Jlicume griJtsrfje ÖTmirant Onder hoogspanning werden in Kamer Leftige debatten gevoerd Wist U DONDERDAG 26 JANUARI 1950 BUREAUX: üogewoerd 103 Dir en redactie: Tel. 20408. Abon nementen: Tel 22710. Advertentie afdeling: TeL 23375. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: f 4.15 p. kwartaal; f 0.32 per week. ADVERTENT1ËN: t 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) DIRECTIE; F. DIEMER CHRISTEL! J K-N A TIONA A L DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Staatvastlcf; Is qfieftleont tnyn bert la tcgljenspoct" Dertigste jaargang No 8030 AMERIKA VIST ACHTER HET NET Zie pag. 5 De Belgische Koningskwestie Met verontwaardiging wijst Leopold in een nota linkse beschuldigingen af DE ATMOSFEER was als het ware geëlectriseerd, toen gisteren In de Belgische Kamer de debatten plaats vonden over de Koningskwestie. Zoals men weet, gaat het over het voorstel tot het houden van een „volksraadpleging" betreffende de terugkeer van Koning Leopold. Het ging er zeer rumoerig toe, men schreeuwde i het regende interrupties en slechts met grote moeite slaagde de onder-voorzitter in de Kamer, Joris, erin, met daverend gehamer rust en orde te herstellen. De belangstelling van de zfjde van het publiek was enorm. armen, en dit was de voornaamste dienst, die de vorst aan het land tijdens de bezetting heeft bewezen. Spaak die notabene verklaarde, de hartstocht te be- welke in de debatten tot uiting n zeer verrassend element vormde het feit, dat het liberale Kamerlid Lahaye. en zijn collega De Wilde or geestdriftige wijze te kennen gaven thans hun stem ten gunste van de „volks raadpleging" te zullen uitbrengen. Het liberale Kamerlid maakte er de afge vaardigde Van Acker een verwijt van. ir 1945 de Koning verhinderd te hebben r België terug te keren en zulks het land verborgen gehouden te hebben. Nadat het heftige tumult, dat hierop alle banken opklonk, enigszins was daard. antwoordde ex-minister Van Acker, dat hij zich in Juli 1945 op dr-ukkelijk verzoek van de toenmalige katholieke ministers naar de Koning had begeven, om hem te verzoeken, af te den. Natuurlijk juichte „links" deke klaring heftig toe. maar de katholieke volksvertegenwoordigers protesteerden fel. De volksvertegenwoordiger Sclieyven van de C.V.P. liet zich echter niet onbe tuigd. In een scherpe rede verdedigde hij de houding van Leopold tijdens C log en stortte al zijn politieke waardiging uit over de gewezen ters, die thans de Koning aanvallen. Vol gens Scheyven was de vorst, v hem bekend, de enige man die de Duitse dictator heeft getrotseerd. Welis' had Koning Leopold door zijn bezoek niets bereikt, maar hij had ook geen toe zeggingen gedaan. De Koning heeft ondanks het aandrin gen van allerlei zijden, na 1940 steeds ge weigerd een nieuwe regering in België Op de eerste verjaardag van de on afhankelijkheidsdag van India, ont hulde dr Drees hedenmiddag een schilderij van Mahatma Gandhi, ge schilderd door George Claa6sen. Het schilderstuk is geplaatst op kasteel Oud-Wassenaar. Hiss wegens meineed tot 5 jaar veroordeeld Alger Hiss, de voormalige hoge functio naris van het Amerikaanse departement van Buit. Zaken, die betrokken is ge weest bij een Russische spionnage-affaire in de Ver. Staten, is wegens meineed tot 5 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Bij Chrysler staken 89.000 arbeiders zes maanden onderhandelen over een pensioenregeling zijn ongeveer 89.000 arbeiders van de Amerikaanse Chrysler- autofabrieken te Detroit (Michigan) in staking gegaan. De „United Automobile Workers Union", de vakbond der afbei- in de auto-industrie, gaf, nadat de onderhandelingen waren afgebroken, zijn leden opdracht in staking te gaan. Het stakio'gsparool geldt voor alle bij dit Vakverbond aangesloten arbeiders, werk- m in de Chrysler-, De Soto-, Dodge- Plymouth-fabrieken. In 25 autofabrie- in de V. S. werd gisteren reeds ge staakt. Amerika