Jlictiuie gei&sctft (fourant
Eerste Kamer bracht juist twee derde
meerderheid (3415) op
Wist U
WOENSDAG 21 DECEMBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
0.32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per milimeter.
(Bjj contract belangrijke korting).
Dertigste jaargang No 8000
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTEL! J K-N A TIONA A L DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Staatvastidi h gfirtlwrn
tnyn bert la tcgljenspott"
Zal 1950 voor Leiden
„bouwen" betekenen
Zie pag. 3
BESLISSING GEVALLEN:
A.R. en C.H. met Communisten en bloc tegen
wetsontwerp Souvereiniteitsoverdracht
(Van onze parlementsredacteur)
Hedenmiddag om 12 uur 35 is de Eerste Kamer overgegaan tot stemming
over het wetsontwerp Souvereiniteits-overdracht aan de Repufblik Indo
nesia Serikat. Met 34 tegen 15 stemmen werd het ontwerp aangenomen.
Tegenstemmers waren de Anti-Revolutionaire-, de Chr.-Hist.- en de com
munistische fracties. Vóór waren de Kath. Volkspartij, Partij van de
Arbeid en Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. Slechts één lid ontbrak,
n.l. de anti-rev. oud-minister mr J. A. de Wilde, die ernstig ziek is. De
vereiste twee-derde meerderheid werd maar ternauwernood bereikt.
overdracht
In de middagvergadering van gisteren
had minister Van Maarseveen de sprekers
in een in bepaalde opzichten knappe rede
beantwoord. Hij wilde daarin de R.T.C.
niet zien als een sluitstuk, maar als een
nieuw 'begin, dat, hoewel niet zonder ge
varen en moeilijkheden, goede mogelijk
heden biedt.
Een belangrijke groep in Nederland, al
dus de minister, had zich voorgesteld, dat
de Nederlandse legaliteit de Indonesische
illegaliteit zou hebben kunnen overwin
nen. Maar op zijn best zou deze overwin
ning een Pyrrhus-overwinning zijn ge
worden. In plaats daarvan heeft de rege
ring gestreefd naar verzoening. Ook deze
weg heeft grote offers gekost, waardoor
beide volken gelouterd moesten worden.
Ook hierbij was strijd geboden, maar een
strijd die geen gevoelens van wraak
achterlaat. Een gevolg van deze politiek
was mede, dat ons internationaal aanzien
is gestegen.
In verband met de communistische
vloedgolf in Z.O. Azië moest deze ver
zoening met grote spoed tot stand komen.
Rusland begrijpt dit en ageert dan ook
tegen de resultaten der R.T.C.
Volgens minister Van Maarseveen is hij
met de resultaten der R.T.C. binnen de
Grondwet gebleven. Maar voor hen. die
van andere opvatting zijn, wilde hij wijzen
op de noodtoestand welke zou bestaan.
Verwerping van het wetsontwerp zou een
rampzalige situatie veroorzaken.
Prof. Anema had betoogd, dat bij de
grondwetsherziening van 1948 de toestand
niet anders was dan thans en dat dus
beroep op noodrecht ongemotiveerd
zijn. Hiervan zei de minister, dat het
communistisch gevaar in 1948 minder
acuut was. Ook is de toestand van over
macht niet door de schuld der regering
ontstaan. Prof. Anema, aldus de minister,
kan niet aantonen, dat een andere poli
tiek die noodtoestand niet zou hebben
opgeroepen. Bovendien, de noodtoestand
welke er is, is niet een nood v
regering verkeert, maar wa<
Nederlandse volk verkeert.
Tegenover de heer Pollema hield de
minister staande, dat de regering ter
R.T.C. geen kat in de zak heeft gekocht.
Nederland draagt de souvereiniteit over
omdat Indonesië daar recht op heeft.
Toen de regering, zo besloot de minis
ter z(jn rede, deze politiek inleidde, heeft
ze twee dingen beseft; ten eerste dat deze
politiek noodzakelijk was, en ten tweede
dat deze politiek niet populair zou zijn.
Maar het moest geschieden uit liefde tot
het land. De regering vertrouwt, dat on:
volk de pijn van deze operatie zal door
staan. Zij verheugt zich erover, dat ook
de oppositie straks wil medewerken. En
moge God zoveel goede wil en zoveel
inspanning zegenen.
