Jlicutue fci terlje (üioumut
Britse duikboot met 76 man gezonken
op bodem van de Tbeems
Wist U
VRIJDAG 13 JANUARI 1950
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie-
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: f 4.15 p. kwartaal;
f 0.32 per week.
ADVERTENT1ËN: t 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
DIRECTIE; F. DIEMER.
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Staatvastlclj Is Qfiebfrorti
tnqn bert la tegenspeel"
Dertigste jaargang No 801$
LEIDEN HAD DE PRIMEUR
KUNNEN HEBBEN
Zie pap,. 3
Ramp voor Engelse marine
In totaal 15 geredden; de „Almdijk" nam
5 opvarenden aan boord
DE BRITSE DUIKBOOT „TRUCULENT" is gisteravond, na een aanvaring met
het Zweedse motortankschip „Divina", in de monding van de Theems, ten
Noorden van Whistable, gezonken. Volgens Reuter waren er 76 man aan boord,
namelijk 6 officieren, 52 manschappen en 18 technici van een marinewerf. Tot
dusver zijn 15 opvarenden gered onder wie de commandant, luitenant Bowers en
de eerste machinist, luitenant Stevenson. Reeds zijn de lijken van drie slachtoffers
gevonden. Zestig man bevinden zich waarschijnlijk nog in de gezonken duikboot,
die achttien meter diep ligt. Vijf overlevenden werden opgepikt door het vracht
schip „Almdijk" van de HollandAmerika-lijn. Het reddingswerk wordt bemoei
lijkt door een dichte mist. Men hoopt de duikboot te kunnen lichten voor de zuur-
stofvoorraad is opgebruikt.
De Britse marine stelt alle pogingen in
het werk om de slachtoffers te bevrijden.
Een hoge marine-officier heeft verklaard,
dat er geen reden tot pessimisme is wat
het lot betreft van degenen, die zich nog
levend in de duikboot bevinden.
Het ongeluk vond plaats bij dichte mist,
ongeveer in het midden van de nauwe
en drukke vaargeul van de Theemsmon-
ding, welke bijna alle schepen, die de
haven van Londen binnenvaren, moeten
passeren. Aan weerszijden van dit kanaal
bevinden zich zand- en modderbanken.
Toen de aanvaring plaats vond, was de
„Truculent" aan de oppervlakte. Het
Zweedse schip „Divina", waarvan de
boegplaten met het oog op ijsbreken,
extra waren versterkt, liep door de aan
varing averij op. Het hees twee rode
lichten, ten teken dat het onbestuurbaar
was. Het schip liep later aan de grond.
De „Almdijk" van New-Orleans op weg
naar Rotterdam, nam vijf overlevenden
van de geramde duikboot aan boord.
Deze vijf geredden bevonden zich op het
moment van de aanvaring in de comman
do-toren. De duikboot zonk bijna onmid
dellijk. Een reddingboot heeft later nog
in totaal tien overlevenden aan land ge
bracht.
Rest der bemanning
nog in leven!
Hoe de ramp geschiedde? De „Trucu
lent" werd aan stuurboordzijde geramd
in de torpedokamer. De mandeksels wer
den snel gesloten. De duikboot had vol
doende reddingsmateriaal aan boord, om
de ontsnapping van alle opvarenden naar
de oppervlakte mogelijk te maken en is
bovendien uitgerust met een „schnorkel-
apparaat", hetwelk opneming van lucht
ook onder water mogelijk maakt. Het zoe
ken naar varmisten, die mogelijk reeds
uit de duikboot zijn ontsnapt, wordt door
een zware mist bemoeilijkt.
Vliegtuigen van de R.A.F. stegen op,
voorzien van lichtkogels, rubberboten en
parachutes. De geredde commandant, Lt.
Bowers, is naar de marinehaven Chatham
gegaan om te helpen bij de redding van
zijn bemanning. De andere geredde op
varenden, hoewel uitgeput, zijn er goed
afgekomen en worden in een ziekenhuis
verzorgd. Slechts één had een gebroken
Volgens een later Reuter-bericht heb
ben de reddingsvaartuigen vanochtend
een boei gevonden, welke is losgelaten
uit de gezonken duikboot, en deze bevat
te het bericht, dat de overige opvarenden
nog in leven zijn. Men vermoedt, dat de
mannen in de „Truculent" met het ge
bruik van hun reddingsapparaten wach
ten tot het licht is, teneinde sneller te
kunnen worden opgepikt. Naar schatting
Markt voor 270 millioen
Europeanen
Truman wil, dat het ijzer
gesmeed wordt
President Truman heeft thans aan het
Amerikaanse Congres het rapport van
de E C A. voorgelegd, waarin deze er op
aandringt dat West-Europa één markt
Zal vormen voor 270 millioen zielen.