maakt liaast met atoom-projecten Direct 87 millioen op het tapijt! Truman heeft het Congres verzocht, 1.650-000 dollar beschikbaar te stellen Voor de financiering der plannen, be ogende uitbreiding der fabrieken voor atoom-energie. In verband met de snel lere uitvoering der plannen, Zou Truman reeds nu over de gelden willen beschik ken. Ook wenst hij 7 millioen dollar Voor het bouwen van installaties ter le vering van stroom aan Oak Ridge, het atoom-project van het Tennessee-dal. Wassil Kolarof naast Dimitrof begraven Wassil Kolarof, de Maandag overleden Bulgaarse minister-president, is gisteren >£ia begraven. De plechtigheid duur- drie uur. Een koor van 3000 man ïong de Internationale en als laatste groet werden kanonschoten gelost. Ko larof werd ter rechterzijde van het mau soleum van zijn voorganger, wijlen Georgi Dimitrof, ter aaarde besteld. Uit Rusland en de satellietstaten waren vele Vertegenwoordigers aanwezig. HERTOG VAN WINDSOR BIJ TRUMAN De Hertog van Windsor heeft gisteren met de Britse ambassadeur in Washing ton, sir Oliver Franks, een bezoek ge bracht aan president Truman. kwam, zou vandaag zijn grote rede hou den. Er staan nog 22 sprekers op het pro- De eer van het Leger en de Koning. Inmiddels heeft Koning Leopold door zijn secretaris, professor Pirenne, aan de premier Eyskens en de ambassadeurs van Engeland, Frankrijk en de Ver. Staten een nota overhandigd. Onder de titel „De Koning, het leger en de capitulatie" had Spaak een reeks artikelen gepubliceerd in de socialistische „Le Peuple", waarin Koning Leopold van allerlei nalatigheden beschuldigd wordt. Zo zou de Koning o.a. het opblazen der bruggen over de Yzer en het onbruikbaar maken der zee havens van Zeebrugge omstreeks de ca pitulatie in Mei 1940 verhinderd hebben Op ongemotiveerde wijze wordt hier Koning Leopold beschuldigd van Duitse sympathieën en gebrek aan samenwer king met de legers der Geallieerden. In zijn nota nu protesteert Koning Leopold met klem tegen deze valse be weringen. Het ergerlijke van de beschul digingen springt in het oog, daar immers de gewezen ministers mede de verklaring ondertekenden, dat de militaire eer van de Koning nooit werd aangetast. De nota van de Koning stelt vast: Op 27 Mei 1940 werd aan het derde legercorps bevel ge geven om de overstroming van de Yzer- vlakte en de vernieling der bruggen voor te bereiden. Met behulp van de Fransen geschiedde zulks op 28 Mei en slechts de brug van Nienwpoort kon niet tijdig wor den vernield. Ook de verwijten ten aan zien van de havens van Zeebrugge wor den afdoende weerlegd. De Koning acht het tenslotte onduld baar, dat „twee Belgen, die de hoogste functie in het land hebben vervuld, de eer van het land, van het leger en van de Koning op het spel hebben gezet." Westerling bezet politie bureau te Djakarta (Bat.) In de stad zijn talrijke ongeregeldheden gaande De zgn. groene en rode baretten van de voormalige speciale troepen zijn om 16.00 uur, na vuurgevechten, de politiekazerne van de stad Dja karta (Batavia) binnengedrongen, aldus vernam Anetavan de zijde van de politie. Volgens de politie zijn de ongere geldheden op verschillende plaatsen in het centrum van Djakarta om streeks half vier begonnen en wordt o.m. gevochten in de buurt van Sawa Besar, waar zich de politieka zerne Karang Anjer bevindt. Ver schillende straten in het stadscen trum zijn afgezet, o.m. de Pasar Baru, de grootste winkelstraat, enkele tien tallen meters van het gebouw van het persbureau Aneta. Van de zijde van de politie werd voorts aan Aneta medegedeeld, dat de mobiele brigade, de polisi militer, troepen van het basiscommando en een overvalspa- trouille naar Sawa Besar zijn gedi rigeerd. De politiekazerne bij de Pasar Baru te Djakarta (Batavia) ligt on geveer 1 km van het centrum der stad, waar zich het paleis van Soe- karno en verschillende andere rege- ringsbureaux Joevinden. Reuter bericht omtrent