Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | 21 februari 1950 | pagina 3

Musicerende politiemannen kregen talloze
bewijzen van dank en medeleven

Ook H. M. Koningin Juliana
leverde een bijdrage

LEIDSE BANKETBAKKERS VIERDEN
HUN GOUDEN FEEST

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

3

DINSDAG 21 FEBRUARI 1950

Verscheidene medailles van verdienste uitgereikt

Het enigszins sombere voorwoord van de voorzitter van het Leids Politie-muziek-
gezelschap, de heer J. Dragt, in het jubileumprogramma, waarin deze zyn teleur
stelling uitdrukt, dat hy Leiden by de herdenking van het 30-jarig bestaan var
zyn corps, geen mooi, groot en sterk LPMG kan voorstellen, heeft op het jubileum
feest geen schaduwen geworpen. De heer Dragt heeft er gisteravond tydens de
receptie in „Het Gulden Vlies" nog wel even aan herinnerd, maar zyn opmerkii
in-mineur had alleen tot doel allen, die het welzijn van het LPMG direct kunnen
bevorderen, aan te sporen tot doorzetting en volharding. Er was ook geen reden
om het feest met ontevredenheid te omfloersen, want de receptie heeft weer
duidelijk doen zien, dat het corps heel Leiden in de rug heeft en zich gedragen
mag weten door een hecht fundament van waardering en medeleven.

Vele tientallen vertegenwoordigers cnldijk, oud-dirigent, prof. dr B.
efgevaardigden van verenigingen, instel-Groningen, rector-magnificus
lingen, corporaties, bonden en muziek- Leidse Universiteit, D. Cornet,

gezelschappen hebben voor de met bloe
men. fruit en kransen versierde be
stuurstafel gestaan om de hartelijke ge
voelens van hun zenders in welgekozen
bewoordingen te vertolken. En het be
stuur, dat vanzelfsprekend een groot
aantal geschenken achter de tafel mocht
deponeren, werd niet moe de recipianten,
wier aantal wij op ruim 600 hebben ge
schat, zijn warme erkentelijkheid te be
tuigen. Van 8 tot 10 uur heeft het „ge
stroomd". Geen wanklank is gehoord en
het was aangenaam, dat de talrijke spre
kers zich in hun speechjes zeer beperk
ten. Wat het applaus na elk toespraakje
ten -goede kwam. De voorzitter was zc
verstandig steeds tien sprekers tegelijk ir
het kort te bedanken Mede hierdoor liep
de buitengemeen gezellige sfeer geen ge
vaar doorbroken te worden. Kortom: de
receptie was een prachtig begin!
Het damescomité verdient wel bo
venaan de lange lyst van namen te
staan. Het blinkt uit in activiteit voor
het L.P.M.G. en allen zijn trots op
deze vrouwen. De dames M. Teu-
nisse-Bruinse, J. Dragt-Hoekman en
G. Vcrstrate-Mollet boden o.m. witte
koppels en bandelieren aan. De heer
Dragt was op zyn beurt bly, dat hij
het „voorbeeldige drietal" het lid
maatschap van verdienste mocht
aanbieden. Deze eer was aan een
vrouw nog niet ten deel gevallen.
De heer B. Verweel, de dirigent,
kreeg van de dames een fruitmand.
Onder de recipianten merkten wij
©p: de heren H. F. M Segers, secretaris
van da bond van politiemuziekverenigin-
gen, J. J. Piket, namens de toneelver
eniging „Het Nieuwe Toneel", E. C. de
Jager, voorzitter van de schermvereni-
ging „Aanval en Verweer". P. Wagter,
Chr. muziekvereniging „Concordia",
A. Mennes, directeur van de markt-
havendienst, D. M. van den Vijver,
hoofdinspecteur bij de N.Z.H.V.M., M
van Hil-ten, afdeling Leiden van de Chr.
bond van politie-ambtenaren, M. Bolder-

Lezers schrijven ons:

Fatsoen gevraagd voor de
Leidse Hout

Als een van de vele wandelaars, die
de afgelopen Zondag een wandeling
hebben gemaakt door de Leidse Hout,
Wilde ik gaarne iets naar voren brengen.

Het is namelijk een schande, dat velen,
zowel kinderen als volwassenen, zeer
veel schade aan heesters en bomen toe
brengen. Er wordt maar aan gesneden
en gekraakt en men krijgt onwillekeu
rig de gedachte, dat zij deze wandel
plaats in geen enkel opzicht waarderen
en maar zo spoedig mogelijk met de
grond gelijk willen maken. Bovendien is
het jammer, dat vele goede wandelaars
gewoon de moed niet bezitten een en
ander te verbieden. De grote mensen,
die met bossen katjes naar de stad terug
gaan, kijken je met een verheugd gezicht
aan, alsof ze willen zeggen: „Hebben
we dat niet mooi gedaan? Daar zullen
we in de huiskamer een paar dagen toch
prachtig plezier van hebben."

