enkele weifelende stemmen op om „maar door te lopen", doch déér kwam dan toch de praesese! De burgemeester zei, dat hy als. biyk van hoge waardering voor het bezoek van een zo groot aantal reünisten de sleutel van de oude poort aanbood. Met de wens, dat het de reünisten deze dagen wèl zal mogen gaan. bood de burgemees ter de sleutel aan Jhr mr Van Doorn dankte voor de voortreffelüke ontvangst, die door allen op hoge prys werd ge steld. Eerst toen kon de stoet verder trek ken. Onder enorme belangstelling toog men door de zo vertrouwde smalle stra ten van onze stad. By de universiteit werd korte tijd stilgehouden. Voor de mannen van Pro Patria weerklonk het commando „In de arm geweer" en de commandant van de erewacht meldde zijn troep by de rector magnificus, die deze in gezelschap van de praeses col legii, de heer M- S. H. G. Heerma van Voss inspecteerde. Na dit korte eerbetoon vervolgde de stoet zyn weg naar de Pieterskerk. Daar had ..De Post" zich opgesteld, om mars muziek te spelen. We zagen een „dr" of een „mr", die even aan zijn studiejaren terugdacht en aan de schelleboom moest rinkelen. Er waren onder de reünisten, die „spijbelden" van de plechtige bijéén komst en de genoeglijke conversatie lie ver voorzetten in een café. Ook was er een rijtuig, waarin enkele grijze heren zaten, die het bordje met het jaartal 1390 als een trophee meevoerden. Voor waar, de oude garde De „aanval" op de Morepoort liet even op zich wachten, maar eindelijk kon burgemeester jhr mr F. H. van Kinschot de sleutel van de poort aanbieden aan de praeses der reünisten, jhr mr E. C. U. van Doorn. Toen ging de oude garde de stad bezetten! Foto N. van der Horst Reünisten in Leiden Twee grote peuken lagen er by ingang van de Pieterskerk, toen lange stoet van reünisten naar bi» schoof. Twee grote peuken. Eén van sigaar en één van een sigaret. En deze beide eindjes, zo achteloos en zo royaal neergesmeten, broederlijk naast elkaar liggend op de klinkers voor de wijd open staande kerkdeuren, waf en een symptoom. Een symptoom van de los heid en vrolijke onverschilligheid, waar- meede reünisten van plan waren deze lustrumfeesten te vieren. De gewichtig heid en voornaamheid van het ambt dat zij bekleedden, hadden zij van zich af geschud, zo gauw zij hun voeten gezet hadden buiten de schamele restanten wat eens het station van Leiden Een uur slechts werd de vrolijk heid die tijdens de optocht door de stad reeds had baan gebroken, onderdrukt tijdens de plechtigheid in de Pieterskerk, Bijeenkomst van de Christen-Studenten-Raad Gistermorgen kwam in de Remon- stramtse kerk aan de Hooglandse Kerk- gracht de Christen-Studenten-Raad bij- Dr K. E. H. Oppenheimer, studenten predikant by de Hervormde Gemeente, sprak over de broederschapsgedachte. In verband met de vereenzaming van de moderne mens wees hy eerst op het in dividualisme van de vorige eeuw. dat zich in verschillende levenssectoren, zo als de universitaire, de persoonlijke en sociale, heeft gemanifesteerd. Het indivi dualisme sloeg om in het collectivisme. Het collectieve bewustzijn verdringt het individuele geweten. Demonieën bre ken k»s. Haat. wrok, rancune en ressen timent ontstaan. Tegen de achtergrond van de gigan tische destructie van. het samen-leven klinkt de Christelijke boodschap van I broederschap. Vanuit het concrete mens-zijn van Jezus Christus valt een beslissend licht op dit mensenleven Christus zag ons als Zyn broeders. Dit te anti-individualistisch en anti-collec- tïvistisch. Geen serviliteit, geens slaafs heid, geen zoetheid. Het gaat