De Amerikaanse dollars hebben West-
Europa's huishouding zozeer versterkt,
dat de 16 Marshall-landen zonder ge
vaar deze beslissende stap kunnen doen.
Ook al zal een lange weg moeten worden
afgelegd om tot dit doel te komen, het
begin moet worden gemaakt. Als Europa
één markt zou vormen, dan gaat het een
bloeitijdperk tegemoet, waardoor de
afzet in de dollarlanden „onmetelijk"
zou verbeteren. Deze markt mag volgens
het rapport dan ook niet beperkt wor
den door invoerbeperkingen, douane
rechten en moeilijkheden met het geld.
Margarineverbruik 2 maal
zo groot als in 1939
Regering beweert niet dat fabrikanten
ruimschoots genoeg verdienen
Minister Mansholt heeft het Tweede-
Kamerlid Vondeling (arb.) op diens
schriftelijke vragen geantwoord, dat
margarine zonder vitamine A wel niet
zo goed is als met vitamine, maar dat
het zo toah ook een uitstekend voedings
middel is. Inderdaad is de regering in
het voorjaar van 1949 opgehouden, gra is
vitamine aan de fabrikanten te verstrek
ken. De regering wil de overheidsbe
moeiing beperken en had trouwens geen
geld meer voor de gratis verstrekking
De fabrikanten stelden inderdaad voor,
dat zij zelf vitamine zouden kopen, maar
dan moest de consumentenprijs hoger
worden; dat weigerde de minister toi-
nutoe. Deze weigering houdt echter geen
verband met het sterk gestegen verbruik
zoals de heer Vondeling veronderstelt.
De regering heeft geen fabrikanten-
marge vastgesteld. Die marge bedraagt
4,5 cent per halfpondspakje.
Het margarineverbruik bedroeg in
1949 ongeveer 220 procent van 1937-1939,
tegen 157 procent in 1948.
Als opvolger van T. Kralt te Rijns-
burg is tot voorzitter van de groep bloe
misterij uit de Ned. tuinbouwraad be
noemd dr A. J. Verhage. voorz. van het
bedrijfschap voor sierteeltproducten.
is de hoeveelheid aanwezige zuurstof vol
doende voor veertig uur.
De „Truculent", die in 1942 te water is
gelaten, was op proefvaart, juist na her-
Eén der overlevenden van de Br
duikboot „Truculent" wordt van
Nederlandse schip „Almdgk"
aan land gebracht.
stelwerkzaamheden op een marinewerf te
hebben ondergaan. Vandaar, dat er acht
tien man personeel van de werf aan
boord was. De boot behoort tot de T-klas-
se en heeft een waterverplaatsing van
1.575 ton.
Aan een interview met de kapitein van
het Zweedse motortankschip „Divina"
ontlenen wij nog het volgende: De loods
en ik bevonden ons op de brug op het
ogenblik der aanvaring. Wij zagen de
duikboot en gaven een waarschuwings-
sein. Ons schip schudde ontzaggelijk. De
duikboot zonk binnen een minuut. Wij
wierpen touwen en reddingsgordels uit
naar de mensen in het water en zetten
onmiddellijk een reddingboot uit. In de
loop van de nacht stroomden honderden
mensen naar de beide oevers van de
Theems. Een enorme reddingvloot neemt
aan de actie deel; duikers maken zich ge
reed om af te dalen. Men houdt goede
moed.
Klopsignalen
Volgens latere telegrammen zijn van
morgen duikers afgedaald naar de 15
meter onder water liggende „Truculent".
Daar zouden zich thans nog 58 man ir
bevinden. In elke waterdichte ruimte
zijn speciale apparaten om te ontsnap
pen. Men houdt er echter rekening mede,
dat het reeds genoemde „Schnorkel-
apparaat" onbruikbaar is geraakt. De
weersomstandigheden zijn voor de red
dingspogingen veel gunstiger geworden.
Wij herinneren er nog aan, dat de vorige
ramp in vredestijd met een Britse duik
boot plaats vond in Juni 1939.
