Jlieutue £ciitsr()c (üoumnt
I
De militaire toestand in Indonesië is
niet hopeloos
Wist U
"i VKIJDAG 28 OCTOBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
1.35 per maand; ƒ0.32 per week.
ADVERTENTIëN ƒ0.18 per milimeter.
(B\j contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-N ATIOJS AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Staatrflstlc!} Is gfirtlwen
tngn bert ia tegljeaspocr
Dertigste jaargang No 7954
ddens begroting 195ft
it weer sluitend
Zie pas 2
Onderhoud met gen.-majoor S. de Waal
1
Alles hangt af van de vraag, of wij
weten wat wij willen
(Van een bijzondere medewerker)
-De toestand in Indonesië is op het ogenblik zeer beangstigend. De berichten worden
om zo te zeggen ieder uur somberder. Geen wonder dat men zich gaat afvragen, of
een verandering van koers niet te laat
dat men gaat zeggen: er is nu toch niets
Indien men zijn oor te luisteren legt, van
östisch? Zeker, maar onder de gegeven
toch, en toch Is het onjuist.
We hebben de mening gevraagd van
enkele actieve officieren, insiders, vol
komen bekend met de militaire situatie
dit ogenblik. Volgens hen is er een
uitweg, zijn er nog mogelijkheden, maar
alleen op voorwaarde dat we andere,
krachtige regeerders krijgen, zowel hier
s in Batavia.
Want hoe vreemd het ook moge klin
ken, het is niet in de allereerste plaats
>n militair probleem.
Niemand achtte de TNI, zeLfs niet waar
j doorJapanners gecommandeerd
wordt, een gevaar. Het sterktecijfer van
rer de 200 duzend man, dat genoemd
wordt in verband met bijkans driekwart
millioen gulden, die wij er dagelijks aan
spenderen is ook schromelijk overdre
ven Ook de communistische en extre
mistische benden tellen, zuiver militair
gesproken niet mee.
Het Is ook volkomen onjuist, dat de
tweede politieactie mislukt zou rijn- De
de actie gestelde doelen zijn, wel
licht hier en daar met een kleine ver
traging. bereikt.
De Nederlandse soldaten waren goed
_i duizendmaal betere soldaten dan hun
tegenstanders. De moeilijkheden met de
guerillabenden hadden geen militair-
Twee Europese geleerden
Nobelprijswinnaar
Zwitserse prof. Hess en Portugese
prof. Moniz delen prijs voor
medicijnen
Gisteravond werd aan twee Europese
geleerden da Nobelprijs 1949 toegekend,
omdat zij niew licht gebracht hebben in
de belangrijke processen, die plaats vin-
n de menselijke en dierlijke herss-
De winnaars van deze hoogste on-
J^rscheiding op het gebied der medicij
nen zijn dr Walter Rudolf Hess, profes-
de physiologie in Zürich en dr
Antonio Eas Moniz, emeritus-professor
In de neurologie aan de medische facul-
de universiteit van Lissabon.
Moniz werd in 1874 geboren en is behalve
professor in de neurologie, ook chirurg,
schrijver, diplomaat en politicus. Zijn
h?r.den zijn geheel misvormd door de
Inwerking der radio-activiteit, die hij bij
gijn experimenten moet gebruiken. Hij
was de eerste, die door operatief ingrijpen
mentaal gebrek verhielD. In 1918
hij Portugees minister van Buiten
landse Zaken Meer dan 300 med'sche
werken staan op zijn naam. Op literal
lebied specialiseerde hij zich in histori-
iche levensbeschrijvingen, maar
whreef ook de geschiedenis van de speel
kaart. De 68-jarige professor Hess oog-
hersenspecialist. Sinds 1917 is hij di
recteur van het Physiologisch instituut
Ne Zürich
De prijs bedraagt 156.289 Zweedse kro
nen (ruim 100.000 gulden) en zal gelijk
bedeeld worden tussen de twee bekroon-
[den. Op 10 December wordt dit bedrag
tin Stockholm in het bijzij-u van de
[Zweedse koninklijke familie uitgereikt,
[evenals de prijzen voor de vrede (die
[Lord Boyd Orr won), de literatuur
[(waarvoor Churchill candidaat is),
[tuur- en soheikunde. Op 3 November
Wordt hierover beslist.
