Veertig procent van Leidens bevolking in het
arbeidsproces ingeschakeld
Textielnijverheid geeft aan 8 pet emplooi
Zal de Universiteit in de toekomst haar starre
constellatie loslaten
tfhöuw.fc UKIUSCHE- COURANT
DINSDAG 27 DECEMBER 1943,
(Van onze medewerker voor statistiek)
Blijkens recente cijfers behoren 40 procent van het Nederlandse volk tot de
beroeps-bevolking. Dat wil zeggen, dat van elke honderd mensen in ons land kin
deren, grijsaards en invaliden meegerekend er veertig zijn, die op enigerlei wijze
annen afzonderlijk is dit percen-
Hoe staat het in dit opzicht nu met
de Leidse bevolking? De meeste ste
den geven van de norm méér of min
der ver afwijkende percentages te
zien, maar de Leidse cijfers stemmen
met het rijksgemiddelde vrijwel ge
heel overeen: hier zijn 60 pet. van
de mannelijke, 20 pet. van de vrou
welijke, 40 pet. van de totale bevol
king in het arbeidsproces ingescha
keld.
Intussen is het ook ten onzent nog niet
zo ver, dat ieder op bejaarde leeftijd de
beroepsarbeid kan laten rusten. Van de
mannen zowel als van de vrouwen, die
beroepsarbeid verrichten, is bijna 1 pet.
de zeventig jaar al gepasseerd! Twee
pet van de werkende mannen en 1 pet.
van de vrouwen zijn voorts tussen 65
en 70 jaar.
Zien wij naar het andere uiterste dan
blijken ruim twee pet. van de mannelijke
en 5 pet van de vrouwelijke arbeids
krachten jonger te zijn dan zestien jaar.
Wat de tussenliggende leeftijdsklassen
betreft. 10 pet. van de mannelijke en
25 pet. van de vrouwelijke arbeids
krachten in Leiden zijn tussen 16 en 20
jaar. Voor de groep van 21 tot 40 jaar
zijn de percentages zowel voor de man
nen als voor de vrouwen 45. In de hogere
leeftijdsklassen gaat het aantal arbeidende
mannen dat der vrouwen ook verhou
dingsgewijs geleidelijk meer overtref
fen. Tussen 40 en 50 jaar zijn namelijk
20 pet van de werkende mannen en
12 pet. van de dito vrouwen en tussen
50 en 65 jaar 19 pet. van de mannen en
10 pet. van de vrouwen.
In de metaalnijverheid zijn 13 pet. van
het totaal der Leidse beroepsbevolking
werkzaam. Twintig pet. hiervan zijn be
rieden 21 jaar; 1.5 pet. is de 65 jaar al
voorbij. Vijf pet. zijn zelfstandig bedrijfs-
hoofd en nog eens 5 pet. zijn z.g. kleine
zelfstandige. Dit zijn in hoofdzaak de dus-
genoemde éénmans-bedrijfjes.
De bouwnijverheid geeft emplooi aan
10,pet. Van Onze beroepsbevolking. In
deze bedrijfstak zijn 8 pet. van de arbeids
krachten beneden 21 jaar' bijna 3 pet.
boven de 65. Vijftig pet. van het geheel
■zijn werkzaam bij de burgerlijke en utili
teitsbouw; 9 pet. vinden een bestaan in
-het schildersbedrijf, 5 pet. bij grond- en
waterbouwkundige werken en bij de
wegenbouw. In deze bedrijfstak zijn 10
.pet. zelfstandig bedrijfshoofd, 5 pet kleine
-zelfstandige, terwijl 2 pet. in de ouder
lijke bedrijven meewerken.
Het winkelbedrijf biedt in onze woon
plaats een bestaan aan 5 6 pet. van de
mannelijke en aan 15 pet. van de vrou
welijke beroepsbevolking. De aantallen
mannen en vrouwen in de winkels zijn
dus nagenoeg even groot. In deze be
drijfstak zijn 4 pet. van alle krachten
-beneden 16 jaar; 12 pet. tussen 16 eri
20 jaar; 2 pet. tussen 65 en 70 jaar. 1.5
pet. ouder dan 70. Vijftien pet. der
nen en 15 pet. der vrouwen zijn werk
zaam in kruidenierszaken; bijna 40 pet.
daarvan als zelfstandig bedrijfshoofd;
terwijl bijna de helft van de vrouwelijke
arbeidskrachten meewerkt in het bedrijf
van hun echtgenoten. Naast de krui
denierswaren-branche hebben voorgl de
winkelgroepen zuivel, groenten en fruit
en slagerijen een belangrijk percentage
van de arbeidskrachten in deze bedrijfs
tak.
In de handel exclusief de winkels, zijn
10 pet van de mannelijke en 2.5 pet van
de vrouwelijke beroepsbevolking in onze
stad werkzaam. Hiervan zijn 7 pet. be
srokken bij de handel in brandstoffen,
6 pet. bij textiel, 8 pet. bij de groothandel
in aardappelen enz., 5 pet. bij de groot
handel in kruidenierswaren, 7 pet. bij de
lompenhandel en 9 pet. bij de uitgevers
bedrijven.
Acht pet. van onze Leidse beroeps
bevolking vinden emplooi in de tex
tielnijverheid. Ongeveer een derde
deel vrouwen. De wolspinnerijen en
sajetfabneken hebben 50 pet. van de
mannelijke en 60 pet. van de vrou
welijke krachten uit deze bedrijfs
tak tot zich getrokken; de wollen-
dekenfabricage 17 pet. en de touw-
fabricage 12 pet.
