Gerehabiliteerde Zaterdagmiddag-markt deed
Leiden vrolijk zijn
Alphen aan den Rijn hoopt op een flinke en
principiële burgemeester
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
MAANDAG 13 FEBRUARI IS*
de„:
Tienduizenden schuifelden
bevlagde kramen
Tam en akelig marktleven op de Hooigracht
(Van een onzer verslaggevers)
E MARKTKOOPLIEDEN zijn over het algemeen van mening, dat d$ Leidse
i haar rechtmatige eer is hersteld, nu zij naar de Botermarkt
Vismarkt is teruggekeerd. Ze zijn erkentelijk, dat, wethouder D. van der Kwaak,
die enkele weken geleden had toegezegd ajle medewerking te zullen verlenen
het marktprobleem tot een bevredigende oplossing te brengen, zijn woord heeft
gehouden en ook hun belangen met zorg heeft gewogen.
Zaterdagmiddag hebben wij de r
tics op de terugkeer van de markt
nabij waargenomen en daarbij bleek
heel duidelijk, dat ook het publiek
ingenomen is met 'het besluit om
markt haar oude. vertrouwde plaats
terug te geven. De Leidenaar is
knocht aan de markt. Hij weet, dat zij
de stad op Zaterdagmiddag een bepaald
cachet geelt, dat in de stedelijke samen
leving met haar conglomeraat van on
wankelbare tradities niet gemist kaï
worden. De markt is dan ook een stukji
echte Leidse traditie. Het eerste besluit
om de markt naar de Hooigracht te
plaatsen heeft hij misschien wel als
brute aanval op het bruisende handels-
en tegelijk gezelligheidsleven
binnenstad op de laatste dag der week
beschouwd. De Hooigracht hadi niet al
leen op de verkopers, maar ook op de
kopers een ongunstige invloed; hi
marktleven was er tam en akelig.
't Centrum van Leiden heeft Za
terdagmorgen in do vröegte dan oók
spontaan de vlaggen uitgestoten.
En alle kramen waren eveneens vro
lijk gepavoiseerd. 't Was een ware
vlaggenzee- De sterke wind te
sterk voor deze heuglijke dag!
joeg flarden gramofoonmuziek over
hel marktterrein, waar van 's morgens
tot 's avonds het gedruis -van het
vele publiek de goed-gemutste
kraamhouders als harmonische klan
ken in de oren speelde.
Een moeder met vijf kinderen bij zich
vertelde ons op de vraag hoe zij nu
dacht over het eerherstel van de markt,
dat zij haar kroost de achterliggende
negen weken moest thuis houden, omdat
ze de zaak op de Hooigracht wat al te
benauiwd vond.
Een vader noemde allereerst de opzet
van de Hooigracht totaal verkeerd. De
tenten stonden met hun neus i
huizen. Ze hadden de hele Hooigracht
voor het verkeer moeten afsluiten er
dan de kramen op de rijweg moeter
plaatsen. Maar zoals 't nu is is 't onge
twijfeld best
Veel verlies had een texticlkraam-
houder op de Hooigracht geleden.
„Vanmorgen heb ik hier al meer ver
kocht dan op drie volle Zaterdagen
daar". En hij wees niet zonder bitter
heid op zijn gezicht in de richting
van de plaats, waar hij de vorige
Zaterdag nog hele kwartieren met
zijn armen over elkaar had gestaan.
Zelfs z'n vaste klanten heeft hij er
niet gezien! „Maar vanmorgen kwa
men ze weer opduiken". Opmerke
lijk was de verklaring van deze man,
dat het publiek uit de omliggende
gemeenten van Leiden blijkbaar ook
niets voor de Hooigracht heeft ge
voeld, want bijna niemand van de
kooplieden zag z'n buitenklanten
De palinghandelaar, op wie onze aan
dacht viel, betoogde met alle zekerheid,
die in hem was. dat de Leidenaars ach
ter het stadhuis veel vrijer plegen te zijn
dart in de stijve'omgeving vön. de Hooi
gracht „met al die deftige hoge huizen
met grote ramen en fluwelen interieurs".
„Hier durven ze heus wel eeh stuk of'
wat palinkjes te verorberen".
Een haringtenthouder liet zich
Kunst en Letteren
Iemand uit dit huis
Deze „thriller" van Gerald Vandon is
een rustig kabbelend beekje. De mensen
leuteren gezapig van het eerste tot het
laatste woord, zonder dat er zoiets van
actie komt. Alle elementen zijn reeds in
het stuk aanwezig om het geheel een
saaie vertoning te doen worden.
De spelers van Litteris hebben Zater-r
dagavond een paar uur lang staan vech
ten met dit stuk en eerlijkheidshalve
moéten we zeggen, dat de saaiheid over
wonnen heeft. Gelukkig is er nog ge
legenheid voor „oefenwedstrijden", aleer
dé tweede, derde en vierde opvoering
plaats vindt. Waarmee we willenzeg
gen, dat het niet uitgesloten is, dat bij
deze opvoeringen de overwinning aan
Litteris is.
