Betaalt U niet blauw voor bouwsels van
ondeugdelijke makelij
Velen spannen samen 0111 uitvoering van Leids
Merenplan te voorkomen
Vernietiging van weidegronden funest geacht
voor Warmonds veehouders
Bedrijfschapsprijzen voor de best verzorgde vis
en baring in Den Haag uitgereikt
flEUWE LEIDSCHE COURANT
UITWASSEN BIJ DE WONINGBOUW
Strijd tegen de keten, woonwagens en
hutjes-op-de-heide
LWederopbouw" strijdt tegen slechte, dure woningen. Duizenden clan-
Bestiene hutjes-op-de-hei, bouwsels die nauwelijks de naam „keet" mogen
jiragen, woonwagens die alleen maar woonwagens heten, omdat er een paar
jjzeren schijven als wielen onder staan, deze „huizen" worden aan de goe
gemeente voor vele duizenden guldens verkocht. Allerlei lieden maken ge-
pruik van de woningnood, die ook op het platteland heerst, om zich te ver
rijken. Jong-getrouwden, die al hun spaarcenten in deze krotten steken,
tullen zich binnen enkele jaren gedupeerd voelen. De levensduur van de
heeste dezer stulpen varieert van vier tot vijftien jaar. Dan zullen honderd
duizenden guldens aan spaargeld verdwenen zijn. De aankoop van derge
lijke huisjes is weggegooid geld.
Op een tocht door het land spraken I ken zijn doorgaans van asfalt, papier of
*cy met leidende figuren van Wedcrop- gravel op hout.
bouw, burgemeesters en bewoners van De standaardwagens hebben
fcele bouwsels. Slap beleid of wanhoop woonkamer, een slaaphokje en
SLECHTE EN DURE WONINGBOUW: links hoven een houten woning van
f 5000, 150 kub. meter, gaat tien jaar mee, kamerwanden van board, geen fun
dering. Rechts hoven: geverfd plaatijzeren „woonwagen", f5160, 60 kub.
meter. Levensduur niet te bepalen. Links onder: houten „huis", f2800, levens
duur hoogstens 10 jaar, 110 kub. meter, vloer van tegels en hout. Rechts onder:
houten woningen met rieten daken, per stuk f 5700, fundering van betonplaat,
gaan 15 jaar mee.
in vele kleine gemeenten, toegevendheid!
van Gedeputeerde Staten in sommige
provincies en lichte boeten, die door
sommige rechtbanken aan de bouwers
van clandestiene huizen worden opge
legd. zyn de oorzaken, dat honderden
woningen verrijzen, die de normen van
alle bouwverordeningen tarten.
Wij hebben huizen gezien van hout op
weinig of geen fundering, van asbest-
platen, ijzeren platen en dergelijke ma-
terialen. Ook de bouwwijze is onvol
doende. En 'deze kastjes, die vaak een
ernstige bedreiging voor de gezondheid
der bewoners vormen, zullen in korte
tijd door de eigenaars verlaten zijn Dan
tullen gT a-sociale elementen in trekken
waardoor weer haarden-van ellende voor
vele gemeenten zullen ontstaan.
Men hoort in bijna elke gemeente de
klacht: „We hebben le weinig woningen,
we mogen niet voldoende bouwen. Wat
moeten we toch beginnen met al die
I woning-zoekenden? Ze lopen de deur
plat en we kunnen ze niet helpen".
I In sommige gemeenten wordt het bou
wen van deze tijdelijke woningen oog
luikend toegestaan of zelfs tersluiks be
vorderd. In een dorp in Nederland heo-
ben zelfs twee wethouders eigenhandig
met het bouwen van woningen, die niet
aan de bouwverordening voldoen, gehcl-
pen. „Flinke kerels", zei men in dat
dorp, „laat Den Haag maar naar de
maan lopen met al die voorschriften er.
regels". Vier woningen op een rij, mid
den in een grasland, werden zo gebouwd.
Drie zijn er bewoond, nu de huur van
zeven op zes gulden per week is terug
gebracht. Degene, die het vierde „huis"
toegewezen kreeg, wil er niet in. „Pri
mitief, tochtig, veel te klein" noemt men
deze huisjes, die gemeente-eigendom zijn.
„Maar ja, we zijn geholpen. Als er nu
maar gauw andere huizen komen
De andere huizen
'..Waarom zijn al die maatregelen ge
troffen voor de woningbouw?" vraagt
menigeen zich af. „Er zijn toch werk
krachten en materialen genoeg?" Het
waarom hoort men van Wederopbouw.
Men kent het verhaal zo langzamerhand
wel: de staathuishouding zou met grotere
subsidies ontwricht worden. Voor elk
huis moeten hout en ijzer worden geïm
porteerd en dat kost deviezen. Maar de
regering doet, wat mogelijk is. „Denk
niet, dat wij zulke stoffige suffers zijn,
die omwille van de ambtenarij onze
landgenoten volgens papieren plannetjes
willen laten lopen en hunkeren", hoor
den wij herhaaldelijk zeggen. „Wij kun
nen het volkomen begrijpen, dat de
mensen clandestien bouwen. Maar de
dure, slechte krotten, die aan ongedul
dige of wanhopige mensen worden aan
gesmeerd, zullen wij tot het uiterste be
strijden".
