Jlietr tue £ditsr(rc (üimrani
Dakota van Aero-Holland vergaan
Waarschijnlijk 35 personen omgekomen
Burgemeester Schokking nam
afscheid van Alphen a. d. Rijn
'Bdfin de ofayïnetfërjA A7
Wist U
MAANDAG 21 NOVEMBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie-
afdeling: TeL 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
ƒ1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per mllimeter.
(By contract belangrijke korting).
Dertigste jaargang No 7974
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-NA TIONAA L DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantoastfcl; aficbteoen
oiyn bert ia tcgbenspoet"
Geen vervroegd St Nieolaas
op voetbalvelden
Zie pag. 3
Toestel was op weg naar Oslo met
29 Joodse kinderen
DE NEDERLANDSE BURGERLUCHTVAART Is, naar men mag
door een nieuwe ernstige ramp getroffen. Sinds Zondagavond zes uur heeft
Aero-Holland alle contact verloren met haar Dakota P.H.T.F.A., die met negen
en twintig Joodse kinderen en twee Scandinavische verzorgsters plus een beman
ning van vier koppen aan boord van Tunis op weg was naar de Noorse hoofdstad.
Een zuster-Dakota, de P.H.T.FJB., die met een gelijksoortige inhoud eveneens
op weg was naar Oslo, is daar wel aangekomen. De hele Zondagavond en Zondag
nacht zijn patrouilles en vliegtuigen in de weer geweest om de machine ten Noor
den en ten Zuiden van Oslo, alsmede in het zeegebied rond Zuid-Noorwegen en
Denemarken, te zoeken. Met het verstrijken van de tijd verminderde de hoop,
dat het vliegtuig nog intact gevonden zou worden.
Hedenmorgen stegen va>n Valkenburg geregelde verbindingen met de T.F.A.
twee Mitchell-bommenwerpers
Zee-hulp vliegtuigcommando op,
wateren rond Zuid-Noorwegen
af te zoeken. Bovendien gaf Aero-Hol
land de T.F.Bdie. na haar passagiers
in Oslo afgezet te hebben, naar Goten
borg in Zuid-Zweden vloog, opdracht
het gebied rond Oslo uit de lucht te ver-
Dit ongeluk is zo bijzonder tragisch,
omdat hiermede de levens van negen
en twintig Joodse kinderen verloren zijn
gegaan. Zij waren afkomstig uit Tunis,
waar hun ouders onder economisch
moeilijke omstandigheden leven en
opmaken om naar Israël te vertrekken.
Het „Norwegian Relief Committee"
heeft op zich genomen deze jonge kin
deren in Noorse kampen voor te berei
den op 'hun toekomstig landbouwers-
leven in Israël en voor rekening van di'
comité voerde Aero-Holland de charter
vluchten uit. De vorige week vlogen de
beide machines van Oslo naar Israël
Vandaar gingen zij naar Tunis en gis
teren maakten zij die reis over Marseil
le en Brussel terug naar Noorwegen.
Laatste contact
Om zes uur gisteravond had men op
het vliegveld Fornebu, ten Zuiden van
Oslo, het laatste contact met de T.F.A
De Dakota bevond zich toen op 60 km
ten Zuiden van Oslo, nl. ter hoogte van
het plaatsje Geloeye. De piloot vroeg
een weerbericht en kreeg dat. Het weer
was zeer redelijlk. Een landing kon uit
stekend worden uitgevoerd en er wa
ren verscheidene vliegtuigen binnen
geloodst. Wel regende het, diooh die wind
was niet zeer krachtig en de wolken
lagen op 400 a 500 meter. De piloot had
nog niet meegedeeld, wat zijn plannen
waren, toen onverwacht de radioverbin
ding uitviel.
Sindsdien heeft men op het vliegveld
talrijke berichten gekregen over hc
ponken van vliegtuigmotoren en ovei
explosies, die zich om vier uur heden
nacht zouden hebben voorgedaan.
In Mosa, een ander Noors plaatsje,
vertelde een politieagent, dat hij om
precies vijf uur Zondagmiddag een
vliegtuig boven zijn gemeente heeft ho
pen vliegen, waarvan de motoren regel
matig draaiden en dat niet de indruk
gaf in moeilijkheden te verkeren. Ook
hij had explosies gehoord om vijl uur
In de nacht, doöh de aard daarvan had
men nog niet 'kunnen vaststellen.
Radio Oslo bleef in de aether
Radio Oslo blééf de hele nacht in de
aether en bracht treurmuziek ten ge
hore, terwijl het steeds berichten gaf.
Intussen waren grote groepen vrijwil
ligers en politie-agenten in de omge
ving van Oslo bezig naa
Vliegtuig te zoeken.
