Jlicuiue ÖTouraitl KONING LEOPOLD WIL GEZAG TIJDELIJK AAN PRINS BOUDEWIJN OVERDRAGEN Voorstel gebaseerd op loyale samenwerking der drie machtspartijen Oost-Indonesische regering in beklaagdenbank? Britse Halifax botste tegen een Zwitserse bergtop Wist U Moeilijkheden tussen Nederlan ders en Worang op Waikelo Dit jaar 7000 Nederlanders naar Australië en N.-Zeeland? MAANDAG 17 APRIL 1950 BUREAUX: Hogewoerd 1U3 Dir en redactie: Tel 20408 AboD nementen: Tel 22710 Advertentie afdeling: Tel 23375 Postrekening- 58936 ABONNEMENTEN: f 4.50 p. kwartaal; t 1.50 per maand; t 0.35 per week. ADVERTEN I'IËN: i 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) Een en dertigste jaargang No 8097 DIRECTIE: F. DIEMER CHR1STELI1K-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „StaatoasticÈ It Qfietteora myn bert in tcgljeaspoet" Bondselftal maakte beste beurt Verzoenend woord van een Vorst Er is Zaterdag practisch geen radiotoestel in België geweest, dat niet was afge stemd op de rede van Koning Leopold. Met ontroering en onder grote spanning, hebben de Belgen geluisterd naar de stem van hun geliefde vorst, die zij sedert tien jaar niet meer hadden gehoord. Met zijn voorstel heeft Koning Leopold de weg gewezen om uit de impasse te geraken, waarin de partijen verzeild waren. Het concrete voorstel van de vorst, hetwelk gebaseerd is op het nationaal belang en in het teken staat der* verzoening, komt hierop neer, dat hij „voorlopig" rechten en gezag aan Kroonprins Boudewijn wil overdragen. Bij de Katholieke C.V.P. is het oordeel verdeeld en valt weinig geestdrift te bespeuren. Bij de Liberalen en uiteraard in socialistische kringen, die een felle campagne tegen de terugkeer van Koning Leopold hebben gevoerd, vindt het voorstel een gunstig onthaal. In Leopoldistische en in het bijzonder de CV-P.-kringen vreest men. dat hel verzoenende gebaar van de Koning zal worden uitgelegd als een vergaande Soit: cessie en vreest men tevens, dat de tij delijke overdracht van de prerogatiev?n definitief zal worden.»Immers, het stand punt der C.V.P. was steeds „onvoor- wdjlüëlijke terugkëPr van Koning Leopold". In een communiqué legt men er daarom de nadruk op, dat het vorste lijk voorstel niet door de C.V.P. was ge suggereerd. Ook heeft ,.La Libre Belgique" een vraaggesprek gehad met verschillende C VP. figuren, waaruit zou blijken, dat velen het voorstel ongrondwettig vinden ook al zou men zich bij de beslissing der partij neerleggen. Anderzijds meen', het blad te weten, dat de socialistisch» voorman Spaak „tot opdracht heeft ge kregen een zelfde oplossing na te stre ven als die. welke geleid heeft tot de troonsafstand van Koningin Wilhelmina lr Nederland. In het algemeen, wensen partijen ver schillende punten verduidelijkt te zien. De Socialisten maken o.a. nog bezwaar tegen het begrip ..tijdelijk"; zij menen dat wanneer eenmaal een Luitenant- Generaalschap is ingesteld, dit de inlei ding zou kunnen zijn tot de opschorting van de troonsafstand van Koning Leopold. Vandaar dan ook. dat het anti- Leopoldistische blad .,Le Soir" voorstelt, eerst het overdragen van de Koninklijke bevoegdheden bij een wet te regelen, voordat de vorst terugkomt. Vermoede lijk zal het toch een coalitie van Libe ralen en Katholieken worden, die de wet op het regentschap moet toepassen, maar Van Zeeland dient eerst aan te sturen op ;n drieledige regering. Richtsnoer: eerbied voor de wet In de rede van Koniog Leopold, zegt- de