Het verkeer in ruime zin genomen,
biedt een bestaan aan 8 pet. van de arbei
dende mannen en 6 pet. van de werkende
wen in Leiden. Vijftien pet van
deze mannen en 30 pet. van de vrouwen
zijn zelfstandig bedrijfshoofd. Negen pet.
werkzaam bij de Spoorwegen. 12 pet. bij
de tramwegen. 12 pet. bij het auto
transport. 15 pet. van de mannen en
10 pet. van de vrouwen bij de P.T.T. en
18 pet. van de mannen en 30 pet. van de
wen in het restaurant- en café-
Voorts zijn bij de overige overheids
diensten en in de zogenaamde vrije be
roepen 11 pet. van de mannelijke en
22 pet. van de vrouwelijke beroepsbevol
king in Leiden werkzaam. Hiervan ruim
kwart van de mannen en 13 pet. van
/rouwen betrokken bij het bestuurs
apparaat. De belastingdienst heeft 6 pet.
de mannen en 2 pet. van de vrou-
uit deze groep in dienst; rechts-,
politie- en gevangeniswezen 10 pet. van
nannen en 2 pet. van de vrouwen.
Tien pet. van de mannen en 50 pet. van
rouwen uit de groep .overheidsdien-
en vrije beroepen" werken in de zie
kenhuizen; 5 pet. van de mannen en 1 pet.
de vrouwen op accountantskantoren.
En tenslotte is 16 pet. van alle vrouwe
lijke Leidse arbeidskrachten werkzaam in
huiselijke diensten.
GEMEENTE LEIDEN
Officiële Publicaties
Sluiting kantoor Gemeente-Ontvanger
Burgemeester en wethouders brengen
ter openbare kennis, dat het kantoor van
de Gemeente-Onl-vanger op Zaterdag 31
December 1949 voor het publiek gesloten
zal zijn.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
F. H. van Kinschot, Burgemeester
J. Bool, Secretaris.
KERSTN ACHTD1EJSST
Vele honderden mensen hebben Zater
dagavond om 11 uur in de Hooglandse
kerk de traditionele kerstnachtdienst
bijgewoond. De dienst werd ditmaal ge
leid door ds J. Swijnenburg. We weten
allen, aldus deze predikant, dat het Kind
Jezus werd geboren in een stal. Het ligt
daar als een rood kaarsje in het stof
Het kerstfeest is het feest van het Kind.
wie kijkt er naar? Wat wil toch
dit Kindeke? Hij wil de mensen redden
verlossen. Hij wil ons van zonden vrij
maken. Wil Hij dat werkelijk? vrager,
ns af. Als Jezus voor ons gekomen is.
om dan al die ellende op de wereld?
Waarom is het alleen op het kerstfeest
ïooi? Toch wil Jezus ons gelukkig
maken. Als u niet werkelijk kerstfeest
kunt vieren, kom dan vaak luisteren naar
het woord, dat vlees geworden is en onder
is heeft gewoond, aldus ds Swijnenburg
Het Ned. Herv. kerkkoor „Ex Animo
verleende aan deze dienst zijn gewaar
deerde medewerking en zong op gevoel
volle wijze enige mooie kerstliederen.
Het grote N.L.C.-kinderfeest is ook in de Sleutelstad een groot succes gewor
den. Ongeveer 600 kinderen hebben Zaterdagmiddag in „Den Burcht" de
boeiende avonturen gevolgd van Gertjan en Maartje met hun sprekende Lorre,
't Was een middag vol verrassingen, veel spanning en gezond vermaak.
Foto N. van der Horst
Chr. Hist, vrouwengroep
bijeen in „Rehoboth"
De heer Voorzaat over Indonesië.
De Chj\ Hist, vrouwengroep verga-
derdè in „Rehoboilh". De heer Voorzaat,
die 20 jaar als ambtenaar m Indonesië
werkzaam is geweest, gaf een schets
.het karakter van de inlander, een o
zicht van de militaire zaken en zijn
óp verschillende onderwerpen van
RT.C.
De Ambonees en de Minahasser zijn
veelal beroepsmilitair, hecht verbonden
aan het koninklijk Huis; in de woningen
har.-gen tal van foto's van leden van dit
Huis Deze mensen worden nu overge
geven aan. de Republiek, in welke sfeer
zij zich niet thuis kunnen gevoelen.
Waarom krijgen zij niet eerst vrije ver-
Vervolgens besprak de heer Voorzaat
de ambtenaren-garantie, die volgens hem
"geen inhoud heeft. Trouwens beloften
van d: Ned. regering zijn wel eens meer
onbetrouwbaar. Denken wjj slechts aan
de bordpapieren kroon, in tegenstelling
'met de r.r.ders van inhoud zijnde belofte
aan do heer Tilanus.
Nieuw-Guinea is ook een belangrijk
punt. Wij geven dit nooit prijs, zegt
Katta, maar ook Nederland wil nog van
geen overgave weten. Hoe lang nog? De
rep. regering wil hier emigratiemogeHjk-
heden zoeken, maar de bevolking kan
zich nóg wel sterk uitbreiden en dan is
emigratie nog "niet nodig. Trouwens: de
Javaan "wil niet van huis. Toen er van
deze mensen naar Medan moesten, kon
den de schoonste beloften niet verhin
deren. dat dwang moest worden gebruikt.
