Ilicuwr £eiiisr()e (üimranl
,Om weer in 1 bezit te komen van de
gegane bullen
verloren
Wist U
■WOENSDAG 26 OCTOBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
ƒ1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËNƒ0.18 per milimeter.
(By contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Staatoastlc!» Is gheöfeoen
tnyn bert la tcgbenspoet"
Dertigste jaargang No 7952
Goederenemplacement
Haagweg krijgt
ander aanzien
Zie pan. 2
Materiële Oorlogsschaden in Tiveede Kamer
De K.V.P. dreigt met een motie om enkele
ingrijpende wijzigingen aan te brengen
(Van onze parlementsredacteur)
De Tweede Kamer is nu midden in de „eerste ronde" bü haar behandeling van het
wetsontwerp op de materiële oorlogsschade en er is op het ogenblik nog weinig
te zeggen over het resultaat van deze uiterst uitvoerige bespreking. Politiek be
zien was voor de eerste dag stellig van belang de conclussie waartoe de woord
voerder uit de K. V. P., de heer IJsselmuiden, kwam. Hü zei onverbloemd, dat de
neiging groot was om medewerking aan dit ontwerp te weigeren. Nochtans is de
K.V.P. bereid om het uiterste te beproeven opdat redelüke verbeteringen zullen
worden bereikt. De heer IJsselmuiden stelde nu reeds een motie in uitzicht, waar
in de Kamer als wens uitspreekt, dat bü nader contact tussen regering en com
missie van voorbereiding büzondere aandacht zal worden geschonken aan de om
vang der vergoeding volgens vervangingswaarde, aan de kwestie der waarborgen,
aan de vergoeding der bedrüfsvoorraden en aan de kwestie van het beroep op een
onpartijdige instantie.
leden? Waarom anders dan om, zoals
een der sprekers het formuleerde, weer
in het bezit te komen van de verloren
Waarom gaat het eigenlijk in dit ont-
Urerp? (Dat is de vraag, welke alle spre
kers zich reeds op deze eerste dag heb
ben gesteld. En deze vraag is niet zo
heel wonderlijk. Want het wetsontwerp
gaat zich vaak te buiten aain allerlei ju
ridische en economische termen, die de
eenvoudige lezer alleen maar hetzij twij
felmoedig hetzij wantrouwend kunnen
Waarom gaat het de man, de vrouw,
het gezin, die oorlogsschade hebben ge-
Bracht hoge belasting
winkelier tot smokkelen?
Valsheid in geschrifte of „moord op
een lyk".
Tegen de 56-j Rotterdamse winkelier
P. L. Hdie op 31 October voor de eco
nomische politierechter zal terecht staan,
daar hij de leider zou zijn geweest van
een bende, die cosmetische artikelen uit
Frankrijk en bijouterieën uit Tsjechoslo-
wakije smokkelde, werd gisteren voor
de Rotterdamse rechtbank drie maanden
geëist wegens valsheid in geschrifte. De
winkelier had van een zekere W. S. S
een aantal blanco facturen gekregen, om
zijn gesmokkelde goederen daarop te kun
nen verantwoorden. Op deze facturen
zette hij de handtekening var
verdediger wees er op, dat alle goederen
van H. ter waarde van twee ton,
slag werden genoemen toen hy
oorlog wegens zwarte handel en colla
boratie werd gearresteerd. Tóeri hij vrij"
kwam, was alles verkocht voor f60 000.
Óndanks dit verlies van f 140.000 sloeg
de belasting hem aan voor f200.000. Dat
bracht H. aan het smokkelen om zijn
vijf filialen weer te kunnen bevoorraden
De verdediger bepleitte een geldboete,
omdat de handtekeningen op valse fac
turen waren gezet en er dus sprake
gegane bullen of soortgelüke. De rest,
inclusief alle juridische en economische
termen, kan hun bij wyze van spreken
gestolen worden.
is een element, dat in dit wetsont
werp naar ons besef nogal wordt gemis.
nen het anders gezegd hebben: dit
wetsontwerp is nogal erg financieel van
opzet. In de Kamer werd het niet onver
dienstelijk zo gezegd, dat in dit opzicht
dit ontwerp beter afkomstig had kunnen
van een meer sociaal ingesteld de-
ament. Maar de zaak is nu eenmaal
anders. Het is het departement van
Financiën geweest, dat zijn krachten aan
het ontwerp heeft gegeven en dat wa-
heel bijzondere krachten al staan
er de namen van vele ministers onder
al is heel de voorgestelde regeling
kwestie van kabinetsbeleid.
i op
i lijk".