vorst o.a. dat de grondwet hem ver biedt. beslissingen van politieke aard te n. die niet gedekt worden door een verantwoordelijke regering Hij wees erop, dat er in verscheidene monar chieën. met name in Nederland en in de Scandinavische landen, wettelijke schik kingen bestaan, waarbij de vorst in be paalde omstandigheden, tijdelijk aan de Kroonprins zijn macht kan overdragen, zou derhalve, aldus de Koninklijke Paviljoen „Valken- heide" uitgebrand Zestig jongens sliepen vannacht bij particulieren Een paviljoen van i.Valkenheide", het Hervormde opvoedingsgesticht jongens te Maarsbergen <U.), is gister avond gedeeltelijk afgebrand. Zestig Jongens werden vannacht bü particulie ren ondergebracht. De oorzaak va brand is onbekend. Omstreeks zeven uur ontdekte het vuur op de zolderverdieping va: paviljoen voor jongens van 10 tot 14 Jaar. Daar was kleding opgeslagen. De vlammen hadden zich weldra tot de andere verdiepingen uitgebreid. De brandweren van Maarn, Leersum «n Doorn slaagden er in de brand te be perken tot het middengedeelte van het gebouw. De zijvleugel heeft men weetn te behouden. In „Valkenheide" zijn ongeveer 250 Jongens ondergebracht, grotendeels re geringspupillen en voor een vijfde voog- -kinderen. Brand in Wervershoof door schoorsteenfout? De brand, die in de burgemeesterswo- tving te Wervershoof Vrijdagnacht de dood van dTie meisjes tengevolge had, Is naar alle waarschijnlijkheid ontstaan door een foutieve constructie schoorsteen, waardoor 'hert houtwerk vlam vatte in de kamer, waar de jes sliepen. Een dergelijke construct: het platteland eens voor. Nog steeds geen beslissing over uitbreiding Oldebroek Rijk aarzelt met tekenen van huur contract Naar de Nieuwe Leidsche Crt. verneemt is het contract, waarbij het Rijk het landgoed de Dellen en omge ving, grenzend aan de Legerplaats Olde broek huurt van Ihet Gelders Landschap te Arnhem,' nog steeds niet getekend. Voor de neringdoenden in dit gebied, dat, zoals wij in een reeks artikelen des tijds meedeelden, bestemd is als uitbrei ding van het artillerieschietkamp Olde broek, is dit uitstel van handelen funest. De practijk is nl., dat het Rijk toch ge bruik maakt van de terreinen en ze af sluit als er schietoefeningen in Oldebroek gehouden worden. De hotelhouders kun nen geen afspraken met. hun zomergas ten maken en zien zich aldus in hun bedrijfsuitoefening zeer ernstig geremd. In het betrokken gebied ziet men reik halzend naar een beslissing ter zake uit. Franse tanker bij Walsoorden gezonken De Franse tanker Roche Maurice, ko mende van Antwerpen, is hedenmorgen In de schaar van Walsoorden, een vaar geul m de Wester-Schelde. gezonken. Australië zal in Nieuw-Guinea blijven De Australische minister van buiten landse zaken heeft verklaard, dat Austra lië onder alle omstandigheden in Nieuw- ■^uinea moet blijven. boodschap, ook hij in staat kunnen wor den gesteld, de uitvoering van zijn pre rogatieven tijdelijk aan de Kroonprins te dragen en in overeenstemming de regering, aan deze opdracht eer. einde te maken, wanneer 's lands belan- ;n er mede gediend zijn. Vanzelfsprekend, zou de Koning van deze mogelijkheid sleohts gebruik kun- maken, indien dit gebaar door de i meerderheid met vertrouwen werd aanvaard. Hij hoopte te kunnen reke- op de loyale medewerking van alle politieke groepen, die het behoud van de traditionele instellingen betrachten. Twee beginselen doen zich hier gel en: Eerbied voor de wet en