Jlicume geihsctfeGTouranl
Zinkend Fins schip zoog elf man mee
in de golven
Militaire graven in Indonesië
geschonden
Wist U
MAANDAG 13 FEBRUARI 1950
BUREAUX: Hoge woerd 103.
Dir. en redactie: TeL 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: TeL 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: f 4.15 p. kwartaal;
f 0.32 per week.
ADVERTENT1Ë.N: t 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Dertigste jaargang No 8045
DIRECTIE: F. DIEMER
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.5tanicas!tcfc Is gfirtltofo
myn bert in tcgljenspocf
Tienduizenden
schuifelden langs
hevlagde kramen
Zie pagina 2
ERNSTIGE SCHEEPSRAMP BIJ TEXEL
Reddingboot Dorus Rijkers bracht
achttien overlevenden aan wal
ELF FINNEN hebben Zondagmorgen bij een scheepsramp op de Haaks-
gronden bij Texel de dood gevonden. Hun schip, de Karhula (2200 ton)
dat al uren tijdens de zware Zuidwesterstorm in nood had verkeerd, helde
tegen half acht plotseling sterk over. Er ontstond een paniek. Achttien
man wisten in een reddingboot te klimmen. De overigens werden met het
brekende en zinkende schip naar de diepte gezogen. De reddingboot werd
opgepikt door de Dorus Rijkers. Van de Karhula was na korte tijd alleen
nog wat wrakhout te zien.
Een van de geredden, de Duitse stoker
Max Seeger, vertelde in Den Helder wat
er was gebeurd. Om vier uur ging hü
inet de matroos Karl Sjölund op wacht
staan. Tegen die tüd mérkte men, dat
- het schip water maakte. Hoe het lek
ontstaan is in het veertig jaar oude
schip, weet niemand. Kapitein Grön-
strand liet onmiddellijk pompen. Dat ge
beurde een paar uur lang. De radio
telegrafist seinde onafgebroken S.O.S.
Ook begon men lichtsignalen af te
schieten.
„Het eerste teken dat men ons hoorde,
was een vliegtuig, dat laag over ons
vloog. Het schip begon steeds meer over
te hellen. De lading (pulp en cellulose)
begon te schuiven. Daardoor moet een
luik z(jn opengedrukt.
Het water golfde tegen half acht plot
seling naar binnen. Het schip maakte
wel veertig graden slagzij. De kapitein
zei, dat we het schip moesten verlaten.
Maar twee reddingboten zaten aan stuur
boord en het schip helde zo sterk, dat
we de boten niet konden bereiken. De
enige redding was de boot aan bakboord.
Ik rende er naar toe, en hielp hem uit
zetten. Drie man sprongen er in. Vier
anderen sprongen overboord, ook de ka
pitein. Zy wisten zich aan de boot vast
te klampen en ze werden aan boord ge
trokken."
Tot zover het verhaal van Seeger. Een
ander vertelde verder. Seeger zelf had
niet direct in de reddingboot kunnen
springen. Hü rende naar het -achterschip
en sprong overboord. Een kwartier
imoest hij zwemmen. Toen bereikte ook
hü de boot.
Brug sloeg weg
Een deel der bemanning had zich ver
zameld op de brug, een ander deel op
het middendek. Onverwacht sloeg de
brug van het schip af. Een aantal man
nen dobberde op de brug rond. Enigen
hunner zwommen de reddingboot achter
in de boot roeiden terug
en pikten de andere mannen op de nog
drüvende brug op.
Maar zU zagen nog tien van hun ka
meraden en een onbekende (een ver
stekeling) vertwijfeld op het middenschip
rondrennen. Zy zagen hen nog naar het
achterschip lopen. Toen zonk de Karhula.
Een van deze elf was de radiotele
grafist Erkki Salokangga. Anderhalf
uur lang heeft hü S.O.S.-seinen ge
zonden; de seinen, die ten slotte wer
den opgevangen en leidden tot de
uiteindelüke redding van zestien van
zün kameraden en twee versteke
lingen.