ZEEPOST NAAR OOST EN WEST.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden, mits die uiterlijk op
i bus gaat op de datum, die achter de
i het schip vermeld staat. Naar
gaat de Willem Ruys (2 No
vember)naar Curagao de Stuyvesant
(2 November) en* naar Suriname de
Cottica (9 November).
Vandaag stellen wij U voor:
AR1E HOGEVEEN EN GERRIT
DORREPAAL te Koudekerk
aan den Rijn.
Arie voor de tweede
tropen-verjaardag. Hij staat
links van zijn a.s. zwager Gerrit
uit Koudekerjc, di
zou komen. Het gevaar dreigt dan ook,
meer aan te doen. Een geluid dat men
verschillende kanten kan horen. Defai-
omstandigheden niet onbegrijpelijk. En
technische oorzaak. Het zou ook thans
nog niet al te veel moeite kosten, er een
einde aan te maken mits de regering an
ders handelde.
Er is ook geen kwe9tie van, dat we door
gebrek aan wapens, munitie of voertui
gen dermate gehandicapt zouden zijn,
dat daardoor geen actie meer mogelijk
zou zijn- Ook al met aangezien de
gering honderden en nog eens honderden
voertuigen heeft, die tot dusver niet ge
bruikt moohten worden omdat de rege
ring zevoor de republiek gereser
veerd heeft!
Men heeft, zo luidde eenstemmig hun
oordeel, de republiek, waarvan niemand
ooit het aantal aanhangers geteld heeft,
een aanzien verschaft, waarop zjj in wer-
weiykheid geen recht heeft. Maarzü
alleen heeft een gewapende macht, zy
het dan ook een slechte, doch de andere
staten en groepen zijn volkomen mach
teloos en dus blootgesteld aan de repu
blikeinse terreur.
Daar men in die kringen grote waarde
hecht aan het oordeel van generaal-
majoor S. de Waal, die in 1942 Tarakan
tegen de Japanners verdedigd heeft en
ridder is in de Militaire Willemsorde,
hebben wij diens oordeel gevraagd.
Generaal-majoor De Waal is volgens
ingewijde kringen volkomen op de hoogte
van de huidige militaire toestand, hoe
wel hij reeds ruim een jaar uit Indone-
Hij was het met de bovenstaande op
vattingen volkomen eens en ook hij acht
het militaire probleem niet belangrijk;
dat kan, mits men doortastend optreedt,
geen al te grote moeilijkheden opleveren,
de andere kant van de zaak is veel
gevaarlijker. Hier gaat het om de hou
ding van onze regering.
Na het gelukken van de tweede poll-
p 15 November voor de vierde maal zijn
\ierjaringsfeest niet thuis zal kunnen qie-
Waarschijnlijk zal Gerrit dan zijn
geboortedag aan boord van een troepen-
•chip herdenken, want op 5 November
ij, na 3 jaar en 2 maanden tropen-
repatriëren. Arie, die moet
erblijven, zal nu wel door z'n Maartje
et brieven worden bedacht. Beide
mgent worden door de families in Kou-
iekerk van harte geluk gewenst.
tiële actie moesten de guerilleros op
geruimd worden. Dat was militair echter
alleen dan mogelijk, wanneer men de
medewerking van de bevolking kreeg
En die zouden wij ook gekregen hebben
(en kregen wij ook in -het begin) indien
door de heer Drees geen roet in 't eten ge
gooid was. De politiële actie mislukte
volstrekt niet uit militair oogpunt, maar
wel op het moment, dat de Nederlandse
Regering de gevangen republikeinse lei
ders weer in hun waardigheid ging er
kennen.
Altijd was de eerste vraag bü het bin
nentrekken in pas bevrijd gebied: Blij
ven jullie? Zijn we nu van dè terreur
verlost?
In.de.eerste dagen na de bezetting_van.
Djokja kregen we de volle medewerking,
noodzakelijk om met kracht tegen de
stropende benden te kunnen optreden,
maar even later was het uit, toen dorst
men niet meer, voelde zich in de steek
gelaten en bevreesd voor de repressailles
van de republikeinen en extremisten.
Toen kregen onze patrouilles niet meer
de voor een succesvol optreden nood
zakelijke hulp en steun.