de bezet ting van het politiebureau te Dja karta, dat dit geschiedde door een groep van het leger van Westerling. Meer ambtenaren voor afwerken van demobilisatie Het personeel van de gewestelijke kantoren van de sociale dienst van 't mi nisterie van Oorlog wordt door extra arbeidskrachten en hergroepering op de vereiste sterkte gebracht, zo heeft mi nister Schokking op vragen van het Tweede Kamerlid Vermeer (Arb.) ge antwoord. Een deel van het personeel is met groot verlof en door de versnelde demobilisatie is het werk toegenomen. In overleg met minister Joekes worden de kantoren zo veel mogelijk van technisch werk ontlast, maar het ministerie van oorlog bly'ft verantwoordelijk voor een goed verloop van de demobilisatie. DE SOWJETUNIE ERKENT REPUBLIK INDONESIA SERIKAT Westerling heeft verbinding Batavia-Bandoeng afgesneden T"vE SOWJET-UNIE HEEFT BESLOTEN de Republik Indonesia Serikat als een LJ souvereine staat te erkennen en diplomatieke betrekkingen aan te knopen. Het besluit van de Sowjet-Unie werd medegedeeld in een nota, welke Woensdag j.l. door de onderminister van Buitenlandse Zaken, Gromyko, aan de Nederlandse ambassadeur is overhandigd in antwoord op een op 24 December j.l. aan deze overhandigde nota, waarin de hoop werd uitgesproken, dat de Sowjet-Unie Indo nesië zou erkennen. Mag men het Franse persbureau A.F.P. geloven, dan schijnen verbrokkelde be richten et op te wijzen, dat er nieuwe aanvallen zijn gedaan door Westerlings leger van de Ra'.u Adil, waarom de stad Poerwakarta aan de weg Djakarta (Ba tavia)—Bandoeng tot een gesloten stad verklaard en de spoorwegverbindin gen tussen Poerwakarta en Bandoeng zijn verbroken. Antara beweert, dat in die omgeving 200 man van Westerling gearresteerd zijn. Eveneens verbroken zijn de spoorwegverbindingen Djokja kartaBandoeng. Een woordvoerder van de Indonesische regering weigerde zioh uit te laten over bericht betreffende een aanval van opstandelingen met 9 legerauto's op een Indonesische post te Padalarang. Het optreden van kapitein Westerling ■heeft een felle reactie uitgelokt te Washington, waar de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken verklaar de, dat hij diens aanval afkeurde. Cochran had hem medegedeeld, dat de toestand een ernstig karakter had aan genomen, terwijl Hatta had te kennen gegeven, dat hij Westerlings troepen hide liquideren. Intussen heerst er ook beduchtheid in Oost-Java. De chef-staf van de eerste divisie der TNI, overste Suiwando, zeide te Soerabaja, dat dergelijke gebeurtenis- Dok in Oost-Java niet tot de onmo gelijkheden behoren, waarbij hij mel ding maakte van een incident te Malang. een schietpartij is voorgekomen tussen TNI en KNIL-soldaten. Deze was voortgesproten uit een twist tussen twee personen, doch moest niet te licht wor den opgevat, daar er reeds meer inciden- en waren voorgekomen. Deze onaangename gebeurtenissen zijn olgens Suiwando het gevolg van de ge brekkige voorlichting aan het personeel de KNIL, dat volkomen in het duis ter tast over zijn toestand- Hierdoor ont staat onrust en mensen als kapitein Wes terling weten hiervan gebruik te maken, ildus Suwando. De toestand in Bandoeng. Te Bandoeng is nu een bezoek gebracht door de sultan van Djokja en de 60 ge sneuvelden van de TNI zijn onder grote belangstelling begraven. Patrouilles van de TNI patrouilleren i een lege en angstige stad, aldus seint Reuters correspondent Laming. Op de verlichte terrassen van de huizen zitten de Europeanen met een ostentatieve on verschilligheid en het grootste deel der bevolking houdt deuren en vensters ge sloten. Ook Nederlandse pantserwagens doorkruisen de stad. Het leger van de Ratu Adil is in de bergen verdwenen met hetzelfde gemak als waarmede het ae stad binnenrukte en voorzover de correspondent \jreet, is er nog geen bevel gegeven tot arrestatie van kapitein Wes terling. Dinsdag reed de correspondent onder begeleiding van