J 111
VREDE STEIN
v. d. BIJL
f*
COMEDIANTEN
PRINSES MARIJKESCHOOL
i mn...
ai. ra.
ZONDACSBLAD 18 FEBRUARI 1950
AUTOBANDEN
Het SANATORIUM „SONNEVANCK,
te Harderwijk, vraagt voor direct
een vrouwel. kantoorbediende
!op zijn corresponcfentie-afdeling, niet jonger
dan 21 jaar, in het bezit van diploma's 5-jange
H.B.S. (moderne talen), steno en typen. Van
pos. Chr. beginselen.
Soli, met uitv. inl. aan de Geneesheer-Directeur.
LEERLING-
VERPLEEGSTERS
an 17 Jaar en ouder worden geplaatst, ook al hebben
ij alleen gewoon Lager Onderwijs genoten. VolL opl,
oor diploma Kinderbescherming A. en gedeeltelijke
pleiding diploma Ziekenverpleging B. Gunstige salaris-
Tiling. Dienstkleding wordt ten dele gratis verstrekt,
aanschaf van volledige uitzet kan desgewenst mede
werking worden verleend,
iollicltaties aan de Geneesheer-Directeur.
zoeterwoude
BEKENDMAKING
Je Burgemeester van Zoe-
•erwoude maakt bekend dat
anaf 10 Februari 1950 tot
t U Maart 1950 op de
ccretarie
nzage is
•ehoeve
Sectie B 11
nedergelegd een
onteigening ten
an de volkshuis-
■an het perceel
r 2385, weg. eigen-
de heer H. G. van
het recht van
litpad via dit perceel naar
ie Hoge Rijndijk, genomen
loor de Raad op 10 Febr. '50
üoeterwoude, 16 Febr. 1950.
Je Burgemeester voornoemd
H. SMEETS
Te koop aangeboden
METAALINDUSTRIE
met inbegrip van dlv. machi
nerieën (een bedrag var
l 15800) inet goodwill vooi
f 22.500. Netto winst ovei
1949 f 5375 Te bevragen
Bureau Intermediair", Re-
gentesselaan 201, Den Haag
DEE-TAX
26000
6 pers. wagens
AUTOBANDEN. Prima ge
bruikte en gecoverde.
1100 x 20 - 1050 x 20
750 x 20 - 34 x 7
1050 x 16 - 900 x 16
Ook voor nieuwe banden,
'iv. luxe maten. Benzine.
)lie. L. BERK Sc ZOON,
kaasmarkt 6 Tel. 25341
GLAS in LOOD
gebrandschilderd
:hila57
CjebrSkillaurt
leiden"5
i V
qiAS
vooo>
QEDENK-«n
}UBllEUM-
PAMEN
VQAAQT
VR'JBL'J VEND
ONTWERP
BELASTINGCONSULENT
il. omtrent opl. examens et.
1 maatschap bij het Secr.
'cd. ColL voor Belasting-
»nsulenten, Bélg plein 6,
-chcv. TeL 551763.
De Stofzuiger
Specialist
VERKOOP REPARATIE
WIKKELINRICHTING voor
electro-motoren, Boormachi-
TECHN. BUR.
|ac. abspoel
Korevaarstr. 16 Tel. 20164
Levering van merk Radio
toestellen met Visserijband.
Speciale reparatie Inrich
ting.
COMMANDEURSLAAN 33
Katwjjk aan den Rijn
Tel. 2844
DE GROOT
*Un. Zeven persoonsauto'»
en ruimte voor bagage.
Speciale
Trouwauto's
J. C. v. d. VELDEN. Fljnje-
kade 13, Den Haag. Telefoon
11.29.22.
Adverteert in de Nieuwe Leidsche Courant
Dere 4 instrumenten met
5 jaar schriftelijke garantie
v. d (a G. A. Goldschmeding,
Raadhuisstraat 48, Amsterdam
bijplak-
apparaien merk „WISA VEDUTA"
Gevoelig voor ontvangst ook op grotere ai-
stand. Beeldgrootte dieg. 31 cm. Zonder
kotten geplaatst met aanleg van speciale
antenne Febr W J Stokvis N.V Arnhem
Oplossingen gaarne op briefkaart
king van 50 ets aan geldige postzegels I
het verschuldigde porto te zenden aan:
ACTIE HERBOUW DIACOAESSEIVHUIS ARNHEM
De uitslag wordt UITSLUITEND bekend gemaakt
door middel van boekjes, waarin, behalve de
namen en adressen van de meer dan 1000
□'swinnaars, ook enige zeer interessante puzzles
en worden afgedrukt. Dit boekje wordt franco
toegezonden aan deelnemers die boven het bedrag
van 50 ets nog 15 ets aan postzegels bijplakken.