Erg vond ik het, dat ik tijdens mijn
wandeling niet het minste toezicht heb
gezien. Het wordt toch wel tijd, 'dat de
mensen leren zich eens fatsoenlijk te
gedragen. En dat de Leidse Hout aller
minst een roofplaats is. Ik voelde mij
verplicht deze verwaarlozing en ont
luistering van de natuur even onder uw
aandacht te brengen, in de hoop, dat er
op een of andere manier verbetering
zal komen.

Leiden. K. Ouwerkerk

de harmoniekapel „T. en D.". R. J
Meyer, commissaris van politie. J. Talens.
muziekvereniging „De Post,", H. F. C.
Groenendaa-1, Ned. Fed. van harmonie-
en fanfarecorpsen, D, W. van der Wal,
hoofdinspecteur van politie. K. W. Wijk,
inspecteur van politie, mej. mr M. J.
Zeelenberg, inspeotrice van politie en C
A. N. Cornelisse, eveneens inspecteur, A.
Stuyvenberg, commissie van orde en ver
tegenwoordiging van de studenten-so
ciëteit, dr ir P. C. Lindenbergh en J. C.
J Lam-bermont, resp. voorzitter en secre
taris van de vereniging „Koninginnedag".
S. W. Hagedoorn, commandant van de
brandweer, luit.-kol. J. A. J. Horsen,
garnizoenscommandant. W. van der Laan,
E. W. Wiches Rollandet, B. de Koning
en C. J. van Spall. 3 October-vereniging,
J. van der Meer, vereniging voor een
R.K. harmonie te Leiden, dr C. R. Zijer-
veld, directeur van de gem. geneesk. en
gezondheidsdienst, S. Frank, Leidse poli-
tie-sportvereniging, J. Barendse, voor
zitter van de afd. Leiden van de algem.
Ned. Politiebond, A. Lindenhoff, afd.
Leiden van de R.K. bond „St. Michael',
en W. de Gast, dirigerend officier bij het
corps van de rijkspolitie, alsmede mej
H. G. Blom, die met enige bestuursleden
de V.V.S.L. representeerde.

De heer J. van der Heyden bood na
mens het vaandelcomité een album
aan met de namen van allen, die
hebben bijgedragen tot het geschenk,
dat vanavond in de Stadsgehoorzaal
zal worden overhandigd. Onder de
namen bevindt zich die van H.M.
Koningin Juliana.

Het was een vriendelijke geste van de
jubilerende afdeling Leiden van de Ned
Banketbakkersvereniging, die in de bo
venzalen van „Het Gulden Vlies" groot
feest vierde, om een afvaardiging even
beneden te zenden tot het aanbieden
felicitaties en een bloemenmand
De heren M. Felis en W. F. van der
Reyden noemden zich wel een vreemde
eend, maar de politiemensen applaudis
seerden toch luide.

De heer W. Post, die acht jaar voor
zitter van het LP.M.G. is geweest, con
stateerde met vreugde, dat de musice
rende politiemannen een goede plaats in
de Sleutelstad hebben veroverd* Dit was
de kèm van alle toespraken. Ook van'die
de burgemeester, jhr mr F. H. van
Kinschot. Hij prees ook de voortreffelijke
geest onder de corpsleden, die niet

laat invloed uit te oefenen op de geest
buiten het corps. Laten wij de reeks be
sluiten met de vertegenwoordigers var
het studenten-muziekgezelschap ..Sempre
Crescendo" en het Leids Studenten
corps, die in ornaat ter receptie kwamen
en hun dankbaarheid uitten voor de ge
zonde verhouding tussen de jubilerende
vereniging en hun kringen.

Toen de vloed van receptiegangers
voorbij was. heeft de heer Dragt de diri
gent. de heer Verweel, nog gehuldigd. Hij
overhandigde hem een geschenk. Twee
leden zijn 30 jaar aan het corps verbon
den, t.w. de heren J. Zwart en P. A
Verkerk. De eerste is helaas ernstig ziek.
De heer Verkerk ontving het lidmaat
schap van verdienste, evenals de heer
M. Monteba, die geheel belangeloos de
tamboers had opgeleid.

Vanavond zal een stampvolle Stadsge
hoorzaal luisteren naar de jubileum
klanken van het LP.M.G. en zijn onze
informaties juist, dan zullen de musici
van de Heilige Hermandad te Leiden nog
voor verscheidene verrassingen worden
geplaatst.

