llkuwr geiitóctfe (üourant
Spanningen tussen Djakarta en Djokja
Uitbreiding van het Kabinet
op komst
Wist U
DONDERDAG 23 FEBRUARI 1950
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: TeL 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: f 4.15 p. kwartaal;
f 0.32 per week.
ADVERTENT1ËN: t 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Dertigste jaargang No 8054
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTEL!JK'NATION A AL DAGBLAD
Voor LeiAen en Omstreken
w5taat»d«tlcft l« glutton
«nyn bert ia tcgtienspcrcl"
Oranjeploeg bevocht
eervolle nederlaag
Zie pag. 3
Tivee masten op één schip
Republiek wil de staatsgreep in Madoera
niet ongedaan maken
Er bestaat thans spanning tussen de centrale regering te Djakarta (Batavia)
de republikeinse regering te Djokja, aldus merkt de politieke correspondent 1
het A.N.P. te Djakarta op. Het is namelijk gebleken, dat Zainal Fatah, die het
bestuur over Madoera aanvaard heeft namens de republiek tevoren beloofd had,
dit te zullen doen namens de centrale regering.
Deze laatste blijft op het standpunt
Staan. dat het staatshoofd en het parle
ment van Madoera nog niet buiten wer
king zijn gesteld en dat alleen de cen
trale regering de bevoegdheid heeft om
opheldering in de toestand te brengen.
Volgens haar mening moet de positie van
Madoera en de andere deelstaten bij de
wet geregeld worden, terwijl volgens
haar vertegenwoordiger mr Indrakoe-
soema de toetreding van Madoera en
Oost-Java tot de republiek slechts een
kwestie van tijd is Volgende week komt
reeds het desbetreffende wetsontwerp in
behandeling voor het parlement.
De minister van voorlichting der repu
bliek te Djokja daarentegen heeft de
minister van binnenlandse zaken der
centrale regering, Anak Agoeng Gde
Agoeng (die indertijd de drijvende kracht
was van de Bijeenkomst Federaal Over
leg). er van beschuldigd, dat hij een ver-
tragingspolitiek voert inzake Oost- cn
West-Java en Madoera. Tevens heeft de
regering te Djokja een officiële verkla
ring uitgegeven, dat zij de overdracht
van het bestuur over Madoera op aan
drang van het volk aanvaardt. Zij over
weegt tevens Zainal Fatah tot haar re
gent te benoemen.
Een hooggeplaatst Indonesiër te Dja
karta vertelde de correspondent, dat het
optreden van kapitein Westerling slechts
een klein onderdeel vormt van de zeer
ernstige politieke en militaire moeilijk
heden die de economie van het land on
middellijk in gevaar brengen. Inmiddels
heeft de centrale regering volgens Reu
ter Engeland om hulp verzocht in ver
band met de berichten, dat Westerling in
Ploegenstelsel bij droog
legging Z.O. polder
Binnenkort aanbesteding
De draaitijd van het baggermaterieel,
dat zal worden gebruikt bij de droogleg
ging van de Zuidoostpolder, zal verhoogd
worden tot maximaal 72 uur per week.
Dit kan geschieden door in ploegen te
gaan werken.
De werkgevers en arbeidersorganisa
ties in het baggerbedrijf zijn het hier
over eens geworden, i.v.m. de opvoering
van de productie en het belang vi
uitvoering der Zuiderzeewerken,
aanbesteding is binnen enkele weken te
verwachten.
Omtrent de arbeidstijden etc. zal nader
Worden overlegd.
Men verwacht, dat de inpoldering
de Zuidoostpolder nu sneller zal kunnen
,geschieden.
Fiets van Loosduinse moor
denaar in beslag genomen
V d. Ark verkocht haar zelf in R'dam
Het rijwiel, dat door de 28-jarige J-
W. van der Ark na de moord op zijn
vrouw in Loosduinen was gestolen,
In Rotterdam in beslag genomen.
Uit het onderzoek is de politie ge
bleken. dat Van der Ark Dinsdagmid
dag naar Rotterdam is gegaan, waar hi;'
de fiets aan een koopman bij een var
de havens heeft verkocht Deze koop
man heeft de fiets doorverkocht aan
een derde persoon, die, toen hij in dt
kranten over de moord in Loosduinen
de diefstal van de fiets had gelezen,
de politie heeft gewaarschuwd.
Koe bracht drieling ter wereld
Bij de veehouder Noom te Beesd ii
de Betuwe bracht een koe drie kalve
ren ter wereld, alle drie van het vrou
welijk geslacht. Nauwelijks was de ge
boorte bekend, of verschillende veehou
ders kwamen op -kraamvisite.
Welke rechten hebben
dienstweigeraars
Politierechter te Assen wacht arrest
van Hoge Raad af.