waarbor- en voor de minderheid, tegen het mis kennen harer rechten. Vurig wenste de arst, dat zijn terugkeer zal geschieden i het teken van/.,pais en vree." Aan het Katholieke blad „La Libre Belgique" van -hedenmorgen ontlenen wij nog enkele bijzonderheden over de vergadering van de contact-commissie en het najionale comité der C.V.P., die gisteren werd gehouden. Paul van Zee land had te kennen gegeven, dat hij ie Pregny voor een fait accompli werd ge steld. aangezien het een voorstel betrof, waaromtrent ofrer zijn hoofd heen was onderhandeld, terwijl hij bezig was een nieuwe regering samen te stellen Zijn positie was evenwel ..zeer delicaat" en derhalve kon hy' niet anders doen dan het voorstel in overweging nemen Ver scheidene C.V.P.-leden oefenden scherpe critiek uit op de secretaris van de Koning. Pirenne. die met Spaak en Devèze had onderhandeld buiten de C. C.P. om. Velen menen, dat het niet mo gelijk zal zijn tot een tijdelijke over dracht van de bevoegdheden \^n de Koning aan Prins Boudewijn te geraken, zonder grondwetsherziening. ZOEKEN NAAR DE „PRIVATEER" STOPGEZET Rubberboot van vliegtuig gevonden Hoewel het aanvankelijk de bedoeling as het zoeken nog enige tijd voort te zetten, heeft de Amerikaanse luchtmacht gisteravond het patrouilleren boven de Oostzee om het sinds 3 April vermiste toéstel van het type „Privateer" op te sporen, gestaakt. De zee is grondig afge zocht en men heeft geen resultaat ge boekt. Ten Noord-Oosten van Gotland het Britse s.s. „Beechland" een gele onbekende rubberboot hebben opgepikt, die ogenschijnlijk van een vliegtuig af komstig is. De Beechland heeft het Finse Kotka als bestemming en vandaar zal de rubberboot naar Kastrup worden ge zonden. Burgemeester van Anlo tijdens jacht overleden Burgemeester ir P. L. Willinge Prins in Anlo (Dr.) viel Zaterdagmiddag tij-1 dens een jachtrit'in de buurt van het i Drouwener Zand van zijn .paard. Een mee rijdende arts kon slechts de dood con stateren. De rit. die pas begonnen was onmiddellijk afgebroken. 1 zij. het land. SULTAN VAN DJOKJA SCHORST OVERSTE MOKOGINTA Blijkens een.Reuterte!egTam uit Djakarta heeft de centrale Indonesische minister van verdediging, de sultan van Djokja, volgens radio-Djakarta verklaard, dat zijn regering thans rapporten bestudeert om vast te stellen of de Oost-Indonesische regering in de. opstand urn Azis te Makassar betrokken is. Tevens maakte hij be kend, dat overste Mokoginta, de centrale legercommandant te Makassar, die door de opstandelingen was gevangen genomen, geschorst is. Hoe druk het tijdens het weekeinde was op de „Keukenhof" in Lisse MACHINE VERTROK VAN SCHIPHOL Totaal elf doden bij vliegrampen tijdens 't weekend opgepikt, doch overleed korte tijd later. Zijn machine viel te pletter op een rots aan de kust. De bommenwerper liep vrijwel geen schade op en vloog door. Vier Amerikaanse vliegers zijn om het leven gekomen door. het neerstorten van een bommenwerper bij Spokane in de staat Washington. Bidault stelt Atlantische vredesraad voor Om vier Zondagmorgen werd van de 'erkcerstoren van Schiphol het sein ge geven voor het vertrek van een viermo torig Brits Halifax-Halton-vliegtuig. dat Brindisi (Italië) als bestemming had. De machine vertrop op normale wijze. Vijf leden der bemanning en één Italiaanse passagier bevonden zich in het toestel, dat behorde aan de chartermaatschappij „World Air Carrier". Twee en een half uur later ronkte de Halifax laag over de