Jlicuiue ÖTouraitl
KONING LEOPOLD WIL GEZAG TIJDELIJK
AAN PRINS BOUDEWIJN OVERDRAGEN
Voorstel gebaseerd op loyale
samenwerking der drie
machtspartijen
Oost-Indonesische regering
in beklaagdenbank?
Britse Halifax botste tegen een
Zwitserse bergtop
Wist U
Moeilijkheden tussen Nederlan
ders en Worang op Waikelo
Dit jaar 7000 Nederlanders naar
Australië en N.-Zeeland?
MAANDAG 17 APRIL 1950
BUREAUX: Hogewoerd 1U3
Dir en redactie: Tel 20408 AboD
nementen: Tel 22710 Advertentie
afdeling: Tel 23375
Postrekening- 58936
ABONNEMENTEN: f 4.50 p. kwartaal;
t 1.50 per maand; t 0.35 per week.
ADVERTEN I'IËN: i 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Een en dertigste jaargang No 8097
DIRECTIE: F. DIEMER
CHR1STELI1K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„StaatoasticÈ It Qfietteora
myn bert in tcgljeaspoet"
Bondselftal
maakte beste beurt
Verzoenend woord van een Vorst
Er is Zaterdag practisch geen radiotoestel in België geweest, dat niet was afge
stemd op de rede van Koning Leopold. Met ontroering en onder grote spanning,
hebben de Belgen geluisterd naar de stem van hun geliefde vorst, die zij sedert
tien jaar niet meer hadden gehoord. Met zijn voorstel heeft Koning Leopold de
weg gewezen om uit de impasse te geraken, waarin de partijen verzeild waren. Het
concrete voorstel van de vorst, hetwelk gebaseerd is op het nationaal belang en
in het teken staat der* verzoening, komt hierop neer, dat hij „voorlopig" rechten
en gezag aan Kroonprins Boudewijn wil overdragen. Bij de Katholieke C.V.P. is
het oordeel verdeeld en valt weinig geestdrift te bespeuren. Bij de Liberalen en
uiteraard in socialistische kringen, die een felle campagne tegen de terugkeer van
Koning Leopold hebben gevoerd, vindt het voorstel een gunstig onthaal.
In Leopoldistische en in het bijzonder
de CV-P.-kringen vreest men. dat hel
verzoenende gebaar van de Koning zal
worden uitgelegd als een vergaande Soit:
cessie en vreest men tevens, dat de tij
delijke overdracht van de prerogatiev?n
definitief zal worden.»Immers, het stand
punt der C.V.P. was steeds „onvoor-
wdjlüëlijke terugkëPr van Koning
Leopold". In een communiqué legt men
er daarom de nadruk op, dat het vorste
lijk voorstel niet door de C.V.P. was ge
suggereerd.
Ook heeft ,.La Libre Belgique" een
vraaggesprek gehad met verschillende
C VP. figuren, waaruit zou blijken, dat
velen het voorstel ongrondwettig vinden
ook al zou men zich bij de beslissing
der partij neerleggen. Anderzijds meen',
het blad te weten, dat de socialistisch»
voorman Spaak „tot opdracht heeft ge
kregen een zelfde oplossing na te stre
ven als die. welke geleid heeft tot de
troonsafstand van Koningin Wilhelmina
lr Nederland.
In het algemeen, wensen partijen ver
schillende punten verduidelijkt te zien.
De Socialisten maken o.a. nog bezwaar
tegen het begrip ..tijdelijk"; zij menen
dat wanneer eenmaal een Luitenant-
Generaalschap is ingesteld, dit de inlei
ding zou kunnen zijn tot de opschorting
van de troonsafstand van Koning
Leopold. Vandaar dan ook. dat het anti-
Leopoldistische blad .,Le Soir" voorstelt,
eerst het overdragen van de Koninklijke
bevoegdheden bij een wet te regelen,
voordat de vorst terugkomt. Vermoede
lijk zal het toch een coalitie van Libe
ralen en Katholieken worden, die de wet
op het regentschap moet toepassen, maar
Van Zeeland dient eerst aan te sturen op
;n drieledige regering.