Wat is de algemene rechtspositie van
Herkende" dienstweigeraars? Over deze
principiële kwestie zal de Hoge Raad een
Uitspraak moeten doen. In afwachting
van dit arrest heeft de politierechter te
Assen de zaken tegen 26 jongelui, die in
hun werkkamp in conflict waren geko
men met de D.U.W., aangehouden. De eis
luidde tegen een van hen, de 23-j. student
J. de J. uit Middelburg, f 15 boete of 10
dagen hechtenis.
Er werd in de Drentse werkkampen
een nieuwe verlofregeling ingevoerd.
Voor een aantal jongens was de reis naar
huis te duur. Op een Maandagmorgen, dat
de anderen weg waren beval de kamp
leider, dat de in het kamp achtergebleven
Jongens moesten gaan werken. De mees
ten weigerden, ook omdat het verlof toch
al verkort was.
Er kwam nog een tweede kwestie aan
de orde. Op 20 en 21 Januari j.l. werden
alle D.U.W.-arbeiders met vorstverlet
fiaar huis gezonden, maar de dienstwei
geraars in Vledder moesten doorwerken.
Een aantal weigerde. Op Zaterdagmiddag
|2l Januari hebben zij het werk op aan
raden van de officier van Justitie inge
haald, anders zouden zij worden gear
resteerd. Ook deze zaak werd in afwach-
an het arrest van de Hoge Raad
aangehouden en de Middelburgse student
De J. hoorde nu een week gevangenis-
•traf tegen zich eisen.
De verdediger, mr J. H. van Wijk uit
Haarlem, was van menning, dat het op
dragen van dit werk in redelijkheid niet
kon plaats vinden, en dat de opdracht
(en daad van willekeur en dus een on
rechtmatige overheidsdaad was.
AMERIKAANS GEZANT IN HET
VATICAAN?
Reuter meldt, dat de aartsbisschop van
tfew Yc-rk, Kardinaal Spelman, binnen
kort te Vaticaanstad de mogelijkheid zal
bespreken van het vestigen van een
tonérikaanse legatie bij de Heilige Stoel.
Singapore zou vertoeven, maar de Britse
ambassade te Djakarta heeft geantwoord,
dat men in Singapore geen spoor va.-i
Westerling en zijn gezin ontdekt heeft.
In welingelichte kringen te Batavia acht
men het nog steeds niet zeker of Wes
terling wel Indonesië verlaten heeft.
Een buitenlands waarnemer te Dja
karta zeide tegen de correspondent var
A.N.P.dat de T.N.I. de kern van alle
moeilijkheden vormt. Haar leden voelen
zich de dragers van de strijdgedaehte
zien met zekere minachting neer op alle
Indonesiërs, die afzijdig zijn gebleven of
met de Nederlanders hebben samenge
werkt, in de eerste plaats op de federa
listen. De zittende autoriteiten hebben
vaak niet de moed om de onredelijke
eisen van de oud-strijders te weerstaan.
Bekwame Indonesiërs moeten wijken
voor nieuwkomers uit Djokja. Een pas
uit Nederland overgekomen Indonesiër,
die zijn universitaire studie voltooid had.'
vertelde, dat hij adhteruitgezet is voor
een oud-strijder uit Djokja, die slechts
de lagere school had afgelopen. Soort
gelijke moeilijkheden ondervinden Indo
nesiërs, die in Nederlands gebied of in
Nederland de st-rijd van de republiek
Een andere moeilijkheid is, dat voor
heen stichting van wanorde en ont
wrichting de taak van de T.N.I. is ge
weest, terwijl zij thans moet opbouwen.
Het gezag is nog te veel in handen van
hen, die wapens bezitten. De heffing van
schattingen van ondernemingen is een
gevolg van het ontbreken der intendan
ce. Dit is tevens de oorzaak dat het voor
de Nederlandse troepen aan de T.N.I.
overgedragen materiaal in te korte tijd
versleten zal zijn. Technici mist het
Indonesische leger geheel. Zo lang deze
toestand bestaat, is de levering van
Amerikaans materiaal zinloos, aldus ver
klaarde een Amerikaanse autoriteit te
Djakarta. Kolonel Djatikoesoeka. direc
teur van de militaire academie te Djokja,
verklaarde dat men voor de opbouw der
intendance geheel op Nederland is aan
gewezen. Amerikanen en Australiërs kos
ten te veel en zij kennen land en volk
niet, zeide hij.
Tarieven der Blauwe tram
gaan ook omhoog
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, wordt spoedig een beslissing
van minister Spitzen verwacht op een
verzoek, ingediend door de directie der
Noord-Zuid-Holl. Vervoermaatschappij
tot verhoging harer tarieven in overeen
stemming met die der Ned. Spoorwegen.