een Nederlandse pantserwagen naar Garoet. Langs de weg zag men geen verkeer en de kampongs waren verlaten. Alleen bij de concen tratiepunten der Nederlandse troepen leek liet leven zijn gewone gang te gaan. Onderweg werd men verscheidene malén aangehouden door patrouilles van de TNI, gewoonlijk bestaande uit een half dozijn sleoht gewapende knapen, die 'hun zenuwachtigheid trachtten de ver bergen achter bravour. Het Neder landse leger, goed gedisciplineerd, is meer bevreesd voor politieke verwikke lingen dan voor gevechten. Neutrale militaire waarnemers zijn onder de in druk van de wijze, waarop de Neder landers het personeel van het KNIL ir. de hand hebben in een situatie, waarin zijn sympathie klaarblijkelijk aan de kant van Westerling is. De Indonesische 'beschuldigingen hebben de Europeanen geërgerd. Zy beweren, dat het alleen aan de tussenkomst van de Nederlan ders te danken is, dat de Indonesische legerafdelingen niet in de pan zyn ge hakt. Sukarno vertoeft inmiddels te New Delhi en heeft daar in tegenwoordig heid van premier Pandit Nehru en de Nederlandse ambassadeur er op aange drongen dat India hem zal steunen in zijn pogingen om de hand te leggen op Nieuw-Guinea. Van der Waals vanochtend terechtgesteld Vanochtend is het doodvonnis voltrok ken aan Anton van der Waals, door wiens verraad zovele uit Engeland afkomstige geheime agenten in handen van de S.D.- leider Schreieder, de regisseur van Englandspiel, werden gespeeld. Op de ingediende gratieverzoeken is afwijzend beschikt. Het B.G. te Den Haag had Van der Waals tot de doodstraf veroordeeld, welk vonnis door de Raad van Cassatie werd bekrachtigd. Saatrube bracht kinderen naar de gaskamer In cassatie tot de doodstraf geconcludeerd Drie-en-negentijg Joodse landgenoten, waaronder twee kinderen van drie jaar, zijn door toedoen van de 41-jar. Amster dammer H. C. Saatrube hun gang naar de gaskamer gegaan. Gisteren stond Saat rube, die wegens zijn werk bij de Kolonne Henneicke door het B.G. te Amsterdam tot de doodstraf is veroordeeld, voo Raad van Gasatie terecht. Hij gaf toe vol komen fout te zijn geweest. De p.-f. con cludeerde tot verwerping van het beroep. Uitspraak over 4 weken. Dochter deé huizes velde „zware jongen" Toen de dochter des huizes van een famlie aan de Willem van Oranjelaan in Den Bosch Dinsdagavond haar kamer binnenkwam en het licht aandraaide, ontdekte zij in een hoek 'een vreemde man. De kerel trachtte te ontvluchten, maar zij vloog hem te lijf en bij een kort gevecht stootte ze hem met het hoofd tegen een balk. Toen vader en broer toe snelden. was het pleit met een harde ..linkse" -tegen de kin weldra beslecht. De recherche herkende de insluiper iemand, die al zes jaar gevangenis achter de rug heeft. De mian bleek reeds gouden en zilveren voorwerpen in de zak gesto ken te hebben. Bewoners van „Nieuw Nederland' deden in morphine Wegens handel in morphine is de Eite- naar E. F. gistereh door de Arnhemse politierechter bij verstek tot zes maanden veroordeeld. Zekere J. V., eveneens Elten, en drie ahderen kregen maanden. V., die in de oorlog „Sanitater" in het Duitse leger was, had tien ampul len morphine in zijn bezit. De prijzen varieerden van f30 tot f40. De nieuwe koffiebon: 424 Bon 424 Algemeen is aangewezen voor het kopen van 125 gram koffie. Deze bon kan met ingang van morgen worden gebruikt en bljjft geldig voor het kopen bjj de detaillist tot uiterlijk 12 Februari. Het rantsoen moet dienen voor zes we ken, zodat op 9 Maart een nieuwe kof fiebon zal worden aangewezen. Bonnen van de voedingsmiddelenkaar- ten 909 met een lager nummer dan 424 kunnen worden vernietigd. De rantsoen- waarde van de in omloop zijnde rant soenbonnen HD en BD één rantsoen, blijft onveranderd 125 gram koffie per bon. Gesmokkelde juwelen van Duitser werden verduisterd Verdacht van verduistering van ju welen ter waarde van f 4000 is G. P. te Venlo gearresteerd. De