Toen zonk de „Thetis" in de baai van
Liverpool en van de bemanning, 99 per
sonen, werden er slechts vier gerei.
Heel Engeland ziet met spanning naar
de verdere berichten uit.
Om half één kon Reuter melden:
„Duikers, die klopsignalen gaven op do
wand van de gezonken duikboot, heb
ben van de ingeslotenen antwoord-seinen
ontvangen." De spanning stijgt met hec
Bemanning van reddings
vliegtuig omgekomen
De bemanning van vijf van een Lan
caster^-bommenwerper, die tegen midder
nacht van 'het luohtmachtvliegveld Kin-
loss was opgestegen om duikers op te
halen uit Rosyth, die zouden gaan zoe
ken naar overlevenden van de „Trucu
lent", is omgekomen doordat het vlieg
tuig vlak na de start verongelukte. Men
hoopt, dat de duikers via het beschadigd
gedeelte van de duikboot naar binnen
zuljen kunnen komen.
Grote pliilatelistische schat in KLM-gebouw
Nationale prijsvraag leverde 40.000 antwoorden op
(Van een onzer verslaggevers)
Veertig duizend brieven uit heel de
wereld zijn binnengekomen op de prijs
vraag die de K.L.M., Philips en de Ne
derlandse PCJ zender dit winterseizoen
hebben georganiseerd.
„Aanleiding tot die prijsvraag was het
feit, dat het afgelopen jaar voor Neder
land in menig opzicht niet zo'n best jaar
geweest is. Er was veel critiek op
in de wereld". Dit zeide de heer Vogels,
perschef van de K-L.M. ons gisteren
een persconferentie.
De genoemde grote Nederlandse be
drijven, die, hetzij met een luchtnet de
wereld omspannen, hetzij met hun uit
zendingen haar omschallen, hebben in
November een klankbeeld uitgezonden,
dat tot onderwerp had het dertig jarig
bestaan van de K.L.M.
Aan het einde van het programma zijn
een aantal vragen gesteld, die
luisteraars moesten beantwoorden, wil
den zij mededingen naar de hoofdprijs:
de trip van hun dromen, een reis per
K.L.M. van waar ook ter wereld naar
Amsterdam en een verblijf in Nederland
voor rekening van K-L.M., Philips, en
Radio Nederland, alles in de mooiste tijd
die Nederland kent, de tulpentijd. Van
daar, dat ook de bloembollenkwekers en
de Vereniging voor Vreemdelingenver
keer A.N.V.V. aan deze prijsvraag mee-
Het resultaat is een berg brieven ge
weest. Hij is vooral belangwekkend, om
de fraaie collectie postzegels, die op de
enveloppen zijn geplakt.
Voor philatelisten om te watertanden
Wat er met die postzegels geschiedt? Zij
zullen door deskundigen worden ge
taxeerd en dan bij opbod worden ver
kocht. De opbrengst is bestemd voor een
liefdadig Nederlands doel.
De prijswinnaar, en zij die een der an
dere prijzen: een radiogramofon, een ra
diotoestel, dan wel een der duizend
troostprijzen winnen, zullen dezer dagen
worden bekend gemaakt.
Een der vragen heeft betrekking op
Kabelleggen kan machinaal
vijf maal zo vlug
Zelfs stenen worden automatisch uit dc
straat gehaald en er weer ingelegd
Kabelleggen is een kostbare, moei
lijke en tijdrovende geschiedenis. Daar
om is de machine, die de 22-jarige R
Bijkerk uit Kampen heeft uitgevonden,
misschien van grote betekenis. Want die
maohine (een gevaarte van 20 meter
lengte) kan automatisch een sleuf gra
ven, de kabels leggen en de sleuf weer
dicht maken.
Met een ploeg arbeiders kan per dag
een kilometer kabel gelegd worden, de
machine presteert vijf maal zoveel.
In Ens (N.O.P.) wordt de nieuwe vinding
thans gebruikt. Een soort ploegschaar
snijdt de zoden aan één kant af en legt
die scharniervormig aan de rechterkant
van de machine neer. De volgende ploeg
schaar graaft in één keer een geul, 70
cm diep. Dan wordt de kabel in de geul
getrokken; de machine stort de sleuf
weer dioht en legt de zoden er boven op.