Vooral met de tekst werd een zware
kamp gestreden en daardoor werd het
tempo vanzelf te traag, wat zo'n stuk
helemaal niet hebben kan. Het spel krijgt
dan ook niet het volle pond, zodat de
besten niet ver boven draaglijk uitkwa-
We hopen voor Litteris en. met name
voor Han de Wilde als regisseur, dat
elle deprimerende obstakels by de vol
gende opvoeringen weggenomen zullen
zijn. Bn,
lyke geest uit en vertelde er triomfan
telijk bij, dat z'n knecht 's morgens
's middags snel met de auto naar Sche-
veningen moest gaan om nieuwe
raad te halen.
En dan de schilderijen-verkoper,
op het Stadhuisplein soms wel 30 „doe
ken" van de hand deed, maar op de Hooi.
gracht op het schamele resultaat van vijl
schilderijtjes moest leven.
We kunnen zo doorgaan: voor C. er
A. stond een boterboer, die om 11 uui
al een extra hoeveelheid boter en vel
moest laten aanrukken. Hij zei, dat het
Leidse publiek met vernieuwde animo de
markt heeft veroverd.
Deze indruk is dunkt ons wel voldoen
de om te kunnen beweren, dat de oplos
sing van het marktprobleem, zoals die
Zaterdag onder gejuich als het war
werd gerealiseerd, de beste is.
Kijkers toerden kopers'
Tot slot in het. kp.rt. nog igts^overd
winkeliers- In de" eerite plaats dje van
de Hooigracht. -Natuurlijk vindenzij-
het niet aangenaam, dat de markt bij
hun winkels verdiwenen is. „Kijkers
voor onze etalages werden imme
përsF' Maar zij toonden zich reëel
ven toé, dat de markt op hun straat toch
geen reden van bestaan had. „De koop
lieden stonden zich arm", zei
keiier. „En daarbij komt, dat de .markt
altijd op de Botermarkt is geweest
wij haar aanwezigheid' hier eigenlijk als
verrassing/die wij niet hadden mi
gén Verwachten, moesten zien".
De winkeliers op de Botermarkt
juichen. „We zyn zo blij als een kind!
En wy niet alleen. De kooplieden
nog veel meef. En ook de gemeente!
En ook de Breestraat. En ook het pu
bliek! Vooral dit laatste is belang
rijk". De eigenaar van een heren
modezaak deelde ons openhartig mee,
dat zyn Zatcrdagomzet met niet min
der dan f 1000 was toegenomen. En
laten ze die flauwe kul nou nooit
meer uithalen!"
Feestavond van „Zuider
kwartier"
De. speeltuin- en korfbalvereniging
.Zuiderkwartier" heeft Zaterdagavond
oor haar leden in „Den Burcht" een
feestavond gegeven. De hoofdschotel van
het feest bestond uit de opvoering door
de toneelclub der vereniging van het
blijspel „Een vriend komt over". De
heer A. Heetveld, voorzitter, opende en
verzocht de aanwezigen alle aandacht
het materiaalfonds te besteden. Er
een verloting op touw gezet, die ge
lukkig de pot van het fonds wat heeft
versterkt.
De tonelisten hebben hun best ge
daan het blijspel zo goed mogelijk op
Zij zyn er in ieder geval in
geslaagd de leden van „Zuiderkwartier"
paar aangename uurtjes te bezorgen.
Het spel van dochter Jo vonden wij het
best. Er was muziek van het „Allround
kwartet" o.l.v. Jack Smit. De avond werd
bijgewoond door de heer D. Vijlbrief,
vertegenwoordiger van de Ned, Unie van
Speeltuin Organisaties, en de heer M. I.
Smit, die de Leidse Bond van Speeltuin
verenigingen vertegenwoordigde.
Zilveren jubileum
Op 'Zaterdag 25 Februari a.s. herdenkt
de heer J. J. Dreef, conducteur bij de
N.Z.H.V.M. te Leiden de dag, dat hy 25
jaar geleden bij deze maatschappij in
dienst trad.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
ren: Johannes F., z. van M.
Kriek en J. M. A. v. Velzen; Wilhelmina,
A. Zaalberg en W. v. Es; Ma-
dr. van M. Strik en J. Broers;
Alida, dr. van C. Ouwehand en F. Bona-
Martha M. H„ dr. van G. J. M. Bou-
mans ep M. M. H. Bus; Jan, zn. van A.
Verschoor en A. van Rijswijk; Wilhelm,
J. C. v. Pruissen en H. v. Tin
telen; Geertruida L., dr. van K, Ravens-
bergen en A. de Mooij; Johannes H., zn.
J. H. Gunning en W. Verkoren; Jo
hannes H., zn. van J. H. Muijselaar en C.
der Linden; Ele, zn. van J. H. Gille-
baard en W. de Minjer.
eden: P. van der Reijden,
wednr., 84 j.; G. L. de Goederen, man,
78 j.; E. Bleiji, huisvr. van D. Bavelaar,
M. Stipdonk, huisvr. van M. W.
Hoeks, 31 j.; P. J. Klein, man, 66 j.