Duit ser B. G. smokkelde de sieraden reeds geruime tijd geleden naar ons land en stelde ze om te bewaren ter hand aan P. Deze heeft de kostbaarheden voor een spotprijs in Amsterdam verkocht. De opkopers zijn nog niet achterhaald. De verduistering kwam aan het lacht, toen de Duitser werd aangehouden, omdat hij geen wettige verblijfsvergunning had. Wy kennen mevrouw Roosevelt reeds als presidentsvrouw en als lid van de Verenigde Naties, maar vandaag zien we haar als overgrootmoeder van Nicolaas Delano Seagraves, met wie zy dezer dagen voor het eerst kennis maakte. Het huis gaat aan de wandel. Door het smelten van de sneeuw was de grond in de buitenwijken van Seattle (Washington) een glibberige massa geworden. Daardoor gleed een woonhuis, dat tegen de helling lag, maar liefst zes meter weg. Het zal heel wat moeite kosten, om de woning weer op de oude plaats terug te krygen. Eerste Kamer neemt wetsontwerp P.B.O. aan Staatssecretaris V. d. Grinten sneert: „Tegenstemmers niet te tragisch nemen (Van onze parlementaire redacteur) HET ZAL ONZE LEZERS WEL NIET VERWONDEREN te vernemen, dat de Wet op de Publiekrechtelyke Bedryfsorganisatie door de Eerste Kamer is aangenomen met 30 tegen 11 stemmen. Oat hadden wy gister al voorspeld en er kwam weinig waarzeggery by te pas. Tegen stemden de V.VJ)., de C.H.U. en de A.R., met uitzondering van de heer Schipper. En natuurlyk ook de communisten. Vóór de communist Van Santen had- en niet voor niets had de heer Anema den nog gesproken de heren Regout (KVP) en Molenaar (WD). Had communistische afgevaardigde gezegd, dat de positie van de arbeider toch niet veranderde en dat de PBO slechts strekte tot een versterking van de mo nopolies die het bedrijfsleven beheer sten, de beide vertegenwoordigers var 'het werkgeeversstandpunt hadden zich heel wat kalmer uitgedrukt. De heer •Molenaar wist, dat de PBO er zou komen en hij was er niet tegen, maar de grond wetsschennis zat hem hoog- Stelde de heer Van Santen het nog zo, dat deze PBO een regelrechte voortzetting was van de onder de Duitsers ingestelde Regeling-Woltersom, de heer Regout daarentegen was bereid vóór te stem men. En de heer Van Santen, die een lijn trok tussen Woltersom en PBO, legde na druk op de vergelijking, dat Woltersom werkte voor de Duitse oorlogsvoering en de PBO voor het Marshallplan. Hoe sober sprak de AR afgevaardigde Tjalma. die slechts wenste te weten of gemeen te- en andere overheidsbedrijven buiten de regeling zouden blijven. In die sfeer antwoordde de regering. Een voortreffelijke rede hield de jonge minister Van den Brink, een genot om naar te luisteren,kort, verstandig en op 'ht peil, dat men zo gaarne meer ge bruikt zou zien in ons parlement. Zeker, er zaten aanvechtbare punten in, maar in 'het geheel geen woord, dat niet ge meend- en doorvoeld was. Maar waarom het de minister een deel van de verde diging over aan zijn staatssecretaris Van der Grinten? Deze had het in de Tweeed Kamer toch al tamelijk bont gemaakt Twentse textielarbeidsters staken voor de 5 pet. In de textielfabrieken „Roombeek" en de „N.V. Tetem" te Enschede hebben 135 leden van het personeel, voorname lijk meisjes, 'het werk neerglegd. De oorzaak van deze wilde staking is, dat de 5 pet loonsverhoging niet wordt toe gepast voor personeel, dat boven het maximum wordt beloond- Misschien zul len ook verscheidene niet-stakers ge dwongen worden, het werk te laten rusten. Motorschip Delftdijk werd twee voet opgetild Niemand van de 68 koppen liep lefsel op De Delftdijk (10.000 ton) van de Hol land-Amerika Lijn, die Dinsdagavond bij het Duitse Waddeneiland Norderney op mijn is gelopen, werd gisteravond door vier Duitse sleepboten Bremerhaven binnengesleept. De kapitein, Harm. Olden- burger, verklaarde, in tegen9teling met jegere berichten, dat niemand van de koppen tellende bemanning enig letsel heeft opgelopen. Door de ontploffing werd het schip