De 26-j. bedrijfsleider
Leidschendammer J. A de G.. die zijn
patroon voor duizenden guldens goede
ren zou hebben ontstolen, stond eveneens
terecht. Deze zaak werd terugverwezen
naar de instructie.
Bunkerdrama te Vughts
geen bewijzen
Het Bossche „B.G." veroordeelde gis
teren F. Meijerhoff, aan wie verscheidene
Oorlogsmisdaden ten laste waren gelegd,
o.m. medeplichtigheid aan het bekende
Vughtse bunkerdrama, tot 13 jaar. De
doodstraf was geëist, maar de rechtbank
echtte t.a.v. het buwkerdrarata niet vol
doende bewijzen aanwezig.
Productie stikstof-kunstmest
verdubbeld
Minister v. d. Brink opent nieuw
bedrüf te Lutterade
De productie van kunstmest op het
stikstofbinöingsbedrijf van de staatsmij
nen te Lutterade kan binnen afzienbare
tijd worden verdubbeld, dank zij het
gereed komen van de synthese-asfabriek,
die Vrijdag door minister V. d. Brink in
bedrijf zal worden gesteld.
Een sterke vergroting van de productie
was noodzakelijk, omdat het verbruik
sinds de oorlog sterk is gestegen en d<
vooroorlogse fabrieken te IJmuiden (Me-
kog) en Sluiskil zün uitgevallen,
Men verwacht op het SBB. een dag
productie van 300 ton stikstofmeststoffen.
Ook de ammoniak-productie wordt ver
dubbeld.
Man, die door agent werd neer
geslagen, overleden
De 60-jarige R. te Deventer, die I
arrestatie wegens dronkenschap, zoals
we gisteren in een deel onzer edities
meldden, van een politie-agent zo'n klap
kreeg, dat hü tegen de grond sloeg
een hersenschudding opliep, is thans ten
gevolge van deze val overleden,
•toffelijk overschot is in beslag genomen.
Chr. Middenstand verwerpt
kinderbijslagregeling
Herziening van de prüs- en belasting-
politiek gevraagd
De Chr. Middenstandsbond zal minister
Joekes meedelen, dat de bond om prin
cipiële en practische redenen absoluut
afwijzend staat tegenover de verplichte
kinderbüslagregeling voor zelfstandigen.
Dit werd gisteren op de Bondsvergade
ring in Utrecht besloten. Men ging in
grote lünen accoord met het door de heer
H. v Eüsen toegelichte rapport van de
sociale commissie. Men was van mening,
dat de overheid voor de genoemde rege
ling geen voldoende rechtsfrond heeft.
Wanneer in grote middenstandsgezinnen
van een noodtoestand kan worden ge
sproken behoort de regering de straffe
prüspolitiek los te laten en de fiscale
druk te verminderen.
Te Oss zyn drie arbeiderswoningen in
de Ridderstraat afgebrand, waardoor vier
gezinnen, bestaande uit 21 personen, dak-
zijn geworden.
Grote detailkennis.
Deze eerste dag hebben reeds uit ver
scheidene fracties woordvoerders liet
hunne over het ontwerp gezegd: Van
den Heuvel (a.r.), IJsselmuiden (k.v.p.)