Al met al is deze overeenkomst een
wangedrocht tegenover de bekende ko-
ninklijkc rede, aldus spr., wiens lezing
een levendige discussie uitlokte. Wij had
den de wereld om ons heen kunnen zeg
gen: wat jullie doet, moet je weten,
waar wij werken niet mee. om een mil-
lioenenvolk over te geven aan chaos en
terreur, aldus de heer Voorzaat als ant
woord op een vraag: Ook kwam de
Vraag naar voren, of eigenbelang geen
grote rol spéélt. Het antwoord kan naar
de mening van de heer Vporzaat heel
kort zijn: Nederland en Indonesië horen
hij elkaar Natuurlijk wordt het kind
(Indonesië) eens zelfstandig. Dit neemt
echter onze verantwoordelijkheid tegen
over de mensen overzee niet weg.
Begrafenis
J. A; W. Aalbersberg
- Op- Rhijnhof is- Zaterdagmiddag onder
buitengewoon grote belangstelling
grave gedragen het stoffelijk overschot
van de heer J. A. W. Aalbersberg, die
Maandag 19 December j.l. bij een auto-
ongeluk op de Rijnsburgerweg het leven
verloor. Elf zwartgelakte rouwauto'i
schoven langzaam door de oprijlaan, waai
zich reeds vele medelevenden hadden op
gesteld.
In de aula werd eerst het woord ge
voerd door mr P. E. Briët namens com
missarissen en personeel van de Leidse
Spaarbank. Hij had de overledene reeds
in zijn jeugd gekend en was gaandeweg
zijn bekwaamheid, zijn intellect en zijn
mensenkennis meer gaan waarderen
Door zijn vriendelijke omgang met zijn
medemensen en door zijn deskundigheid
had hij velen voor zich gewonnen
Dankbaar gedenken ook allen wat hij
geweest is voor zijn vrienden en
Spaarbank.
De heer E. H. Moens, dir. bijkantoor
A'damsche Bank, memoreerde de grott
verdiensten van de overledene voor he'
bankwezen en gewaagde van evenwich
tigheid, plichtsbetrachting en gevoel
voor humor Hij heelt de bank tot groti
bloei gebracht en was met zijn kennis
steeds een grote steun voor spr. geweest
Onder de aanwezigen merkten wij o m
op de heer L. Molijn, dir bijk. A'damscne
Bank. notaris J. C. van Eek, secr bestuur
Leidse Spaarbank, comm. van Politie R.
J. Meyer, de heer F. H Sobels, lid van
de Comm. van Dagelijks Beheer der
Spaarbank, de heren D. M. v. d. Vijver
en A. Hollinga en de heer F. H. Kemner
namens de Ned. Ver. tot bë6cherming
Aan de groeve dankte de heer
Brummel namens de familie voor
belangstelling.
CHR. MUZIEKVERENIGING
„CONCORDIA"
Een klein aantal leden van de Chr.
Muziekvereniging „Concordia" heeft
gistermorgen in het Diaconessenhuis en
het Tehuis voor Ouden van Dagen
de Herengracht enige Kerstliederen
gehore gebracht. De respectieve lei
dingen stelden dit op zeer hoge prijs.
SPREEKUUR BURGEMEESTER.
De burgemeester van Leiden is verhin
derd morgen spreekuur te houden.
Weer 16 mannen terug
Zaterdag zijn weer 16 militairen uit
Indonesië in onze stad teruggekeerd. Het
spreekt vanzelf, dat er zowel bij hen als
bij hun families grote blijdschap was over
het feit. dat hun terugkeer in het ouder
lijke huis net vóór de Kerst plaats vond.
Zo bestond er dubbele vreugde! De heer
van der Lelie, secretaris van d<;
plaatselijke demobilisatieraad. heeft alle
teruggekeerden een kort bezoek gebracht.
Bloemen vergezelden zijn woorden.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Catharina J, d van A Ver-
straaten en G J Theunisz; Wilhelmina,
a A Lens en T van Weeren; Bernard
van M Meer tens en M van Zeist;
Cornelia, d van J Mol en C Prins; Agnes
van J Lagerberg en E M E Werd-
muller; Adrianus P W C, z van M van
der Maden en M van Leeuwen; Wil
helmina P. M, d van W J M Vieveen en
P van den Berg.
OVERLEDEN; J van IJzendoorn. vr.
j; R J Heemskerk, z, 6 weken; F A
IJzerman, wednr. 82 j; L S Verhoeven,
i, 76 j; G M Broekhhof, d, 4 weken.
V.O.M.O. Leiden richt
demohilisatiedienst op
Ais. resultaat yari_.de laatstgehouden
vergadering van de afdeling Leiden van
de V.O M O. is een demobilisatie-Service
opgericht met het doel teruggekeerde
militairen zo veel mogelijk behulpzaam
te zijn bij hun terugkeer in het burger-
Deze demobilisatie-dienst verzamelt
gegevens, welke voor de demobilisanten
van waarde kunnen- zijn. Men- wil de
acties van instellingen en verenigingen
coördineren en deze organisaties heLpen
wanneer zij bepaalde acties voor
mannen beginnen. De dienst verzamelt
ook gegevens Voor het hoofd/bestuur voor
eventuele maatregelen, die drit bij de
gering, speciaal op het departement
oorlog, ter sprake kan brengen- Men
wendt zioh binnenkort tot alle reeds
teruggekeerde militairen m onze
met het verzoek zo.veel mogelijk gege
vens te verschaffen over hun ervaringen
bij -hun terugkeer. Ook aan- de werk
gevers zal medewerking worden ge-
Wie verdere inlichtingen wil hebben,
kan zich in verbinding" steLlen met:
destraat 19, Prinsenstraat 20, De Sitter-
laan 4a. Utrechtse Jaagpad 107, Kaisei
straat 16 en Leliestraat 15a
Het „Herdersspel" bij de
patiënten
Leden van het personeel van het Aca
demisch Ziekenhuis hebben het „Her
dersspel" van zuster A G. Ballintijn,.
