SMUTS VAN ZUID-AFRIKA
MORGEN 80 JAAR
NIECWE LEIDSCHE COUBANT
DINSDAG 23 MEI I9S0
Taxi-ondernemers over
traden rijtijdenbesluit
Kantonrechter deelde boeten uit
Al de leden vijf in getal van een
onlangs in Leiden opgerichte taxi-on
derneming moesten voor de kantonrecn-
ter terechtstaan voor overtreding van
het rijtijdenbesluit. Het O.M. hield een
scherp requisitoir en had eerst tegen
iedere vennoot preventieve hechtenis
willen vragen. Ditmaal wilde de amb
tenaar echter nog volstaan met het
eisen van hoge boeten: in totaal f 1350
voor de vijf vennoten.
Mr J. H. van Uden, secretaris van de
Bond van Bedrijfsautoverkeer in Ne
derland, wees er op, dat deze zaken veel
overeenkomst hebben met die tegen de
ATO te Eindhoven en Breda, die on
langs voor 2000 overtredingen terecht
stond. Door prijsverlagingen en scherpe
concurrentie moesten de werktijden
haast vanzelfsprekend langer worden,
wilde men het bedrijf niet behoeven te
sluiten. Daarom vroeg mr Van Uden
nog een draaglijke straf.
De kantonrechter veroordeelde dc
vennoten tenslotte tot een gezamenlijke
boete van f 370 of 185 dagen hechtenis.
De kantonrechter veroordeelde voorts
enkele taxi-ondernemers tot f 10 boete
of 4 dagen.
C.HJ.G. Leiden
De Chr. Hist. Jongerengroep te Lei
den houdt morgenavond in „Rehoboth"
een bonte avond, waar „iedereen" wel
kom is. Op deze wijze wordt het seizoen
géslóten. Gesproken zal o. m. Worden
over het weekeinde te. Noordwijkerhout,
dat door de Leidse groep wordt georga
niseerd en waarop ook de leden van de
groepen uit het ringverband worden
verwacht.
Volkstuinders benoemen
een jubileumcommissie
In de jubileumcommissie voor de vie
ring van het tien-jarig bestaan van de
Leidse bond van volkstuinders zijn ge
kozen: tot voorzitter de heer J. H. Kerk
vliet van de vereniging V.T.L.; tot secre
taris de heer T. Gressie van de vereni
ging Cronestein en tot penningmeester
de heer C. Vermeer van de vereniging
Tuinlust. Rijn en Schiekade 98; even
tuele giften zijn bij hem hartelijk wel
kom. Eind Augustus of begin Septem
ber zal er zowel een jubileum-feestavona
als een tentoonstelling worden gehouden.
Kinderen langs de deuren
Het wordt zo langzamerhand de ge
woonte, kinderen zelfs kleine er op
uit te sturen voor inzameling van gelden
voor een of ander doel. De mogelijkheid
bestaat natuurlijk ook, dat zij er uit
eigen toeweging op uitgaan. Dezer dagen
kreeg ik er op één middag twee. De een
vroeg geld voor een verloting in een
clubje waaraan het meisje venbonden
was en de ander deed 'het om een reisje
van de buurtvéreniging. Dat werd ten
minste aangevoerd. Het gebeurt ook wel,
dat kinderen de mensen op Zondag las
tig vallen. Kan daaraan geen paal en
perk worden gesteld? Mijns inziens gaat
van deze „bedelarij* generlei verheffen
de invloed op het kind uit. Het doel van
een inzameling moet toch minstens dui
delijk kunnen worden aangetoond.
Leiden. J M
De Avondmuziek
De heer P. Uiterlinden deelde ons nog
mee, dat aan het eerste concert in het
kader van de Avondmuziek in de Hoog
landse kerk, zoa'ls gemeld te houden op
5 Juni, mevrouw W. Koops. alt, en mevr.
I. van Calcar, viool, medewerking zullen
verlenen. Uitgevoerd zal worden o.a. de
aria uit de Mattheüs-Passion ..Erbarme
Diöh".
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Wilhelmus J M, zn v: W
J M Kloos en J E de Tombe; Nicolaas.
zn v J Westbroek en A Evers; Johannes
B zn v J J Turk en J M Kennis; Mar
tina M J, dr v P N Marcelis en A M
Redegeld; Laurentius M M. zn v M L
Heruer 'en C A Hendriks; Maria L C, dr
v C P W Knijnenburg en C P T van
Wetten; Engelina C, dr v E M de Klerk
en M Stouten; Hendrik, zn v J de Rid
der en E Kleijn; Bernard, zn v M H J
van der List en S B Antoine; Johanna J,
dr v J Rijsbergen en M Singeling; Hen
drik N. zn v H N Overvliet en E Mol;
Sylvia B. dr v C Klein en E H Planjer;
Johannes, zn v J H Clements en J Ba-
velaar; Johanna P, dr v A van der Meij
en N M Wallenburg; Dora A. dr v A J
van Dijk en C M van Til; Gerrit, zn v
A Zandbergen en J M Verhagen; Edith
J dr v P Stuivenberg en J JC de Vries;
Alida J C, dr v C Heemskerk en W van
der Plas; Edith, dr v R A van Stokkum
en J Wilbrink; Leonardus, zn v L de
Jong en A J Hogenes.
OVERLEDEN: C van der Haven,
huisvr. v. G J Dexel, 42 jr; W O K
Blietz, man, 74 jr: B Oudshoorn, man,
73 jr; A M van Galen, vr, 63 jr.
GEHUWD: G F Weijers en P A J
Groenewoud; J F H van der Meel en P
J C van der Drift; J van Egmond en C
S Brandt; D W van Bekkum en A R E
haar voorstellen. De commissies Luft
Colen konden zich door hun formuler
gen niet van dogmatische smetten
Stadsnieuws
Prof. G. van den Berg over het rapport
van de commissie-De Monchy
Zij heeit aigedaan met de klassieke dogmatiek
Naar aanleiding van het deze week
verschenen rapport van de commissie-
De Monchy hield prof. mr dr G. van den gen niet van dogmatische smetten vrjj-
Berg uit Amsterdam gisteravond in de
Academie een voordracht over de
rechtsbescherming tegen de onrechtma
tige gedragingen van de Overheid ter
verwezenlijking van de rechtsstaat. Daar
de spreker zelf deel uitmaakte van deze
commissie was de behandeling van dit
uiterst actuele onderwerp bfj hem wel in
bevoegde handen.
