llirume £ri3tërije dTouranl
Kapitein Westerling rukt met zijn leger
Bandung binnen
Wist U
MAANDAG 23 JANUARI 1950
BUREAUX: Hoge woerd 103
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710 Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: f 4.15 p. kwartaal;
f 0.32 per week.
ADVERTENT1ËNt 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJKE ATIOJS AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Dertigste jaargang No 8027
.Staatoostlct; Is qfieftfeoen
tnyn bert in tegtjeaspocf
Nieuwjaarsrede
van de burgemeester
Wil clr Hirschfeld Nederlandse
soldaten inzetten?
VOLGENS REUTER IS KAPITEIN WESTERLING met zijn leger v an de Ratu
Adil hedenmorgen vroeg Bandung binnengerukt. Reuters correspondent seint
nog, dat af en toe een geweerschot of het geratel van een machinegeweer de
stilte verbrak. Niets wees op enig verzet van de troepen der R.I.S. Enkele
voor de aanval vertelde kapitein Westerling hem, dat hy van plan was de T.NJ.
van de republiek, in West-Java en Djakarta (Batavia) op te rollen, het kabinet
te arresteren en een nieuwe regering te laten vormen.
Later werd gemeld, dat Westerling
het hoofdkwartier van de T.N.I. te Ba
tavia en ook de 'belangrijke garnizoens
stad Tjimahi had bezet.
Een woordvoerder van de T.N.I. te
Djakarta (Batavia) beweerde, dat Ban
dung „door 600 man ongeregelde troepen
dat deserteurs der Nederlandse strijd
krachten deel uitmaken van de troepen
van kapitein Westerling.
Het hoofd van de Indonesische politie
te Buitenzorg meldt, dat de toestand te
Buitenzorg, Tjiandjur en Sukabumi vol
komen rustig is.
ich bevindt
In verband met de actie van kapitein Westerling en de nog niet te berekenen
kansen, dat deze naar andere delen van Java overslaat, is het van groot be
lang te weten, waar de Nederlandse troepen liggen. Dit kaartje geeft de ver
spreiding van de Nederlandse troepen aan.
uit het Westen en Noorden werd
gevallen."
Het kabinet van de R.I.S. was in
gadering toen de aanval begon. Hatta
brak de vergadering af om met dr
Hirschfeld overleg te plegen, daarna gaf
hy de verklaring uit, dat gezamenlijk
worden opgetreden.
Een Indonesisch woordvoerder vertel
de daarop het verhaal, dat de Neder
landse legerautoriteiten zouden pogen,
de „Nederlandse deserteurs" in bedwang
te houden, die in het leger van Wester
ling dienen.
Het Nederlandse leger heeft nog
divisiehoofdkwartier te Bandung, n
alle Nederlandse strijdkrachten zijn daar
in kazernes geconsigneerd.
Westerlings troepen hebben ook het
hoofdbureau van politie te Bandung be
zet. Het normale contact met Djakarta
(Batavia) werd verbroken, toen eei
telefooncentrales in handen der
vallers viel.
Van de zijde van de Nederlandse troe
pen te Bandung is verklaard, dat de
strijdkrachten in de kazernes zullen blij
ven in afwachting van instructies.
Volgens Reuters correspondent ston-
den Nederlandse burgers aan het hoofd
I van enkele pelotons van Westerling. De
aanvallende troepen waren in groene
uniformen gekleed, gedeeltelijk gemoto
riseerd en hadden de beschikking over
♦voldoende automatische wapen. Zij ver
telden aan de correspondent van Reuter,
dat kort na het begirt van de aanval de
Indonesische strijdkrachten, die de dor-
NOG T.NJ. TE BANDUNG?
Het basiscommando van de T.N.
Bandung meldde vanmorgen 11 uui
vatijd, dat de T.N.I. te Bandung en
geving tegenmaatregelen heeft getrof
fen en dat de gevechten voortduren. De
correspondent van Aneta telefoneerde
om half twaalf, dat de toestand te Ban
dung voorzover viel na te gaan, betrek
kelijk rustig was, doch omtrent de wer
kelijke toestand viel niets te zeggen. In
de omgeving van het Preangerhotel
de Grote Postweg was omstreeks 10
nog een korte schietpartij.