waarover wij in ons blad van Donderdag
jl. schreven, Vrijdagmiddag opgevoerd
ongeveer 300 patiënten, verdeeld"
6 afdelingen. Predikanten, profes
soren ea gaven van hun gewaardeerde
belangstelling blijk. Vele patiën
ten konden tijdens het SDel hun zicht
bare ontroering niet onderdrukken. Bijna
allen kregen een kaars, als aansporing
het licht van het Kerstfeest in hur
kleine omgeving te verspreiden. D(
was bij zuster Balltintijn weer ïr
goede handen. De muzikale leiding be-
e bij een oud-patiënt-
Rijnshnra
Agenda Gemeenteraad
Morgenavond, 8 uur, komt de ge
meenteraad bijeen. Op de agenda komt
voor een verzoek om vergoeding reis
kosten overeenkomstig artikel 13 van de
L.O -wet 1920 Verder een voorstel tot
verkoop van een -bouwterrein naast de
gashouder; idem tot vaststelling van een
er p 1 a at£ ï-ngs k oste nb e slu 11 voor ambte
naren en onderwijzers; idem tot het toe
kennen van een inaam aan de nieuwe
straat; voorlopige vaststelling gemeente
rekening, dienst 1948, en rekening van
het waterleidingbedrijf, dienst 1948; vast
stelling gemeentebegroting, dienst 1950,
begroting van het waterleidingbedrijf,
dienst 1950; wijziging gemeentebegroting,
dienst 1949.
Valkenburg
Beroepen
De Gcrcf. Kerk alhier heeft een be-
osp uitgebracht op ds E. J. Njjhuis,
•ud-legerpredikant, wonende te Rotter-
Nieuwe luidklok
Op de eerste Kerstdag werd voor het
eerst de nieuwe klok van de Geref. kerk
geluid. Zij zal tien minuten vóór elke
dienst te horen zijn.
Collecte
De collecte voor het instituut „Kerk
en Wereld", gehouden in de Ned. Herv.
Gemeente, heeft f "100.05 opgebracht.
Hazerstvóude
Op 1 April met pensioen
De heer F. Geskus, wachtmeester
ste klasse en postcommandant bij de
Rijkspolitie alhier, zal op 1 April a.s. de
dienst met pensioen verlaten Tot zijn
opvolger is benoemd de heer N. Dege-
naars, opperwachtmeester bij de Rijks
politie te Boskoop.
Kerstzangdienst
Gistermorgen werd in de Ned. Herv.
kerk een Kerstzangdienst gehouden, die
werd geleid door de beide plaatselijke
predikanten, ds Ohr v. d. Leeden en ds
J. Oussoren. De dienst bestond uit het
zingen van liederen, het houden van me
ditaties én het lezen van gedeelten uit
Gods Woord
De Geref. MC. houdt Donderdag
avond. -half 8. haar jaarvergadering in
de lokalen bij de kerk.
Hillegom
Kerstfeestviering Julianaschool
Vrijdagmiddag en -avond is er Kerst
feest ge-vjerd met de kinderen (en hun
ouders) van de Julianaschool. Zowel
'smiadags als 's avonds was de boven
zaal eivol. Beide keren werd een met
zorg samengestelde liturgie gesproken
en gezongen, terwijl de leerlingen ook
hun spreekkoren verdienstelijk opzegden.
In de avondbijeenkomst waren het voor
al Ada Vledder en Sijlje Planting, die op
goede wijze enige liedereri declartieerdén.
Hei oan-tus-fi-rmus van de leerlingen van
de hoogste klasse klonk zeer fijn. Mej.
S. de Jager en de heer A. W. v. d. Beek
Vertelden Kerstgeschiedenissen.
De Kaag
Bedrag ontvreemd; dader gepakt
Tijdens afwezigheid van de bewoners
is uit een perceel alhier een aanzienlijk
bedrag ontvreemd. Bij een door de Rijks
politie van Roelofarendsveen ingesteld
onderzoek bleek, dat een inwoner uit
een naburige stad hieraan niet onbekend
was. Deze persoon is gearresteerd en
h^eft inmiddels volledige bekentenis, af
gelegd. Het bedrag kon geheel in beslag
worden genomen.
Katwijk
Holl. Mij. voor Landbouw.
De afd. Katwijk en omstreken van de
Holl. Mij voor Landbouw vergaderde in
de zaal Fennes. De voorzitter, de heei
G. Vooijs. sprak een kort openingswoord
Spr. wees op de steeds toenemende in
vloed van de standsorganisaties in het
algemeen, welke nog zal toenemen, als
de wet op de P.B.O., in werking zal tre
den. Verder wees hij op de noodzaak
van organiseren in de tegenwoordige
samenleving.
De secretaris, de heer G. Bol, gaf zijn
jaarverslag en een financieel jaarover
zicht. Er was een behoorlijk batig saldo.
Bij de bestuursverkiezing werden herko
zen de heren A. van Rijn en G. Vooys
in de vac. G. Ooms werd gekozen de
heer P. Ooms. Er werd besloten eei
praatavond te houden. Overleg zal ge
pleegd worden in deze zaak met d
zusterorganisaties en het veilingbestuui
In de zomer zullen de leden een dag uit
gaan. Het bestuur gaf de stand van zaken
weer wat betreft de gevoerde zaadprij-
zenactie en zijn bemoeiingen met de
afsluiting van de C.A.O.
