SNEEUWWIT
bevat
iets
EDER
I SNEEUWWIT ZEEPPOEDER
HAKEN en BREIEN-
bij'LIBELLE'
f
sr
"O
H
PONTSCHOOL
STEENSCHUUR 3
SPAARBANK
DE GROOT
BEHANGER
...DRIE GEVALLEN
VAN MISHANDELING
DENEMARKEN
8
ZONDAGSBLAD 14 JANUARI 1950
TRACTEER UW CASTEN
op een heeriyk kopje koffie
De PERCO-FILTER
compleet kost thans
f 17.50
Fa van der STOK
BREESTRAAT,
levert uit voorraad ook alle losse
onderdelen.
Waar wij lang
op gewacht hebben, voldoende voorraad
logse TWISTED MAT 91 c.m. breed f 3.80 p. M.
In blank en bruin jaspé
Ook voldoende BALATUM in voorraad,
183 en 200 c.m. breed.
Een extra voordelige aanbieding 1 PERS. DIVAN
en SLEE LEDIKANTEN niet prima spiraalmatras
sen f 26.80 en f 27.90.
Maar kom eens kijken, wy hebben nog veel meer,
en als 9teeds voor aantrekkelijke prijzen.
.DE DRIE EEIVEN"
Haarlemmerstraat 111 Telefoon 23867
Plaats een Koerier - 't is dè manier!
AUTO'S EN
MOTORRIJWIELEN
J. C. v. d. VELDEN, Fynje-
kade 13, Den Haag;. Telefoon
11.29.22.
DEKKLEDEN
TE KOOP TE HUUR
H. R. TROOST. Haven 14
Tel. 21664
Opleiding Dokters-
en Tandartsassistente
Ier leiding van artsen door een
n Schriftelijke Cursus.
•gewenst met aanslul-
td praetlseh gedeelte.
I. Me. Vo.
lm. de Ruytcrwcg 215
Amsterdam-W
ONZE
ZOUTE-gt
KAASBOLLEN
»UKVE MARKING
Sneeuwwit dóet ook tets wonderlijks!
De was wordt er wttter-telkens-nóg-
witter van! Dat komt door Sporex.
Een nieuw element, dal alleen in
Sneeuwwit zit. Daardoor blijft de was
zo wit, als U altijd verlangde. Met
minder moeite. Houd daar rekening
mee. Zet op Uw boodschappenlijst:
SNEEUWWIT ZEEPPOEDER' Steeds
meer vrouwen vragen het!
28 ct-
SNEEUWWIT
V
bevat Sporex tegen geelzucht der was.
Een surprise waar al meer dan
500.000 abonnó's van profiteren
Voortaan wordt aon elke abonné van Libelle
zonder extro-kosten het frooie maandblad Haken
en Breien toegezonden. Dit betekent een belang
rijke vermeerdering van hel aantal haak- en brei-
modellen. Het enthousiasme is dan ook zeer groot.
Een ideale combinatie
Libelle en Haken en Breien vorr
64 pagina's en geeft week in, w
jf. vrouw interesseert. Hoken en Brei
handwerkmodellen. En dit alles
Ook voor U
i een ideole combinatie. Libelle telt nu'
k uit voorlichting op elk terrein dot de
vult dit nog aon met 32 pagina's fraaie
r 20 cent per week.
dames^
Gratis proefnummers
D,„ bon ingevuld ,n „n on, op-
BON
20 ear
J 2 60 p
a
BEESTEN MARK1 7
DEZE MAAND BEGINNEN
NIEUWE
CURSUSSEN
STENO TYPEN
BOEKHOUDEN
TALEN
MIDDENSTAND Hl
ALGEM. ONTWIKKELING
Tel. 21219
Vraagt vrijbl. Studie-advies!
COÖPERATIEVE BOERENLEENBANK
Rapenburg 63 Leiden
DE SPAARBANK VOOR IEDEREEN
Rentevergoeding 2.40 tot een
maximum van f 10.000.
Speciale
Trouwauto's
Garage BEESTENMARKT 3
Telefoon 23300
KUNSTGEBIT
Gebroken, gescheurd of tan
den gebroken. Reparaties
vanaf f 2.- in enkele
gereed.
Volkomen bekend met wo
ning-stofferen.. kan geplaatst
worden bij Joh. van Weeren.
Langebrug 65.
Mevr. Treep. Prinses Marie-
laan 8. Wassenaar. Tel. 3810,
raagt voor direct of later
NET MEISJE
Gevraagd voor direct
NET MEISJE
in gezin m. 3 kl. kind. Zelfst.
k koken en werken. Goede
getuigen. Aanmelden Mevr
Witkam. Rapenburg 21, Lei
den. Tel. 26923.