Zwitserse bergen. Omstreeks half zeven, op 15 km ten Noorden van Interlaken botste de ma chine tegen een 2000 meter hoge berg top, de Hohgant. die in de mist schuil ging. De Halifax gleed langs de be sneeuwde berghelling af, meer dan 1000 meter naar beneden, tot het stuitte op enige rotsblokken. De botsing veroor zaakte een lawine, die met donderend geraas in de vallei stortte. Het Zwitserse ministerie van lucht vaart wijt het ongeluk aan een fout in de i werden Het vliegtuig vervoerde ook ding radiotoestellen, waarvan mige nog intact in de sneem gevonden. Volgens het logboek van de piloot, had deze zijn laatste peiling boven Wies- baden van deze luchthaven ontvangen. Helaas was dit niet het enige ongeluk, dat de luchtvaart te verduren kreeg. Even buiten de Engelse kust kwamen een Vampire-jager en een Lincoln-bommen- werper met elkaar in botsing. De piloot van de jager wist met zijn parachute het toestel te verlaten en kwam in zee terecht. Hü werd door een reddingboot Bezwaren tegen invoer recht op benzine Bly'kens het voorlopig verslag van dt Eerste Kamer over het wetsontwerp tot verhoging van het bijzonder invoerrecht op benzine en tot wyziging var motorrijtuigenbelasting verklaarden schillende leden, dat het zo niet kan doorgaan met 'het leggen van belasting druk op het Nederlandse volk. Het werp betekent een verzwaring der lasten op het bedrijfsleven. Verscheidene dezer leden wezen er nog op. dal de Benelux alleen maar voor het Nederlandse v een verzwaring van lasten betekent neg wel van 40 millioen en niet v het Belgische. 1 I Georges Bidault, de Franse premier, heeft te Lyon voorgesteld een „Hoge At- lantisahe Raad voor de Vrede" in het le- te roepen. Volgens Reuter, is di' denkbeeld te Londen met grote belang stelling ontvangen. Bidault stelde vooi de instelling van zo'n vredesraad eer punt van bespreking te doen zijn op de vergadering der Grote Drie die op 8 Mei te Londen wordt gehouden. Boven het kleine Zwitserse dorpje Almen hangt een zware stofwolk. Reeds weken lang storten er van de bergen grote en kleine rotsblokken op en om het dorp. Men heeft gelukkig tijdig gemerkt, dat een rotsbrok van ongeveer 9000 kubieke meter ook op punt staat, met donderend geweld omlaag te komen. Nu konden de bewoners van Zuid-AImen nog geëvacueerd worden woordvoerder der Oost-Indonesi sche regering deelde mede, dat floto- copieën van nieuwe documenten over de plannen der opstandelingen op Celebes, de centrale regering te Djakarta zijn gezonden. Deze documenten waren aangetroffen in de woning van de over ste Mokoginta. zover het Reuterbericht uit Dja karta, waaruit bhjkt, dat de gebeurtenis ten aanzien van Oost-Indonesië op belangrüke punten een merkwaardige overeenstemming ivertonen met die van de liquidatie van de negara Pasocndan Ook daar was een opstand, waarby de hoofdstad zeer snel in handen van de Opstandelingen Viel. Ook daar werd de regering van de negara in staat van be schuldiging gesteld, waarna dé liquida tie weinig moeite meer vorderde. Er zijn evenvel ook belangrijke ver schilpunten. De hoofdstad van Oost- Indonesië is in handen van de opstan delingen gebleven en de regering is niet gearresteerd. Ee voornaamste voorwaar den voor de lijuidatie van Oost-Indone sië zijn dus neg steeds niet vervuld- De centrale regemg is echter hard aan het werk om haar doel te verwezenlijken. Het Indonesische hoge commissariaat in Den Haag deelt mede. dat scheiden» gyzslaars te