Engels gelooft niet aan
nieuwe actie-Westerling

Commandant 7-December divisie in
Nederland aangekomen

De commandant van de 7-December
ivisie, generaal-majoor E. Engels, is
gisteren met de KLM-constellation
Holland in Nederland teruggekeerd. Ge-
eraal mr H. J. Kruis en generaal-majoor
nr J. D Schepers waren ter begroeting

Generaal Engles heeft namelijk tijdens
de actie Westerling in Bandoeng contact
met de commandant van de Apra opge-
>men en deze, door te zeggen „ga uit
ijn stad weg of je krijgt met mij te
doen", er toe bewogen de actie te staken
»g te gaan. De generaal gelooft niet,
dat Westerling nog tot nieuwe acties zal

Prof. dr B. A. van Groningen,
rector-magnificus van de Leidse
Universiteit, complimenteert de
voorzitter van het jubilerende
Leidse Politie Muziekgezelschap.
Hij drukte hiermee uit dat de ban
den tussen de Alma. Mater en het
L.P.M.G. zeer stevig zijn.

(Foto N. v. d. Horst).

Nu er een.begin is gemaakt met
Marshall-credieten tot een maximum van
100 millioen dollar ten behoeve van NVest-
Berlijn is de Westelijke mark van 5 tot
4.50 de dollar gestegen en de Oostelijke
mark gedaald van1 6 tot 7 per Westelijke

Vele afdelingen gaven acte de
presence, niet alleen door een hartelijk
getuigenis van waardering in woord en
geschenk. Als eerste spreker trad de
algemeen voorzitter van de Ned. ver
eniging naar voren, de heer H. J. Wijers
uit Amsterdam, die het bestuur v;
afdeling Leiden wel heel graag „mild
wilde stemmen wegens het in Juni
te houden congres waarbij, de afdeling
als gastvrouw zal optreden". Spr. prt
het actieve bestuur en richtte e
speciaal woord tot de heer v. d. Reydi
Na hem kwam burgemeester Van

De heer M. J. Felis, voorzitter van de jubilerende Leidse afdeling van de
Ned. Banketbakkersvereniging, drukt de 77-jarige heer G. Hulst de hand,
een der oprichters van de afdeling, die nog fit en vol goede moed op de re
ceptie in „Het Gulden Vlies" aanwezig was.

(Foto N. v. d. Horst).

Washington dringt nog sterker aan op
economische unificatie in Europa

Engeland zou bereid zijn tot deze samenwerking

In Amerikaanse politieke kringen te Parys verklaarde men dezer dagen, dat
Washington in 1950 nog sterker zal aandringen op economische unificatie in Euro
pa en zal pogen om mogelijke bezwaren van sommige Europese landen, welke de
samenwerking vertragen, uit de weg te ruimen. Een toonaangevende Amerikaanse
stem to Parijs verklaarde ook dezer «lagen, dat volledige economische samenwer
king: tussen de landen van West- en Zuid-Europa in 1950 bereikt moet worden, wil
er een ernstige kans bestaan op Europese financiële onafhankelijkheid in 1952. Zyns
Inziens zou een economisch verenigd Europa nog twee jaar nodig hebben om de
achterstand zo ver in te halen, dat het in 1952 zonder Amerikaanse krukken kan

Nu is het inderdaad veel gemakke- stemd ten opzichte van de toekomstige
ltjker om van achter een schrijfbureau unificatie. Kringen, die in nauw contact
In Washington uit te stippelen hoe staan met het F ranse
Europa orde op zijn zaken moet stellen
dan om het ter plaatse uit te voeren. En
toch mogen we deze woorden niet zon
der meer schouderophalend naast ons
neerleggen of voor notificatie aannemen,
want in grote trekken zijn ze niet al
leen zeer juist en bewijzen van een hel
der inzicht, doch ze bepalen ook voor een
deel de Amerikaanse visie op het Euro
pese, economische probleem, hetgeen
weer politieke gevolgen zou kunnen heb
ben. Nu zou deze visie minder gewicht
in de schaal leggen, als wij niet zo brood
verlegen zaten om dollars. Maar helaas.

Europa mag ook de eerste jaren van
de tweede helft dezer eeuw nog funge
ren voor het behoeftige familielid, dat
jaar in jaar uit een fraai verjaardags
geschenk krijgt, in de vorm van een
chèque, van een rijke oom. Het arme fa
milielid moet oom zijn zin geven, om
dat anders volgend jaar het geschenk
niet komt en misschien ook al omdat
oom het niet eens zo gek voor heeft.