Want behalve de 24 Finse en twee
Duitse zeelieden, waren er nog drie Finse
verstekelingen aan boord. Waarom zü
Finland hadden verlaten, is nog niet be
kend. Er kwamen 10 Finse zeelieden er
één verstekeling om.
De Duitser Hans Konrad heeft het
langst in het water gelegen, zich vast
klampend aan een plank. Het duurde
een vol uur voor hü, aan het eind van
zün krachten, In de reddingboot werd
gehesen.
Om vüf voor half elf bereikte de Do
rus Rükers, de reddingboot van Den Hel
der, de sloep met overlevenden. Want
ogenblikkelük nadat de noodseinen
ren opgevangen, was het Nederlandse
reddingwezen volledig ingeschakeld.
Vliegtuig wierp fakkels uit
Een marinevliegtuig, een Mitchell van
Valkenburg, leidde het Engelse s.s. Pen-
tridge Hill en de Dorus Rükers radio
grafisch naar de plek van de ramp. Ra-
dio-Scheveningen fungeerde als tolk vooi
het vliegtuig en de Britten. De vliegers
zagen nog slechts weinige wrakstukken,
deklading en kisten. Zw wierpen licht-
fakkels uit boven de plek van de ramp.
Het Engelse schip voer dwars door
het wrakhout, maar er was niets
overlevenden te zien. Daarom voer
Indianen schonken Prins Bernhard
boog en pijlen
Schoolkinderen strooiden bloemen tijdens défilé
Prins Bernhard heeft in Paramariob
diverse fabrieken bezichtigd. Vr|jdag-
avond bracht Z-K.H. een bezoek aan de
cantine in het militaire kampement,
waar een uitvoering gaande was ei
verzoek van de Prins werden enkele
Surinaamse nummers van het programma
herhaald. Z.K.H. gaf uiting aan zyn
noegen door alle medespelenden de hand
te drukken.
Op een der twee markten van Para
maribo bewoog de Prins zich vryelyk
onder het publiek. In een kleine
Indiaanse nederzetting werden Indiaanse
dansen uitgevoerd en de Prins ontving
daar een boog en enige pijlen ten ge
schenke.
De vorstelijke bezoeker heeft voorts de
bauxierproductie in ogen-schouiw ge-
Zaterdag heeft Z.KH. een tocht ge
maakt door het district Commewijne,
waar de industriële bedrijven werden
bezichtigd.
By een bezoek aan de strafgevangenis
werd de Prins aangesproken door een
gevangene, die tot 20 jaar veroordeeld
was. Deze vroeg of de Prins hem gratie
wilde verlenen.
Vandaag stellen wij V voor
Sold. J. EIKELENBOOM,
Hoekstraat 22, Sassenheim
Soldaat Eikelenboom uit „Sassem"
heeft al veel van Indonesië gezien. Op 17
November 1947 is hij uit Nederland ver
in de namiddag defileerden leden- van
landmacht, .politie en jeugdverenigingen
op het gouvernementsplein te Parama
ribo, waarna scholieren op eigen initia
tief een défilé hielden. Zij boden ruikers
aan en wierpen bloemen naar Prins
Bernhard. Het gouvernementsplein was
zwart van- de belangstellenden.
Bezuiniging op dienstauto's
Naar de Nieuwe Leidsche
verneemt, streeft de regering mede op
aandrang van minister Lieftin-Ok er
het aantal dienstauto's te verminderen. Er
wordt zeer scherpe controle gehouden op
eventueel misbruik va-n dienstauto's, wel
ker aantal van 7700 in 1945 reeds ged-aald
-tot beneden de 1500.
Vlet name wordt bij de Departementen
n Oorlog en Marine strenger'dan vroe-
r gewaakt tegen misbruiken en verspil-
0, al zijn de controlerende instanties
/an overtuigd, dat de uiterste mate van
zuinigheid welke men met het oog op de
nood der schatkist en om der wille van
goed begrepen efficiency nog lang
niet bereikt is.
Op een passend ogenblik
Senator Tom Conna-lly, de voorzitter
in de Amerik. Commissie voor Buiten
landse Betrekkingen der Senaat, heeft
Zaterdag verklaard, dat de Verenigde
,aten „op een passend ogenblik zouden
kunnen proberen met Rusland tot over
eenstemming te komen over de controle
op de atoomwapens".
