Ilirunir jTriJtsrijc GTcurant
Mislukking van de Benelux zou een zeer
slechte indruk maken
Wist U
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie-
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal;
ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per mUimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DEEMER.
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Staatoasilcfc Is gfje&leieti
myn bert la Ugtjeaspoct"
Dertigste jaargang No 7973
IDEALEN:
hoge huizen en kerken
Zie paR. 3
Nederland moet ook een beetje risico
durven nemen
In de aula van het Indisch Instituut te Amsterdam waren gisteren vertegenwoor
digers van schier alle takken van bedrijf uit de Beneluxlanden bijeen om de
particuliere stem over de beoogde economische samenwerking der drie landen te
vernemen. Deze bijeenkomst werd gehouden onder auspiciën van het comité van
Belgisch-Nederlands-Luxemburgse samenwerking en stond onder leiding van de
voorzitter, jhr mr F. Beelaerts van Blokland. De Belgische'ambassadeur, de gezant
Van Luxemburg, verschillende commissarissen der Koningin en burgemeesters, be
nevens vele kopstukken uit handel en industrie woonden deze Benelux-
manifestatie bij.
Prof. G. A. P. Weijer legde er in zijr
rede de nadruk op, dat de Benelux om
verbreekbaar verbonden is met de vrij-
heidsgedadhte. De grondidee is immers
dat het individu vrij moet zijn om mei
zijn producten de landsgrenzen t'e over
schrijden met kans op gewin,
eigen risico. Als enige zekerheid moeten
wij hebben de gedachte, dat op de duur
door deze manier van handelen de alge
mene welvaart vergroot wordt. Gezien
dit alles moet het toch duidelijk zijn, dat
men niet de vrijheid kan opeisen
ander land en dan tezelfder tijd het eigen
economische leven allerlei bindingen kan
Opleggen.
We hadden van de aanvang af sneller
moeten werken aan de verwezenlijking
van de Benelux, aldus spr. Dan waren
we althans voor een deel bevrijd vaa^iet
we
We zijn als Nederlanders trots op onze
nauwgezetheid, maar deze deugd ont
aardt als we uit angst om fouten te ma
ken elk probleem tot in de onderdelen
aan specialisten gaan voorleggen.
Spreker huivert bij de gedachte, wa'
er gebeuren zal als de Marshall-hulp op
houdt, voor we de oorzaken van onz«
kwalen weggenomen hebben. Hierbij
staat het levensgeluk van de Westerse
volkeren, ja de gehele Christelijke be
schaving op het spel.
Prof. dr G. M. Verrijn Stuart bezag de
monetaire aspecten vjfti de Benelux. Hij
merkte op, dat" de betalingsbalans van
Nederland er weliswaar minder gunstig
uitziet dan die van België, maar dat dit
laatste land na afloop van de Marshall
hulp wel eens in een minder aangename
positie zou -kunnen komen.
Het slagen van de Benelux hangt op
het ogenblik alleen daarvan af, of de
regeringen de monetaire problemen tot
een oplossing kunnen brengen. Dit Is
reker mogelijk. Als dit niet gelukt,
het een zeer slechte indruk maken, v
el in de Ver. Staten.
Spr. betreurt het, dat de gulden zich 'pi
Dr Van Roijen gaf exposé
over de Indonesische
kwestie
H|j ontpopt zich als „verzekerings
agent' der veiligheid
In een vrijwel onbelangrijke zitting
van de Veiligheidsraad te Flushing Mea
dows, werd besloten de debatten over dt
Indonesische kwestie te verdagen. Dt
Raad zal niet bijeenkomen, voordat de
afgevaardigden ten minste drie dagen
tijd hebben gehad voor het bestuderen
der, nog komende, documenten, die om-
•treeks 23 November worden verwacht.
Onmiddellijk daarna hield Dr van
Roijen een persconferentie, waarin hij
verklaarde, dat hij deze bespreking met
de pers zou hebben uitgesteld, indien
hij had kunnen voorzien, dat de verga
dering van de Veiligheidsraad zou wor
den verdaagd.