er om, in dit chaotische tijds gewricht betrekkingen tot stand te bren gen die positief en broederlijk zyn. Ziende op Jezus Christus ontstaat een leven waaruit haat. wrok. ressentiment en rancune zyn uitgebannen. De broe- derlyke geest is noodzakelijk, zowel voor de cultuurdragende elite als voor de ge degenereerde massa. Niets is zo noodza kelijk als de vorming en de verwerke lijking van de broederlijke gemeenschap. Het tot de dood naast elkaar staan, het voor elkaar Instaan, het voor elkaar leven is de functie van de broederschap of gemeenschap in deze apocalyptische tyd. Pater H. L. M. van Rooijen O.SC., die het wezen van de Civitas Academica uiteenzette, legde de vinger bij de ge meenschappelijke verbondenheid tijdens de bezetting van ons land door de Duit sers. De Civitas is een vrucht van een binding in nood. Zy wil zijn een waar achtige gemeenschap. Wy hebben er een bijzondere verantwoordelijkheid, aldus spr. De liefde is de grondtoon van het Christendom. Wij moeten ons er van bewust worden, hoezeer Christus ons liefheeft. Als God ons zo heeft lief-, gehad moeten wij ook elkaar beminnen. In deze liefde schuilt geen sentimenta liteit. Zy is de zuiverste vorm van vriendschap. De liefde van Christus moet het ferment zijn van de gemeen schap van Civitas. En onbaatzuchtige liefde voert ons naar het niveau, waarop wij elkaar leren verstaan en begrijpen. De voorzitter van de Raad, de heer J. van Goudoever, sprak in deze dienst, die ook werd bijgewoond door de rector- ma gnificus. prof. dr B. A. van Gronin gen, een inleidend woord. Aan het eind werd het zesde couplet van het Wilhel mus gezongen. maar toen eenmaal het Pieterskerkhof was betreden, was die kleine ruimte schier te eng voor de grote vreugde van het weerzien. Het weerzien van die goede, oude stad, en het weerzien van al die goede oude bekenden. Schijnbaar achteloos, maar met het potlood en de blocnote in. de aanslag, dwaalden wij door die milde vreugde en legden ons oor te luisteren. Wjj zagen een bekend procureur-fiscaal, u felle requisitoirs menigmaal als knette rende donderslagen door de rechtszaal klonken, met een zakje patates frites in de hand genoeglijk grinnikend voort- wandelen over Montmartre en schate rend om een mop, die een studiegenoot, de hoed luchtia op het achterhoofd, 't debiteren was. Op 't gezapige terrasje van Pam Pam Pim zat een dozijn burge meesters, die gemakshalve maar onmid dellijk een paar kruiken schiedammer hadden laten aanrukken en tegen elkaar zaten op te snijden over hun gemeenten. „Ik was lekker een jaar eerder burge meester dan jij", zei een edelachtbare heer met een vuurrood hoofd tegen confrater, die beslist coco cola wilde drinken, maar er evenwel geen kans vooi kreeg. Een oud-gouverneur-generaal, die bij tijds het netelige Oost-Indië had verla ten, liep zorgeloos met een croquet in zijn linker hand en een voormalig minister aan zijn andere hand op de steentjes van het plein. Zij lachten beiden zeer hartgrondig; dus hadden ze het niet over de politiek. Overal werden blauwe plekken op schouders geslagen en herinneringen uit het verleden opgediept. De meest edel achtbare heer was een vrolijke student- op-leeftijd geworden en de meest serieuze medicus een uitgelaten kwajongen. Een niet onbekend burgemeester uit de omtrek beweerde tegen een collega: „Het is hier verdraaid origineel, zeg; en verdraaid interessant. Alleen is het bier wat te warm en de jenever wat te on- Na dit schone Hollandse proza steven de hy de smalle wenteltrap van de Moulin Rouge op, met een gezicht, alsof