In de avondvergadering is nog het
woord gevoerd door de ministers Götzen,
Joekes en Schokking en door staatssecre
taris Fockema Andreae, waarna minister
president Drees nog een opwekking deed
uitgaan om heit ontwerp toch te aanvaar
In het bijzonder willen wij melding
maken van het warme woord, dat
minister Schokking wijdde aan de
gesneuvelden, de gewonden, en in het
algemeen aan de militairen en de
anderen, die hun krachten hebben
gegeven.
Tot de heer Pollema zei minister
Schokking, dat ook hij de verantwoorde
lijkheid wil aanvaarden voor de tocht var
minister Stikker naar Djokja in 1948. Ook
toen gold: Wie de minste wil zijn, die L
de meeste.
Staatssecretaris Fockema Andreae on
derstreepte, dat in de maanden na di
in de souvereiniteit de offi-
ire taak hebben om de sol
daten tot een voorbeeld te zijn. Er is eer
vruchtbare samenwerking groeiende met
de officieren van de T.N.I. Op de regering
het Nederl. volk rust de taak om te
strijden tegen de verveling, welke na de
overdracht der souvereiniteit de soldaten
bedreigt. Behalve die verveling zullen we
ook de moedeloosheid moeten bestrijden
door hen vanuit Nederland nieuwe hoop
een nieuw vertrouwen in de toekomst
in Nederland en Indonesië te geven.
Minister-president Drees tenslotte ver
klaarde nog eens, dat de regering geen
goedkeuring vraagt voor haör beleid,
alleen voor het ontwerp. Wij mogen
dit niet een noodlottig uur noemen, m
de hij, maar wel een aangrijpend
wij een historische beslissing
moeten nemen.
In de middagvergadering was nog
woord gevoerd door de heren Wendelaar
(V.V.D.), Ruys de Beerenbrouck (K.VP.)
1 Kranenburg (P.v.d.A.).
De heer Wendelaar was van oordeel,
dat de regering zich niet voldoende heeft
verzet tegen buitenlandse druk, er
noemde het een illusie, te menen dat de
internationale wereld ons voortaan v
delijker gezind zou zijn.
De heer Ruys de Beerenbrouck bleek
an mening, dat men fihans alleen nog
aar vóór kan stemmen. In het verleden
zijn vele fouten gemaakt, maar verwer
ping zou ca-tastrophale gevolgen hebben.
Prof. Kranenburg zei, dat hij nooit een
sterke Unie had verwacht, die trouwens
onhanteerbaar zou zijn.
Weer een deviezenzaak
voor de rechter
Drs W. Bos gaf te Zurich francs weg.
Hedenmorgen werd voor de Econ. Po
litierechter de deviezenzaak tegen W. C.
v. d. Kooy uit R'dam behandeld, die van
drs W. Bos te Zürich in 1947 frs. 161.5 en
op 4 April 1948 2000 dollar gekregen zou
hebben. V. d. K. zou dit geld in Polen
hebben gebruikt om handelsrelaties aan
te knopen voor de firma Marcel Wolf,
wapenhandelaar. Toen er namen ge
noemd zouden worden, beval de Politie
rechter de deuren te sluiten. Na herope
ning kreeg de Off. van Justitie het woord
voor het requisitoir. De Off. achtte de
zaak nog niet voldoende belicht. Het is
van belang wat in de zaak tegen drs Bos
te voorschijn zou komen. Daarom ver
zocht hij de zaak aan te houden. Tot 29
Dec. des middags 3 uur. De voorlopige
hechtenis van verdachte tot heden hield
verband met een verduisteringsaffaire,
die nu niet terzake doet. Daarom verzocht
de Off. van Justitie onmiddellijke in vrij
heidsstelling, welke de Politierechter ge
lastte.
GRONINGSE EX-ADVOCAAT IN
CASSATIE
In cassatie werd gisteren tegen de 51-j.
voormalige Groningse advocaat en procu
reur mr H. W. M. Rademaker, die in Am
sterdam tot 16 jaar werd veroordeeld,
tot 20 jaar geconcludeerd. Hjj bezwoer
voor de R. v. C. onschuldig te zijn
het hem ten laste gelegde verraad.
Uitspraak op 23 Januari.