Makassar volgens de berichten lullen worden omgebracht, als Aziz niet zou terugkeren. Dit was echter door ie Indonesische regering overwogen, tij, die daarbij betrokken zyn, zullen gen pardon ontvangen. Nederlands-Amerikaans overleg Aneta heef zich te Washington tot de autoriteiten van het Amerikaanse listerle wn buitenlandse zaken ge ld inzale een bewering van de „Christian Slence Monitor", afkomstig Den Ha.g. als zou minister ^tikker telegran naar Washington hebben Weerblijde gebeurtenis in Engeland? De ..SiHuay Pictorial" wist te melden, dat Prinse. Elizabeth van Engeland eind Juli of fegin Augustus haar tweede baby verracht. De prinses is momen teel op R&Ma by haar echtgenoot, de hertog va Edinburgh, die dienst doet op de Ritse Middellandse Zee-vloot Prins Ghrles wordt in November twee BEN2LUX-VIS-CONFERENTIE Vertegfiwoordiger» van de Belgische en de Nderlandse groothandel ln vis en vispnducten zijn in Den Haag vol ledig totovereenstemming gekomen over de gemensohappelijke politiek ta v. de vestiginseisen in beide landen, als de economiche unie een feit zal zyn. DAT de dirigerend officier van gezond heid der eerste klasse C. van Luyt eer- )1 is ontslagen uit de militaire dienst. DAT de coöp. zuivelfabrieken in Wychen en Overasselt een fusie zullen aangaan met de coöp. Melkerij Lent te Nymegen en de jaarproductie dan - millioen liter zal bedragen. DAT het gebouw van de Gelderse Spaarbank in Nijmegen, hetwelk in 1944 werd verwoest Donderdag wordt her- DAT het arbeiderskamp bij de Rams- pol (N.-O. Polder) wordt afgebroken. DAT de Ver. ter veredeling van het ambacht in het dagelyks bestuur be noemde W. H. Cos. directeur van de machinefabriek Jaffa te Utrecht en in het hoofdbestuur o.m. P. Tjeerdsma van het C.N.V. te Utrecht en J. M. Rammers uit Den Haag. DAT de rederij van het in Februari by Den Helder gezonken Finse s.s. Karhula aan de Kon. N.Z.H.R.M. 1000 gulden heeft geschonken als dank voor de redding van 18 opvarenden. DAT mr J. Milius directeur van de Utr. Jaarbeurs, Zaterdag naar Italië is ver trokken voor de Internat Jaarbeurs (12— 30 April) te Milaan. DATvan 29 April tot 1 Mei in het va- cantiecntrum De Berkenhorst te Koot- wyk en weekeinde Wordt gehouden voor jrtgeren van 1525 jaar. DAT het kasteel Ter Hooge bü Kou dekerk (Walcheren) in Mei wordt ge opend als rusthuis voor 50 ouden van DA? de Plasmolen, de bekende negen eeuwö oude pleisterplaats aan de weg Nym<enVenlo (in 1944 verwoest) middfl Juni wordt heropend. DA' de landbouworganisaties een stu- dieemmissie zullen instellen voor het coörcneren van tentoonstellingen. DID Zaterdag op de Spaarndammer- weg.ussen Halfweg en Haarlem, alsook te Dkkumer Nieuwe Zülen aan de Lau- wertee een verzetsmonument werd ont- hulr DiT op 4 Mei in Sneek een oorlogs- moument wordt onthuld en op 7 Mei op ie Joodse begraafplaats te Muider- ber een gedenkteken voor de Joodse kordirigent S. H. Englander. AT thans ook in Argentinië een ver- tefnwoordiging van de Utrechtse Jaar- bers is gevestigd. >AT de Heerenveense koerier t.g.v. het vfjarig bestaan Zaterdag »en uitvoerig ktrumnummer uitgaf. gezonden met het verzoek, dat de Ver enigde Staten misschien de Indonesische staatslieden er toe zou kunnen brengen, hun geschil bü te leggen. Deze autori telten ontkenden, dat men een dergelyk telegram had ontvangen. Aneta ver echter uit betrouwbare bron, dat vi stukken, die met deze moeilykheden band houden, enige dagen geleden het onderwerp gevormd hebben van diplo matieke besprekingen tussen Amerika en Nederland. Van en voor ouden van dagen in Bergen op Zoom Ouden van dagen op de planken, in het orkest en in die zaal. gaven- en genoten van een voorstelling, die Zaterdagmid dag in het jubilerende Bergen op Zoom werd1 gegeven. De jongste artist was ruim vijftig. De oudste was 83 en deed het ng best- Munitie is uitgewerkt" Granaat viel uit de handen en ontplofte Een dode en zes gewonden in St. Willebrord Een inwoner van St. Willebrord (N.