Jïieuuie Cditsrlk (üourant
Obscure elementen brachten grootste
inlichtingendienst om zeep
Fuchs bekent atoomgeheimen
te hebben verraden
Wist
ff)ERHES DEKEN
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1950
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: TeL 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: t 4.15 p. kwartaal;
f 0.32 per week.
ADVERTENTlËNt 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Dertigste jaargang No 8044
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK -NA TIONA A L DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
,5taatT»as!lcft Is gfiebleoen
myn hert In tegfoenspoct"
Hervormde kerkbouw
in Leiden
Zie pagina 2
HET LOKKENDE AVONTUUR
Van het doel om dictaturen te bestrijden
kwam nagenoeg geen spaan terecht
Aan het bestaan van de grootste particuliere inlichtingendienst, die tonnen geld
verslond zonder dat er eigenlijk een spaan terecht kwam van zün doelstelling: be
strijding van dictatoriale bewegingen, is een eind gekomen. Obscure elementen had
den deze dienst, genaamd de „Stichting opleiding arbeidskrachten Nederland",
waarvan het gearresteerde ex-hoofd van de Rotterdamse POD, zekere T. E. „José",
■ecretaris was, gemaakt tot een broeinest van intriges.
Naar het A.N.P. verneemt heeft het
onderzoek tegen deze „José" geleid
de ontbinding van de stichting. Deze
andere particuliere inlichtingendiensten
Zijn veelal door illegale strijders
vormd, omdat een aantal hiervan zich
de bevrijding niet kon losmaken uit de'
avontuurlijke sfeer van het inlichtingen
werk. Toen het nationaal-socialisme op
de knieën lag. zagen ze nieuwe gevaren
in andere politieke stromingen.
De bestrijding daarvan meenden
niet aan de overheid te kunnen c
laten, veelal, omdat zij meenden, dat de
officiële opsporingsorganen politiek niet
betrouwbaar genoeg waren en ook omdat
vele politie-corpsen in den lande zich,
naar hun oordeel, tijdens de Duitse be
zeting niet van hun beste zijde hadden
doen kennen.
Zo ontstond ook de „Stichting oplei
ding arbeidskrachten Nederland". Reeds
kort na de oprichting waarschuwde de
Justitie, dat er.onder de agenten
Stichting ook onbetrouwbare individuën
scholen, o.m. uitgezuiverde politie-amb-
tenaren. Op deze waarschuwing werd
echter onvoldoende acht geslagen. De
stichting breidde zich, dank zij de zeer
royale steun van tal van ondernemingen
en industrieën, gestadig uit, zodat er in
bijna alle provincies contact-mannen
waren. De namen van deze doorgaans
betrouwbare lieden zijn de justitie be-
kend. Alleen in Friesland, Groningen en
Overijssel was de betekenis van deze
particuliere inlichtingendienst gering.
De officiële opsporingsorganen werden
Intussen bij hun werkzaamheden zeer ge
hinderd door het amateurswerk en een
zekere concurrentiezucht van de parti
culiere inlichtingendiensten. Bovendien
viel er wel wat aan te merken op de
gedragingen van enkele agenten, die door
omkoping, pressie of door zich uit te
geven voor representant van- een officiële
dienst bepaalde geheime gegevens in
handen trachtten te krijgen.
De officier van justitie, belast met
corruptiezaken, mr Overbeek, onder
zoekt thans, welke ambtenaren aan deze
inlichtingendienst gegevens hebben
strekt. Voorshands is niet gebleken, dat
geheimen, voor de veiligheid van de staat
van het grootste gewicht, in handen van
onbevoegden zijn geraakt.
Verscheidene personen zijn reeds ver
hoord, doch alleen de Haagse recher
cheur van politie V. is tot op heden in
arrest gebleven. Kapitein M van de
cryptologische dienst van dep. van Oorlog
Is, zoals gemeld weer in vrijheid gesteld,
omdat niet gebleken is, dat hij militaire
geheimen heeft doorgegeven.
Vast staat evenwel,dat zeker niet alle
ambtenaren, die zich aan het onbevoegd
geven van inlichtingen hebben schuldig
gemaakt, met geld zijn omgekocht of
door intimidaties daartoe werden ge
dwongen. Velen leefden in de veronder
stelling, dat door het geven van inlich
tingen een vaderlandse zaak werd ge-
Dezelfde gedachte koesterde ook het
merendeel van de leidende figuren uit
de „stichting opleiding arbeidskrachten
Nederland", alsmede de geldschieters.
