U
1
i
A
J
LEERLING
VERPLEEGSTERS
NAAISTER
OOKU
snuoi
INSTITUUT STEEHOUWER
v. d. BIJL
HAKEN en BREIEN'
bij "LIBELLE'
I3M.
3
ZONDAGSBLAD 21 JANUARI 1950
Hoe wordt de balans van
Nederland 1950
Perspectieven gingen verloren, nieuwe mogelijk-
heden zijn ontstaan Hoe de loop der gebeurt»
nissen ook moge zijn, «n ding is zeker Neder
land zal zijn activiteit op internationaal handelsge
est Zuid-Afrika N V
meer dan 60 jaar en
in binnen- en buiten-
NEOERLANDSCHE BANK VOOR ZUID-AFRIKA N.V.
De Psychiatrische Inrichting
„VOGELENZANG" te Bennebroek
(bg Haarlem) kan nog
van pos. Chr. beginselen plaatsen, leeftijd 1830
jaar. Volledige opleiding voor het Rijksdiploma
Ziekenverpleging B. kosteloos. Salaris voor leer
lingen f 1480f 1720 per jaar; na het behalen van
diploma is het salaris f 1900f 2800. Voor kost en
inwoning wordt f 900 ingehouden. Vacantle drie
weken per jaar plus vacantiegeld. De Stichting
zorgt voor de eerste dienstkleding. Mulo-diploma
Is niet vereist.
aan de
EVANCELISATIESAM EN KOMST
KOOI KAPEL
ZONDAG «8 JANUARI 1950
Onderwerp
„GOD IN DE MENS''
AANVANG 7 UUR
TOEGANG VRIJ
Het Internaat der Chr. Schlppersschool te Dordrecht
vraagt wegens uitbreiding zo spoedig mogelijk een
ASSISTENT KINDERLEIDSTER
met ervaring, of een
KINDERLEIDSTER
Brieven met zo volledig mogelijke inlichtingen aan de
Directeur, B. de Raedtsingel 37.
In het Acad. Ziekenhuis te Leiden
atelier ervaring,
i de Adj.-Directrice.
BOEKHOUDEN,
NIEK
ELECTRI
V.B.v")" RADIOTECHNIEK (radio-
BIJ radlorcjmnUeur en radlodetalthan-
SCHRIFTELIJK ONDERWIJS - ROTTERDAM
BIOSBOOP - OPERA-
ELECTRO TECHNIEK (Adaplra
VRAAG NOG
HEDEN ONZE
UITVOERIGE
STUDIEGIDS!
het Schriftelijk
M O. Paedafforiel
TE KOOP GEVRAAGD:
alle soorten en merken
AUTO'S EN
MOTORRIJWIELEN
J. C. V. d. VELDEN. Ftfnje-
kade 13, Den Haag. Telefoon
11.29.22.
Levering van merk Radio
toestellen met Visserijband.
Speciale reparatie inrich
ting.
COMMANDEURSLAAN 33
Katwijk aan den Rijn
Tel. 2844
De Stofzuiger
Specialist
VERKOOP REPARATIE
WIKKELINRICHTING
voor electro-motren, Boor
machines enz.
TECHN. BUR.
JAC. ABSPOEL
Korcvaarstr. 16. Tel. 20164
DEKKLEDEN
TE KOOP TE HUUR
H. R. TROOST, Haven 14
Tel.
E64
MOSQUITO
MOTOR
Op een Mosquito motor,
Met de hand in de zak
Neem je de hoogste bruggeh
Met 't grootste gemak.
WANT...
de Mosquito is toch beter!
En zowaar! Direct leverbaar!