hij zojuist het haringkaken of de kortste zeeweg naar Indië uitgevonden had. Zo was er op dat historische Pieters kerkhof een uitgelezen schare bijeen van Neêrlands intelligentsia, zonder dat er ook maar één wanklank klonk. En wij bedachten hoe goed de wereld zou zijn, als het altijd zo was. Alleen maar vro lijkheid en hartelijkheid. Geen jalouzle en zucht naar hegemonie. Geen achter docht en koude oorlog. Geen gepolitiek en gedweep met leuzen. Alleen maar eer lijk vrolijke mensen, die zich verheu gen in elkaar. Hedenochtend, in alle vroegte, namen] Nachtelijk „Gravensteen" Vannacht tegen 1 uur werd het inter nationaal café-bedrijf „Gravensteen" nog eens officieel geopend. Vertegenwoordi gers van de Franse en Spaanse gezanten knipten linten door by de Parijse en Moorse café's- Mr L. A. Kesper en zyn echtgenote woonden de plechtigheden by. Gedurende de gehele nacht was het rond de Pieterskerk een drukte van be lang. Op diverse punten in de stad kon men vanmorgen de gevolgen van het studentenfeest Van de zijde der jury. die belast is met de beoordeling van de etalages ver zocht men ons mee te delen, dat zy haar werkzaamheden tijdelijk heeft gestaakt, maar hiermee onmiddellijk na de lustrumviering zal doorgaan. Goederen voor Ierland niet in stro verpakken Nog altijd bestaat onwetendheid of wordt te weinig aandacht geschonken aan het al lang in Ierland bestaande ver bod, gebruik te maken van stro, hooi, veenmos (dat is sphagnum) of soortge lijke plantaardige producten als verpak kingsmateriaal. Dit verbod is ingesteld om het binnendringen van mond- en klauwzeer te voorkomen. Het ministerie van Landbouw es. waarschuwt de ex porteurs. Herdenkingsure in de Pieterskerk Universiteit is nog, wat zij door eeuwen heen is geweest Zo kwamen zy dan samen in de eeuwenoude Pieterskerk, de „hope des vader lands" èn de mannen, die hun sporen reeds verdiend hebben, of die nog bezig zyn dat te doen: het verleden, het heden en de toekomst. Leldse-universiteits-lgenieen- schap van vele jaren. Het eerste lustrum na de oorlog; lustrum-1950! Zy kwamen byeen om te luisteren naar de woorden van de praeses collegii, van de rector magnificus en van de praeses der reünisten. geestdriftigen zich aan hem, doordron gen als zy zyn van zyn onmisbaarheid, die ook, Ja juist nu, zo sterk geldt Naar mate de maatschappij steeds strengere eisen stelt, springt immers het eminente belang van de vorming, die een student hier op de minst moeilijke wijze kan krijgen, te scherper in het oog. De heer Heerma van Voss eindigde met de wens uit te spreken, dat allen in deze dagen de echte Leidse geest zullen proeven en dat men zal kunnen consta teren. dat de verven van de veelkleurige rok, die elk Leidenaar zo lief pleegt zyn, niet verbleekt zijn, Lw. die v vriendschap en critiek, van gezelligheid en stijl. Onverbleekte kleuren De praeses collegii, de heer M. S. H. G. Heerma van Voss, die het openings- ■oord sprak, Wees er op, dat in dit uui docent naast discipel generatie nevens generatie zyn opgetrokken ter herden. king van het 375-jarig bestaan der Leidse Academie. Onze eerbiedige dank gaat daarbij in de allereerste plaats uit naar de stichter der Hogeschool en zyn Huis. van de leden steeds en ook tijdens dit lustrum van zulk een ware genegen heid en verbondenheid jegens haar laten biyken. Laten wij nooit, aldus vervolgde spr. zyn rede, de tyd vergeten, waarin land en volk werden aangerand, waarin ook de Leidse Universiteit, van alle kanten rerd belaagd. Herinneren wy ons steeds, dat de moedige houding van hen. voor