Daarom is het herstel van orde en rust
niet in de eerste plaats een militaire
kwestie, maar een van vertrouwen. Ver
trouwen, dat alleen een krachtige, doel
bewuste houding van onze regeerders
kan inboezemen. Van een regering die
weet wat zij wil en vastbesloten is,
de republikeinse terreur een einde
maken.
Daarom is ook thans de toestand vol
strekt nog niet hopeloos. Hij zal het eerst
worden, indien oinze troepen terugge
trokken worden en de terreur overal zal
heersen.
Zodra men overal zou weten dat men
zonder dwang kan leven, zou blij
ken hoe de republiek werd opgeschroefd.
Dit vertrouwen zal moeten terugkeren
als eerste voorwaarde voor verdere actie
Maar daar is vanzelfsprekend enige tijd
mee gemoeid. Ook het moreel van onze
eigen troepen, dat onder het onbegrijpe
lijke optreden van onze Regering gele
den heeft, zal dan weer stijgen. Het zal
inderdaad niet meer zo eenvoudig zijn
als in December j.l. Maar het kan. Er
zijn nu nog voldoende troepen aanwezig
Het zal mogelijk zijn om b.v. Djokja
weer te bezetten of een ander belangrijk
punt. Op verschillende plaatsen zijn
reeds vaak met succes uit de bevrijde
bevolking bewakingstroepen gevormd.
Zoiets eist een nauwkeurige selectie en
dus tijd. De generaal achtte het voorts
volstrekt niet onmogelijk om de mede
werking van een vooraanstaande natio
nalistische persoonlijkheid of zelfs meer
persoonlijkheden te krijgen, indiien zij er
maar van overtuigd raken, dat de hui
dige regering in Djokja voor goed zal
verdwijnen.
Onder de heldere sterrenhemel
Deserteurs met harmonicamuziek
naar cle Zuiderkruis
Er bleef niet één van de herrieschoppers achter
in Schoonhoven
Volmaakt rustig zijn vanmorgen in
alle vroegte honderden militairen uit
Schoonhoven in auto's vertrokken om
zich in Rotterdam op de Zuiderkruis in
te schepen. Onder hen bevonden zicb
vele deserteurs, wier optreden vorige
week zo'n deining veroorzaate, dat zelfs
de Tweede Kamer er zich mee bemoeide.
De laatste dagen zijn nog enkele per-
inen om medische en andere redenen
an de vertreklijst afgevoerd. Vanmor
gen werden de jongens voor de keus ge
steld, zich naar de auto's te begeven of
tè blijven. Het mag tot voldoening strek
ken van kolonel Sluyter en zijn staf van
geestelijke leiders, dat geen man in de
bewuste barak achterbleef. Ook het ver
trek van de ongeveer 230 recruten en
van ongeveer 100 man, die door ziekte of
andere redenen een vorige bootreis ver
stek lietep gaan, leverden geen moeilijk
heden op. zodat de 30 zestonners om
half vijf het garnizoen verlieten. Onder
de heldere sterrenhemel reden de man
nen naar Rotterdam- Uit enkele wagens
klonk gezang, begeleid door de mond
harmonica. De burgerij toonde geen be
langstelling, want het uur van vertrek
was geheim gehouden. De politiemaat
regelen waren zo beperkt, dat zelfs het
terrein, waar de auto's werden bestegen,
vrij toegankelijk was.
Om 7 uur vertrokken nog 8 grote wa
gens. Voor de geestelijke verzorging ma
ken de legerpreddkanten J. C. Streefkerk.
G. Aalbersberg en H. de Noo, alsmede
twee aalmoezeniers en twee semi-aal-
En we hebben tóch al
zo weinig huizen
Door brand bijna 3000 vernield.
In de eerste helft van dit jaar brand
den 2767 woonhuizen geheel of gedeel
telijk af. Er gingen 339 boerderijen ver
loren en 258 fabrieken werden meer of
minder in de as gelegd.
In 879 gevallen is de oorzaak onbe
kend. De politie had 35 maal met brand
stichting te doen, 205 maal was van bal
dadigheid sprake. 10 maal was de blik
sem de schuld. De Gelderse en Noord
brabantse kinderen blijken meer met
vuur te spelen dan die van de andere
provincies In Gelderland is 33 pet van
de boerderijbranden hierdoor veroor
zaakt, in N.-Brabant 20 pet. In zes maan
den verloren vijf personen door brand
het leven en werden er 26 gewond.