Dr van Roijen stelde, kort geresumeerd,
het volgende vast: Er is een hechte grond
slag gelegd voor de toekomst van een
levensvatbare Unie. De overeenkomst
kan dienen als bolwerk tegen het com
munisme. Gebleken' is. dat het „Neder
landse Kolonialisme" dood is.
Er kunnen zich echter moeilijkheden
voordoen bij de souvereiniteits-over-
dracht- Hoedt U voor extremisten! Het
bereikte resultaat van de R.T.C. wa
danken aan de nauwe samenwerking der
drie delegaties. De koers der evolutie
stond echter van te voren reeds vast,
sinds de Kerst-rede van Koningin Wil-
heLmina in 1942.
Nederland was meer dan halverwege
tegemoet gekomen aan de Indonesische
wensen en verder gegaan dan de over
eenkomsten van- Linggadjati en de Ren
ville, of het plan Cochran.
Ook gewaagde hij' van de „verzekering
van de veiligheid der Nederlanders
Indonesië", (een snik en een glimlach
is hier zeker op zijn plaaits. Red.). Na
de souvereiniteits-overdracht zal Neder
land de R.I.S. voordragen voor het lid-
maatsohap der Ver. Naties.
Voor vermiste kolenkaart
spoedig nieuwe halen
Na volgende week vervalt toewijzing
voor a.s. moeders.
Na 26 November zal geen uitreiking
meer plaats vinden ter vergoeding van
vermiste brandstoffenkaarten. Evenmin
van bonnen aan schippers en anderen,
die bon 06 niet tijdig hebben ingeleverd
of aan grote gezinnen, schippersknech
ten) die permanent aan boord verblij
ven en aan hen, die tijdelijk buiten hun
Woonplaats verblijven. Ook de uitreiking
van brandstoffenbonnen voor a.s. moe
ders wordt op die datum beëindigd.
Dit staat in verband met het feit, dat
de toewijzingskantoren van het rijksko-
lenbureau een deel van de taak der
plaatselijke distributiediensten op 28 No
vember overnemen, namelijk de normale
uitreiking van toewijzingen voor brand
stoffen t.bv. nieuw gevestigde gezinnen,
vestigingen uit het buitenland, kamer
bewoners (na-uitreiking), inkwartiering
van militairen en gevallen van tijdelijke
voorziening voor hen. die uit het buiten
land hier verblijven.
Het heeft geen zin, zo deelt de pers
dienst van het dep. van Econ. Zaken
mede, zich over het bovenstaande tot het
C.D.K. of de distributiediensten te wen
den.
de devaluatie geheel naar het pond heeft
gericht. Een geringere devaluatie had bij
het herstellen van het fnonetaire even
wicht wellioht voordelen kunnen hebben.
Men zal in elk geval moeten overwegen
of het wel gewenst is de Engelse valuta-
politiek zo op de voet te volgen, als hier
is geschied.
Ammoniakmotor is maar
niet zó geconstrueerd
Bert Mudde geeft het voorlopig op.
Bert Mudde, de 18-j. Leldschendamse
MTS-er, die octrooi heeft aangevraagd
op een uitvinding, waardoor een auto
op ammoniak en water zou kunnen rij
den, heeft besloten voorlopig niet
der te gaan. Hij is in vele ingewikkelde
en ook wel onverkwikkelijke situaties
geraakt. Voorlopig wil h|j niets
over auto's, ammoniak en benzine
Mudde heeft zich met de kostenbe
rekening vergist. Een onderzoek in
laboratorium van de staatsmijnen heeft
uitgewezen, dat zijn brandstof in
geval voorlopig niet bijzonder goedkoop
zal zijn. Mudde heeft ingezien, dat hij
wat voorbarig en optimistisch is geweest.
Als hij alle spanningen te boven is,
gaat hij zijn normale studie voortzetten.
Bert blijft aan zijn uitvinding werken,
maar dan als „bijzaak". Hij zal boven
dien zijn dienstplicht moeten vervullen.
Er is op zijn vinding nog geen octrooi
verleend. Het duurt gemiddeld ander
half jaar voor op een aanvraag wordt
beslist.
Gisteren werd in het Grand Hotel te Scheveningen door de Amerikaanse am
bassadeur mr Selden Chapin een plaquette aangeboden aan de Chef Lucht
machtstaf Nederland, luitenant-generaal Giebel.