Plaatselijke commissie „Steun wettig
Ook in Katwijk is thans een commissie
van het Nationaal Instituut „Steun Wet
tig Gezag" geïnstalleerd, In de commissie
zitten: mr W. J. Woidringh Vfch dei
Hoop. burgemeester, voorzitter; J G.
Andewég: "Secretaris; G.'Van 'der'"Bent
ds D. Bouman, P Brasser. D. Goedhart,
pastoor C J. Hesp. ds H. de Valk, F
W. de Vries. A. Wassenaar en E. van
Wensveen.-
Katwijk aan den Rijn
Tuinbouwoverzicht.
In de gang van zaken was de afgelo
pen week weinig verandering te bespeu
ren in vergelijking met de vorige. Som
mige productDn waren graag, soms zeer
vlot te verkopen doch met sluitkool wil
het nog niet. als is er een ietsje verbe
tering te bespeuren. Een klein wintertje
zou hieraan wel goed doen. Waspeen
ging naar kwaliteit van f 18 20 tot f 28.10.
wat een zeer goede prijs genoemd kan
worden. Zelfs tweede soort bracht oog
f 12.50 tot f 17.10 op. Breekpeen
matig gevraagd met een prijs van f 6.20
tot f 8.10 per 100 kg. Andijvie bleef nog
steeds het zeer gevraagde artikel
bracht van f 14.50 tot f43.20 per 100 kg
op. Witlof kwam in kleine partijen,
van de kwaliteit nog niet prima
Niettemin bracht dit artikel van
tot f 40.10 per 100 kg op. Spruiten deden
het ook nog goed en deden een lonende
prijs: van f38.10 tot f48.20 per 100 kg
Uiten als vorige weken, in de goede soort
tot f 22, mindere kwaliteiten van f 10 tot
f 14 per 100 kg. Boerenkool voor f7.50
t.ot f 14 40 is ook al niet slecht, doch gele
en rode kool blijven onder de lonende
prijs: van f 6.50 tot f 9.20 per 100 kg.
Kleine partijtjes ^bloemkool deden van
f 15 tot f33 per 100 kg. Knolselderié deed
van f 8.10 tot f 17.20. hetgeen een rede
lijke opbrengst geeft.
Katwijk aan Zee
Kerstconcert in de Nieuwe Kerk
In de Nieuwe Kerk hadden zich velen
op de avond van Tweede Kerstdag ver
zameld om het eerste optreden van het
Chr. Gem. Koor „Looit den Heer" onder
leiding van Feike Asma mee fe maken.
De eerste nummers konden ons niet erg
bevredigen; de langzame tempi, de sterke
registratie van het orgel en de minder
goede acouabiek wenkten hier onge
twijfeld tegen. Het meest trof de uitvoe
ring van ps. 150 van Pijlman. Hier toon
den dirigent en -koor hun kracht Een
kinderkoor van de Ds Rutgersschool had
hierin een werkzaam aandeel. Feike As-
bespeelde verder het orgel op de
wijze, die wij van hem gewend zijn. Van
de soli van de heer v. d. Berg uit Sche-
veningen beviel ons het meest „Hij
komt" van Hiller. Cor Bezemer bege
leidde goed.
Sportvereniging „Katwijk"
In dé zaal Haasnoot hield de sport-
ïrenig-ing „Katwijk" haar jaarvergade
ring. De voorzitter, de heer B. Mulder,
merkte in zijn openingswoord op, dat de
prestaties van de voetbalelftallen voor
gaande zijn. Het eerste elftal hééft een
linking gehad, maar ook hierin is
>ruitgang te bespeuren. Wat betreft
handbal, deze tak van sport wordt nu
met 3 elftallen beoefend. De prestaties
zijn goed te noemen. Er is echter nog
plaats voor velen.
Uit het jaarverslag van de secretaris,
de heer L. Schrama, vernamen wij, dat
het ledenaantal stijgende is. De penning
meester, de heer D. de Best, kon een batig
saldo melden. De bestuursverkiezing
bracht oen herkiezing van de heer Th.
Admiraal en in de vac. D. de Best werd
gekozen, de heer L. van Duyn. De ter-
aommissie bleef ongewijzigd. Tot lid
de kascoirunissie werden gekozen de
heren L. Kruyt en K. Haasnoot. Er werd
feestcommissie samengesteld om
voorbereidingen te treffen voor het hou-
jen tweetal feestavonden.
Staatscommissie wil huidige gang van
zaken corrigeren
Aanpassing bij de maatschappij gewenst geacht
(Vai
speciale medewerker!
Reeds geruime tijd heers
ger Onderwijs. De unive
er onvoldaanheid over de huidige structuur van het Ho-
•iteiten en hogescholen bljjken in hun starre constellatie
niet meer aan de eisen van de moderne tijd te kunnen voldoen. Om dit en vele an
dere vraagstukken op het H.O.-gebied aan een grondig onderzoek te onderwerpen,
heeft de Minister van Onderwys in 1946 een Staatscommissie benoemd, die samen
gesteld was uit docenten van openbare en bijzondere universiteiten en hogescholen,
experts op H.O.-gebied en vertegenwoordigers uit de studentenwereld. De com
missie was onderverdeeld in 22 secties, die zich ieder met eèn bepaald vraagstuk
bezighielden. Onlangs heeft de commissie haar voorstellen, vervat in een lijvig
rapport, als resultaat van 354 verenigingen, de Minister aangeboden.