Richtsnoer: eerbied voor de wet
In de rede van Koniog Leopold, zegt-
de vorst o.a. dat de grondwet hem ver
biedt. beslissingen van politieke aard te
n. die niet gedekt worden door een
verantwoordelijke regering Hij wees
erop, dat er in verscheidene monar
chieën. met name in Nederland en in de
Scandinavische landen, wettelijke schik
kingen bestaan, waarbij de vorst in be
paalde omstandigheden, tijdelijk aan de
Kroonprins zijn macht kan overdragen,
zou derhalve, aldus de Koninklijke
Paviljoen „Valken-
heide" uitgebrand
Zestig jongens sliepen vannacht
bij particulieren
Een paviljoen van i.Valkenheide", het
Hervormde opvoedingsgesticht
jongens te Maarsbergen <U.), is gister
avond gedeeltelijk afgebrand. Zestig
Jongens werden vannacht bü particulie
ren ondergebracht. De oorzaak va
brand is onbekend.
Omstreeks zeven uur ontdekte
het vuur op de zolderverdieping va:
paviljoen voor jongens van 10 tot 14
Jaar. Daar was kleding opgeslagen. De
vlammen hadden zich weldra tot de
andere verdiepingen uitgebreid.
De brandweren van Maarn, Leersum
«n Doorn slaagden er in de brand te be
perken tot het middengedeelte van het
gebouw. De zijvleugel heeft men weetn
te behouden.
In „Valkenheide" zijn ongeveer 250
Jongens ondergebracht, grotendeels re
geringspupillen en voor een vijfde voog-
-kinderen.
Brand in Wervershoof
door schoorsteenfout?
De brand, die in de burgemeesterswo-
tving te Wervershoof Vrijdagnacht de
dood van dTie meisjes tengevolge had,
Is naar alle waarschijnlijkheid ontstaan
door een foutieve constructie
schoorsteen, waardoor 'hert houtwerk
vlam vatte in de kamer, waar de
jes sliepen.
Een dergelijke construct:
het platteland
eens voor.
Nog steeds geen beslissing over
uitbreiding Oldebroek
Rijk aarzelt met tekenen van huur
contract
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt is het contract, waarbij het
Rijk het landgoed de Dellen en omge
ving, grenzend aan de Legerplaats Olde
broek huurt van Ihet Gelders Landschap
te Arnhem,' nog steeds niet getekend.
Voor de neringdoenden in dit gebied,
dat, zoals wij in een reeks artikelen des
tijds meedeelden, bestemd is als uitbrei
ding van het artillerieschietkamp Olde
broek, is dit uitstel van handelen funest.
De practijk is nl., dat het Rijk toch ge
bruik maakt van de terreinen en ze af
sluit als er schietoefeningen in Oldebroek
gehouden worden. De hotelhouders kun
nen geen afspraken met. hun zomergas
ten maken en zien zich aldus in hun
bedrijfsuitoefening zeer ernstig geremd.
In het betrokken gebied ziet men reik
halzend naar een beslissing ter zake uit.
Franse tanker bij Walsoorden
gezonken
De Franse tanker Roche Maurice, ko
mende van Antwerpen, is hedenmorgen
In de schaar van Walsoorden, een vaar
geul m de Wester-Schelde. gezonken.
Australië zal in Nieuw-Guinea
blijven
De Australische minister van buiten
landse zaken heeft verklaard, dat Austra
lië onder alle omstandigheden in Nieuw-
■^uinea moet blijven.
boodschap, ook hij in staat kunnen wor
den gesteld, de uitvoering van zijn pre
rogatieven tijdelijk aan de Kroonprins
te dragen en in overeenstemming
de regering, aan deze opdracht eer.
einde te maken, wanneer 's lands belan-
;n er mede gediend zijn.
Vanzelfsprekend, zou de Koning van
deze mogelijkheid sleohts gebruik kun-
maken, indien dit gebaar door de
i meerderheid met vertrouwen werd
aanvaard. Hij hoopte te kunnen reke-
op de loyale medewerking van alle
politieke groepen, die het behoud van
de traditionele instellingen betrachten.