Minister Van den Brink:
Consumptiebeperking niet groter dan
strikt noodzakelijk
Regering zal zo nodig zelf bijspringen bij industrialisatie
De ontwikkeling In de economische
omstandigheden heeft minister Van den
Brink ertoe geleid, in het afgelopen jaar
de detailbemoeienis met het economische
leven te verminderen, aldus deelt
mede in de thans verschenen
in antwoord b|j z|jn begroting.
Een doelmatig economisch stelsel,
betoogt de bewindsman, is gebaseerd op
twee tegenstrijdige beginselen, namelijk
dat van de economische zelfverantwoor
delijkheid en dat van de economische ge-
meenschaps veran'twoordelij k heid
Minister Van den Brink is niet
mening, dat de gevolgde politiek, wa
de bestaande bindingen van het ec
mische leven tot essentiële punten
den beperkt, grotere gevaren voor
spilling van investeringen meebrengt
dan vroeger gevolgde methoden.
Beperkingen van de consumptie
hiervan is de minister zich bewust
kan schadelijk zijn voor de arbeidspro
ductiviteit. Daarom onder meer mag de
consumptiebeperking niet groter zijn dan
strikt noodzakelijk is en moet die 'beper
king zo billijk mogelijk worden verdeeld.
In dit verband is het van belang, dat
door zo volledig mogelijke benutting
de aanwezige mogelijkheden
productie op korte termijn te vergro
ten, de verlaging van de consumptie tot
het onvermijdelijke minimum beperkt
blijft. Wat de industrialisatie betreft,
blijkt ook de regering van oordeel, dat
Rep. kabinet accoord met
R.T.C.-resultaten
Het republikeinse kabinet heeft het
R.T.C.-accoord goedgekeurd, zo heeft
Radio Djokjakarta gemeld, volgens A.F.P.
Het parlement zal 5 December in ple-
vergadering bijeenkomen ter be
krachtiging van het accoord. Naar het
schijnt, is deze bekrachtiging verzekerd,
daar de drie partijen, die de meerder
heid vormen, hun instemming hebben be
tuigd met de resultaten van de Ronde
Tafel-conferentie.
Staking van B. en W. in Belgisch
plaatsje ten einde
Gisteren kwam een eind aan de sta
king van burgemeester en wethouders
het plaatsje Guygoven, in de Noord-
Belgische provincie Limburg, die 244
dagen heeft geduurd. De staking was
begonnen als protest tegen het weer in
haar functie herstellen van een onder
wijzeres van de plaatselijke school, van
man werd beweerd, dat hij in de
oorlog met de Duitsers had samenge
werkt Deze benoeming is thans bij be
sluit van prins-regent Karei teniet ge-
Luchtpostbladen met speciaal
tarief
De PTT zal ingaande 1 December tegen
en speciaal tarief luchtpostbladen uit
geven. die naar alle landen kunnen
den gestuurd, behalve naar Marokko
(Spaanse zone), Egypte, Israël, Tanger er
Cyprus. Wanneer men in deze bladen iete
wil sluiten, moet de frankering voldoen
de worden aangevuld. Gebeurt dat laat
ste niet dan gaan de brieven normaal
trein of boot. De luchtpostbrieven
kunnen ook aangetekend of per expresse
verzonden worden. Vóór 30 November
ce met verkrijgbaar.
zij zelf zal moeten optreden in geval
len, waarin het risico en/of het beno
digde kapitaal de mogelijkheden va-
particuliere ondernemers ver te boven
gaat.
De huidige ^y/are belastingdruk -
erkent de bewindsman kan een
lemmering betekenen voor de noodzake
lijke reservering ten behoeve van
breiding en vernieuwing van hei
dustriële apparaat. Om aan particuliere
initiatieven voor de industrialisatie vol
doende ontwikkelingskansen te geven,
een juiste verhouding tussen de beloning
van goede kansen en het risico van te
genvallers noodzakelijk. Maar dit brengt
geen radicale omzwaai in de gevoerde
economische en financiële politiek
Wat de middenstandspolitiek aangaat
schrijft de minister nog eens, dat deze
politiek op drie fundamenten is geba
seerd: 1. de bevordering van de organi
satie der middenstanders: 2. de verhef
fing van de stand door verbetering van
de bekwaamheid der ondernemers; 3. de
versterking van de financiële kracht,
door het scheppen van bijzondere
oredietvormen voor de middenstand.