Grondslag en doelstelling
De roeping van de universiteit
vorming van de toekomstige maatschap
pij-mens, Het is daarom verheugend, d-ait
de commissie althans heeft ingezien, dat
een wetenschapsbeoefening, los vai
bepaalde levens- en wereldbeschouwing,
een fictie is en dat de universiteit
de toekomst op een bepaalde grondslag
zal moeten staan. Teleurstellend, m;
verwachten, is de nogal vagé omschrij
ving van deze grondslag, die bepaald
worden door „die geestelijke waarden,
die ons volk in de loop van zijn histo
rie hebben gekenmerkt, door Christen
dom en Humanisme zijn bepaald i
het bijzonder tot uiting komen in di
biediging van de medemens".
Met nadruk wordt nog verklaard, dat
de --commissie dezo- grondslag niet ge
handhaafd wenst te zien als een kerke
lijke credo of als een leertuchtmiddel.
De universiteit moet niet een bepaaid
geestelijk en zedelijk stand-punt opdrin-
maar alle* bouwstoffen aandragen,
tot een door de student te bepalen
levens- en wereldbeschouwing kunnen
leiden. Dat de vormende invloed va
studentenleven een 'zeer belangrijke
plaats in dit proces inneemt, spreekt
zelf. Het typisch Nederlandse studenten-
het „kamer"-, corps- of vt
gingsleven leert de jorvge student reeds
vroeg op eigen benen staan en z'n eigei
boontjes doppen. Een dreigend gevaar ls
echter het steeds groeiend aantal trein-
studenten en „nihilisten", die zich veel-
n financiële redenen van deze vo:
mi hg moéten onthouden.
De rapporteurs dringen daarom ook
op stichting aan van studentenhui
zen, waarin op goedkope wijze woon-
cn eetgelegenheid wordt geboden.
Terecht wordt geadviseerd de stu
dent, die tot op heden in de universi-
teur de heer C. Varkevisser, werd be
noemd de heer L. van der Plas, oud
gezagvoerder ter koopvaardij.
Hoog en laag water
Woensdag 28 Dec.: Hoog water 937 en
22.08, laag water 4.57 en 17.25.
De lanigs de huizen gehouden col
lecte voor de diaconie der Ned. Herv
GemèéóteTïèêft opgebracht f6254,07, d.l.
ruim f20"meer dan vorig jaar.
De laètste telling van de giften, dit
voor de zending zijn binnengekomen, liep
tot f 3187.91.
Voor het certificaat kennis der be
palingen ter voorkoming van aarwarin
gen op zee slaagde Huiug van Beelen
schipper van de KW 124. De geslaagd;
was leerling van de visserijsöhool alhier
Morgenavond, half 8, sipreekt in hei
Kerkgebouw van de Geref. Gemeente
(Remisestraat) ds H. Ligtenberg
Rotterdam.
Zaterdagavond vierden o.l.v. de heer
M. Honsbeek uit Leiden in de Oranje
zaal de kinderen van het personeel va
de Kalkzandsteenfabriek in Katwijk aa
den Rijn Kerstfeest.
Leiderdorp
12 Jubilarissen bij de touwfabrieken
Zaterdag had bij de N.V. Ver. Touw-
fabrieken in onze gemeente de herden
king plaats van het 40-jarig dienstver
band van tien werknemers en de kope
ren dienst van twee werkneemsters. De
directeur, de heer J. van Deventer,
richtte zich in een hartelijke toespraak
tot de jubilarissen, waarin hij o m
voren bracht, dat zij een typische V. T.-
•gfoep vertegenwoordigen. Immers, onder
hen zijn er, die niet alleen in de fabriek
te Leiderdorp, maar ook in de bedrijven
te Edam, Maassluis, Rotterdam en Hamme
(België) hebben gewerkt. Vervolgens
ging hij over tot uitreiking van de keu
rig ingelijste vererende getuigschriften
van de Ned. Mij voor Nijverheid en Han
del, de daarbij behorende draaginsignes
en enveloppen met inhoud. Namens de
chefs huldigde'de heer H. Kuilenberg de
jubilarissen, waarna de heer W H Phi-
lippo dit deed namens de fabriekskern
Ten slotte dankte de heer A. A. Mulder
namens de jubilarissen de directie
nen zijn: mej. W G. Rijnv:
mej. E. C Roman en de heren G.
Dijk, L. Dijkxhoorn, C. Karregat, P. Ent,
K. Karregat, B. Kok. J Kok, A. A Mul
der, H. Klip en G. van Rees.
Gisteravond heeft het Gemengd
Dubbelkwartet „Die Dorpszangers" al
hier voor de patiënten van het Diaco
nessenhuis te Leiden enige liederen ge
zongen.
Lelderdorpsche Damclub
Voor de competitie van de L.D B. speel
den L D C. I en II tegen Ons Genoegen
II te Bodegraven. Zoals te verwach-
vas kreeg L.D.C. I een nederlaag
slikken. O.G- I won met 14—6. L.D C. II
staat met nog 1 afgebroken partij
108 voor, doch in het gunstigste geval
zal de einduitslag 119 voor L.D.C. II
worden.
Uitslagen bördenwedstirijden:
J. v. d. ZwanJ. v. San-dijk 11:
MeinemaJ. v. Tongeren 02; A. Vons
A. Spies* 11; J. B. v. d. Wijngaard—
- Bosman 20;C. de KoningH. Ver
hoog 20; M. v. Iterson—A. Vons 11;
d. ZwanA. Bloemendaal 20; K.
SpekM. Vink 20; A. OsnabruggeK.