twee voet opgetild. De eerste uren werkte de ihele beman ning aan het stoppen van het lek, dat in de romp van het schip was geslagen. De oorzaak van de explosie was een drijven de mijn. Het schip zal door de werven van Norddeutsche Lloyd worden hersteld. DAT op 11 Februari in Amsterdam de eerste plenaire zitting van de interna tionale federatie voor reclameclubs wordt gehouden en tegelijkertijd het derde lustrum der A'damse club van 40 wordt gevierd. DAT waarschijnlijk door kortsluiting de boerderij van G. Boerema te Wartena uitbrandde en het vee alsmede het hooi kon worden gered- DAT De Bijenkorf in Amsterdam voor zijn kantoren het aangrenzende gebouw „Nedeximpo" met 5 verdiepingen en 50 vertrekken heeft aangekocht. DAT in de vacature-mr A. W. Haan te Sneek (die tot kantonrechter is benoemd) als gedeputeerde van Friesland is geko zen de heer S. Abbema te Lollum (A.R.) DAT de onlangs eervol ontslagen Rijkszuivelconsulent ir A. Hyikema, ruim 1000 voormelkers en 15 000 melkers en melksters heeft opgeleid. DAT Vlissingen dezer dagen weer het vooroorlogse record van 23.113 inwoners heeft bereikt. DAT de hoofdweg Belgische grens Antwerpen tussen Wuustwezel (dorp) en Maria ter Heide (Brasschaet-Poly- goon) wegens het aanbrengen van een nieuw wegdek voor verkeer uit het Noor den is gesloten. DAT de drukke spoorwegovergang bij het station EdeWageningen (spoorlijn UtrechtArnhem) vermoedelijk wordt verbreed en daarnaast een voetgangers tunnel komt. DAT de gemeentebegroting van Deven ter voor het eerst sinds jaren sluitend is en men plannen maakt voor de bouw van een sportfondsenbad en nieuwe gebouwen voor lagere scholen, U.L.O-, gymnasium. meisjes-H.B.S. en schippersschool. DAT de Union, de Ned. Chr. Ver. tei behartiging van de belangen van jonge meisjes, in Amsterdam weer een bemid delingsbureau voor huishoudelijke hulp heeft geopend. DAT het CNV op 2 Febr. in het gebouw voor Christelijk Sociale Belangen te Utrecht een studieconferentie houdt, waarin de seer. D. W. Ormel zal spreken over Arbeid en Arbeidsverhoudingen in Amerika. DAT het aantal woningzoekende ge zinnen in Barneveld steeg van 502 op 1 Januari 1949 tot 604 op 1 Januari j.l. waarvan 20 pet. uit meer dan 4 personen bestaat (landelijk gemiddelde 8 pet). DAT de bedrijfsgroep Bedryfshoreca over 1950 van haar leden geen bijdrage zal vragen. DAT tot direfcteur van de P.T-T. te Waalwijk is benoemd de referendaris ter inspectie te Breda, W. de Bruijn. DAT het aantal slachtvarkens op het abattoir te Nijmegen i.v-m. de uitvoer van bacon naar Engeland wordt opgevoerd van 250 tot 500 per week, waartoe het slachthuis moet worden uitgebreid- DAT het salaris van gedeputeerde sta ten van Friesland is verhoogd van f5000 tot f5500. DAT de A'damse raad f 864.000 voteerde voor de bouw van 4 Finse houten scholen, welke in 15 jaar zullen worden afgeschre- DAT de A'damse raad het voorstel tot gelykstelling van openbaar en bijzonder kleuteronderwijs met 24-8 stemme.: (CPN) heeft aangenomen. hem by voorbaat al een veeg uit de pan gegeven. Zijn betoog was een voorbeeld van hoe het beslist niet moet Veel te lang, veel te eigengereid, veel te weinig echte argumenten en dan alles nog be kroond door een paar volzinnen, die wij u, lezer, niet gaarne zouden onthouden. Deze eveneens jeugdige staatssecreta ris had het nuttig gevonden, de leden van de Eerste Kamer, die vele oud-mi nisters en nog meer bekwame politici telt, een lesje te geven in zaken, die vele dezer heren al persoon-lijk hadden be handeld, toen de staatssecretaris nog leerde lezen. Hy slaagde er niet in (wy zeggen dat niet zo maar) ook maar een schijn van bewijsvoering te leveren tegen de zeer ernstige verwijten van grondwetsschennis, die hem werden ge maakt. Nu is schennis van de Grondwet toch geen sinecuurtje. Niettemin zeide de heer Van der Grin ten letterlijk: „Wij moeten de tegen stemmers niet al te tragisch nemen" en of dit