IETS VOOR U EN UW JONCENS
SCHOENREP AR ATI ES MET RUBBER
3 maal zo sterk als leder.
KINDERZOLEN EN HAKKEN vanaf 1.70
ALLES IN EEN DAG GEREED.
TEL. 21954
N.V. ZILVERFABRIEK „VOORSCHOTEN"
biedt plaatsing voor
GEREEDSCHAPMAKERS
DRAAIERS en
FRAISER-SCHAVER
Zonder goede getuigen onnodig te solliciteren.
i de afd.
Leerling-Verpleegsters en
-Verplegers
(ongehuwd) ter opleiding voor het Rijksdiploma Zieken
verpleging B. Mulo-diploma thans niet vereist. Leeftijd
1830 jaar. Salaris leerlingen van f 1480.- tot f 1720.-,
bij het behalen van het diploma f 1900.tot f 2800.
aftrek Internaat f 900.Drie weken vac&ntle per jaar.
Eerste verstrekking van dienstkleding van stichtings-
wege. Sollicitanten moeten zyn van positief-christe-
lyke beginselen en kunnen zich schriftelijk melden by
de Geneesheer-Directeur.
BADEN - GEYSERS - GASFORNUIZEN
SANITAIRE INSTALLATIES
CORN. HUNDERSMARCK ZN
LOODGIETERSBEDRIJF
GEDIPLOMEERD EN ERKEND INSTALLATEUR
Leiden Amaliaatraat 6 Telefoon 25262.
in 6e qROte vraag
DE Bijbel blijft toch maar het boek
der boeken. De Bijbel blijft toch
maar onveranderlijk in circulatie.
Neen, dit is geen waarheid als een
koe; dit is niet minder dan een won
der. Ik heb allerlei ervaringen opge
daan omtrent dit punt en ik wil iets
daarvan vertellen. De grootste verras
sing welke ik in dit opzicht beleefde
is de volgende: het Kerkvolk kan
soms vreemd met die Bij Del omgaan,
maar wanneer het dat doet, bemerkt
men dat buiten de Kerk grote scharen
opeens weer naar dat boek grijpen
gaan en het in letterlijke zin „opeten".
Zoals dat trouwens ook behoort: denk
maar aan die engel uit de Openbaring
van Johannes die de apostel beveelt
om de boekrol te verslinden: „Ede vo
lumen" dat is „eet het boekske op".
Om in nadere bijzonderheden te
treden: men moet eens aan predikan
ten vragen welke rare ervaringen ze
soms met bijbels opdoen. Daar komt
een gemeentelid naar de pastorie wan
delen met een volledig door „mot en
roest" verteerde bijbel en biedt het
zijn herder en leraar aan. Die weet
nauwelijks wat hij daarmee beginnen
moet en op een dag zegt hij: „Ja, wei-
bedankt, maar waarom krijg ik dat
van u?" De vrijgevige broeder of zus
ter kijkt eerst stom verbaasd en zegt:
„Nou, er is toch zo'n gebrek aan bij
bels en nu dacht ik dat U deze
v/el aan zo'n gezin zoudt kunnen ge
ven, dat er graag een wilde hebben?"
Zo'n antwoord stemt de predikant
grimmig en hij antwoordt: „Hoe kan
ik nu toch bij iemand komen aanzet
ten met zo'n verschimmeld, uit de
band geweekt exemplaar? Wanneer je
nu nog een prachtige editie was ko
men brengen of een heel ouderwets
museumstuk, dan zou ik er vrede mee
hebben, maar je zet je gasten toch oojc
geen afgekloven botjes voor?"
Gewoonlijk komt dan het hoge
woord er bij de bezoeker uit: dat hij
nu eenmaal dit versleten boek bij de
schoonmaak vond en dat hij er geen
raad mee wist: „Want je kunt een Bij
bel toch niet in de asbak of in het
vuur gooien, wel?" Vandaar dat men
op sommige pastoriezolders een hele
verzameling van zulke restanten aan
treft. van geslacht tot geslacht daar
opgeslagen en een bron van motten -
vreugde voor de diertjes zelf doch te
gelijk een bron van mottenleed voor
de pastoriebewoners. Men zou dit de
„bijgelovige" bijbelbehandeling kun
nen noemen. Het boek als zodanig
gaat eerbied cn ontzag eisen, maar
dat betekent niet dat do inhoud ge
ëerbiedigd wordt: zelfs niet dat deze
inhoud gekend wordt.