Zo maar op het zand
Vrij wat woningen, die zonder toe
stemming in enkele dagen tijds zijn ge
bouwd, zien er op het eerste gezicht heel
aardig uit. Het zijn doorgaans zogenaam
de „weekend-huisjes". Maar op de keper
i beschouwd zijn de meeste niet helemaal
of helemaal niet geschikt om er perma
nent in te wonen. Houten huizen moeten
op een gemetseld fundament staan. We
hebben er vele gezien, die op een paar
j betonstiepen, trottoirbanden, spoorbiel
sen, een betonplaat of zelfs zo maar op
het zand stonden.
De wanden zijn van verschillende ma
terialen gebouwd, ruw geteerd hout, aan
de binnenkant beschoten met platen
bims, hardboard, triplex, asbest en der
gelijke. De plafonds van board hangen
aan dunne latten en buigen in vele ge
vallen door. De indeling is meestal: eer
woonkamer (veelal te laag), een keu
kentje en een paar slaaphokjes, waar
nauwelijks een bed kan staan. Sommige
huisjes hebben muren van asbest, die
aan de binnenkant met board zijn be
schoten. „Als je thuis komt en je zet je
fiets wat hard tegen de muur,
je meteen binnen", zuchtte een
woners.
Een der ergste voorbeelden
destiene woningbouw noemen
digen de zogenaamde woonwagens, die
in enkele fabriekjes in serie worden
vervaardigd. Dezë „wagens" staan op
ijzeren chassis met massieve ijzeren
wielen. De muren zijn opgetrokken var
ijzeren platen of dunne planken. De da-
kookhoekje. Met wat meer comfort (een
toilet en meer slaapgelegenheid) kan
ook bestellen, maar dat loopt in
de papieren.
Veel te duur
Trouwens, het aanschaffen van al deze
>orten huisjes is in verhouding tot nor-
lale woningbouw en systeembouw kost
baar. Men kan op het ogenblik voor
f 6500 op het platteland een stenen wo
ning met 200 kubieke meter inhoud voor
klein gezin (twee kinderen bijvoor
beeld) bouwen. Dit huis kan in vijftig
jaar worden afgeschreven en de onder
houdskosten zijn normaal.
dergelijke woning, die een
woonkamer, twee kleine slaapkamers.
keukentje en een schuur omvat, kan
hypotheek verkregen worden Op welk
willekeurig weekendhuisje dan ook.
krijgt men geen cent hypotheek. De le
vensduur kan op tien jaar worden ge
steld. De onderhoudskosten (denk aan
het geregeld verven van metalen platen
tegen roest of het geregeld teren van
het hout) zijn hoog Daarbij moet men
vaak een aparte schuur, toilet e d. aan
leggen. Een asbestwoning kost f 4300.
een houten woning van 95 kub. meter
f 4500, een houten woning die 15 jaar
meegaat f 5700, een houten huisje var
168 kub. meter dat het 20 jaar kan uit
houden, f 6700.
En dan de woonwagens. Een der klein
ste typen van 60 kub. meter inhoud
kostte met inbegrip van electriciteit
f 4790. Met schuur, toilet, afvoerput en
waterleiding f 5160 Ze worden „kaal"
afgeleverd tussen de 2400 en 6000 gulden.
Men diene te bedenken, dat ze waar-
sohijnlijk nooit kunnen rijden.
„Wat kan men er aan doen"
Velen zien het verkeerde van deze
situatie wel in. Maar als zo'n ding
nu eenmaal staat, is menige burgemees
ter niet bereid het bevel tot afbraak
,Waar moet men dan met
gevi
blijvi
In sommige arrondissementen hebben
de rechtbanken de clandestiene bouwers
hoge boeten opgelegd en dat heeft ge
holpen Maar vele rechtbanken vinden
enkele honderden guldens boete al ge
noeg en dan helpt het niet. want dar
worden de boeten in de bouwprijs ge
calculeerd. onzichtbaar natuurlijk. E:
zijn vele burgemeesters, die het been
tegen de clandestiene bouw stijf houden.
Toch kan men zich de aarzeling der
ambtsdragers wel indenken En
geestelijken durven niet dan met grote
schroom te spreken over de zedelijkheid,
omdat zij de ellendige toestanden in vele
krotten kennen.
DIT IS BETER: een stenen bungalow, 190 kub. meter groot, flinke woon
kamer, keukentje, gang, twee slaapkamers en aangebouwde schuur. Bouw
kosten f 6500, levensduur zeker 50 jaar, huur f 200. Kan met weinig kosten met
enige kamers worden uitgebreid.