Wie vroeg inzendt bevordert een vlotte afwikkeling. Al»
naar gewoonte zullen wij op de aangekondigde datum,
zonder uitstel, de prijzen toekennen.
Deze toekenning zal D.V. op 20 April te 2 uur len kantore
Cronj&traat 15 plaat» licbbcn, ten oventaan van de
prachtige en waardevolle artikelen beschikbaar w.o.: Weledelgestrenge Heer A. Prakken, notaria te Arnhem.
Electr. Spoortreinen, Stoommachines (groot model)» Laatste dug waarop inzendingen kunnen worden gepoet:
l Anker Horloges, Camera's met blttz-lamp, Maandag 17 Apnl 1950.
mh. al het materiaal (met patroon) voor I
a Smyrna-mat. prachtige boekwerken
ELECTR. WASHACHIHES
D« ideals Elactr. wasmachina waardoor
da huisvrouw zaggan kan: „Een oganbllk-
ja, évan da we» doen"
PHILIPS RADIOTOESTELLEN
mat modarna pick-up.
J IPS K 1.1 LJJ IrU LUUi
Bijlage van de „Nieuwe Leidsche Courant" van Zaterdag 18 Februari 1950
en het eLföe qeBoö
WE hebben het nog altijd over „Wat
mag en niet mag". Ik zei de vorige
maal al, dat er heel wat briefschrijvers
op het eerste artikel over dit onderwerp
waren afgekomen en ik schreef toen
ook dat er feitelijk twee stromingen on
der onze lezers bleken te bestaan. De
eerste werd gevormd door de groep
mensen, die nu graag eens een handlei
ding wilden samengesteld zien omtrent
geoorloofde en ongeoorloofde gebruiken.
Hen hebben we verleden week van ant-
woord trachten te dienen en thans gaan
we nader letten op de tweede club. De
vertegenwoordigers
daarvun gaan onder
een totaal ander
leed gebukt: zij ont
dekten dat men in
sommige kerkelijke
kringen wel pleegt
aan te komen met
machtige lijsten
„verboden voorwer
pen" en bordjes „aanraking levensge
vaarlijk", maar ook dat men vele verte
genwoordigers van die kringen op ander
gebied zo vervaarlijk ziet zondigen, dat
heel hun geboden-systeem aan baarlijke
huichelarij doet denken. Zij geven daar
van dan allerlei staaltjes, die zo schrik
barend erg zjjn, dat ik het niet waag
om ze over te nemen met vermelding
van nadere plaatsaanduidingen. Maar
wat denkt u van een volvaardig colla
borateur en werkkrachtenjagor tijdens
de bezetting, die een plaats in het ker
kelijke eregcstoelte krijgt? Of wat van
een zyner collega's, die nog geen vinger
uitsteekt om zwaar-getroffen medemen
sen te troosten, maar die wel rond loopt
met de wijsheid in pacht
Ja, wat zullen we van hen denken? Ik
kan vanachter myn schrijfmachine niet
controleren of al die gewraakte feiten
juist zjjn. Zijn ze zulks inderdaad, dan
behoort er met deze onwaarachtige en
gespleten mensenkinderen ernstig ge
sproken te worden. In hun eigen belang.
Want het is inderdaad mogelijk, dat
Iemand de waarheid buitengemeen goed
denkt te weten en er toch niet in wan
delt. Laat men hen op die weg doorgaan
dan is hun einde verschrikkelijk: er be
staan ook kerkelijke ambtsdragers, die
op hun sterfbed te laat tot de ontdek
king komen, dat ze de weg wel geweten
hebben, maar nooit bewandeld en voor
de dubbele eer komen dan dubbele sla
gen. Ze vinden hun oervoorbeeld in de
farizeërs. Die wisten ook zo precies wat
mocht en niet mocht en ze hadden een
lijst van zcshonderdzovccl geboden en
verboden, maar de tien geboden hadden
ze volkomen uit het oog verloren. Ze
hadden precies uitgerekend hoever je
op Sabbath van huls mocht gaan c-n ver
stonden dan onder „huis" dc plaats
waar ze voedsel tot zich namen, zodat
ze een veel langere weg konden afleg
gen wanneer ze maar telkens om de ki
lometer wat meegenomen eten opbikten.
Ze hadden ook uitgerekend hoe laat je
van huis moest gaan om op het gebeds
uur prcc'es op dc grote markt bij een
soort verkeershcuveltje te wezen om
daar dan plechtig en zeer in het oog lo
pend als een vroegtijdige verkeersagent
te gaan staan bidden. Maar de liefde in
hun leven was volkomen zoek. Daarom
noemt dc Heiland hen ook' „comedian-
te.i", toneelspelers, aanstellers, geveins
den en verklaart Hij dat ze hun loon
„weg" hebben een uitdrukking van
quitantics, die aanduidt dat ze al af
doende betaald zijn voor hun geweldige
prestaties en niets meer van God te
verwachten hebben.