Het Deense vliegveld Kastrup heeft
Vier schepen in nood
Gedurende het afgelopen weekeinde
waren weer talrijke schepen in moeilijk
heden. Het Britse s.s. „Watson Ferris"
liep bij het lichtschip „Scar Weather"
voor de Engelse Noordzeekust aan de
grond, maakte water en verzocht sleep
boothulp. Een andere Brit, de „Romney"
raakte 5 mijl ten Z O. van New Haven
aan de Britse kust stuurloos. Schepen,
die hulp wilden verlenen, konden het
schip door het slechte weer niet naderen.
Het Noorse schip „Grigon" bevond zich
gisterenavond een mijl ten Zuiden van de
Noorse haven Kristiansands in zinkende
toestand. Uit de berichten valt af te lei
den, dat de boot op de rotsen gebroken
is. Het Noorse vrachtschip „Kirsten B",
Seraakte aan de Noordkust van Cuba in
rand en werd door de bemanning ver-
Tivee babies van minder dan
twee pond
In October van bet vorige jaar is in
het gezin van de fam. G. aan de Maas-
heese te Venray een baby geboren, die
ileohts 6.6 ons woog. Na een maanden
lange verpleging kon het kind weer naar
de ouderlijke woning worden gebracht
en bet heeft thans zijn achterstand inge
haald. Inmiddels is dezer dagen in het-
relfde gezin een baby van 8.6 ons
geboren.
Machinist fingeerde
roofoverval
Maar de politie trapte er niet in.
Een machinist van de zuivelfabriek De
Volharding te Hem (Noord-Holland)
heeft Zaterdag een gefingeerde roofover
val in elkaar gezet. Hij vertelde de po
litie, dat hij het slachtoffer van een over.
val was geworden, maar later bleek dat
hij de dief zelf was.
De machinist, de 21-j. A. H.. zou door
een met een pistool gewapende man in
de fabriek zijn overvallen. De indringer
zou hem gedwongen hebben mee naar het
kantoor te gaan. Daar had hij hem bevo
len de brandkast te openen, maar de ma
chinist had geen sleutel. De man zou toen
met een aantal loonzakjes (totaal-inhoud
t 498) zijn verdwenen.
De politie ging alle details nauwkeurig
Ba en al spoedig viel de verdenking op
H. zelf. Na een langdurig verhoor viel hij
door de mand. Het verhaal bleek verzon
den. Al .het geld is achterhaald.
gehad, zolang de machine over Deens
gebied vloog. Nadat het bericht over de
vermissing bekend werd, zijn alle kust-
stations gewaarschuwd uit te zien en
reddingboten gereed te houden.
Toen het vliegtuig van Brussel ver
trek had het voor negen uur benzine
aan boord. Het uur van vertrek was
12.54. Nadat het laatste contact met het
vliegtuig opgenomen was, had de ma
chine dus nog voor vier uur vliegen
benzine in de tanks. Vandaar, dat men
er de hele Zondagavond rekening mee
gehouden heeft, dat de TF.A. naar Ne
derland teruggevlogen was of een ander
vliegveld zou aandoen. Op Ypenburg
was men Zondagavond laat en gedu
rende de nacht dan ook doende alle
vliegvelden in 'het Noorden op te bel
len om navraag naar de machine i£
Uit Oslo werd hedenochtend de acti
viteit van Noorse patrouilles gemeld,
die de hele nacht doorzochten
denoohtend vroeg nieuwe hoop kregen,
toen men achter de heuvels bij Oppe-
gaard, 45 km ten Zuiden van Oslo een
lichtschijnsel ontdekte, dat men als af
komstig van het vermiste vliegtuig be
schouwde.
De heer Diapen heeft in de afgelopen
nacht persoonlijk de familie van de ver
ongelukte bemanning meegedeeld, dat
hij geen hoop meer koesterde op hun
behouden weerkeer.
namen van de Joodse kinderen
hun verzorgsters zijn niet bekend.
Sporen bü Drammen
tien uur plaatselijke tijd vanoch
tend stegen van Fornebu zes vliegtui
gen op voor luchtverkenningen naai
het vermiste vliegtuig. Nieuwe berioh-
van de politie van Drammen sug
gereren de waarschijnlijkheid, dat bei
vliegtuig verongelukt is in de streek var
Hurum op de Westelijke oever van de
Oslofjord. Hier liggen namelijk onbe
woonde gebieden van aanzienlijke uit
gestrektheid. De verkenningsvliegtuigen
hebben opdracht gekregen hun activi
teit speciaal op deze streek te concen
n. Zowel militaire als civielt
vliegtuigen nemen aan de verkenningen
deel.
i het vliegtuig van Aero-Holland, dat sinds gistermiddag
A. v. d. Touw uit Rijswijk (tweede bestuurder), H.
Westenberg uit Amsterdam (radio-telegrafist), L. Frouws uit Rijswijk (gezag
voerder) en K. Stukje uit Den Haag (boordwerktuigkundige)
„IN EEN SFEER VAN WELWILLENDHEID
IS HET PRETTIG WERKEN"
VANMIDDAG OM 3 UUR heeft in het Raadhuis te Alphen aan den Rijn burge
meester F. M. A. Schokking afscheid genomen wegens vertrek naar Den Haag.