Allereerst behandelde prof. Van den
Berg breedvoerig de geschiedenis yan dit
onderwerp. Reeds in de oude Republiek
deed zich dit vraagstuk voor. In de
tweede helft van de negentiende eeuw
kwam het echter als hèt vraagstuk van
de administratieve rechtspraak naar
voren. In die jaren verdedigde Buys de
stelling, dat ieder zich voor de onrecht
matige overheidsdaad tot de rechter zou
kunnen wenden. Hij zag als de taak van
de. uitvoerende macht de mechanische
toepassing van de wet, terwijl de rech
ter slechts toezicht hoefde te houden op
eventuele schending van de mechani
sche toepassing.
Van de drie commissies, die zich in de
loop der jaren met de onrechtmatige
overheidsdaad hebben beziggehouden
was de commissie-Cappeyne door de
exclusieve opsomming van de gevallen,
waarin men zonder bezwaar tegen de
onrechtmatige overheidsdaad bij ae rech
ter kon ageren, nog het meest reëel in
Het grote bezwaar, dat prof. Van den
Berg tegen de drie commissies had, was
hun verafgoding van de klassieke dog
matiek van de administratieve recht
spraak. Het moderne staatsbestel echter
is dit oude stelsel totaal ontgroeid. De
uitvoerende macht in het moderne
staatsbestel werkt zelf tot op zekere
hoogte mee aan de rechtsvorming. On
rechtmatige overheidsbeschikkingen ko
men weinig voor. Rechtvaardige beschik
kingen krijgen veelal echter een onrecht
matige indruk door beleidsfouten. Wij
kunnen niet alle beschikkineen aan het
oordeel van de onafhankelijke rechter
onderwerpen, willen we de rechtsopvat
ting van het volk, dus de democratie,
vertegenwoordigd in het bestuur, niet
vermoorden.
Prof. Van d©n Berg achtte het hoger
beroep in deze kwestie de ideale oplos
sing, waardoor het hele beschikkings-
beleid gecontroleerd werd. Vervolgens
behandelde spr. de hoofdstrekking van
de voorstellen der commissie-De Mon
chy. De twee belangrijkste punten uit
het rapport vormen wel het wetsont
werp B A.B. (Beroep Administratieve
Beschikking) en het wetsontwerp
OD.O.L. (Onrechtmatige Daad Over
heidslichamen). Heel belangrijk is de
uitbreiding die het O D.O.L.-wetsontwerp
aan het begrip van de onrechtmatige
overheidsdaad geeft. Volgens de nieuwe
formulering hebben we namelijk met
een onrechtmatige overheidsdaad te
doen, wanneer de beschikking in strijd
is met de wet of wanneer ze in strijd is
met de zorgvuldigheid, die in het maat
schappelijk verkeer bestaat ten aanzien
van een anders persoon of goed-
Afbraak van een pand
aan het Levendaal
Reeds geruime tijd geleden werd beslo
ten 't pand Levendaal 118, waarvan de
gevel aan de Kraaierstraat ong. 65 cm uit
het lood tond, af te breken. De bewoners
hébben dezer dagen een woning toege
wezen gekregen en met de afbraak kon
dus worden begonnen De benedenver
dieping blijft staan. Krijgt men daarvoor
vergunning, dan zal men het huis spoe
ding weer compleet maken. De politie
heeft i.vm. dè afbraakwerkzaamheden
de Kraaierstraat afgesloten. Het werk
ontlokte vanmorgen veel bekijks.
O ECSTGEEST
Burgerlijke Stand
Geboren: Klazina C., d. v. A. van den
Hoek en P. K. Post, Haagsestraatweg 8;
Louis H., z. v. P.- J. A. Sanders en A. Th.
M. van Will, Emmalaan 75; Neeltje, d.
v. P. Vletter en K. M. de Vreugd, Rijns-
burgerweg 47; Robert C., z. v. C. Sira
en S. Zwart, Duivenvoordestraat 43;
Antoinette C. J. A., d. v. J. J. Th. van
der Maat en J. Ph. R. Bracco Gartner,
Frederik Hendriklaan 11; Wilhelmus C.
J., z. v. J. J. Robert en J. M. Th., van
Haasteren, Regentesselaan 3.
Overleden: A. van Duijn, e. v. C. G.
Perfors, 67 j.; Adriana M. Lubbe, 33 j.
Getrouwd: H. Verstraten en M. La
Lau; H. C. Hooijmans en E. Deme;
Balk en J. H. van Veldhoven; J. N. Stol-
ker en P. C. van der Vijver; C. Th. Bunk
en C. Oudshoorn; H. A. Moorman en H
J. M. Gorree.
Ondertrouwd: Ph. J. de Graaff en C
van Heuven; W. J. van der Linde en C
van Ispelen; R. L. P. Siegers en E. Raat
VALKENBURG
Eerste-steenlegging
Aan de Marinus Poststraat zullen niet
minder dan 27 nieuwe woningen verrij
zen. Met het werk is reeds begonnen. De
wethouder van openbare werken, de
heer N. Ouwersloot. zal van dit complex
morgenmiddag om half 5 de eerste steen
leggen.
De opgravingen.
De opgravingen, onder leiding van prof.
Van Giffen, zijn weer voortgezet. Het ge
deelte van het Kerkplein, waar de nood
kerk heeft gestaan, zal nu onderzocht
worden. Wel heeft men een vermoeden,
wat men op die plaats op ongeveer vier
meter diepte zal aantreffen, maar door
de opgravingen zal dit definitief moeten
worden aangetoond. Over enige weken i:
oor de liefhebbers van deze weten
schap wel weer wat te genieten.