Dat farizeïsme heeft ontclbaren van
God en van Zijn kerk vervreemd. Er is
een goed kenmerk, waaraan we ons zelf
in dit opzicht kunnen beproeven: zodra
wc bezig zijn de geboden te vermenig
vuldigen cn aan tien niet meer genoeg
hebben, zijn we op weg naar hun hol ge
doe. Werkelijk, als we met die tien
•cht worstelen, kunnen we er geen een
tje by gebruiken die last zou te
«waar worden. En u weet het wel weer:
lasten opleggen zonder die met een vin
ger aan te raken dat is farizeërs-
Werk. Daarom: weg met dat bijkom
stige zowel ia uw Uvea ftla ut het
leven van de mensen rond u heen. U
krijgt door extra-prestaties toch enkel
maar naam voor de mensen en nooit
voor God. Wat overigens ook nog niet
betekent, dat het houden van Gods ge
boden tot buitengewone beloningen van
Godswege leiden zal, maar ik meen dat
ik die misvatting hier wel uitgesloten
mag achten.
ONDERTUSSEN blijft de andere mo
gelijkheid bestaan, dat de brief
schrijvers hun medemensen verkeerd be
oordelen. Niet dat ik hun onthullingen
ongeloofwaardig acht
ik ken de kerke
lijke wereld langza
merhand ook zo'n
beetje en ik weet
dat ook daar niets
onmogelijk is. Maar
ik kan ook mijn
eigen hart een beetje
en daaruit weet ik,
dat ik zelf licht geneigd ben om het
slechtste van iemand te denken. En zeer
onbarmhartig te oordelen over mensen,
die mij pijn gedaan hebben. Kijk, ik ge
loof nooit dat een aanbrenger van kwaad
gerucht volledig op de hoogte kan zijn
van de mensen die hij veroordeelt. Hij
kent alleen maar hun zwarte kan
ten, maar niet hun blanke plekken.
Misschien is het maar een heel nietig
klein wit stipje als het befje van een
predikant of van een poes maar het
is er toch nog. En dat vergeten wc zo
gemakkelijk. U en ik zelf en wij
allemaal. Totdat je dan weer tegen die
gelijkenis aanbotst over een man, die
een schuld van een paar millioen kwyt
gescholden kreeg en die toen meteen
zijn eigen schuldenaar A raison van tien
stuivers in de gevangenis wilde gooien.
En daar moeten we toch geregeld aan
denken, nietwaar De grote vraag b(j
dit alles is feitelijk dit: stoten we ons
aan die dubbelslachtige levenshouding
omdat we deze mensen liefhebben en
hen beter wilden zien óf omdat we
deze mensen haten en hen vernederd
willen zien? Of om het met een gebod
te zeggen: hebben we onze naaste lief
als onszelven óf moeten we er aan
herinnerd dat we geen valse getuigenis
zullen spreken?
Zo snijdt hier het mes naar alle kan
ten. Het maakt de wetgever tot be
klaagde en zet de aanklager naast hem
in de beklaagdenbank. Maar laten we
niet vergeten, dat die onprettige plaats
feitelijk de enige is, waarop mensen sa
men spreken kunnen. Misschien lukte
Juist dEiarom allerlei gezamcnlyk werk
in de bezettingstijd beter dan tegen
woordig: toen waren we toch wel min of
meer overtuigd dat al de moeite niet ge
heel en al onverdiende onzaligheden
....al» de Nederlandse schepen in
Duisburg—Ruhrort liggen, gaan de
kinderen van boord, om de Prinses
Marijkeschool te bezoeken
vormde en dus konden we samen
praten. Maar vandaag aan de dag heb
ben we het allemaal weer zo erg bij het
rechte eind en we wedijveren zo in 't-
lei gebodsbetrachtingen. Onze ogen zyn
niet meer door tranen verblind tra-
nen van schuldbesef, tranen van berouw,
tranen van rouw en leed; daarom zien
we nu weer zo glashelder de splinter in
het oog der broeders. Dat we daarbij
geweldig scheel de balk in ons eigen oog
voorbijzien, merken we niet. En daarom,,
verontwaardigde schrijvers, zyt gij zo
recht verontwaardigd, dat ge broederlijk
en voor God als medeschuldigen met de
overtredende wetstellers gesproken
hebt? Dan ben ik overtuigd dat ge
straks toch weer dankbaar en big sa
men met hen zult voortgaan in die ge
zegende weg van Gods geboden.