Twee beginselen doen zich hier gel
en: Eerbied voor de wet en waarbor-
en voor de minderheid, tegen het mis
kennen harer rechten. Vurig wenste de
arst, dat zijn terugkeer zal geschieden
i het teken van/.,pais en vree."
Aan het Katholieke blad „La Libre
Belgique" van -hedenmorgen ontlenen
wij nog enkele bijzonderheden over de
vergadering van de contact-commissie
en het najionale comité der C.V.P., die
gisteren werd gehouden. Paul van Zee
land had te kennen gegeven, dat hij ie
Pregny voor een fait accompli werd ge
steld. aangezien het een voorstel betrof,
waaromtrent ofrer zijn hoofd heen was
onderhandeld, terwijl hij bezig was een
nieuwe regering samen te stellen Zijn
positie was evenwel ..zeer delicaat" en
derhalve kon hy' niet anders doen dan
het voorstel in overweging nemen Ver
scheidene C.V.P.-leden oefenden scherpe
critiek uit op de secretaris van de
Koning. Pirenne. die met Spaak en
Devèze had onderhandeld buiten de C.
C.P. om. Velen menen, dat het niet mo
gelijk zal zijn tot een tijdelijke over
dracht van de bevoegdheden \^n de
Koning aan Prins Boudewijn te geraken,
zonder grondwetsherziening.
ZOEKEN NAAR DE
„PRIVATEER"
STOPGEZET
Rubberboot van vliegtuig
gevonden
Hoewel het aanvankelijk de bedoeling
as het zoeken nog enige tijd voort te
zetten, heeft de Amerikaanse luchtmacht
gisteravond het patrouilleren boven de
Oostzee om het sinds 3 April vermiste
toéstel van het type „Privateer" op te
sporen, gestaakt. De zee is grondig afge
zocht en men heeft geen resultaat ge
boekt. Ten Noord-Oosten van Gotland
het Britse s.s. „Beechland" een gele
onbekende rubberboot hebben opgepikt,
die ogenschijnlijk van een vliegtuig af
komstig is. De Beechland heeft het Finse
Kotka als bestemming en vandaar zal de
rubberboot naar Kastrup worden ge
zonden.
Burgemeester van Anlo tijdens
jacht overleden
Burgemeester ir P. L. Willinge Prins
in Anlo (Dr.) viel Zaterdagmiddag tij-1
dens een jachtrit'in de buurt van het i
Drouwener Zand van zijn .paard. Een mee
rijdende arts kon slechts de dood con
stateren. De rit. die pas begonnen was
onmiddellijk afgebroken.
1 zij.
het land.
SULTAN VAN DJOKJA SCHORST
OVERSTE MOKOGINTA
Blijkens een.Reuterte!egTam uit Djakarta heeft de centrale Indonesische minister
van verdediging, de sultan van Djokja, volgens radio-Djakarta verklaard, dat zijn
regering thans rapporten bestudeert om vast te stellen of de Oost-Indonesische
regering in de. opstand urn Azis te Makassar betrokken is. Tevens maakte hij be
kend, dat overste Mokoginta, de centrale legercommandant te Makassar, die door
de opstandelingen was gevangen genomen, geschorst is.
Hoe druk het tijdens het weekeinde was op de „Keukenhof" in Lisse
MACHINE VERTROK VAN SCHIPHOL
Totaal elf doden bij vliegrampen tijdens 't weekend
opgepikt, doch overleed korte tijd later.
Zijn machine viel te pletter op een rots
aan de kust. De bommenwerper liep
vrijwel geen schade op en vloog door.
Vier Amerikaanse vliegers zijn om het
leven gekomen door. het neerstorten van
een bommenwerper bij Spokane in de
staat Washington.
Bidault stelt Atlantische
vredesraad voor
Om vier Zondagmorgen werd van de
'erkcerstoren van Schiphol het sein ge
geven voor het vertrek van een viermo
torig Brits Halifax-Halton-vliegtuig. dat
Brindisi (Italië) als bestemming had. De
machine vertrop op normale wijze. Vijf
leden der bemanning en één Italiaanse
passagier bevonden zich in het toestel,
dat behorde aan de chartermaatschappij
„World Air Carrier".
Twee en een half uur later ronkte de
Halifax laag over de Zwitserse bergen.