De wekelijkse keuring
in Haarlem
De „warme" broeierij schijnt dan nu
toch zo'n beetje op haar laatste benen
te lopen. De tulpen had men al gauw
gehad: een va-as beste d<wt. Rose van Li-
van D. v. Buggenum, Beverwijk, en
diep-rode Bart igon-sport (de zóveel-
van C. Dekker. Venhuizen. En dat
was al! Narcissen waren er iets meer: de
formidabel mooie ine. Armada van G.
Zandbergen-Terwegen. Sassenheim. ine.
Ohingking hei-geel dekblad met kleir.
fel-oranje cupje en de fraaie roomwitte
tria-ndus Tresamble van dezelfde firma.
J. A. v. d. Zwet Zn. Roelofarcndsveen.
ie twee trompet-zaailingen, d;e al
geruime tijd buiten bloeien. Vooral nr.
flink van stuk. Narcissen van de
koude gror.d waren er trouwens meer:
de vrij kleine goudgele tr. March Bells
C. S. v. Dobben de Bruyn Jr., Noord-
wijk en de bekende leedsii Jules Verne
J. Jonkheer, Noordwijikerhout. Ma-
riëtte van Th. v. Ruiten, R'veen.
De grote roomwitte Calla, die W. J.
v. d. Ende, Naaldwijk, vorige week
onder de naam Nivea exposeerde, was
iu om-gedoopt: White Superior. Een pri-
na Calla die dan ook prompt het get.
verd. ontvin-g.
Opmerkelijk best waren de crociissen
ran W. J. Eldering Zn. Sassenheim.
>e zeer grootbloemige Dorrit, die er te-
•ens een" fantastisch mcoie licht-blauwe
-kleur op nahoudt, werd met het get. eer
ste klasse bekroond, terwijl Pickwick, go-
:ept zaoht-blauw het get. v. verd. in
de wacht sleepte.
En dan was gladiolus Preyde's Glory
er ook weer, getoond door Belle Tèeu-
wen, Lisse en A. J. Preyde,- Breezar.d.
Het mag dan zo zijn, dat de bollen op
warmte in pot geplant zijn op 17 Decem
ber, dat ze de tweede Januari de a-maryl-
lis-kas van de heer Warmenhoven
Hillegom zijn ingegaan (op bodemwarm-
te); dat kan toch allemaal niet w e gri
me n. dat er nog nooit een gladiool in di
ze kwaliteit in Maart is getoond.
Bezwaren tegen de Padvinders
leiding
Vierentwintig leden en oud-leden van
de vereniging De Nederlandse Padvin
ders hebben in een brochure, getiteld
„Ten einde raad....", hun ernstige be
zwaren tegen de huidige verenigingslei
ding kenbaar gemaakt O.m. wordt
critiek op geoefend, dat de hoofdcom
missaris noch aan het bestuur noch aan
d-e l-eden verantwoording schuldig zou
zijn: dat voor 't nemen van besluiten geen
bestuursmeerderheid nodig is; dat vele
gegevens uit de administratie niet voor
ïeden van de vereniging toegankelijk
zijn en dat er nooit een financieel ver
slag wordt gepubliceerd.
WOENSDAG 21 MAART 1»50
Ds R. P. A. Rutgers van Katwijk aan Zee
zeventig jaar
Kerk en school, hoofdvoorwerpen
van zijn pastorale arbeid
(Van een onzer verslaggevers)
Als ds R. P. A. Rutgers, Ned. Hervormd predikant te Katwijk Zee. die,
zoals wij reeds hebben gemeld, a.s. Donderdag 70 jaar hoopt t« worden, het
afgelegde deel non zijn levensweg in een stil ogenblik vluchtig overziet,
wellen er in hem gevoelens van grote dankbaarheid en blijdschap, die zich
niet alleen in woorden uitdrukken, maar ook op zijn gegroefd gelaat, waar
nog vaak een iets-zeggende lach speelt.
,Met bijzonder veel genoegen heb ik cature van ds W. H- Kelder (die onlangs
gewerkt", zei ds Rutgers, toen wij
woonkamer met hem een kort onderhoud
mochten hebben in verband met zijn be
reiken van de leeftijd der sterken. „Ge
noegen". Och. heeft dit veel-gebezigde
woord zijn klank niet verloren? Van ds
Rutgers namen we het diep-serieus. te
meer omdat er dit op volgde: „Als ik
weer kon beginnen, zou ik het pastorale
ambt weer verkiezen". Ondanks al het
moeizame, het moeilijke, het moeitevolle-
Ds Rutgers is in Utrecht geboren.
Hier heeft hij ook gestudeerd. In Novem
ber 1903 deed hij zijn proponentsexamen
en op 8 Mei 1904 verbond hij zich aan
de Hervormde Gemeente van Nieuwkoop.
die hij tot November 1908 mocht dienen
Reeds toen heeft ds Rutgers blijk ge
geven van zijn grote liefde voor het
Christelijk onderwijs. Anderhalf jaar
lang leidde hy in Nieuwkoop een „school
strijd", die in 1907 met de oprichting
overleden). Ook hier werd mede on
der zijn leiding een Chr. school gesticht.