wie deze parel zo lief was, de tegenpar- tyder heeft doen afdeinzen. Nadat enkdie ogenblikken stilte in acht waren genomen voor hen, die hun leven hebben gegeven voor de vrijheid der Academie, wees de heer Heerma Voss er op, dat het zy aan zy s in het verzet reeds de voor de o< ondermijnde muur heeft doorbroken, die allen scheidde van een ware Civita6 Academica. Vyf jaren zyn sindsdien lopen, jaren die duidelijk hebben getoond, welk een grote winst in ideëel opzicht en op practisch gebied in de onderlinge verstandhoudingen en in concrete resul taten wy boekten door de veranderingen in 1945. Dat het L.S.C. in deze wijzigin gen een belangrijk aandeel mocht heb ben, noemde spr. een groot voorrecht. Met een herinnering aan een spreekwoord, dat zegt: „Wie eens water van de Nyl gedronken heeft, hy keert ertoe terug", riep spr. vervolgens de reünisten een hartelijk welkom in Leiden toe. De meesten uwer zullen thans voor het eerst góed kennis maken met het Corps in zyn na-oorlogse vorm. De gevolgen van de jaren 19401945, de ernstige toestand in de wereld, de fi nanciële zorgen en de onzekere perspec tieven, zy doen (het kan niet anders) hun invloed danig gelden. Zy maken ver schillende wensen onuitvoerbaar, rem men soms de energie of temperen de op gewektheid. Wat de financiële moeilyk- heden betreft, deelde spr. mede. dat het Collegium op het ogenblik de mogelyk- heden nagaat van een radicale verande ring in de geldelijke tegemoetkoming. Ondanks deze remmende factoren, zult gij in dezè dagen, aldus de praeses- collegii, geen lusteloos en gedrukt Corps' aantreffen. Steeds weer wijden nieuwe wij nog eens een kijkje. Een bekend dagblad-directeur toverde handschoenen weg in zijn hoge hoed en een niet on- vermaard jurist reed ezeltje op een bar kruk, toen de zon alweer langzaam over de oosterkim begon te kruipen. En een hoge autoriteit bij het bankwezen schud de zijn laatste centen uit zijn zak voor een loempia. Koos van Minerva én Derk de koet sier hadden vela handen te drukken van ministers en kamerleden en andere men sen, die in hoogheid zijn gezeten. En op de rand van het leien dak van de Pieterskerk zat dezelfde uil van vorige week Woensdag, U weet wel, op al dat vrolijke gedoe neer te kijken. Nu verveelde hij zich niet. Hij zat genoeglijk te knipogen. Hij verheugde zich in die echte Leidse vreugde. Och, waarom zou een uil zich óók geen Leidenaar kunnen voelen? 'N HANDIG ZAKENMAN1 Blijdschap en ernst De rector-magnlflcus, prof. dr B. A. van Groningen, die vervolgens hei woord voerde, drukte er namens de Se naat zyn voldoening over uit, dat het L.S.C. by deze lustrumviering de Uni versiteit in het middelpunt der belang stelling wenst te plaatsen. Een verjaar dag van een Universiteit, io ook deze Leidse, verwekt vreugde in ons hart, omdat hy ons erbij bepaalt, dat zy be staat, beter nog. dat zy er nog is. Men verheugt zich slechts over voortduren van iets, wanneer me_ waarde aan hecht. Onze blik gaat dan naar het verleden en onze blijdschap vermengt zich met andere gevoelens: een gevoelen van trots op wat Leiden gedurende zo lange tyd is geweest; een gevoelen van dankbaarheid omdat Lei den dit heeft mogen zyn; een gevoelen ook van gezamenlijke kracht de jaren en eeuwen door. Onze blik richt zich dan ook naar de toekomst, met trouwen, dat het goede niet verloren zal gaan. dat Leiden tot in lengte van lustra Leiden zal blijven. Tussen dat schone verleden en die hoopvolle toekomst schuift zich als vanzelf een blij vandaag, een vreugdevol heden. Vervolgens wees spr. er op. dat wij