Nu gaandeweg aan het licht komt, op
Buschauffeur stopte even
om brand te blussen
Redde moeder en drie kinderen
De vrouw van veldwachter Beijer uit
Den lip (Ilpendam) werd gisteren wak
ker door het geschrei van haar -baby. Het
huis stond: vol rook. Zij schoof 'een raam
open en riep om hulp. Maar op de vroege
ochtend was er niemand te zien. Een 'bus
chauffeur zag echter wat er gebeurde,
stopte, riohte de schijn we rpeds op het
huis, liet zijn passagiers in de steek en
klom naar iboven. Hij pa'kte de drie kin
deren van mevr. Beijer aan. Daarna bluste
hij het 'brandje. De passagiers namen het
hem niet -kwalijk, dat hij hun even had
laten wachten.
Een 75-jarige Duitse arts naar
Indonesië
De 75-jarige Duitse arts dr W. Jacob is
gisteren met de Friesland uit Rotterdam
naar Indonesië vertrokken. Voor de oor
log woonde hij er al twaalf jaar. Hij
keerde terug naar Duitsland, maar had
te veel last van Hitier en ging in 1937
opnieuw naar Indië. In 1940 werd hij als
Duitser geïnterneerd. De Jappen hielden
hem tot 1946 gevangen. Daarna ging hij
via Nederland naar zijn vaderland terug.
Nu is hij, op zo hoge leeftijd, nog inge
gaan op een verzoek van de Dienst Volks
gezondheid in Indonesië, om het tekort
aan artsen te verkleinen.
Door stroom gedood
J. H. van Brussel, de 31-j. chauffeur bij
de Vereniging Landbouwbelang te Hel
den, kwam in aanraking met een draad
van een electrische loskraan. Hij was op
ïlag dood. Naar de toedracht wordt een
onderzoek ingesteld.
R.A.F. MAG LAAGVLUCHTEN MAKEN
BOVEN ONS LAND
Minister Schokking heeft de R.A.F. toe
stemming verleend, op bepaalde routes
boven ons land laagvluohten te maken,
183 meter.
welke wijze obscure individuen van hun
goede bedoelingen misbruik hebben ge
maakt, hebben de meeste medewerkers
hun steunverlening ingetrokken. Dit be
tekent het einde voor deze geld-verslin-
dende inlichtingendienst.
Echter, met de verdwijning van deze
particuliere inlichtingendienst is het pro
bleem als zodanig niet opgelost. Er be
staan namelijk nog andere kleinere par
ticuliere inlichtingendiensten, terwijl
voorts verschillende lieden op eigen ge
legenheid dit vak beoefenen. Waartoe
dit laatste kan leiden, blijkt o.m. uit een
recente ontdekking, dat een van hen een
„exclusief geheim" aan vier verschil
lende particuliere inlichtingendiensten
voor grof geld heeft verkaocht.
In sommige politie-kringen kan men
daarom de wenselijkheid horen uiten
een scherpere controle op de be
staande informatie- en recherche-
bureaux.
Politie-reorganisatie
Commissie-Langemeyer zeer
verdeeld
Naar de Nieuwe Leidsche Cr
:r ore komt zal in het rapport der con
lissie, welke reeds geruime tijd onder
leiding van prof. mr G. E. Langemeyf
de reorganisatie der politie bestudeert
iet name de vraag naar de verhou
ding t/ussen de departementen van Jus
titie en van Binnenlandse Zaken nopen;
de politie onder ogen ziet geenszins var
eenstemmig oordeel der commissie
leden doen blijken. In ingewijde krin-
n is men veeleer van mening, dat ge
in de minderheidsstandpunten welke
het lang verbeide rapport tot uitdruk
king zullen komen, het touwtrekken lus-
de genoemde ministeries geenszins
ten einde zal zijn.
Het rapport zal na beoordeling door
de betrokken ministers en behandeling
de ministerraad in de Tweede Kamer
stellig tot uitgebreide discussies
leiding geven.
Wü kunnen nog melden, dat het r
derheidsrapport van de commissie heeft
gekozen voor het departement van
t-itie. Deze meerderheid tel slechts
stem meer dan de minderheid.
De Westduitse Bondsdag heeft be
sloten de onlangs met 50% verhoogde ben
zineprijs te verlagen van 60 op 53 pfennig.