De Chr. kweekschool te Leiden benoem
de hem in 1909 tot bestuurslid. Tot 1945
heeft ds Rutgers de belangen der kweek
school gediend .eerst als secretaris, daar
na als voorzitter.
Katwijk riep reeds in 1911. En ds Rut
gers nam het beroep van deze gemeente
die hem zeer lief is geworden, ook nan.
uitgebracht in de vacature van
ds Plug. Ds A. J. van Wijngaarden be-
estigde de nieuwe herder en leraar met
en prediking over Handelingen 1 :8 (Gij
zult Mijne getuigen zijn), terwijl ds Rut
gers zijn intrede deed met Joh. 2019
(Vrede zij ulieden).
Ds Rutgers heeft een zeer belangrijk
deel van de ontwikkeling der Katwijkse
Hervormde Gemeente meegemaakt.
Waren er by zijn komst in Katwijk
predikantsplaatse
een Chr. school werd bekroond. De helft] Het aantal Hervormden is tussen 1911 t
De ring Woerden had ds Rutgers
quaestor in zijn midden.
Warmond beriep ds Rutgers in de
Hernieuivd onderzoek op bedreigde plaatsen
INDS DE BEKENDMAKING in de gemeenteraad van Warmond eind De-
cember 1949 betreffende de plannen, die de gemeente Leiden heeft omtrent
het maken van twee zuigputten om zand te verkrijgen voor haar bouwterreinen,
vegen e.a., zijn al heel wat pennen in beweging gebracht. Het is wellicht goed
im van deze zo belangrijke kwestie een nadere toelichting te geven.
Nadat de gemeente Leiden had uitge
zien naar zand voor haar objecten van
bouwrijp maken van gronden, verhar
den en ophogen van wegen ed in de
Rijnstreek. stuittendeze plannen op
grote bezwaren in de agrarische commis
sie van Ged. Staten van Zuid-Holland
Daarna viel de keus op de polders onder
de gemeente Warmond, en wel de
Zwanenburger- en de Broekpolder, ge
legen ten Noorden en ten Zuiden van
de. „Grote Sloot". De plannen gaan over
een oppervlakte van 114 ha weidegrond
van heel goede kwaliteit.
Gezien het feit- ,dat door h.et wegzui
gen van deze percelen weidegrond ver
schillende Warmondse boerenbedrijven
met ondergang worden bedreigd, is een
commissie van verweer in het leven ge
roepen, bestaande uit de heren P. F.
Vergeer uit Warmond, voorzitter, Bak
ker uit Sassenheim, secretaris. C. P. Ver
gouwen. leraar aan de R.K. landbouw
school te Voorhout, technisch adviseur,
Joh- Uit den Boogaard, voorzitter van
de Broekpolder en H van Schie. gedu
peerde in de Zwanenburgerpolder-
Deze commissie heeft de medewer
king verzocht en verkregen van het ge
meentebestuur van Warmond, Samen zal
Adr. van Beelen en H. J. Messemaker uit Katwijk
onder de gelukkigen
Drs D. J. van Dijk: ,.De visserman is zich van zijn taak beivust"
[N HET RESTAURANT „DEN HOUT" in Den Haag was gistermiddag op uit
nodiging van het bedrijfschap voor visserijproducten een deel van de Neder
landse vissersfamilie uit Katwijk, Scheveningen, Vlaardingen en IJmuiden bijeen
getuige te zjjn van de uitreiking van de bedrijfschapswisselbekers aan de
„bekroonde" schippers en de oorkonden voor de overige leden van de beman
ningen. Zoals bekend, was voor de Katwjjkse haringvloot schipper Adr. van Beelen
de KW. 129 (Bali) de winnaar en voor de Katwijkse trawlloggervloot schipper
J. H. Messemaker van de KW. 84 (Jan). Helaas kon schipper Van Beelen door
erschillende omstandigheden niet aanwezig zijn. De reder, de heer B. G. Lam-
nens, nam echter zijn wisselbeker in ontvangst.
oorlogstijd,
Wij hebben er al verscheidene malen
gewezen, dat het bedrijfschap voor
visserijproducten bedrijfschapsprijzen
heeft ingesteld ter stimulering van de
zorg aan de vis. Schippers moeten ten
minste vijf reizen met één en dezelfde
logger of vijftien reizen met één en de
zelfde trawler in het competitiejaar ma-
in om mee te dingen naar een prijs.
Een adviescommissie, bestaande uit het
hoofd van de afdeling vis van het Voor
lichtingsbureau van de Voedingsraad, het
hoofd van de dienst der Ned. haring-
contröle, de halchef van het Staatsvis-
sershavenbedrljf te IJmuidep, een haring-
drjjfnetreder, een trawlreder, een ver
tegenwoordiger van de visserlieden en
vertegenwoordiger van het bedrijf
schap, brengt na afloop van elk kalender
jaar een rapport uit over de verzorging
van de vangst aan boord.