Sfeer in t gezin?
De Nieuwe Leidsche" er in!
Dat de in haar eer herstelde Zater-
dagmiddagmarkt niet over gebrek
adn publiek te klagen had, bewijst
deze foto wel, die genomen is op
de vismarkt.
(Foto N. v. d. Horst)
Twee drietallen bij Leidse
Herv. Gemeente
Voor de vacature van ds J. C. van
Apeldoorn cn ds W. H. Kelder
Het kiescollege van de Ned. Herv. Ge
meente heeft gistermiddag in de Mare-
kerk twee drietallen samengesteld, en
voor de vacature van ds J. C. van
Apeldoorn en voor die van ds W. H. Kel
der.
Het drietal voor de eerste vacature
bestaat uit de predikanten N. den Oud
sten te Alkmaar, J. C. Terlouw te Ot-
terloo en J. Zwijnenburg te Huizen; dat
de tweede uit de predikanten H.
Beker te Eerbeek, J. G. Panhuizen te
Hardenberg en J. W. Petegem te Zaan
dam. Over veertien dagen zullen dus 2
beroepen worden uitgebracht.
In de vac. van de heer A. J. Schone-
eld werd tot diaken gekozen de heer
V. Stokhuizen, terwijl in de vac. van de
heer H. Arnoldus, eveneens tot diaken,
werd gekozen, de heerP. Barendse.
Ingebroke:
Vanmorgen om 6 uur is de vitrine bij
de winkel van de heer N. aan de Boter-
•kt--opengebroken. Een aantal dames-
handschoenen, een gerurte sjaal en" en-ge
zelf binders werden ontvreemd.
Spanning rond de
Stadsgehoorzaal
Tegenvoorstel ingediend
De raadsleden Van Iterson (Prot. Chr.),
Kortmann (KVP), en mr Vos (WD)
hebben het volgende tegenvoorstel inge
diend, inzake het plan tot restauratie
van de Stadsgehoorzaal, dat hedenavond
in de Leidse Raad wordt behandeld.
De ondergetekenden, overwegende, dat
het gebouw „Stadsgehoorzaal", dateren
de van 1891 blijkens de toestand van de
plafonds, de gangvloeren, de voorgevel
en één der zijgevels, in een slechte staat
verkeert;
dat het economisch niet verantwoord
is het door B. en W. geraamde bedrag
van f868.000 in zulk een gebouw te in
vesteren;
dat anderzijds een gebouw als de
..Stadsgehoorzaal" als onmisbaar voor de
gemeente Leiden beschouwd moet wor
den en derhalve dit gebouw tihans ge
bracht moet worden in een bruikbare
staat, welke in de nabije toekomst geen
gevaren oplevert;
stellen voor;
a. Aan de Stadsgehoorzaal worden op
korte termijn die herstellingen verricht,
welke nodig zijn om het gebouw in een
zodanige staat te brengen, dat het bruik
baar is als vergader, en concertzaal en
geen gevaar oplevert voor de bezoekers
of omgeving;
b. Aan een door de Raad te benoemen
studie-commissie uit de -burgerij wordt
verzocht overleg met de dienst van Ge
meentewerken ideeën naar voren te
brengen en plannen te beramen, waarbij
het probleem van een nieuw gebouw voor
de gemeente Leiden in groter verhand
wordt bezien, met name i.vjn- de in deze
gemeente aanwezige en voor de ge
meente vereiste ruimte voor het houden
van grote vergaderingen en 'hot geven
van concerten, toneelvoorstellingen en
festiviteiten.
FILMAVOND „HET HOOGELAND".
Morgenavond, 8 uur, zullen in de Zui-
derkerk de twee boeiende films „Was
het zijn schuld alleen?" en „Het Hooge-
landse werk in kleuren" van de bekende
vereniging „Het Hoogeland" Chr.
eniging tot stichting en instandhouding
arbeidskolorties worden vertoond.
In de eerste film wordt het reclasserings-
opvoedingswerk in "de jeugdkolonie
der vereniging treffend uitgebeeld, ter
wijl het tweede filmwerk een volledig
beeld geeft van het werk der vereniging
haar vier arbeidskolonies en vier
tehuizen, in dè reclasseringsafdeling en
haar propagandawerk. Dat „Het Hoo
geland" morgenavond een stampvolle
Zuiderkerk mag begroeten!
Dinsdag geen verenigde
vergadering der Kamers
was rekening mede gehouden, dal
Dinsdag een verenigde vergadering van
de beide Kamers der Staten-Generaal zou
kunnen worden gehouden Lv.m. de wets
ontwerpen tot benoeming van een regent
or het geval van erfopvolging tijdens
inderjarigheid van de troonopvolger en
tot benoeming van een voogd en regeling
de voogdij over dé minderjarige
koning.