VOORSCHOTEN
Geboren: Angéline D d v C Fortanier
en Th A M Genet; Franciscus W z v P
A v d Krogt en P A Slingerland; Jan C
z v C de Jong en G v d Scheur; Hen-
dricus J A z v J Langver en M J Wisse;
Benjamin H z v C v d Ende en J M
Bazuin.
Ondertrouwd: J J de Jonge, 33 jr en
MAM Meijer. 35 jr.
WARMOND
V.V.V.-gids.
Door de afdeling Warmond van de
Vereniging voor Vreemdelingenverkeer
is een keurig verzorgde gids uitgegeven
die voor vele watersportbeoefenaars van
groot nut kan zijn. Zo zijn alle verbin
dingen met Warmond per bus of trein
er in opgenomen.
ZOETERWOUDE
Geboren: Gerardus P C z v J P Wol
vers en C C Disseldorp; Geertruida M M
d v J C Moerkerk en C P Zandbergen;
Jozef F M z v P J Brouwer en M A v d
Sanden; Henrietta A M d v C J Berg en
P C Haak; Johannes C J A z v W J
Mooijman en E G P de Boer; Johannes
W A z v W C de Gróót en C M Pieterse;
Johanna WEdvCJvd Hoeven en
G M van Benten; Cornells z v J Borst
en A v Unen; Dingena C M d v C D de
Rooij en C M v d Berg; Maria Cl d v
H G Ammerlaan en A J Berk; Gerardus
WGzvWJvd Hoeven en M A On
derwater; Wilhelmus Th z v W M van
Marwijk en A M van Santen; Jacoba M
d v P H v d Voort en M C v d Akker;
Elisabeth Cl d v H v d Stoel en C Roest;
Johanna E d v N A van Velzen en J
van Zeist.
Getrouwd: C Chr C Rotteveel en C M
Ammerlaan; J J van Mil en A E M van
Heck; J A Oosterveer te Voorschoten en
J v d Eist; H J Visser te Leimuiden en
C J van Velsen; P B Onderwater te Leid-
schendam en A M P de Jong; J Turk en
P Groen te Ter Aar.
Overleden: H Hogewoning, 80 j,, wedn
van I v d Deijl; L Kox, 86 j., wed. van C
Kankerinstituut krijgt
ruim één gram radium
Nog een loterjj nu voor Röntgen-
behandeling
Voor de f72.000 die de loterij voor het
Ned. kankerinstituut heeft opgebracht, is
een hoeveelheid radium aangekocht, die
het bezit van het instituut aan radium
heeft gebracht van 300 milligram tot
1060 milligram. Gisteren werd eer. repro
ductie van een radiumnaald symbolisch
overhandigd.
De 300 milligram waarmee het insti
tuut werkte, kon als verouderd worden
beschouwd. Men bezat slechts twee soor
ten naalden. Slechts zelden was een de
zer naalden ideaal voor een te behande
len gezwel; als regel waren de naalden
te kort. Aan de nieuwe aanwinst wordt
in België hard gewerkt. Dan zal het in
stituut beschikken over 225 naalden in
drie verschillende sterktereeksen en vijf
verschillende lengten. Voor elk gezwel
kan dan de meest passende combinatie
worden gebruikt. Bovendien zal men dan
156 tubi radium bezitten. Geen instituut
ter wereld bezit thans een dergelijk ra
tioneel systeem voor radiumbehandeling.
Men is van plan nog dit jaar een twee
de loterij te houden, met niet minder dan
2,4 millioen loten (5 series van 480 000),
ten bate van een installatie voor Rönt-
genbehaindeling met een spanning van 4
millioen volt. Daar is een gebouw voor
nodig met 3% meter dikke betonnen
:n. Voor het radiumbezit wordt een
speciale kluis gebouwd van dikke ijzeren
platen. De naalden met radium worden
opgehangen in een kistje, dat door twee
mannen nauwelijks kan worden getild.
Per schoorsteen vijl cent voor de
kankerbestrijding
Ook de schoorsteenvegers in ons land
willen hun (schoor) steentje bijdragen
voor de kankerbestrijding.
In dc maanden Juni, Juli en Augustus
zullen alle leden van de Nederlandse
schoorsteenvegerspatroonsbond in Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag. Haarlem
en Schiedam voor iedere schoorsteen,
die zij in deze periode vegen, vijf cent
van hun eigen inkomsten afstaan voor
het goede doel.
De totale opbrengst komt ten goede
van het Nederlandse kankerinstituut.
UITSLAG LOTERIJ KANKER
BESTRIJDING
Gisteren vond de trekking plaats van
de loterij, die is gehouden ten bate van
het Ned. kankerinstituut te Amsterdam.
De eerste prijs goederen ter waarde
van f 10.000, viel op nummer 214.815. de
tweede prijs op nummer 37.894. een per
sonenauto. De 480.000 loten waren in zes
weken tijds uitverkocht.
WATERMAN UIT PRIOK
VERTROKKEN
Het troepenschip Waterman is op 18
Jei van Priok vertrokken met 5-8 R.I.
n de verbindingsafdeling van de 3e di-
ïsie aan boord
Visseiijgoli
Ondanks pessimisme was de Maandag-
mr.rkt iets beter.
De tonggnprijs, die de laatste weken
in IJmuiden wel een schrille afspiege
ling heeft gegeven van de algemene
depressie in de vishandel, liep Maandag
voor het eerst weer iets omhoog. De
tong I en II bracht het zelf tot boven
40 cent per kg en de eindnoieringen
kwamen resp op 74 en 94 cent De rode
poon. die er heel wat minder aan de
markt was dan de voorgaande weken,
haalde eveneens weer een lonende prijs:
f27. en de schol, die op het ogenblik
wat ruimer wordt aangevoerd, noteerde
van f22 tot f 17 naar gelang van de
grootte. De schelvis bleef aan de lage
kant: f2119 voor de grove soorten en
de IJslandse vis deed het helemaal niet.