Professor Albert Einstein heeft in
»n uitzending voor de televisie gezegd,
dat het denkbeeld van het verkrijgen
veiligheid door nationale bewape
ning met de huidige staat der militaire
techniek ,.een gevaarlyke illusie" is.
De Gaulle wil samenwerking tegen
bet communisme
Generaal de Gaulle heeft het Franse
volk gisteravond opgeroepen om zich
achter hem te scharen, teneinde het ge-
het communisme het hoofd te
bieden. Hij wees op het feit, dat Frank
en de Franse Unie regelrecht bin-
het bereik van het geweldige blok,
dat gevormd wordt door de Sowjet-Unie
haar sataellietsta-ten, liggen. Daarom
aldus de Gaulle: Samenwerking, of het
de baas.
trokken en een maandje later kwam hij
op Nieuw-Guinea aan. Van daar ging
Eikelenboom naar Makassar en nog la
ter naar Padang, terwijl hij op het ogen
blik in Soerabaja gelegerd is. Als hij
schrijft, dat Indonesië een prachtig land
Is, heeft dat dus wel zijn reden!
Wij willen hem hartelijk feliciteren
met zijn 23ste verjaardag, die hij Zater
dag vierde. Dit voorjaar hoopt hij in Sas
senheim terug te keren. Nu reeds: een
goede reis!
schip weg. Ook de Metchell werd terug
geroepen, toen de kans op overlevenden
vrüwel verdwenen was. De sleepboten
Holland en Ebro keerden ook spoedig
terug. Alleen de Doru Rükers bleef nog
urenlang zoeken, ook nadat 18 schip
breukelingen waren gevonden. De zee
was zeer ruw en het water üskoud. Men
achtte het niet waarschünlijk, dat dren
kelingen de kou zouden kunnen over
leven, zelfs al hadden zü -zich op het
wrakhout drüvende kunnen houden.
De "sleepboot Holland pikte twee onbe-
mane sloepen van.de Karhula op. Men
zag ook de brug nog drüven. Een Zweeds
schip zag een reddingboot, een kaarten
huis en een richtingzoeker.
Pikzwart ondanks bad
Om even^ na twee uur liep de Dorus
Rükers de Haven van Den Helder binnen.
Honderden mensen hadden zich verza
meld om de geredden te zien. Uitgeput,
verkleumd en half verdwaasd stapten ze
aan land. Goeddeels gestoken in kleren
en klompen, die ze op de „Dorus" had
den gekregen, liepen ze naar hotel „Het
wapen van Den Helder". Ze groepten1
samen om de kachel. Sommigen zaten
zonder een woord te zeggen troosteloos
voor zich uit te kyken. Anderen tracht
ten hun belevenissen onder woorden te-
brengen.
De verstekelingen hadden zich in de
kolenbunker verborgen gehouden. On
danks het onvry'willige bad zagen ze er
nog pikzwart uit. Ze wilden niet ver
tellen, waarom zü Finland hadden ver
laten. De een zat „bovenop" de kachel
zweeg. De ander liep onrustig heen
Kapitein Grönstrand vertelde, dat de
Karhula, een vrachtstoomschip, een week
geleden Hango had verlaten met be
stemming Frankrijk. Voor de beide Duit-
was het de eerste reis op een Fins
De kapitein stuurde een telegram aan
jn vrouw Edith in Lovisa: „Ik leef".
Vandaag ging de bemanning naar Am
sterdam en vandaar zou zü naar Finland
teruggaan. Wat er met de verstekelingen
zal gebeuren, is nog niet bekend.
DUITSLAND WIL MET 500.000 TON
SCHEEPSRUIMTE BEGINNEN
Duitsland, dat weer schepen mag bou-
ven, is van plan een koopvaardyvloot
/an meer dan 500.000 ton op stapel te
zetten.