Er is ook een machine ontworpen, die
automatisch stenen en tegels uit de
straat haalt en ze er weer in legt, als de
kabels gelegd zijn. Ten slotte is er ook
een machine in de maak, die bij het
leggen van buizen gebruikt kan worden
en een geul graaft van 1.30 meter. Er is
octrooi aangevraagd. De eerste orders
zg al binnen, en de ontwerper denkt
aan grote mogelijkheden, ook in het bui
tenland.
het aantal passagiers, dat de K.L.M. in
November vervoerde. Het cijfer van
vorig jaar is in die vraag gemeld. Wie
het juiste aantal het dichtst benaderde
Bovendien moeten nog slagzinnen wor
den bijgevoegd.
Er zijn oplossingen uit Roemenië (de
enige van achter het ijzeren gordijn) en
ook uit Japan. Wel een bewijs hoe ver
de stem van Radio Nederland doordringt
Deze hele actie, die heel wat werk
kostte (er werden 350.000 deelnemers-
formulieren door de K.L.M. verzonden
had niet ten doel de aandacht te ves
tigen op bepaalde Nederlandse produc
ten. maar op de Nederlandse zaak.
Het klankbeeld, waarin de prijsvraag
was opgenomen, werd in het Engels, het
Spaans, het Prtugees en het Nederlands
uitgezonden.
De goodwill van Nederland in de we
reld is er zeer mee gediend.
Zakenlieden denken nog te
weinig aan Amerika
Vele Nederlanders zien de noodzaak
om naar Amerika te exporteren nog niet
zo goed in. Het gemak waarmee zij za
ken kunnen doen op de Nederlandse
markt, op het vaste land en in het verre
Oosten, heeft hen er van afgehouden vol
doende aandacht te schenken aan de ex
port naar de Ver. Staten.
Dit zeide de heer Arthur C. Kaufmann,
leider van het Gimbelbrothers concern
in de Verenigde Staten, gisteren aan een
diner op Oud-Wassenaar, waar vele re
geringsautoriteiten aanzaten. De heer
Kaufmann is hier, zoals men weet, om
onze regering en onze zakenlieden van
advies te dienen.
Aan zijn rede" ging een toespraak van
minister Van den Brink vooraf.
Na de misere op de Surriento ook
nog een nare treinreis
Vele passagiers eisen deel van de passageprijs terug
(Van ee
GISTERAVOND zgn de ongevi
gename reis met het Italiaai
in Nederland aangekomen. Ze wa
nzer verslaggevers)
800 passagiers uit Indonesië, na een onaan-
sehip „Surriento", per boottrein uit Marseille
verbitterd over de ergerlijke behandeling aan
treinreis
boord. Van de als pleister op de wonde in uitzicht gestelde aangena
is evenmin iets terecht gekomen. Ook dat slotdeel van de reis werd
schakeling van narigheden.
Enige honderden passagiers hebben
dan ook besloten een protest in te dienen
bij de scheepsagenten van de Rotterdam
se firma Müller en Co. Ze verlangen een
deel van hun passageprijs (f 950) terug.
„Deze reis zal me nog lang heugen,
het is een drama geworden", zo vertelde
ons op het perron van het Haagse sta
tion H. S. een der passagiers, de heer
P. C. Hessing.
De rumoerige inscheping was het be
gin van een zeer onprettige zeereis,
tweede-klas passagiers werden allen
dergebracht in de derde klasse van het
emigrantenschip. Er was niet eens
allen slaapgelegenheid en de ligstoelen
kwamen toen zeer van pas. aldus de
heer Hessing. Over de bemanning is hij
goed te spreken, over de dokter minder
Deze Italiaan sprak alleen zijn moeder
taal en verstond dus de Nederlanders
niet. De zieken werden verzorgd door
Hollandse zusters, die toevallig ook
thuisvoeren. Ook het voedsel was dik
wijls slecht
Een grote opluchting was het
ons, toen we eindelijk in Marseille
ren. We hadden gedacht, dat het laatste
traject naar Nederland door h5t reis
bureau wel goed georganiseerd zou zijn
als kleine vergoeding. Maar in tegen
deel. in dc Franse havenstad hebben we
nogmaals moeten lijden.
Twee dagen hebben we warm eten
moeten ontberen. De Hollandse consul
in Marseille zorgde er tenslotte voor
we tenminste wat Frans brood ontvin
gen. Groot was de ergernis toen bleek
dat velen hun bagage kwijt waren.