nog niet voldoende was: „Als de wet aangenomen is, is de vraag van de grondwettigheid maar een episode" Ja, dat zegt een lid van de regering tegen de Eerste Kamer van de Staten- Generaal. Zijn woorden en de zeer ern stige opvattingen der tegenstemmende leden worden gelijkelijk en voor altyd vastgelegd in de Handelingen, het woor delijk Kamerverslag. Zeer zelden slechts zouden wy onze plaats op de perstribune willen verruilen tegen die van een Ka-' merlid. Gisteren hadden wij dat wel ge wild. Opdat onze onvriendelyke woorden aan het adres van Z.E. Van der Grinten evenzeer vastgelegd zouden worden, wetende dat onze woorden slechts ver huizen naar de legger van onze krant bouden wy ze maar voor ons. Alleen daarom Industrialisatie Het dunkt ons verstandig, dat de lei ding der A.R.-party als een der onder werpen, te behandelen op de partij- conferentie welke te Den Haag wordt gehouden, heeft gekozen: over de hui dige stand van het industrialisatievraag- stuk. Het is al evenzeer verstandig, dat zij dit onderwerp heeft laten behande len door een industrieel uit de practyk, mr. J. Meynen. In het in druk verschenen referaat neeft deze natuurlijk het vraagstuk niet volledig in beschouwing kunnen nemen. Daarvoor vertoont het teveel kanten. In dit referaat wordt in het byzonder aan dacht geschonken aan economische en financiële aspecten en aan de noodzake- lykheid van mensen, die de industriali satie kunnen leiden en stuwen, aan het kader dus en deszelfs opleiding. Daarnaast zijn er nog andere aspecten welke niet minder de belangstelling verdienen. Wy' denken aan de industriali satie als een geestelijk vraagstuk, aan de gevolgen van een voortschrijdende industrialisatie voor het totale beeld der bevolking. Men zegt wel. dat de indu strialisatie het nihilisme in de hand werkt. Wanneer dat waar is. hoe kan dat dan zo goed mogelijk worden be streden? Hoe kan ook het gevaar wor den bestreden van een toenemend in- dustrieproletariaat? Is de kerk op dit alles voorbereid? Dat zijn ook vragen die rijzen, naast die van de industriali satie als economisch en financieel pro bleem. Waarin mr. Meynen stellig geslaagd is, s om nog eens aan te tonen, dat /sr- dere industrialisatie van Nederland vol strekt noodzakelijk is. Tot 1960 moet gerekend worden met een toename van de beroepsbevolking met ongeveer 500.000. In industriecyfers omgezet betekent dat b.v. 5000 onder nemingen met elk 100 man perceel In dit verband onderstreept mr. Meynei nog eens, dat in Nederland reeds in di jaar 1950 de arbeidsproductiviteit in be staande bedrijven door rationalisatie be langrijk moet worden opgevoerd. Pro ductie is het parool. Wil er eten zijn voor de Nederlandse monden en willen wij ons levenspeil handhaven. Het vrij komende arbeiderspotentieel moet dan aan het werk gezet worden aan nieuw aan te schaffen machines, hetzij in be staande bedrijven hetzy in nieuw op te richten. Inderdaad, het is ogenschynlyk met die industrialisatie een wat raadselachtig iets Aan de ene kant moet door rationa lisatie de productiviteit worden opge voerd en komen daardoor ook arbeids krachten vrij. Maar aan de andere kant dient diezelfde industrialisatie mede om werkloosheid onder de snel toenemende bevolking tegen de gaan. Het lijkt even vreemd. Maar voor wie even nadenkt is het dat niet. In dit alles spreekt ook de kwestie van wat men noemt het geschikte klimaat voor de industrialisatie: Het komt hier op neer: industrialisatie moet nu ook mogelijk gemaakt worden. Het is begrypeiyk. dat mr Meynen dan ruime aandacht schenkt aan de belang rijke vraag naar „het geschikte project". Dat project behoeft lang niet altijd een groot project te zyn, integendeel, juist bij kleinere industrieën komt soms een voortreffelijke industrialisatie voor. Bij die vraag naar het project rijzen intussen de problemen. Daar is b v. het probleem, of de Overheid moet bijspringen in het dragen van de