Het ministerie van Verdediging der
R.I.S. meldt, dat „deserteurs" onder be
vel van kapitein Westerling uit Tjimahi
en Lembang oprukten naar Bandung,
gebruik makende van vrachtauto's. Dit
optreden begon tussen 5 en 6 uur. Wat
hij met „deserteurs" bedoelde, kon de
woordvoerder van het ministerie niet
zeggen. Later meldde een communiqué,
Vandaag stellen tvij U voor:
Soldaat DAAN HEYMANS.
Medusastraat 7a, Leiden.
Soldaat Heymans schrijft ons uit Kaband
jahé het volgende:
Hoewel ik al eens in de rubriek „Vandaag
willen
ten plaatsje
vader heeft namelijk op 21 Januari {Zater
dag j.l.j tegelijk met mij, zijn verjaardag ge
vierd. Ik zou het zo aardig vinden, hem
van uit deze rubriek te mogen feliciteren
te meer daar dit mijn laatste verjaardag
in de tropen zal zijn, want over niet al te
lange tijd hopen we naar het vaderland
Groote Beer" bracht ons in Indonesië
(Sumatra), waar we onze diensttijd nog
steeds in de bergen doorbrengen. We heb
ben hier goede, maar ook minder goede
lijden meegemaakt. Thans lig ik met een
groot aantal militairen in het dorp Ka-
bandjahé, het centrum van de Karovlakte.
Binnenkort gaan we echter deze vlakte ver
laten in verband met de concentratie der
Tegenwoordig ben ik kok en dat is niet
slecht. De jongens, die hier gelegerd zijn.
maken van de inhoud van de rimboekisten.
die u~e .piochten ontvangen, in hun vrije tijd
een dankbaar gebruik. Ook de Kerstpak-
Wel op z'n plao
i de gei
lelper
leker
Bij het grote militaire vliegveld Andir
en ook het burgervliegveld is niet ge
vochten. Nederlandse militaire trans
portvliegtuigen hebben 250 man speciale
politie der R.I.S. naar Andir overge
bracht om dat te bewaken. Deze man
schappen zullen op het vliegveld blijven
en niet de stad binnenrukken. Het bur-
gervliegverkeer tussen Djakarta (Ba
tavia) en Bandung is beperkt, ofschoon
er nog twee vliegtuigen vertrokken zijn.
Gemeld wordt dat de troepen van ka
pitein Westerling (het leger van de
Vorstin van het Recht) vanochtend om
3 uur 30 eerst Tjimahi aanvielen en een
grote hoeveelheid materiaal buit maak
ten. Daarna pas rukten zij op naar Ban-
Van Indonesische zijde deelt men mede,
dat de troepen van de R I.S. benoorden
de spoorlijn stand houden. De stad zelf
als uitgestorven.
Grepen onze troepen in?
Westerling trekt zich terug
Een niet geheel duidelijk bericht van
Reuters correspondent te Bandung maakt
melding van ingrijpen van Nederlandse
troepen. Om 16 uur 30 (9 uur 30 Neder
landse tijd) beheersten zij een bepaald
deel der stad en de strijdkrachten van
kapitein Westerling trokken zich blijk
baar na informele overeenstemming met
de Nederlanders, terug. In de buiten
wijken hoorde men af en toe mortier-
doch verder was alles rustig, aldus
de correspondent.
Generaal Van Lapgen, die vanochtend
naar Bandung vloog, heeft zich
hoofd geplaatst der Nederlandse troepen
Gemeld wordt dat een deel
speciale corps, dat vroeger onder Wes
terling stond, zich bij hem heeft
gesloten. Volgens Aneta arresteerden
Westerlings troepen burgers, die op
vrachtauto's werden weggevoerd.
De troepen van kap. Westerling
centreren zich volgens Reuter rondom
Andir en de troepen van de R.IS. rond
om Dembang. De Nederlanders patrouil
leren in Bandoeng. Ned. vliegtuigen
vliegen boven de stad. Amerikaanse
Australische miL waarnemers van
UNCI begaven zich onder het vuur
sluipschutters naar het Ned. hoofdkwar
tier.
Reuter berioht. dat troepen van Wes
terling gelijktijdig aanvallen moeten
hebben uitgevoerd op Indonesische le
gerposten op geheel West-Java, som;
gesteund door de Darul Islam. Ook heet
het, dat Westerling commandogroepen
liet infiltreren in Djakarta, maar
weer terugtrok.