Veel lof hadden de reizigers voor de
ontvangst in Roosendaal. Mensen van de
Gaston Eyskens kreeg zijn
motie van vertrouwen
Politieke hetze mislukt-
Zoals wij gisteren reeds als onze ver
wachting uitspraken, heeft de Belgische
Kamer de motie van vertrouwen voor
Gaston Eyskens, de Christen-socialisti
sche premier, goedgekeurd. De uitslag
de stemming was 125 stemmen i
74 tegen en 1 onthouding.
Uit het geruchtmakende effectenschan
daal heeft de linkse oppositie, die de
regering-Eyskens wilde laten struikelen,
dus geen politieke munt kunnen slaan.
Gisteren arriveerde veldmaarschalk Montgomery voor een kort bezoek aan
Nederland op het vliegveld Valkenburg. De veldmaarschalk inspecteert de
ere-wacht, bestaande uit mariniers.
stiahting „Nederland helpt Indië" wa-
op de perrons aanwezig om assistenue
en zo nodig onderdak te verlenen. Zo
waren er onder de 800 meest Indische-
Nederlanders, ongeveer dertig, die in een
doorgangstehuis in Rottedam onderge
bracht werden. Twee uur te laat arri
veerde de boottrein in Den Haag. On
geveer een etmaal had men in een vol
gepropte trein doorgebracht.
Ondergedoken uit minnenijd
In Hoogerheide werd sedert Zaterdag
een 26-jarige vrggezel vermist. De ge
hele buurt werd vergeefs afgezocht,
maar gisteren werd hg gevonden in de
schuur bU een der buren, waar hij de
nacht had doorgebracht. Zijn jongere
broer zou Dinsdag trouwen met een
meisje, dat de liefde van de 26-jarige
had versmaad. Deze zou daarbg getuige
zjjn, maar heeft door zijn onderduiken
het huwelijk uitgesteld. Het huwelijk
gaat toch door.
Ook beurtvaart verhoogt tarieven
De regering heeft goedgevonden, dat
de tarieven in de beurtvaart worden
verheugd. Met het oog op deze toezeg
ging wordt aan werknemers 5 procent
loonsverhoging uitgekeerd.
Hoe word ik een goed raadslid?
Burgemeester De Boer van Har-
dinxveld heeft zijn dertien raadsleden
aangeraden een boekje te kopen van
P. Sikkes, getiteld „Het lidmaatschap
van de gemeenteraad." Alle raads
leden hebben dit advies opgevolgd.
Maar de burgervader was nog niet
tevreden. Hij stelde voor, dat het
boekje besproken zou worden in en
kele (niet officiële) vergaderingen.
En alle raadsleden hebben besloten
de colleges van burgemeester De Boer
te volgen.
Tonnen schade bij brand in
leerlooierij
Een brand heeft gisteren een groot
deel van de leerlooierij en -spuiterij van
de gebr. Rompa in Dongen verwoest. De
schade bedraagt enkele honderdduizen
den guldens, doch wordt door verzeke
ring gedekt. Zee veel brandbare verf
stoffen en chemicaliën gingen verloren
Omvang der productie stijgt
met de maand
De omvang van de nationale productie
neemt van maand tot maand toe. Het
indexcijfer over November bedroeg 140
(basis 1938 100): het was in October
136 in September 132, in 1948 113 en in
1947 94.
Minder medicijnen voor
vrijwillig verzekerden?
Dan geen premieverhoging.
De landelijke organisatie van zieken
fondsen zal volgens de V-crt. de overheid
toestemming vragen om de verstrekking
van verband- en eenvoudige geneesmid
delen aan de vrijwillig verzekerden te
beperken. De ziekenfondsen achten dit
de enige oplossing om de verzekering
voort te zetten zonder verhoging
premies. Op de vrijwillige verzekering
wordt dit jaar 16 millioen gulden toe-'
gelegd.
Brand te Davenport door patiënte
gesticht?
Tegen de 22-jarige patiente, Elnora
Epperly, is een aanklacht wegens moora
Ingediend, daar zij bekend zou hebben,
de brand in de krankzinnigen-inrichting
te Davenport, gesticht te hebben.
De officier van Justitie, Moran, deelde
mee, dat het de vraag is. of er geloof
aan haar bekentenis gehecht kan
den, daar de vrouw aan schirophreme
lijdt en zich verantwoordelijk acht, vc
alle ellende op de wereld.
Mr Maitland onderdirecteur
van de Jaarbeurs
Tot onder
directeur van
de Jaarbeurs is
benoemd mr W.