Optin

tisch

Van gezaghebbende zijde weten we nu,
dat Schuman en Petsohe sedert 2 Janua
ri ^--'""oon optimistisch zijn ge-

tenlandse zaken, verklaarden zelfs dat
de economische samenwerking in 1950
waarschijnlijk verder zou vorderen dan
de meest optimistische prognosestellers
zich hadden voorgesteld, een mening,
welke gebaseerd wordt op diplomatieke
gegevens uit Londen, volgens welke Be-
vin en Cripps bezweken zouden zijn voor
de druk van Washington en Parijs en ge
negen zouden zyn in.sterker mate mee te
werken aan de economische samenwer
king in Europa. Men neemt hier in de
meest betrouwbare politieke kringen se
dert 2 Januari voor vaststaand aan, dat
Londen binnenskamers heeft toegestemd
deel te willen uitmaken van een Euro
pese valuta-unie, hetgeen een zeer grote
stap in de goede richting betekent. In
Parys werden deze berichten door offi
ciële woordvoerders noch bevestigd, noch
ontkend, doch het heersende optimisme
in de Franse hoofdstad is de beste beves
tiging. Overigens ontving de Brusselse
correspondent van de Daily Mail aldaar
informaties van geheel andere zijde, die
het bovenstaande bevestigen. Deze wijzi
ging in de Britse opvattingen kwam te
Parijs als een plotselinge, geheel onver
wachte doch zeer verheugende nieuw-

Hartelijke getuigenis van waardering in woord en geschenk

De afdeling Leiden van de Ned. Banketbakkers\ ereniging stond gisteren in het
goud. Dat betekende o.a., dat in de middaguren het dagelijks bestuur van de af
deling in de grote benedenzaal van „Het Gulden Mies" plechtig achter de groene
tafel had plaats genomen en omringd werd door kleurige bloemstukken en in
deftig zwart gestoken dames en heren. De receptie had bovendien óók het karak
ter van een persoonlijke huldigingwant de heer W. F. v. d. Reyden herdacht
gisteren de dag, waarop hy 25 jaren geleden secretaris van de afdeling werd.

Kinschot aan het woord, die tezamen met
wethouder S. Menken de raad voor deze
gelegenheid even had verlaten. „Het was
juist pauze," zei de burgemeester,
wij dachten, dat er hier wel een kopje
thee zou zijn". Spr. verklaarde, dat de
Leidse bevolking met volle sympathie
achter deze vereniging staat en booc
haar de gelukwensen aan van het ge
meentebestuur

Na 'de burgemeester kwamen vertegen,
woordigers aan het woord van de afde
lingen Amsterdam (H. Kimm). Gelder
land (J Feltz), Noordwijk <H. C.
Werf», Den Haag (N. Haasbroek). Rot
terdam <J. van Dijk). Haarlem iH. F
Kuipers\. Dordrecht <Ch. Schepers) er
Utrecht <A. Top» De Algemene Banket
bakkers-Coöperatie te Amsterdam wa:
vertegenwoordigd in de persoon van de
heer P Pasquin Drs A. Slootmaekers
voerde het woord namens de ondervak
groep banketbakkerij en stelde een sub
sidie in het vooruitzicht De unie var
voedings- en genotmiddelenbedrijven
deed haar gelukwensen aanbieden door
de heer P. Goddijn.

Ook de nestors

Voorzitter M. J. Felis dankte dt
spreker persoonlijk en toen de rij ge
sloten was allen tezamen. Ook de
leden, die tenslotte het werk van
afdeling mogelijk maakten, werden niet
vergeten. Hen drukte de heer Felis op
het hart in de toekomst nóg meer activi
teit aan de dag te leggen. De secretaris
van de afdeling had van zijn voorzittei
eveneens een woord van gelukwens in
ontvangst te nemen. Terwijl ook de
heren G. Hulst en. G. Bots, resp 77 er
83 jaar oud, mede-oprichters van de af
deling en nog vol goede moed aanwezig
een hartelijk woord van waardering in
ontvangst hadden te nemen. De heer en
mevrouw Berkhoff, die nog altijd vol
ijver voor de vereniging zijn de heer
W. Berkhoff, nestor der organisatie, is
litter van het hoofdbestuur
werden ook niet vergeten.

Onder de aanwezigen waren mevrouw
H. Douma-Herberts en mevrouw C
Nieuwenhuizen Segaar-Uljee namens de
afd. Leiden van de Ned. vereniging voor
huisvrouwen, de heren J- A. C. Kips en
NV. Zwart namens de afd Leiden van- de
Kon. Ned. Middenstandsbond, de secre
taris van de Leidse Middenstandscentrale,
de heer J. Pierrot, zuster J. Elema en
Wensinck-Dauibanton namens
het Diaconessenhuis, de directeur van de
ambachtsschool, de heer G. E. E
Kuyntjes, de heren G. Kuyipers en C- J.

d. Meer namens de federatie van bak
kerspatroons te Leiden, de heren T. den
Duik en J. Boonekamp namens de Kat-
ijkse bakkerspatroonsvereniging, de
heer J. Bosma namens de afd. Leiden

de Ned. vereniging van werkgevers

in het bakkersbedrijf, de heer J. Visser,
directeur van VVV., en de commissaris
van politie, de heer R. NV Meijer.