Replieken
Vandaag heeft de Eerste Kamer gere
pliceerd op de ministeriële redevoeringen
van gisteren. Eerste spreker was daarbij
de heer Algra (A.Rdie zich keerde
tegen de beschuldiging van de heer
Kerstens (KVP) als zou het de oppositie
zijn geweest, die steeds weer de regering
de boot deed missen. We moeten zorgen,
dat de historie niet verkeerd zal worden
beschreven.
De heer Kolff (C.H.) zei, dat het ant
woord van minister Van Maarseveen de
C.H. fractie niet geheel tevreden heeft
gesteld. Nieuw Guinea zal een bron
blijven van grote moeilijkheden. En de
C.H. bezwaren tegen de regeling van het
zelfbeschikkingsrecht worden door de
regering niet zwaar genoeg genomen. Op
het hoofdbezwaar, dat van staatsrechte
lijke aard is, heeft de regering zeer licht
gereageerd. De nieuwe regeling is in
strijd met de C.H. opvatting van de
Grondwet, zoals deze vorig jaar uiteen is
gezet. Het is ons, aldus spr., onmogelijk
hieraan mede te werken, hoezeer dit ons
spijt
De heer Molenaar (WD) wil 'n betere
gelegenheid afwachten om het gevoerde
beleid te bespreken. Het ontwerp wil hij
zien los van dat beleid. De regeling van
het zelfbeschikkingsrecht blijft moeilijk
te verteren. Ook op andere punten
wenste de heer Molenaar verduidelijking
te ontvangen.
In de Kamer, aldus de heer Molenaar,
heeft niemand een aanvaardbaar alterna
tief bepleit. De regering heeft een plan
en aan de andere kant is er niets. Op dit
ogenblik kopen we niets voor allerlei
theoretische beschouwingen. De WD-
fractie wil de regering een kans geven.
De heer Jonkman (P.v.dA.) ging nog
nader in op de kwestie van de ambtena
ren. De P.v.d.A. is niet bevreesd, dat er
een verloop onder de ambtenaren zal op
treden.
De heer Van Santen (Comm.) vond, dat
de rede van minister Van Maarseveen
een nihilistisch karakter had gekregen.
Hij eiste terugtrekking van de troepen.
Minister Van Maarseveen heeft daarop
nog even van antwoord gediend, in het
bijzonder op de vragen van de heer Mole
naar over het zelfbeschikkingsrecht
Het wetsontwerp kwam daarop in
stemming.
Nederlands vee niet naar België
België heeft de invoer van herkau
wende dieren en varkens, afkomstig uit
Nederland of door dit land in transito
naar België verzonden, wegens het op-
tredén van mond- en klauwzeer, tot na
der order verboden.
De prachtige Cunera-kerk te Rhenen is thans voor de 3de maal gerestaureerd.
In September 1934 brak er een grote brand uit, waardoor het gebouw zwaar
beschadigd werd. In 1936, toen de kerk hersteld was, begaf een van de pilaren
het, ten gevolge waarvan opnieuw een grote chaos ontstond. De restauratie
duurde negen jaar. Pinksteren 1945 zou de kerk tijdens een ere-dienst in
gebruik genomen worden, doch een bom bracht de kerk weer zware schade
toe. Hedenavond zal de Cunera-kerk definitief in gebruik genomen worden.
Hatta komt de souvereiniteit halen
in Nederland
Na Roem wordt sultan Hamid genoemd als
hoge commissaris
Drs Moh. Hatta is gisteren met verscheidene nieuw-benoemde ministers van de
republiek Indonesia Serikat te Batavia aangekomen en zal 23 dezer met een
delegatie naar Nederland vertrekken om de souvereiniteit in ontvangst te nemen.
Sultan Hamid n, prof. Soepomo, dr Soekiman, dr Soeparmo, Soejono Hadinoto
Koesoema Atmadja zullen hem vergezellen.
heel door republikeinen zijn bezet en dat
het leger van de R.I.S. het leger van de
republiek is».
In gezaghebbende kringen te Djokja
beweert men thans dat sultan Hamid II
hoge commissaris in Nederland wordt,
terwijl gisteren mr Moh Roem als zodanig
genoemd werd.
Hatta heeft verklaard, dat hij de porte
feuille van buitenlandse zaken niet lang
wil beheren en men verwacht, dat deze
spoedig aan Sjahrir zal worden aange
boden.