-Br.), die in z\jn huis een verz: ling munitie bewaarde, is gistermiddag gedood door een granaat, die hy uit handen liet vallen. ZUn vrouw en bezoeker werden levensgevaarlijk ge wond en vier anderen liepen min meer ernstige verwondingen op. De 38-jarige koopman J. van Peer. di het slachtoffer van deze explosie is gt worden, had de munitie tüdens werk op het land gevonden. Toen er gistermid dag kennissen op bezoek kwamen, wat Van Peer juist bezig zün schatten te be kijken. Een der bezoekers waarschuwde hem, voorzichtig te zijn met de mortier-, granaat, die Van Peer in zijn handen hield. Tan Peer antwoordde, dat deze munitie uitgewerkt was en liet de granaat plotseling uit zijn handen vallen. Met een geweldige knal spatte het pro jectiel uit elkaar. De gevolgen waren ontzettend. Peer werd zó ernstig gewond, dat hü spoedig daarna overleed. Zün vrouw er de bezoeker D. Jaspers werden levens gevaarlijk gewond. De overige personen die in de kamer waren, de twaalfjarige Antoon van Peer, mevrouw J. Heeren- Jaspers, A. Heeren en J. Jaspers, werden eveneens gewond. De politie vond in het schuurtje achter de woning nog een hoeveelheid munitie, die in beslag werd genomen. Kwam Azis onder Nederl. aandrang naar Djakarta Naar de Nieuwe Leidsche Crt. uit De vrouwen en kinderen van Worangs Djakarta verneemt, zyn er aan boord lanschappen bevinden zicb niet aan van het schip „Waikelo", dat met de loord, maar zijn achtergebleven in een troepen van Worang voor Makassar ligt, kamp te Makassar, moeilükheden ontstaan tussen de Ne- Zondag was er te Djakarta een grote derlandse bemanning en Worang. De diplomatieke bedrijvigheid met het doel kapitein weigert namelijk Worangs be-[alsnog tot een vreedzame oplossing te velen uit te voeren. Dit werd bekend komen. De Oost-Indonesische regering c/erweegt te dien einde tegenvoorstellen aan de centrale regering te doen om de politieke tegenstellingen te overbruggen, terwyl de laatste desniettemin voortgaat met de requisitie van landingsvaartui gen. Buitenlandse waarnemers menen. dat ter voorkoming van bloedvergieten en om te zorgen, dat de opstandelingen zonder leiding zouden zün, alle inspan ning gericht was op de uitschakeling Azis. die tenslotte naar Djakarta gekomen onder sterke pressie van Nederlandse autoriteiten. VOOR 10 MILLE AAN SIERADEN IN AMSTERDAM GESTOLEN Inbrekers rukten alarminstallatie van de muur. Zaterdagavond laat hebben inbrekers n het perceel Westeinde 31 in Amster dam voor ongeveer tienduizend gulden aan sieraden buit gemaakt, terwijl de bewoner, een bonthandelaar, afwezig was. De dieven zyn het huis binnenge drongen via een plat dak. Zü boorden gaten in de raamkozijnen en schoven een raam open. Een alarminstallatie be gon te werken, maar werd door de in brekers van de muur gerukt- Onder de kostbaarheden bevindt zich een platina armband met tachtig briljanten bezet. Voorts andere armbanden, ringen, een fototoestel e.d. STEUN VOOR