De situatie is op het ogenblik op het
traject Den HaagLeiden aldus, dat een
retour 3e kla^ op de trein f 1.kost en
op de Blauwe f 0.65. Tengevolge daarvan
heeft men een niet onbelangrijke stijging
van het vervoer op de Blauwe op dit
traject kunnen constateren. Hoewel van
de N.Z.H.V.M. het grootste deel der aan
delen in het bezit der Nederl. Spoorwe
gen is, maken deze laatste bezwaar tegen
zulke ver uiteenlopende tarieven, die een
sterk concurrerend karakter dragen.
Wanneer de minister overeenkomstig
de hem uitgebrachte adviezen beslist,
zullen de Blauwe Tram-passagiers zulks
spoedig in hun portemonnaie bespeuren.
Plan-Bussum niet in strijd
met bouwverordening
Extra-toewijzingen passen in
landelijk bouwplan
Het woningbouwplan-Bussum is niet
in strijd met de bouwverordening, deelt
minister In 't Veld mede in antwoord
op schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid Andriessen (K.V.P.) Deze ver
ordening is namelijk op 25 Januari dus
danig gewijzigd, dat de minimumhoogte
van de kamers 2.60' meter' 'bedraagt, in
plaats van 2.70 meter.
De huren die volgens het plan zouden
gelden, zullen niet worden gehandhaafd.
Ze worden definitief vastgesteld en ge
baseerd op de huurprijzen van soortge
lijke percelen op 9 Mei 1940, verhoogd
met 30 procent.
De toewijzingen passen inderdaad in
het bouwplan-1950, zoals het de Kamer
werd aangeboden. Bij de toewijzing van
woningen over de provincies werd na
melijk niet alles verdeeld. En de minis
ter zal re voor waken, dat hij niet meer
zal toewijzen dan het bouwplan toelaat.
Huisvrouwen willen wel
duurdere margarine
Als er dan maar vitamine A in zit
Het Ned. Vrouwencomité vindt vita
mine A zó belangrijk, dat het minister
Mansholt heeft verzocht, het verwerken
van deze stof in margarine verplicht te
steWen, ook al zou daardoor de prijs
enigszins moeten stijgen.
De huisvrouwen hebben dit er voor
over, zo schrijft het comité, in het besef
dat zo'n maatregel doeltreffender en min
der duur is dan eén andere. Men moet nu
n.'l. in het tekort aan vitamine A voorzien
door het kopen van meer groenten en
fruit, levertraan en boter, hetgeen voor
velen te duur is.
Na zó'n wedstrijd is je handtekening
natuurlijk goud waard. En Kraak
had er in Newcastle héél wat te
zetten
Papieren oefening
Verschillende niet onder de wapenen
zijnde dienstplichtigen van de Marine
zullen dezer dagen een opdracht krijgen
van het departement, om een speciaal
toegezonden kaart volgens daarbij ge
voegde aanwijzingen in te zenden.
Om misverstand te voorkomen wordt
op gewezen, dat het hier een oefening
betreft, waarbij geen dienstplichtigen zul
len worden opgeroepen; men wil slechts
controleren of het systeem voldoet.
Koningin en Prins naar
Frankrijk
Van 23 tot 26 Mei
H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins
Bernhard hebben het voornemen een of
ficieel bezoek te brengen aan de Presi
dent der Franse Republiek, Vincent
Auriol. Zjj zullen op 23 Mei in Parys
aankomen en op 26 Mei uit de Franse
hoofdstad in ons land terugkeren.
Jachtvliegtuig maakte nood
landing bij Grave
Gisteren maakte een eenmotorig De
Havilland-jachtvliegtuig uit Gilze-Rijen
in de uiterwaard van de Maas tegenover
Grave een noodlanding. Een propeller en
het Iandingsgesteld werden licht bescha
digd. De bestuurder, de tweede luit.
Hassel. bleef ongedeerd. Hij had te kam
pen met motorstoring.
Biji
na
12.000 man
Februari terug
m
Sinds de souvereniteitsoverdracht heb
ben thans 16000 Nederlandse militairen
Indonsië verlaten.
Zes schepen hebben reeds hiervan 7600
demobilisanten op vaderlandse bodem te
ruggebracht.
Vandaag nog. vroeger dan verwacht
werd arriveerde de Dorsetshire mei 550
passagiers in Amsterdam. HOierbij bevon
den zich slechts 70 militairen met hun ge-
Thans zijn nog onderweg met de
Pasteur (aankomst mórgen )met 4100 man,
de Atlantis (aankomst 3 Maant) met 925
man, de Kofca linten (vertrokken 17 Febr.)
met 1625 man, de Siibajak (vertrokken 17
Febr.) met 1700 man en de Volendam
(vertrokken 22 Febr.) met 2000 man.