Grote partijen koolvis, kabeljauw en
schelvis moesten worden opgehouden
De besommingen variëerden dientenge
volge van vry goed tot zeer slecht. De
Simon de Danser maakte f 11.500 buiten
de opgehouden vis, de Medan, die van de
Noordzee kwam, f 10.200. de Limburgia
f7200 en de Batavia f9100,ivier besom
mingen, waar vier maal geld mij moet.
Van de loggers was de Java de hoogste
met f5050; de week-loggers variëerden
van f1300 tot f2700.
Vandaag weer overvloed.
De Dinsdagmarkt werd bepaald door
een flinke aanvoer van de Thorina. die
1400 kisten IJslandse vis meebracht. De
KW 7 had 225 manden, de KW 124: 270,
de RO 101: 165 en de KW 37: 520 man
den. Deze laatste vier schepen zijn van
Maandag blijven overliggen.
Tegenvaller voor Belg.
De Belgische logger Z540 (Orion)
moest door zijn landgenoot O 154 met een
motordefect in IJmuiden worden binnen
gesleept. De Oostendenaar is later weer
naar de visserij vertrokken, maar de
Z 540 blijft in IJmuiden om te repareren.
Polderman voor Woensdag.
Met 1050 kisten is de Johannes Pol
lman (IJm. 20) thuisstomend voor de
Woensdagmarkt. Veel aanvoer van log
gers kan voor morgen niet worden ver
wacht. daar 'het grootste gedeelte van
de loggers afgelopen weekeind al binnen
kwam.
De trawl-logger KW 108 (Gebroeders)
is voor enige dagen naar Amsterdam
verhuist, om daar te repareren, d-e
Floris (KW 59) gaat in IJmuiden de
motor reviseren en de trawler Limbur
gia is in dok gegaan voor een schoon
maakbeurt en reparaties.
De logger Eendracht (KW 168), die
enige weken voor reparatie heeft binnen-
gelegen, is Maandag weer voor de
trawlvissery uitgevaren.
Ook de Scheveningse vloot heeft zich
prachtig hersteld. Scheveningen had
voor de oorlog, in 1938, 111 loggers, in
1949 hetzelfde aantal, maar beter toege
rust en groter. In 1948 bedroeg de uit
voer rond 25 millioen gulden en Scheve
ningen alleen bracht het tot meer dan
10 millioen.
Een steike figuur, stamverwant met ons volk
Jan Christiaan Smuts, de bekendeIn de tweede wereldoorlog kreeg Smuts
Zuid-Afrikaanse veldmaarschalk, bereikt de maarschalkstaf en werd in 1942 op-
morgen de 80-jarige leeftijd. Over heel geiiómeri in het Engelse oorlogskabinet.
de wereld telt hy zyn vurige vereerders,
ook in Nederland. Als Smuts alle plaat
sen in Zuid-Afrika, die hem willen eren,
zou bezoeken, dient h(J zièh een vlieg
tocht te getroosten van 3000 mijlen. Hem
wacht het ere-burgerschap van Johannes
burg cn de burgers van Kaapstad bicden
hem een geschenk in geld aan, dat hem
in staat zal stellen op dc hellingen van
de Tafelberg een villa te bouwen.
Wij kunnen het niet appreciëren, dat
te oordelen naar een bericht van Ass.
Press, de Zuid-Afrikaanse minister van
Posterijen. Erasmus, aan de radio-omroep
te kennen zou hebben gegeven, dat de
grote staatsman geen buide mag worden
gebracht in een speciale radio-uitzending,
omdat zulks „politieke propaganda" zou
zijn, hetgeen de Nationalisten niet wel
gevallig ls.
Wij echter behoren tot diegenen, die
de verdiensten van Smuts niet genoeg
kunnen uitmeten. Hij werd in 1870 op
een boerderij in het dorp Riebeek ge
boren en zijn vader stamde uit een Cal
vinistisch Zeeuws geslacht. Zijn moeder
was een afstammelinge van Franse Hu-
De nationalistische oppositie, de hand
having van de blanke suprematie be
ogende, heeft tenslotte .(misschien „voor
lopig") gezegevierd, maar niet te ont
kennen valt, dat het bewind van Smuts
Zuid-Afrika vormde tot een hechte hoek
steen van het Britse Gemenebest.
Nog vers ligt ons Nederlanders zijn be
zoek aan ons land in herinnering.in Oc
tober 1946. Tijdens zijn bezoek werd hem
door H.M. de Koningin een lunch aan
geboden, waarbij ook H.K.H. Prinses Ju
liana en Prins Bernhard aanwezig waren.
Hem werd het Grootkruis in de orde
an de Nederlandse Leeuw verleend,
terwijl de Senaat der Leidse Universiteit
hem het Eredoctoraat in de Rechten aan
bood. Hij was het. die in de Ridderzaal
een vurig beroep deed op de volken van
Europa, zich nauwer aaneen te sluiten en
een „Economische Raad" bepleitte.
Eindigen wij met de woorden van de
voorzitter der Eerste Kamer, Prof. Kra
nenburg,: „Een staatsman
wij de stamverwantschap met ons volk
aanvoelen, een der grootsten en sterk-
sten". Moge Smuts in zijn villa op de
Tafelberg nog een schoon cn overpein
zend leven beschoren zijn! Voordien zal
Smuts het reizen echter nog niet op
geven en o.a. een bezoek brengen aan
„Door de Eeuwen
Trouw"
De stichting „Door de Eeuwen Trouw"
heeft dezer dagen in een persconferentie
in Hotel Pomona te 's-Gravenhage een
oproep gericht tot de Nederlandse rege
ring en het volk om Ambon te steunen-
De doelstelling der stichting gaat ver
der, zij wil namelijk ook ijveren'voor de
volken van de Minahassa en Timor en
andere Indonesische volkeren, die het
zelfbeschikkingsrecht verlangen,
woorden „Door de eeuwen trouw"
op het monument in Ambon voor hen,
die voor Nederland gevallen zijn, aldus
vertelde
Thans zijn de Ambonnezo» door het
land, waaraan zij hun trouw hadden ver
pand, losgesneden. Zij hebben dus geen
verplichtingen meer. maar rechten heb
ben zij nog steeds. Het eigenbelang var
Nederland mag er niet toe leiden, dat het
zelfbeschikkingsrecht wordt opgeofferd.