met deze vreugde steeds vlak by de ernst zyn geweest, omdat die vreugde veeleer haar echtheid, diepte en beko ring ontleende aan de nabijheid van de ernst. Onze Universiteit heeft een taak in de wereld, in ons land. Spr., die er zich van ontslagen achtte om deze taak nader te omschrijven, zette vervolgens uiteen, dat zo van Leidens Universiteit iets wordt verwacht, in het heden ei toekomst, dit eigenlijk van alle aar zigen wordt verwacht. Zo moet het diepe vreugde schenken, dat in samen voeging en samengroeiing van veler werk iets groots tot stand kon komen, waarop men later met trots en dankbaarheid zal kunnen terug zien. Vreugde en ernst aldus niet tegenover of naast elkaar, doch nauw dooreengeweven in een waarlijk feestelijk patroon. Beide, aldus spr., ma- ons tot ware feestgangers. Zy tillen uit boven het alledaagse, boven de sleur van het gewone leven. Zo kan een lustrumviering ons wel eens voor het eerst met kracht bewust doen worden, hoe lief ons onze Universiteit is gewor den. Al naar zijn aard en aanleg zal de één hier volstaan met een direct beleven en de ander ook overgaan tot bewuste bezinning. Ondanks dit onderscheid zyn lustrum feesten duidelyk en onverdeeld ook col lectieve feesten. Op deze feesten toch komen mensen byeen, die willens en we tens elkander zoeken. Om geen andere reden dan omdat zy reeds a priori by elkander behoren. Zy zijn immers leden van hetzelfde geheel, kinderen van de zelfde Alma Mater, burgers ener zelfde Civitas. Allen, hier byeen, voelen wy als leden van het grote geheel der Uni versiteit, die nu 375 jaar lang heeft ge en gewerkt en in de verheffing ons volk en zijn cultuur een belang rijk aandeel heeft gehad. Voorts voegen zich by ons in de geest allen, die gedu rende byna vier eeuwen achtereenvol gens de Universiteit pro virili parte heb ben gedragen en gevormd. In deze op zo menigvuldige gronden rustende synthese van blijdschap en ernst, gaan wy deze lustrumdagen in. Moge de vreugde ge adeld worden door de stille ernst van ons inzicht in het wezen onzer Universi teit en ons begrip van de eigen verant woordelijkheid, aldus besloot de rector- magnificus zyn rede. Rijkdom verworven De praeses der reünisten, jhr mr E. C. U. van Doorn, die als laatste spr. het woord voerde, noemde het een voorrecht Leiden gestudeerd te hebben. Wat een rykdom hebben wy in deze stad in onze studententijd verworven. Hier in Leiden erd de grondslag gelegd van onze we tenschappelijke vorming, maar ook van onze vorming als mens. Hier deden wy voor later levenskracht en levenslust op. Welk een rijkdom ook om ons nog steeds te voelen kinderen van onze Alma Mater, ons verbonden te weten met die roem rijke Universiteit, die ons in de loop der jaren was centrum van wetenschap, doch ook bolwerk van de beginselen van hu maniteit en vrijheid. Die rykdom. aldus spr., blijft. Geen oorlog, geen bezetting kan ons die rijk dom ontnemen. Integendeel, wat Leiden was en deed in de donkere dagen van wreed onrecht, heeft ons. ouderen, nog eens te meer met trots het voorrecht doen beseffen deel uit te maken van de Leidse universitaire gemeenschap. Cle- veringa's alarmsignaal, hier het sein tot daadwerkelijk verzet, heeft op ons, bui ten Leiden, een overweldigende indruk gemaakt. Het was voor ons duidelijk: onze Universiteit was nog. wat zy door de eeuwen heen is geweest: Praesidium Libertatis. Zo ooit, dan voelen wij nu en hier met ontroering hoe nauw wij met Leiden verbonden zijn. Leiden is nog altijd Leiden, ons Leiden. Wij zijn weer thuis! Spr. zette vervolgens uiteen, dat