Thans moeten er nog 52.000 man ver
scheept worden. Bij een gemiddelde van
9000 man per maand (welk gemiddelde
echter sleohfts voorlopig tot Mei is toe
gezegd) zou het dus nog bijna een half
jaar duren eer al ónze jongens in het
vaderland zijn teruggekeerd.
In December werden op Nederlandse
bodem teruggevoerd 7300 man, in Januari
4000 en in Februari zullen het er, als alles
volgens het programma verloopt, 11.700,
Het staat thans vast, dat de militairen
van de Pasteur morgen niet allen ont
scheept zullen worden. Vermoedelijk al
leen degenen, die uit Den Haag, Amster
dam en Rotterdam komen. In het strijd
krachtenprogramma van hedenavond
(18.30—19.00 uur) worden zo nodig mede
delingen over de terugkeer van eventueel
andere 'groepen gedaan. Zij, die aan boord
moeten blijven, zullen Vrijdagavond op
aangename wijze 'bezig worden gehouden.
WIE ZAL HET LAATSTE LACHEN?
Attlee
„Wü zullen het wel klaren...
Churchill
Voorspellingen in Engeland
Om acht uur begon stormloop voor
de „brood- en boterverkiezing"
Bewolkte lucht boven de 34 millioen stemgerechtigden
Vanmorgen om acht uur is het Engelse volk ter stembus gegaan voor wat men
kernachtig heeft genoemd de „brood- en boterverkiezing". De bevolking Is in
overgrote mate gevoelig voor beloften betreffende de primaire levensbehoeften
en vandaar, dat werkgelegenheid, pryzen, lonen, belastingen, voedselvoorziening
en huisvesting de problemen zijn, waarom heen zich de stryd in hoofdzaak heeft
afgespeeld. Reeds vroeg bjj het openen der 15.000 stembureaux, zag men op vele
plaatsen lange ryen staan wachten. Tienduizenden fabrieks- en transportarbeiders,
postboden, melkbezorgers, havenarbeiders en spoorweglieden waren vroeg opge
komen om hun stem uit te brengen. De lucht boven de 34 millioen stemgerechtig-
was bewolkt!
In de laatste uren voor de Engelse
verkiezingen gingen Labour en. de Con
servatieven, althans volgens de proef-
stemmingen, welke door de bladen wa
rn georganiseerd, nek aan nek. De re
sultaten waren verschillend De pro
gnose bleek niet eensluidend. Gallup no
teerde voor Labour een kleine voor
sprong. De proefstemming van de Daily
Express daarentegen wees uit, dat de
Conservatieven even een meerderheid
hadden. Bij de bookmakers was Labour
Mr H. P. Linthorst Homan, Commissaris van Friesland
wordt genoemd
440 Millioen kostte ons de devaluatie
(Van onze parlementaire redacteur.)
De Minister van Financiën is een man,
die in een ellenlang betoog weinig zeg
gen kan. Wij hebben een ogenblik ge
aarzeld, dit neer te schrijven, omdat wij
nog meer het lend hebben aan niets
zeggende ministers dan die leden var
het Kabinet, die, zij het verscholen ir
lange verhalen, tenminste enige ophelde
ring plegen te geven in het duistere
beleid van de overheid.
Niet het minst belangrijke uit het
verweer van de Minister was het cijfer
materiaal. De Minister had zijn rede ge
splitst in drie delen: in het budgetaire
deel daarvan kwam hij met de cijfers, die
betrekking hadden op de devaluatie. Van
>ren had de bewindsman een rede
gehouden, die strekte tot verdediging
Vlootoefeningen van Enge
land, Canada, V.S. en Neder
land in Caraïbische Zee
Grootste na de oorlog
In de Caraïbisohe Zee zullen omstreeks
15 Maart grote vlootmanoeuvres worden
gehouden, waaraan door 100 oorlogssche
pen van Groot-Brittannië, Canada, de
•V.S. en Nederland wordt deelgeno-
Naar in Amerikaanse marinekrin
gen verluidt, zullen de gecombineerde
welke de naam „Caribex"
dragen, de grootste internationale oefe-
lingen zijn sinds de oorlog. Zij worden
voorafgegaan door afzonderlijke oefenin
de Amerikaanse vlooteenheden,
die „Portrex" zullen worden genoemd-
De verbreking der Bulgaars-
Amerikaanse betrekkingen
Verlegenheid te Sofia.
De Bulgaarse regering heeft de verbre
king der diplomatieke betrekkingen door
Amerika een „inbreuk op het diploma
tiek gebruik" genoemd en uitgelegd als
en poging om grotere druk op Bulgarije
lit te oefenen.