Thuisfronten eisen overbrenging van gesneuvelden
naar Nederland
VOLGENS BETROUWBARE BERICHTEN, die de Nieuwe Leidsche Crt.
uit Solo bereiken, hebben Indonesische rampokkers het ereveld der gesneu-
relde Nederlandse militairen aldaar geschonden. Met groot leedwezen en ernstige
bezorgdheid zal deze droeve tijding in ons land ontvangen worden. Reeds by de
eerste politiële actie in 1947 ontdekten detachementen van de Koninklijke Land
macht en van het K.N.I.L. vele geschonden graven van Nederlandse soldaten.
Veni gevoegde zydie, waar wij ctm een I kende Soldaat, kon evenmin genade vin-
officiële bevestiging vroegen, noemde den in de ogen van de ambtelyke instan-
n?en deze berichten in hoge mate pijnlijk ties. De regering meende n-1. reeds vol-
-bedenkelijk, waarby uitdrukking werd doende gedaan te -hébben met het
gegeven aan de stellige overtuiging, dat
officiële R.I.S.-instan-ties
schuw over deze daden zullen gevoelen
als elke Nederlander.
Er zijn- tot hu toe evenwel, zo bleek
ons, uit Solo nog geen- officiële berichten
omtrentgeconstateerde gevallen
grafschennis ontv-angen.
De drie Thuisfronten voeren reeds
durende geruime tijd- onderhandelingen
met de regering over een overbrenging
de stoffelijke resten van alle gesneu
velde soldaten uit Indonesië
Nederland.
In eerste instantie is een voorstel tot
ruiming van alle erevelden in Indonesië
an de hand gewezen.
Een compromis-voorstel, om ongeïden
tificeerde stoffelijke overschotten (één
de aLndmaeht, één var
de Marine, één van het KNIL, één van de
Luchtmaoht en én door de Japanners ge
dode burger) naar ons land te transpor
teren en hier ter aarde te bestellen, naai
het voorbeeld van het graf van d'e Ombe-
AMERIKAANSE DIPLOMATEN IN
BANGKOK BIJEEN
In Bangkok is vandaag tussen 17
Amerikaanse diplomaten een geheime
driedaagse bespreking over nauwere sa
menwerking tussen de volken van
Amerika en Azië begonnen. Philip Jes-
sup, de reizende ambassadeur der V-S.
verklaarde, dat de VS „welwillend scaan
tegenover regionale bondgenootschap
pen tussen Aziatische landen".
Handelsbesprekingen tussen
Oost en West
Volgens A.F.P. zullen binnenkort te
Berlyn handelsbesprekingen beginnen
tussen Oost en West-Duitsland.
Oudste grenadier (102 jaar) geniet nog
van zijn sigaartje
„Jammer, dat ik op mijn zeventigste al opgehouden
ben met boeren"
„Ik wist niet, dat ik zo oud zou wor
den, anders was ik met mijn zeventigste
niet met boeren opgehouden". Dat zei
Frans Duynhouwer, die gisteren 102 jaar
werd. Te midden van enige van zyn na
komelingen vertelde de nog zo krasse
Werkendammer uit zyn grijze verleden.
In 1868 kwam hij in dienst. Hij was
maar 1.65 meter lang en Duynhou-wer
begrijpt nu nog ndet, waarom hij toch bij
de grenadiers werd ingedeeld. In garni
zoen in Den Haag moest hy dikwijls on
der koning Willem III exerceren op de
Maliebaan. In 1870, thans de Frans-Duitse
oorlog ook wat onrust in ons land teweeg
bracht, moest Frans opnieuw opkomen-
En nu is Duynhou-wer Neerlands oudste
grenadier.
Hy heeft overigens goed geboerd: 23
jaar in eigen bedrijf, 25 jaar op het
kroondomein. Toen hij 70 was. vond hy
het welletjes. Hij trok in bij zyn jongste
dochter, die nu ook bijna 70 is. Daar
woont hy nog.
