1
VREDESTEIN
□OH U
HUISHOUDKOELKASTEN
COMMISSARIS
RADIO v. d. BIJL
V
STUDEERT
INSTITUUT STEEHDUWER
BOZE GEESTEN
raj
ZONDAGSBLAD 4 FEBRUARI 1950
V Is een
Erdal product,
dus poed!
Dit is Uw
glansmerkl
Huisvrouwen van Nederland...
hier ia de ideale wrijf was PELI WRIJF-
WASMet extra werkingWant naast een
zorgvuldige combinatie van edele wassoorten
bevat Peli wrtJfwaa ook
VLIDOSOL
't doeltreffende middel tegen houtworm en an
dere schadelijke insecten! Weet U dat hout
worm jaarlijks kapitalen aan hout verslindt T
Nieuwe meubelen kunnen reeds aangetast
zijn. Pak de bestrijding radicaal aan door
Uwmeubiialr te behandelen metPeli wrijf,
was. In geval aantasting door houtworm
reeds een feit is, dan ook de onbe
schermde delen - als achter- en
onderzijde - der meubelen
wrijven.
verdelging
mmmt
Levering van merk Radio
toestellen met Visserijband.
Speciale reparatie inrich
ting.
COMMANDEURSLAAN 33
KatwUk aan den Rijn
Tel. 2844
GLAS In LOOD
GEBRANDSCHILDERD
qiAS
VOOR"
GEDENK-**
JUBILEUM-
RAMEN
RESTAURATIE
LEIDEN
VRAAGT
VR'JBL'JVEND
ONTWERP
NaRM STRAAT 5 TEL-Sit'.
Kent li reeds AA.UVSchocolade ?j
Die rakkers wel, en óf ze het lusten
zo'n lekker stuk
De Stofzuiger
Specialist
VERKOOP REPARATIE
WIKKELINRICHTING voor
electro-motoren, Boormachi-
TECHN. BUR.
|AC. ABSPOEL
Karevaarstr. 16 Tel. 20164
ADVERTEER IN DIT BLAD
C E L D
Leningen vanaf f 1.500.
met en zonder borg. 1ste en
2de Hypotheken. Financie
ringen.
Bureau INTERMEDIAIR,
Hrj;enti-sselaan 201, Den
Haag Tel. 33.28.70.
AUTO'S EN
MOTORRIJWIELEN
J. C. v. d. VELDEN. Fijnje-
kade 13, Den Haag. Telefoon
11.29.22.
KUNSTGEBIT
Gebroken, gescheurd of tan
den gebroken Reparatie?
vanaf f 2.- in enkele uren
gereed.
ENKR1, Horewoerd 88a
Leiden. Telefoon 23970
HENNEN EN EENDEN
Witte Legh. br. "49 a. en
de leg f 6 p st. Andere ra
sen f 6.50 p. st W. Legh. br.
•48 f 4 50 p. st. Alle rassen
Eenden f 4 p. st. Niet goed
in volle 8 dagen retour zen
den. Erk. Pluimveeh. (No
1101» Mulderslaan 12, Vee-
nendaal.
AUTOBANDEN
aarborRt dl* I.
M.O. Paedagoglel
BOEKHOUDEN.
BIOSBOOP - OPERA-
ELECTRO TECHNIEK (Adsplra
RADIOTECHNIEK
SIJ xSïrsrir -
SCHRIFTELIJK ONDERWIJS - ROTTERDAM
VRAAO NOO
IIKDKN ONZE
UITVOERIGE
STUDIEGIDS!
Inspectie van bat Schriftelijk
iderwUi.
rectie. O. NIEMEIJER, Leraar
ONS INSTITUUT LEIDT OP VOOR:
I MIDDENSTANDSDIPLOMA
PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN
DIPLOMA MOD. BEDRIJFSADM. (M.B.A.)
KTAATSPRAKTIJK DIPLOMA
AKTE BOEKHOUDEN M O. A en B.
Leslokalen ta het centrum der ttad.
Vraagt prospectua. Inschrijving heden opengesteld.
Lessen op elk gewenst uur van de dag.
Examenopleiding Ph. C. L. v. d. Reyden
RIJN- EN 8CHIEKADE 91 - TEL. 21379 - LEIDEN
Waar U ook bent,
Wat U ook doet:
Vergeet niet, dat VS
U altijd voldoet!