Een tweede opleidingscentrum
voor vrijwilligers
Om het tempo van de opleiding der
toekomstige beroeps-onderofficieren der
Kon. Landmacht te 'bespoedigen, zal op
1 April a.s. in Ede èen tweede Vrijwilli-
gers-opleidingscentrum worden opgericht.
Met het commando i-s belast de majoor
van onze Britse bondgenoten. Daarbij
had hij o.m. gezegd, zich' niet te kunnen
vereenzelvigen met het Engelse deva
luatiepercentage. En wat het ons gekost
heeft? Niet zo weinig:
Alleen al het directe effect van de
devaluatie was een tekort van zegge en
schryve 180 millioen guldens. Dit wordt
grotendeels veroorzaakt door aflossings
verplichtingen in vreemde valuta en
door de begroting van Oorlog. Hierin is
mede begrepen een bedrag van 20 mil
lioen, met welk bagatel het Landbouw-
egalisatiefonds zyn grenzen heeft
schreden- Als indirect gevolg va
devaluatie noemde minister Lieftinck de
gestegen kosten der ambtenarensalarissen
en de daarbij behorende sociale lasten.
Tekort schrikt u niet honderd
millioen!
Ook de resultaten van de Ronde Tafel-
Conferentie kostten een weinig. De Indo
nesiërs wensten niet mede te betalen aan
de tweede politiële actie en lieten ons
de totale kosten van het onderhoud van
de Nederlandse troepen. Tekort: nog eens
160 millioen gulden.
Van diit totale 'bedrag ad 440 millioen-
gulden heeft door verhoogde heffing de
Minister precies de helft weten- te dekken
met een- verhoogde belastingheffing. Er
blijft dus slechts ongedekt een- 220 mil
lioen gulden. Tot recht begrip ddene, dat
de andere helft wordt teruggevonden op
uw belastingaanslagen.
Uit de debatten in de Eerste Kamer
Is kort geleden gebleken, dat conform
de wens van verschillende groepen, het
Kabinet een uitbreiding overweegt met
een Minister zonder portefeuille. Zyn wij
wel ingelicht, dan zou voor die functie
zeer ernstig in aanmerking komen mr
H. P. Linthorst Homan, commissaris der
Koningin in de provincie Friesland. Mr
Linthorst Homan is liberaal en heeft een
opmerkelijke staat van dienst. Hü ging
in 1942 als Engelandvaarder naar Lon
den en werd sous-chef van het M. G.
Voordien had h\j de advocatuur verwis
seld tegen een functie by de buitenlandse
afdeling van Philips en had hij medege
werkt aan de voorbereiding van de stem
ming in het Saargebied.
Zoals bekend zou eventueel de Minis
ter zonder portefeuille Minister Stikker
opvolgen, indien besloten werd, dat deze
zich geheel zou gaan wyden aan zyn
Twee zusjes verdronken,
toen roeiboot omsloeg
Nichtje wist naar de kant te zwemmen
De 12-jarige Jeltje en haar 17-j. zusje
Aaltje, dochters van de veenarbeider S.
Bloem bij Heerenveen, zijn gisteren ver
dronken.
Een nichtje van de meisjes, de 12-jarige
Jéltje Piek uit Nieuwebrug. had met de
andere Jel-tje per fiets een boodschap ge
daan in Luinjeberd. Na hun terugkomst
zouden zij door Aaltje met een boot over
een vaart worden gezet. De drie meisjes
gingen met de twee fietsen in het ranke
bootje. Onder het varen viel een der
meisjes. Het -bootje sloeg om. Jel-tje Piek
wist de wal te bereiken en waarschuwde
buren. Deze snelden toe, maar door de
grote afstand kwam de hulp te laat.
Flakkeese mussen gered
Verscheidene gemeenteraden op Goe-
ree-Overflaik-kee heb en zich uitgesproken
tegen een voorstel van de Flakkeese
boerenbond, dat in-houdt een bijdrage van
vier cent per inwoner tot verdelging der
schadelijke mussen.
functie bij de O.E.E.C. Een tweede moge
lijkheid, waarover gemompeld wordt, is
dat men mr Linthorst Homan niet te
verwarren met zijn broer mr J. Linthorst
Homan, die commissaris der Koningin in
Groningen is geweest een der drie man
nen van de Ned. Unie t.z.t zou wil
len belast zien met de leiding van de
civiele defensie.
Sibajak met 850 emigranten
naar Australië
Vele gegadigden moeten worden
teleurgesteld
De Sibajak zal midden April met 850
emigranten naar Perth en Melbourne
(Australië) vertrekken. Vele gegadigden
moesten worden teleurgesteld, doch men
verwacht, dat er dit jaar nog een schip
met emigranten naar Australië zal varen.
In de eerste plaats gaa-n met de Siibajak
die personen mee, die in December door
plaatsgebrek achterbleven. Vervolgens de
familieleden voor wie de „kwartiermaker"
in Australië ai huisvesting heeft gevon
den. De overige plaatsen zijn toegewezen
naar volgorde van aanmelding.