HOOFDAGENT EN
SERVICE-STATION
WOUTER KARPES
Dame, b.b.h.h. met stude
rende dochter, zoekt op
goede stand tegen voorj. of
eerder
2 a 3 ONGEM. KAMERS
(desnoods gestoff.) met keu
ken of gebr. v. keuken, in
Wassenaar, Leiden, Leid-
schcndam. Oegstgeest of
resp. omg. Br. m. voll. inl.
w.o prijs no 3037 bur. blad
Not. B. H STUMPEL te Lei
den zal op Vrijd. 27 Jan. en
3 Febr. a.s. 's av. 7 ure in het
Notarish. aldaar, bij opbod
en afslag verkopen:
Het HERENHUIS (centr.
verw.) m. erf en tuin aan de
KONINGINNELAAN 10
te Oegstgeest.
groot 5.12 Are. Verhuurd
voor f 80.- p.m. Bez. in de
weken van veiling en af
slag op Dinsd. en Donderd.
van 24 u. Aanv. bij de gun
ning onder gestandd. huur.
Bet. koopp. op 3 Maart a.s.
met rente tot bet. Nadere
nl. geeft gen not. Stumpcl,
Hooigracht 40.
Not B H. STUMPEL te Lei
den zal op Woensd. 25 Jan.
en 1 Febr. a.s. in het hotel
„Het Bruine Paard" te Sas-
senheim, voorm. 11 ure bij
opbod en afslag verkopen:
DE VILLA ..DE TIJLOOS"
met erf en tuinkaan de
HOOFDSTRAAT 78
te Sassenheim,
groot 16 40 are Verhuurd
voor 8 p.w. (max huur
prijs irtg. beschikking Prij-
zenbureau 75 p.m. excl.
waterl.) Bez in de weken
van veiling en afslag op
Maandag en Dinsd. van 24
uur Aanv bij de gunning
onder gestandd. huur. Bet
koopp. op 1 Maart as. met
rente tot bet. Nadere inl.
geeft gen. Not. Stuonpel,
Hooigracht 40, Leiden, Tele
foon 20131.
BELANGRIJKE
HOUTVERKOPING
TE BOSKOOP
Notaris Lohman te Oude
Wetering zal op 24 Jan. '50
v.m. 10 uur op het terrein
van café -de Driesprong".
Zijdcwcg te Boskoop een
grote partij prachtige nout-
waren. Am. grenen en
eiken planken, spijkervrij en
mooi gaaf in lengten van
45 meter, alsmede mooie
duimschalan van plsn. 5 m
in het openbaar verkopen.
Geen kistenhout.
Bezichtiging daags voor en
ir vóór de veiling.
WEID
WAAK
MIJNE SCHAPEN OVER MIJN HUIS
f 4.50 f. 3.50
De taak van de ouderling is dikwijls niet eenvoudig.
Ds Wiersinga biedt U goede hulp. Deze boeken zullen U tot
grote steun zijn.
Ze zijn In elke boekhandel verkrijgbaar en bij de
N.V. GEBR. ZOMER KEUNING'S UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
WAGENINGEN
Opleiding Dokters-
en Tandartsassistente
onder leiding van artsen door een
- h r 111 e I ij k e Cursus.
ADVERTEER IN DIT BLAD
DE „AANVULLENDE BRANDPOLIS"
de „ASSUMIJ" van 1896, VGravenliage
Vooraanstaande juristen en economen zeggen:
„éven nuttig en éven noodzakelijk
als de gewone Brandpolis".
Elk* obonnó van Libell* ontvangt nu ZONDER
EXTRA-KOSTEN ook het prachtige maandblad
Haken en Breien.
Dit blad bevat 32 pagina's haak- en breimodellen
met volledige beschrijving, hetgeen een keuze be
tekent als nooit tevoren. Met Libelie, dat 04 pagina's
telt, vormt Haken en Breien een ideale combinatieI
Heel Ubelle-land Is enthousiast
Onz* Nieuwjaars-surprise aan meer dan 500.000 abonné's veroorzaakte overal
gro?!. •n,housiasme. Honderden hartelijke brieven worden dagelijks ontvangen
en bij duizenden worden de nieuwe abonné's genoteerd.
Profiteert er ook van!
De surprise is ook
eind Januari binne
Januarinummer van Haken
u. Geeft u op als libelle-abonné. Als uw opgave vóór
komt u nog in aanmerking voor toezending van hef
leuke, vlotte modellen in.)
VV
•en damesweekblad zoals er geen tweedè beslaat
Bijlage van de „Nieuwe Leidsche Courant" van Zaterdag 21 Januari 1950
er mee begonnen?
pN?hebt u zich aan de afspraak
gehouden en bent U verleden
week begonnen met uw bijbellectuur?