Alleen in September bedroeg de ma
teriële schade al ruim f2% millioen.
Leidse „Brammetje tot 18 jaar
veroordeeld
Het Amsterdamse B.G. heeft vanmor
gen de 43-j. M. B. B. uit Leiden, bij
genaamd „Brammetje", tot 18 jaar ge
vangenisstraf met aftrek veroordeeld en
ontzetting uit alle rechten voor de tijd
van het leven De eis was 20 jaar. Hij
was er van beschuldigd als V-man vooi
de Sipo van 19421945 een groot aantal
illegale werkers, onderduikers en Joodse
Nederlanders verraden en op wee:
wekkende wijze gevangenen mishandeld
te hebben.
reis mee. De predikanten
hebben door de medewerking van vele
gemeenteleden de beschikking gekregen
iradio en een gramofoon.
Het P.IT. zorgde voor een projectieap
paraat met films en veel speelmateriaal
ook de NIWIN droeg een steentje bij.
Met het schip gaat ook een Niwin-
gezelschap mee, dat zes maanden lang
de tropen gaat spelen. Het bestaat uit
Leo de Hartogh, Wouter Denys, Ben
Aerden, Karin Larsen en Bep Dekker.
Gehele 7 Decemberdivisie wordt
gedemobiliseerd
Naar aanleiding van een onderhoud,
dat Reuter te Batavia met een zeer hoog
geplaatste militaire autoriteit heeft ge
had en waarin deze gezegd zou hebben,
dat een deel der 7-December- divisie
„dat in Nederland niet wordt gedemobi
liseerd", georganiseerd en geoefend zoi
worden voor het gebruik als onderdeel
de strijdmacht der Westelijke Unie,
deelt men van bevoegde zijde in Den
Haag mede, dat de gehele 7 December
divisie gedemobiliseerd zal worden, uit
gezonderd diegenen, die vrijwillig in In
donesië willen blijven of willen emigre-
Voorts zullen de gedemobiliseerden pas
a geruime tijd in Nederland „eventueel"
worden opgeroepen voor een korte her
halingsoefening.
Textielfabriek in Enschede
grotendeels verwoest
De textielfabriek Havetex te Enschede,
waar grondstoffen en poetskatoen wor
den vervaardigd, is gisteravond door
een brand grotendeels verwoest. De ge
hele voorraad ging in vlammen op. De
oorzaak is onbekend. De schade, die
door verzekering wordt gedekt, bedraagt
zeker drie ton. Het verwoeste deel van
de fabriek beslaat ca. 1000 m2.
Franse Constellation op weg naar
New York verongelukt?
Onder de 48 inzittenden waren de violiste
Ginette Neveu en de bokser Marcel Cerdan
Een Lockheed-Constellation van de „Air France", die met een bemanning van elf
koppen en 37 passagiers van Parjjs op weg was naar New York, ls ter hoogte van
de Azoren boven de Atlantische Oceaan vermist geraakt. Gisteravond om negen uur
vertrok het toestel van het Parijse vliegveld Orly. Hedenmorgen om half tien had
het toestel in New York moeten landen. Sinds vanmorgen 3.55 uur heeft men alle
contact met de Constellation verloren.
Het laatste teken van leven dat op
Orly werd ontvangen, was: Tocht nor
maal afgelegd. Maken een tussenlanding
op Azoren". De normale route van de
„Air France" gaat via hèt vliegveld Santa
Maria op de Azoren.
Daarna heeft de radio-telegrafist niet
meer geantwoord op de herhaalde uitzen
dingen van de roepnaam der machine
van diverse stations uit.
Onder de passagiers zijn de beroemde
violiste Ginette Neveu en de Franse mid
dengewicht-kampioen Marcel Cerdan, die
na een verblijf van enige weken in Pa
rijs naar de Ver. Staten terugkeerde, om
zich voor te bereiden op de ontmoeting
om de wereldtitel met de Amerikaan
Jack la Motta.
Vanmorgen om 10 uur, toen het toestel,
volgens de dienstregeling, reeds een half
uur in New York moest zijn, hadden de
schepen en vliegtuigen, die terstond na
sporingen deden, niets gevonden.