Gesneuveld in Indonesië
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
Gesneuveld 12 November: Soldaat
D. Brouwer, uit Haskerland (Fr.)
Korporaal G. v. d. Eijnden, uit
Valkenswaard (N.-Br-).
Gesneuveld 1 Augustus, na vermis
sing: Soldaat A. Hootsen, uit Vee-
nendaal.
Kon. Ned.-Ind. Leger:
Geen verliezen.
VERDWIJNT DE
„WELTWIRTSCHAFT"
Naar w|j vernemen, hebben in de
afgelopen week naar aanleiding van
onze artikelen over het door de
Stichting Economische Publicaties
uitgegeven veertiendaagse blad „Die
Weltwirtschaft" en de Duitse leiding
daarvan verschillende besprekingen,
ook op hoog niveau, plaats gevonden.
Het stichtingsbestuur heeft een ver
gadering gehouden en ook de direc
teur van het „Handelsblatt", te Dus-
seldorp, waarin het blad als bijlage
verschijnt, is in den Haag geweest
De financiële positie van het semi-
officiele orgaan moet een onderwerp
van diepgaande besprekingen ge
vormd hebben-
Wij menen te mogen aannemen, dat
de kans op een spoedige opheffing
van het blad, zonder dat zulks ook
maar enigszins voor de zo noodzake
lijke bevordering onzer export naar
Duitsland nadelig zal z|jn, bijzonder
groot is.
Koffieverbruik duurder
dan 't bouwprogramma
Minister In t Veld over bezuiniging.
Het bouwvolume, dat beschikbaar i
voor de industrie, heeft thans een pei
bereikt, waarop aan alle aanvragen kan
worden voldaan, zeide minister In
Veld gisteren, toen hij in Zeist een nic
gebouw opende van de Ned optiek
instrumentenfabriek. Het is zelfs de
vraag, of het toegestane bedrag van f 300
millioen geheel zal worden verbruikt.
Minister In 't Veld constateerde met
vreugde, dat van beduidende werkloos
heid nog geen sprake is. Voorts zei hij.
dat bezuinigingen in de eerste plaats ln
de consumptie-sfeer effectief zijn. Het
afzien van koffiegebruik zou ons land
meer opleveren dan het gehele bouw
programma kost. Bij het verdwijnen van
de Marshall-hulp moet men zich dat goed
voor ogen stellen, aldus de bewindsman.
Geschenk Boekenweek 1950
De Commissie voor de Propaganda van
het Ned. Boek heeft na advies van de
jury de novelle „De zaak Beukénoot"
aangewezen als geschenk van de Boe
kenweek (25 Februari tot 4 Maart). Het
publiek wordt dan weer in de gelegen
heid gesteld uit te maken wie de schrij-
is.
VOORBUltGENAAR ZWAAR GEWOND
BIJ BOTSING TE GOUDA
De Voorburgse verzekeringsagent V. d.
is (bij Gouda met zijn motor in botsing
gekomen met een auto en in zorgwek
kende toestand naar een ziekenhuis in
Gouda vervoerd. De motor werd ver
nield en de auto zwaar beschadigd.
Grenskommies schoot collega
in de buik
Tijdens achtervolging van smokkelaar
De grenskommies Hams is aan dc
Duitse grens bij Emmercompascuum door
kogel uit het geweer van zijn collega
J. Rechtop ernstig in de buik getroffen.
Zij achtervolgden een smokkelaar, die
met pakken koffie de grens wilde pas
seren en op die vlucht sloeg toen hij werd
ontdekt. Kommies Rechtop trok zijn
volver en kwam te vallen. Hierbij ging
het vuurwapen af. Hams werdi in de buik
getroffen. De smokkelaar wist te ontko
men, met achterlating van de koffie.