Ir Sukarno is naar India
vertrokken
President Sukarno is heden naar India
vertrokken om de viering van de uitroe
ping der 'republiek bij te wonen. Hi.
wordt vergezeld van de kolonels Nasu-
tion en Sunkono.
Rij-examinator werd door trein
gegrepen, maar bleef kalm
De heer Pais uit Emmen reed Zaterdag
met zijn auto op een onbewaakte ovei
in de bebouwde -kom aldaar tegen
personentrein uit Nieuw-Amsterdam. De
auto werd door de locomotief vijf meter
meegesleurd. De inzittende -redden zijn
leven, door snel op de zitplaats naast het
stuur te kruipen. De andere zijde
auto werd -geheel vernield.
De heer Pais is examinator v<
vaardigheidsexamens.
De voormalige res.-kapitein van het
K.NJ.L., Westerling, die hedenmor
gen met zijn troepen Bandung is
binnengetrokken.
Bereidt R.I.S. landing voor op Nw-Guinea?
1 EEN ZONDAG in zijn tijdelijk hoofdkwartier nabij Bandung gegeven pers
conferentie heeft kapitein Westerling onthuld, dat de regering der Republik
Indonesia Serikat van plan is een inval te doen in Nederlands Nieuw-Guinea, en
dat nog wel op een ogenblik, waarin zij alle krachten behoorde in te spannen
in eigen land voor orde en rust te zorgen. Ik weet, zeide kapitein Westerling,
mensen van het Indonesische leger, dat er landingsdetachementen voorzien
landingsvaartuigen, worden opgeleid, zowel openlijk als in het geheim, om
deze landing in Nederlands Nieuw-Guinea uit te voeren. Of men de moed bij elkaar
kan rapen om tot deze daad over te gaan, is een andere vraag.
Wat zijn eigen plannen aangaat, zeide
kapitein Westerling, dat hij een goede
regering wilde en orde en rust, niet al
leen in West-Java, maar in geheel In
donesië. In weerwil van de dreigemen
ten der R.I.S., dat zij hem zou laten
arresteren, bevindt hü zich nog steeds
op vrüe voeten, want zün arrestatie zou,
naar hü zeide, ernstige gevolgen heb
ben, daar hü in staat is een massabe
weging te ontketenen onder het volk,
welke de regering kan omverwerpen.
Kapitein Westerling zeide, niet bang
te zün voor het Indonesische leger, ter-
wyl de politie met hem bevriend is en
ook de bevolking van West-Java weet,
dat hü haar vriend is.
Enige van de ondercommandanten van
de kapitein, die bü het onderhoud tegen
woordig waren, zeiden, dat het Indone
sische leger slecht wordt aangevoerd.
Groninger liep al dagen
met moordplannen
Had ook de hand aan zichzelf willen
De 46-jarige toneelknecht van het
Groninger Concerthuis W. Jdie zo
als wij reeds meldden Zaterdagmor
gen de 24-jarige Lida Kos met een mes
heeft 'vermoord, is sinds een jaar ge
scheiden van zijn vrouw. Hij zou reeds
enkele jaren een verhouding met he:
meisje hebben gehad. Zij wenkte in een
strijkinrichting naast het Concerthuis
moest om half acht met haar arbeid
beginnen. De toneelknecht wachtte haar
op. Voorbijgangers hoorden om hulp
roepen, doch men schonk geen aandacht
aan het geval. Men meende dat er ge
stoeid werd. Toen het meisje naar de
kelder werd gesleurd, hoorde men een
hevig gegil en „moord"-geroep. Een
glazenwasser schoot toe en vond het
meisje, hevig bloedend, op de grond lig
gen. Met behulp van een agent kon de
toneelknecht, die het meisje nog trachtte
te wurgen, worden overmeesterd. He'
•as echter voor het slachtoffer te laai.
Na zijn arrestatie verklaarde de man,
dat zijn wraak gekoeld was. Hij zou
reeds een week lang van plan zyn ge-
mej. Kos te vermoorden. Ook had
hij daarna de hand aan zichzelf willen
EEN HALVE TON MINDER VOOR
RECLASSERING
De nationale reclasseringscollecte 1949
heeft in totaal opgebracht netto f218.660
(in 1948i f274.577).