De piloot is Jean de Lanoue, één der
beste piloten van de Noord-Atlantische
lijn, die reeds 6700 vlieguren op zijn
naam heeft staan.
Aangenomen wordt, dat de Lockheed
verongelukt is.
Nader wordt gemeld, dat op de passa
gierslijst voorkomen elf Amerikanen,
Canadezen, zestien Fransen, een
Ontvluchte SS'er werkte bij
boekbandelaar
Ook zijn weldoener zal gevoelige straf
niet ontgaan
De oud-SS'er Theo Out, die eind 1945
uit de Harskamp ontsnapte, is dezer da
gen in Amsterdam gearresteerd. Waar
schijnlijk al die jaren is hij in dienst
geweest van een boekhandelaar aan do
Overtoom, die zelf ook als politiek de
linquent veroordeeld is. Deze man is
eveneens gearresteerd. Namens de p -f
van het Amsterdamse B.G. werd aan het
A.N.P. meegedeeld, dat in de toekomst
zeer streng zal worden opgetreden tegen
lieden, die ondergedoken politieke de
linquenten verbergen of in dienst nemen,
vooral wanneer deze mensen zelf poli
tiek delinquent zijn geweest.
Gezagvoerder Moll 25 jaar
in de lucht
De bekende K.L.M.-gezagvoerder J. J.
Moll is in Januari a.s. 25 jaar in de
luchtvaart werkzaam. Hij is de enige van
de „kern" der KL.M.-ers, die nog op de
Indiëlijn vliegt. Voor de oorlog werkte
hij jarenlang bij de K.N.I.L.M. en in
1934 nam hij onder Parmentier deel aar.
de Melbourne-race met de Uiver. In de
oorlog vloog hy in dienst van het Britse
DAT prof. H. A- Kaag uit Tilburg is
benoemd tot lid en voorz- van de vaste
commissie van de econ. raad voor de
Benelux en ir W. H. van Leeuwen, dir.
van de Gist- en Spiritusfabriek te Delft
en A- Vermeulen, secr. van het NW, tot
DAT in Winschoten een door tien ge
meenten geëxploiteerde werkplaats voor
geestelijk en lichamelijk minder validen
zal worden gevestigd.
DAT oud-mini9ter mr E. M. J. A. Sas
sen te Vught in de vac.-wylen M- G. W.
van Soestbergen is benoemd tot Staten
lid van N.-Brabant.
DAT de winkeliersver. Lombok te
Utrecht tijdens een winkelweek ruim
f 10.000 voor de NIWIN bijeen bracht,
waarvoor 2106 Kerstpakketten naar In
donesië worden gezonden.
DAT voor het A'damse B.G. 15 j werd
geëist tegen de 43-j. Amsterdamse Anna
P. H. Brouns, die wegens Jodenverraad
tot 8 j. was veroordeeld, maar wier
zaak voor de R.v.C- was terugverwezen.
DAT de volkshogeschool Allardsoog
te Bakkeveen van 9 Jan. tot 18 Febr
a.s. een winterschool voor jonge boeren
DAT op de jaarverg. van de spoorweg-
esperantistenver. te Utrecht de voorzit
ter, de heer Broekman, werd opgevolgd
door J- Labordus uit Utrecht.
DAT het in dienst nemen van Duitsers
door tabaksfabrikanten te Tegelen ont
stemming heeft verwekt onder de Ned.
arbeiders, die werkloosheid vrezen.
DAT dp V.V.V. te Hengelo van 2128
Dec. een nationale tentoonstelling van
vrije-tijdsbesteding zal organiseren.
DAT in Staveren en Makkum nieuwe
en grotere visafslagen zullen worden ge
bouwd, daar men in de toekomst van de
IJsselmeervisserij blijft geloven.
DAT de voortzetting van het proces
tegen de journalist Albert Kuyle voor
het B.G. te Utrecht is uitgesteld van 3
Nov. tot 8 December
DAT in A'dam is aangekomen ir Raoul
Rogos uit Chili, die een reis maakte door
Europa ter bestudering van de arbeiders
woningbouw.
Cubaan, een Pers, twee Syriërs, een
Mexicaan, een Lybiër en een persoon
van niet-genoemde nationaliteit.
Volgens een door de Air-France gepu
bliceerde lyst bestond de bemanning uit
drie piloten, twee marconisten, een navi-
fltor, twee mecaniciens en een stewar
dess.