Myn verwachtingen, die ik drie jaar geleden koesterde, zijn verre overtroffen,
aldus de burgemeester. In een sfeer van welwillend overleg heeft hij kunnen
werken en er is niets, wat een burgemeester méér stimuleert. Zakelijk was Alphen
moeilijke gemeente.
duur zullen de verschillende bedryfs-
Doch het burgemeesterschap is er
attractief. Het hindert mij, zoveel werk,
onafgemaakt, achter te moeten laten.
Zonder deze onafgedane zaken te speci
ficeren, verklaarde de heer Schokking,
dat hij wel de opening van de nieuwe
gemeentelijke brug zou willen mee
maken.
Spr. dankte de loco-burgemeester, de
heer Spreij, voor zijn voortreffelijke
arbeid.
In 99 van de 100 gevallen werd
eenstemming bereikt tussen de burge
meester, de wethouders en de Raad.
Indien ik al, zo vervolgde spr.,
enkele maal als voorzitter van het Col
lege een zeer beslist geluid heb moeten
laten horen, dan is dit goed opgevat,
omdat beseft werd, dat ik zulks als bur
gemeester deed en ook moest doen-
Tot persoonlijke tegenstellingen heeft
dit niet geleid en voor dit sportief besef
ben ik buitengewoon erkentelijk. Vervol
gens richtte burgemeester Schokking
zich tot zijn ondergeschikten, die
hartelijk dankte voor hun samenwerking.
Zich tot de raadsleden richtend,
er op, dat zij staan aan het hoofd
een bloeiende gemeente. By voort-
Drie moorden werden op
één dag te Malang
gepleegd
Dag aan dag komen er gedurende
laatste tijd' berichten uit verschillende
plaatsen van Java over terreur en
cidenten. Op èèn dag werdlen te Ma-
lang drie moorden gepleegd, de slacht
offers wanen een oude Indonesiër, een
Indonesische politie-agent en een Ohi-
Een gewapende bende overviel er
voorts de vier ondernemmgswachters
de rijstpellerij Kotalame. Toen de-
bulten gevecht gesteld wanen ver
dwenen de overvallers met een flinke
buit.
Rampdtótoens plunderden een kantoor
Ran'gut, bij Soerabaja, waar zes man
overweldigd werden. Ook in Zuid-Ga-
et lijdt de bevolking onder de terreur
m de Daroél Islam. Avond aan avond
de hemel verlicht door de brandende
kamponghuizen. In één nacht werden
op de onderneming Tjisompet, ten Zui-
van Tjikadjan'g, 600 rubberbomen
vernield. De politie is versterkt door een
mobiele groep van 40 ondernemings-
wachten.
TWEE MINISTERS NAAR
BATAVIA
Naar de Nieuwe Leldsche
Crt. verneemt zullen de ministers
Stikker en Van Schalk eind dezer
week naar Batavia reizen voor het
voeren van besprekingen.
4 en 25 December rij-Zondagen
Op de Zondagen 4 en 25 December
s- mag gereden worden met auto's en
motorrijwielen.
takken Uw intense belangstelling
nodig hebben. De gemeentelijke over
heid dient de besta ansbronnen te sti
muleren en te bevorderen. Spr. geloofde,
dat er voor Alphen aan den Rijn een
schone toekomst is weggelegd, mits de
aandacht van de Raad gericht blijft op:
le een verantwoorde industrie bevorde
ring, 2e bevordering van middenstands-
belang en 3e een voortdurend en belang
stellend medeleven met de agrarische
bevolking. Als woongemeente is er in
deze gemeente nog veel te doen. Een
drastische vermeerdering van de woning
voorraad is eerste voorwaarde voor de
ontwikkeling van Alphen aan den Rijn.
Ook aan de verfraaiing van de gemeen
te dient geregeld goede aandacht te
worden gegeven.
In het hart van spr en zijn vrouw heeft
Alphen een definitieve plaats veroverd.
Daarom bood spr. als een herinnering aan
zijn verblijf, de beide antieke Italiaanse
vazen aan, dia in de Raadzaal staan.