F. Maitland. se
cretaris van de
bedrijfsgroepen
machinebouw
en staalbouw,
thans overge
gaan in de ver
eniging van me
taalindustriëlen
te 's-Graven-
hage..
Mr Maitland
werd in 1915 te
Soerabaja ge
boren en be
haalde in 1939 aan de gemeentelijke Uni
versiteit te Amsterdam zijn meestertiteL
Op 1 April a.s. zal hij zijn nieuw
functie aanvaarden.
Automatische piloot weer
in gebruik
Voorlopig alleen bij DC 6-toestellen,
straks ook bg de rest
De automatisohe piloot in de DC b'-
vliegtuigen van de K.L.M. is weer in ge
bruik genomen. Er zijn enkele verbete
ringen in de apparaten aangebracht.
Binnenkort zullen ook de automaten in
de Constellations en de Convairs. welke
van een ander type zijn, weer in dienst
worden gesteld; het wachten
onderdelen, die uit Amerika moeten ko
men. Men zal zich herinneren, dat de
automaten in September 1949,
geluk bij Bari, buiten gebruik werden
gesteld.
Over de automaten van het type A-12,
die in de DC 6 waren gemonteerd, wa
ren nimmer klachten gerezen, doch de
K.L.M. wenste geen
heeft van de gelegenheid gebruik ge
maakt, nog enkele verbeteringen
brengen. Het weer in gebruik
betekent een grote verlichting
bestuurders.
De E.C.A. heeft Nederland 6,8 mil
lioen dollars aangewezen voor transport
materiaal in het eerste kwartaal
Amsterdams juwelier voor de tweede
maal neergeslagen
Maar ook ditmaal mislukte de roofoverval
De juwelier uit de Pleter de Hoogh-
straat in Amsterdam, die op 3 December
werd overvallen, is gisteravond laat op
nieuw neergeslagen. Ook ditmaal mis
lukte de roofoverval.
De juwelier kwam gisteravond om
goed elf uur thuis en opende zijn zaak
®r zijn fiets neer te zetten. Toen hij
de winkel weer uitkwam om naar zijn
woning boven de winkel te gaan, kreeg
DAT het bedrijfschap Vlas en Hennep
iet minister Mansholt zal onderhande-
;n over de verwachte moeilijkheden
Dor de Zeeuwsch-Vlaamse vlassers, ni
iw vlas op de vrije Beneluxlijst is ge-
plaatst
DAT de samenwerking op de luchtlijn
aar Milaan, tussen K.L.MSabena
Alitalia, niet met de Italiaanse Fiat
vliegtuigen tot stand wordt gebracht,
daar deze niet geschikt zijn voor de
DAT in Maastricht op 84-j. leeftijd is
overleden de archaeoloog dr H. J.
Beckers, arts te Beek.
DAT de hoofdsbationsohaf te Zwolle,
H. St. Nicolaas, met pensioen gaat en
wordt opgevolgd door J. Kaat, thans
adjunct te Amsterdam.
DAT op de puinhopen- van de papier
fabriek Maasmond te Dussen (N.-Br.)
een nieuwe constructiah-al van de Hol-
land-ia-machinefabriek uit Krimpen a. d.
IJssel is geopend.
DAT men is begonnen de stoffelijke
resten van de in de Langstraat gesneu
velde Duitsers over fe brengen naar het
soldatenkerkhof iri IJsselsteyn (L.).
DAT H. G. Kemps te Helmond be
noemd is tot Statenlid van N.-Brabant.
DAT voor het Arnhemse gerechtshof
bevestiging werd geëist van het vonnis,
waarbij de vroegere bewakers van het
kamp Avegoor, W. M. J. uit Arnhem en
A. S. uit Dedemsvaa-rt, tot 1% jaar waren
veroordeeld wegens het laten ontvluch
ten van twee pol. delinquenten.
DAT men in Uden bezig is met de
bouw van vier grote industriehallen,
waar 800 arbeiders werk zullen vinden.
DAT het telefoonnet voor Wanssum,
Blitterswijck en Geysteren (L.) is ge
automatiseerd (04784).
DAT een commissie heeft geadviseerd,
op 1 Juni ook in Leeuwarden een t.b.c.-
vrije markt in te stellen.
DAT in de kop van Overijssel begin
Februari wordt herdacht, hoe 125 jaar
geleden 305 mensen verdronken, toen de
dijk van de Zuiderzee in een stormvloed
bezweek.
DAT de exportslagerij van Wolvega,
die in de oorlogsjaren verdiween, weer
in gebruik genomen is.