De delegatie, welke te Batavia de
souvereiniteitsoverdracht bijwoont, be
staat uit de sultan van Djokja, Anak
Agoeng Gde Agoeng, en mr Moh Roem,
de delegatie, welke te Djokja „de souve
reiniteit van de republiek overneemt"
uit Hanifah, Mononoetoe, Wilopo en
Kiai Wahid Hasjim. Op de dag van
de souvereiniteitsoverdracht zal Anak
Agoeng Gde Agoeng zijn ambt van pre
mier van Oost-Indonesië neerleggen, ook
het republikeinse kabinet zal die dag
aftreden.
Leden van het kernkabinet der R.I.S.
zijn drs Moh Hatta, voorts de nog niet
aangewezen minister van buitenlandse
Zaken, vervolgens Anak Agoeng Gde
Agoeng, de sultan van Djokja, Djoeanda,
en Sjafroeddin (op één na allen repu
blikeinen).
Ir Soekarno heeft bekend gemaakt, dal
Roeslan Abdoelgani secretaris-generaal
van voorlichting wordt. Hij bekleedde tot
nog toe hetzelfde ambt in de republiek
(De nuchtere feiten zijn dus deze dat
de Hoge ambten en colleges vrijwel ge-
Ernstige treinstagnatie
te Leiden
Drie wagons van een goederen
trein ontspoorden
Op de wissel aan de Haarlemmerweg
te Leiden zijn hedenmorgen om om
streeks half vyf drie wagons van een
goederentrein uit de rails gelopen. Een
goede vierhonderd meter verder, ter
hoogte van de Broekweg, tuimelde een
der wagons om en kwam de trein tot
stilstand. De beide lijnen werden ver
sperd.
De uit Amsterdam ontboden „ongeluk-
kenploeg" was spoedig ter plaatse en
met kracht werd begonnen aan het op-
ruimingswerk. Om half tien was één der
Hjnen vrij en kon de trein van Dordrecht
naar Amsterdam weer passeren. Te on
geveer tien uur kwam de eerste ver
binding tot stand.
Vanzelfsprekend bracht een en ander
veel stagnatie met zich. De reizigers uit
Amsterdam kwamen niet verder dan
Warmond, terwijl de treinen uit Dor
drecht slechts tot Leiden reden. Bussen
van de N.Z.H.V.M. brachten de reizigers
verder. Aan het Leidse station heerste
een grote drukte. Lange rijen reizigers
stonden op verder vervoer te wachten.
Door de keurige regeling van het per
soneel van het Leidse station en de
Leidse politie verliep alles ordelijk en
snel.
Over de oorzaak van de ontsporing
kon de hoofdinspecteur van het vervoer
te Rotterdam, de heer M. H. Claring-
bould, ons nog geen nadere mededelingen
verstrekken. De biels tussen de Haar
lemmerweg en de Broekweg werden be
schadigd, doch niet zo ernstig, dat zij
door nieuwe moeten worden vervangen.
Persoonlijke ongelukken deden zich ge
lukkig niet voor.
Hedenmiddag om 12 uur werd de stag
natie op beide lijnen opgeheven.
Overeenstemming over de
lonen bereikt
Eindbeslissing wordt morgen verwacht
Het A.N.P. verneemt, dat er thans
volledige overeenstemming bereikt is
tussen de departementale loon- en
prijzencommissie en de Stichting van
de Arbeid t.a.v. de loon- en prijs
politiek der naaste toekomst.
De eindbeslissing over de loons
verhoging zal zeer waarschijnlijk
morgen gepubliceerd kunnen worden,
nadat de ministerraad morgenochtend
de nieuwe maatregelen aan een laat
ste beoordeling zal hebben onder
worpen.
De vakraad van de Ned. Kath. Mid
denstandsbond heeft alsnog zijn stand
punt over de lonen en prijzen ter kennis
van de regering gebracht. Het komt
overeen met de inhoud van de resolutie
der drie centrale middenstandsbonden,
welke wij Vrijdag jl. publiceerden. Daar
bij wenst deze vakraad nog een kinder
bijslagregeling voor zelfstandigen en
mrinimumprijzeïT voor die artikelen en
diensten, waar aperte oneerlijke concur
rentie optreedt.