Alphen zal mr Schokking niet gemak
kelijk vergeten.
De vertrouwde groet van de gemeente
werkman en het handopsteken van de
onnier van de Rijkswaterstaat, het
zijn alle dingen, die hij node missen zal.
Daarvoor in de plaats komen andere
waarden, die nog niet te overzien zijn.
Doch ik weet, aldus spr., dat uw goede
>en mij schragen zullen.
De bemanning
De bemanning van de PHTTA
bestaat uit de" heren L. Frouws,
gezagvoerder, 31 jaar, wonende
te Rijswijk (ZH); A. van der
Touiw, tweede bestuurder, 34 jaar.
eveneens wonende te Rijswijk; H.
Westenberg, radio-telegrafist, 23
jaar, wonende te Amsterdam en
K. Stukje, boardlwerktui gkundi -
ge, 31 jaar, wonende te 's-Graven-
De heren Frouws, Westenberg
en Stukje zijn respectievelijk in
April, Juni en Mei van dit jaar
bij de Aero Holland in dienst ge
treden; de heer Van der Touw
begin 1948. Allen waren gehuwd
Alleen Westenberg had een kind.
Frouws had 5500 vlieguren. Van
dér Touw 3700.
Aan de luchtverkenning wordt ook
deelgenomen door een Nederlandse Dako
ta, een Deense Dakota en een Deense Ca-
talina, alsmede door een Zweeds jager-
eskader. Terwijl de kleine Noorse vliegtui
gen, die niet met radio zijn uitgerust, de
streek langs de Oslofjord afzoeken,
kennen de grotere vliegtuigen de buurt
van het Skagerrak en de Zweedse kust.
Ook vaartuigen van de vloot zoeken de
Oslofjord af. Zweden heeft voorts nog de
hulp van helicoptères aangeboden.
MYSTIFICATIES.
Aero-Holland verwacht pas morgen op
zijn vroegst uit Tunis de officiële passa
gierslijst, waarop de namen van de
Joodse kinderen en het verplegend per
soneel voorkomen. Deze lijst werd nl.
per post uit Tunis verzonden. De PH-TFA
had aanvankelijk Parijs moeten aandoen.
Radio-telegrafisch deelde zij mee,, dat
niet bij Parijs, doch op het vliegveld
Welschap bij Eindhoven zou worden ge
land als tussenstation. De PH-TFA had
tevens verzocht, dat op het vliegveld
Welschap een dokter aanwezig zou zijn.
Zoals reeds gemeld, week de Dakota
echter van deze route af en landde te
Brussel. Behalve het feit, dat het toestel
te Brussel de benzinetanks vollaadde, is
niets bekend omtrent het feit, of te
Brussel contact werd gezocht met een
dokter of waarom men om medische
huLp had verzocht De Dakota werd in
door Fokker voor de Aero-Holland
omgebouwd.
Prof. Enthoven:
Nieuw-Guixjea moet bij de
Republiek
„Zonder Nederlands beste zonen
loopt Indonesië groot risico"
De secretaris van Staat voor Staat
kundige Hervormingen prof. mr K. L. J.
Enthoven, die na in Indonesië te hebben
gewerkt, op 3 December repatrieert, heeft
tijdens een interview ernstig gewaar
schuwd, dat Indonesië zonder Nederlands
beste zonen in de toekomst groot
Hij noemde de R.T.C. goed
doch vond het jammer, dat voor Nieuw
Guinea geen andere oplossing was gevon
den. Hij deelde hieromtrent de opvatting
de voorlopige Federale Regering,
welke de afstand van dit gebied aan de
R.I.S. adviseerde.
Verder verklaarde hij er van overtuigd
te zijn. dat Indonesië Nederland niet mis-
kan, het omgekeerde is veel eerder
het geval. Indonesië heeft geen betere
vrienden dan de Nederlanders, wanneer
bijv. denkt aan de medici, hooglera
m wetenschappelijke werkers op ve
lerlei gebied. Prof Enthoven vreesde ech
ter, dat de beste van Nederlands zonen
verloren zouden gaan voor Indonesië,
eer daar geen vertrouwen door hen
wordt gevonden, waardoor zij zélf geen
vertrouwen in de toekomst kunnen behou-
TOESLAG VOOR SLACHTVARKENS
WORDT F 0,52 PER KG
De toeslag voor slachtvarkens wordt
uLv. 21 November verlaagd van f0,55
tot £0,52 per kg koud geslacht gewicht,
aldus blijkt uit de St-Crt. van Zaterdag
Wies Moens gevangen in
Schevenïngen
Wies Moens, de ter dood veroordeelde
Vlaamse letterkundige, die in Nederland
onderdook en onlangs in Heerlen werd
gearresteerd en weer vrijgelaten, is thans
opnieuw aangehouden. Hij is overge
bracht naar de cellenbarakken te
Scheveningen.