EMIGRANTEN IN LAATSTE WEKEN VOOR VERTREK Zü die in verband meit hun as. emi gratie naar Australië zyn ontslagen of ontslag hebben moeten nemen regelen van hun zaken, kunnen worden opgenomen in d'e overbruggings- sociale bystandsregeling tot en met de weeik van vertrek, indien hun financiële omstandigheden dirt nodig maken. De in Nederland achtergebleven ge zinnen van gehuwde arbeiders en kost winners. d'ie naar Australië zün geëmi greerd, kunnen hoogstens zes maanden steun krijgen. Minister Lieftinck zal Vrijdag naj Italië reizen om in Milaan een rede 1 houden. Hü zal voorts met vooraar staande personen uit economische e politieke kringen spreken NEDERLANDSE ZAAKGELASTIGDE IN PEKING AANGEKOMEN. De heer N. A. J. de Voogd, de Neder landse zaakgelastigde a.i. voor de on derhandelingen over de vestiging var diplomatieke beterkkingen met het com munistische China, is gistermiddag ir Peking aangekomen. Hoe zit dat? De situatie in Indonesië is op zün zachtst gezegd, althans voor een buitenstaander, wonderlyk. Kortgeleden was er op West-Java de ..opstand" onder leiding van kapitein Westerling. Men wilde niet bukken on der de tyrannie van de TNL Militair gesproken had Westerling goede kansen. Bandoeng lag voor het grijpen. Batavia kon door de TNI niet verdedigd worden. Toch liep de zaak op niets uit. Djokja von. Niet alleen doordat het de deel staat West-Java annexeerde, maar ook omdat het door de arrestatie van sultan Hamid II, als medeplichtige aan de af faire-Westerling, een der voorvechters van de federale gedachte buiten gevecht Vorige week bracht Abdul Azis de gemoederen in spanning door zy'n gewa pend verzet tegen de plannen van Djok ja om troepen aan land te brengen. Ook hier leken de kansen niet ongunstig. Azis beheerste Makassar, \yist de lan ding te verhinderen, althans op te hou den. Tot zekere hoogte had hü de morele steun van de Oost-Indonesische regering, die van inlyving bü de re publiek Djokja ook niets weten wil Maar ook hier is er een plotseling en onverwacht einde. Azis gaat naar Dja karta. Steekt zyn hoofd dus in de muil van de leeuw. Capituleert? Waarom? Doet hij dat uit eigen beweging? Vreest hij toch de macht van de republiek Djokja? Of zijn hier andere krachten aan het werk, die, bezeten door de be geerte om de rust maar te handhaven, de federale gedachte en het accoord van de Ronde Tafel Conferentie volko men negeren? Telkens blükt dat grote groepen niet gediend zy'n van de hege monie van Djokja en toch trekt de repu bliek steeds aan het langste eind. Hoe zit dat? De TNI kan hierbij iets betekenen. Maar toch zeker niet alles Beide malen is de TNI aan het onder drukken van een opstand zelfs niet toegekomen. Andere krachten moeten hier werkzaam zijn. Hoe men over de opstanden denken moge. erkend moet worden, dat de rechten van de deelstaten in geen enkel opzicht worden erkend, dat Djokja rus tig doorgaat met het negeren van het Ronde Tafel-accoord. En dat wij dat zonder enig protest accepteren. Dat laatste is het wonderlükste. De UNCI, die destijds zo'n groot woord had tegen Nederland, zwy'gt, nu het om Djokja gaat- Wij zwygen ook. Djokja kan zün gang gaan en straks Oost-Indonesië aan zyn zegekar binden. het eind van het jaar ook «r-Guinea? Landspolitiek Het gaat bü de verkiezingen voor de Prov. Staten dus om de provin- Maar het gaat daarom niet alleen. Want het gaat ook om de samenstelling van de Eerste Kamer. De Prov. Staten immers kiezen de Eerste Kamer En om dat dit zo is. kan men zeggen, dat straks op 26 April, ook al dëdelyk een belang rijk deel der Eerste Kamer gekozen wordt. Daaruit .blykt nog eens duidely'k. dat het bü de verkiezingen voor de Prov. Staten toch ook gaat om de landspolitiek, het staatsbeleid voor het hele land 3m alle vraagstukken welke daarby de orde komen. Men is nog maar half gebaat, wanneer er wel een krach tige Twèede Kamer zou zijn. maar alles stranden zou bij een Eerste Kamer waar de samenstelling werd verwaarloosd. 