VS - de pepermunt die
iedereen véél lekkerder vindtl
oJU 9^
N StOOKI
als goud!
B. VAN SETERS
Staatsbevoegd Heilgymnast-masseur
Rijnsburgerweg 95. Leiden. Telefoon 25050
Spreekuur: Ma. Woe. Vrij. van 11.30 uur
Thans ook praktijk Noordwijkerweg 64,
Katwijk a. d. Rijn
Spreekuur Di. Do. 12—1 uur.
ENGELS FABRIKAAT PRESTCULD.
Vooroorlogse kwaliteit 5 jaar garantie
Direct leverbaar in diverse afmetingen.
ALLBENVERKOOP LEIDEN-OM.STREKEN
Kocltechnisch Install. Bureau Koeltex
OPLEIDING voor
MEUBEL- en
WONINGSTOFFEREN
Voor deze vakken zal PER 1 MAART 1950 een opleiding
worden gegeven aan de
AMBACHTSSCHOOL Tainboerstraat 9
te ROTTERDAM.
De cursusduur ia 2 Jaar, terwijl het schoolgeld laag is,
al naar gelang van de financiële draagkracht van de
ouders.
AANGIFTE VOOR 17 FEBR. 1950 AAN DE SCHOOL.
In gerenommeerde oud-gevestigde BOEKHANDEL
(N.V.) vaceert een plaats als
Deelname in het aandelen
kapitaal 7.000.
Uitstekend rendement verzekerd. Brieven onder no.
19883, aan Dagblad De Rotterdammer, Postbus 948,
Rotterdam.
s I 1L
J 3
Bijlage van de «Nieuwe Leidsche Courant" van Zaterdag 4 Februari 1950
t*N dan is er de vraag van het leed,
waar we allemaal vroeg of laat
mee te maken krijgen; van het leed in
één van de ontelbare schakeringen
waarii het zich bij ons binnendringt:
in rouw, of in ziekte, of in tegenslag,
of och waarom het op te sommen?
Ieder vult zijn eigen geval wel in. Het
is heel moeilijk om daarover te praten,
«I heeft iedereen, die met het leed ken
nismaakte, ook wel bemerkt dat er
merkwaardig veel mensen bestaan, die
dat maar al te goed kunnen. Ze komen
al in het Obde Testament voor en daar
"fcrengen ze de grote
lijder Job bijkans tot
wanhoop. Eigenlijk
zijn diens verschil
lende vrienden met
al hun goede bedoe
lingen voor Job een
nog stekender pro
bleem dan alle sla
gen, die hem troffen.
Hebben ze feitelijk wel goede
bedoelingen? En hebben die mensen,
die zo royaal en dik in hun woorden
zitten bij ons eigen leed wel goede be
doelingen? Zijn ze niet bezit om alleen
maar zichzelf te zoeken, zonder een
moment te verstaan, dat ze alleen maar
tegenover deze lijder gesteld worden
cm te troosten? Ze krijgen van God de
kans om hun naaste lief te hebben en
de deugden des Heren te verkondigen.
Het enige waai ze het toe brengen is,
dat men erkennen moet dat ze buiten
gewoon goed praten xunnen, maar
noch de naaste noch God wordt er mee
gediend.
Ge weet toch wat ze al zo beweren?
De een komt aan met de stellige ver
zekering, dat het toch Jobs eigen
schuld moe' wezn, dat hem zoveel
smarten t. effen. De hele vraag berust
voor hen op een eenvoudig redeneer-
sommetje. Eerste stelling: waren er
geen zonden, dan waren er geen won
den. Tweede stelling: er zijn diepe
wonden geslagen. Gevolg: er moeten
dus ook bijzonoer-erge zonder aanwe
zig zijn geweest, want anders zou dit
ontzettende nimmer gebeurd zijn.
Klaar is Kees Men kan er zelfs diverse
bijbelteksten bij aanhalen, en dat is
dan he'. einde van alle tegenspraak.