Nederlandse acrobaat in Amerika
doodgevallen
De Amsterdamse acrobaat Jan Vogel,
die reeds een jaar in de Ver. Staten op
trad met een sensationeel programma,
gisteravond te Kansas City van een
hoogte van 30 meter naar beneden ge
stort. Hij werd in zorgwekkende toe
stand naar het ziekenhuis vervoerd, waar
s overleden. Jan Vogel, die 37 jaar
was, was bekend om zijn schijnval
30 meter hoogte. Halverwege greep
hij dan een voor de toeschouwers on
zichtbaar koord, dat aan zijn enkel be
vestigd was. Gisteravond mislukte dit
Vijf defensie-ministers
naar Londen
De ministers van Defensie van de v|jf
landen van het Verdrag van Brussel
(Engeland Frankrijk, België, Nederland
en Luxemburg) zullen Woensdag a.s.
te Londen bijeenkomen, om besprekin
gen te voeren over het invoegen van de
defensie der West-Europese Unie in het
Atlantisch Pact. Op 1 December komen
Parijs de ministers van Defensie van
alle deelnemende landen aan het Atlan
tisch Pact bijeen.
Maarschalk Tito heeft verklaard, dat
de Joegoslavische regering bij haar po
litiek geen onderscheid maakt voor mgr
Stepinac, die de staat in „vrij aanzien
lijke mate benadeeld heefi"
De slang, die zong als een nachtegaal
Rusland eist terugroeping van de Joego
slavische vertegenwoordiger in Moskou
Ook Tito haalt zijn mannetjes uit het „wespennest"'terug
De verhoudingen tussen de Sowjet-Unie en Joegoslavië worden steeds slechter. Rus
land heeft de Joegoslavische zaakgelastigde in Moskou, Lazo Latlnovic, beschuldigd
van spionnage en zijn terugroeping geëist. Hieraan ging vooraf, dat Joegoslavië
enige dagen geledèn de terugroeping eiste van drie Russische diplomaten.
De consul te Zagreb, een assistent mili
taire attaché en de vertegenwoordigei
van de Russische voorlichtingsdienst te
Belgrado, ontvingen opdracht uit' Mos
kou om terug te keren. De Sowjet-Unie
en Joegoslavië verdenken elkaar weder
kerig van spionnage en nota-wisselingen
de orde j g
In de betreffende nota wordt vast
gesteld dat Joegoslavië ten aanzien
Rusland een absoluut vijandige houding
aan de dag legt. Tito is, volgens Stalin,
een levend symbool van anti-Russische
j j i
K*-.-
Nog maar kort na het vliegtuigonge
luk bij de „Karei Doorman" werd de
Nederlandse Luchtvaart gisteren op
nieuw getroffen door een slag, toen
bij Bet vliegveld Twente een Spitfire,
na een mislukte landing, tegen een
gebouw vloog, waarin de K.L.M. en
de Rijksluchtvaartdienst gevestigd
zijn. Vier personen zijn om het leven
gekomen. Het blussingswerk na het
ongeluk.
DAT een provinciaal Overijssels Actie-
Comité een request heeft ingediend bij
minister Rutten om alsnog subsidie te
verlenen aan het Twents Philharmonisch
Orkest.
DAT de prov. begroting van Noord-
Brabant een batig saldo van f 1.36 mil-
heeft, welk overschot wordt ge
reserveerd voor de eventuele uitvoering
m grote werken, zoals wegverbetering
de inpoldering van de Biesbosch.
DAT de R. v. B. voor de perszuivering
het einde van de uitsluiting van G. J.
Lensink, in bezettingstijd red. van de
Schiedam^e Crt. en de Ned. corresponden-
tiedienst, bepaalde op 31 Dec. a.s. in-
plaats van 24 Aug. 1951.
DAT A. J. Kuijlaars te Westerhoven is
benoemd tot statenlid van Noord-Brabant
vac. van dr ir J. H. F. Deckers, die
Eerste Kamerlid is geworden.
DAT de spoorwegen de lijn Assen—
Emmen, die na de bevrijding werd opge
broken om aan materiaal voor het olie-
lijntje naar Schoonebeek te komen, zo
spoedig mogelijk zullen herstellen.
DAT de prijsindexcijfer van het ge-
zinsverbruik volgens huishoudberekenin-
gen April 1948Maart 1949 over Septem
ber j.l. daalde van 198 naar pl.m. 19'
half pet) en het cijfer volgens huis-
houdrekeningen 1935/'36 gehandhaafd
bleef op 216.