Het m.s. „Delftdyk", dat onlangs bij de monding van de Weser op een myn
liep, is gisteren door 3 sleepboten de Rijnhaven van Rotterdam binnengesleept.
JOEGOSLAVIË HEEFT DOLLARS
NODIG
Joegoslavië heeft het internationale
monetaire fons om een onmiddellijke le
ning van 6 mill, vrije dollars verzocht en
andere leningen, w.o. een van 15 mill, van
de Amerikaanse import-export bank. Tot
dusver heeft Joegoslavië in totaal ruim
31 mill, dollars ontvangen.
Bosneger voerde Prins in ranke kano
door stroomversnellingen
Stamhoofden krijgen kanon voor knaleffect bij feesten
Prins Bernhard heeft een uitgebreide tocht gemaakt naar de bosnegerdorpen
de Boven-Suriname-rivier. Zyn leven was vrijwel de gehele dag in handen van
de bosneger Asinnie, in wiens korjaal (kano) de Prins en gouverneur Klaasesz
zaten. Asinnie stuurde het ranke bootje kundig door zes gevaarlijke stroomver
snellingen. Twee andere bosnegers moesten met vaarbomen de korjaal van de
rotsblokken afstoten. Er was een hachelijk moment, toen de voorste van deze
„koelamannen" .miste en in het bootje viel.
Deze bosnegers verstonden blijkbaar
geen Nederlands; landsminister Brakke
en districtcommissaris Miohels moesten
als tolk fungeren.
Na de kroetoe volgde een schitterende
voordracht. De sprekers vertelden in uit
stekend Nederlands de geschiedenis der
bosnegers, met afwisseling van zang en
dans. Ten slotte werd vlechtwerk en
houtsnijwerk aangeboden.
Op Gansee volgde Lombe. Er heerst
een kleine influenza-epidemie en liede
ren werden gezongen door hoestende
kinderen-
Onder een brandende zon ging de reis
terug. De Prins en de andere leden van
het gezelschap ontdeden zich van hun
bovenkleren. Prompt viel er een hevige
stortbui en iedereen werd klesnat. Van
het kabelstation ging men weer per tram
naar Paramaribo.
De meereizende journalisten hebben
een halve nacht in de jungle doorge
bracht. Er brak namelijk een as van de
aparte tramwagen, waarin zij zaten. Zij
hebben zich echter vermaakt met zang
en dans bij de bosnegers.
Met de tram was het gezelschap Don
derdag van Paramaribo naar het Kabel
station gereden. Daar stapte men in een
vloot van 15 korjalen. Het eerste dorp,
dat met een bezoek werd vereerd, was
het heidense Kapasikree. De hoofdman
Giyon leidde de Prins rond en werd uit
genodigd, de reis verder mee te maken.
Na een moeizame tocht door de stroom-
ersnellingen bereikte men het grote
Christendorp Gansee. Daar werd een
plechtige samenkomst bij-gewoond in het
kerkje van de Evangelische broederge
meente. Ds F. Mittelmeyer leidde de
diénst en de inlandse catecheet J.
Leerdam, dankte voor de eer, het dorp
aangedaan. Velen hadden het onmo
gelijk geacht, dat de Prins zo ver zou
komen. Hij zei, dat ook in de verre uit
hoeken van -het Koninkrijk d'e harten
warm kloppen voor Oranje.
Er volgde een kroetoe. een raadsver
gadering, met de drie hoofdlieden van
Gansee, Efmund Treu, Alexander en
Cyreni-us- Die zeiden, hun vreugde niet
onder woorden te kunnen brengen dat
het de Prins had behaagd, hen in hun
armoede te komen opzoeken.
ZU vroegen beleefd, of de Prins de
groeten aan de prinsesjes wilde over
brengen. Zü spraken voorts de wens uit.
een kanon te mogen ontvangen, om dit
bij feesteiyke gelegenheden te kunnen
afschieten. De Prins beloofde er voor te
zullen zorgen.
Prins Bernhard in Canada
gast van G.-G.