risico's, zoals de Overheid thans reeds doet in de bouwnijverheid. En dan is er de kwestie van het tarief beleid. Wenst, zo stelt mr Meynen het, de geest des tyds slechting van tolmuren, dan is dat des te beter, maar dan zal de nationale gemeenschap toch andere wegen van gemeensehapshulp moeten vinden dan die waaronder de ons voor- tgestreefde landen hun voorsprong Ouderdoms- en Invaliditeitsuitkeringen O worden met 5 pet verhoogd Deze maatregel kost de Schatkist l9/i millioen per jaar Met terugwerkende kracht Januari j.l. af zullen, krachtens teren bij de Staten-Generaal ingediend wetsontwerp de uitkeringen volgens de Noodwet ouderdomsvoorziening tijdelijk worden verhoogd met 5 pet Sedert 1 November 1948 werd reeds een bijslag verleend van f 2.50 per maand voor gehuwden en f 1.50 per maand ongehuwden. Voor de berekening van de nieuwe 5 pet. toeslag zullen deze „oude" bijslagen gerekend worden, als maakten zij deel uit van de eigenlijke uitkering. Dit betekent dus, dat ook over de oude toeslag de nieuwe van 5 pet. wordt be rekend. Hetzelfde wetsontwerp voorziet in he! verlenen van een tijdelijke bijslag var 5 pet. op renten ingevolge de invalidi teitswet. Deze maatregel geldt echter uitsluitend voor de invaliditeitsrenten BIJISA MlLLIOmAlR Dezer dagen kreeg de hoogoven-ar beider C. Hoogduin uit Haarlem be zoek van een „notaris", die hem de vreugdevolle medeling kwam doen, dat zijn rijke oom in Amerika hem één millioen dollar en een grote boerderij in Californië had nagelaten. De oom was sedert zijn 16e jaar in de Ver enigde Staten en het zou misschien wel kunnen zijn, dat de vreugde de heer Hoogduin over het plotselinge millioen groter was dan zijn verdriet over het plotselinge verlies van zijn oom. Trots deed hij aan de pers mede- dlineg van zijn fortuin en reeds waan de hij zich in het Verre Westen als heerser over cowboys en grote paarde- toeterijen. Helaas dit alles mocht niet waar zijn. Gisteravond deed de eendagsmilli- onnair de verbijsterende ontdekking, dat hij met zijn millioenen het slacht offer was geworden van een „grap" van een „goede vriend". Deze had hem de pseudo-notaris met het schone ver haal op het lijf gestuurd om daarna op veilige afstand te genieten van het effect van zijn „schalksheid". Intussen vindt de heer Hoogduin geen rust om zijn nieuwe situatie na het verlies van zijn fortuin te over peinzen, want z\jn woning in Haar lem is omsingeld door een leger jour nalisten en persfotografen, die er het hunne van willen hebben. de weduwenrenten (dus niet voor dt De invaliditeitsrenten en de weduwen- renten zyn reeds verhoogd met een toe slag van 100 pet., terwijl aan gehuwde rentetrekkers een gezinstoeslag van f35 per maand wordt verleend. Ook deze bij slagen zullen met 5 pet. (tijdelijk) ver hoogd worden. De kinderbijslag voor rentetrekkers bedraagt op het ogenblik fll voor de eerste drie kinderen en, te rekenen van het vierde kind, f 13.50 per kind, per maand. Het ingediende wetsontwerp voorziet eveneens in een tijdelijke ver hoging van deze bedragen met 5 pet. De regering becijfert, dat al deze maat regelen de schatkist 9*4 millioen gulden per jaar zullen gaan kosten. Men zal zich herinneren, dat dit com plex van maatregelen reeds was aange kondigd, toen het toestaan van een alge mene loonsverhoging van 5 pet. werd be kend gemaakt WEERBERICHT Lichte vorst Tot morgenavond verwacht De Bilt: Droog weef m-t enkele overdrijvende wol kenvelden en hier en daar ochtendmist. Zwakke tot matige wind, hoofdzakelijk tussen Zuid en Oost. Van nacht en morgenochtend lichte tot matige voTst en morgen overdag lichte vorst tot temperatuur om het vriespunt. (Opgemaakt te 10 uur). ZON EN MAAN Vrijdag 27 Jan.: zon op 8.29, onder 17.18. Maan op 11.26, onder 2.57. 2 Febr. VJd. (Advertentie) ZUIVER WOLLEN Leidsche Dekens <0u „HET LEIDSCHE WOLLEN DEKENHUIS"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | | pagina 1