Bij Mattheus 4? Dan ontdekten we
meteen wat mij bewogen heeft om dit
onderwerp aan de orde te stellen,
want bij Jezus' verzoeking in de
woestijn beweegt zich feitelijk alles
rond dat punt van het rechte Schrift-
gebruik. Wanneer Jezus de eerste
verzoeking heeft afgewezen met een
beroep op Gods Woord, komt immers
meteen Satan opnieuw en begint zelf
ook dat Woord te hanteren. Hij be
weert dat in de psalmen toch immers
óók staat hoe God Zijn engelen aan
gaande ons bevelen zal dat ze ons op de
handen zullen dragen
en port op die manier
Jezus aan om zich
van het tempelterras
naar beneden te stor
ten. Alleen zijn aan
haling is bezijden de
waarheid. Want zó
staat het helemaal
niet in psalm 91. Daar staat wel de
belofte, dat God zulks doen zal, wan
neer we op „onze wegen" wandelen,
dat is op de ons door God aangewezen
wegen, maar dat laat Satan juist weg.
Zo doet hij door een bijna onmerk
bare weglating in de tekst een bij
belwoord volledig van inhoud veran
deren: een woord tot bemoediging der
gehoorzamen wordt een uitdaging tot
ongehoorzaamheid. En dat legt voor
ons dan weer alle nadruk op de nood
zakelijkheid van nauwkeurig bijbel
onderzoek, waarbij men werkelijk op
ieder onderdeel let. Ofschoon met die
weténschap de zin van Mattheus 4 niet
is uitgeput; mogelijk komen we daar
later op terug, omdat verleidingen nu
eenmaal in ons aller leven opduiken.
Ondertussen is het de vraag of het
mogelijk is om tot verantwoord bijbel
onderzoek te komen. Er gebeuren op
dat gebied vaak zulke wonderlijke
dingen: iedere ketter blijkt zijn letter
te hebben en rechtvaardigt daarmee
de vreemdste leringen. Dan plukt men
uit het grote bloemenveld der Schrif
ten enkele knopjes en houdt dat als de
enig-mogelijke kleurschakering aan
de mensen voor. Bovendien: is bijbel
onderzoek niet een voorrecht, dat al
leen maar weggelegd is voor hen, die
theologisch geschoold zijn en die daar
bij dan in het bijzonder het Grieks en
Hebreeuws machtig zijn, waarin de
bijbel eenmaal geschreven werd? Ook
de nieuwste vertaling, die de oorspron
kelijke tekst zo dicht mogelijk bena
dert, kan niet verhinderen dat wij bij
allerlei uitdrukkingen aan geheel an
dere dingen denken dan de bijbel-
schrijvers zelf bedoelden. Neem nu
eens die overbekende tekst „Vrede op
aarde". Waaraan denken we als we
die lezen? Me dunkt, de ene groep
lezers staat dan het visioen voor ogen
van „aller mensen broederschap", ter
wijl een andere groep inzonderheid zal
denken aan „innerlijke gemoedsrust
en onbewogenheid". Maar het bijbelse
„vrede" heeft een heel andere inhoud,
die zelfs niet met één Hollands woord
te vertalen valt; het is een begrip,
dat ons wil doen denken san de vol
maakt hemelse orde, waarin alles op
de hem toegewezen plaats staat, waar
„aller oog blijft aan Gods wenken
hangen", waar de openheid Is van
luisteren, gehoorzamen en antwoor
den, waar de volstrekte harmonie
heerst Alleen om één zo'n woord goed
te verstaan zou men een boek moe
ten schrijven. Om nu nog maar te
zwijgen van de moeilijkheden bij de
lectuur van de aloude Statenvertaling,
waarin „slecht" eenvoudig betekent
en waar „magen" gebruikt wordt voor
héél-verre bloedverwanten
HEB ik hiermee nu uw goede plan
om dagelijks de bijbel te onder
zoeken niet onderste boven pepraat?