Oud (v.v.d.), Van der Feltz (c.h.) en
Ten Hagen (p.v.d.a.). Zoals te verwach
ten was, waren 'hun betogen, hoezeer op
bepaalde punten getuigend van grote
detailkennds, terug te voeren tot enkele
kernvragen. En dan moest de eerste
vraag wel zijn die van de rechtsgrond
der schadevergoeding, want van het ant
woord op die vraag hing weer af, of men,
althans in. beginsel^ staat maakt op alge
hele vergoeding van de geleden schade
is -van recht of dat men dit niet
doet. Afhankelijk van het antwoord is
ook, of het toelaatbaar is bü de vergoe
ding van de geileden schade onderscheid
te maken naar de kleinere of grotere
draagkracht van de getroffenen.
Zoals de heer Van den Heuvel op
merkte hinkt het wetsontwerp zelf in.
deze dingen op drie of vier gedachten
schuift het een sociaal elemem
op de voorgrond en dan weer een econo
misch. Nu eens gewaagt het van een
recht op vergoeding en dan weer wekt
het de schijn, alsof hier alleen maar
sprake is van welwillendheid en niets
(Vervolg op pag. 3).
Vijf vermiste Denen niet
gevonden
Bemanning tracht de Ivar te repareren
Het speuren naar de Deense schip
breukelingen, die over boord zün gesla
gen, toen de Ivar bü Terschelling op een
mün liep, is vergeefs geweest. Men
moet dus wel aannemen, datzy verdron
ken zjjn. Uit de tegenstrijdige verkla
ringen van de geredden kon men giste
ren niet opmaken, of er vier of vüf man
in de verongelukte sloep hadden gezeten.
Thans blyken het er vüf te zün geweest.
Een van hen, de tweede stuurman, is
ermoedelyk onmiddellük gedood, door
dat hü tussen de sloep en de scheeps
wand bekneld raakte.
De tien man, die door de sleepboot
Holland waren overgenomen, en de
eerste stuurman, die aanvankelük met de
kapitein aan boord van de Ivar was ge
bleven, werden gisteravond door de be
volking op Terschelling enthousiast ont
vangen. De zeven man, die op Ameland
aankwamen, zün vandaag eveneens naar
Terschelling gegaan, om deel te nemen
m reparatiewerkzaamheden.
CHAPIN GISTEREN BIJ MIN.
STIKKER, MORGEN TEN PALEIZE
De nieuwe Amerikaanse ambassadeur,
de heer Selden Ohapin, heeft gisteren
zijn eerste 'bezoek gebracht aan minister
Stikker en zal morgen ten paleize te
Amsterdam door H.M. de Koningin wor
den ontvangen voor het overhandigen
zijn geloofsbrieven.
Spoorwegarbeider stikte in
benzinedampen
Dood in keet aangetroffen
De 30-jarige spoorwegarbeider M. van
Hanswijk uit Reeuwyk is tijdens nach
telijke werkzaamheden aan de spoorweg-
versterking bü Hekendorp (tussen Gouda
en Oudewater) door uitstromende olie-
en benzinedampen van een lichtaggre-
gaat gestikt. Van Hanswijk zat alleen in
de keet en was belast met de bediening
van het aggregaat, dat daarin stond. Toen
zijn collega's 's morgens vroeg in de keet
kwamen, troffen zij hem dood aan. Hij
was gehuwd en vader van twee kinderen.
Sylvia komt binnen enkele
dagen vrij
Momenteel is zü in Den Haag ingesloten
Sylvia van der Moer, de voormalige
Nederlandse kokkin van een Fins goud
delverskamp, is na haar aankomst uit
Finland in Den Haag ingesloten. Naar
de Nieuwe Leidsche Crt. ver
neemt, zal zü over enkele dagen worden
vrijgelaten. Er is, wegens het plegen van
een strafbaar feit, proces-verbaal tegen
haar opgemaakt. Zü werd gearresteerd,
omdat zü in Nederland geen bekende
woon- of verblüfplaats had.