Het is nu de tijd voor Nederland om
trouw te vergelden.
Als de Nederlandse regering zal op
treden tegen Ambon, zal de stichting elk
ter beschikking staand middel te baat
nemen om hiertegen op te komen.
Men zal zich houden aan de Grondwet
doch, evenals de regering deed. lopen
langs het randje van de Grondwet.
De stichting is voornemens, gelden
te zamelen en schepen met voedsel
medicijnen naar Ambon te zenden. Men
gelooft niet dat de regering een uitvoer:
vergunning van rijst zal durven wei-
De stichting heeft reeds een telegram
aan het Nederlandse Rode Kruis met
een afschrift aan het internationale Rode
Kruis gezonden met een verzoek, om
Ambon te helpen.
Het bestuur bestaat uit de heren H-
Coenradi, voorzitter, dr J. Nieuwenhuis,
vice-voorzitter, A- van Rossum, secreta
ris. Floralaan 148, Eindhoven. W. C. d-
Vries, penningmeester, Berg
genoten. Nadat de jeugdige Sm-uts te
Stellentoosch gestudeerd had, trok hij
na-ar Engeland, waar hij re Cambridge zijn
graad behaalde voor Meester in de Rech
ten. Op 24-jarige leeftijd keerde hij naar
Zuid-Afrika terug, waar hij zich te Kaap
stad vestigde als advocaat en al spoedig
verzeild raakte in de politiek.
Aanhanger van Paul Kruger, voerde
hij een heftgie anti-Britse campagne.
Toen in 1899, de Boerenoorlog uitbrak,
had Smuts zijn boek „Een Eeuw van On
recht" gepubliceerd. Dapper nam hij deel
aan de strijd en werd na de val van Pre
toria benoemd tot opperbevelhebber var
alle troepen. Hij ls het. die na een nood
lottige krijg, de grondslag legde voor eer
politiek van verzoening met Engeland,
welke hem critiek van de Nationalisten
op de hals haalde. Toen de Federatieve
Unie van Zuid-Afrika tot stand kwam,
werd Smuts minister van Financiën
onder Botha.
lij de eerste wereldoorlog zien wij hem
als Brits Luitenant-Generaal en deel uit-1 Nuen'en," N -Brabant. De girorekening
makende van het oorlogskabinet van
Lloyd George. Hij is de man, die de Vol
kenbond vurig verdedigde en na de dood
van Botha, minister-president werd van
de Unie.
de stichting is nr 5135 Amsterdam-
sche Bank Eijid'hbven
Men verzekerde dat de actie van dr
Nikijuluw gecoördineerd is in de actie
der stichting.
Rijnstreek damde beter
dan Bollenstreek
Gisteravond werd te Hillegom de jaar
lijkse aam-wedstrijd gespeeld om de
wisselbekcr lussen de Bollenstreek en de
Rijnstreek. Voor de Bollenstreek kwa
men uit de eerste tientallen van S.D.V.
uit Sassenheim, Lisse Vooruit uit Lisse,
de verenigingen Bennebroek en Hille
gom. Voor de Rijnstreek kwamen uit de
eerste tientallen van Bodegraven, A.D.C.
en H.D.C. uit Aipher. a.d. Rijn en Hazers-
woude. De wedstrijd, die verleden jaar
voor de eerste maal te Alphen werd ge
speeld. eindigde toen in de kleinste
overwinning voor de Bollenstreek, n.l.
41-39.
Thans gaf dc wedstrijd een heel ander
beeld te zien. Reeds na een half uur
spelen had de Rijnstreek de leiding ge
nomen met 12-0. Geleidelijk aan liep deze
uitslag op en ditmaal werd de wedstrijd
op gemakkelijke wijze door de Rijnstreek
gewonnen met 54-26, zodat de beker
naar de Rijnbewoners verhuisde.
Aangezien vier verenigingen samen de
Rijnstreek vormden, werd de beker dit
jaar overgereikt aan de heer A. Rijns-
berg van A.D.C., welke vereniging de
beste resultaten boekte. De heer Van
Loo reikte met een passend woord de
beker uit. Deze vereniging mag de be
ker voor de Rijnstreek dus in bewaring
houden. De resultaten per vereniging
waren: A.D.C.: 173, Hazerswoude: 15
5 H.D.C.: 812, Bodegraven: 146.
Scheepvaartberichten
ADMIRAL NELSON 21 v Swansea n Rouen,
•yone (M) 21 te Newburgh. Aldegonda
v Pladjoe n Bangkok. Algarve 20 van
am n Wiemar Almkerk 18 van Mcl-
irne n R'dam Applngedam 22 te Ara-
:dam Atlas p 22 Holtenau
BERNISsE 18 v Swansea n Cork. Bloemfon-
ein 21 v Tenerilfe n A'dam. Bree Helle 20
R'dam n Kingslynn.
CLEODORA 20 te Pladjoe.
>AJE BuH.MER p 22 Dungeness. Denl 18 v
Pt Talbot n Roucn. Deo Duce 20 v A'dam
n Hamburg. DEPA 20 te A'dam. Domburgh
22 v R'dam n Casablanca. Draco 21 te Le
Le Havre. Duiveland 21 te R'dam.
EEMLAND 21 te Montevideo. Eemstroom 22
R'dam. Escaut 20 v R'dam n Bordeaux.
GOUWE 21 te Zaandam. Grebbestroom 21
te A'dam.
HAST IV 20 te Rotterdam.
KEDOE 18 te
East London.
LIES 22 te Ro
A'dam n Hu
lerabaja. Kllpfonteln 21 i
:rdam. Lingestroom 20 va
19 I
Karachi.