„Het baasje is versleten", zegt Duyn
houwer zelf, maar hy ziet er nog gezond
geniet nog van zijn sigaartje. Ziek
is hy vrywel nooit geweest. Zijn gezichts
vermogen is sterk verminderd en de
rheumatiek heeft zijn krachtige handen
gekromd. Jammer vindt hij het, dat hy
kuieren kan. Maar eten gaat
nog best. In een gemakkelyke stoel aan
het fornuis herdenkt hij nu zyn 102 le
vensjaren, in de intimiteit van zijn eigen
familiekring, een kring van even zoveel
personen als de betovergrootvader jaren
telt.
.Schryft u maar niet te veel indc
krant", vraagt de jubilaris by het af-
emen, „want zoals twee jaa-r ge-
Canadees-Amerik. leger-
oefeningen hij 40 gr. vorst
In Yukon (Noordwest-Ca-nada), waar
momenteel een temperatuur van -40 gra
den Celsius heerst, zijn de belangrijkste
CanadeesAmerikaanse legermanoeu-
vres, „Sweetbria-r" genaamd, begonnen.
Aan deze oefeningen, die een bestude
ring van de strategische en tactische
samenwerking van twee militaire mach
ten, die eenzelfde opdracht hebben, be
ogen, en 10 dagen zullen duren, nemen
5000 manschappen deel. Amerikaanse
troepen fungeren hderby als tegenstan
ders, d-ie m-oeten trachten van het vlieg
veld Fairbanks uit; over de grote weg
van Alaska -na-ar bet Zuiden op te ruk
ken.
Meisje gedood door auto van
haar vader
Het 7-j. dochtertje van de familie O.
te Emmen -is Zaterdag door de auto van
haar vader overreden en in het zieken
huis overleden.Om te tanken reed de
heer O. achteruit, waardoor- het meisje,
dat achter de wagen speelde, met het
hoofdje onder een van de wielen ge-
brengen van de urn met aarde van de 22
erevelden in Indonesië, welke
Nationaal Monument op de Dam te Am
sterdam is bijgezet.
Bovendien was de Regering aanvanke
lijk van oordeel, dat het een blyk van
wantrouwen tegen de RIS zou wezen
wanneer men de stoffelijke overschotten
der gesneuvelden naar Nederland
Wij menen te weten, dat eerst n.
terugkeer van minister Van Maarseveen
de definitieve beslissing der regering op
de wens der Thuisfronten, welke stellig
de tolk zijn- van vele ouders, weduwen-
verwanten van in Indonesië gevallenen
,in Renkum werd- dezer dagen
nog een comité opgerichtkan worden
tegemoetgezien.
ALS EEN NACHTMERRIE
Mars Fisher-Galati, steward van een
boven de Amerikaanse staat Florida
vliegend toestel van de Eastern Air
lines, heeft Zaterdag een benauwd
half uurtje meegemaakt. Toen de
machine op 600 meter hoogte ovt
Tampa-baai vloog, ging de deur plot
seling open en de steward werd door
de kracht van de wind naar buiten
gezogen. Gelukkig wist hij zich nog
juist aan de drempel vast te grijpen
'en daar hing hij, houdend wat hij had.
De enige passagier probeerde vergeefs
hulp te bieden en alarmeerde toen de
piloot. De tweede bestuurder kwam
en wist een been van de steward te
pakken te krijgen. En zo vloog men
verder. Eindelijk werd het meest na-
bijzijnde vliegveld van St. Petersburg
bereikt. Fisher-Galati werd naar het
ziekenhuis gebracht, nam een kalme
rend middel in en vloog drie uur la
ter met de DC-3 naar Chicago. Hij is
een ex-parachutist.
Een soortgelijk ongeluk deed zich
bij het vliegveld van New York voor.
Daar probeerde de purser John Har-
ris een deur van de drukcabine, die
was opengegaan, te sluiten. Hij stapte
mis in de duisternis en stortte in de
diepte
Zijn stoffelijk overschot heeft men
nog niet gevonden.
(„Advertentie")
DAT voor de R. v. C. tot 16 j. werd
geconcludeerd tegen de 46-j. ex-recher-
cheur J- F. Veile uit Culemborg, die 20 j.
had gekregen wegens verraad en ar
restaties.
DAT by de R'damsóhe Droogidokmy
het enkelsohroef-motonvrachtsohip Ba-
rumun voor de K.P.M. van stapel liep.