Weer eens een E.V.C.-staking
Gisteren hebben 120 arbeiders van de
aannemers- en betonbouwmij Hillen en
Roosen het werk op het complex van de
Coenhaven te A'dam neergelegd. Zij eisen
voor bijz. prestaties een extra toeslag
Zes weken geleden werd overeengeko
men, dat de maatschappy het contract
loon plus 25 pet. volgens de dispensatie-
regeling zou betalen. Thans wil de E.V.C.
op eigen houtje de besprekingen voort-
De Belgische volksraadpleging
In de Senaat staan partijen als bokken
tegenover elkaar
Deel der Liberalen bereid met Katholieken
één lijn te trekken
In de Belgische Senaat werd gisteren een aanvang gemaakt met de besprekingen
ver het wetsvoorstel van de Katholieke Senator Struye, tot het houden van een
olksraadpleging over de Koningskwestie. Tüdens de debatten ging het heftig
oe en vóór- en tegenstanders betreffende de terugkeer van Koning Leopold,
stonden als bokken tegenover elkaar.
De standpunten van de C V.P. (Katho
lieken) en socialisten zijn vrij strak ge
formuleerd en voor wat de liberalen be
treft, deze zullen tenslotte voor het me
rendeel wel vóór het wetsvoorstel stem
men, omdat de volksraadpleging nu een
maal het enige middel is. om uit de moei
lijkheden te genaken. Er bestond voor
de behandeling van het wetsvoorstel
enorme belangstelling. De publieke
tribune was geheel bezet en ook waren
vele leden van het Conps Diplomatique
aanwezig. De Katholieke Senator Struye
gaf toe, dat tegen de grondwettigheid
van het voorstel enige argumenten kon
den worden aangevoerd, maar strijdig
met de grondwet is een volksraadpleging
niet. Hier wordit heus geen „helse ma
chine" in werking gesteld, zei hij. De
C V.P. zal zich by de uitslag neerleggen
en hij hoopte, dat de tegenstanders een
zelfde houding zouden aannemen. Ech
ter verklaarde de socialistische Senator
van RemoorteL, dat zyn partij zich met
i en macht tegen het voorstel zal bly-
verzetten. Hij kwalificeerde het voor
stel als „nutteloos, gevaarlyk en duur'
want het kost de regering 20 millioen Bel
gisohe francs. Hij herinnerde er aan, dat
de Koning in 1940 gehandeld had zonder
de wettelijk vereiste steun van zijr
nisters. De liberale Senator Gillon 1
er de nadruk op, dat zijn partij omtrent
de Koningskwestie nog steeds verdeeld Is,
maar de Liberalen zouden tenslotte toch
vóór het votum stemmen.
Na vader ook de zoon overleden
Als gevolg van het motorongeluk
te Jubbega
De 18-jar. Hendrik Rozenberg uit Jub
bega (Fr.), die vorige week als duopas
sagier op een motor by een aanryding
werd gewond, is thans overleden; zyn
vader, die de motor bestuurde, overleed,
zoals gemeld, korte tijd na het ongeluk
Onze oudste tweeling 89 jaar
Neêrlands oudste tweeling, Frans
Christien Hekers te Ned'erweert, hoopt
op 7 November zyn 89ste verjaardag te
vieren. De oudjes maken het best.
LOODSEN KONDEN HET WEER NIET
BOLWERKEN.
De storm noodzaakte vanmorgen vroeg
de loodsen op de Westerschelde,
Hoek van Holland en voor IJmuiden, de
.dienst te 6taken.
A.N.P. meldde benoeming mr Cort v. d. Linden
tot burgemeester van Den Haag
Maar departement zegt: „Nog geen beslissing gevallen"
Aan de lange lijst van pamen, genoemd
>or het burgemeesterschap van Den
Haag is vanochtend een nieuwe toege
voegd, die n.L van mr P. W. J. H. Cort
der Linden, sinds 1934, met een on
derbreking van 1942 tot 1945, burgemees-
er van Groningen.