EEN andere ervaring. Op de markt
staat een boekenkraampje en er
komt een boer of een schipper aan
wandelen. Hij verlangt een Bijbel. Maar
hij eist daarbij een bepaalde uitgave:
,Het moet een poetenbijbel zijn", de
creteert hy. De stadsmens hoort van
dit verlangen vreemd op. heeft die
weet wat „poeten" voor dingen zijn?
Maar laat me de wens nader vorkla
ren. In Handelingen 7 houdt Paulus
zijn rede op de Areonngus en daarin
haalt hij ondermeer ëén van de Griek
se dichters aan vers 28 die ge
zegd heeft hoe wij van Gods geslacht
ziin. Nu staat In oudere uitgaven in
plaats van dat ..dichters" het ouder
wetse woord ..poëten", dat we ook nog
kennen van de ..Poësie-albums" dat
laatste woord wordt trouwens ook
halsstarrig verkeerd uitgesproken als
of er geen stippeltjes boven de ston
den en het klinkt dan alsof het album
niet met verzen maar met katten te
maken heeft. Vraagt dus een koper
om een ..Poetenbijbel" hij pleegt
dat woord ook gewoonlijk verkeerd uit
te spreken dan hebben we ren
mens voor ons. die alleen mnar een
oudor- afco editi" rtrniM t hii voor-
keur zelfs een uitgave met dat lastig-
leesbare oud-Hollandse of Gotische
schrift. Het komt deze koper voor,
dat een oude bijbel als zodanig een
betere bijbel is.
Dat is natuurlijk volstrekt niet waar.
We hebben allen kunnen lezen hoe
onlangs in Palestina handschriften van
de Bijbel gevonden zijn, die veel en
veel verder terug gaan dan de hand
schriften waarover de Statenvertalers
in de jaren 1618—1630 beschikten, zo
dat een nieuwe vertaling ons juist
dichter bij de oorspronkelijke tekst
brengt.
Maar er zit nog een gevaar in die
vreemde krulletters: menigeen raakt
daardoor het spoor bijster. Daar is
het beroemde verhaal van twee oefe
naars die in hetzelfde dorp stonden
en als de een over een bepaalde tekst
had gesproken, haastte de ander zich
om dat ook en liefst beter te
doen. Op een dag het verhaal speelt
omstreeks 1910 preekte de eerste
over de* tekst „Hij verkwikt mijne
ziel", maar dat stond in zijn- bijbel
geschreven als „hij verquickt". De
brave man vergiste zich met die q en
las daarvoor een p, zodat hij een ove
rigens toch weer bijbelse verhan
deling hield over „God maakt onze
ziel puik". Zyn collega en helaas
concurrent merkte de fout en wist
toch ook weer niet goed weg met die
q. Hij legde uit en weer bleef het
bij alle fouten een bijbelse verkondi
ging „God verkuikt mijne ziel, God
maakt mij tot oen kuikentje, dat in
alle gevaar z'n toe/lucht zoekt bij de
kloek". Hier hebben we dus een twee-
TNENEMARKEN is een land, dat veel
L' overeenkomst vertoont met ons
land. Men vindt er windmolens en pol
ders, duinen, heidevelden, glooiende
heuvels en meren; dorpjes rond de
stoere kerk en steden langs de water
kant; voorts bruggen, fietsers, vissers
en boeren. De vrouwen hebben er ech-
Um Deem !:n,U,-hnP hmit velé
tdjUuJlC ylïl.JV4,
de bijbelbehandeling- de voorliefde
voor de oude vorm. Ze is me heel wat
sympathieker dan de eerste, maar ze
doet al weer de inhoud zelf geen recht.
•PENSLOTTE is er nog een derde
vorm van Bijbelmishandeling. Die
komt voor in het gezin waar de Bijbel
wel een ereplaats krijgt, maar zonder
geopend te worden. Daarover zyn ont
stellende feiten bekend geworden. Het
aantal hervormde cn gereformeerde
gezinnen, waar de Bijbel niet meer
recht gebruikt wordt, is benauwend
groot. En toch moeten we vaststellen
dat alleen een dagelijkse omgang met
dat boek der boeken ons de weg kan
wijzen door een leven vol vragen en
noden. De volgende maal zal ik daar
ter een grotere stem in het kapittel
dan die in Nederland. Dat wisten de
Amerikanen ook en ze hebben het in
de oren geknoopt. De eerste ambassa
drice, die de Ver. 'Staten uitzonden,
was bestemd voor Denemarken. Nu is
een vrouwelijke ambassadeur geen
„nieuwtje" aan het diplomatieke fir
mament, want wij hebben in ons land
reeds enige jaren een geachte Chileen
se gezante. Maar toch is de benoeming
van de Amerikaanse mevrouw Ander
son niet zonder betekenis.