Het staat vast, dat Dinsdag geen ver
enigde vergadering zal worden gehouden
Op die dag zal ook de Tweede Kamer
niet vergaderen. De Eerste Kamer begint
die- dagy zoals gemeld is. met de hlg.^pol
hésehonwingen bij de begroting 1950
Omtrent industrialisatie in de Bollenstreek
moet men niét te veel verwachtingen hebben
Aldus dé burgemeester van Hillegom in raadsvergadering
over de uitkering per leerling aan de
bijzondere scholen. De heren Vermeer
en Stokman vonden het bedrag van
f 22.07 te laag. De burgemeester ont
kende dit. Met 7 tegen 6 stemmen werd
besloten bij de minister op verhoging
aan te dringen. Om misstanden bij het
voorbereidend lager onderwijs te voor
komen wilde men" r een' leeftijdsgrens
vaststellen. Aan V.V.V. werd een sub
sidie verleend van f 2000 en aan het
comité bloemencorso voor één maal een
subsidie van f 1000.
Na geheime zitting besloot de raad
tot aankoop van „Casa Nova" voor
f 39 000.
De Hillegomse raad heeft wel onder
hoogspanning gewerkt, omdat h(j be
halve de begroting nog een menu
achttien gangen te verwerken kreeg- De
burgemeester, die de vergadering opei
de en leidde, deelde mee, dat de gemeen
te een bouwvolume van 12 woningen
had toegewezen gekregen en dat de
bouwplannen der gemeente in beslotei
zitting zouden worden behandeld.
Aanvaard werd' na enig gediscussieer
het plan van B^ en W. om in de huizen
de Vosselaan in de douchecellen gas-
geysers aan te brengen. De kosten zul
len door de bewoners gedragen worden.
Een crediet van f 15.000 werd toege
staan voor de automatisering van het
pompstation; dat zal een jaarlijkse be
sparing van f 1000 aan overwerk geven
De gasprijs zal met Vi c per m3 worden
verhoogd.
Bij het punt betreffende de aankoop
an gronden aan de Meerstraat-Marijke-
straat met een zich daarop bevindend
woonhuis voor de prijs van f 68037
vroeg de heer Van Egmond. of de prijs
van f 1-25 per M2 niet te hoog
Scheuren in de nieuwe Marykeschool-
m hebben volgens de voorzitter met
bodemslapte niets te maken. De scheu
ren zijn ontstaan door het.te vers ver
werken van kalkzandsteen voor de bin-
Bij de begrotingsbehandeling was
de heer Loerakker, die de rij opende met
vragen en opmerkingen betreffende mo
gelijke industrialisatie in de bollenstreek,
aieuwe beurs, centralisatie van de
gasfabricage met de daaraan verbonden
gevolgen voor kapitaal en personeel,
tensieve woningbouw. Verder bepleitte
hy sluiting van vermakelijkheden
feestelijkheden en kermis gedurende de
kerktijden.
De voorzitter antwoordde o.m., dat
men van industrialisatie niet te veel
verwachtingen moet hebben. Kleine
bedrijven, die geleidelijk uitgroeien,
zal men kunnen aantrekken. In die
lijn zullen B. en W. industrialisatie
bevorderen.
Met de centralisatie van de gasfabrie
ken loopt het zo'n vaax-t niet en wa'
treft de belangen der gemeente.de gas-
stiohting zal terdege toezien. Met sluiting
de vermakelijkheden gedurende
kerktijden zal rekening worden gehou
den. De bevordering van de woning
bouw heeft de voortdurende aandacht
van B. en W. Voorzichtigheid" is i-n deze
zeer. geboden.
Obk de heer Vermeer was overtuigd
van de activiteit van B. en W. in deze
zaak. Het college weet de visie van
en C.H.; deze behoefde dan ook
nader te \vorden toegelicht. In het
jaar zal men met de'aanleg van sport
velden in werkverschaffing beginnen. De
heer Van Egmond drong op spoed
De heer v. d. Boer, sprekende ovc
politiek der gemeente ten aanzien
de grondverkoop aan zich Vestigende
industrieën, betoogde, dat de gemeente
:eer zeker niet overvraagt. Voorts staat
het vrijwel vast, dat de avondnijver-
heidsschool dit najaar zal kunnen be
ginnen. Naar aanleiding van een
de heer Van Egmond in verband
met de verbouwing van het gmeentehuis.
de voorzitter, dat de raad binnen
kort zal worden uitgenodigd va!
plannen kennis te nemen.
Een: uitgebreid debatontspon, zich
Wethouder W. Brouwer stak als loco-burgemeester
een Nieuwjaarsrede in die geest af
Vandaag wordt de begroting 1950 behandeld
TTET JAAR 1949 was het eerste volle jaar, dat voorbij ging met Koningin Julian:
ILL Haar Koninklijke taak is uitermate moeilijk. Wy zullen ons allen gaarne
snigen met de wens, dat het Haar gegeven moge zijn, ons land nog vele jaren
te regeren in rust en vrede, gevrijwaard van economische inzinkingen en geleif
bestuurd onder de Almachtige Hand van onze God en Vader. Het probleerr
Indonesië kwam in een nieuw stadium. Een stadium, waarover verschillend ge
dacht wordt, maar waarover de tyd, naar wy hopen, méér licht zal werpen.