Kolenprijzen nog vóór
Nieuwjaar omhoog?
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt zyn op het ogenblik bespre
kingen gaande over een verhoging der
kolenprijzen. Het betreft hier zowel in
dustrie- als particuliere prijzen. Hoewel
nog niet bekend is, hoeveel de prijzen
zullen stijgen, kan aangenomen worden,
dat deze gemiddeld 17 pet om hoog zullen
gaan. Het tijdstip, waarop de verhoging
officieel bekend gemaakt zal worden, is
nog onzeker, doch vermoedelijk zal dit
nog voor het einde van het jaar ge
beuren.
Bakkers willen broodprijs
verhogen
De Nederlandse bakkerij-stichting
heeft zich namens de werkgevers-
werknemersorganisaties in het bakkerij-
bedrijf tot de bevoegde instanties ge
wend met het verzoek de prijzen
volksbrood te herzien. Dit in verband
met de huidige kosten, die vermoedelijk
nog zullen stijgen.
Alkmaarder jongens wilden
naar Vreemdelingen
legioen
Zy strandden op een bank te Antwerpen
Twee Nederlandse jongens, de 17-).
Fred van den Eerenbeemt en de 15-J
Jan Groot uit Alkmaar, waar zij leer
ling zijn van een plaatselijke vakschool,
zijn gisteravond door de politie te Ant
werpen opgepakt, toen zij aarogestalten
maakten op een bank voor het Centraal
Station te gaan slapen. De jongens had
den Alkmaar verlaten, om bij het Fran
se Vreemdelingenlegioen dienst te gaan
doen. Al wandelend waren ze eerst in
Utrecht beland, waar zij twee fietsen
stalen, die zij in 's-Hertogenbosch weer
even omruilden voor een onbeheerd
staande motorfiets. Daarmee wisten ze
Antwerpen te bereiken. Zij zullen nu
wel spoedig weer op die vakschool in
Alkmaar zitten.
Nogmaals de deserteurs van Schoonhoven:
„geen morele pressie"
Sommigen hadden achteraf spijt, dat ze niet naar
Indonesië waren gegaan
Alle verhalen, als zouden de deserteurs
in Schoonhoven door intimidaties en be
dreigingen murw zyn gemaakt, moeten
naar het rijk der fabelen worden verwe
zen verklaarde luitenant-kolonel mr
J. A. Ch. van Brakel, hoofd van de mi
litaire juridische dienst en hoofdverwy-
zingsofficier van de chef van de gene
rale staf.
Dit oordeel keert zich dus o.m. tegen
de verklaringen van mr dr W. Schuur-
mans Stekhoven, de algemeen toegevoeg
de raadsman voor Indië-desertiezaken bij
de krijgsraad te Rotterdam. Deze had er
op gewezen, dat de deserteurs ten on
rechte werden bedreigd met 10 a 15 jaar
cellulaire opsluiting, wanneer zij zouden
weigeren alsnog naar Indonesië te gaan.
Luit.-kolonel Van Brakel herinnerde in
een onderhoud met het A N.P. aan een
soortgelijk geval in Steenwijk. Daar werd
uitvoerig met honderd onderduikers ge
sproken. Hun werd voorgehouden, dat zij
door 'n veroordeling tot gevangenisstraf
hun leven lang gebrandmerkt zouden zijn
en dat zij een aflossingsplicht hadden
ten aanzien van de soldaten, die reeds in
de Oost vertoefden Alle honderd beloof
den op handslag dat zij alsnog naar In
donesië zouden gaan. Slechts één is daar
na toch ondergedoken.
Met dit resultaat voor ogen deed men
hetzelfde by de deserteurs, die in Schoon
hoven waren ondergebracht. Men wees
hen er op, dat zij, indien ze bleven wei
geren, niet wegens desertie, doch wegens
het weigeren van een dienstbevel zouden
worden veroordeeld, waarop maximaal
acht jaar staat. Vlak voor het vertrek
van de Zuiderkruis weigerden nog 32
van de 193 man. Daarvan kregen er 13
nog spijt, toen de boot al vertrokken was.
De zaak Bos-Visser
aangehouden
Zal verder met gesloten deuren
behandeld worden
Zowel het vonnis in de zaak tegen de
ex-burgemeester van Den Haag, mi
A. J. Visser als tegen diens secretaris
drs VV. Bos is aangehouden.