Studie van econ. betrekkingen met ons
Tijdens zijn bezoek aan Canada zal
Prins Bernhard volgende maand de gast
zijn van burggraaf Alexander, de Cana
dese gouverneur-generaal. De Prins
vliegt in zijn eigen Dakota van New York
naar Rockcliffe. In Ottawa legt hij Vrij
dag 10 Maart een krans bij het nationale
gedenkteken. Daarna volgen een receptie
voor de Nederlandse kolonie en een diner,
aangeboden door de gouverneur-generaal
's Zaterdags vliegt de Prins naar Trenton
voor een bezoek aan het depot van de
Canadese luchtmacht, 's Avonds zal hij
in Ottawa aanzitten aan een galadiner
van premier St. Laurent en de volgende
avond biedt de Prins zelf een diner aan.
Op 13 Maart is hij de gast van de luit.-
gouverneur van Quebec, Sir Eugene Fi-
set. Vandaar keert de Prins via New
York naar ons land terug. Prins Bernhard
zal op zijn tournee studie maken van de
economische betrekkingen met Neder-
Ir B .W. Colenbrander uit Semarang
zal de hoogste functie bij de NI Spoor
wegen vervullen.
Koningin bezocht klooster
in Stevensbeek
Koningin Juliana heeft gisteren n;
een bezoek aan Groesbeek het kloos
ter van de zusters Dominicanessen var
B'ethanië te Stevensbeek (N.Br.) be
zocht. Deze zusters leiden een reclasse-
ringsinternaat voor oudere meisjes.
De Koninigin had verzocht van te vo
ren geen ruchtbaarheid aan dit bezoek
te geven, omdat zij voor enkele
in de „locale kleur" wilde worden op
genomen. Zij gebruikte de koffiemaaltijd
in het klooster.
De zusters boden haar een pop in
kloosterdracht aan voor de prinsesjes.
In het meisjestehuis gaven de pupillen
een korte revue van hun dagtaak. De
Koningin verblijdde hen met een vrije
Rovers kregen de kous
op de kop
Strenge straffen geëist wegens overval
Gevangenisstraffen van 8, 5 en 5 jaar
werden gisteren in Middelburg geëist
tegen drie Rotterdammers, die in Sep
tember j.l. een brutale, maar mislukte
roofoverval pleegden in een boerderij
op Tholen.
Twee van hen waren de hofstede bin
nengedrongen. Zij hadden, bij wijze
van masker, dameskousen over het hoofd
getrokken. Een van de bewoners werd
met een revolver bedwongen. De ander
zag kans een jachtgeweer te grijpen. Er
viel eert sohot en de indringers vlucht
ten. De daders werden al spoedig gegre
pen, met de derde, die op wacht had ge
staan. Het waren de 38-j. exploitant J.
A. F-, de 21-j. ijscoventer T. H. en de 47-j,
groentehandelaar M. J. N., een neef van
de boeren. Tegen de eerste twee werd
5 jaar geëist, tegen N. acht jaren. Uit
spraak 24 Februari.
Dienstmeisje in badkamer
gestikt
Gisteravond is de 27-jarige mej. K.
Meyer uit Avereest, dienstbode bij de
fam. H. M. Bakker in de Egbert ten
Cateloon te Almelo, bij het nemen van
bad gestikt door gassen uit de gey-
die uit de afgesloten badcel niet
konden ontsnappen.
VADER DREES ALS MOEDER-HEN
In tweeën gesplitste geest:
Benoeming van zijn vader in de Sowjetzone bracht
zaak aan het rollen
Dr Klaus Fuchs, de Britse atoomgeleerde is, zoals wy reeds in een deel onzer edities
meldden, door het gerechtshof in Bow Street te Londen aan een voorlopig ver
hoor onderworpen en heeft, volgens de verklaringen van hoofdaanklager
Humphreys, bekend, zich aan het verstrekken van geheime inlichtingen op atoom
gebied aan Rusland te hebben schuldig gemaakt.
was weinig belangstelling, toen
Fuchs onder strenge bewaking werd bin
nengeleid. Humphreys begon met de
voorlezing van de aanklacht, waaruit
bleek, dat Fuchs in 'n getekende verkla-
•ing bekende inlichtingen te hebben ver
strekt, via tussenpersonen, aan de Sowj.
ambass. te Londen, Een keer had hij hier
voor 100 pond sterling ontvangen. Hij be
schouwde dit als een symbolische beta
ling die hem tot medeplichtige maakte,
zoals hij zelf bekende. Fuchs heeft ge
zegd, dat hij dit leven slechts kon leiden
door zijn geest in tweeën te splitsen: het
deel gaf zich volkomen aan de Britse
collega's, van wie velen hem een aardige
kerel en een trouwe vriend vonden. Het
andere deel was gewijd aan zijn bedekte
activiteiten voor Rusland.