Geheimzinnig onderzoek
naar politieman

Zoals men weet is de Baarnse politie-
inspecteur v. d. Heyden, die 14 maan
den geleden door de burgemeester werd
ontslagen, omdat hij met particulieren
hebben gesproken over toestanden
het politiecorps, onlangs door het
ambtenarengerecht in ere hersteld. De
burgemeester van Baarn is daartegen
In hoger beroep gegaan.

Intussen wordt een geheimzinnig on
derzoek ingesteld, zo meldt het A.D. De
dochter van een dame, die een invaliden
wagentje beschikbaar heeft gesteld voor
het zoontje van de inspecteur, is dezer
dagen ondervraagd, waarby geheel on
gegronde insinuaties werden geplaatst.
Een andere familie, waar inspecteur v.
d. Heyden jaren geleden eens op bezoek
is geweest, omdat men eveneens een
ernstig ziek kind had, moest ook op het
bureau komen. Het invalide kind werd
ondervraagd, of het wel eens een be
keuring heeft gehad, die niet zou zijn
doorgezet. Een politieman, die als ge
tuige k décharge voor de inspecteur is
opgetreden, mag niet meer spelen in het
politie-elftal en wordt niet meer ge-

Wat de Surinaamse bosnegers de naam

,Gods

soep

„Oranje, joe ha bigi nem", klonk in de kerkjes

jaarsverrassing. Men had een dergelijke
ommezwaai voor de verkiezingen niet
verwacht. Parijse' financiële experts gelo
ven. dat nu spoedig nauwe financiële
menwerking kan ontstaan tussen het ge
hele sterlingblok en de diverse NVest-
Europese valuta, waardoor de onderlinge
inwisselbaarheid in Juni 1950 een vol
dongen feit zou kunnen zyn. Het
naamste obstakel voor de economische
•nwerking zou hierdoor worden weg
genomen en zowel een Briscan als eer
Finebei" zouden slechts zeer tijdelijk be
hoeven te zyn en zich snel kunnen oplos-
in een volledige Europese samen
werking.

Kansen

n en ander is van des te groter be
lang, omdat ook 9e Amerikaanse deskun
digen, die thans door Turkije, Grieken
land en Joego-Slavië zwerven van --
ning zyn, dat deze landen tot hechte
mische samenwerking kunnen komen
omdat uit het tijdstip waarop in Parys
de berichten over de Britse ommezwaai
door kwamen, het Amerikaanse plan
het Europese clearingfonds werd
gepubliceerd, waarby en passant werd
medegedeeld dat er ook volledige, vrije
isselbaarheid werd voorgesteld voor
de Oost-Europese landen, hetgeen, indien
ader Stalin nu ook voor een nieuwjaars-
verrassing zorgt, van doorslaggevende
betekenis zou kunnen zyn voor het eco
nomische herstel van Europa. In ieder
al begint het er thans ernstig op te
lyken, dat het betalingsverkeer, dat de
buitenlandse handel tot nog toe gevangen
hield, in het midden van het jaar tot het
verleden zal behoren.

is het reeds in de eerste dagen van
dit jonge jaar duidelyk geworden, dat
1950 van zeer groot belang zal zyn voor
de Europese samenwerking. .Hoever we
dit jaar met dit geweldige karwei zullen
vorderen, weet nog niemand. Parijs
meent voorlopig van zeer ver.

t zou goed zyn als de Nederlandse
exporteurs hiermee rekening wilden
houden. In het huidige stadium kunnen
de gebeurtenissen zich zo snel achtereen
ontwikkelen, dat men te laat zou kunnen
komen op de Europese markt voor 275
millioen verbruikers. En de eerste klap is
nog steeds een daalder waard.