Sinds gistermiddag 6 uur verkeert men in onzekerheid over deze Dakota van
Aero-Holland. Het vliegtuig'was onderweg met een transport Joodse kinderen
van Tunis naar Oslo.
Zoeken werd beloond
Achttien overlevenden van vermist
superfort gevonden
Canadese torpedobootjager pikte totaal
uitgeputte mensen op
Dank zij het onafgebroken zoeken door
vliegtuigen en schepen van de Ameri
kaanse en Canadese luchtmacht en vloot
is men er in geslaagd achttien mei
levens te redden. Zoals men zich zal her
inneren, werd een Amerikaans B. 29 Su
perfort. dat op weg was van Californië
naar de Bermuda-eilenden in de Atlan
tische Oceaan, Woensdag j.l. vermist.
Men wist. dat aan boord van deze ma
chine twintig mensen waren. Direct ver
trokken van alle Amerikaanse vliegvel
den aan de Atlantische kust vele vlieg
tuigen. om de route, die het toestel moes'
zijn gegaan, af te zoeken. Schepen voe
ren uit Steeds zonder resultaat. Zater
dagmiddag echter werden de onafgebro
ken pogingen met succes bekroond. Red
dingsvliegtuigen ontdekten n.l. op 250
mijl ten N.O. van de Bermuda's twee vlot
ten, die op de Oceaan ronddobberden
De machines cirkelden enkele malen bo
ven deze stippen en de inzittenden zagen
duidelijk overlevenden. Terstond werd
contact gezocht met het dichtstbijzijnde
schip, de Canadese torpedebootjager
„Haida", die enkele uren later de vlot
ten bereikte en achttien volkomen uitge
putte mensen aan boord nam. Zij zijn te
Hamilton op de Bermuda-eilanden
wal gebracht. Veertien hunner ware:
de drie dagen op de woelige zee, nog in
Politie dwong president van
Panama tot aftreden
.Treed af, of er zal iets ernstigs met u
gebeuren". Een dergelijk beroep deden
opstandige politiefunctionarissen aan de
president van de Midden-Amerikaanse
republiek Panama, Daniël Chanis, nadat
zij de controle over Panama-City hadden
overgenomen. De president, die slechts
beschermd werd door een zeer zwakke
lijfwacht, zag zich genoodzaakt aan dit
„verzoek" gevolg te geven en trad af. Te-
had de politie reeds een aantal le
den der regering gearresteerd. De vice-
president, Robert Chiari, die op de hand
de opstandelingen was. is tot presi
dent benoemd. Tussenkomst van buiten
landse diplomaten kon verhinderen dat
bloedige botsing in de stad plaats
had. Het conflict ontstond doordat de re-
gering-Chanis enige hoge politie-autori-
teiten ontsloeg.
Prinses Elizabeth volgde haar
echtgenoot naar Malta
Prinses Elizabeth van Engeland is uit
Londen naar Mairta vertrokken, waar haar
echtgenoot, de hertog van Edinburgh, als
eerste luitenant bij de marine werkzaam
Zij waren gisteren precies twee jaar
getrouwd. De prinses, die intussen op
Malta aankwam, zal daar tot 5 December
blijven. Haar zoontje, prins Charles, is
onder de hoede van zijn tante, prinses
Margaret, in Engeland gebleven.
Thee 10 cent per ons duurder
Alle theesoorten worden Woensdag 10
ent per ons duurder. De organisaties
de koffiehandel en theepakkers, het
grootwinkelbedrijf en de Haka hebben
dit besluit dezer dagen genomen. Aan de
winkeliers is verzocht de nieuwe prijs
overmorgen te berekenen, doch zij moch.
ten dit reeds vandaag doen.
PAKKETPOST VOOR DE WEST WEER
GOEDKOPER
De tarieven voor de pakketpost
zee naar de West, welke op 17 October
wegens devaluatie verhoogd werden,
zijn met ingang van heden op het oude
peil teruggebracht.
staat te lopen. De vier overigen moesten
in een ziekenhuis worden opgenomen.
Twee mensen hadden het Superfort, toen
het een nood-landing op zee maakte, niet
meer kunnen verlaten en zijn verdrenken.