De Economische Politierechter heeft
hedenmorgen een tussenvonnis uitge
sproken in de zaak Visser-Bos. Overwe
gende, dat gebleken is, dat het onderzoek
niet volledig is geweest en een nader
verhoor gewenst is, heeft de politie-rech-
ter besloten Donderdag 29 December
hiertoe wederom een zitting hiertoe te
zaak Bos en Vrijdagochtend om 9.30 uur
houden des morgens om 11 uur voor de
voor de zaak Visser. Verdachten zullen
desgewenst nieuwe getuigen kunnen in
brengen.
De politierechter wil nadere verkla
ringen omtrent de inlichtingendienst van
drs Bos in de ongenoemde relatie van
mr Visser, waarvan deze indertyd by het
begin van het onderzoek mededeling
heeft gedaan aan minister Van Maarse-
DAT de gemeente Enschede zich garant
stelt voor een lening van ongeveer f 3
millioen voor de uitbreiding van het zie-
DAT het echtpaar C. Schaar-Kuys te
Westzaan op 30 December 55 jaar is ge
trouwd.
DAT Rijkswaterstaat gisteren de nieuwe
brug over de Vecht aan de gemeente
Hardenberg overdroeg.
DAT binnenkort ook de mijnwerkers
worden betrokken in de Ned.-Belgische
conventie over de sociale verzekering.
DAT er in de Harlinger haven de
laatste dagen vaak handen tekort komen
om te laden en te lossen.
DAT mr N. J. G. Sikkel gisteren als
Officier van Justitie bij de Haarlemse
Rechtbank is geïnstalleerd.
DAT als lid van de Centrale Beleg-
gingsraad is benoemd mr H. F. van Leeu
wen en als plaatsvervangend lid drs C.
A. Klaase, resp. directeur van de Twent-
sche Bank en de A'damsche Bank, beiden
te A'dam.
DAT de Hollandse Beton Mij te Den
Haag gisteren met f 946.973 laagste in-
schrijfster was voor het maken van
grondwerken en oeververdediging voor
DAT in Arnhem 2 jaar (m.a.) werd ge-
eist tegen de voorm. kassier van de Rott.
Bankvereniging aldaar, H. A. E. H., die
in enkele jaren f 16.000 verduisterde, het
geen door de onvoldoende controle niet
moeilijk was.
DAT het in Vlissingen geborgen stof
felijk overschot van de stuurman Sissing
van de in Het Kanaal gezonken Toorn
vliet blykt te zijn.
DAT de campagne van de Noordned.
suikerfabriek te Vierverlaten (Gr.) 240.000
balen van 100 kg heeft opgeleverd en de
Fries-Groningse suikerfabriek plm. 400.000
bos-Lemmer en Fonejacht-Harlingen
(Fr.) hun voltooiing naderen en thans
met het rijk wordt onderhandeld om de
laatste financiële moeilijkheden het hoofd
te kunnen bieden.
DAT in Baarle-Nassau een Belg werd
aangehouden, die diamanten in zijn ta
baksdoos had verborgen om ze in ons
land te smokkelen.
DAT er een onderzoek zal worden in
gesteld naar de toenemende verslibbing
op Tholen.
DAT de fa Van Buuren en Renes te
Rijnkanaal en de fa A. Baas te A'dam
hoogste met f 1.623.000.
DAT de A'damse gemeenteraad giste
ren na 16 zittingen de begroting-1950
goedkeurde, met de communisten tegen.
DAT de Zeeuwsch-Vlaamse gemeente
besturen volledig achter de plannen tot
aanleg van een vliegveld onder Hoek
DAT de Mitra (bruto-tonnage 8262),
het eerste na de oorlog voor de Haagse
Petroleummij La Corona in Nederland
gebouwde schip, gisteren van Wilton
Fijenoord uit, zyn officiële proeftocht op
de Noordzee heeft gehouden.
DAT de Indonesische veearts, Mas
Marsidi, te Soekaboemi is benoemd tot
ridder in de orde van O.N.
ster was voor de bouw van 88 landarbei
derswoningen in de N.O. Polder en de fa
L. C. Verzijden te Waddinxveen met
f 1.183.000 hoogste.