(Van onze speciale verslaggever)
Zoals we reeds meldden, was er n«
dienst in het Hernhutterskerkje te Gan-
see in Suriname een openluchtspel
Prins Bernhard. Een openluchtspel
de bosnegers, waarin de oude Bassi
Jorni de liederen zong. Bassi is een
de weinige bosnegers, die de oude Afri
kaanse negertaal nog kent. Dat is heel
wat anders dan het Surinaamse negers,
het „takki-takki", dat vol Engelse en
Nederlandse elementen zit. Takki-takki
is een mengsel, zoals de .cassave, die met
het water uit de kreek gekneed wordt
en dan door de negers „Gods soep" ge
noemd wordt. Bassi sprak het z>
Afrikaans en liet zich in zijn vei
ringen, waarin het de ellende vai
slavernij bezong, zo meeslepen, dat het
ontroerend was om te zien en te hoi
ook al verstond men het niet. Men be
greep de neger, die een gevoelsmens i:
en men zag de goede wil en de aanhan
kelijkheid van deze mensen aan de Ko
ninklijke familie waarvan zij allen, var
het eerste a.b.c, dat zij hebben leren
spellen, gehoord hebben. NV.aarvan
portretten vindt in iedere hut, zij
geflankeerd door schel gekleurde recla
meplaten voor whiskey en limonade.
NVant niets is de neger liever dan kleur
en rythme. Daarvan getuigde in
overvloed' ook dit apel, dat muzikaal be
geleid werd door een orkestje van twee
oude violen met alles tezamen nog drie
snaren erop en de nodige kalebassen en
trommels: het dansen van de jongens en
meisjes, die-naar voren kwamen als Bassi
Jorni zijn solo beëindigd 'had.

Het spel ging over de geschiedenis
de negers, over de slavernij, die hun
leven zo diep beïnvloed heeft en v
tegen zij in opstand kwamen reeds lang
voordat onder Koning Willem III
afschaffing besloten werd. In 1761 was
ook reeds de eerste zendeling het Bos-
land ingetrokken, om er het Evangelie
te verkondigen. Na 9 maanden bezweek
hij aan de gele koorts en ook andere
pioniers van de Hernhutters raakten in
korte tijd volkomen uitgeput, omdat zij
de oersterke natuur van de neger niet
bezaten. Maar dank zij deze opofferin
gen is na jaren van moeilijkheden des
tijds Arribini, de granmen der Awan-
na's, tot het Christendom overgegaan.
En door het werk van zendelingen en
missionarissen, die eerst in de negen
tiende eeuw met de katholieke missie
konden beginnen, nadat het Gouverne
ment hun machtiging had gegeven, is
het Licht gekomen en staan nu, temid
den van het woud aan de kreken waar
de korjalen liggen, eenvoudige kerkjes,
waarin de negers zingen en bidden en
die het symbool vormen van hun ware
bevrijding uit de duistere machten van
het heidendom en slavernij.

In deze kerkjes klonk vandaag in
achtige samenzang een wonderlijk
lied: „Oranje, joe ha bigi nem, Na Sra-

nankondre toe(Oranje, ge hebt een

grote naam. Ook in Suriname).

Laat in de middag trokken de korjalen
eer weg over de rivier uitgeleide ge
daan door het langgerekt gillen van de
bosnegers en de knallende schoten. Tus-
de zelden onderbroken groene sliert

DE IKOR-KWESTIE.

Het persbureau der Ned. Herv. Kerk
deelt mede, dat de generale synode zich
achter het IKOR heeft gesteld met een
stemmenverhouding 339 en niet 393,
gelijk het de vorige week meldde.

In een rapport van de Amerikaanse ge
heime dienst worden de Amerikanen ge
waarschuwd tegen valse dollars, die op
warte markt in Europa in omloop
zijn. Er is reeds voor 203.128 dollars in
genomen aan valse biljetten.

vegetatie zag men de prachtigste bloe
men, die niet alleen op de grond, maar
hoog in de takken der oude woudreuzen
stonden te bloeien. Grote rose, gele en
blauwe, afgewisseld door Aronskelken
van enorme omvang. Een enkele maal
een dode vlinder op het water, fel rood
zwart en wit Zo pagaaiden wij terug ln
de kleine vloot van ranke korjalen,
waarvan een de prinselijke standaard
voerde. De Bosnegers bestuurden de
boten. Gespierde kerels met enorm ont
wikkeld bovenlijf, vanwege die eeuwige
pagaaien, sommige met bonte doeken en
sieraden om de sterke harde arm.

Dicht onder de oever ging het soms.
De bodem van het oerwoud lag naast
ons: grillige kronkels van grijs hout,
wortels en slingerplanten. De Prins in
zijn korjaal had het dubbelloops jacht
geweer geladen onder zijn bereik Het
woud had in de Prins het jachtinstnct
gewekt, maar de rust van deze dag werd
door geen schot meer verstoord

(Nadruk verboden).

Op het matje

De man, die 't rondje won
en tóch verloor

Omdat hij aan de pijlers van het
Staatshuishouden rukte

(Van een onzer verslaggevers)
Met z'n drieën zaten ze gezellig des
morgens om negen uur in een café. NVerk-

lozen begonnen hun dag

„Een rare manier van doen", vond de
rechter, maar verdachte zei dat hij anders
nooit in een café komt.