POLYPHEMUS 20 v Londen
Poseidon 20 v La Guaira n Pto Cabello.
Prins Willem V 22 te Detroit.
RAKI 21 te Vancouver. Rolf 18 van Oporto
n R'dam. Rondo 18 te Houston. Rijnstroom
20 v A'dam n Londen.
SALAWATI 21 v N Orleans n Charleston.
Salland 20 te B Aires. Schie p 22 Ouessant
Speedwell 19 v Barcelona n Candia. Stad
Schiedam p 22 Finlsterre.
TALISSE 22 v Suez n Bahrein. Titus pass 22
Ouessant. Tjibesar 19 v Shimizu n Yoko
hama. Tjitjalengka 18 v Djakarta n Se-
R'dam n Middlesbro.
R'dam. Waterland p
Ires. Westland 20 van
rVillemstad 21 v Cura-
IJSSEL p 19 Cuba.
ZAAN 20 v R'dam n Rostock.
16 Kaap Leeuwin.Zijpenber
Zijpe 20 te Norwich,
iem B 0.1?0.15, spin
v. 0.08—0.09, rabarber
sjalptten 0.35—0.44, I
LEIDEN, 22 Mei. Groenteveiling: Prei
10^—28, rabarber 10—17, aardappelen 28—57,
andijvie 10—35, sla 10—14, aardbeien 212—
324, snijbonen 185—225, postelein 13—27, spi
nazie 3—20.60, tomaten 90—185, komkommen
16—57, bloemkool 9—57, sla 2—5.60, perziken
314, peterselie 2.905, radijs 3 907.60, sel
derij 980—15.30, uien 1.70—2.60, peen 29—82.
KATWIJK A/D RUN, 22 Mei. Groei
veiling: Prei I 22—28. idem II 6—11, rat
ber 7.9012.20, postelein 17—24, sla 2.80—:
sla-uien 1.20—3.20, kervel 4 10—4.10. spin,
13—15. alles per 100 kg. bospeen 57—73.
derie 9.10—9.10, peterselie 3.30—4, radijs
5.70. alles per 100 bos; bloemkool I 59—59.
idem II 3919. per 100 stuks; aardbeien 0.47
—0 51 per doosje van 200 gram.
ROELOFARENDSVEEN, 22 Mei. Bloe
menveiling: Tulpen 0.05—0.33. anemonen 0 04
—0.10. lathyrus 0.180.38. papver 0.170 27,
bruidsanjers 0.10—0.19, pyrethrum 0 16—0 35,
margrieten 0 04—0.08. spifire 0.30—0.60, Iris
sen 0.06—0.38, pioenen 0.50—0.60.
ROELOFARENDSVEEN. 22 Mei. Groen
teveiling: Aardbeien I gevlakt 035—0 46, id.
I 2 ons doos 0.50—0.67, idem II 0.25—0.38,
kropsla 2—8, bloemkool 21—38, bospeen 37—
39. peulen 195—230, kassnljbonen 210—235,
idem stek 145—160.
TER AAR, 22 Mei. Groenteveiling: Kas-
snij bonen 1.70—2.30, idem stek 0.90—1.50,
peulen 1.65—2.05, idem B 1.25—1.35, andijvie
0.32—0.40, Idem afw. 0.13—0 28, postelein 0.16
e 0.10—0.13,
11—0.12, 'id.
m afw. 0.15
0.27,
1—1.15, idem kriel 0.75, Idem ongesorteerd
0 75—1, prei 0.12—0.20, raapstelen 0.03. alles
per kg. Slavellen 0.30—0.40. alles per kist.
Sla I 3 40—7.10, Idem II 2—3.10. aUes per 100
stuks. Bloemkool IA 0.50—0 56. idem I 0.36—
0.46. idem II 0.25—0.34. idem III 0.17—0.21,
idem stek 0 12—0.16, komkommers 0.29—0.27,
idem stek 0.10—0.16, idem ongesorteerd 0.15
0 21, alles per stuk: bospeen 0 340.44, ra
dijs 0.030 05. bosprei 0 01. alles per bos.
Aardbeien 0.31—0.52, idem II 1.23—0.29 per
doosje. Bloemen: anjers 020 per bos.
Amsterdams Beursoverzicht
Amsterdam. 22 Mei
Op d-e effectenbeurs viel de stemming
vandaag betrekkelijk mee. Cultures --
dervonden enige steun, maar voor
toonaangevende internationale fondsen
was de belangstelling gering. Het week
end heeft geen nieuws opgeleverd, dat
op de beurs rechtstreeks van invloed
De vorming van de Indonesische e<
hei-dsstaat, die men heeft zien aankomen
vormde het onderwerp van gesprek,
maar bracht geen verandering
houding van het publiek. Men blijft af
wachtend en gereserveerd. Wel warer
enige kooporders, maar deze werden
contramine dekkingen toegeschreven.
Voor vele fondsen bleef het koerspeil
van Vrijdag goed gehandhaafd, andere
daarentegeji waren iets zwakker, zodat
de algemene tendenz verdeeld was.
In Kon. Olie ging weinig om. Men
wacht deze week in ieder geval de di
videndaankondiging over het afgelopen
boekjaar.
Cultuurfondsen wisten het vorig peü
goed te behouden. Certificaten Deli Mij
liepen onder beurs gestadig op. De ta
baksinschrijvingen tonen wel aan, dat
de vraag naar hetproduct nog altijd
Van de internationale fondsen schom
melde Unilever om en bij de 200. Ne
derlandse Ford verloor 7 pet.
De scheepvaartmarkt had onder aan
bod te lijden. Dagelijks ondervinden
aandelen Scheepyaart Uni? buitenlandse
druk. Aandelen Paketvaart Verloren
3 pet.
BEURS VAN AMSTERDAM
1 MAANDAG 22 MEI.
j OBLIGATIES VJC.