Het is slecht gedisciplineerd en niet in
staat orde en rust te handhaven. Ver
schillende afdelingen van de T.N.I. oefe
nen in West-Java een terreur uit. Daar
om verwacht de bevolking, dat het leger
van de Ratu Adil de orde en de rust
zal herstellen.
Kapitein Westerling voegde hieraan
toe, dat zün leger die rust wel kan
brengen en handhaven, niet alleen in
West-Java, maar binnenkort ook in Oost-
Java. In Oost-Indonesië verlangt men
naar een nieuw bewind. Voorts zeide de
kapitein, dat Sukarno geen bezoek durft
te brengen aan Bandung, waarop een
Engels sprekend Indonesische officier
de kapitein opmerkte: „Neen, hü
?r niet meer vandaan komen." Wes
terling zeide tenslotte, dat zijn leger op
elk ogenblik in staat is Djakarta (Ba
tavia) binnen te trekken. De regering
van de R.I.S. is in werkelükheid de oude
republikeinse regering en vertegenwoor
digt Indonesië niet.
Verklaring Nederlandse
Regering
Actie van Westerling funest
voor Indonesië
Minister Götzen, de minister zonder
portefeuille, die tevens optreedt als waar
nemend minister van Uniezaken en Over
zeese Rüksdelen, heeft ons medegedeeld)
dat nog geen bevestiging van de hoge
commissaris binnen is van de berichten,
welke hedenmorgen door de persbureaux
werden gegeven.
Met grote bezorgdheid heeft de minis
ter deze berichten door de radio aan
gehoord.
„Ik moet," zo zeide hü, „een dergelük
optreden ten sterkste veroordelen, om
dat ik voorzie, dat de'consequenties daar
van niet anders dan funest voor Indo-
kunnen zün."
Houdt moed, schaatsers, de
vorst keert weer
IJspret fcal nu wellicht wat
langer duren
De kans op een echte schaatsperiode is
tog niet verkeken! Zaterdagmiddag
•ooral Zondag steeg het kwik enkele
graden boven het nulpunt. Maar vandaag
trok de lucht weer strak en dat deed, met
de Oostenwind en de temperatuur, al
moeden wat De Bilt thans bevestigt:
komt weer een flinke vorst, misschien
De dooi was een gevolg van de zachte
:n zeer vochtige lucht, die via Zuid-
Zweden en Denemarken
land doordrong (merkwaardigerwijze dus
Noor^bostenwirld!). Maar Rusland is
zou gauw uitgeput. Een nieuwe,
uiterst koude luchtmassa is daar in be
weging gekomen. In Duitsland vroor het
vanochtend al weer een graad of tien.
Vandaag passeerde de kou onze grenzen
dat betekent minstens twee dagen
fikse vorst.
Boven de Oceaan is het nog
rustig, maar deze depressie-activiteit zal
zich wel in de riohting van Spanje
Portugal ontwikkelen. Als dat inderdaad
iebeurt, zit Nederland voorlopig in de
Goed nieuws voor de schaatsers dus.
Er gingen dit weekeinde heel wat wed
strijden niet door. In Bolsward ging het
Zaterdag nog net. Ook Abe Lenstra
scheen met zijn vrouw op de baan. Zuid-
Limburg merkte niets van de dooi. Op
de verlichte vijvers 'krioelde het er van
die bij een temperatuur van vyf
graden vorst ijspret hadden.
En Zondagmorgen had het (weinige)
verkeer last' van gladde wegen.
Gletscher schoof over
Perzisch dorp
Reeds 55 doden geborgen
Het dorp Tangesar, in Perzisch Koer-
distan, is geheel door het ys van een
losgeraakte grote gletscher bedolven Er
worden 44 gezinnen vermist. Reddings
ploegen hebben tot nu toe de bevroren
lichamen van 55 mensen gevonden. Men
vreest, dat er in het geheel geen over
levenden zijn. Perzisch Koerdistan is
een bergachtig gebied op de grens van
Turkye en Perzië.
VAKCEXTRALEN PROTESTEREN
TEGEN SPOORWEGTARIEVEN
De drie grote vakcentralen hebben by
Tijdens het bezoek van Z.K.H. Prins Bemhard aan de West boden enkele
welpen de hoge bezoeker een geschenk aan op het Fortplein in Willemstad.