Zo sprak de loco-burgemeester van 4 woningen aan Gouwsluis, in te rich-
Alphen aan den Rijn, de heer W. Brou- 1
vanmorgen in de eerste raadszit-
van dit jaar. Om tien uur kwam
de raad-bijeen en het zal een langdurige
zitting worden, omdat immers tevens de
begroting voor dit jaar zal worden
handeld. Plus nog een serie van r
30 minder belangrijke agendapunten.
Gelukkig, zo vervolgde de heer Brou-
er zijn Nieuwjaarsrede, heeft in 1949
niemand van onze inwoners, die in I
donesië als militair vertoefdén, zijn lev
moeten laten. Spr. memoreerde het v«
trek van mr Schokking (na slechts drie
jaar!): Wy hebben hem leren kennen
n magistraat van formaat. Als eer
die met tact en beleid de wee
die wij moesten gaan. Een man
die toonde belangstelling te hebben vooi
alles wat in het belang van Alphen was
die niet vastberaden trek de nodige
wegen en middelen aanwees. Een man
eenvoudig en vriendelijk en, als het ei
x aan kwam, zeer beslist.
De ontstane vacature is nog niet
vervuld en ook is nog niet bekend,
wanneer een nieuwe benoeming kan
afkomen en de ledige plaats wordt
Ook overigens onderging het gemeen
tebestuur wijziging. In het begin var
1949 moest de heer Jac. Spreij zijn func
tie als raadslid en wethouder op medisch
advies neerleggen. Gelukkig mogen wij
zeggen, dat de heer Spreij weer veel
beter is dan enkele maanden geleden.
Als raadslid werd zijn plaats ingenomen
door de heer G. Gesman. De wethouders
zetel werd bezet door de heer J, v. d.
Berg. Spr. releveerde ook de in Septem
ber gekomen Wijzigingen.
Op 1 Januari 1949 bedroeg het aan
tal inwoners 21.521 en op 31 Decem
ber 21.725. Er is dus een totale aan
was van slechts 204 personen, zodat
het reeds lage cijfer van 246 in 1948
zelfs niet werd gehaald. De nog be
reikte vermeerdering is in hoofdzaak
te danken aan het. geboortecijfer, n.I.
564 geboorten, dat het aantal van
1948 met 167 overtrof.
De woningbouw
De betrekkelijk geringe aanwas van
het aantal inwoners, slechts schraal 1
procent, houdt uiteraard ook verband
beschikbare woningruimte. Toch
kwamen in 1949 totaal 92. woningen ge
reed, waaronder 8 duplexwoningen. Nog
in aanbouw zijn: 22 woningen voor de
bouwvereniging „Eensgezindheid" - in
,Naby." (waarvan 6 duplexwoningen) en
ten als duplexwoningen en voor rekening
van -het pensioenfonds N.V. D. en
Boot. Terwijl in December; nog zijn
besteed 58 systeemwoningen in complex
„Brittenrust" en 6 woningen in Aar-
landerveen.
Dat de woningnood groot, is, onder
vinden wy dagelijks. Veel werk
wordt op dit terrein verricht door
de woningcommissie. Werk dat he
laas niet door iedereen gewaardeerd
wordt, maar dat toch onze hulde
waard Is.
Wat gemeentewerken deed
De bouw van de vele woningen
bracht voor de dienst van gemeente
werken veel zorg. Onder leiding van de
heer J. Snijder uit Dordrecht, die in
Maart als directeur in functie trad, werd
het werk met kracht aangevat. Boven
dien werd behalve het gewone werk aan
openbare gebouwen, plantsoenen, toezicht
op uitvoering van werken, nog menig
ander karweitje opgeknapt. Als wy het
-oorbij zijn, zouden wij hét haast ver
geten zijn. Laten wij het daarom eens
revue laten passeren:
Verbetering en verbreding van de
Lindehovestraat en Ziendewcg; ver
betering en riolering Bloemhof-
straat; verbetering en riolering Sta
tionsstraat; aanleg groot gedeelte
Karei Doormanstraat; diverse her-
stratingswerken zoals Hooftstraat;
parkeerterrein by het Nutsgebouw;
beschoeiing aan de Aarkade; brand
weergarage te Aarlanderveen; tien
grafkelders op de Oosterbegraaf
plaats; uitgebreide onderhoudswer
ken aan woningwetwoningen,
In uitvoering
In uitvoering is momenteel de
zgn. industrieweg, die het Oosthoekdorp
verbindt met de Javastraat en loodrecht
larop naar het industrieterrein gaat.
In dit verband is het wellicht goed,
op te merken, dat er nog steeds
vraag is naar terreinen en vooral
naar gebouwen. De N.V. Contrico is
begonnen in het pand Julianastraat.
Natuurlijk wil het college gaarne
met spoed vele industrieën naar Al
phen trekken. Maar de beslissing, of
iemand of een bedrijf hier komen
wil, bezit het college niet. Doch ende
dispereert niet, de grondslagen moe
ten eerst worden gelegd en wel op
zodanige wijze, dat er een verant
woorde politiek gevolgd wordt.