26 April krügen we dus ook de ge legenheid, ons uit te spreken over de landspolitiek. kunnen we onze mening geven over de toenemende staatsbemoei- over het belastingstelsel, en ook over de Indonesische politiek. Ja. ook over deze laatste Want het is thans de eerste maal na de overdracht de souvereiniteit, dat or.s volk naar de stembus wordt geroepen. En er is tus- beide gebeurtenissen zo het een en ander gebeurdErkenning van de overdracht der souvereiniteit, welke im- heeft plaats gehad en onherroepe- is. is nog iets anders dan goedkeuring het beleid, dat daaraan vooraf ging. Ijeleid dat nog eens achteraf uit de feiten wordt geoordeeld. Tussen erken ning en goedkeuring moet men goed onderscheiden! Altemaal factoren welke men bü de verkiezingen, welke voor de deur staan. rekening heeft te brengen. Provincie land rrtogen beide aanspraak maken een juiste, doordachte en verantwoor de samenstelling van hun vertegenwoor digende en besturende colleges. MINISTER STIKKER NAAR ROME Minister Stikker zal zich morgen naar Rome begeven, waar hü een rede zal houden in de bijeenkomst van de raad van advies uit de vakbeweging voor het Europees Herstel Program. „Geen explosie-emigratie" ZATERDAG VERTROKKEN ER RUIM 900 MET DE SIBAJAK dat zü niet met de Sibajak als emigran ten naar Australië zouden kunnen ver trekken, zoals zij gedacht hadden, zijn toch nog alle geholpen. Een enkel gezin, waarvoor in het schip geen plaats meer was, vertrekt Woensdag per vliegtuig en is er dus nog eerder dan de anderen. Zaterdag is de Sibajak uit Rotterdam vertrokken, met 920 Nederlanders, die een nieuw bestaan in Australië of Nieuw- Zeeland willen vinden. Minister Joekes vertelde tüdens een bezoek aan het schip aan de journalis ten. dat in 1946 23 personen naar Australië emigreerden, in 1947 95, ver volgens 867 en 1619. Dit jaar hoopt men te komen tot een getal van 600o. Naar Nieuw-Zeeland gingen er acht in 1947, 95 in 1948, 101 in 1949 en dit jaar moedelük duizend. Het aantal emigratie aanvragen in het algemeen wordt ge schat op 20 a 30.000. De berichten van de landverhuizers luiden gunstig. Zowel in Australië als Nieuw-Zeeland heeft men waardering voor de wüze. waarop Nederlanders zich weten aan te passen. Op de Sibajak bevinden zich 400 mannen, onder wie 50 gedemobiliseer- den. Een 270 krügen een zekere steun, maar niemand gaat helemaal gratis. Over de noodzaak van emigratie zei minister Joekes: „Wy hebben geen explosie-emigratie nodig, maar wel een geleidehjke". WEERBERICHT Nu en dan regen Tot morgenavond verwacht De Bilt: Meest zwaar be wolkt met af en toe enig* 1 regen of motregen Aanvan- kelyk matige tot krachtig* Zuidelüke wind, later tüde- lyk afnemend en verander» lük. 's Nachts minder koud. Morgen overdag ongeveer dezelfde tem peratuur als vandaag. (Opgemaakt te 10 ZON EN MAAN. Dinsdag: Zon 5 38—19.42; Maan 5 45— 21.25 uur. 25 April SJC. 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | | pagina 1