Het verontrustende is alleen, dat èn
de bijbel zelf èn de lijder Job ronduit
ontkennen dat zulke vreselijke zonden
door de getroffene begaan waren. Nu
is dat meestal geen bezwaar voor dit
soort vertroosters: zij zijn direct be
reid om bepaalde levensgedragingen
als zonden aan te merken. Weliswaar
bedrijven ze de-_- misdaad niet tegen
over Job, maar we kunnen toch wel
benaderen wat ze in zulk een geval
zouden kunnen zeggen. Zou het zo
vreemd zijn, wanneer ze bijvoorbeeld
Job zijn vroegere rijkdom en voorspoed
tot zonde gerekend zouden hebben?
Ik hoor he* hen al zeggen: die Job had
vroeger .och maar heel wat praats;
aan zijn schatten zal hi, wel niet op
een rechte wijze gekomen zijn, en wat
was hij trots op die zoons en dochters.
Misschien zijn ze wel bereid om het
feit, dat Job een ruim en geriefe
lijk huis bewoonde en dat hij zoveel
knechten had, onmiddellijk als laak
bare schuld aan te duiden. En daarmee
zijn ze dan waar ze wezen willen.
ItfU. drieduizend jaar 'ater, kunnen
we nog telkens zulke uitingen be
luisteren. Ik denk aan die man, die
volkomen uit omgang met Christus
brak met een bepaalde kring en af
wijkende meningen ging verkondigen.
Hij liet de Heiland geenszins los, maar
diende Hem in geloof en dankbaarheid
anders dan zijn vrienden dat deden.
Toen kwam plotseling het leed over
hem. En temidden van allerlei condo
leancebrieven vond hij er een, die on
omwonden uitsprak: „Nu krijtf .Je je
trekken thuis je hebt het er naar
gemaakt.
Ondertussen heeft Job nog meer
vrienden: daar is ook de meneer, die
niet over schuld meent te moeten pra
ten, maar die vervuld is v„n wat in
de Camera Obscura al heette „Het
Nut der Tegenspoeden". God neemt
Job op in Zijn lijdensklas en wil hem
zo tot diepere godsvrucht brengen. Op
nieuw kunnen we vaststellen, dat dit
bijbelse gedachten zijn; heeft de psal
mist al niet gezongen: „Het is mij goed
verdrukt te zijn geweest?" Alleen maar
jammer, dat je dat wel door die zanger
gezegd wil horen, maar niet door het
eigenwijs geval, dat je eens even Gods
bedoelingen komt onthullen. En het
zelfde is het geval met trooster num
mer drie, die Job attent maakt op de
ïiogelijkheid dat Jobs
lijden feitelijk de
hele wereld ten goe
de komt. Het is wel
niet duidelijk hoe
dat precies moet ge
beuren, maar tegen
woordig zou men
ook daar wel wat op
weten. Herinnert
u zich nog hoe kort vóór de oorlog in
een onzer grote steden een muur in
stortte, waardoor een aantal voorbij
gangers we.d getroffen en gedood?
Daar is toer heel wat over te doen
geweest, maar de troost aan de nabe
staanden culmineerde in dit wonder
lijke betoog dat er nu dank zij dit
ongeval voortaan een betere stede
lijke bemoeienis zou komen op het
punt van wrakke gevels en instortende
huizen. Een kale troost, die nauwelijks
een jaar later helemaal belachelijk
werd omdat toen niet één enkel muur
tje bezweek, maar hele steden bran
dend ondergingen. Daarmee is ook dit
goedbedoelde betoog van de baan.
Misschien verwacht je nu van mij
een beter antwoord op je persoonlijke
DE handelingen van een zekere Brits-
Indiër, de vorige week in Rot
terdam. en die geleld hebben tot het uit
wijzen uit ons land van deze ongewens
te 'vreemdeling behoren lot de categorie
der bezweringen. Het doel van deze
bezweringen is het afweren of wel het
uitbannen van de boze geesten. Van
ouds is deze duivelbezwering exorcisme
genoemd.
Wanneer men de verslagen van deze
moderne duiveluitbanning gelezen heeft,
za! het de meestcn der lezers niet ver
wonderd hebben dat een man, een
vreemdeling nog wel die dergelijke
mishandelingen pleegt met yoorbedach-
vragen. Ik moet je daarin teleurstellen,
want ik kan dat niet geven. Het enige
wat ik doen kan is dit, dat ik een ver
drietig mens tracht mee te nemen naar
het kruis van Golgotha en hem wijs
op de lijdende en stervende Heiland.