Humphreys betoogde, dat de eed van
trouw, die Fuchs bij zijn naturalisatie in
aan de Britse kroon aflegde, niets
betekende voor een man, wiens geest
doordrenkt was van communistische
principes.
De aanklager gaf een overzicht van
het leven van de beklaagde. Fuchs is in
1911 bij Frankfort geboren en kreeg zijn
opleiding in Leipzig. In de eerste dagen
Hitiers opkomst werd hij een felle
tegenstander der Nazi's en in 1932 -lept
Weer lawine in Franse Alpen:
Negen mensen door sneeuw
en rotsen gedood
In de Franse Alpen heeft een lawine
wederom een aantal slachtoffers geëist.
Te Tignes in het departement Savoie
twee hutten onder een lading
w en rotsen ingestort, waardoor,
men aanneemt negen personen, on-
'ie een kind, om het leven kwamen.
Tot nog toe zijn vijf lijken en twee kin
deren uitgegraven. Het reddingswerk
werd door een twee meter .hoge sneeuw
laag ten zeerste bemoeilijkt.
DAT het oorlogsskerkhof in IJsselstey-n
Li.)waar 20-000 Duitsers liggen, voor
lopig gesloten is, daar de Ned. Heide Mij
de heide door gras wil vervangen.
DAT vannacht twee autodieven na een
spannende achtervolging iri A'dam wer
den gearresteerd.
DAT in A'dam zekere G. uit Maas
tricht werd gearresteerd-, die met zijn
reeeds aangehouden stadgenoot D. in
Kanne (B.) 80.000 francs hebben ge
stolen.
DAT het aantal bedden in 't"- Lochemse
ziekenhuis na de reeds goedgekeurde
verbouwing met de helft kan worden
uitgebreid-
DAT een auto met leden van het ABC-
oabaret in 's-Graveland op eën puinhoop
reed en mevr. Baay werd gewond.
DAT het Prins Hendrikdbk te A'dam,
hetwelk in 1944 tot zinken werd ge
bracht, onder water is gedemonteerd en
Maart weer in gebruik genomen
wordt.
DAT tot 26 Febr. in Arti et Amicïtiae
te A'dam een tentoonstelling „Het Belgi
sche boek" is ingericht.
t nu ook in Enschede een moeder-
melkcentrale is gevestigd.
DAT verschillende wegen in Gronin
gen nog steeds onbegaanbaar zijn wegens
opdooi.
DAT voor de Friese maatschappij van
landbouw een documentaire film is ge
reed gekomen over het Friese weidebe-
drijf.
DAT kol. H. M. G. J. Lentz (infanterie)
en luit.-kol. J. A, W. Uijlenberg (artil
lerie) zijn overgeplaatst naar de gen.
staf.
Dat kol. J. J. Pape (gen. staf) en luit.-
kol. C. W. Ekkart (infanterie) op hun
verzoek eervol uit de dienst zijn ont
slagen.
DAT B. F. Kemper a.s. Donderdag 50
jaar directeur is van de fa Gescher en
Kemper te Amsterdam.
DAT in het strijdkraohtenprogramma
van morgen (18-3019.00 uur) een repor
tage wordt uitgezonden over Prins Bern-
hards bezoek aan Venezuela.
DAT de Utrechtse Jaarbeurs thans ook
vertegenwoordigers in Griekenland én in
Venezuela heeft aangesteld.
DAT onder voorzitterschap van dr
L. Leydesdorff, administrateur bij So
ciale Zaken, een adviescommissie is in
gesteld om na te gaan hoe slechthoren
den het best weer in het maatschappelijk
leven kunnen worden opgenomen.
hy zich 'bij de communisten aan. In 1939
vertoefde hij als vluchteling in Engeland.