Omstreeks half zeven, op 15 km ten
Noorden van Interlaken botste de ma
chine tegen een 2000 meter hoge berg
top, de Hohgant. die in de mist schuil
ging. De Halifax gleed langs de be
sneeuwde berghelling af, meer dan 1000
meter naar beneden, tot het stuitte op
enige rotsblokken. De botsing veroor
zaakte een lawine, die met donderend
geraas in de vallei stortte.
Het Zwitserse ministerie van lucht
vaart wijt het ongeluk aan een fout in
de i
werden
Het vliegtuig vervoerde ook
ding radiotoestellen, waarvan
mige nog intact in de sneem
gevonden.
Volgens het logboek van de piloot, had
deze zijn laatste peiling boven Wies-
baden van deze luchthaven ontvangen.
Helaas was dit niet het enige ongeluk,
dat de luchtvaart te verduren kreeg.
Even buiten de Engelse kust kwamen een
Vampire-jager en een Lincoln-bommen-
werper met elkaar in botsing. De piloot
van de jager wist met zijn parachute
het toestel te verlaten en kwam in zee
terecht. Hü werd door een reddingboot
Bezwaren tegen invoer
recht op benzine
Bly'kens het voorlopig verslag van dt
Eerste Kamer over het wetsontwerp tot
verhoging van het bijzonder invoerrecht
op benzine en tot wyziging var
motorrijtuigenbelasting verklaarden
schillende leden, dat het zo niet kan
doorgaan met 'het leggen van belasting
druk op het Nederlandse volk. Het
werp betekent een verzwaring der lasten
op het bedrijfsleven. Verscheidene dezer
leden wezen er nog op. dal de Benelux
alleen maar voor het Nederlandse v
een verzwaring van lasten betekent
neg wel van 40 millioen en niet v
het Belgische. 1 I
Georges Bidault, de Franse premier,
heeft te Lyon voorgesteld een „Hoge At-
lantisahe Raad voor de Vrede" in het le-
te roepen. Volgens Reuter, is di'
denkbeeld te Londen met grote belang
stelling ontvangen. Bidault stelde vooi
de instelling van zo'n vredesraad eer
punt van bespreking te doen zijn op de
vergadering der Grote Drie die op 8
Mei te Londen wordt gehouden.
Boven het kleine Zwitserse dorpje Almen hangt een zware stofwolk. Reeds
weken lang storten er van de bergen grote en kleine rotsblokken op en om het
dorp. Men heeft gelukkig tijdig gemerkt, dat een rotsbrok van ongeveer 9000
kubieke meter ook op punt staat, met donderend geweld omlaag te komen.
Nu konden de bewoners van Zuid-AImen nog geëvacueerd worden
woordvoerder der Oost-Indonesi
sche regering deelde mede, dat floto-
copieën van nieuwe documenten over de
plannen der opstandelingen op Celebes,
de centrale regering te Djakarta
zijn gezonden. Deze documenten waren
aangetroffen in de woning van de over
ste Mokoginta.
zover het Reuterbericht uit Dja
karta, waaruit bhjkt, dat de gebeurtenis
ten aanzien van Oost-Indonesië op
belangrüke punten een merkwaardige
overeenstemming ivertonen met die van
de liquidatie van de negara Pasocndan
Ook daar was een opstand, waarby de
hoofdstad zeer snel in handen van de
Opstandelingen Viel. Ook daar werd de
regering van de negara in staat van be
schuldiging gesteld, waarna dé liquida
tie weinig moeite meer vorderde.
Er zijn evenvel ook belangrijke ver
schilpunten. De hoofdstad van Oost-
Indonesië is in handen van de opstan
delingen gebleven en de regering is niet
gearresteerd. Ee voornaamste voorwaar
den voor de lijuidatie van Oost-Indone
sië zijn dus neg steeds niet vervuld- De
centrale regemg is echter hard aan het
werk om haar doel te verwezenlijken.
Het Indonesische hoge commissariaat
in Den Haag deelt mede. dat
scheiden» gyzslaars te Makassar volgens
de berichten lullen worden omgebracht,
als Aziz niet zou terugkeren. Dit was
echter door ie Indonesische regering
overwogen, tij, die daarbij betrokken
zyn, zullen gen pardon ontvangen.