DAT de Amerik. tor-pedobootjagers
Power en Steinaker tot Donderdag in
A'dam liggen.
DAT R. Kolk te De Wijk wegens hel
redden van zes koeien uit een brandende
veeauto een medaille voor dierlievend
hulpbetoon ontving.
DAT in het stedelijk museum te A'dam
een tentoonstelling „Amsterdam, ver
leden en toekomst" is -geopend; t.g-v, het
eeuwfeest van de dienst der publieke
werken.
DAT mr A. H. v. d. Veen, oud-advo-
caat-fiscaal by het A'damse B. G., be
noemd is tot pl.v. rechter te Haarlem-
DAT in A'dam (Internat, cultureel
centrum) een expositie van de Ver. van
reclameontwerpers en illustrators is ge-
DAT de bibliotheek van wylen prof.
dr C. de Lange is vermaakt aan de kin-
derkliniek van het A'damse Binnen-
gasthuis.
DAT in Zeist het Petrus Werthweün-
huis is geopend als t.b.c-sanatorium van
de Ver. tot bevordering van de gezond
heid in de grafische vak-ken.
DAT de prysvraag van Stremgholt te
A'dam voor een Groninger roman is ge
wonnen door de sohryver van „De Klap-
DAT in de Prins Hendriklaan te
A'dam twee inbrekers op heterdaad wer
den betrapt.
DAT Ede, waar het vorig jaar voor
f 1000 in plantsoenen werd vernield,
maatregelen gaat nemen tegen het steeds
toenemend vandalisme.
DAT t.g.v. het 60-j. bestaan van Bén
diens confectiefabrieken in Emmen en
Almelo aan het personeel in Emmen een
badhuis zal worden aangeboden en de
president-commissaris, A. Bendien. be
noemd is tot offiicer in de orde van O.N.
Op de „Haaksgronden" bij Texel
is Zondagmorgen het Finse vracht
schip „Karhula" gebroken en on
middellijk gezonken. De redding
boot „Dorus Rijkers" brengt hier
18 van de 29 opvarenden in Den
Helder aan wal
Rampen in Frankrijk en Japan
Treinen botsten op elkaar
met 80 km-vaart
Bus stortte in visvijver:
22 doden
Bij een dikke mist en terwijl zij met
een uursnelheid van 80 km reden, zijn
Zaterdag, zoals we in een deel onzer
edities meldden, tussen Gaillac en l'Isle-
sur-Tarn in Zuid-West-Frankrijk, twee
treien op elkaar gevlogen. Twintig do
den (w.o. de machinisten van beide trei
nen) waren te betreuren, terwijl 38 men
sen gewond werden. Op verschillende
ernstig gewonden werden in het zieken
huis van Gaillac noodoperaties uitge
voerd. Zes uur na de ramp was men nog
bezig met het uitgraven van slachtoffers.
De treinen, die resp. uit Toulouse en uit
Carmaux kwamen, nemen gewöonlyk de
enkele lijn Touiouse-Cap-de-Nac, om
elkaar te Gaillac te passeren, waar één
van de twee dan op een zijspoor wordt
geleid. Doordat de trein uit Toulouse ver
traging had, was verzocht het passeren
te risle-sur-Tarn te doen plaats heb
ben, doch door de dichte mist sloeg de
bestuurder waarschijnlyk geen acht op
de signalen en stuurde hij zijn trein de
even kilometer lange spoorbaan op, die
l'Isle met Gaillac verbindt.
Op het Japanse eiland Kioesjoe is een
autobus van dertig meter hoogte in een
visvijver gestort. Er zUn twee en twin
tig doen en 26 ernstig gewonden.
Gulle Sinterklaas wordt
uitgeleverd
De Canadees, die vorige week i-n Bu-
del aan de Belgische grens werd ge
arresteerd, zal na verhoor in Apeldoorn
worden overgebracht naar Frankrijk en
daarna naar Engeland. Hij heeft zich
daar als diplomaat uitgegeven. Zoals
men weet heeft hy in Apeldoorn een
zakenman opgelicht en deed hy royaal
:en Sinterklaas, toen hy zdch in een
van Zwolle naar de grens liet
brengen.