Vele jaren hebben de Deense vrou
wen gestreden voor gelijkstelling; ze
hebben het gewonnen, want in 1915
kwam ze bij de nieuwe grondwet tot
stand. Het voor onze begrippen eigen
aardige geval doet zich dan ook voor,
dat gehuwde vrouwen vaak haar
meisjesnaam blijven gebruiken. Ook
combineert men beide namen tot een
dubbele naam vooral wanneer die
van de vrouw mooier is. De kinderen
voeren die naam eveneens en zo'n
naam (door een streepje gescheiden),
is nog geenszins een teken, dat de
draagster er van gehuwd is.
De huidige bevoorrechte positie van
de vrouw heeft haar schaduwzijde, met
name in de ontbinding van het gezins
leven. Vrouwen werken veelal bui
tenshuis. De verhouding der geslach
ten nadert steeds meer die van kame
raadschap, waardoor er geen ruimte
overblijft voor de opvatting van het
huwelijk als een heilige Goddelijke in
stelling. De pijnlijkste kant van deze
dingen is, dat het volk als geheel er
geen aanstoot meer aan neemt. Kin
derbeperking wordt openbaar gepre
dikt en buitenechtelijke kinderen val
len onder staatszorg, wanneer dat no
dig is. Het vult niet Ut veiwonduca,
verder op ingaan, maar nu moet ik al«
vast dit zeggen: de Bijbel is niet on
verteerbaar, ook niet voor jonge men
sen. Er is geen sprake van wat
sommigen beweren dat de Bijbel
onbegrijpelijk is. Alleen: de Bijbel wil
rustig gelezen worden. Onder rustig
versta ik daarbij: je neemt dit boek in
handen wanneer niemand of niets
kan afleiden en je begint met God tij
vragen of Hij je door dat wat je leest
wil helpen. Daarna lees je een niet te
groot gedeelte en overdenkt wat je
las. Zullen we vandaag een begin
daarmee maken? Ik stel voor: we be
ginnen bij Mattheus 4. En ik ben over
tuigd dat elke lezer dan meteen ont
dekt waarom ik deze keer dit vraag
stuk heb aangeroerd.
dat in Denemarken procentsgewijze d®
meeste echtscheidingen voorkomen.
Het huiselijke leven is er niet lan
ger de allesbeheersende, algemeen er
kende kern van de samenleving, dia
bij ons gelukkig nog zo sterk is. Vele
mannen en vrouwen gaan uit elkaar,
wanneer zij zich tot een ander meer
aangetrokken voelen: zij blijven ech
ter goede vrienden. Daardoor werd
het gezinsleven vlakker en meer aan
getast door de drang naar levensgenie
ting. Het valt zeer te betreuren, dat
de levensnormen uit de grote stad
meer en meer hun weg vinden naar
het ingetogener en zuiverder platte
land een voorbeeld van averechts®
cultuuroverdracht.
Men maakt zich ook losser van het
Christendom. Het vrije individu is het
einddoel van de populare evolutie-ge
dachte. Het klinkt dan ook schraal,
wanneer men beweert, dat het zede
lijk normbesef van het Deense volk
nog wortelt in het Christendom.
In Denemarken kon het Protestan
tisme zonder veel strijd woeden 'inge
voerd. De Evangelische Lutherse kerk
is de Deense staatskerk, waartoe ook
de koning moet behoren.
Uit het vorenstaande zal men be
grepen hebben, dat de toestand in de
Deense eenheidskerk niet rooskleurig
is. Men zoekt wel naar een religieus
levenshouvast, maar niet in kerkelijk-
dogmatische zin. De Deen huivert voor
werkelijk diepe bezinning. Het ge
moedsleven zoekt meer een uitweg in
het materiële dan in het religieuze;
merkwaardig is, dat melancholie d®
meest voorkomende ziekte is. Er ko
men dan ook vele gevallen van zelf
moord voor.
Kaj Munk stelde tegenover de strijd
Individunlisme-collectivisme de strijd
tussen God en de wereld. Aanvankelijk
meende hij, dat de massa's slechts doo*
een sterke persoonlijkheid konden
worden bedwongen. Hij had all®
kracht van hot Christendom nodig om
„neen" te kunnen zeggen tegen het
nationaal-soclalisma.
liiht |t»w vuwU WÜ- Q,
Waar de vrouw een stem in het kapittel heeft