Nederlands-Amerikaans overleg
Aneta heef zich te Washington tot de
autoriteiten van het Amerikaanse
listerle wn buitenlandse zaken ge
ld inzale een bewering van de
„Christian Slence Monitor", afkomstig
Den Ha.g. als zou minister ^tikker
telegran naar Washington hebben
Weerblijde gebeurtenis in
Engeland?
De ..SiHuay Pictorial" wist te melden,
dat Prinse. Elizabeth van Engeland eind
Juli of fegin Augustus haar tweede
baby verracht. De prinses is momen
teel op R&Ma by haar echtgenoot, de
hertog va Edinburgh, die dienst doet
op de Ritse Middellandse Zee-vloot
Prins Ghrles wordt in November twee
BEN2LUX-VIS-CONFERENTIE
Vertegfiwoordiger» van de Belgische
en de Nderlandse groothandel ln vis
en vispnducten zijn in Den Haag vol
ledig totovereenstemming gekomen over
de gemensohappelijke politiek ta v. de
vestiginseisen in beide landen, als de
economiche unie een feit zal zyn.
DAT de dirigerend officier van gezond
heid der eerste klasse C. van Luyt eer-
)1 is ontslagen uit de militaire dienst.
DAT de coöp. zuivelfabrieken in
Wychen en Overasselt een fusie zullen
aangaan met de coöp. Melkerij Lent te
Nymegen en de jaarproductie dan
- millioen liter zal bedragen.
DAT het gebouw van de Gelderse
Spaarbank in Nijmegen, hetwelk in 1944
werd verwoest Donderdag wordt her-
DAT het arbeiderskamp bij de Rams-
pol (N.-O. Polder) wordt afgebroken.
DAT de Ver. ter veredeling van het
ambacht in het dagelyks bestuur be
noemde W. H. Cos. directeur van de
machinefabriek Jaffa te Utrecht en in
het hoofdbestuur o.m. P. Tjeerdsma van
het C.N.V. te Utrecht en J. M. Rammers
uit Den Haag.
DAT de rederij van het in Februari by
Den Helder gezonken Finse s.s. Karhula
aan de Kon. N.Z.H.R.M. 1000 gulden heeft
geschonken als dank voor de redding van
18 opvarenden.
DAT mr J. Milius directeur van de Utr.
Jaarbeurs, Zaterdag naar Italië is ver
trokken voor de Internat Jaarbeurs (12—
30 April) te Milaan.
DATvan 29 April tot 1 Mei in het va-
cantiecntrum De Berkenhorst te Koot-
wyk en weekeinde Wordt gehouden
voor jrtgeren van 1525 jaar.
DAT het kasteel Ter Hooge bü Kou
dekerk (Walcheren) in Mei wordt ge
opend als rusthuis voor 50 ouden van
DA? de Plasmolen, de bekende negen
eeuwö oude pleisterplaats aan de weg
Nym<enVenlo (in 1944 verwoest)
middfl Juni wordt heropend.
DA' de landbouworganisaties een stu-
dieemmissie zullen instellen voor het
coörcneren van tentoonstellingen.
DID Zaterdag op de Spaarndammer-
weg.ussen Halfweg en Haarlem, alsook
te Dkkumer Nieuwe Zülen aan de Lau-
wertee een verzetsmonument werd ont-
hulr
DiT op 4 Mei in Sneek een oorlogs-
moument wordt onthuld en op 7 Mei
op ie Joodse begraafplaats te Muider-
ber een gedenkteken voor de Joodse
kordirigent S. H. Englander.
AT thans ook in Argentinië een ver-
tefnwoordiging van de Utrechtse Jaar-
bers is gevestigd.
>AT de Heerenveense koerier t.g.v. het
vfjarig bestaan Zaterdag »en uitvoerig
ktrumnummer uitgaf.
gezonden met het verzoek, dat de Ver
enigde Staten misschien de Indonesische
staatslieden er toe zou kunnen brengen,
hun geschil bü te leggen. Deze autori
telten ontkenden, dat men een dergelyk
telegram had ontvangen. Aneta ver
echter uit betrouwbare bron, dat vi
stukken, die met deze moeilykheden
band houden, enige dagen geleden het
onderwerp gevormd hebben van diplo
matieke besprekingen tussen Amerika
en Nederland.