Het gebeurt wel eens, dat de klassen
vol zitten, maar dan wordt er ook zoveel
te meer gevergd van het onderwijzend
personeel. Gelukkig, dat de regering de
moeilijkheden bij dit onderwijs heeft
begrepen en dat zij bepaalde, twee leer
krachten aan te stellen bij gemiddeld 21
kinderen en drie leerkrachten bij gemid
deld 41 kinderen. De Prinses Marijke
school gaat uit van de Nationale Christe
lijke Onderwijsvereiniging te Amsterdam
en wordt vanuit Nederland met over
heidssteun van de Nederlandse regering
in stand gehouden. De school is nog erg
jong: zij bestaat pas 2V4 jaar. Over 1949
kwamen er dagelijks gemiddeld 37 leer
lingen en dat cijfer bewijst toch wel,
hoe nodig deze school is. Het onderwijs
in de hogere le.erjaren is enigszins ge
makkelijker dan dat in de lagere leer
jaren, omdat de oudere leerlingen in
staat zijn zelfstandig aan boord de ver
worven kennis bij te houden.
In Lobith begint Jantje op de „Voor
uitgang" 's morgens aan zijn Nederlands
le blokken, in Emmerik gaat Pietje, op
de „Wilhelmina II", met zijn vinger de
zand- en grintgronden van Nederland na,
tussen Wezel en Hambora probeert Kia-
zina, in het roefje van de „Vertrouwen",
uit het hoofd te leren, welke industrieën
l i in tic Langstraat zijn en dc andere
morgen zitten ze samen in de klas van
de Prinses Marijkeschool, aan de SchL-
ferheimstraase in DuisburgRuhrort.
Een gezellig, Nederlands lokaal met een
grote potkachel en aan de wand net
zulke platen als in de Hollandse scholen.
„De Synode van Dordrecht" en een tij
ger. die op een argeloze zehra loert. Ze
voelen zich er thuis, al zijn de mcesten
van de andere leerlingen onbekenden
voor hen; al gaan ze over enkele dagen
al weer verderop, naar DUsseldorf, Keu
len of Wcsseling. Mijnheer v. d. Meulen
is een gezellige, deskundige man. die er
slag van heeft om met de schipperskin
deren t»m te gaan en juffrouw Heinen
weet, wat er voor nodig is, om de klein
tjes op hun gemak te stellen. Zijn de
leerlingen eenmaal gewend aan de school,
dun moeten ze al weer vertrekken. Maar
dat zijn dingen, waarmee de mensen van
dit onderwijs vertrouwd moeten raken
Het gebouw aan de Schil/erheimstrasM
in de Duitse binnenhavens/ad Duit-
burg Ruhrort, waar thans de Prinses
bturykeschool gevestigd is.
in ÖUISBURQ-RUhRORt Stóót
neöeul&nös onöeRwijs in een öuitse h&venst&ö
ER staat een school in Duisburg
Ruhrort. In de muren zijn gaten
geschoten en tussen twee vensters
hangt een bordje met de naam Prin
ses Marijkeschool. Christelijke school
voor schipperskinderen." De Hollan
der, die dat voor het eerst ziet, blijft
even verrast staan in de Schifferheim-
strasse, omdat men een naam met
zo'n bekende, vertrouwde klank aller
minst denkt tegen te komen in een
Duitse havenstad
Er gaan door de deur kinderen, die
geen Heinrioh, Karl ol Kiithe heten, maar
doodgewoon: Klaasje, Koosje en Doortje.
Hollandse kinderen van de Rijnvaart,
Er zijn niet veel leerlingen vandaag,
want er liggen nu niet zo veel Hollandse
schepen in de haven, waarop leerplich-
varen. Daarom maakt
klein aantal kinderen,
aantreffen bij het hoofd van de
tige kinderen
i klas
school, de heer 3. J. van der Meulen, op
het eerste geziaht een vreemde indruk.
Maar dat kleine aantal leerlingen bezorgt
de heer v. d. Meulen en mejuffrouw Hei
nen nog heel wat werk. Want er zijn
jongens en meisjes, die gisteren nog een
andere school in een andere ligplaats
bezochten en dre vandaag in één van de
Iwee lokalen in de Prinses Marijkeschool
zitten. Het moet dus wel individueel on
derwijs zyn; de jongens en meisjes zit
ten in aparte banken en de onderwijzer
of de onderwijzeres komen steeds naast
hen. Juist het eerste onderwijs in lezen,
rekenen en schrijven is zo moeilijk, om
dat de kleintjes meestal na drie of vier
dagen weer vertrekken. En als zc na
enkele weken terugkeren, zijn ze bijna
alles weer vergeten. Als er ergens men
sen nodig zijn met een onuitputtelijk ge
duld, dan toch zeker in een school voor
schipperskinderen. Juist door het dage
lijks wisselen van de leerlingen is dit
onderwijs zo buitengewoon inspannend.
IN DE GROTE
VRAAG