Geenszins, want er bestaan voldoende
hulpmiddelen om deze moeilijkheden
te overwinnen. T.aten we eerst maar
de allergemakkelijkste noemen: wan
neer we een bijbel bezitten van enige
omvang, dan zullen we steeds bemer
ken, dat bij vele teksten verwijzingen
naar andere plaatsen zijn opgenomen.
Wie nu de lectuur zo ernstig neemt
dat hij zulke nevengedeelten ook op
zoekt, zal ineens bemerken hoeveel
moeilijks dan in het verband met het
geheel duidelijk wordt. Dat is het juist
wat de secte maar al te veel vergeet:
een tekst wil verstaan worden in zijn
directe samenhang met het verhaal
maar ook in zijn verband met het ge
heel. Terwijl de secte heel wat kerk
mensen diep beschaamt door de harts-
ze steeds opnieuw de
loet ze zich toch door
diezelfde kerk laten
gezeggen dat men
nimmer een Schrift
woord mag isoleren
van dat geheel. Dan
pas, en dan alleen,
gaat heel de Schrift
IN DE GROTE
VRAAG
Maar er zijn ook
nog andere mogelijkheden om thuis te
raken in de bijbel, want er zijn nu toch
werkelijk weer voldoende hulpmiddelen
voorhanden. Laat me er twee noemen:
de uitgave „Dagfinale", een avondboek
voor jonge mensen, verzorgd door een
aantal Gereformeerde predikanten en
uitgegeven door de firma Kok in Kam
pen en daarnevens de cursus „Op Pad
door de Bijbel", die vanwege de Her
vormde stichting „Kerk en Wereld"
het licht zag. Beide uitgaven hebben
slechts één ding gemeen: ze spreken
inzonderheid jonge mensen aan, die
het bijbellezen óf ontwend óf dat nim
mer hebben gekend. Verder zijn ze
totaal verschillend: het eerste wil echt
een dagboek zijn, waarin de lezer
wordt aangesproken en telkens uit de
moeilijkheden naar de bijbel wordt
heengeleid Het andere werk daaren
tegen bevat de levensgeschiedenis van
een alledaags mens, die vertelt hoe hij
met de bijbel kennis maakt en daar
over met allerlei kerkelijke en niet-
kerkelijke kennissen praat. Bij het
eerste worden we onderwezen en
voortgeleid door predikanten, ook al
uiten die zich dan heel anders dan ve
len dat gewoon zijn; bij het tweede
zijn we als het ware toegelaten tot het
levensboek van een leek, die met tal
loze vragen en moeilijkheden vecht.
Dat betekent een volkomen verschil
lende aanpak: de predikant bekijkt de
problemen van boven af en de leek
ziet er van onder op tegen aan. Ove
rigens met alle gevolgen daarvan: de
predikant dreigt er altijd weer te veel
van af te weten en de leek Loopt ge
vaar om te weinig op de hoogte te zijn.
Daarom zou ik ook niemand willen
aanraden: koop nu dit of dat werk
eens, tenzij ik de aanstaande lezer
zeer persoonlijk kende. Maar tenslotte
kan elk boekhandelaar u beide uitga
gen laten zien en kunt ge zelf uw
keus maken.
De hoofdzaak blijft dat we een aan
vang maken met dat bijbelonderzoek
zelf. Omdat één ding vast staat: dit,
dat al onze kwesties al veel eerder
aan de orde zijn geweest en dat ze in
Gods Woord uitgevochten zijn. Want
in wezen bestaat er geen enkel ver
schil tussen de mensen van vóór de
zondvloed en de mensen van het atoom
tijdperk. Of dacht je soms van wel?
Maak daar dan maar een duidelijke
nieuwe grote vraag van, dan komen
we daarop later eens terugv
Zal
de vacaniiegangers
van de Veluwe verdrijven?
Het zou slachten van de
kip met gouden eieren zijn
en heidevelde
Grijs de wolken, die er laag overhan
gen. De nevel, die in de bomen huist, de
luchten achter de heuvels. Des zomers
ziet U, op de laatste staande, van IJssel-
meer tot IJssolvallei.