Van en voor ouden van dagen
in Bergen op Zoom
Ouden van dagen op de planken, in het
orkest en in die zaal. gaven- en genoten
van een voorstelling, die Zaterdagmid
dag in het jubilerende Bergen op Zoom
werd1 gegeven. De jongste artist was
ruim vijftig. De oudste was 83 en deed
het ng best-
Munitie is uitgewerkt"
Granaat viel uit de
handen en ontplofte
Een dode en zes gewonden
in St. Willebrord
Een inwoner van St. Willebrord
(N.-Br.), die in z\jn huis een verz:
ling munitie bewaarde, is gistermiddag
gedood door een granaat, die hy uit
handen liet vallen. ZUn vrouw en
bezoeker werden levensgevaarlijk ge
wond en vier anderen liepen min
meer ernstige verwondingen op.
De 38-jarige koopman J. van Peer. di
het slachtoffer van deze explosie is gt
worden, had de munitie tüdens werk op
het land gevonden. Toen er gistermid
dag kennissen op bezoek kwamen, wat
Van Peer juist bezig zün schatten te be
kijken. Een der bezoekers waarschuwde
hem, voorzichtig te zijn met de mortier-,
granaat, die Van Peer in zijn handen
hield. Tan Peer antwoordde, dat deze
munitie uitgewerkt was en liet de
granaat plotseling uit zijn handen vallen.
Met een geweldige knal spatte het pro
jectiel uit elkaar.
De gevolgen waren ontzettend.
Peer werd zó ernstig gewond, dat hü
spoedig daarna overleed. Zün vrouw er
de bezoeker D. Jaspers werden levens
gevaarlijk gewond. De overige personen
die in de kamer waren, de twaalfjarige
Antoon van Peer, mevrouw J. Heeren-
Jaspers, A. Heeren en J. Jaspers, werden
eveneens gewond.
De politie vond in het schuurtje achter
de woning nog een hoeveelheid munitie,
die in beslag werd genomen.
Kwam Azis onder Nederl. aandrang
naar Djakarta
Naar de Nieuwe Leidsche Crt. uit De vrouwen en kinderen van Worangs
Djakarta verneemt, zyn er aan boord lanschappen bevinden zicb niet aan
van het schip „Waikelo", dat met de loord, maar zijn achtergebleven in een
troepen van Worang voor Makassar ligt, kamp te Makassar,
moeilükheden ontstaan tussen de Ne- Zondag was er te Djakarta een grote
derlandse bemanning en Worang. De diplomatieke bedrijvigheid met het doel
kapitein weigert namelijk Worangs be-[alsnog tot een vreedzame oplossing te
velen uit te voeren. Dit werd bekend komen. De Oost-Indonesische regering
c/erweegt te dien einde tegenvoorstellen
aan de centrale regering te doen om de
politieke tegenstellingen te overbruggen,
terwyl de laatste desniettemin voortgaat
met de requisitie van landingsvaartui
gen.
Buitenlandse waarnemers menen. dat
ter voorkoming van bloedvergieten en
om te zorgen, dat de opstandelingen
zonder leiding zouden zün, alle inspan
ning gericht was op de uitschakeling
Azis. die tenslotte naar Djakarta
gekomen onder sterke pressie van
Nederlandse autoriteiten.
VOOR 10 MILLE AAN SIERADEN
IN AMSTERDAM GESTOLEN
Inbrekers rukten alarminstallatie
van de muur.
Zaterdagavond laat hebben inbrekers
n het perceel Westeinde 31 in Amster
dam voor ongeveer tienduizend gulden
aan sieraden buit gemaakt, terwijl de
bewoner, een bonthandelaar, afwezig
was. De dieven zyn het huis binnenge
drongen via een plat dak. Zü boorden
gaten in de raamkozijnen en schoven
een raam open. Een alarminstallatie be
gon te werken, maar werd door de in
brekers van de muur gerukt- Onder de
kostbaarheden bevindt zich een platina
armband met tachtig briljanten bezet.