V K- Allan Co78%
jNederl. 1948 3% 100% 100% A'dam Ballast ...140
|3eleggingscer 3%100% 100)«t Bergh Papier .„193
jNederl. '47 3—315 98H1 9815* Breda Machdabr. 14015
iNederl. 1896-'05 3 9815 981. Bronswerk 13315
iNederland '37 97% 97'» Buhrman 106%
iDollarlening '47 3 98A-1 98^. Dikkers en Co.... 178
(Investerings C 99^1 99,^ D. R. U, 14715*
'Ned. 1862-64 3 99fJ 99% Electro Zuurfabr, 205
■S.W.S. 1 1000 215 81 81 Electr. Dordt131"
J Spaarb. f 100 2)5100%*Emba„ 12fiJ
'Ned. Ind. '37 A. 94)4 94)» o
o-is qu Gruyter P. A. lo3
Heernaf 16315
1031» Heineken1741»
315 91 Hero 157',,
V.K.
Am. Can. CvG A 12(J* 128
Am. Car Foun
dry C. v. 10 A 27'/» 27)»
Am. Enca 95 97
Bethl. Ste
Chrysler
Douglas
Bandoc
i 1937
70
;Gelderl. 2e '49 J00J5
'Den Haag '38 3% 1025
Z.-Holl. 2e '38 3100^*100%
B.v.Onr.Z, CvO 4 65%
Fries-Gr. HB 3 101 101
Holl. H.B. K. 3i'« 99%*
iNat. Hyp. B. 314100% 95%
iVVestl. HB NO 3% lol)',»* 100%'
Bergh Jurg 31510315 103%
Lever Br3141031-J 103=4
'Philips '48 315 103% 103%
Stokvis315107'4 107
Cockerill 4 103* 103%
Soc. de la Cere 4J 101% 101%
Bataafsche 3)5102% 102%
Kon Petr. 315 104 104%
Comp. W, L. '38 4 100% 100%
Deli Spoor 315 59)4
N--I- Spoor '37 3)5 37), 37)4
Sam. Joana 4 32*
Sem Cher '18 5 29 29
Amst Olymp. 3 137%
A dam '47 3—315 100% 100%
Ned. dollar 3% 103i5„ 104%t
Philips dollar 315 106" 10S%'
Wereldbank 3 107%
AANDELEN
Hoeks I
Holland
mptobi
5815
118',
Viscose Comp. ...140
Klinker Isollet 33'
Kondor A250
Kon. Ned. Papier 148
Kon. Ned. Zout... 3355 340§~
Kon. Pharm160 1648
Kon. Ver Tapijt 250 250
Kon. Ketjen 1671
Lettergieterij 228/ 225)
Lev. Br. 4 CP 10215 102%
Lyempf 152 152
-ijm Delft C.V.A 147§
Meelf. N. B. CVA234 2231-
Chem. f. Naarden 175), 175
Vredestein Autongij ngifc
N.-I. Portlandcem 37%
Nedap 102 10015'
Ned Gist- en Splr 286 288
tiommenh. Kool*. 155
RotL Droogdok... 280 278%
Rouppe v. d. V. 133' '34s
Vredestein rubber 160J
St. Brandts C. 5 6*
U. S. Steel C. 101* 103%
A.NJ.E. MIJ 43* 47-
Ned.-Ind. Gas 56 58'
Am. T. T. tr. k 171% 170%
Jities Service C 81)4* 82%-
Sorsum Mij 8815* 8715
Cur. Handel MIJ 254 252
Eur. Azië H M«100/
H. GUntzel 74
Houth. W Pont... 152% 153
Internatio 142* 141%
Linde Teves 9ot 88/
14615* Mol. Hand. Ver 82
Mld Cont. Petr 4815* 49%-
Shell C43^ 4514
Tidewater 29fJ 30%
...no Mil 130 122%
ex.div
Besoekl \25?
Sedep Cult. MU 105
-hiels-Arnold 85
lodajae Cut. Mil 37%* 38%*
Igombezl 280 2805
Alb. Heyn A198- ïogij
Vriesscv 110%
'alvtsch
Ha\
90% 89%
a 129%* 130*
Unie C216 217
Java Bank C. 124 121%
Nat. Herstel 95||
N. Bk Zuid-Afr, 176 177
Rott. Bank 169 168
Twentsche Bk C 163 163%
R. Beïeg. cons 184 185
N. Am.-Ned Hbk 77%* 79*
N W Pacific Hbk 163% 161
Albatros 170% 171
Alg. Norlt A284 284 r
Vorige
l'TIEVB AANDELEN
Berkel's Patent
Jalv Delft C. v.
Organ 190 187
Marshall Fields
led.-Ind. Spoor... 13 14
'-h. Topeka C... 118
Illinois 41% 42%
N. Y. Centr. C..„ 14)4 14%
Pennsylv C18% 18%
anada Paclfo C 15%* 16)',
em Cher. A. b% 6)5
Voorlopig genoteerd
Uweco rec54
led. Fitting fabr 70)5 69%
/ava-China-Jap-hjn
Kon. Ned. St N.B
Kon Paketvaart
Ned Sch Unle
St MU Nederland
112-13 110)5
Phil. Gem Bezii
Phil Gem. B. Pr
Wilton Feyenoorr
Bill!to- 2e rubric!
Kon. Petroleum
i Kon. Petr. onder
[^teara Enlm
Vorst Cult.. 26%
279-80 278-80 278J-i
Maaltijd kan worden
versoberd
Studiewerk over het belangrijkste aller
beroepen
Gisteren is de studieweek voor huis-
houdwetenschap in Wageningen geopend
met een rede van minister Mansholt, na
dat een boodschap van H.M. de Koningin
was voorgelezen. De minister herinnerde
er aan, dat 32 procent van het nationale
inkomen in handen wordt gelegd van. de
huisvrouwen, zodat de wijze waarop zij
het besteedt van grote betekenis is voor
de volkswelvaart. De minister achtte het
noodzakelijk, dat het huishoud-onderwijs
een goede wetenschappelijke fundering
krijgt.