Want daar zoek ik zelf het antwoord in
mijn persoonlijke moeilijkheden. Daar
hoor en zie ik dit: God heeft voor mij
het lijden niet ontweken. En God weet
Zelf wat het is. Hij heeft Zijn voetstap
pen gezet op het pad dat ik zelf te
gaan heb: Hij weet wat lijden, een
zaamheid, pijn, rouw, sterven, dood-
zijn is. Mij kan niets overkomen, dat
God vreemd is en God heeft dat
ten rade, zo spoedig mogelijk verwijderd
wordt. Men verwondert zich wel over
het merkwaardige feit dat zovele men
sen zich vrijwillig aan de invloed van
deze magiër uitleverden. En dat is m i.
uit twee dingen te verklaren. Ten eer
ste uit de zeer bijzondere gave die deze
man had om zijn geest te doen zegevie
ren over anderen; de gave om macht
uit te oefenen met woord en. gebaar en
houding en innerlijke zekerheid over
andoren, die en dat is de tweede ver
klaring, die innerlijke zekerheid ten
enenmale missen, die geen houvast heb
ben aan zich zelf; die ook geen moed
hebben, maar angst, onbewuste angst voor
aanvaard om mijnentwil. Aan die God
kan ik verder alles overlaten. Ik be
grijp er vaak niets niemendal van
maar ik heb niet de minste reden om
God te wantrouwen. Zou Hij, die Zijn
eigen Zoon gegeven heeft, ons met
Hem niet alle dingen schenken?
Ik geloof dat wij alleen zó naar da
verdrietige mensen toe kunnen gaan,
heel gewoon en heel eerlijk en heel
open. Misschien dat we hen dan een
beetje helpen en in ieder geval zijn wij
dan niet de beoordelaar, de hoogmoe
dige buitenstaander. We zijn lotgenoten
in gelijke beproevingen en in eenzelfde
geloof.
het niet gewetcne, het onbegrijpelijke,
voor wat Rudolf Otto genoemd heeft het
„numineuze", het eeuwige mysterie van
het andere leven. Dit soort mensen is
ten alle tijde zeer vatbaar voor sugges
tie en voor hypnose en kunnen onder
omstandigheden volkomen van hun eigen
wilsfuncties worden beroofd. Menigeen
zal wel eens een z.g. telepatische séanco
hebben bijgewoond en tot zijn stomme
verbazing hebben meegemaakt hoe ver
scheiden mensen uit de zaal na enige
suggererende woorden b.v. de gevouwen
handen niet meer van elkaar los kon
den krijgen. Tussen deze séances en die
van de Rotterdamse duiveluitbanner is
in wezen niet zo heel veel verschil.
En tochN ook weer wel, want daar in
Rotterdam kwam de ziekte in het ge
ding en de uitbanning van de boze Beest
had ten doel de ziekte te genezen Hier
was dus kennelijk oen religieus ritueel
aanwezig en de bedoeling om ziekte
genezing en (bij)geloof. met elkaar in
verband te brengen.
Het is niet zo vreemd dal deze sa
menhang opduikt Het is eigenlijk een
verband dat bij alle volken van alle
tijden is gezocht Bij de primitieve vol
keren zien wij die mening steeds weer
dat de ziekte er is doordat de boze
geest er is en dat de ziekte geneest door
het verjagen van die boze geest. Om dat
te kunnen doen dat verjagen moet
er een apart mens zijn, bekleed met een
mysterieuze macht in de psychologie
van Jung-Mana. genoemd. Die man,
is de medicijnman: die met allerlei mid
delen en toverspreuken niet de ziekte
als zodanig bestrijdt, maar de boze geest
die de oorzaak Ls verjaagt. Bij deze
primitieven heerst het magische „Welt-
bild" de magische opvatting van de
Kosmos.
De moderne mens uit onze dagen is
veelal niet uit dit magische „Weltbild"
uitgekomen. Hij klopt op ongeverfd
hout: hij loopt niet onder een ladder
door: hij wil niet de 13e man zijn; zoekt
zijn lot te kennen uit astrologie en al
lerhande tovernarlj. En alles uitelnde-
(Voor vervolg pap. 3)
IN DE GROTE
VRAAG
het uitBónnen v&n
Exorcisme is alleen in Gods kracht te bestrijden
^lOaar dient Wet lijden voor?