Spek 20; H. BlosmendaalN. Hoger-
vorst 11; A. van LaarA. Maat 20;
WettenC. Degenaars 20; J. v.
TongerenG. N-agtegaal 20; H. Bloe
mendaalJ. Krijgsman 02; P. v. d
HorstA. Spies 11; M. v. ItersonJ.
Sandijk 20; J, Goedhart—N- Hoger-
orst 02; B. HogervorstW. Veef'kind
20; A. BloemendaalA. Vons 02; N.
Hogervorst—G. Nagtegaal 20.
Noordwijk
Geref. Bond
Morgenavond, half 8. zal voor de Geref.
Bond in gebouw Julianastraat 27 spre
ken ds H. G. Abma, Ned. Herv. pred. te
Rotterdam (DelfShaven).
taire scholing een min of meer pas
sieve functie had. door zelfwerkzaam
heid. werk- en responsieeolleges
meer activiteit te doen ontplooien.
Er zijn tegenwoordig allerlei factoren^
die de wetenschap beletten zioh ten volle
te ontplooien. Uitbreiding van docerend
person-eel en weten-sdha-ppelij-ke st;
is gewenst, teneinde te voorkomen, dat
de beste krachten om financiële redenen
een andere functie boveri een univ
taire verkiezen.
De
Wetenschap-M aatschappij
de
lijke opdracht geplaatst een oplossing
vinden, die tegemoet kwam aan de desi
derata van wetenschap en maatschappij,
belangen iri hetH.O. slechts ten
dele parallel lopen.
Verschillende academische opleidingen
houden te weinig irekening met de eiser
het toekomstig maatschappelijk be
roep, waarvoor ze opleiden. Het is wen
selijk. dal velschillende opleidingen bin-
univereitair verband worden ge
bracht, o a. notarisstudie, studie voor ho
gere belastingfuncties etc. Uitbreiding
van de differentiatiemogelijkheden aan
verschillende faculteiten is gewenst. Heit
voorstel tot invoering van de baccalau-
reaatsstudie is wellicht het meest revolu-
tionnaire van het rapport. De rapporteurs
hebben kennelijk aansluiting gezocht bij
het Anglo-Amerikaanse systeem, dat al
geruime tijd de „bachelor"-opleiding
kent.
Bljjkens een ingestelde enquêie bij
oudernemingen en instellingen heeft
de maatschappij behoefte aan een
korte, beperkte wetenschappelijke
opleiding. De commissie stelt daarom
voor om (wee baccalaurcaatsopleidin- I
gen in het leven te roepen: een alge
meen ontwikkelende opleiding, die
de afgestudeerde het recht zal geven
om de titel B. A. (Bachelor of Arts)
achter zijn naam te voeren, en een
op een bepaalde studierichting gespe
cialiseerde algemeen ontwikkelende
opleiding met als titel bijv. B.-phil.
Deze eerstgenoemde baecalaureaats-
stud-ie zou een goede opleiding kunnen
zijn voor bepaalde functies in de journa
listiek, hogere functies bij vakvereniJ
gingsbureaux etc. De opleiding zal ook
in hoge mate tegemoet komen aan de
wensen van het vrouwelijk deel van del
studenten, die veelal, voor hun- vaak
langdurige studie beëindigd - te hebben,]
reeds in het huwelijksbootje stappen en
daarom veel meer voor een korte, afge-!
ronde studie voelen.
Dat de rapporteurs van de baccalau-]
reaatsstudie geen ,.salon"-opleidmg a la
americaine willen maken, blijkt wel uit;
het feit, dat zij voor die meisjes, die na
HBS- en Gym.-tijd. zonder een uitge
sproken „wetenschapshonger" te bezit
ten. toch een drang naar verdere alge
mene ontwikkeling met zich meedragen,
een school voor Hogere Vrouwen-studie,
die theoretische en practische vakken i-n
haar leerplan opneemt, gecreëerd wensen
te zien.
^Van boeken en tijdschriften
„De vijand onder de microscoop'
door O. Koesnetsowa; uitgave Re
publiek der Letteren, Amsterdam.
De ondertitel van dit boek voor d(
jeugd luidt: „Het leven van Pasteur" er
de Russische schrijfster heeft zijn vol
hardend werkzaam en bovenal gelovig
leven op boeiende wijze beschreven. Van
zijn schooljaren tót op hoge ouderdom
zoekt Pasteurs oog in. de microscoop
ziekten verwekkende microben, die hij
vindt en bestrijdt. Véél tegenstand heeft
hij bij het bekend worden van de resul-
i; veel miskenning valt hem
deel. maar hoe wetenschappelijk z
weet hij die te weerstaan met eigen
apenen. Bijzonder fijn wordt in dil
boek verhaald van de strijd om het be
wijs, dat dé schepping de enige moge
lijkheid is om leven tot stand te brengen
Pasteur is de mens, die aan de hand
zijn onderzoekingen „bewijst", dat leven
zonder God onmogelijk is. Toch geven
de atheïsten het niet op. Aan het einde
zijn leven mocht Louis Pasteur, de
strijder tegen cholera, hondsdolheid
'an verschrikkelijke ziekten onder
j en dier. de bekroning op zijn mens
lievende arbeid -ontvangen Het „Insti
•Pasteur"- wordt in Parijs geopend.
Het wetenschappelijk onderzoek
boek op begrijpelijke wijze beschreven.
.Wij geven het, vooral voor de studerende
jeugd, een hartelijke aanheveling mee
„De wonderlijke avonturen van
Karik en Walja" door Yan Larry:
uitgave Republiek: der -Letteren,
Amsterdam.