DAT met de hulp van een waakhond
in Beek en Donk een Helmonder werd
gearresteerd, die trachtte in de R.K. kerk
in te breken, doch zjjn maat wist te
ontsnappen.
DAT de twee Groningers op hun voet
reis naar Rome 30 40 km per dag vor
deren en gisteren in Den Bosch aan
kwamen.
DAT het inwonertal van R'dam vorig
jaar met 9500 personen is toegenomen
tot 676.740, terwijl een dalende tendenz
bij het geboorte-overschot is waa
DAT de R'da-mse haven met een
zet in 1949 van 50 pet van 1938 nog
zienlijk achterstaat bij andere Benelux-
havens (Amsterdam en Antwerpen
85 pet).
DAT de eierprijs in Barneveld giste
ren daalde tot f 10.25—11.25 per 100 st.
DAT mr T. B. Hooghoudt uit A'dam
per 1 Febr. benoemd is tot adj.-dir. van
het registratiebureau der Ver. van Ned.
gemeenten in Den Haag.
DAT gisteren aan de Schiekade te Rot
terdam het nieuwe gebouw van J. P.
Wyers' industrie en handelsonderneming
is geopend.
DAT het vorig jaar in A'dam 57 per
sonen bij verkeersongelukken werden
gedood (in '48 70).
DAT J. C. H. Velemans te Goirle be
noemd is tot ridder O. N.
DAT het dubbelspoor van de nieuwe
IJselbrug bij Zwolle vandaag in gebruik
werd genomen.
hij met een ijzeren voorwerp een klap
op het hoofd. Maar de juwelier kon nog
luidkeels om hulp roepen. Onmiddellijk
schoten mensen toe en twee mannen
vluchtten.
Een van de omstanders schjjnt de da
ders met een motorrijwiel achterna te
zijn gegaan, doch de politie heeft ei
niets meer over vernomen.
De juwelier liep een ernstige hoofd
wond op, maar kon. na in het Wilhel-
mina Gasthuis te zijn verbonden, door
de politie worden gehoord. Zjjn toestand
is niet levensgevaarlijk.
Men zal zich herinneren, dat dezelfde
persoon op 3 December in zijn winkel
door twee (dezelfde?) mannen was over-
door twee mannen was overvallen.
Ook toen werd hij neergeslagen,
doch de overval mislukte, doordat er
een klant binnenkwam. De juwelier
moest toen in het ziekenhuis worden
opgenomen.
De daders van de eerste overval wer
den later gearresteerd. Zij zjjn thans op
gesloten. zodat de overval gisteravond
door anderen moet zjjn geplee^i.
In één maand 15.000 radio's moer
In December nam het aantal aangege-
>n radio's toe met ruim 15.500 tot ruim
1.337.000. Het aantal aansluitingen op het
radiodistributienet nam in November
echter af met 5.700 tot ruim 504.500.
MATROOS VAN AKKRUMDIJK
GEDOOD
Een matroos van het Nederlandse
vrachtschip Akkrumdijk werd gisteren
gedood, toen een handvat van de ka
trollen van een reddingboot doorschoot
tegen zijn hoofd kwam, zo meldt A.
uit Zuid-Carolina.
i zware ramp trof de Britse ti
De „Truculent werd geramd
door het Zweedse motortankschip
£)ivinain de monding van de
Theems. De duikboot zonk onmid
dellijk. Tot nog toe werden 15 op
varenden gered en een enorme r
dingsvloot neemt aan de actie deel.
De vraag is of de hoeveelheid
zuurstof toereikend zal zijn.
<-
Terugkeer moeilijk
Over enige tijd zal de Tweede Karna:
tot een uitspraak moeten komen over de
radiodistributie. Er is een wetsontwerp,
dat op dit onderwerp betrekking heeft,
maar de behandeling hiervan werd in
November 1948 op verzoek van de re
gering geschorst. Het had er namelijk
alle schijn van, dat dit wetsontwerp de
vereiste meerderheid niet halen zou.
Wat is er met de radioddstribuUe aan
de hand?
Zo omstreeks 1940 was de radiodis
tributie geheel in gemeentelijke of par
ticuliere handen. Er waren ruim 800 cen
trales. De Duitsers hebben die centra
les overgebracht naar de PTT. De eige
naars kregen in 1942 een schadevergoe
ding van 22 millioen gulden, in 1943
volgde een uitkering van 3.6 millioen en
in 1948 een slotuitkerinig van 2.2 mii-
lioen. Mét de centrales gingen ook de
meeste exploitanten en het personeel
over naar de PTT.