Links de gouverneur ir Peters.
Iedereen die maar wilde, kon aan de
Prins worden voorgesteld
Picnic op Curasao met geroosterde geiten en varkens
Prins Bernhard heeft Zaterdag in het
militaire kamp Suffisant op Curasao
de landmacht der Nederlandse Antillen
een vaandel uitgereikt. Het was een punt
van een weer overvol programma, nadat
de Prins Vrydag een „vrije dag" heeft
Deze „vrije dag" heeft Z.KJH. (zoals
Zaterdag gemeld) zwemmend er
send doorgebracht aan de Vaersenbaai.
's Avonds nam hij een grootse, fantasti
sche fakkeloptocht in ogenschouw
bezooht hij het tweede deel van
gala-avond. Deze was door de afdeling
van „Onze Vloot" aangeboden aan offi
cieren en manschappen van het smaldeel.
Zaterdagmorgen bezocht de Prins e
de marinebasis Parera.
In het kamp Suffisant reikte hij
mens de Koningin het vaandel uit. Hij
hield een korte toespraak. De vaandel-
wacht trad aan en de vaandelmars ^verd
geblazen. Luit.-kolonel Leezer zei, da
het ontvangen van een vaandel uit han
den van een Prins enig is in de geschie
denis van het rijk buiten Europa.
Prins Bernhard gebruikte de lunch
het kamp- 's Middags maakte hij
tournee langs het meisjespensionaat, het
Santa Rosa-gestioht. het St Vincentlus-
gesticht voor voogdijkinderen, het Kon.
Wilhelmdnatehuis voor ouden van dagen,
de zeemanshuizen van het Leger des
Heils en de R.K. kerk. De Prins
geschenken voor de Prinsesjes in
Zaterdagavond was èr op het plein
fort Amsterdam een grote receptie, v
ieder, die dit wenste aan de Prins
kon worden voorgesteld.
Gisteren woonde Z.K.H. een dienst bij
de Fortkerk van de Verenigde Prot.
Gemeente. Ds C. C Pijpers preekte n.<
Joh. 11 vs 28 „De Meester is daar en
reept u". Aan het einde van de dienst
zong ,,Myn schild ende betrouwen".
Na kerktijd maakte de Prins met de
gouverneur, mevr. Peters, schout-by-
nacht Willinge en het gevolg een auto
tocht door het derde district. De gehele
dag scheen de zon en de Prins had dan
ook volop de gelegenheid tot filmen.
Herhaaldelijk liet hij stoppen om op-
In het dorp Barber was er een zang-
hulde van kinderen en een demonstratie
met typisch Curagaose muziekinstrumen-
Tussen Harderwyk en NUkerk heeft zich reeds een strook ys gevormd van
ongeveer een kilometer breedte. Zaterdagmiddag krabbelden daar al kinderen
op de schaats rond.
DAT de Limburgse tramwegmij. een
tariefsverhoging heeft aangekondigd,
daar het vervoer steeds minder wordt en
de exploitatiekost-en stijgen.
DAT de Niwin van morgen af elke 14
dagen een- luisterwedstrijd organiseert in
het strijdkrachtenprogramma van de
Wereldomroep en (Donderdags) in
Ned. programma.
DAT het ingenieursbureau voor bouw
nijverheid te Oegstgeest voor ƒ245 900
laagste inschryver was voor de beton-
fundatie en het skelet voor de nieuwe
zeevaartschool en M.T.S. in Vlissingen
(hoogste: Dura te R'dam voor 273.000)
DAT het vice-consulaat te Emden is
verheven tot consulaat.
DAT de trein 1213 uit Enkhuizen
Zaterdag twee uur te laat in Zaandam
arriveerde, daar bij Oostzaan een kop
pelstang van- de locomotief brak
DAT op 21 en 22 Juni te R'dam het
15e binnenscheepvaartcongres wordt ge
houden.
DAT het percentage van de omzetbe
lasting voor boomkwekerijproducten
waarschijnlyk op 1zal worden ge
bracht.
DAT de Stichting voor de Landbouw
:n ranglijst laat samenstellen van
boeren, d'ie door stadsuitbreiding e.d. uit
hun bedryf worden gestoten en in de
N'.O. polder nieuw land.' willen pachten.