Een ander werk in uitvoering betreft
de verbetering van de omgeving Heul-
brug. Ook dit werk hopen wij met
kele maanden gereed te hebben, aldus
de heer Brouwer.
En in voorbereiding
voorbereiding is een plan
het badhuis. Dit mag misschien
geen daverende prestatie worden
noemd, doch het is nog nimmer
geweest. Ook deze zaak, die financiële
offers vraagt, moet zo goed mogelijk
opgezet worden.
nieuwe Rynovergang vraagt zeer
veel zorg en overleg van het college.
Helaas moet worden geconstateerd, dat
de plannen van het ingenieursbureau
Hasselt en De Koning te Nijmegen niet
op de afgesproken tyd binnen zyn ge
komen. De nieuw opgegeven datum, die
herhaaldelyke aandringen va
college is opgegeven, is 21 Febr.
De uitbreidingsplannen
Vele van Alphens plannen zyn moge-
lyk geworden en een uitvloeisel van het
ieuwe uitbreidingsplan, dat door de raad
'erd vastgesteld en aan G. S. ter goed
keuring is ingezonden. Ook het plan in
hoofdzaak alsmede een uitbreidingsplan
>or Aarlanderveen werden vastgesteld.
Het plan West zal een gedeeltelijke
revisie moéten ondergaan, o.m. in
verband met de plannen van de heer
G. v. d. Brink, betreffende het inter
nationale vogelpark Avifauna.
Mede in verband met het uitbreidings
plan werden weer diverse aankopen ge
daan o.a. naby de Heimanswetering, ver
in Aarlanderveen, terwyl de Tol
straat in eigendom en onderhoud is over
gegaan aan de gemeente. Door deze laat
ste aankoop werd een zeer belangryke
verbetering verkregen in complex „Brit
tenrust".
Het gasbedryf
Wat de gasfabriek betreft, aldus spr.,
kan worden opgemerkt, dat onder lei
ding van de heer Kempkers zeer veel
verbeteringen worden bereikt. Uiteraard
kosten deze verbeteringen veel geld, doch
wy menen dat. er ook behooriyke resul
taten zyn bereikt. -De gebouwen ver
keren met de apparaturen in een aan-
merkelyk betere conditie.
Wat ook belangryk is, de kwaliteit
van het gas is buitengewoon omhoog-
gegaan. Momenteel zyn er enige
moeilijkheden met de druk.
Nog steeds vraagt het bedryf veel zorg
an de directeur en de commissie. Ge
lukkig vertoont het nadelig saldo der
laatste jaren neiging tot dalen en wy
n vertrouwen te mogen hebben, dat
binnen afziênbarë tyd deze nadelige saldi
kans hebben te verdwynen of tfrywel te
verdwynen. Natuurlyk behoudens byzon-
dere omstandigheden.
Licht en water
Tot electrificatie van. de Kortsteekter-
weg, gepaard gaande met de bouw van
hoogspanningsruimte by het bedryf
der N.V. Herngeern, werd in Mei beslo
ten. Een nieuw stroomcontract met Lei
den kwam tot stand.
Zoals het vorig jaar door mr Schok
king in zyn Nieuwjaarsrede werd gezegd,
vraagt het waterleidingbedryf om maat
regelen tot modernisering.-De twee voor
naamste besluiten, die vermelding be
hoeven, moeten in het raam hiervan
worden gezien. Deze besluiten strekten
tot hét verlenen van credieten voor: a.
het doen instellen van een geo-hydrolo-
gisch onderzoek; b. het opstellen van een
proef-filterinstallatie.
Tenslotte dient ten aanzien van de
Auto botste op Rijnsburger-
weg tegen lantaarn
De drie inzittenden licht gewond
Gistermiddag omstreeks half 5 is op de
Rynsburgerweg een personenauto, be
stuurd door de heer J. J, K. uit Den Haag,
die de macht over zijn stuur verloor,
tegen een lantaarnpaal gebotst'. De auto
werd zwaar beschadigd en de bestuurder,
zyn echtgenote en hun 4-jarig zoontje
worden licht gewond. De E.H.D. vervoer
de hen naar het Academisch Ziekenhuis.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Elisabeth M B, dr v: J R
F van Wingerden en M E Deurloo; Wil
lem, zn v: L Buijn en M M v d Hoek;
Willem, zn v: I v d Nieuwendyk en B
van Gelder; Johannes, zn v: I Langezaal
en W M Stouten; Hermanus. zn v: D van
Soest en J Cornet; Michael J M, zn v:
CS JM Wijtenburg en J C M van Cam-
Lezers schrijven ons
Opening cursus E.H.B.O. voor
dieren te Leiden
In het verslag van de opening van ee:
:ursus E.H.B.O. voor dieren te Leiden
wordt gezegd: „Zoals er ook geen dieren-
syl in Leiden is, dat aan redelyke eisen
oldoet". Ik meen aan de Leidse di
rienden verplicht te zijn hier ev<
terug te komen. Het Leidse dderenasyl 13
in 1922 opgericht, en heeft vele jaren een
eervolle plaats onder de landelijke asyli
ir genomen Na de oorlog, die verbodwin
gen van allerlei aard in de fabriek
„Ouderzorg" noodzakelijk maakte,
tevens het asyl geheel vernieuwd' en op.