Net deze ochtend wèl.

De duivel, wiens oorkussen ledigheid is,
was er óók. Die had het kwade plan in
gefluisterd.

„Je had beter naar werk kunnen gaan
zoeken", bedacht de Officier.

„Achteraf wél", stemde verdachte in.
Maar het drietal zat blijkbaar te wach
ten op werk en zolang dit zich niet pre
senteerde, had de duivel vrij spel.

Een paar borreltjes waren door het
keelgat gegoten, toen de kwestie der be
taling aan de orde kwam.

Men kan daar „kassie" om gooien, luci
ferhoutjes laten trekken of allerlei andere
leukigheidjes bedenken om één van het
gezelschap voor de betaling te laten op-

Het drietal vond iets leukers uit: er
werd een weddenschap aangegaan. Wie
by de ambtenaar van de burgerlijke stand
gaan vertellen, dat zijn gezin met een

kir.d was uitgebreid, zou vry zijn van
betalen. De jongeman, die terecht ston<L
had gewonnen.

Soms betekent winnen. ..verliezen".
Deze winnaar verloor. Als hij zulks nog
et had begrepen, werd het hem door de
Politiechter wel duidelijk emaakt.

Verdachte was naar het Bevolkings
register gestapt en deelde daar mee. dat
j vader was geworden.

De ambtenaren schreven en de „vader"
in de fictieve baby kreeg de distributie
bescheiden

Overigens scheen het berouw wel spoe-
g na de zonde gekomen te zijn, want na
de visite op het Bevolkingsregister had
verdachte meteen een bezoek op het
Politiebureau afgestoken om daar zijn
anbedrijf te biechten.

Hetgeen niet verhinderde, dat hij een
verbaal kreeg.

Verdat&te probeerde die eigen aangifte
wel als verzachtende omstandigheid aan
voeren, doch de Officier was tè nijdig
Ti zuilks als vergoelijking van het feit te

Vandaar de eis: 3 maanden gevangenis
straf, omdat verdachte gewrikt had aan
de pijlers waarop ons staatshuishouden

„Nu hij werkloos is, heeft hij toch de
id om tc zitten en kan de duivel hem
geen kwade plannetjes laten uitvoeren",
as het motief van de Officier.
De rechter deelde de mening van de
fficier en veroordeelde bij schriftelijk
onnis tot vijf maanden gevangenisstraf.
Verdachte had beter het rondje maar
kunnen betalen

Waarden - ontkennende beeldhouw
kunst van Henry Moore

Worden we naar het culturele anarchisme gedreven

WEDEROM WORDEN ER IN ONS LAND beeldhoi
nationaal beroemde kunstenaar ten toon gesteld. Wi
Boymans te Rotterdam de Russisch-Franse heeldhouwe:
grote vakbekwaamheid zyn nihilisme predikte, thans
te Amsterdam de Engelse beeldhouwer Henry Moore in
in zichzelf te belijden. En na het werk
derne beeldhouwkunst te hebben gezie

vwerken van een inter-
s het onlangs in Museum
Ossip Zadkine, die met
i het Stedelijk Museum
staat gesteld zijn geloof
deze twee representanten van de mo-
ilt met huivering te constateren, dat

we op dit gebied steeds

Maar eerst
beeldhouwer, die in 1898 te Castleford
(Yorkshire) geboren werd. stamt uit eer
mijnwerkersgeslacht. Hij kreeg een on
derwijzersopleiding. maar in 1917 rief
de oorlog ham als militair naar Frank
rijk. waar hij slachtoffer van gas werd
Gewond keerde hij naar Engeland terug
om als gymnastiekinstructeur op te Ure-

Na de oorlog was hij nog slechts kort
onderwijzer, want in Sept. 1919 kreeg
hij als oudstrijder een beurs voor de
„Leeds School of Arts". Zes jaren later,
Ln 1925, kreeg hij van de Royal College
of Arts te Londen een reisbeurs,
door hij Parijs, Rome, Florence, Venetië
Ravenna kon bezoeken. Op verschil
lende inrichtingen in Engeland gaf hij
daarna beeldhouwlessen en ook bezocht hij
nog Spanje en New York. De Universiteit
te Leeds benoemde hem in 1945 tot
doctor in de Letteren en twee jaar ge
leden werd hem d-e Intern. Prijs

ldhouwkunst op de 24e Biennale te
Venetië toegekend.