Vliegtuig met Kerstgeschenken
boven Chicago Verongelukt
Een groot vrachtvliegtuig vol Kerst
geschenken is Zaterdag te Chicago bran
dend neergestort eo op een woonhuis te
rechtgekomen. De eerste en tweede pi
loot van de machine kwamen om in de
vlammen. Een man, die op het ogehblik
van de ramp in het huis vertoefde, over
leed naderhand in het ziekenhuis aan de
opgelopen verwondringen
Onlusten in Nigeria: 18 doden
Achttien personen wreden gedood en
31 andere gewond, bij relletjes in het
aan de Afrikaanse Westkust gelegen
Nigera.i Vrouwen van stakende mijnwer
kers hadden te Lagos huizen van mijn-
directeuren in brand gestoken en sta
kingsbrekers aangevallen.
Von Manstein brak een
sleutelbeen
De voormalige Duitse veldmaarschalk
Erich von Manstein, tegen wie het pro-
cves te Hamburg nog steeds wordt voort
gezet, heeft zijn sleutelbeen gebroken,
toen hij in zijn kamer struikelde Hij was
echter in staat, om op de terechtzitting
verschijnen.
Verantwoordelijkheid
Op het congres van de K.VP. van
vorige week had prof. Romme gezegd, dat
hij en hij alleen de verantwoordelijkheid
draagt voor de politiek, zoals de K.V.P.-
fractie haar in de Tweede Kamer met
betrekking tot Indonesië heeft gevoerd.
Die uitspraak had nogal verwondering
gewekt in het land, zowel om de uitspraak
zelf, als om de bijna on-Rommiaanse
duidelijkheid. In enkele R.-K. bladen
paarde zich aan de verwondering ook
onbehagen. Hoe zit het nu eigenlijk met
onze fractie? zo vroeg men. Is Romme de
man en zitten de anderen er voor spek
en bonen bij?
Kortom, na deze duidelijke uitspraak
van de heer Romme en na de niet minder
duidelijke reacties welke daarop kwamen,
was het al evenzeer duidelijk, dat de uit
spraak moest worden „aangekleed", een
bezigheid, welke zoals men weet
deze fractieleider bij uitstek ligt.
Welnu, dat aankleden is dan vanmorgen
geschied in het hoofdartikel, dat prof.
Romme voor „De Volkskrant" geschreven
heeft. Ik heb het niet gehad over veranU
woordelijkheid zonder meer daarop
komt zijn verweer neer maar over cen
trale verantwoordelijkheid. Wij nemen dat
voetstoots aan, maar wat de woorden
„alleen ik en niemand anders", die we
vrijwel in alle persverslagen lazen, dan te
betekenen hebben, wordt ons n.u toch wei
laat ons zeggen: ietwat onduidelijk.
Misschien is dat ook juist wel de be
doeling van prof. Romme.
Maar dan moeten we hem teleurstellen,
want hij heeft blijkbaar toch maar ge
sproken van „centrale verantwoordelij K-
heid", die op hem terugvalt en die hij
draagt. En het wordt er niet beter op
wanneer hij hiervan zegt, „dat hiermee
niets anders is uitgesproken dan de een
voudige, niets of niemand denigrerende
waarheid, waaraan te herinneren op eeD
bepaald ogenblik nuttig kan zijn."
Bedenkelijk blijven wij het vinden en
et in overeenstemming met het karak-
r van ons parlementaire stelsel, dat een
bepaald persoon zich belast of belast
wordt met een verantwoordelijkheid, die
de „centrale" mag noemen, maar
waarbij de verantwoordelijkheid van zijn
mede-fractieleden dan toch maar een af
geleide verantwoordelijkheid wordt of
verantwoordelijkheid aan de peri-
Zij blijven allen, en allen in gelijke
ate, verantwoordelijk, zolang zij zich
in die verantwoordelijkheid nier uit
drukkelijk losmaken. Daarom heeft de
jongste aankleedpartij van de heer
Romme er de zaak in wezen niet beter
op gemaakt.
Dit ten eerste. Er komt een tweede by.
Een verantwoordelijkheid voor de politiek
der K.V.P.-fractie, zegt prof. Romme nog.
is iets anders dan een verantwoordelijk
heid voor de hele gang van zaken. Na-
tuurlyk, beamen we.
Maar met de beste wil kunnen we, met
inachtneming zelfs van alle factoren, hier-
toch nauwelijks meer zien dan een
formeel onderscheid.
Wij blijven van oordeel, dat de gang
an zaken een andere, een betere, zou
zijn geweest, indien de K.V.P.-fractie een
andere, een betere politiek had gevoerd
voorgestaan. Dit is een van die verant
woordelijkheden, die terugvallen, ja ook.
zeker niet in de laatste plaats, op de
op heel zyn
Demonstratie van 2000 Rijksgenoten op het
Plein in Den Haag
„Wij vragen slechts mét de Nederlanders naast
Nederlanders te mogen voortleven"
TNDRUKWEKKEND EN WAARDIG," ,o hoort,., Zalord.gmlddag d.