DAT de Bossche Muziekschool op 22
Nov. haar 75-j. bestaan zal vieren.
DAT de ver. Liefdewerk voor kinder
bescherming te Enschede opsporing ver
zoekt van haar 17-j. pupil Johanna G. W.
Grevelink, die sinds 27 Juli wordt ver
mist.
DAT de sportcommentator van de KRO,
Leo Pagano, op 14 December voor de
NIWIN naar Indonesië vertrekt om er
drie maanden lang lezingen over sport
gebeurtenissen te houden.
DAT H. J. Arts en H. J. Goedmakers te
Heerlen een nieuw type stalen steiger
hebben geconstrueerd, die snel kan wor
den gemonteerd.
DAT H. Aarts te Helmond met f 298.700
laagste inschrijver was bij de aanbeste
ding van de bouw van een tehuis voor
bejaarden aldaar en F. Kouwenberg uit
Waalwijk met f 420.000 hoogste.
DAT ca 25 kleine Zeeuwse gemeenten
over twee jaar hun zelfstandigheid zullen
verliezen, indien de adviezen van een
hiertoe ingestelde commissie worden uit
gevoerd.
DAT de KNAC het aantal motorrijtui
gen per 15 November j.l. op 256.700
raamt (108.000 auto's, 5200 bussen. 63.000
vracht- en bestelauto's, 80.500 motorrij
wielen) tegen 235.200 per 1 Mei 1940.
DAT de mosselexport naar België en
Frankrijk reden geeft tot tevredenheid,
tegenstelling tot de uitvoer naar Duits
land.
DAT de onlangs overleden tekenaar en
kunstschilder Herman Moerkerk 50 van
zijn beste tekeningen bij legaat heeft ver
maakt aan de gemeente Haarlem.
DAT de Modjokerto van de Rott Lloyd
vandaag in R'dam arriveerde met o.m.
nieuwe aanwinsten voor diergaarde Bl|j-
dorp aan boord.
DAT het geschenk der Ned. Rooms-
Katholieken aan de Paus (een radiozen
der) volgend jaar zal worden aangeboden
door 20 door het lot aan te wijzen per
sonen, die voor dit geschenk f 1.- stortten.
DAT de Eerste Kamer Dinsdag 22 Nov.
n half twee bijeenkomt en o.a. de wij
ziging van de Wet Autovervoer Perso
nen op de agenda staat.
DAT gisteren op Schiphol, afscheid
werd genomen van G. Norinder, die zijn
functie als vertegenwoordiger van de
Scandinavian Airlines System neerlegde
DAT de Utrechtse Studenten volgend
jaar een Baqh-herdenking organiseren,
-aan ook de Keulse Bachvereniging
deelneemt.
DAT het NederlandNoord Europa
Instituut (C jolsingel 58, R'dam) een ex-
ploratiereis naar Zweden en Finland wil
ondernemen om te komen tot een ver
hoogde export.
DAT te Westkapelle b|j het puinrui
men de stoffelijke resten van een man en
een vrouw z|jn gevonden, waarschijnlijk
slachtoffers van het bombardement op
3 Oct. 1944, toen de d|jk werd stuk
gegooid.
activiteit. Met Albanië heeft Tl to het ook
nog steeds aan de stok en hij ontving
een nota van de Albanese regering in
zijn bus. Hierin staat, dat, Joegoslavische
„benden" de grens zijn overgestoken en
op Albanees grondgebied doordrongen,
terwijl Tito's vliegtuigen het luchtruim
schenden.
Zeg het netter.
Carlos Romulo, de voorzitter van
Assem'blée der V. N. voelt iets voor
fatsoenlijker terminologie tijdens de zit
tingen. Geen termen meer, die niet bij
dragen tot een atmosfeer van verzoening,
welwillendheid of vrede. Het is beneden
de waardigheid van de Ver. Naties als
een Pool de Amerikaanse afgevaardigde
een „vertegenwoordiger van Wallstreet"
noemt en ook moet men niet meer spre-
van „satellieten van Moskou". Laat
Romulo vooral de Russen in het oog
houden, want in de politieke commissie
heeft de Sowjet-afgevaardigde i
eventjes verteld, dat „de Franse jeugd
door oorlogsstokers van de Ver. Staten
tot kanonnenvlees wordt afgericht" En
zulks kan Pierre Montel, de Franse ge
delegeerde, niet op zich laten zitten.