het doel van de komst der reünisten tweeër lei is. Enerzijds willen wij waarnemen, wat de jongeren hebben gemaakt van het Corps hun door de ouderen over geleverd. Anderzijds komen wy hier in Qns eigen, persoonlijk belang: om terug te keren naar de bron, waaruit wy een maal onze levensmoed verkregen heb ben. _r mr Van Doorn, die op deze plaats niet wenste in te gaan op de moeilijk heden. die vooral sedert de oorlog hun druk op het studentenleven doen gevoe len. gaf met nadruk te verstaan, dat de reünisten bij de oplossing daarvan niet afzijdig willen blijven staan, maar van harte gaarne bereid zijn om met raad en Bevordering van onze handel met Antillen Op het ogenblik vertoeven in d« Ne derlandse Antillen een vertegenwoordiger van J. V. van Heijst en Zonen. Den Haag en Vau Grasso's Machinefabrieken N.V. Den Bosch en mej. H. Walvis van het damesconfectiebedrijf Wally in Den Haag. Bouane maakt Nederlandse propaganda onmogelijk Kort geleden heeft de Curacaose arts de heer P. H. Hartz enige lezingen in het Spaans gehouden aan de Venezolaanse Universiteiten van Merida en Maracaibo over het medische onderwijs in Neder land. Hij had daarvoor projectieplaatje» nodig, die hij in Nederland door de be middeling der stichting Culturele Samen werking aanvroeg, doch hy heeft ze nim mer ontvangen, daar de verzending ten gevolge van de Nederlandse uitvoerfoe» maliteiten werd opgehouden. E.C.A.-film over de Rijn Op doorreis naar Antwerpen kwam hedenmorgen te Rotterdam het Zwitserse Rijnschip „Krembs" uit Bazel aan met een internationaal gezelschap aan boovd onder leiding van de Berlijner Herbert B. Fredersdorf. vertegenwoordiger van de Unafilmmaatschappij, die in opdracht van de E.C.A. een film maakt over de Rijn, onder de titel „Rivier zonder gren zen" om de verbondenheid der Rijnlan den moet aantonen. Vanochtend werden opnamen in Rotterdam gemaakt. De in houd komt neer op de lotgevallen van een weggelopen scheepsjongen, gespeeld door Charly Knetske. ook met daad te helpen. Ook in deze dagen staan wij open voor besprekingen, waarbij wij ons kunnen verdiepen in de problemen van het studentenleven van deze tijcL Spr. besloot zyn toespraak met de verwachting uit te spreken, dat allen in deze dagen tezamen zullen zijn als één feestvierende familie, uiteenlopend in leeftijd, maar eensgezind in de liefde voor het Leidsch Studenten Corps. Met het opruimen zijn kapitalen gemoeid (Van onze correspondent) 'Tijd is geld", zegt de zakenman, die zyn concurrent met behulp van de snelste vervoermiddelen de loef wil afsteken. Even waar In leder geval voor de Duitse toestanden Is het omgekeerde: „geld is tijd". Want voor een opbouw, die in Duitsland noodzakelyk is, is veel geld nodig. Hoe meergeld er beschikbaar is, des de verloren oorlog geheeld kunnen worden. Zon- te vlugger zullen de wonden der geld zijn de vele opbouwplannen i Om het leven in Duitsland weer in nor male banen te leiden komt de weder opbouw op het tweede plan te staan. Men is al gauw geneigd te vergeten, dat slechts kan opboui daarvoor over voldoende terreinen be schikt. Wie in een oerwoud een boerderij wil beginnen, moet eerst kappen en ploe gen. In Duitsland behoeft men weliswaar geen bomen te vellen, maar ook hier staat men voor een oerwoud, een oer woud van puin. Fabrieken, huizen, werk plaatsen, bruggen kunnen eerst dan weer gebouwd worden, wanneer het puin is opgeruimd. Dat is een zeer belangrijke post op de meeste wederopbouwprogram- die vaak enorme bedragen ver slindt. Waar eens een enorme ijzerfabriek stond, liggen nu