DAT als begin van een R.-K. zieken
huis in R'dam-Zuid gisteren de St. Clara-
stichting „Ziekenhuis Rotterdam-Zuid"
(voorlopig een kraaminrichting) werd
geopend.
Met de Grote Beer en de Waterman zyn
daarna nog tientallen deserteurs meege
gaan.
Er hebben zich nog verschillende on
derduikers aangemeld. Er wachten thans
155 deserteurs op berechting, van wie 40
principiële dienstweigeraars. Van de 115
anderen zyn er 60 geschikt bevonden om
in de tropen te dienen.
Er zijn zeer weinig militairen, die om
politieke redenen hebben geweigerd,
naar de Oost te gaan.
Toneelspeelster liep hersen
schudding op
Ter herdenking van Herman Heyer-
mans zou het Ned. Volkstoneel uit Am
sterdam gisteravond in Schoonhoven een
opvoering geven van „Op hoop van
zegen". Onderweg reed de autobus met
het gezelschap by Alphen aan de Rijn in
een-kuil in de weg, waarbij mej. T. de
Vries, die de rol van Clementine zou ver
vullen, een hersenschudding opliep. De
voorstelling kon hierdoor niet doorgaan.
Gesneuveld in Indonesië
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Koninkiyke Landmacht.
Gesneuveld 13 Juli, na vermissing:
So kit. J. G. M. Wolfs, uit Hilvaren-
beek (N.B.).
Gesneuveld 6 December:
Res. Ie luiit. F. W. M. Huynen, uit
Wassenaar.
Kon. Ned.-Ind. Leger.
Gesneuveld 23 November:
Jav. soldt. 2e kl. inf. Kariosemito,
uit Indonesië.
DIERENBEUL
Een in Amsterdam wonende vrouw
wilde haar schoothondje kwyt, doch wist
blijkbaar de weg naar het asyl niet Zy
stapte een bakkerij binnen en vroeg of
de bakker raad wist. Zonder te aarzelen
pakte hy het hondje aan en wierp het
in het vuur van de oven
Een inspecteur van de Ned. Ver. tot
Bescherming van Dieren kwam dit ter
ore, zodat tegen de bakker en de dieren-
„lievende" vrouw een proces-verbaal kon
worden opgemaakt.
PASSAGIERSLIJST INDRAPOERA.
De passagierslijst van de „Indrapoera",
op 17 dezer van Rotterdam naar Indo
nesië vertrokken, ligt op ons bureau
inzage.
In Lisse is men druk bezig met de I
aanleg van de nationale bloemen- I
tentoonstelling, die dit voorjaar I
geopend wordt.
Onze taak nu
De Eerste Kamer heeft vanmiddag
het wetsontwerp tot overdracht van
de souvereiniteit over Indonesië aange
nomen, zij het ook juist met de meerder
heid welke voor aanvaarding was ver-
De lezer weet, dat ons standpunt is ge
weest, dat de souvereiniteit aan Indonesië
behoorde te worden overgedragen, maar
dat op dit ogenblik de voorwaarden, de
grondwettelijke voorwaarden, waaronder
zulks diende te geschieden, nog niet wa
ren vervuld.
Ondanks deze bedenkingen is het ont
werp nu ook door de Eerste Kamer aan
vaard. Dit betekent, dat nog voor het eind
van dit jaar de souvereiniteit zal worden
overgedragen. Wij verwachten niet, dat
H.M. de Koningin aan het wetsontwerp
Haar bekrachtiging zal onthouden.
Tegen aanvaarding van dit wetsont
werp hebben wU ons verzet. Maar nu het
is aangenomen, betekent dit niet, dat w(J
geen taak en geen roeping meer zouden
hebben ten aanzien van Indonesië. Het
zelfde verantwoordelijkheidsgevoel, dat
ons tot ons verzet tegen dit wetsontwerp
bracht, zal ons thans hebben te bezielen,
nu Nederland en Indonesië m een nieuwe
verhouding tot elkander komen te staan.
Dat verantwoordelijkheidsbesef zal vooral
ons kunnen bezielen, die van mening
waren, dat men Indonesië dit wetsont
werp niet mocht aandoen.