Karik en Walja, broer en zusje, drin
ken op zekere dag bij een vriepdelijke
buurman, een geleerde professor, tijdens
zijn afwezigheid van een lekker
kende vloeistof. De gevolgen zijn
hen verschrikkelijk, de kinderen worden
klein, dat een sigaret op een asbak,
enorme lange witte paal schijnt. Ze
schrikken van een reusachtig groot beest
(e>en libelle), dat hen op zijn rug het
im uit de tuin in voert. Daar beleven
talloze levensgevaarlijke
LISSE
de lucht, in het water, op en. onder de
grond, want ze ontmoeten allerlei in
secten. die hen naar het leven staan. De
professor ontdekt echter wat er gebeurd
is en drinkt eveneens van zijn uitvin-;
ding. Hij zoekt en vindt de kinderen
na gevechten met spinnen, torren en
mieren. Door dichte bossen (gras) en|
over rotsen (zandkorrels) gaan ze terug.
Maar voor ze weer gewone men$en zijn,!
moeten ze nog zeer veel doorstaan en
meemaken. Voor de jeugd ligt in dit
boek een schat van natuurkundige ge
gevens. Het enige bezwaar, dat wij tegen
dit boek hebben, is dat de jeugd van
813 jaar (voor wie het geschreven
werd) het wellicht niet voor het naar
bed gaan kan lezen, want het zou ons>
dan niet verwonderen, als 's nachts in de
droom de in dit boek zo realistisch ge
tekende monsters de gezonde slaap kwa
men belagen.
„Ik was achter het ijzeren gordijn",
door Harold French; uitgave Ne
derlands Boekhuis, Tilburg.
De politieke, economische en sociale
ontwikkeling (van de ondergang van
Hitler-Duitslabd af tot medio 1948) in
het door de Russen bezette deel .van het
voormalige derde rijk wordt in dit
boek op nuchtere en zakelijke wijze ge
tekend Maar dan ook zo scherp, dat men
onwillekeurig gruwt van het soort „he
ren". dat er naar streeft met alle moge-
lijke en onmogelijke middelen Oost-
Duitsland .volledig te sowjetiseren. Dat
dit op alle fronten van het levensterrein j
geschiedt, behoeft geen nader betoog.
Uitvoerig beschrijvend, in- en voorlich
tend volgt de auteur de loop der ge
beurtenissen Hij staat hierbij geruime
tijd stil bij de strijd om Berlijn: de
koude oorlog op de luchtbrug ..uitge
vochten" De West-Berlijners juichten,
want zij weten thans wat vrijheid be
tekent. de Oost-Berlijners kunnen dit
niet meer uitspreken, want zij zijn door
een communistische bende verraden,
verkocht en geheel geknecht. Pater Henri
de Greeve schreef een „ten geleide".
H. L.
„Pastorie op Stelten", door ds
G. van Veldhuizen, uitg. N.V.
Boekencentrum. Den Haag.
Een boek, dat ik gaarne in vele handen
zou zien en ik denk hierbij aan de diverse
soorten kerkmensen. Daar hebt ge b.v.
de „dominee-aanbidders", mensen, die al-
1 zo spreken over „hun" dominee, die
stille bewondering de man aanstaren,
zoals hij daar in het stemmig zwart der
toga op de kansel staat en die hem dan
adoreren als een soort mens bij uitne
mendheidIn „Pastorie op Stelten"
valt (en dat is maar heel gelukkig) de
„geliefde predikant" menigmaal van zijn
voetstuk af. als hij ons in dit sublieme
erk wordt beschreven als ook „maar"
ïens. behept met deugden en ondeugden,
?n mens van alledag.
Dan denk ik weer aan een ander soort,
at zijn de mensen (het grootst in aan
tal bij de niet-kerkelijken). die vinden
dominee-zijn toch maar een makkelijk
baantjeIn „Pastorie op Stelten"
kunnen zij de man van het „makkelijke
baantje" leren kennen en hopelijk waar
deren als een ploeteraar met de vele
-oblemen, waarvoor hij zich gesteld ziet.
De auteur heeft in zijn werk niets ver-
bloemd, niets mooi gemaakt, maar dit
boek treft door zijn realiteit, prachtig
zijn de overgangen geschetst van het
toer van het alledaagse" naar de
e van Gods Heiligdom", 'waar
volk vergaderd is". v. D.
Oude IVetering
Erger voorkomen
Zaterdagmiddag geraakte de vrachtauto
i-n de heer A. van Tol te Oude Wetering
bra-n-d. De heer v. T. bevond zich op
it moment juist in zijn cabine en een
hevige schrik -belette hem uit de wagen
te stappen. Toegesnelde voorbijgangers
negeerden de hevige rookontwikkeling
isten v. T. uit zijn benarde positie te
bevrijden. Met natte zakken werd ver
volgens het vuur bedwongen. Door dit
kordate optreden kon erger worden voor
komen. want de wagen was geladen met
Tijdens het blussen geraakte de heer
D Brouwer te water, maar hij kwam er
slechts met natte kleren van af. De heer
T. kreeg enige lichte brandwondesn.
Geslaagd
Voor het staatspractijkdiploma voor
handel en administratie, gehouden te
-Gravenhage, slaagden de heren N. A.
v. d. Krogt en H. J. Renee
De Chr. Geref. Zangvereniging „Hal
lelujah" o.l.v. de heer Silvius en het kin
derkoor „Klein Hallelujah" o.l.v. mej,
Lieveschool geeft vanavond een uitvoe
ring in de Geref Kerk.