Ook al heeft men tevoren geboekt bij
een reisbureau, dan betekent dat toch
slechts, dat men op de wachtlijst is ge
plaatst. Men is pas helemaal zeker van
zijn vertrek met de Sibajak, als men in
het bezit is van een landing-permit en
visum, een emigratieverklaring van de
Stichting Landverhuizing Nederland en
een bewijs van definitieve plaatsbespre
king, af te geven door de scheepvaart
maatschappij.
470 Gedemobiliseerden
kunnen naar Nieuw Zeeland
Op Nieuw-Zeeland zullen zich 470
ongehuwde Nederlanders (370 mannen
en 100 vrouwen), die bij de Nederlandse
strijdkrachten in Indonesië dienst heb
ben gedaan kunnen vestigen, aldus
heeft de minister van immigratie, Wil
liam Sullivan, gisteren bekendgemaakt.
De kosten van het vervoer zouden door
de Nederlandse regering geregeld wor-
DAT het ryk toestemming heeft ver
leend voor de verbouwing van een aan
tal oude panden in Enkhuizen tot onder
deel van het Zuiderzeemuseum.
DAT de Nijmeegse gemeenteraad de
aanleg van een openluchtbad in het Gof-
fertpark goedkeurde.
DAT de raad van Nijmegen f 1.2 mil
lioen beschikbaar stelde voor de bouw
van 100 woningen in Berg en Dal.
DAT het echtpaar E. J. Boshuis-Veld
huizen te Voorthuizen (81 en 79 jaar)
gisteren 60 jaar was getrouwd.
DAT de oudste inwoonster van stad
en provincie Utrecht, mevr. Van Beest
(„Tante Pietje")., die van 1869 tot 1942
in Den Haag woonde, Zaterdag 101 jaar
DAT van 14 tot 22 Juni in Groningen
internat, bakkerstentoonstelling „De
de generale staf J. J. Wij-nsouw. Op i zilveren krakeling" wordt gehouden
1 April zal het V.O.C. in Wezep de naam t.g.v. het 25-j. bestaan van de bakkers-
Ie V.O.C. krijgen. cursistenver. aldaar.
DAT H. Nienhuis, van de Groningse
directie van de wederopbouw en volks
huisvesting. benoemd is tot architect-dir.
van het bouwbureau voor de landbouw
in Zeeland, te Middelburg.
DAT spoedig de indiening is te ver
wachten van een wetsontwerp voor een
technische salarisherziening van de rech
terlijke macht.
DAT aan de Groningse raad is voorge
steld de kosten voor een nieuwe acad.
kliniek voor de inwendige geneeskunde
(totaal rond f6 millioani voor een
vierde deel voor rekening der gemeente
te nemen, mits het rijk de helft en de
provincie de rest bijdraagt.
DAT de Zaandamse wethouder M. J.
Hille dr A. L. van Schelven uit R'dam
heeft opgevolgd als voorz. van de stich
ting Clubhuizen voor de ongeorgani-
de arbeidersjeugd.
DAT C. Feijen en J. Boij te Putte
(N B.) op 5 Maart 50 jaar zijn getrouwd.
DAT ir W. van Dorp, chef van de afd.
onderwijs en volksontwikkeling van Phi
lips, op 1 Maart zijn functie zal neerleg-
DAT mr E. L. L. de Wilde, dir. van
het Abbemuseum te Eindhoven, benoemd
is tot Ned. commissaris van de 25e
Biennale te Venetië.
DAT A. Schotten, dir. van de Noord-
brab. Crt. „Het Huisgezin" (Den Bosch)
op 1 Maart zyn 25-j. jubileum viert.
DAT in Foxhol de 550 ton grote kust
vaarder Theo Favente te water is gela
ten voor de gebrs. Bol te Winsum.
DAT mr J. M. L. Th. Cals wegens zijn
benoeming tot staatssecr. van O.. K. en
W. op 13 Maart a.s. in Den Bosch afscheid
zal nemen als voorzitter van de Kath.
Jeugdraad.
DAT het C.N.V. op 1 Januari j.l. 155.529
leden had.
DAT de Ned. verfindustrie vorig jaar
voor f 15 5 millioen exporteerde, d-i. voor
f 2% millioen minder dan in 1948, vooral
t.g.v. de hoge grondstoffenprijzen.
DAT de onlangs naar ons land ge
brachte stoffelijke overschotten van 29
in Frankrijk gesneuvelde Ned. militairen
Dinsdag as. óp de Grebbeberg worden
bijgezet.
nog steeds favoriet. De liberale News
Chronicle publiceerde de Gallup poll.