Er zal ook in de komende weken be
halve over de toekomst ook nog veel wor
den gesproken en geschreven over het
verleden. Juist diegenen, die in hun stem
voor dit wetsontwerp niet wilden doen
uitkomen een oordeel over het regerings
beleid, zullen daaraan behoefte hebben.
Onzerzijds zien wy wel degelijk een oor
zakelijk verband tussen het regeringsbe
leid en deze beslissing.
Maar de beslissing zelve is gevallen.
Straks is zij wet geworden. En die wet
geldt voor allen, ook voor hen, die zich
tegen de gang van zaken hebben verzet.
Aan die wet zullen wij allen straks ge
hoorzaamheid verschuldigd zijn. En als
goede staatsburgers zullen wy die wet
naar ons beste kunnen dienen te verwe
zenlijken.
Men weet. dat wij van de Unie. welke
thans tusen Nederland en Indonesië tot
stand komt. geen grote verwachtingen
hebben. Moge dit lichte karakter der
Unie tot des te groter krachtsontplooiing
en betoning van toegenegenheid leiden,
opdat deze lege Unie de vulling krijgt,
welke strekt tot heil van Nederland en
Indonesië beiden.
En bovenal, mensen mogen beslissin
gen nemen, sterkere en zwakkere beslis
singen. maar de sterkste beslissing wordt
zwak, wanneer God daaraan Zijn zegen
onthoudt, en de zwakste beslissing kan
door Zijn zegen wezenlijk sterk worden.
In deze laatste dagen van dit jaar dat
de eerste halve eeuw afsluit, rijzen onze
gebeden tot Hem, opdat Hij Indonesië
en Nederland onder het nieuwe bestel
dat zij samen ingaan, naby zij.
Opnieuw doodstraf geëist tegen code
expert May
De code-expert van Schreieder. de 43-
jarige Duitser E. G. May. stond gisteren
opnieuw in Amsterdam terecht. De pro
cureur-fiscaal persisteerde by de dood
straf, die hy reeds in November 1948
eiste, omdat May in 1942 sou hebben
deelgenomen aan de executie van 70 Rus
sische krygsgevangenen in Amersfoort.
May erkende dat hy in het executie
peloton stond opgesteld. Hij had echter
te voren zijn pistool onklaar gemaakt,
zo verklaarde hy. De zaak werd vorig
jaar aangehouden om een ander lid van
het peloton als getuige te horen. Dat was
de 38-jarige Duitser Friedl Titho. die na
veel moeite in Duitsland is opgespoord
en die zich t.z.t eveneens zal moeten
verantwoorden.
Eerst werd echter een getuige dé
charge gehoord: de 38-jarige stewardes
van de K.L.M.. Beatrix A. W. M. Ter-
windt, die in de oorlogstijd als spionne
per parachute boven ons land werd neer
gelaten en na haar arrestatie in Haren
werd ondergebracht. Zij heeft zeer veel
medewerking van May ondervonden
Het was in Haren beter dan in het Zwit
serse tuchflhuis. waar zy terecht was ge
komen. nadat ze op haar vlucht uit Ne
derland de Zwitserse grens zonder pas
poort was overgestoken. De president
merkte echter op, dat May niet als con
tra-spion terecht staat, doch uitsluitend
als lid van het executiepeloton te Amers
foort
Getuige Titho kon zich niet herinne
ren. of May aan de gehele executie heeft
deelgenomen. De verdedigster, mej. mr I.
Boon. wees er op, dat bij ontkenn.r.g van
verdachte twee getuigen het ten laste
gelegde moeten bevest.gen. Dat*is h er
niet het geval, daarom vrreg zij vrij
spraak. De p.-f. achtte het deelnemen
aan de executie wel bewezen.
Uitspraak op 31 December.
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot mor
genavond: Gedurende de
a avond en nacht: tijdelijke
opklaringen met op vele
plaatsen vorming van nevel
of mist en weinig wind.
Temperatuur dalend tot om
het vriespunt. Morgen over
dag: toenemende bewolking, maar over
wegend droog weer en langzaam verdwij
nen van de nog aanwezige nevel of mist.
Matige aan de kust later vrij kracht? e
Zuidelijke wind. Iets koud»dan in
daag. (Opgemaakt te 10 uur>
Donderdag 22 December Zon op 8.4^
onder 16.31; maan op 1138, onder 19 19 a.
27 December EJC.