Het schip, dat het hoogste gemiddelde
cijfer behaalt in elk van de vier grote
vissersplaatsen, komt in aanmerking voor
de prijs van het bedrijfschap voor de best
verzorgde haring en vis. Schipper Mes
semaker deelde ons mee, dat het er op
zee op aankomt de gevangen vis goed
schoon te maken en te wassen. Ook de
verpakking in Ijs is een voornaam punt.
Drs D. J. van Dijk, voorzitter van
het bedrijfschap, sprak gistermiddag
een rede uit en begon met te ver
klaren, dat het instellen van de
pryzen niet zonder resultaat is ge
bleven. Toen de prijzen voor het
eerst werden toegekend, wisten we
nog niet precies waar het om ging,
aldus drs Van Dijk. Maar hierin is
een kentering gekomen. Het bedrijf
schap heeft dit gedaan in het belang
van het visserijbedrijf en het heeft
zijn doel hiermee niet gemist.
Spreker herinnerde aan
ien een aanzienlijk deel van onze vis
sersvloot werd geroofd. Met man en
macht is na de bevrijding gewerkt voor
de wederopbouw van de vloot. Groot is
de hulp geweest van tal van instanties.
Spr. noemde het ministerie van Weder
opbouw, de scheepvaartinspectie, de rede
rijen en de opvarenden zelf. Bij allen
had de gedachte postgevat, dat Neder
land weer een eerbiedwaardige plaats in
de visserijwereld moest gaan innemen.
Handelsrelaties werden weer opgezocht
en steeds bleek het nodig het hoofd te
bieden aan de concurrentie. Onze naam
lag in de verzorging van de kwaliteit.
Als wij het over de kwaliteit van
onze vis hebben, dan denken wij
allereerst aan de bemanningen.
Wanneer by hen enthousiasme en
geestkracht ontbreken, is het duide
lijk, dat de kwaliteit niet is te ver
beteren, ai spant de rest zich nog
zo in. Drs Van Dyk wees vervolgens
op de propaganda-actie onder het
motto „Eet meer vis, omdat het zo
lekker is." De grond van deze actie
ligt bij de visserman, die zich bewust
is van zijn taak en het vertrouwen
van ons volk heeft weten te winnen.
Nadat drs Van Dijk nogmaals had ge
wezen op het grote belang van goede
kwaliteit, wijdde hjj enige aandacht aan
de visconservenindustrie, die zich na de
oorlog in belangrijke mate heeft ont
wikkeld en daarom ook in de edele wed
strijd van het bedrijfschap werd be
trokken.
De heer J. G. Kolkman, voorzitter van
de adviescommissie inzake toekenning
bedrijfschapsprijzen en voorzitter van de
afdeling vis van de voedingsraad, had de
samenkomst geopend. Hij wees er op, dat
de verzorging van de vis geljjke tred
moet houden met de voortschrijdende
smaakverfyning van het publiek.
Drs Van Dyk reikte een wisselbeker
t aan de heer Lammens uit Katwyk,
de heer D. Pronk van de SCH. 262, de
heer J. Rog van de VL. 61 en de echt
genote van de heer P. Wyker van de IJM.
99. De N.V. Ned. Visconservenfabriek
ESVECE te IJmuiden kreeg een prys
voor het artikel haring in tomaten. De
heer A. Vooys van de IJM. 43 had ook
de eerste prijs gewonnen; by loting viel
de wisselbeker echter de heer Wyker in
handen. Drs Van Dyk vertrouwde, dat
de familie Wljker de beker by bijzon
dere gelegenheden wel zou afstaan aan
de familie Vooys ter opluistering van
héér dressoir. Aan de stuurlieden van
de verschillende schepen, voor zover aan
wezig, werden oorkonden overhandigd.
Onder hen. die het bedrijfschap dank:en
voor de bekers en voor deze gezellige
middag, was de heer Lammens nat
Katwijk.
trachten de uitvoering van de
I.eidse plannen te voorkomen. Hoe is nu
de stand van zaken en welke voor- en
nadelen zijn aan de plannen voor War
mond in het bijzonder verbonden?
Op 9 Febr. 1950 heeft het cbllege van
en W. van Warmond, geassisteerd
door de heren Vergeer en Nijman, een
bespreking gehad in het gebouw van
de Griffie met het college van Ged.
Staten van Zuid-Holland. Op deze bij
eenkomst werd naar voren gebracht, dat
Warmond in het geheel geen belang
heeft bij de uitbreiding van het meren
gebied. maar wegens de vernietiging van
waardevolle cultuurgrond slechts na
delen zou ondervinden. Leiden heeft be
rekend, dat door het opzuigen van het
zand een bedrag van ongeveer tien mil-
lioen zou worden bespaard op de ver
voerskosten. Zij berekenden, dat de
,3-zandprijs op f 1-50 zou komen.
Warmonds veehouders zouden door
vernietiging van deze weidegronden een
inkomen derven van f 159-000 per jaar.
berekend als volgt: men gaat er van uit,
dat per ha twee koeien geweid kunnen
worden (kleinvee buiten beschouwing
gelaten). Deze koeien geven 7000 liter
melk tegen een prys van f 0.20 per liter:
dat is f 1400. Er zal 114 ha. vernietigd
worden; dit geeft dus een inkomsten
derving van 114 maal f 1400: f 159,000.