Nieuw gerucht over devaluatie
van de dollar
A.F.P. te Londen meldt, uit goed In
gelichte Amerikaanse bron te hebben
vernomen, dat de verhoging van de
officiële goudprijs van de Amerikaanse
dollar slechts een kwestie van tijd zal
zijn. De dollar zou dan gedevalueerd
worden van 35 tot 50 Amerikaanse dol
lars per ounce fine, een waardevermin
dering dus van 30 procent.
Brussel met een flinke vaart op
een stootblok en kwam daardoor
in een merkwaardige stand. Er
werden tien personen gewond en
het station werd zwaar beschadigd.
Import vari originele
Engelse sigaretten
Ter bestrijding van zwarte markt
en merken
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt, zal dit jaar uit Engeland een
klein quantum originele Virginia sigaret
ten worden geïmporteerd onder de be
palingen van de lopende handelsverdra
gen.
Hoewel het quantum nog niet 1 pet.
uitmaakt van de jaarlijkse binnenlandse
productie, zal toch gestreefd worden
naar een zo goed mogelijke verdeling
der sigaretten onder de winkeliers in
land. Door deze import tracht men
twee euvelen een eind te maken. In de
eerste plaats aan de nog steeds flore
rende zwarte markt,- waar—het publiek
nog steeds te gast gaat aan Amerikaanse
en Engelse merken.
Vervolgens aan het misbruik van de
Engelse aanduidingen, benamingen en
voorstellingen op sigarettendoosjes, die
in Nederland vervaardigde sigaretten
bevatten. De Engelse ambassade heeft
zich n.l. aan deze handelwijze der Ne
derlandse fabrikanten zeer gestoten en
gerechtelijke stappen tegen de betrok
ken fabrikanten ondernomen.
De nieuwe Franse regering
Marianne vertrouwt zich blijmoedig
toe aan Bidault
Zijn kabinet telt 18 ministers, waarvan 6 Katholieken,
5 Socialisten en 3 Radicalen
Georges Bidault, een man van grote erv aring op het gebied van Frankryks politiek,
heeft gisteren voor de surprise gezorgd. Hem is gelukt, waar zyn voorgangers als
kabinets-formateur geen kans toe zagen. Als premier heeft h|j een motie van ver
trouwen gekregen in de Nationale Vergadering. De officiële stemverhouding was
367 tegen 183, dat is 56 stemmen meer dan het minimum, dat hij volgens de bepa
lingen van de grondwet moest verkrijgen. En zelfs zijn vurigste aanhangers hadden
dit succes niet verwacht. Bidault liet er geen gras over groeien en kwam onmiddel
lijk met een nieuwe regering voor de dag. Het zjjn 18 ministers, van wie er 6 lid
zijn van de M.R.P. -(de Republikeinse Volkspartij); 8 Socialisten, S Radicalen, 2 na
genoeg Radicalen en 2 gematigden.
Wij treffen hieronder zeer bekende Voor wat de buitenlandse politiek be
amen aan. Bidault zelf is minister-pre- treft, verklaarde Bidault, dat Frankrijk
sident; Queuille vice-premier en minister iedere gelegenheid te baat zou nemen
Staat, Jules Moch vice-premier en om de vrede in Indo-China te herstellen,
Binnenlandse Zaken, Teitgen vermoedelijk gebruikmakende van de be
staat: René Mayer Justitie; middeling door Pandit Nehroe. de pre
mier van India. Bidault legde de nadruk
op de noodzakelijkheid van een, waarlyk
„Verenigd Europa" en het was Duits
land® zaak, om binnen dat Verenigd
Europa zijn eigen toekomst te scheppen.
Het is Frankryks bedoeling, er toe mede
te werken, van Europa een grote levende
gemeenschap te maken, waarin een de
mocratisch Duitsland een plaats zal vin
den, De communistische party van Jac
ques Duclos blijft natuurlyk in de aan
val en zy heeft zich gehaast te verklaren,
dat het loon-probleem door Bidault niet
wordt opgelost. De firma Duclos er
weet het beter: verhoog de lonen n
voer de belastingen niet op. ga de be-
drijfs-winsten buitengewoon belasten, en
dan ben je erDe heren vermelden
er niet bij. hoe het schip van staat dan
drijvende kan biyven. Duclos staat
Vrijgezellen van de Ivar blijven
voorlopig
De tien gehuwde leden van de beman
ning van het verongelukte Deense schip
Ivar zyn gistermiddag per vliegtuig naar
Denemarken vertrokken. De vrijgezellen
blyven voorlopig op Terschelling, in af-
wachting van een eventuele berging var
hun schip. Kapitein Larsen is nog steeds
aan boord.