In 1940 werd hij geïnterneerd. Toen het
i-onderzoek in 1942 ook in Enge-
fcracht ter -hand werd geno
men, waren de scherpste geesten nodig
om in dit onderzoek te helpen en een
geest als die van Fuchs was zeer zeld
zaam, aldus Humphreys. Hij werd vrij
gelaten uit het 'kamp en begon met een
professor uit Birmingham samen te wer
ken. In Juli 1942 werd hij Brits onder
daan en tekende een verklaring geen
geheimen te zullen prijsgeven. In 1944
deed hij dit nogmaals. Toen aan Fuchs
duidelijk werd waarvoor hij werkte,
stelde hij Rusland op de hoogte. Hij
legde contact met een lid der communis
tische partij. Fuchs was er van over
tuigd, dat het communisme in alle Euro
pese landen binnenkort de overhand zou
krijgen. In 1943 en 1944 was hij in New
York en had toegang tot vele atoom
geheimen. In de zomer van 1945 was hij
aanwezig bij de eerste atoombomproeven
in New Mexico,
Vorig jaar kreeg Fuchs in de Britse
aboomstad Harwell een brief van zijn
vader, de Duitse professor, waarin deze
meedeelde, dat hij een positie had aan
geboden gekregen aan de universiteit
van Leipzig in de Sowjetzone. Met het
oog op de delicate aard van zijn eigen
werk. had dr Fuchs 'het juist geacht om
de Britse autoriteiten daarvan op de
hoogte te stellen.' Men greep de gele
genheid aan om Fuchs te ondervragen
en zo kwam de zaak aan het rollen
Henry Arnold, die met de veiligheids
maatregelen in Harwell is belast en wie
Fuchs om advies gevraagd had, werd nu
als eerste getuige verhoord. Arnold had
Fuchs naar hogere autoriteiten verwezen
hem in contact gebracht met William
Skardon, een ambtenaar van de Britse
veiligheidsdienst. Dit was op 21 Decem
ber j.l. Skardon kwam verklaren, dat hij
bij die kennismaking liet uitkomen, dat
Fuchs verdacht werd inlichtingen aan
Rusland te hebben gegeven. Fuchs had
gezegd: „Ik geloof het niet". Na enig
praten had Fuchs bekend van midden
1942 tot ongeveer een jaar geleden spion-
nage te hebben bedreven. Fuchs' contac-
n soms Russen en soms perso-
andere nationaliteit. Hij kende
;n niet persoonlyk, maar door
herkenningstekens verkreeg men con
tact. Op 30 December j.l. kreeg Fuchs
aanzegging dat het Engelse ministerie
Bevoorrading, die het atoomonder
zoek behandelt, „besloten had niet lan-
zijn diensten gebruik te maken,
op grond van zijns vaders aanwezigheid
te Leipzig in de Sowjet-zone.
De derde en laatste getuige was
Michael Périn, pl.v. leider van de af
deling atoomonderzoek, die verklaarde,
dat Fuchs in zijn bijzijn had gezegd in
lichtingen aan de Russen te hebben ver
strekt..-
Het Hof, dat de zaak-Fuchs gisteren be
handelde, kan geen zwaarder vonnis op
leggen dan zes maanden gevangenisstraf.
Sir Laurence Dunne, de president, be
sloot het eigenlijke proces op 28 Februari
te doen beginnen in de Old Bailey recht
bank te Londen. Fuchs blijft in hechtenis.
De Amerikaanse democratische senator
Tydings acht het mogelijk, dat door
Fuchs' inlichtingen de Russen een jaar
eerder de waterstofbom zullenbezitten.
In 1957 zal de eerste internationale
'tentoonstelling na de tweede wereldoor-
Parojs worden gehouden,
Zoutfabriek in Boekelo
gaat dicht
Exploitatie is niet meer lonend
De oude fabriek van de Kon. Ned.
Zoutindustrie te Boekelo zal binnen af
zienbare tij'd worden gesloten; niet om
dat de zoutlagen uitgeput zouden zijn,
maar omdat de exploitatie in Boekelo
niet lonend is.
Reeds in 1930 werd het zwaartepunt
van de exploitatie naar Hengelo ver
legd; daar wordt nu 400 duizend ton per
jaar geproduceerd, meer dan het dub
bele van het Nederlandse gebruik.
De vervoerkosten vanuit Boekolo zijn
te hoog; Hengelo ligt aan het Twente
Rijnkanaal- In de Boekelose fabriek wer.
ken nog 70 80 man. Ze worden overge
plaatst of gaan met pensioen.
Bende zwendelaars opnieuw
voor de rechter
Staken auto's in brand en streken
assurantiepenningen op.
De bende zwendelaars, die verzeke
ringsmaatschappijen oplichtte door o.m.
auto's met waardeloze rommel in brand
te steken en de assurantiepenningen van
de wagens op te strijken, is al enige ma
len voor de rechter geweest. De kruik,
die verschillende malen te water was
gegaan, barstte in het Oranjekanaal bij
Westerbork: een praam verbrandde, maar
de brandweer ontdekte, dat de lading
uit afval bestond.