Zeemansgraf
Terwül Nederland nog slapend of
juist ontwakend de prille Zondag
morgen tegemoet ging, vonden aan zün
kust elf zeevarenden de dood in de koude
golven. Met de overlevenden hadden zy
een harde strüd gevoerd om in de storm
hun leven en hun schip te behouden.
Voor hen was de strüd vergeefs.
Wü gedenken met eerbied dit jongste
offer dat de zee heeft gevraagd. Wü
gedenken de verwanten van deze man
nen in het verre land, die hun geliefden
niet zullen terugzien. En wü weten: on
danks de offers welke de zee eist, de zee
man vaart yoort.
Het was een prille Zondagmorgen, toen
het water zich boven hen sloot. Moge,
toen daarvoor nog de tyd was, in hen
het verlangen zün gerezen naar de
eeuwige Sabbath.
Koffiepraatje
Naast steenkolen en stookolie blyft
ook de koffie voorlopig nog op de
bon. De regering heeft dit thans nog
eens aan de Eerste Kamer medegedeeld,
en zü heeft er aan toegevoegd, dat het
nog niet te voorzien valt wanneer ook
deze laatste goederen vrü zullen komen.
Deze mededeling moge teleurstellend
zün; zü is niet overbodig. Vooral ten
aanzien van de koffie bereiken ons uit
de winkelstand klachten, dat naar het
gegronde oordeel van het publiek de
koffie spoedig vrü zal komen en dat dus
de winkeliers met de distributie wel de
hand kunnen lichten. Het gevolg is, dat
op de winkeliers een zekere druk wordt
uitgeoefend, die deze mensen alleen maar
in moeilykheden kan brengen.
Wü betreuren het, dat de regering het
koffierantsoen zo klein houdt als thans
het geval is. Maar wü menen een beroep
op het publiek niet achterwege te mogen
laten om van de winkeliers niet meer
te vergen dan zü werkelük kunnen ge
ven. En dat is niet meer dan dat rant-
Goede reis
Het wordt steeds duidelyker, dat
men met de tocht van Prins Bern
hard naar de West en naar enkele Zuid-
amerikaanse staten een uitnemende reis
heeft georganiseerd. Maar wat zou ook
hier de beste organisatie hebben gebaat,
wanneer de Prins zelf niet zulk een
voortreffelük ambassadeur was? Naast
besef van sportiviteit, valt op zyn be
kwaamheid om bü gelegenheid een voor
zichtig, maar goed woord te spreken.
De wüze waarop zo de goodwill voor
ons land wordt bevorderd, mag men
geenszins onderschatten. En~op.dat punt
konden wü ook werkelük wel iets ge
bruiken. Dit geldt zowel de West als
Zuid-Amerlka.
De reis van de Prins is nog niet ten
einde, maar zoals zü tot dusverre is ver
lopen, achten wü haar toch wel reeds
by" uitstek gelukkig.
Staatssecretariaat
Tegen het veelvuldig gebruik dat
gemaakt wordt van de mogelükheid
om staatssecretarissen te benoemen bly-
ken ook bü andere bladen gegronde
bezwaren te bestaan. „De Maasbode"
vreest, dat ons land langzamerhand aan
„staatssecretaritis" zal gaan lüden.
„Trouw" vraagt zich in het bijzonder af,
of de benoeming van de beide staats
secretarissen by' Sociale Zaken nu wel
nodig was. Beide heren zullen veelal
hetzelfde werk blüven doen als voorheen
en het is hier zeker niet zo, dat het
contact met het parlement voor de mi
nister teveel was geworden. Het resul
taat is dan ook vrijwel alleen, dat twee
hoge ambtenaren nog een stapje hoger
zyn geklommen op de hoge ambtelüke
ladder. En in de benoeming van een
staatssecretaris bü Buitenlandse Zaken
naast de met een nieuwe omvangrijke
functie beklede minister Stikker vin<Jt
de „Nieuwe Prov. Gron. Crt." alle reden
om zich bezorgd af te vragen, of we
straks misschien regerende staatssecre
tarissen en reizende ministers zullen
hebben.