Nu priemen de toren
r doo
wade hëen. En
het IJsselmeer wordt be-
bosrand, die niet eens zo
het uitzicht
Ver af is.
Klein is de Veluwe vandaag.
Op de kuilrijke grindpaden, die van
Heerde en Epe naar de Dellen lopen,
kraakt een enkele boerenkar door plas
en gat. De fietsers, die er nu zijn, komen
van de Legerplaats Oldebroek. Soldaten,
op weg naar huis.
En hel Hotel de Dellen ligt, aan het
eind van de weg, in de avond duister, on
vindbaar' haast bij een oude put onder
hoge bomen.
Er is een tijd geweest, dat hier, rond
de Dellen, het somber bosvolk der Ve-
luwse sagen woonde. Op de Aardmans-
berg onder Nunspeet en de Echoput bij
Apeldoorn, hadden zij hun contacten met
de kobolden der steengroeven: op de
Zwanenburcht van Staverden, wit als de
eer der ridders, die haar bewoonden, wis
ten zij hun bestrijders en in de moeizame
trekkers, die, bepakt en bezakt de Hes
senwegen op en aftrokken, op weg van
Noord-Nederland naar het Zuiden, hup
slachtoffers.
Dat was in de grauwe middeleeuwen
en nog verder daarvoor. En sagen zijn
maar sagen. Wat er nu woont zijn beste
boeren, lustige boswachters en gastvrije
hotelhouders.
Hoewel, wie in de duisternis hotel de
Dillen nadert, waar nu mevrouw van
Aalst met enige huisgenoten woont en da
woestheid ervaart, waarmee een waak
zame hond zich door de deur poogt heen
te vreten krijgt niet bepaald een geruste
indruk.
En bij de Elisabeth's hoeve, daar vlak
bij. waar we op klaar lichte dag kwamen,
werd haastig een raam dichtgeschoven,
omdat een leeuw van een bouvier zich
daardoor zó op ons dreigde te storten.
Ze hebben gelijk de mensen. Wat er bij
nacht en ontij, maar ook overdag in deze
tijd de Veluwe afstroopt, behoeft niet
immer aanspraak te maken op gastvrij
heid en het is er eenzaam.
Bovendien en dat komt er voor de Del
len nog bij, het is er óók somber. De fut
is er daar. bij de familie van Aalst wat
uit. Het huis heeft wel is waar een keu
rige inrichting, twintig bedden, stromend
water en, zelfgekweekt, elcctrisch licht,
maar het feit, dat men gedwongen is in
het zomerseizoen 45 dagen per jaar het
huis te verlaten en alle gasten elders
onder te brengen, ia. zo zegt mevrouw
van Aalst, niet erg animerend om een
hotelexploitatie op te zetten.
De vreemdeling zet dan een vreemd ge
zicht en hij pakt er een stoel voor om
rustig te luisteren. Wat hij verneemt is
liet drama van de Noord-Veluwe, uitge
drukt met één begrip: uitbreiding van de
Legerplaats Oldebroek.
Sinds 1870 schiet de artillerie daar. Met
het groter worden van het geschut nam
het gevaar voor de omgeving toe. En
Mars is een vraatzuchtig heer. In oor
logstijd schrokt hij in het groot. In de
vrede in het klein. Maar net groot ge-
nji/.alige gevolgen.
t dat het prach-
1 de r
teerde uitbreiding van de Legerplaats
Oldebroek een. voor de toerist ontoe
gankelijk gebied zal zijn.
Die uitbreiding is niet mis. Zij omvat
10.000 ha. Als U een stafkaart voor U
neemt en op de Nunspeterweg, even ten
Oosten van Soerel bij wegwijzer 159 be-
i streep langs
i U ga:
i Noordelijke rich
ting. rechttoe rechtaan op de weg Hcei
do—Wezep aan. zodat U iets beneden de
Kamper Klippen uitkomt, dan weet U
wat er bij de Legerplaats gevoegd zal
(Voor vervolg pag. 6.)
De postbode uit Heerde brengt hier
brieven en kranten. De aanmeldingen
van gasten worden hier schaars, want
de exploitatie van dit hotel levert
moeilijkheden op.