Er volgden redevoeringen van de rec-
tor-manificus der landbouwhogeschool,
prof. dr ir J. C. Dorst, van prof. dr E.
Brouwer en van mej. Gr. G. Smit. in-
spectrice van het nijverheidsonderwij»
in Den Haag, en vandaag van prof. dr
ir M. J. L. Dols.
Prof. Dols zei, dat zonder schade aan
de gezondheid in vele gevallen het menu
kan worden versoberd.
Burgemeester De Niet, die de deel
neemsters namens de gemeente Wage
ningen toesprak, noemde het beroep van
de huisvrouw het belangrijkste beroep
dat er bestaat. Zij heeft recht op een
centrum, waarin de economische en psy
chologische aspecten van het gezinsleven
worden bestudeerd en onderwezen,
meende hij.
In Maart dronk ieder (gemiddeld)
0.22 liter sterke drank
Voor binnenlands verbruik is naar ge
gevens van het C.B.S. (volgens de ac-
cijnsoptorengst) in Maart 0.22 liter gedis
tilleerd per hoofd der bevolking beschik
baar gekomen, nl. 2 240 000 liter a 50 vo
lumepercent. (In Februari 0,21 liter per
persoon, in Januari 0.27. in 1949 gemid
deld per maand 0.27. in 1943 0.26, in
0.12 liter).
De binnenlandse bierafzet bedroeg ia
't eerste kwartaal van dit jaar 17.920.000
liter. Dat is 1.030.000 liter meer dan het
le 'kwartaal 1949. Hiervan was 2.660.000
(2.770.000) liter lager en tussenbier
15.080.000 13.950.000liter zwaar bier
en 180.000 (170.000) liter extra zwaar bier.
Administratief militair personeel
naar Indonesië
Ook gisteren vertrok weer uit Schoon
hoven een groep van ongeveer 50 officie
ren, onder-officieren en manschappen
per vliegtuig naar Indonesië. Het is
ministratief personeel, besbmed voo
afwikkeling van zaken bij verschillen.de
diensten.
Nieuwe K. L. M.-lijn naar Madrid
op 4 Juni
Thans driemaal per week naar
Spaanse hoofdstad
De K.L.M. opent op 4 Juni een nieuwe
lijn naar Madrid, die za-1 lopen via Frank
fort en Nice en twee maal per week
beide richtingen zal worden gevlogen.
Hiermee stijgt het aantal diensten per
week naar de Spaanse hoofdstad tot drie
en het totaal aantal diensten naar Nice
tot zes. De nieuwe lijn wordt met Con-
vairs gevlogen. Door deze nieuwe verbin
ding wordt van Spanje uit tevens een
rechtstreekse verbinding mogelijk ge
maakt met Rome en Athene.
De ziekte onder het pluicce in
Stecnwijkerwold blijkt geen hoendérpest
te zijn. Op eigen initiatief heeft men'
enige kippen afgemaakt, doch toen be
kend werd, dat de ziekte ongevaarlijk
was, is men niet overgegaan tot afslach
ting van de beide aangetaste kippen-
Nieuwe strijd om Bertha
De -verzorgster van Bertha de Hertogh,
Aminah. heeft nu de advocaat D. K. Wal
ter uit Singapore in de arm genomen
met behulp van de Indische zakenman
A. Muthuswamy.
Walter beweert, dat de rechtbank niet
bevoegd was, het kind af te geven om
dat dit niet rechtstreeks door de vader
was geëist. Zelfs als dit geschiedt, dan
moet eerst vaststaan, dat de ouders wer
kelijk recht kunnen laten gelden, aldus
Walters.
Kenneth Could, de raadsman van de
Nederlandse consul-generaal, die het kind
opeist, voert aan, dat het Nederlands®
recht geen adoptie kent, zodat de pleeg
moeder geen rechten heeft.
Terugroeping van Roem?
Men wenst hem in het kabinet.
In kringen van de Masjoemi (de voor
naamste Mohammedaanse partij) over
weegt men, er bij de regering van d®
R.I.S. op aan te dringen, mr Moh. Roem
terug te roepen. Men wenst hem als mi
nister van binnenlandse zaken in plaats
an Anak Agoeng Gde Agoeng, die niet
1 het kabinet van de eenheidsstaat wiL
Zweeds protest aan Mockou
Russen dwarsbomen
vissers
Zweden heeft van de Sowjetrussisch®
regering geëist, dat zü geen Zweedse vis
serschepen meer op de open zee zal aan
houden en de verliezen die de Russisch®
schepen de vissers hebben toegebracht,
zal vergoeden.
Nadat vorig jaar reeds enkele schepen
werden aangehouden, werden jn Febru-
twee vissers opgebracht
wegens het zgn vissen in Russische ter
ritoriale wateren. Geblekèn is echter, dat
zij op ruime afstand van de kust hebben
gevaren.
Koninklijke declareert
negen procent
Winst met tien procent gestegen.
Koninklijke Olie declareert 9 procent
dividend (onveranderd'. Het jaarverslag
"li de winstcijfers omvatten van alle
..laatschappijen van de Koninklijke
Shellgroep, waarin het publiek niet
rechtstreeks deelneemt, van de overige
worden alleen de dividenden opgeno
men In de cijfers over 1943 is de winst
van de Venezuelan Oil Concessions Ltd
(VOC) verwerkt, evenals enkele andere
vingen.
der groep bedraagt na reser-
6 .„«r opsporing en wetenschap
pelijk onderzoek, afschrijving en belas
tingen f380'(1948 354) millioen, tezamen
met het in 1948 naar nieuwe rekening
overgebracht winstsaldo groot f425 mill.,
wordt dit f805 mill. Hiervan wordt ge
reserveerd f53 mill, op materiaalvoor-
raden en f 24 mill, voor koersverliezen,
waarna 170 mill, naar algemene reserve
gaat. Voor dividenden Koninklijke en
Shell Transport and Trading Comoany
wordt f131 mill. (117.6) uitgetrokken,
waarna f 427 mill, op nieuwe rekening
komt,