„1- demonstratie betitelen, welke plaats vond op het Plein in Den Haag, waar
duizenden Rijksgenoten uit de Minahassa, Ambon en Timor getuigden van hun
trouw aan het Oranjehuis, maar ook van hun teleurstelling en afkeuring over
de wijze, waarop de Regering deze volkeren bejegent.
Ryksgenoten van alle rangen en stan-1 vraagd! Vergeefs! Wij doen het nu bij
die niet zo spoedig tot het standbeeld van hem. die eens uitriep:
„Je Maintiendrai Nassau!"
Eeuwenlang hebben wy
DAT twee arbeiders vanmorgen lichte
brandwonden opliepen toen een raffineer-
ketel met vaseline in de Ned. raffinaderij
van petroleumproducten te Haarlem
vlam vatte, doch het vuur spoedig ge
blust was.
DAT de adj .-inspecteur der P.T.T. te
Roermond, W. J. Pulles, benoemd is tot
postdirecteur te Nijmegen.
DAT in Venetië een Ned. consulaat is
opgericht met G. Sarfatti als consul.
DAT vandaag 150 jaar geleden de
grondslag werd gelegd voor de landbouw-
statistiek, welk feit binnenkort zal wor
den herdacht in een vergadering, waar
minister Mansholt en dr P. J. Idenburg
in het C.B.S. zullen spreken.
DAT Donderdag in Nieuwersluis een
landeUjke demonstratie wordt gegeven
met kantsnijmachines, slootreinigings- en
baggermachines.
DAT de Stichting voor de Landbouw
wyst op de verplichting om aan leveran
ciers van slachtvarkens de volledige sub
sidie uit te keren, ook al is het vlees ge
heel of gedeeltelijk afgekeurd of voorw.
goedgekeurd.
DAT voor „De Kolken" in Oostdon*
geradeel (Fr.), 1360 ha groot, ruilverka-
velings- en inpolderingsplannen bestaan,
die in totaal 2 millioen zullen kosten.
DAT de verbetering van de afwate
ring rend Mep pel door het rijk en de
provincies Overijssel en Drente zal
worden bekostigd, waarvan Drente
f 1.334.000 zal bijdragen.
DAT het eerste van de vier voor Ar
gentinië te bouwen motor-tankschepen,
de Director Madariaga (170 m lang) Za
terdag op de werf van P. Smit Jr. te
R'dam van stapel liep.
DAT bij Polygoon-Profilti een film
over de AVRO is gereed gekomen.
DAT 23 personen, die 25 jaar in dienst
zyn van de Hofnar-sigarenfabrieken te
Valkenswaard. van de directie een gou
den horloge en de nodige rokertjes ont
vingen.
DAT Zaterdag in Vlissingen de veer
boot Prins Bernhard (74 m lang», be
stemd voor de prov. bootdiensten in Zee
land, te water is gelaten.
DAT het Franse vrachtschip S.NA 10
(2900 ton) Zaterdag by Texel aan de
grond liep, doch de vier uitgevaren sleep
boten niet nodig had en op eigen kracht
vlot kwam.
DAT de onderwysdienst van het C.N.V.
binnenkort de eerste les laat verschynen
van een cursus voor leden van onderne
mingsraden.
DAT Anne Adams Vondeling, pionier
van het sociale werk in de Z.O.-hoek var
Friesland en grootvader van het Kamer
lid dr ir A. Vondeling, gisteren 90 jaar
werd.
DAT de Wereldomroep in de nacht
26 op 27 November bij wijze van proef
een uitzending in het Fries zal verzorgen
voor emigranten in Canada.
DAT mr A .W. Haan te Sneek, pl.'
kantonrechter aldaar en gedeputeerde
van Friesland (a.-r.) is benoemd tot kan
tonrechter te Leeuwarden.
DAT C. Kakes te Zaandam, oudste
directeur van het Zaanlandse bouwbe-
dryf J. Kakes, hetwelk 75 jaar bestaat,
benoemd is tot ridder in de Orde van
O.-N.
DAT de kustvaarder Egina. die voor
•n Finse redery door de Zaanlandse
Scheepsbouwmy gebouwd is, een ge
slaagde proefvaart maakte.
DAT 50 van de 600 duplexwoningen,
die beschikbaar zyn gesteld voor de in
dustriesteden, in Zaandam zullen ver-
ryzen.
demonstreren overgaan, doch die
hun goed Nederlandse gevoelens
verbondenheid blyk wilden geven,
waren daar op het Plein bijeen.