DAT de federatie van landelijke ry-
verenigingen momenteel 4719 leden telt
met 261 rijverenigingen.
DAT de opbrengst van de visafslag te
Makkum (IJsselmeervangst) in 1949
slechts de helft bedroeg van die in 1948.
DAT het Ned. ms. Casana. hetwelk in
de herfst bij het Deense eiland Samsoe
op een mijn liep. thans is vlot gekomen
en naar Odense-fjord gesleept
DAT in- en doorvoer van Belgisch
pluimvee en producten daarvan verboden
is, daar in dat land vogelpest heerst.
DAT in de Avrostudio de première
draaide van de film „Hier is Hilversum,
de Avro."
DAT een groep officieren van de lucht
machtbasis te Woensdrecht Donderdag het
Belgische opleidingscentrum bij St.
Niklaas zal bezoeken.
DAT de opsporing is verzocht van de
10-j. Gerard Koster uit Beverwyk, die
sinds Zaterdag spoorloos is.
DAT de bekende R.K. Begynhofkerk
te Amsterdam na een restauratie is her-
DAT op de Israëlietische begraafplaats
te Tiel een oorlogsmonument is onthuld.
DAT B. en W. van Goes een crediet
van ruim 107.000 vragen voor hel bouw
rijp maken van een industrieterrein.
DAT thans nog 9 van de 96 Friesche
melkfabrieken niet geheel t.b.g.-vry zijn,
doch vermoedelijk na 1 Mei wel.
DAT Ged. Staten van Friesland een
verordening voor het verwijderen van
koeien met t.b.c. voorstellen.
DAT dit voorjaar bij de Bredase vei
ling een koelhuis wordt gebouwd.
DAT gisteravond aan de Jan van
Goyenkade te A'dam bij een inbraak een
aantal juwelen en andere sieraden van
aanzienHjke wagrde zijn ontvreemd.
DAT aan de Utrechtse raad een lening
van een millioen is voorgesteld tegen 3
pet voor de eerste tien jaai* en 3V2 pet
daarna.
DAT de t.b.c.-vereniging van de Ned.
Spoorwegen in Utrecht het 40-j. bestaan
vierde, dr P. Muntendam de gelukwen
sen van minister Joekes overbracht en
de eveneens jubilerende voorz. Pyl een
radio kreeg.
DAT H. Ebeling te Den Bosch op 27
Jan. zyn 40-j. jubileum als stads-archi-
varis hoopt te herdenken.
DAT een commissie van deskundigen
zal worden ingesteld om advies uit te
brengen over de verplaatsing van het
sanatorium Beatrixoord te Appelscha
naar Eelde.
DAT J. C. v. Dyke van de rijksbelas
tingacademie te R'dam benoemd is tot
belastingontvanger te Emmen.
DAT de politie waarschuwt tegen de
praktijken van Kerst de Weerd te Hauler.
ijk (Fr.), die per advertentie hypo
theken aanbiedt, doch alleen administra
tiekosten opstrijkt.
i. het Kai-orgel en de Wiri.
Met een klein gezelschap begaf de
Prins zich naar de Boca Tabla, een kleine
baai met een grot aan de Noordkust. Op
het landgoed Knip van de heer R. R.
Muskus wepd gepicnict. In de open lucht
roosterde men jonge geiten en varkens.
Het Koeboekoe-orkestje speelde het Wil
helmus en Curagaose wijsjes.
Op de terugweg werd wederom een
zanghuldè gebracht.
Vanavond zal de Prins deputaties van
verenigingen ontvangen en morgen
brengt hy zijn eerste bezoek aan Aruba.'
Rode haan nóg brutaler:
Brand bij de brandweer
Vorige week meldden wij een brand
in een Rotterdamse brandspu.lenfabriek.
Maar Luiksgestel maakte het nog bon
ter. Daar werd .de brandweer Zaterdag
gewaarschuwd voor een orand in de
boerderij van de familie T. Teen men he-,
hlusmateriaal ophaalde, is men vermoe
delijk onvoorzichtig geweest met vuur
In elk geval: in de "brar a w eer-garage
vatten olie en benzine vlam' en al gauw
stond de garage in lichterlaaie. Het ge
bouwtje brandde totaal uit. Met moe.ue
wist men de auto met de brandspuit en
enig materiaal te redden. Toen ging het
in vliegende vaart naar de boerdery. Do
stal en de schuur waren al geheel ver
woest, maar het woonhuis ken nog wor
den behouden.