nieuw in een toestand gebracht, dne aan
redelijke eisen voldoet-
Natuurlijk kan men meer wensen en
ook ik zal het toejuichen al® de afdeling
Leiden van de Ned. Ver. tot Bescherming
van Dieren er in slaagt het geld' bijeen
te krijgen om een groot asyl, modern, ge.
outilleerd, met polikliniek, eigen auto,
enz., in het leven te roepen-
Mijn toezegging voor het onderdak-
brengen van het asyl gold in 1922 v<
tien jaren. Reeds te lang dus heb ik
op gewacht, dat de Leidse dierenvrii
den een eigen inrichting zouden tot stand
brengen, waardoor ik van veel zorgen en
kosten zou worden ontheven. Men bouwe
dus, maar breike niet te voren af wal
tijdelyk van dienst was en is.
Leiden. Hugo van Poelgeest,
Drie troepenschepen
op één dag terug
Aanstaande Zaterdag worden
schepen met militairen uit Indonesië in
ons land terugverwacht. Het zyn de
Cheshire en de Zuiderkruis die in Rot-
terdam zullen aankomen, en de Tabinta,
die aan de Amsterdamse kade zal meren,
Oorspronkelyk werd de Zuiderkruii
pas de twintigste en de Tabinta de negen,
tiende verwacht.
Touwslagerij, 'n eeuwenoud ambacht,
gaat spoedig verdwijnen
Bekorend-primitief handwerk wordt met museum
attributen uitgevoerd
(Van een onzer verslaggevers)
KENT GE HET BEROEP VAN DE TOUWSLAGER? Dat heel-oude handwerk,
eigenlijk reeds lang ten offer gevallen aan industrie en mechanisatie
landbouw? Een ambacht, vreemd-bekorend door het primitieve, het bijna
kelyk-antieke in onze nuchtere tyd, waarbij nog wordt gewerkt met attributen,
welke een museum zoudén sieren. Neen, een volledige broodwinning
meer in de touwslagerij, want de boeren, de eigenlyke afnemers, maken nauwelyks
meer gebruik van het goede, yzersterke vlastouw, nu het paardenwerk gedaan
wordt door tractors en de koeienpoten bij het melken met riemen worden ge
houdenMaar wilt ge het merkwaardige, bijna-verdwenen ambacht nog zien
uitvoeren volgens de regelen der kunst, ga dan naar Oud-Beyerland, waar ge,
eevalt, touwslager C. Wijntje en zijn trouwe hulp
Ge moet uw verwachtingen niet te hoog
spannen, want ge vindt slechts een nietige,
half stenen, half planken werkplaats, en
leer ge de oppervlakte van die werk
plaats schat op vier by zes meter,
drijft ge wel een beetje!
Kijk dan eerst eens rond in da
seumpje van oud-Hollands ambacht. Een
smalle werkbank, met allerlei onbegrijpe
lijke haken en'houten klossen, een busje
smeerolie met zo'n "lekkér-vétte kippen-
veer erin, een groot, ijzeren soort spinne
wiel van honderden jaTen her, met de
hand gesneden houten spoelen ir
een oud bankje en kluwens gesponnen
touwdraad.
Twee eeuwen
Gé moogt het wel weten: deze touw
slagerswerkplaats en bijna al die attribu
ten zijn bijna twee eeuwen oud! In 1751
werd dit bedrijfje hier gevestigd
jaar later nam overgrootvader Wijntje de
zaak in bezit. Hij werkte er en verdiende
volop zijn brood...... het was pooiaan
9pelen, om de boeren te kunnen bedienen'
Na hem kwam zijn zoon, zyn klein-
»on...... en nu zyn achterkleinzoon, die
alwéér jaren in zit. De kleinzoon heeft
e eerste slagen van de tijd opgevangen.
Dat begon eigenlijk al na de eerste wereld
oorlog, toen de fabrieken kwamen en het
profijt van leren riemen en ijzeren ket-
•n de boeren duidelijk werd. En nog
later de mechanisatie van de. landbouw...
Ach, wie gebruikt thans nog halsters,
ploegstrengen, lijntouwen en halstouwen?
Daarom is het maar zeer de vraag, of
ïn nieuw geslacht de familietraditie nog
zal kunnen voortzetten. De touwslagery
eigenlijk al döbd
Over de hekel!
Hebt ge uw beste pak aan, klim dan
vooral niet het smalle laddertje op, dat u
boven, naar het ylaszoldertje-0nder-
de-pannen voert, want in een oogwenk zit
dan ónder de vezels, die van vasthouden
Weten op uw kleren! Waagt ge 't "1
dan komt ge terecht tussen bergen
en scheiden nauwelijks drie stappen
n de touwslager en zijn helper, die
bossen vlas -over de hekel slaan: opstaan-
grove yzeren kammen, die vuil er
't werk kunt vinden.