De stoet, welke zich op de Nassaulaan
vormde, was niet buitengewoon groot,
doch allengs groeide deze aan, zodat,
toen men omstreeks vier uur op het Plein
arriveerde, tweeduizend personen daar
byeen waren Keurig en ordelyk stelde
deze stoet, die begeleid werd door de
„Residentie-band", zich op
standbeeld van Prins Willem de Zwyger.
Een krans voor de vrUheidsstryder
En aan de voet van het standbeeld
hem, die vocht voor de vrijheid in
land, legden nu Ryksgenoten die demon
streerden tegen het streven van eigen
regering, een krans.... Het waren de
heren Polhaupessy. Vigeleyn, Zacharias
en Undap, die deze plechtigheid verricht
ten; een eenvoudig vrouwtje legde
haar losse bloemen bij
Onder toejuichingen van de duizenden
rond een primitief spreekgestoelte
zameld, nam de heer Polhaupessy daarop
plaats en sprak de volgende rede uit:
„Tot u spreken Ryksgenoten overzei
wier trouw en aanhankelykheid aan he
Oranjehuis, de driekleur en het Wilhel
mus, byna spreekwoordelyk mag heten.
Met ons zyt gy hier tezamen gekomen
om eenstemmig getuigenis af te leggen
van onze gemeenschappelyke trouw
Oranje.
Het ontroert ons. dat gy als leden
het Nederland in Europa blyk geeft, de
gevoelens van hen, die wy vertegenwoor
digen, te begrijpen en te waarderen. Het
ontroert ons, dat gy de W'
volken van Ambon, Timor en de Mina
hassa, ondersteunt.
Maar bovenal ontroert het ons. dat wy
op dit ogenblik van dit historisch jaar,
onze wensen op symbolische wyze kun-
voorleggen aan de „Vader des
Vaderlands", de nobelste gestalte van de
Nederlandse geschiedenis en symbool van
vryheid, recht en rechtvaardigheid.
Onze wensen zyn oprecht en rechtvaar
dig. Wat wy vragen is geen bijzondere
bevoorrechting, zyn geen uitzonderlyke
Nu de band met Nederland, een
bandbezegeld met ons goed en bloed,
thans door de ongunstige loop der ge
schiedenis wreed verbroken dreigt te
worden, vragen wy niets meer dan met
de Nederlanders en naast de Nederlan
ders te mogen voortleven, in het
Koninkrijk onder Onze Koningin, by
Wie wij onze vryheid het best beschermd
verzekerd weten.
knochtheid aan deze symbolen van
vrede, welvaart en veiligheid bewezen
en wij doen het nu weer door deze een
voudige, maar voor ons historische hulde
aan Willem van Oranje, wiens laatste
woorden waren: „Heb medelijden met dit
arme volk!"
GeluidtinsUllatle geweigerd.
Herhaalde malen werd deze rede van
de heer Polhaupessy door uitroepen van
enthousiaste instemming onderbroken.
Een bezwaar was wel dat geen ge
luidsinstallatie aanwezig was, doch de
menigte luisterde zo aandachtig, dat de
rede in het algemeen wel verstaanbaar
was. We vernamen, dat de wnd. burge
meester geen toestemming had verleend
voor het opstellen van een geluids
installatie. Men zette na de rede het
„Wilhelmus" in, waarvan twee coupletten
werden gezongen
Daarna stelde de stoet zich weer orde
lyk op, en by het verlaten van het Plein
defileerde men langs de leden der dele
gatie „Persatoean Timor, Besar Timor en
de Minahassa". Vele spandoeken, waarop
leuzen, zoals „Laatste appèl aan het
Nederlandse volk", en „Verlaat hen niet
die op U vertrouwen", werden meege
dragen. Leden van het Nat. Jongeren
Vebrond en Nat. Réveil zorgden mede
3or de regeling van de monstratie.
Op het Malieveld werd de stoet ont
bonden, waarna de heer Polhaupessy ons
nog mededeelde: „Wy hebben de strijd
bijl opgeheven, en zullen die nooit neer
leggen Waarmee dus wel gekarakteri
seerd wordt hoe het volk van deze
eilanden zal stryden voor haar rechten
vrijheden.
WEERBERICHT
Veel wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Overwegend zwaar bewolkt met plaat-
selyk enkele buien, voornamelyk in de
Noordwestelijke helft van het land.
Krachtige, langs de kust nog nu en dan
harde of stormachtige Zuidwestelyke
wind. Weinig verandering in tempera
tuur. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag 22 November zon op 8.11,
onder 16 41; maan op 1128, onder 17AI
Vier jaar lang hebben wy het ge- uur. 27 November EJC.