Het Wilhelmus
Dr Van Mook heeft destijds de staat
Oost-Indonesië in het leven geroepen,
als tegenwicht tegen de republiek. Men
kon daar in de toenmalige omstandighe
den iets voor'•voelen. De republiek im-
was door Engeland op een voetstuk
geplaatst en Nederland bezat niet vol
doende macht (materieel en psychologisch
niet) om de republiek tegemoet te tre
den op een wijze, die meer met haar be
tekenis overeenstemde. Dr Van Mook
meende het revolutionnaire nationalisme
in toom te kunnen houden, door daar
naast een staat in het leven te roepen,
\fraarin het nationalisme zich legaal zou
kunnen ontwikkelen.
Deze opzet is faliekant uitgekomen. Dit
was overigens te voorzien. Revolution-
nair sentiment is nimmer te beteugelen
door er iets anders naast te zetten. Dat
kan alleen door het in het boze hart aan
te grijpen.
De na de uitroeping van de staat Oost-
Indonesië door de opvolgende Neder
landse kabinetten gevoerde politiek heeft
echter de smalle basis van dr Van Mook's
staatsmanskunst nog meer illusoir ge
maakt. Oost-Indonesië, ontstaan als te
genwicht tegen de republiek, is in het
republikeinse kielzog gedreven. Het is
bekend, dat in de B.F.O. het steeds Oost-
Indonesië is geweest, dat in opvattingen
het dichtst bij de republiek stond. Anak
Agoeng Gde Agoeng heeft steeds in de
gaten gehad, dat de Nederlandse politiek
er onherroepelijk toe zou leiden, dat eens
met de republikeinse leiders, die zowel
in Nederland als in de Veiligheidsraad
soms betiteld werden als profiteurs en
bendeleiders, dan weer geroemd werden
als de dragers van het Indonesisch na
tionalisme, zou moeten worden samenge
werkt. En dat samenwerken zouden niet
in de eerste plaats de Nederlanders moe
ten doen. maar wel de Indonesiërs uit de
buiten de republiek gelegen gebieden.
Zo was de keus voor Oost-Indonesië niet
moeilijk: Nederland koos voqr de repu
bliek. de Anak Agoeng met te meer reden.
Helaas heeft deze keuze van Oost-
Indonesië een ietwat anti-Nederlands ka
rakter gekregen. Dit kwam tot uiting in
het Oost-Indonesische parlement, toen de
minister van Voorlichting. Doko, ver
klaarde. dat het Indonesische volkslied
„Indonesia Raja" niet te vergelijken valt
met liedjes als „Bo lede bo", „Sinom" en
het „Wilhelmus". Gelukkig waren er Ne
derlandse afgevaardigden, die hierover
de lans hebben gebroken.
Wij hebben alle respect voor het feit,
dat de Verenigde Staten van Indonesië
een eigen volkslied willen hebben. Maar
dat staat dan in geen geval op een hoger
„plan" dan het Nederlandse volkslied, het
Wilhelmus.
In een ingezonden stuk in een Oost-
Indonesische krant heeft de secretaris
generaal van het departement van Voor
lichting een nadere verklaring gegeven
van dit noemen van het „Wilhelmus".
Het ging niet, zo schreef hü, om de „ge
voelswaarde" van het „Wilhelmus" als
zodanig. Minister Doko stelde het Indo
nesia Raja tegenover geliefde streeklie-
deren in de staat Oost-Indonesië. En in
die tegenstelling was het „Wilhelmus"
bedoeld als het geliefde lied van de
Minahasa en van Ambon.