Voorts andere armbanden, ringen, een
fototoestel e.d.
STEUN VOOR EMIGRANTEN IN
LAATSTE WEKEN VOOR VERTREK
Zü die in verband meit hun as. emi
gratie naar Australië zyn ontslagen of
ontslag hebben moeten nemen
regelen van hun zaken, kunnen worden
opgenomen in d'e overbruggings-
sociale bystandsregeling tot en met de
weeik van vertrek, indien hun financiële
omstandigheden dirt nodig maken.
De in Nederland achtergebleven ge
zinnen van gehuwde arbeiders en kost
winners. d'ie naar Australië zün geëmi
greerd, kunnen hoogstens zes maanden
steun krijgen.
Minister Lieftinck zal Vrijdag naj
Italië reizen om in Milaan een rede 1
houden. Hü zal voorts met vooraar
staande personen uit economische e
politieke kringen spreken
NEDERLANDSE ZAAKGELASTIGDE
IN PEKING AANGEKOMEN.
De heer N. A. J. de Voogd, de Neder
landse zaakgelastigde a.i. voor de on
derhandelingen over de vestiging var
diplomatieke beterkkingen met het com
munistische China, is gistermiddag ir
Peking aangekomen.
Hoe zit dat?
De situatie in Indonesië is op zün
zachtst gezegd, althans voor een
buitenstaander, wonderlyk.
Kortgeleden was er op West-Java de
..opstand" onder leiding van kapitein
Westerling. Men wilde niet bukken on
der de tyrannie van de TNL Militair
gesproken had Westerling goede kansen.
Bandoeng lag voor het grijpen. Batavia
kon door de TNI niet verdedigd worden.
Toch liep de zaak op niets uit. Djokja
von. Niet alleen doordat het de deel
staat West-Java annexeerde, maar ook
omdat het door de arrestatie van sultan
Hamid II, als medeplichtige aan de af
faire-Westerling, een der voorvechters
van de federale gedachte buiten gevecht
Vorige week bracht Abdul Azis de
gemoederen in spanning door zy'n gewa
pend verzet tegen de plannen van Djok
ja om troepen aan land te brengen. Ook
hier leken de kansen niet ongunstig.
Azis beheerste Makassar, \yist de lan
ding te verhinderen, althans op te hou
den. Tot zekere hoogte had hü de
morele steun van de Oost-Indonesische
regering, die van inlyving bü de re
publiek Djokja ook niets weten wil
Maar ook hier is er een plotseling en
onverwacht einde. Azis gaat naar Dja
karta. Steekt zyn hoofd dus in de muil
van de leeuw. Capituleert? Waarom?
Doet hij dat uit eigen beweging? Vreest
hij toch de macht van de republiek
Djokja? Of zijn hier andere krachten
aan het werk, die, bezeten door de be
geerte om de rust maar te handhaven,
de federale gedachte en het accoord
van de Ronde Tafel Conferentie volko
men negeren? Telkens blükt dat grote
groepen niet gediend zy'n van de hege
monie van Djokja en toch trekt de repu
bliek steeds aan het langste eind.
Hoe zit dat? De TNI kan hierbij iets
betekenen. Maar toch zeker niet alles
Beide malen is de TNI aan het onder
drukken van een opstand zelfs niet
toegekomen. Andere krachten moeten
hier werkzaam zijn.
Hoe men over de opstanden denken
moge. erkend moet worden, dat de
rechten van de deelstaten in geen enkel
opzicht worden erkend, dat Djokja rus
tig doorgaat met het negeren van het
Ronde Tafel-accoord. En dat wij dat
zonder enig protest accepteren. Dat
laatste is het wonderlükste. De UNCI,
die destijds zo'n groot woord had tegen
Nederland, zwy'gt, nu het om Djokja
gaat- Wij zwygen ook. Djokja kan zün
gang gaan en straks Oost-Indonesië aan
zyn zegekar binden.
het eind van het jaar ook
«r-Guinea?
Landspolitiek
Het gaat bü de verkiezingen voor
de Prov. Staten dus om de provin-
Maar het gaat daarom niet alleen.