Gisteren vielen in Assen de volgende
veroordelingen: de 50 j. Harm. H. te
Norg, 1 j. en 3 mnd, de 54 j. makelaar
Berend R. te Groningen 1 j.. de 39 j
transportarbeider Harm E. te Groningen
en de 65 j. grondwerker-schipper Klaas
G. te Groningen resp. 9 en 6 mnd.
Verder werd gisteren nog één brand
stichting in deze zaak behandeld. Er
werden straffen geëist, gedeeltelijk tegen
personen, die reeds wegens een der an
dere zaken veroordeeld zijn, variërende
van 2 jaar tot 3 maanden. De uitspraak
volgt op 24 Februari.
Prinses Wilhelmina heeft aan de Ned.
Herv. gemeente van Groningen een gift
doen toekomen voor een nieuw orgel in
de Oosterkerk aldaar. Deze kerk werd
in gebruik genomen op de dag van het
25-j. regeringsjubileum.
(Adver
Verwarm Uw bed
behaaglijk met een
wU VOOR BABIES EN VOLWASSENEN
WEERBERICHT
Morgen afnemende wind
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Veranderlijke be
wolking met aanvankelijk
enkele buien, maar morgen
opklaringen. Vanavond en
vannacht krachtige tot
stormachtige, morgen ge
leidelijk afnemende wind,
hoofdzakelijk tussen Zuid
west en West. Weinig ver
andering in temperatuur. (Opgemaakt
te 10 uur.)
ZON EN "MAAN.
Zondag 12 Februari: Zon op 8.02. onder
'.48; Maan op 5.44,"ondier 12.06 uur.
Maandag 13 Februari: Zon op 8.00.
onder 17.49; Baan op 6.44, onder 13.12 u.
16 Februari N.M.
Vormelijke gevaren
In onze tijd kan men vele klachten
horen over de veelheid van organi
saties, en hier schuilen inderdaad pro
blemen. In de practijk heeft het er soms
wat van, dat men het belangrijker vindt
de organisaties in het leven te houden.
Toch is het duidelijk, dat. wanneer men
in het laatste niet slaagt, de organisatie
ten dode is opgeschreven.
Voor ditmaal willen wij iets aanbeve
len, wat wij dezer dagen lazen in „De
Maasbode"- Over het herstel van de poli
tieke partijen na de oorlog schrijft dit
blad deze woorden, die naar onze over
tuiging het nadenken waard zijn: ,,Nog
steeds menen wij, dat het herstel van de
oude organische vormen geboden was,
en nog is. Ook aan ons dringt zich ech
ter de benauwende twijfel op, of wy erin
zullen slagen te verhoeden, dat deze vor
men als een loden last op ons gaan we
gen. Het is hoog tijd, dat wij onze orga
nisatorische verbanden ontworstelen aan
de gevaren, die hen duidelijk bedreigen.
Wij moeten hen losmaken van groeps
egoïsme, van gelijkhebberij, van onver
draagzaamheid, van alle sporen van on
democratische bedilzucht, van arrivisme
Het blad laat het daarbij niet, maar
vervolgt met deze woorden, die al even
zeer de aandacht verdienen: „Wij staan
voor de moeilijke taak. te zorgen, dat
onze organisaties de Chr. idee niet mis
vormen, maar willige instrumenten wor
den voor de verwezenlijking daarvan.
Daarvoor is nodig: zelfcritiek, bezinning
op onze idealen, herleving van de geest,
die ons steeds weer verlossen moet uit
de verstarring en benauwdheid, uit de
begrenzingen, die iedere organisatie van
de menselijke werkzaamheid nu een
maal bedreigen. En een onophoudelijke
toetsing van al die noodzakelijke, men
selijke, instellingen aan de verheven
doeleinden, waarvoor zy in het leven zyn
geroepen, zal niet alleen kunnen verhin
deren, dat deze worden tot loze vormen,
brute machten, instrumenten van eng
hartige spelletjes, waarin het alleen maar
gaat pm de winst, maar zal van deze vor
men tevens heilzame krachten kunnen
maken voor God en het Vaderland".
Wij geloven, dat men, wanneer het no
dig is, deze woorden ter harte moet dur-
Boeman of niet?