Indien de boeren hier 80 jaar zouden
kunnen werken, zou f 12.720.000 zyn
verdiend.
Tegenover deze financiële kant staat
een andere.
In de duinstreek is een geweldige zand-
voorraad. die voor de plannen van Lei
den uitstekend te gebruiken zou zijn en
die bij gebruik dan een verbetering geeft
van de zandgronden uit die streek. Het is
wel dienstig de voornaamste afgra
vingsplaatsen te noemen: langs het
Oosterkanaal van de Amsterdamse duin
watermaatschappij ligt een hoeveelheid
van 3 a 4 millioen m3 zand, die wegens
verstuiving opgeruimd dient te worden.
Het vliegveld Vogelenzang, met een op-
oervlakte van 40 ha. kan door twee meter
af te graven herschapen worden in prima
bollenland en levert 800.000 m3 zand op.
Het landgoed ..Wassergeest" te Lisse,
groot 20 ha. kan ook twee meter worden
afgegraven: opbrengst 400.000 m3. Onder
Noordwijkerhout. in 't Langeveld. is een
terrein van 150 ha., dat door afgraving
een zandoogst geeft van drie millioen
m3. De Noordzij polder levert op 314
millioen m3 zand. Aan de Gooweg te
Noordwijkerhout kan een terrein met
oppervlakte van ongeveer 30 ha.
worden afgegraven; dit geeft 5 a 600.000
m3 zand.
Dit zyn nog lang niet alle mogelijk
heden, maar vast staat, dat zonder dat
aan het natuurschoon schade wordt ge
daan voor zeer vele jaren zand voorra
dig is. Bovendien zou door afgraving een
•erbetering van cultuurgrond worden
verkregen. De eigenaars van deze gron
den zyn gaarne bereid hun medewerking
aan te verlenen.
Nu rijst de vraag welk financieel voor
deel hier behaald zou worden. Dit laat
ich voorlopig nog niet bij benadering
vaststellen.
Staat tegenover dit verbeteren van
cultuurgrond de meerprijs van f 1 per
m3 zand Leiden beraamde tien mil
lioen ons werd verzekerd, dat het
duinzand zeker voor f 2.50 per m3 kan
worden geleverd. Nu doet zich deze om
standigheid voor, dat de oorspronkelijke
plannen van Leiden om het opgezogen
zand direct op de werkobjecten neer te
storten tot de onmogelijkheden behoren,
zodat eerst een terrein gevonden zal
moeten worden om als opslagplaats te
dienen, waarna het zand per as of per
schip vervoerd kan worden. Dus van de
beoogde besparing zou weinig of niets
terecht kpmen. Het voordeel van opge
spoten terrein, dat na bezinking direct
bouwrijp is. wordt geheel en al te niet
gedaan.
De heer Van der Weyden, die sinds 1
November voorzitter is van de agrari-
iche commissie van Ged. Staten, heeft
iet nu zover gekregen, dat de oorspron
kelijke plannen, die door zijn voorgangers
in Juni 1949 werden geflatteerd, nu weer
genoemde commissie in studie zyn
gegeven. Het ligt in de bedoeling van
deze commissie de bedreigde plaatsen te
gaan bezoeken om zich een denkbeeld
de situatie te kunnen vormen. In
dien deze commissie er in slaagt een ge
fundeerd nieuw plan aan Ged. Staten
te leggen de heer Vergouwen
zegde toe in een bijeenkomst, die in „De
Harmonie" te Leiden werd gehouden, een
iv plan te maken dan zal in Juni
a.s., als Ged. Staten weer bijeenkomen,
worden beslist, of de plannen doorgang
Teleurstelling over Katwijk's haven
WACHTEN DE BOODSCHAP
(Van onze parlementaire redacteur)
Toen gisteren
Begroting
visserijbedrijf i
ten velen de o
in de Eerste Kamer de
het IJmuidense Staats-
lan de orde kwam, spits-
ren. Slechts een paar re-
ministers memories gewijd
geweest aan de kwesties van de verbe
tering der Scheveningse haven en het
bouwen van een vissershaven te Katwijk.
En hoewel de minister, antwoordende,
schertsend opmerkte, dat men zijn be
langstelling voor deze onderwerpen niet
mocht afmeten naar de aantallen regels,
weigerde hij toch heel gedecideerd, op
de zaak in te gaan. De zaak is in onder
zoek, het onderzoek kan wellicht bespoe
digd worden, maar iets zeggen, neen.
zover is het niet.
Voor hen, die niet met het probleem
op de hoogte zijn, leek de zaak nogal
simpel. Weliswaar verzandt de haven van
Scheveningen tastbaar en zichtbaar,
weliswaar kost de invaart jaarlijks sche
pen en menselevens en niemand gelooft
toch wel, dat schippers slechte zeelieden
zijn maar de urgentie voor 'n verbete
ring stuit telkenmale af op hoge kosten.