:n. Het' gehekelde vlai
1 het eeTste bedrijf
W. BROUWER
bedryven gememoreerd te worden de
openstelling van de toonkamer in het
pand Pieter Doelmanstraat 6.
De heer Brouwer besloot zyn rede al
dus: „Moge ik eindigen met de wens,
dat Alphen aan den Ryn, zo het kon,
spoedig weer een burgemeester zal kry-
gen. Een burgemeester, die flink en
krachtig ls, en voor zyn principes uit
komt. En geve onze God en Vader ons
de kracht om onze arbeid te verrichten,
in het belang onzer gemeente
Alphen aan den Ryn en dat het moge
strekken tot Gods eer.
rommel vêrwyd'
wordt in bossen
knoopt en dat i
het touwmaken.
In 'het zeer lange zandpad, dat rechl
vóór de werkplaats loopt, worden
afstanden van ongeveer 15 meter aohtei
elkaar „krikken" geslagen, welke
zien als bouten harken met gr'ovë,.
ééns houten tanden bovenop. Juist_ bin
nen de opengeslagen deuren wórdt een
klein ijzeren spinnewiel geplaatst (het
grote wordt om zijn logheid slechts zeider
gebruikt) en nog eens even met de vette
k-ippenveer bewerkt.
De touwslager bindt zich een touw rond
het middel en stopt daar de dikke buidel
vlas" tussen. Vastmaken aan de 'haak
het spinnewielen daar draait de hel
per het wiel en looopt de touwslager stap
voor stap achteruit, terwijl de draad, op
een halve centimeter dikte, wordt ge
sponnen. Driehonderd meter draad uit
:n kilo vlas. Bij de laatste krik
irug, dan weer heen, tot het vlas op is,
DaaT is dan de draad,
touwl
Het draaien.
Er komt weer één van die onbegrijpe
lijke attributen naar buiten: een grov«
houten slee, die met een paar yzeren ge
wichten wordt bezwaard. Tussen een paar
houten paaltjes wordt een yzeren draai-
toestelletje bevestigd en uit een oude
klomp komen haken te voorsohyn. Vier
het toestel, één aan de Slee en als de
helper aan het toestel draait, wikkelt zioh
alvast een vierdraads-touw.
En dan het slot: een ronde houten
et' vier gleuven, waarover de vier dunne
touwen lopen,1 wordt langzaam voortge-
draaid en zo vlecht het dikke vlastouw
zich eibdelyk ineen. De uiteinden worden
stevig met draad omwonden
beer dan maar eens het touw
zestien draden uiteen te pluizen.
Dat is dan het touwslagers-ambacht,
zoals het' eeuwen geleden al werd gekend,
Er zijn nog maar enkele van deze bedrij
ven in ons land overgebleven, men vindt
er nog een paar bij Gouda en bij Moor
drecht, maar zy zuülen geen lang leven
meer hebben. De jeugd voelt er niet
dit ten dode opgeschreven handwerk nog
te lerener zit imers geen boterham
meer in!
V isserij golfjes
DRIEDUIZEND KILO tong heeft de
Sch. 160 van de redery Vrolyk gevangen.
Schipper Rog loste Vrydag in IJmuiden
omdat door de export naar Engeland de
tong goed te verkopen is. Tydens deze
reis van tien dagen werd nog voo
kisten vis gevangen.
Twee andere loggers, van de Katwykse
vloot, de Kw. 6 en de Kw. 168, losten
gro.te vangsten platvis. Deze loggers
ren juist Vrydag gaan lossen om de
wachte grote aanvoer van de loggervloot
r" te zyn. Een kotter van de rederij
Dryver loste ook platvis.
De heer F. Spittel, schrijver vj
„natte en droge ervaringen" in „De Vis
serijwereld" en op welk een aantrek
kelijke wyze schreef hij die ervaringen
neer! heeft een functie bij een dag
bladredactie aanvaard. Dies zullen
het voorlopig zonder „ervaringen"
ten doen.
„Eet vis omdat het zo lekker ls"
komt (waarschijnlyk van 13 Maart—
15 April) een grote collectieve vis
pagne in de kranten. De vetgedrukte ziri
wordt het motto.
Groente en radio. Die combinatie 19
al een poosje. De radio maakt n.
dan propaganda voor de groente. Maar
is komt ook aan de beurt. In de
Dinsdag-uitzending van het A.V.R.O.
radio-ochtendblad zal voortaan worden
gesproken over het zeebanket. Dit ge
schiedt in samenwerking met de Voe
dingsraad. De heren Kolkman te IJmui
den (Fenand van den Oever) en Raven,
vishandelaar te Dordrecht, namen het
initiatief. Er is alleen vis in de uitzen-
ding, als er 's Maandags voldoende
aangevoerd, jn.a.w. als er ook genoeg op