In de kinderkrant van ons Zon-
dagsblad van vandaag ook oude
ren zullen wel eens met enig heimwee
in dat kinderhoekje neuzen staat een
verhaaltje over een jongetje, dat erg bang
was voor mannen van de marechaussee,
totd'at zijn vader op de gedachte kwam,
het ventje maar eens plotseling met en
kele politiemannen te „confronteren". En
toen bleek, dat zij in het geheel niet die
boemannen waren, waarvoor het jongetje
hen had gehouden.
In het jongste nummer van „Vry Ne
derland" staat een merkwaardige ge
schiedenis. die wel een beetje op dat
verhaal van dat jongetje en de boze po
litiemannen lijkt. Daar wordt namelijk
verteld, dat minister Teulings een ont
moeting op touw heeft gezet tussen een
aantal leidende Kamerleden enhet
hoofd van het Bureau Nationale Veilig
heid, de heer Einthoven.
Zoals men weet. was er in de Tweede
Kamer nogal hevige critiek geleverd op
dit bureau en vooral op sommige nogal
►nderlinge gedragingen van de leiding
m dat bureau. En de minister heeft
blijkbaar gedacht, dat een door hem ge
organiseerde ontmoeting tussen Kamer
leden en de heer Einthoven ten goede zou
kunnen werken.
Wij weten niet, of dit een ware ge
schiedenis is. Maar indien het wel waar
is, is het een zonderlinge geschiedenis.
Met zulke „buitenparlementaire" behan
delingen tussen regering en parlements
leden zou het vertrouwen in het parle-
op de duur niet gebaat kunnen zijn.
Waarmee wij intussen niet gezegd wil
len hebben, dat de heer Einthoven een
boeman ismaar wat een vader met
zijn kind mag doen, mag een minister
nog niet doen met parlementsleden.
Ook levensbehoefte
Uit de dagbladpers gaan steeds
meer stemmen op om de omzetbe
lasting op kranten afgeschaft te krijgen.
Het is onze overtuiging, dat die stemmen
gelijk hebben. De lijst van goederen,
welke van deze belasting zijn vrijgesteld,
wordt steeds langer. Maar de kranten
er nog niet bij. En dat ondanks het
feit, dat de krant toch wel een heel be
langrijke levensbehoefte is en zij bij een
behoorlijke verzorging van nieuws en
voorlichting in deze moeilijke tijd toch al
heel wat moeilijkheden heeft te over
winnen.
Het is opmerkelijk, dat, toen In 1933 de
wet op de omzetbelasting begon te wer
ken, dagbladen terstond werden vrij.sn-
steld. Dat is zo gebleven tot 1940, to"-
bijna alle vrijstellingen, zelfs voor 1
brood, kwamen te vervallen. Het vrc
de is nu. dat inmiddels weer tam-
veel vrijstellingen zyn verleend, zelf
producten ten aanzien van welk<-
nimmer het geval was. Maar de kr?
zitten nog altijd in het vergeten hoe
Dat wil hier zeggen, dat ze door de f.
cus niet worden vergeten.
Het stuit ons wat tegen de borst, in
den brede te gaan uitweiden over de be
tekenis van de krant in het volksleven.
Maar het stelt ons eerlijk gezegd
jjgj' een beetje teleur, dat de regering
die betekenis nog altijd niet vol
doende overtuigd schijnt te zijn.
Wel eigenwijs, maar niet
corrupt
Tegen het vroegere lid van het tribu
naal in Terneuzen G. W. uit Axel. die op
-rigen houtje recherchewerk verrichtte
;n daarbij de belofte aannam, dat hem
15.000 zou worden uitbetaald, is gisteren
in Middelburg 4 maanden voorwaarde
lijk geëist Op 23 December luidde de eis
4 maanden onvoorwaardelijk, maar de
officier van justitie kwam na een nader
onderzoek tot de conclusie, dat W. niet
zichzelf had willen verrijken. W. was het
niet eens met het tribunaal, dat volgens
hem niet streng genoeg strafte Hij
trachtte een zakenman, die voor zou
moeten komen, uit te horen.
Deze beloofde hem f 15.000 als het
tribunaal geen verbeurdverklaring van
aandelen zou opleggen. W. nam die be
lofte aan om achter de grootte van het
vermogen te komen. Hy zorgde er voor.
dat het onderhoud stenografisch werd
opgenomen, terwijl ook gramofoonplaten
werden gemaakt en foto's werden geno-
Hij wilde het tribunaal een lesje
geven.