Weer schapenvlees naar Engeland
Want de warmte is voorby.
De export van schapenvlees naar
geland in het kader van het onlangs af
gesloten leveringscontract is m.i.v. Dins
dag j.l. hervat, daar men nu niet meer
behoeft te vrezen, dat het vlees do^r de
warmte zal bederven. De voorwaarden
zyn dezelfde als voorheen. De eerste zen
ding van deze week is reeds in goede con
ditie aangekomen.
Robert Schuman Buit. Zaen; Petsche
Financiën: Delbos Onderwijs; Lacoste
Handel en Industrie: Letourneau Over-
zeesche Gebiedsdelen.
Het politiek program van Bidault volgt
de lijnen, welke zyn voorgangers Moch
en Mayer hadden uitgestippeld. Dit komt
neer op stabilisatie der valuta, drastische
vermindering der staatsuitgaven, een
premie op het loon voor de laagstbe
taalde arbeiders, vrye collectieve onder
handelingen tussen werkgevers en werk
nemers, verzoening en bemiddeling in
zake arbeidsgeschillen en „regulering
van het stakingsrecht der ambtenaren".
Schermutselingen
Het voorlopig verslag der Tweede Ka-
ner over hoofdstuk I van de Rijksbegro-
'.ing-1950, dat handelt, traditie-getrouw
iver de algemene en financiële politiek
Ier Regering, bevat allerlei opmerkin
gen. die de moeite van het overwegen
vaard zyn.
Vandaag willen wy er echter slechts
aen bepaald punt uitlichten, nl. de kib
belarij tussen de twee grootste partyen
in Nederland: de K V.P. en de Partij van
de Arbeid.
In dit Kamerstuk is het de laatste partij
geweest, die het offensief heeft ontke
tend. Haar leden werpen de rooms-katho-
lieken, georganiseerd in de KVP de
handschoen toe met de volgende perti
nente vraag: „Zij zouden (daarom) gaar
ne een bevestiging of een ontkenning
ontvangen van de geruchten, dat, even
als in andere landen, in Nederland de
grootste politieke partij streeft naar een
partygroepering zonder de Party van de
Arbeid, waarbij onder dit streven zou
moeten worden verstaan: het loslaten
van de progressieve basis op economisch,
sociaal en Indonesisch gebied. Van deze
uitspraak achten deze leden de toekom
stige politieke ontwikkeling in Neder
land in sterke mate afhankelijk".
Deze zinsnede uit het voorlopig ver
slag is niet los te zien van voorafgaande
-vpmerkingen van de leden van de Party
■an de Arbeid Allereerst niet van hun
klaagzang over het feit, dat het huidige
kabinet-Drees zo los staat van de par
tijen. Ware dit kabinet parlementair, dan
zouden bepaalde spanningen door party-
overleg kunnen worden opgelost. Ook de
KVP betreurt, eveneens blijkens het ver
slag, dat het kabinet extra-parlementair
moet worden genoemd, maar zeer te
recht merken de leden van deze partij
op. dat de schuld hiervan toch wel ligt
bij de PvdA Haar houding by de ka
binetsformatie is er immers oorzaak van
geweest, dat onder tijdnood het huidige
ministersteam is geboren.