Heel menselyk is de reactie van „de
Zetter" in „Vrü Nederland" op al die
benoemingen. Die zetter is een manne
tje, dat elke week iets geks mag zeg
gen, dat echter in de practük soms hele
maal niet zo gek is. Wat was een vorige
week zün verzuchting? „Geef mü maar
een staatssecretaresse"
„Hervat het iverk!"
ZULLEN 400.000 MIJNWERKERS BEVEL
VAN JOHN LEWIS OPVOLGEN?
Staking voor 10 dagen verbodenarbeiders eisen
eerst arbeidscontract
JOHN L. LEWIS, de leider van de „United Mineworkers Union" en als zodanig
de machtigste vakbondsfiguur van de Verenigde Staten, heeft de 400.000 stakende
mynwerkers in de vetkoolmynen opdracht gegeven, om met ingang van vandaag
het werk te hervatten. Lewis, die gisteren 70 jaar werd, gaf deze order, nadat
president Trumans commissie van onderzoek Zaterdag gerapporteerd had, dat de
onmiddellijke hervatting van de arbeid in de mynen dringend noodzakelyk was.
Federale Hof van Justitie te „Lewis noch Truman, noch wie ook,
Washington heeft na de indiening
dit rapport op grond van de anti-sta-
kingswet van Taft-Hartley de staking
verboden. President Tru-man verkreeg
daardoor de gerechtelyke bevoegdheid
voor een bestand in eerste instantie van
10 dagen. Op 20 Februari zal de aan
vraag behandeld worden, om een bestand
van 80 dagen, volgens de Taft-Hartley-
wet, te doen ingaan. In het vonnis van
het Federale Hof wordt gezegd, dat de
hervatting van het werk op normale
wijze moet geschieden. Dit betekent een
werkweek van 5 dagen, zonder lang-
zaam-aan-acties. Voorts bevat het vonnis
vier belangrijke punten 1 De staking
mag ook niet gedeeltelyk worden voort
gezet 2 De vakbond moet bevel geven
om weer aan het werk te gaan (wat
Lewis -intussen gedaan heeft). 3 Béide
partijen mogen geen uitsluitingen, sta
kingen, of stillegging van het werk ver
oorzaken. 4 Er moet door werkgevers en
vakbonden een poging worden gedaan
om de geschillen by te leggen, door ge-
zamenlyk te onderhandelen.
De eerste berichten uit de mingebie
den wyzen er op, dat de mijnwerkers
niet van plan waren, om vandaag weer
aan de slag te gaan. Zy eisen eerst het
arbeidscontract, waarvoor zy staken en
dat hun pensioen en gunstiger arbeids
voorwaarden moet verschaffen en willen
dan weer gaan werken.
zal de mensen weer aan het werk zet
ten", zo verklaarde een plaatselyk vak
bondsleider. Voor het ogenblik is het
wachtwoord „geen colectief arbeidscon
tract, dan geen werk".
Woensdag zal Lewis te Washington
met de vakbondsleiders vergaderen. In
dien de my nw erkers inderdaad weigeren
aan het werk te gaan, zou men Lewis en
zyn vakbond kunnen vervolgen, wegens
ongehoorzaamheid aan het hof. In 1946
en 1948 heeft Lewi9 zich niets aange
trokken van orders om het werk te her
vatten. Daarvoor kreeg hij in totaal
2.130.000 dollars boete te betalen.
Iets kouder
Tor morgenavond! verwacht
De Bilt: Aanvankelyk zwaar
bewolkt met enige regen en
nu en dan harde Zuid-Weste-
lyke wind. Later krachtige
tot matige wind draaiend
naar Noordelijke richtin
gen met wisselende bewol
king en plaatselyke buien.
Iets kouder. (Opgemaakt
te 10 uur)
ZON EN MAAN
Dinsdag 14 Februari Zon op 7.5(
onder 17-51; maan op 7.26, onder 14.3
uur. 16 Febr. N.M.