Moore heeft waarschijnlijk ni
wogen leven gehad als Zadkine. Daar-
is zijn natuur ook te rustig: het tem
perament en de vaart, het tempo en de
dynamiek van Zadkine zijn hem vreemd.
Moore is een meer statische figuur en
zijn beeldhouwwerk is een duidelyk be
wijs hiervan.

?nmin als Zadkine wil hij
bootsing geven van de bijzondere ken
merken der vormen, maar hij wil. zoals
Herbert Read in het catalogus-voorwoord
schrijft, binnendringen in de fundamen-
.vet, de natura naturans. d.w.z. deel
hebben aan het beginsel en de onderge
schikte krachten der schepping zelf. „Di
i hooggestemde wens", schrijft Read
verder, „maar één, waarmee juist de bij
zondere resultaten van de moderne kunst
of vallen". En juist deze uitspraak
overtuigt mij van de hopeloze onmacht
de modern'e kunst, zoals die door

Henry Moore maakte deze, zoals hy zelf noemt, liggende figuur uit iepenhout
en hy meent hiermede de betekenis van het leven zelf te benaderen.

het culturele anarchisme worden gedreven.

Moore zelf Deze Zadkine, Moore, en vele andere kunste
naars wordt gepropageerd.

Naar het oerbegin
De verschijningsvorm is voor de „mo
derne" kunstenaar dus niet belangrijk
meer. alhoewel hij er zich nooit geheel
aan kan onttrekken. Hij wil terug naar
het oerbegin der dingen, zoals de weten
schap tracht door te dringen in het ont
staan van de wereld en de Schepping
langs rationalistische weg tracht te ver
klaren- Tot heden bleef het bij een trach
ten. zoals het bij Moore bij een „willen"
zal blijven. Op aarde hebben wij alleen
met het zichtbare en tastbare te doen.
Maar Moore wil verder; zijn kunst is,
zoals een criticus schreef, „een beleven
van de cosmische eenheid van de anor
ganische wereld".

Arme kunstenaar, hij komt er niet uit,
nooit. Aan de ene kant hangt hij een
soort artistiek rationalisme aan, dat alle
accent legt op de functies van de inner
lijke activiteit, en aan de andere kant
predikt hij een volkomen anarchisme,
een totale wetteloosheid. Ook de schoon
heidswetten worden door hem met voe
ten getreden. Het aesthetische en het
ethische gaan niet meer samen en wat
God schoon maakt schoon ook in de
wordt door Moore verscheurd,
rouw wordt by hem een logge
klomp hout of steen met grillige vormen,
niet eon beelddraagster God6.

En dan probeert hij zijn beschouwers
nog te vertellen, dat deze kunst een uit
drukking is van het leven zelf; een sti
mulans om met meer energie te leven"
Maar welke betekenis hecht Moore dan
aan het leven? Op deze vraag heb ik nog
geen antwoord kunnen vinden. Of eigen
lijk wel. Moore kent aan het leven, zoal*
het zich zichtbaar en tastbaar aan hem
voordoet, geen betekenis toe. Hij ontkent
negeert voorzover mogelijk die
zichtbare wereld, het waarneembare le-
En dan blijft er ovor, dat de beteke-
die Moore aan het leven hecht, alleen
ir negatief is. Deze kunst geeft geen
licht over ons bestaan, zij laat de ar
moede van ons leven onaangetast. Nog
sterker, deze kunst verlaagt de waarde
het leven. En daarmede zijn die reedj
genoemde „bijzondere resultaten van de
moderne kunst" gevallen en met die re
sultaten valt ook Moore als kunstenaar.

De geesteshouding, die deze kunst uit
draagt. mo®ten we leren te onderkennen.
vaar lijk juist omdat Henry Moore

terst kundige beeldhouwer it
Als U «leze expositie gezien heeft, kijk
.•en op de gang van het Sted Mu-
Daar worden U de tegenstellingen
nog duidelijker. Tussen het God en mens
onterende „monument voor een verwoes
te stad" van Zadkine en het in alle gees
telijke leegheid en troosteloosheid ge-
beekihouwde „verzetsmonument" van W.
Reijers, ziet U het prachtige vrouwen
brons van Maillol, het tastbare bewije
de verheffende opdracht der kunst.
Daartegenover die zekizame kopstudis
John Ra<lecker, ook een moderne
kunstenaar, maar iemand, die zyn profe
tische taak zij het misschien onbe
wust verstaat. Als we die beelden zien
de hoop voor de beeldende kunst nog
niet verloren.

Corn. Basoskl

De Hollandsche Bankunie ontving tele
grafisch bericht, dat er op grote schaal
vergunningen worden afgegeven voor
onze invoer in Argentinië, voor belang
rijke bedragen, o.a. betreffende papier,
metalen, chemicaliën, thee.