Labour kreeg waarin 45 procent, de Con
servatieven 43% procent, de Liberalen
10% en alle andere partijen tezamen 1
procent. Geen rekening werd hierbij ge
houden met de weifelaars, die nog geen
besluit hadden genomen en 9 procent
van het aantal vormden.
Men verklaarde, dat het volkomen uit
gesloten was te voorspellen, hoeveel ze
tels elk der partijen zal behaden en, zo
als men weet, is zulks beslissend voor
de vraag, wie met de vorming van een
nieuwe regering zal worden belast
Zoals dat gaat, hadden de bookmakers
het buitengewoon druk met het noteren
van. de weddenschappen. Bij een der
grootste, Douglas Stuart Ltd- was La
bour favoriet. Hij wilde Labour slechts
voor vier tegen zes geven, als de win
nende partij. Hij gaf zes tegen vijf, die
het met de Conservatieven hielden. De
Liberalen noteerden laag.
Laatstgenoemde party heeft nog ver
klaard, dat zij bereid is een socialisti
sche minderheidsregering te steunen,
als de Socialisten na de verkiezingen
niet sterk genoeg zouden zijn. om zon
der steun van de Liberalen een rege
ring te vormen. De conditie is, dat La
bour dan de nationalisatie van de in
dustrie zou moeten opgeven.
Eerste stem van 107-jarige!
Het eerste stembiljet, dat vanmorgen
vroeg te Londen in de bus werd gede
poneerd, was dat van de 107-jarige Jane
Balston, die per brief had gestemd.
Vandaag.
Vandaag stemt Engeland. Het Brit-
se volk geeft vandaag zijn oordeel,
goedgekeurd of afgekeurd, over vijf ja
ren Labourbewind. en deze uitspraak
betekent tevens een wens in welke rich
ting voor de komende tijd het bewind
zal worden gevoerd.
Deze verkiezing is een eigen aange
legenheid van het Britse volk. Daar ko
men geen buitenstaanders en geen bui
tenlanders aan te pas. Maar dat wil met
zeggen, dat het buitenland er ook niets
mee te maken heeft en dat de uitslag
var de Britse verkiezingen het buiten
land onverschillig kan laten.
Men spreekt in onze dagen veel over
wat men noemt het primaat van de bui
tenlandse politiek. Ook wij zijn van
oordeel, dat in steeds meer sectoren van
het politieke leven de internationale ver
wikkelingen en verhoudingen de pri
maire rol spelen. Maar diezelfde buiten
landse politiek is (vooral sociaal en met
name economisch gezien) toch altijd
weer mede het product van de binnen
landse volksstemmingen-
Daarom is de uitslag van de verkie
zingen. 'welke vandaag in Engeland wor
den gehouden, ook voor vele landen ter
wereld van zo ontzaggelijke betekenis.
Engeland heeft nu vijf jaar een Labour
bewind gehad. Er is een tijd geweest
in het verleden, waarin net Duitse so
cialisme voor de socialisten uit vele
landen richtinggevend was. Dat is nu
anders. Nu is hetzelfde het geval met
het Engelse socialisme. Daar zien ook
de socialisten van het Europese conti
nent naar uit. En ook daarom is de uit
slag van deze verkiezingen van wijder
strekking Die verkiezingen vormen voor
het socialisme wat de Engelse een „test
case". een proef, noemen.
De kiezers
Het ls bij de verklezinr- n
land al net zo als bij de r..
dere verkiezingen. Men kan het zij het
met enige overdrijving, zo stellen, dat
niet beslissend is. hoe Attlee en zyn par
tijgenoten en hoe Churchill en zijn par
tijgenoten zullen stemmen (we hebben
wel een vermoeden, hoe ze dat zullen
doen). Beslissend is zeker zoveel hoe de
niet in partijen georganiseerde massa
zal stemmen. Het is in h3ar handen, dat
het lot van het land ligt
Daar is in de geschiedenis van de de-
ocratie altyd al veel over te doen ge
weest Men heeft er een zwakke zijde
van de democratie in menen te ontdek
ken. Nu willen we stellig niet beweren,
dat hier een sterke zijde van de demo
cratie openbaar wordt.
Men -hoede zich wel voor overdrijving
ir, zijn critiek. Zeker, de massa stemt.
Maar zij stemt op Attlee of op Chur
chill of (misschien) op een liberaal. Zij
stemt over een regeringsbeleid en op
program, dat door een partij is op
dat door die party aan de
beoordeling is voorgelegd. En
bovendien. Attlee en Churohill moeten
het tenslotte niet alleen hebben van de
mensen, die vandaag mogelijk anders of
mogely'k toevallig niet anders hebben
gestemd dan vijf jaar geleden- Ze moe
ten het ook hebben van de (gelukkig
nog vele) mensen, wier belangstelling
voor de wijze waarop het land wordt
geregeerd niet alleen op de verkiezings
dag duidelijk wordt.