Het wetsontwerp, waarop wij hierboven
doeldeir. heeft de bedoeling om aanleg
er. exploitatie definitief bij de PTT te
laten blijven. Het wil dus de bestaande
toestand bestendigen. De bezwaren te
gen dit wetsontwerp waren van tweeër
lei aard- Er was bezwaar tegen staats
exploitatie. Het andere bezwaar was ge
grond op de opvatting, dat de exploitan-
n 1940 op reohtsherstel aanspraak
mogen maken.
Wat zou eenvoudiger zijn, dan alles
terug te brengen in de toestand van
1940? Maar het leven is nu eenmaal niet
eenvoudig en terugkeer naar 1940 zou
voor vreemde situaties plaatsen. Dat
blijkt voor wat de radiodistributie be
treft nog een ten overvloede uit een rap
port, dat een commissie van deskun
digen voor de regering heeft opgesteld.
Ook dit rapport stelt de vraag, of de
radiocentraies opnieuw aan gemeenten
particulieren kunnen worden overge
geven. De commissie was behoorlijk
veelzijdig samengesteld. Des te belang
rijker is de conslusie waartoe zij komt
Hoe luidt die conclussie? In de eerste
plaats, dat de technische ontwikkeling
inmiddels niet heeft stilgestaan en dat
het omroepbestel wijziging is ge
komen door de invoering van de luister
bijdrage. Wil men nog ruimte laten aan
het particulier initiatief in dezen, dan
kan dat alleen door een centraal lichaam
stichten met belangrijke bevoegdhe
den, ook met betrekking tot de deelne-
Een andere conclusie luidt, dat de
overheid mag vergen, dat de technische
verzorging niet mag achter komen te
staan bij de verzorging zoals deze bij
exploitatie door de ovenheid gewaar-
torgd wondt. De luisteraar mag er niet
op achteruit gaan dus.
Maakt dit voor exploitatie in gemeen-
elijke of particuliere haMjr
ai niet eenvoudiger, daarbij komt dat
verandering in de exploitatie deze stel
lig veel duurder zal maken. Thans kost
abonnement op de radiodistributie
f 24 per jaar. Maar de commissie s
vertuigd, dat bij particuliere exploita-
e dit bedrag f 36 zal moeten bedragen.
Daarbij moet men dan uiteraard nog tel-
bedrag van f 12 aan venpliehte luis
terbijdrage alsmede als het goed is
de contributie aan een omroepvereni
ging.
Natuurlijk zijn ook wij van oordeel,
dat op zichzelf particulier initiatief de
voorkeur verdient. Maar afgezien van
het feit, dat particulier initiatief hier
vrijwel concentratie in handen van en
kelen zou betekenen, heeft het er alle
schijn van, dat bij de radiodistrilbutie in
de huidige situatie van deze gunstige re
gel wordt afgeweken. Het algemeen be
lang schijnt dit te eisen. En dan heb
ben wjj niet eens genoemd de belangen
de 1400 man personeel, die thans
bij de PTT in dienst zijn, al moet ook
deze zaak uiteraard zwaar worden ge-
Wij hebben zo het gevoel, dat het rap
port van deze veelzijdige commissie wel
indruk heeft gemaakt. De voorzitter van
de NORV, mr A. B. Roosjen, heeft uit
het rapport reeds de conclusie getrok
ken. dat terugkeer naar de toestand van
1940 geen aanbeveling verdient Deze
terugtred naar 1940, zo verklaarde hij
onomwonden, zou niets minder beteke-
dan de opoffering van het gemeen
schapsbelang aan het persoonlijk belang
der particuliere ondernemers.
Dit zijn krasse klanken uit deze mond.
Men neme ze dan ook ernstig
WEERBERICHT
Zachtervooral des nachts
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Aanvankelijk
zwaar bewolkt met plaatse
lijk enige regen. Morgen
enkele opklaringen. Zach
ter vooral des nachts. Langs
de Waddenkust tijdelijk
krachtige, overigens matig»
tot zwakken wind uit Weste
lijke richtingen. (Opgemaakt
te 10 uur.
ZON EN MAAN
Zaterdag 14 Januari: Zon op 8.43,
onder 16.56; maan op 5.12, onder 12.44
uur. 18 Januari: N.M.