Wy zelf zyn van mening, dat de vraag:
parlementair of extra-parlementair kabi
net. weinig ter zake doet De controle
rende taak van de Staten-Generaal be
hoort tegenover alle soorten kabinetten
gelyk te zijn. De ervaring heeft echter
geleerd, dat in de verhouding tussen oen
parlementair kabinet en de Staten-Gene
raal zo gemakkelyk iets scheef groeit
Dan is er óf de neiging van de partijen
waarop het kabinet steunt, om te gaan
mee-regeren via onderlinge afspraken,
óf er komt de even gevaarlijke neiging
(ook in het verleden, onder de rechtse
coalitie-kabinetten was dit gevaar er?)
om daden van de bevriende ministers
goed te keuren door gebrek aan objecti
viteit. Op grond van deze overwegingen
gaat onze voorkeur zeer speciaal uit naar
extra-parlementaire kabinetten, die uit
sluitend beoordeeld worden op hun
De sohermutseling tussen PvdA en
KVP brengt de eerste party tot het ge
bruik van waarlijk kinderachtige argu
menten. Gy hebt. zo zegt zy bijv. tot de
KVP. door een amendement op de inte
rim-regeling voor Suriname roet in het
eten gegooid! Leuk. overtroeft dc KVP
haar „tegenstander": men was ginds even
boos over het amendement-Schermerhorn
op hetzelfde wetsontwerp!
Meer hout snijdt de socialistisch# op
merking. dat de houding van de KVP in
de Indonesische kwestie allesbehalv# een
oolitieke stabiliteit heeft gebracht. In
derdaad: haar steeds tussen de klippen
door proberen te zeilen en haar waan
denkbeeld. het revolutionnaire element te
kunnen elimineren door het te paaien,
heeft ons in de ongelukkige situatie van
vandaag gebracht. Zy meende, als groot
ste party de PvdA wel te kunnen over
troeven. Dit is mislukt. En hierin zien
wy een der grootste oorzaken van d«
„verkoeling" tussen Rooms en Rood.
Overigens is er een zeer bepaald punt,
waarover er een in ieder geval duidelijke
controverse bestaat tussen de twee grot#
partyen: de economische politiek. Zon
der meer kraakt de Party van de Arbeid
byv. de industrialisatie-politiek van
minister Van den Brink. Zy stelt daar
tegenover als voorbeeld de planmatig#
landbouwpolitiek van d# socialistische
minister Mansholt In haar politiek chau
vinisme vergeet zy echter, dat het bij de
industrialisatie gaat om de opbouw van
een nieuw en groter apparaat, een eco
nomische ontdekkingsreis dus. terwijl
het by de landbouw gaat om iets geheel
anders, nl- om de sanering van een over
belaste apparatuur.
En dat de partijen zich in de na-oor-
logse jaren op economisch gebied beter
met elkaar konden verstaan ligt eenvou
dig hieraan, dat geen weldenkend nftns
de aanvankelijke schaarste-economi#
heeft kunnen afkeuren. De socialisten
echter hebben nimmer schaarste-eeono-
mie als noodoplossing beschouwd: zy
zien de overheidsleiding principaal. Het
einde van de schaarste-periode isoleert
hen echter automatisch met hun opvat
tingen, samen met de communisten.
Men mene echter niet, dat de KVP in
haar schermutseling met de PvdA d«
handschoen volledig opneemt. Een ant
woord op de pertinente vraag van deze
zijde staat niet in het voorlopig verslag.
De KVP hoopt slechts „zich niet meer
met dergelyke aanvallen te behoeven
bezig te houden". Waarom neemt zy deze
houding aan? Is het, omdat zy het be
kende „doelmatigheidsprincipe", dat mi
nister Van den Brink op economisch ter
rein zo gaarne hanteert, ook wil tot
gelding brengen bij haar keuze van par
ken? Zo ja. dan kon het wel eens ge
beuren, dat andere partijen nog huiveri
ger tegenover haar komen te staan in
dit opzicht
ONDERSCHEIDING VOOR GENERAAL
BAAIJ.
Generaal-majoor W. J K. Baaij is be
noemd tot ridder in de Nederlands#
Leeuw.
Zwitserland had in het afgelopen
etmaal zijn eerste zware sneeuwval van
dit seizoen. Erf viel 15 cm.
WEERBERICHT
Weinig wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Koude nacht met weinig wind, hier en
daar mist en plaatselijk flinke nachtvorst
Morgen overdag zwakke tot matige wind
uit richtingen tussen Oost en Zuid. In
de loop van de dag toenemende oewol-
king, maar op de mees.e plaatsen nog
droog weer. Weinig verandering in tem
peratuur. (Opgemaakt te 10 uur.)
ZON EN MAAN.
Zaterdag 29 October. Zon op 7.2%
onder 17.18; Maan op 15.25. onder 30 0«t
0.03 uur. 5 Nov. V.M.