Reeds in 1922, zo zegt de heer Kievit
(Arb.), erkende men die urgentie. Mi
nister König kwam met zijn desbetref
fend wetsontwerp tot aan de Eerste Ka
mer, maar liep daar op het strand vast.
De gemeente Den Haag bracht in 1926
weer een commissie op de been, die met
algemene stemmen adviseerde tot ver
betering, maar het blee( er bij. Thans
bestaat er een commissie ingesteld door
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland.
Deze meent, dat Katwijk een eigen haven
moet hebben. De gelegenheid is
stig voor, want een verbetering
afwatering naar zee, wat vele en grote
werken vereist, kan gecombineerd
den met de havenaanleg, waardoor geld
bespaard zou worden.
De heer Reijers (CH) dringt met bij:
der veel klem aan op de bespoediging
van het onderzoek inzake de Katwijkse
vissershaven. Katwijk is een der zwaarst
getroffen gemeenten en het herbouwplan
kost 12 tot 15 millioen. Komt er nu geen
haven, dan is zelfs dat grote bedrag
niet geweest, want ook als badplaats
zal het dorp dan minder in trek komen.
Want Katwijk staat of valt met de
sershaven. De Katwijkse vissersvaartui
gen varen vanuit IJmuiden
komt in Katwijk aan de afslag, hun net
ten worden daar geboet. Zulk
thode is verouderd. Als de haringvisserij
sterft, gaat de plaats ook dood. Spr. zegt,
dat zoveel staatsgeld voor de industriali
satie is uitgegeven, terwijl
moet wachten op de successen daarvan
en wil hier, waar het gaat om de natio
nale haringvisserij in elk geval staats
gelden toegewezen zien. Het hoogheem
raadschap is bereid tot combinatie. De
Minister heeft, zoals gezegd, geantwoord,
dat Scheveningen en Katwyk buiten de
kwestie van IJmuiden staan en wenst
zijn antwoord te reserveren.
Tot zover over wat in de Kamer ii
gezegd. Wie zich in dit onderwerp be
geeft, bevindt aldra, dat er zich nog
geheel andere kwesties
1950 dan ook gestegen met riet minder
dan 7000 (nu in totaal 15.000). De Oude
Kerk was pakhuis en de Kapel stond er
nog niet. Nu heeft men plannen voor de
bouw van de vierde kerk.
Ook op het gebied van het schoolwezen
zijn opvallende vorderingen gemaakt,
liet aantal scholc is met 5 toegenomen
en bedraagt nu 7 (plus een kleuter
school)
Van 1913 tot 1945 was ds Rutgers voor
zitter van het bestuur der Hervormde
scholen. Ook is hij lid geweest van de
plaatselijke commissie van toezicht op
het lager onderwijs- Zijn aar-dacht ging
verder uit naar de Chr. wijkverpleging,
die hem in 1922 tot voorzitter koos. en
naar het Ned. Bijbel-Genootschap: nog
sieeds is hij voorzitter van de afdeling
Katwijk. Binnenkort zal hij echter deze
functie neerleggen. Van 1920—1929 had
ós Rutgers zitting in het classicaal be-
Ds Rutgers en Katwyk, een onverbre
kelijke verbintenis- „Ik bedankte in mijn
Katwijkse tijd voor drie beroepen: Rot
terdam, Gouda en Alphen aan den Rijn.
En ik ben blij, dat ik nu hulpprediker
ben". Katwijk heeft hem veel gegeten.
In de storm en in de zachte stilte. En
Katwijk is ds Rutgers dankbaar. Voor
heel veel dingen
zullen vinden of dat de gemeente Lel
den haar behoefte aan zand elders zal
moeten bevredigen.
Als een punt van overweging werd
r-% gegeven, dat Warmond door deze
n'euwe ..meren" dichter bij de water
sport zou komen te liggen. Deze veron
derstelling is ook al niet juist gebleken,
omdat de toegangswegen niet over War
mond, maar over Leiden lopen. Het ge
projecteerde paviljoen of de theeschen-
kerij zal eer schade dan voordeel aan
Warmond bieden.
Bovendien zouden deze meren, die tot
een diepte van 30 meter zouden worden
uitgezogen, niet direct ongevaarlijk zyn.
Rest ons nog de recreatie-mogelijkheden
van Zuid-Holland onder de loupe te
In de afgelopen oorlogsjaren waren
o.a. de Kagermeren zeer in trek. Dat
was niet verbazingwekkend, omdat de
zeestranden niet betreden mochten wor
den. De landsgrenzen waren gesloten en
ons restten alleen nog de meren en hier
en daar enkele bossen (de meeste waren
ook al verboden terrein). Nu de stran
den weer toegankelijk zijn en er steeds
meer mensen deviezen weten te krij
gen voor buitenlandse trips, is de altijd
nog vrij kostbare watersport weer tot
normale proporties teruggebracht. Er is
nog steeds geen overbevolking op de
Kagermeren, zodat er geen directe be
hoefte aan uitbreiding bestaat
SNIJBLOEMEN- EN PLANTENGROSSIERS
TOGEN NAAR LEIDEN
Toekomst binnenlandse handel niet rooskleurig
tal (254) is gelijk gebleven. Mr de Vries
De met bloemen en planten versierde]
ia! van „De Harmonie" te Lelden liet
stcren weinig twyfel over wie hier
vergaderden. Het was de Nederlandse
bond van snijbloemen- cn planten-gros-
siers, die dit jaar zijn keus op Leiden
had laten vallen om de jaarvergadering
te houden.