Wat ook in Engeland de vele dubi-
euzen wel weer hebben bereikt is, dat
men zich tot op dit moment niet wagen
kan aan een prognose over de uitslag.
Die eer moet men hen nageven: zij zor
gen en blijven zorgen voor het verras
sende en misschien zelfs voor het door
slaggevende element
Herdenking strijd op Javazee
Op 27 dezer 's avonds 7 uur 5 zal over
Hilversum n de strijd op de Javazee in
een klankbeeld worden herdacht.
Verklaring van Truman
Controle op atoomwapens zonder internatio
nale inspectie een „schijnovereenkomst"
Vier punten als een practische weg naar de vrede
Ter gelegenheid der onthulling van een standbeeld van George Washington, heeft
President Truman te Alexandria In de staat Virginia, een belangrijke redevoering
gehouden. Tegenover die optimisten, welke van mening zyn, dat men door „praten
met Stalin" wel tot een accoord zou kunnen komen, stelde hy, dat elk systeem
van controle op atoomwapens zonder internationale Inspectie een „schynovereen-
komst" zou zijn. Immers juist dit systeem werd door de Sowjet-Unie verworpen.
Ondanks de pessimistische ervaringen, zou Amerika echter elke mogelijkheid om
tot een doeltreffende controle te komen, blijven steunen. Het communisme dient
echter krachtig bestreden te worden.
En waarom? Deze leer schijnt de men
sen ertoe te brengen hun vrijheid te
geven door valse beloften voor een „beter
leven", maar het grote gevaar van het
communisme is gelegen in het feit. dat
het een instrument is van een gewapend
imperialisme. Truman legde er de na
druk op, dat Amerika alles zou doen
om de verschrikking van een nieuwe we
reldoorlog te voorkomen, maar hij
achtte de Ver. Naties het juiste ap
paraat om tot een doeltreffende controle
te geraken op de wapens, die massa-ver
nietiging beogen. Het. in de V.N. uitge
werkte plan voor controle op de atoom
energie. hetwelk goedgekeurd werd door
de overgrote meerderheid der V.N.-leden,
zou volgens hem doeltreffend zijn.
Hij noemde vier punten als een prac
tische weg naar de vrede: 1. Het Noord-
Atlantische Pact. 2. Voltooiing van het
Marshall-plan en aanvaarding van zijn
punt vier voor onvoldoende ontwikkelde
gebieden. 3. Vermindering der handels
barrières. 4. Oprichting van een interna
tionale handelsorganisatie ter vergroting
van de wereldhandel. Over het hier ge
noemde „punt vier" zei de president rtog:
„Wij proberen niet aan deze, minder ont
wikkelde gebieden, auto's en televisie
apparaten te verkopen, maar wij willen
ze helpen meer voedsel te verbouwen,
het onderwijs op hoger peil te brengen
en aansturen op gezonder levensomstan
digheden.
En gelijk heeft Truman: de volken van
Azië zullen het communisme alleen af
wijzen. als zij ervan overtuigd zyn, dat
democratie het beste middel is. om in
hun dringende behoeften te voorzien.
In verband met hetgeen Truman ge
zegd heeft over de beperking van de
atoomwapens, herinneren wij nog aan
het voorstel van Churchill. Radio Moskou
heeft op dit laatste plannetje nu com
mentaar geleverd. De spreekbuis der
Sowjets merkt o.m. op: „Churchill er
kent hiermede het fiasco van de poli
tiek, die hij vier jaar geleden in zijn
rede te Fulton gehouden heeft Derhalve
staat Rusland er afwijzend tegenover.
Wet materiële oorlogsschaden
morgen in werking
In staatblad K 31 is heden afgekondigd
de wet op de materiële oorlogsschaden.
Zij zal morgen in werking treden.
Olievlekken, maar niet van
verongelukte Dakota
De -eddingboot President Jan Leis uit
Hoek van Holland is gisteren uitgevaren
om nasporingen te doen naar de onlangs
in zee gestorte K.L.M.-Dakota. Vliegtui
gen hadden olievlekken gezien. Ook de
bemanning van de reddingboot trof vele
olievlekken aan. doch ze bleken niet van
een vliegtuig afkomstig.
WEERBERICHT
Depressies in aantocht
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Meest zwaar be
wolkt met op vele plaatsen
enige regen of motregen.
Minder koud des nachts.
Overdag iets zachter dan
vandaag. Zwakke tot matige,
later aan de kust vrij krach
tige wind hoofdzakelijk tussen Zuid en
West. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN.
Vrijdag 24 Febr. Zon op 7.38, onder
18.20; maan op 9.48, onder 1.54 u. 25 Febr.
E.K.