Een simpele vraag
Er wordt in ons land weer druk ge
discussieerd, dat vinden wij een geluk
kig verschijnsel. Er is weer discussie
mogelijk. Er is nog discussie mogelijk.
Onder de bezetting was het koekoek
een-zang. waarboven het stilzwijgen
verre te verkiezen was. En ook onder
het communisme is het koekoek-een-
zang- De glorie van de commiinastische
staat en de communistische dictatuur.
Onlangs hebben we ons enkele kant
tekeningen veroorloofd bij een interes
sante discussie tussen prof. T. Romme en
..De Linie". Vandaag willen we het eens
hebben over een andere interessante
discussie, die zich ook al tot enkele kant
tekeningen leent. We bedoelen een dis
cussie tussen „De Gids", het blad van
net C.N.V. en ds J. J. Busies, de be
kende doorbraak-dominee.
Ds Buskes zegt, er prys op te stellen,
dat van zijn bedoelingen op politiek en
maatschappelijk gebied geen caricatuur
wordt gemaakt. Hij had geschreven, dat
alleen het socialisme Europa redden kan.
En in „De Gids" was geantwoord, dat
iemand, die zegt, het van het socialisme
te verwachten, bezig is met gebroken
bakken uit te houwen, die geen water
kunnen houden.
Ds Buskes is daar verdrietig over, om
dat in de Bijbel van dat uithouwen van
gebroken bakken gesproken wordt in
hetzelfde verband als waarin de Bijbel
spreekt van het verlaten van „de Spring
ader des Levenden Waters". Die Spring
ader des Levenden Waters is nog alles
voor hem, ook nu hy socialist is gewor
den. Ja. het socialisme is voor hem „de
door God gewilde maatschappelijke or
dening".
Is het ons toegestaan, in deze stand
van het geding enkele opmerkingen te
maken? Dan moet de eerste zyn, dat in
deze beschouwing van ds Buskes -het
socialisme aanvankelijk als het ware
wordt versmald tot een bepaalde maat
schappijbeschouwing. Dat doet hij niet
alleen. Dat doen verscheidene doorbraak
mensen met hem. Wij denken aan een
artikel uit „Tijd en Taak" van de laatste
weken, waarin gezegd werd. dat socia-
listisch-eigene „alleen ligt in" onze
maatschappijbeschouwing, welke gedra-
en is door dezelfde beginselen".
Met het oude historisch materialisme
wil dit socialisme blijkbaar niet meer
van doen hebben. Dat historisch mate
rialisme was toch eigenlijk niets anders
niets minder dan een levens- en we
reldbeschouwing. Neen, het is juist de
van de doorbraak, dat men het so
cialisme kan aanvaarden met handha
ving van ae onderscheidene levensover
tuigingen Ja. voor de doorbraakmen
sen bestaat er wel degelijk een innig
verband tussen hun eigen levensovertui
ging en het socialisme, dit laatste is
blijkbaar niet meer in de zin van levens
beschouwing. maar van maatschappij
beschouwing. Die maatschappijbeschou
wing is dan wellicht een deel van de
levensbeschouwing, ja iets. dat aan ver
scheidene levensbeschouwingen gemeen-
schappelyk is.
(Zie vervolg op pag. S)
Churchill in het strijdperk
Geen almachtige staat, die het bestaan van
het individu door ambtenaren bepaalt
Met Gods zegen zal opnieuw een strijd op leven
en dood worden gewonnen
WINSTON CHURCHILL, de leider der Conservatieven, heeft Zaterdagavond
zyn lang verbelde radiorede gehouden. Van de uitslag der komende ver
kiezingen, aldus „good old Winnie", hangt Engelands toekomst als leidende natie
if en de mogelykheid voor dit land, om een behoorlyk levenspeil te handhaven
:onder buitenlandse liefdadigheid. De keuze is tussen een nieuwe onderdompeling
in socialistische reglementering en herwinning van vryheid, initiatief, het enige
middel om voedsel, huizen en arbeid voor allen mogelijk te maken.