In zijn openingswoord kon dé voorzit
ter, de heer Nic. den Heyer, helaas geen
optimistisch geluid laten horen, vooral
wat betreft de binnenlandse handel.
Het feit, dat de omzet het afgelopen jaar
zes millioen gulden is teruggelopen,
bewijst wel, dat men is gedwongen de
winstmarges op te voeren. Vergroting
van de export is toe te juichen, maar
vooral de binnenlandse groothandel komt
op een zeer wankele basis te staan. Spr.
kon niet veel kans tot verbetering zien
en noemde de toestand onstabiel. Een
mogelijkheid is er door met de zomer-
productie de productie van het voor- en
najaar te overbruggen. Importbeperking
zou niet veel doel hebben. De enige red
ding zou daarom zijn: aandringen op
verbeteren en stabiliseren van de aan
voer, waarbij niet alleen moet worden .ge
let op kwantiteit maar vooral op kwali
teit- Ook de omzetbelasting gaat zwaar
der wegen. De „zwarte lijst" vormde eer
onderwerp voor discussie; allen erken
den echter de noodzaak ervan, mits de
contróle afdoend is,
De secretaris, de heer F. A. Dol, las
de notulen en zijn jaarverslag. Het leden-
het verslag van de penningmeester, de
heer C. van der Spijk, bleek, dat het
saldo momenteel f 805.71 bedraagt (per
31 Dec. 1949 was dit f 162.41). De contri
butie voor dit jaar is vastgesteld op
f 30, waarvan f 25 voor de bond en fï
voor de afdeling.
historische ontwikkeling is interessant en deraomeo.
dateert nog uit de tijden der platboomde
bommen. Met de scherpe logger verviel
het veilige strand als ligplaats en kwam
men automatisch in de IJmuider haven
terecht. Zeer wel is bekend, dat de be
langen der rederyen en der vissers, van
de eigenaren der nevenbedrijven en zelfs
die van de marine en de koopvaardij,
die belang hebben bij een levend visserij
bedrijf, zodat niet de jongemannen „ver
lopen" naar de industrie, nauwkeurig op
geteld moeten worden. De kwestie var
concurrentie met IJmuiden en Schevenin
gen wordt door vele experts als van veel
minder belang beschouwd. Zonder twij
fel is met deze behandeling de kous niet
af. maar belanghebbenden zullen prijs
stellen op spoed. Naar wij vernemen zul-
voordoen. Dellen stappen bij de minister worden
heren 1
P. Hog
woning te Rijnsburg en Dol te Aalsmeer,
werden bij acclamatie herkozen. Teveps
werd de door het bestuur voorgestelde
kascommissie aanvaard. In de benoemde
arbitragecommissie heeft o.a. zifting de
heer S. C. den Heyer uit Rijnsburg.
In een gezellige stemming werd gedi
neerd, waarbij een collecte werd gehou
den voor de kankerbestrijding. Mooie
opbrengst!
Voor de rondvraag was meer tijd nodig
dan over het algemeen het geval is. Vele
onderwerpen werden aangesneden wat
vaak een levendig debat uitlokte. Zo b v.
het verplicht veilen; dit achtte het bonds-
bestuur noodzakelijk, daar het doorgaan#
van belang is voor de bond zowel als voor
ae gehele handel. Bij spontaan mede
werken van de leden is het mogelijk. De
voorzitter kon de concessie doen dat het
binnen een half jaar wel zover zal zyn,
maar dan zullen ook allen de consequen
ties moeten dragen- Ook de „zwarte lijst"
kwam weer in bespreking. Een grot®
vraag is wat dit gaat kosten. Mr de Vries
noemde als voorbeeld de detailhandel in
de textielbranche, waar men een apart®
organisatie hiervoor heeft met een con
troleur in vaste dienst. Hier heeft mea
echter meer leden, zodat by de blotmen-
en plantengrossiers een vaste band met
de oude vereniging van belang is. Voor
de onderscheiding groothandelaar-expor
teur werd eveneens een lans gebroken.
De opmerking werd geplaatst dat mea
elkaar niet moet beschouwen als con
currenten. maar als collega's. Het spon
tane applaus dat hierop volgde typeerd®
wel de prettige geest, waarin deze ver
gadering werd gehouden.
DUW-AANGELEGENHEDEN
Tot voorzitter van de pas ingestelde
centrale commissie van advies voor
DUW-aangelegenheden is benoemd prof.
mr J- V. Rypperda Wïerdsma te Leidea,