Deze nadere verklaring deugt naar
onze mening niet Voor Ambon en de
Minahasa is het „Wilhelmus" niet zo maar
een geliefd lied. Voor de hier wonende
trouwe onderdanen van het Huis van
Oranje is het „Wilhelmus" precies het
zelfde als het voor ons is: het geliefde
lied. Zij geven hiermee aan, dat zij bij
Nederland wensen te behoren. En door
dit volkslied te degraderen tot een streek-
lied kwetste de Oost-Indonesische minis
ter deze zeer bepaalde minderheden bin
nen zijn staat in iets zeer essentieels, in
het zelfbeschikkingsrecht
Bovendien moge men in Oost-Indo
nesië bedenken, dat men te Makasar niet
op een eilandje leeft. Wat daar gebeurt
dringt heus wel tot Nederland door. Deze
staat wil via de Nederlands-Indonesische
Unie in vriendschap met Nederland le
ven. Vergelijking van het „Wilhelmus"
met een streeklied is hiervan geen bewijs»
Het vliegongeluk in Twente
Botsing van Spitfire tegen gebouw
eiste vier doden
MANKEERDE ER IETS AAN HET TOESTEL?
Het ongeluk op het vliegveld Twente,
aarover w|j al schreven, heeft reeds aan
vier personen het leven gekost.
De le luit.-vlieger J. van Huisstee uit
Gilze-Rijen, de piloot van de Spitfire,
welke tegen het stenen gebouw op het
veld vloog en J- Th. B. Schurer, een
ployé die zich in het gebouw bevond,
werden op slag gedood. Gisteravond zijn
ook de beide zwaar gewonden overleden:
de 28 jarige* B. F. Scheygrond en de 29
jarige H. J. Engbers, eveneens employé'!
de in het gebouw gevestigde dien
sten (KLM en Rijksluchtvaartdienst).
Omtrent het ongeluk worden nog de
volgende bijzonderheden gemeld,
schijnt iets met het toestel niet in orde
te zijn geweest. Het maakte met eer
dere Spitfire duikoefeningen. Het vlieg
tuig dook van grote hoogte op het doel,
is daarbij te ver doorgeschoten.
Even voor de duik had de vlieger ver
schillende malen de verkeerstoren opge
roepen. Op het antwoord van de toren
reageerde de piloot niet. Dicht bij de
grond gekomen trachtte luit. van Huis
stee nog zijn toestel op te trekken, maar
het botste tegen het stenen gebouw op
Het vliegtuig sprong uit elkaar en ver*
Startverbod voor Superforten
na nieuw ongeluk
Opnieuw is een Amerikaans B. 29 Su
perfort neergestort. Het toestel was ge
stegen van het vliegveld Tampa (Flo
rida) om te zoeken naar de b|j Bermuda
vermiste B. 29. Vier inzittenden werden
gedood en vier gewond. De Amerikaanse
luchtmacht heeft nu een startverbod uit
gevaardigd voor alle toestellen van het
type B. 29, die nog geen modernisering
van de motoren hebben ondergaan
„GLOBEMASTER" IS REEDS
IN ENGELAND.
De 81 ton viermotorige „Globemaster"
van de Amerikaanse luchtmacht, met
103 man aan boord, is gisteravond uit
de Ver. Staten te Marham in Engeland
geland.
oorzaakte brand in het gebouw, welke
echter spoedig geblust kon worden.
Luit Van Huisstee was de enige inzit
tende in de Spifire. In het gebouw werd
de heer Schurer direct gedood. De heer
Scheygrond sprong zwaar gewond uit de
bovenverdieping en werd door twee per
sonen opgevangen. Drie militairen, die in
het gebouw bezig waren, werden licht
gewond
Het proces tegen Judith Coplon en
de Russische ingenieur Valentin Goe-
bitsjef, onder beschuldiging voor Rus
land gespionneerd te hebben, zal Dins
dag a.s. beginnen.
WEERBERICHT
Bewolkt weer
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk
enige lichte regen. Zwakke tot matige
wind. aanvankelijk tussen Oost en Zuid,
later uit uiteenlopende richtingen. Wei
nig verandering van temperatuur. (Op
gemaakt te 10 uur)
ZON EN MAAN
Zondag 20 November zon op 8.08,
onder 16.43; maan op 8.37. onder 1619.
Maandag 21 November zon op 8 09
onder 16.42; maan op 10.10, onder 16.5d!
20 Nov. NJiL, 27 Nov. E K.