Churchill hield zyn rede vanuit zijn
eigen landhuis in Kent en het gebeurt
ar zelden, dat de B.B.C. een spreker
diens woning opzoeki. Het is feitelyk
privilege, hetwelk is voorbehouden
de Koninklijke familie, de premier
de leider der oppositie- Ook Churchill
behoefde dus niet naar de studio va
te gaan. De rede was. als het
ware, het startschot voor de slag
deze 75-jarige krijgsman, teneinde
regering, die hij in de oorlog geleid
heeft, weer in handen te krygen.
Churchill veroordeelt het socialisme,
omdat het gebaseerd is op de idee van
een almachtige staat, die alles bezit, alles
beraamt, alles verdeelt en zodoende het
dagelijks leven van het individu door
middel van zijn politici en ambtenaren
bepaalt. Gelukkig was in geheel Europa
het socialisme op de terugweg, behalve
Scandinacië en de landen achter het
„IJzeren Gordyn". Attlee stond thans
het hoofd van de enige, socialistische
regering in de gehele Engels sprekende
Met kracht pfotesteerde hy tegen de,
reeds door Labour verworven, staats
eigendom en het gevaar van ni(
nationalisatie-experimenten. Geen enkel
land van gelijke omvang, geen n
schappy van gelyke beschaving, heeft
n vredestijd in dusdanige economi
sche moeilykheden verkeerd, als wy
Huizen, arbeid, brood of werkloosheid?
Kort samengevat, wees Churchill op de
volgende punten van de politiek der
Conservatieven: 1. Het tot stand komen
'.nstandhouden van een standaard
rust en arbeid, waaronder niemand
mag dalen. 2. Het land ten spoedigste
vrymaken van de vele controles en
restricties, welke thans het dagelijks
bemoeilyken. 3. Een stabiele gelds
waarde. Immers de socialistische uitga-
i-politiek heeft de koopkracht van
het pond verlaagd en de consequenties
der devaluatie overvallen ons nog steeds.
In het binnenland dient de voelsel-
productie verhoogd en in het Imperium
overeenkomsten op lange termijn geslo
ten te worden voor de wederzijdse han
del. 5 Massale werkloosheid moet krach
tig bestreden worden. 6. Meer huizen.
Vóór de oorlog onder een conservatieve
regering, werden bij het normale proces
van vraag en aanbod, duizend woningen
per dag gebouwd. Thans, nu er zoveel
behoefte aan is. worden er bij een zelfde
aantal arbeidskrachten slechts half
iveel woningen gebouwd en ieder huis
driemaal zo duur.
Churchill voorspelde in Engeland de
grootste moeilykheden als er geen einde
kwam aan de gevolgen der devaluatie,!
terwijl tegelijkertyd de Amerikaanse
hulp ophield. Zonder de Amerikaanse
steun zouden er in de afgelopen jaren
1-500.000 tot 2.000.000 werklozen zyn ge-
Hij hoopte met Gods zegen de moeilijk
heden te zullen overwinnen en zeide hy:
„Hat is niet de eerste keer. dat wij samen
een strijd op leven en dood doorstaan
hebben." Er zijn nog steeds krachten op
ons eiland, die ons volk opnieuw kunnen
opheffen naar de voorhoede der Christe
lijke beschaving, tot herstel en redding
van de wereld.
TWEE SLACHTOFFERTJES VAN
HET IJS.
Het. zesjarige zoontje van de fam.
Harmens uit Olst is Zaterdag door het
ijs gezakt en verdronken. Zün zevenjarig
broertje, dat ook te water was geraakt,
wist zich nog aan het ijs vast te klemmen
en werd door zijn moeder gered. De
kinderen waren met een derde jongen
bezig, het ys op zyn sterkte te be
proeven. In Grathen bij Roermond zakte
;en 6-jarig meisje door het ys. Ook zij
/erdronk.
WEERBERICHT
Toenemende en aanhoudende
vorst
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Droog weer met enkele
overdrijvende wolkenvel-
j»,den. Meest matige wind
MV iwl tussen °ost en Zuid-Oost.
In nacht en ochtend by-
V, na overal matige vorst, mid-
n den op de dag lichte vorst
tot temperatuur om het
vriespunt. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN.
DONSDAG 24 JAN. Zon op 8.38,
onder 17.12; maan op 10.49. onder 24.21
Jan. E.K.
ZUIVER WOLLEN
leidsche Dekens
..HET LEIDSCHE
WOLLEN DEKEN HU IS"