stukken ijzer en staal in elkaar gekronkeld. Vakarbeiders moe- uit elkaar halen, in kleine stukken verdelen en transporteren. Ingenieurs moeten berekenen, wat er van de oude gebouwen nog te behouden gebruiken is. Ook de bouw van woningen baart grote zorgen. Voor de nieuwbouw moe de terreinen met puin schoonge maakt worden. Voor een deel nog ge spaard gebleven huizen worden neerge haald, omdat ze niet veilig genoeg zijn nieuwe woningen. Zelfs oude fun-, damenten moeten vaak als onbruikbaar uitgegraven worden, om plaats te maken nieuwe. Dat alles kost duizenden arbeidsuren en uurlonen. Eerst wanneer die uitbetaald zijn, kan de eigenlijke wederopbouw beginnen. Het geld speelt hier dus langrijke rol en maakt uit in hoe korte tijd Duitsland verlost zal zyn van h< puin. Het opruimen van één kubieke me ter puin kost ongeveer 3.50 D-mark. Men begrijpt, dat het opruimen van enkele millioenen kubieke meters puin kapitalen kost. Hannover heeft voor het opruimen van puin 1 mil- lioen D-mark ter beschikking ge steld. Dat betekent, dat een hoeveel heid van ongeveer 300.000 kubieke meter puin verdwijnt Er blijft dan nog ongeveer 4,1 millioen kubieke meter over. Het is dus niet te ver wonderen. dat het stadsbestuur ver klaart dat het einde van de puin- ruiming niet valt te bezien. In Keu len waar ongeveer 72 procent ver woest werd en waar van de 30 mil- r Industrie en handel niet uit te voeren. Hoen kubieke meter ongeveer 5 mil lioen is opgeruimd neemt men aan, dat men, wanneer men in het tegenwoordige tempo doorgaat, nog 25 jaren nodig zal hebben om de stad van puin te zuiveren. Hoewel de burgers van Düsseldorf 20.800 vrijwillige werkdagen aan het gra ven zijn geweest, zal het nog 20 jaar duren voor de 11,3 kubieke meter puin is opgeruimd. München is voornemens per maand 150.000 kubieke meter op te ruimen om zodoende in 21 maanden puin- vrij te zijn. Maar ook hier moet de goede wil het afleggen tegen het gemis aan financiën. In Berlijn zou na 25 jaar geen puin meer te zien zijn, wanneer van nu af aan 30.000 arbeidskrachten constant aan de opruiming werden te werk ge steld. In alle steden ln het Noorden en Zui den van de Bondsrepubliek is de toestand dezelfde: dat men met de aanwezige technische hulpmiddelen ln een bepaald aantal jaren met het opruimen van het puin gereed zou kunnen zijn. wanneer niet het benodigde kapitaal daarvoor ont brak of slechts ten dele aanwezig was. Een gelukkige uitzondering vormt Karlsruhe. Men neemt aan, dat daar aan het einde van het volgende jaar het puin van de aardbodem zal zijn verdwenen. Waardevol puin Wat doen de steden met het puin? Over het algemeen wordt het gebruikt om op verschillende plaatsen in de stad verbeteringen aan te brengen. Waardevol puin wordt gebruikt om er nieuw bouw materiaal van te vervaardigen. In de hoofdstad van de Bondsrepubliek. Bonn, d de 400.000 kubieke meter puin van het totaal verwoeste oude stadsgedeelte niet weggevoerd, doch gebruikt om het aan de oever van de Rijn gelegen stads gedeelte op te hogen, zodat het niet door het jaarlijkse hoge water kan worden be dreigd. In bijna alle andere steden, die voortdurend bedreigd worden door het hoge water, zijn overeenkomstige maat regelen genomen. Op vele plaatsen zijn midden ln de verwoeste gebieden bedrijven opgericht, die uit het puin nieuwe bouwmaterialen vervaardigen. Een fabriek van bouw materialen in Düsseldorf heeft op deze manier tot nu toe 42.000 stenen gepro duceerd. Hierdoor worden vele kosten gespaard.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | | pagina 3