Want het gaat ook om de samenstelling
van de Eerste Kamer. De Prov. Staten
immers kiezen de Eerste Kamer En om
dat dit zo is. kan men zeggen, dat straks
op 26 April, ook al dëdelyk een belang
rijk deel der Eerste Kamer gekozen
wordt.
Daaruit .blykt nog eens duidely'k. dat
het bü de verkiezingen voor de Prov.
Staten toch ook gaat om de landspolitiek,
het staatsbeleid voor het hele land
3m alle vraagstukken welke daarby
de orde komen. Men is nog maar
half gebaat, wanneer er wel een krach
tige Twèede Kamer zou zijn. maar alles
stranden zou bij een Eerste Kamer waar
de samenstelling werd verwaarloosd.
26 April krügen we dus ook de ge
legenheid, ons uit te spreken over de
landspolitiek. kunnen we onze mening
geven over de toenemende staatsbemoei-
over het belastingstelsel, en ook over
de Indonesische politiek.
Ja. ook over deze laatste Want het is
thans de eerste maal na de overdracht
de souvereiniteit, dat or.s volk naar
de stembus wordt geroepen. En er is tus-
beide gebeurtenissen zo het een en
ander gebeurdErkenning van de
overdracht der souvereiniteit, welke im-
heeft plaats gehad en onherroepe-
is. is nog iets anders dan goedkeuring
het beleid, dat daaraan vooraf ging.
Ijeleid dat nog eens achteraf uit de
feiten wordt geoordeeld. Tussen erken
ning en goedkeuring moet men goed
onderscheiden!
Altemaal factoren welke men bü de
verkiezingen, welke voor de deur staan.
rekening heeft te brengen. Provincie
land rrtogen beide aanspraak maken
een juiste, doordachte en verantwoor
de samenstelling van hun vertegenwoor
digende en besturende colleges.
MINISTER STIKKER NAAR ROME
Minister Stikker zal zich morgen naar
Rome begeven, waar hü een rede zal
houden in de bijeenkomst van de raad
van advies uit de vakbeweging voor het
Europees Herstel Program.
„Geen explosie-emigratie"
ZATERDAG VERTROKKEN ER RUIM 900
MET DE SIBAJAK
dat zü niet met de Sibajak als emigran
ten naar Australië zouden kunnen ver
trekken, zoals zij gedacht hadden, zijn
toch nog alle geholpen. Een enkel gezin,
waarvoor in het schip geen plaats meer
was, vertrekt Woensdag per vliegtuig en
is er dus nog eerder dan de anderen.
Zaterdag is de Sibajak uit Rotterdam
vertrokken, met 920 Nederlanders, die
een nieuw bestaan in Australië of Nieuw-
Zeeland willen vinden.
Minister Joekes vertelde tüdens een
bezoek aan het schip aan de journalis
ten. dat in 1946 23 personen naar
Australië emigreerden, in 1947 95, ver
volgens 867 en 1619. Dit jaar hoopt men
te komen tot een getal van 600o. Naar
Nieuw-Zeeland gingen er acht in 1947,
95 in 1948, 101 in 1949 en dit jaar
moedelük duizend. Het aantal emigratie
aanvragen in het algemeen wordt ge
schat op 20 a 30.000.
De berichten van de landverhuizers
luiden gunstig. Zowel in Australië als
Nieuw-Zeeland heeft men waardering
voor de wüze. waarop Nederlanders zich
weten aan te passen.
Op de Sibajak bevinden zich 400
mannen, onder wie 50 gedemobiliseer-
den. Een 270 krügen een zekere steun,
maar niemand gaat helemaal gratis.
Over de noodzaak van emigratie zei
minister Joekes: „Wy hebben geen
explosie-emigratie nodig, maar wel een
geleidehjke".
WEERBERICHT
Nu en dan regen
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Meest zwaar be
wolkt met af en toe enig*
1 regen of motregen Aanvan-
kelyk matige tot krachtig*
Zuidelüke wind, later tüde-
lyk afnemend en verander»
lük. 's Nachts minder koud.
Morgen overdag ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag. (Opgemaakt te 10
ZON EN MAAN.
Dinsdag: Zon 5 38—19.42; Maan 5 45—
21.25 uur. 25 April SJC. 1