Aan deze naam werd een min of meer
ifficieel cachet gegeven, door de mede
deling van het AN.P. dat de benoeming
met ingang van 1 December a.s. geschied
Bij informatie aan het departement
van Binnenlandse Zaken deelde men
ons evenwel vanochtend mee, ge
machtigd te zijn te verkl'aren, dat er
inzake de benoeming van de burge
meester van Den Haag in de minister
raad nog geen enkele beslissing
gevallen is. Men beschouwde het be
richt als een canard en kende er geen
hogere waarde aan toe dan aan alle
vroegere berichten over benoemin
gen, waarby andere namen genoemd
werden.
Dit sluit aan op de mededeling van de
heer Cort van der Linden zelf, toen wij
hem hedenochtend belden. Hij zei: „Ik
weet werkelyk van niets. Ik zou willen,
dat de een of andere officiële persoon
lijkheid mij vertelde wat het A.N.P. mee
deelde
Op het ogenblik is myn naam echter
nog volkomen Haas."
is ook nog in de loop van de mor
gen bevestigd door een officiële medede-
van de R.V.D., dat alle geruchten
omtrent een voordracht van mr Cort v.
d. Linden volkomen uit de lucht gegre
pen zijn.
De heer Cort van der Linden is een
ion van de minister-president Cort van
der Linden uit de oorlogsjaren 1913 tot
1918. Hij was na zijn studies in Leiden,
advocaat in Den Haag.
TREINRAMP BIJ AVIGNON
Gistermiddag is te Barbentane bij de
Franse stad Avignon een Dieseltrein ont
spoord en tegen een muur gebotst. Er was
één dode, terwyl 32 ernstig gewonden uit
de wrakstukken werden gehaald.
Een ogenblik schenen de verschil
len tussen Oost en West vergeten
bü de plechtige eerste-steenlegging
voor het nieuwe gebouw der V.N.
in New YorkTruman schudt
de minister van Buitenlandse Zaken,
Andrei Wisjinsky, de hand.
Politie vindt 23.000
morphinetabletten
Uit Engelse dump gestolen en bestemd
voor de verkoop.
Ten huize van zekere Van der L. In
Den Bosch heeft de politie 23.000 i
phinetabletten aangetroffen. Hy heeft
deze indertijd uit een Engelse dump ge
stolen met de bedoeling ze te verkopen.
By de inval trof de politie twee mannen
aan, die juist over de handel spraken.
Een van hen werd gearresteerd, omdat
hij een revolver by zich droeg.
De stand der Leidse spoorwegwer-
en de verkeerssituatie bij de
spoorwegoverweg Rijnsburgerweg.
Deze foto werd gemaakt op het
dak van „Zomerzorg", dat binnen
kort wordt afgebroken.
„Sibajak" naar Zuid-Afrika
vertrokken
Met 1000 emigranten aan boord.
Gistermiddag om 3 uur is de „Sibajak"
uit de Rotterdamse haven vertrokken
met ruim duizend emigranten, die
een nieuw vaderland gaan: de Unie
Zuid-Afrika. Aan boord bevinden zich
ongeveer 700 Nederlanders, 50 Engelse:
50 Zwitsers en Seandinaviërs en 2(
Duitsers. Er zijn 300 kinderen beneden
de 12 jaar en 42 personen boven de
60 jaar. De oudste passagier is 80 jaar
en de jongste is een baby van drie n:
den. Ook de heer H. v. d. Berg, organist
van de Bethelkerk in Den Haag, is
boord, vergezeld van zijn vrouw en.twee
jongens, die mee-emigreren. De heer
v. d- Berg krygt in Riebeeik de dubbele
functie van muziekleraar en organist
de Geref. kerk.
DE WATERMAN BRENGT DITMAAL
NOORDERLINGEN THUIS.
Tot de onderdelen van de Kon. Land
macht, die thans met de Waterman op
weg zyn naar huis, behoort .212 R.I.
een bataljon dat in hoofdzaak bestaat
uit dienstplichtigen uit Friesland, Gro
ningen en Drente, die in 1946 te Assen
onder de wapenen kwamen.
Brug tussen Rome en Praag
Priesters mogen als burger trouw zweren
aan het rode bewind
Minister Alexei Cepicka krijgt oppertoezicht
over de kerken
Zoals wü gisteren reeds in het kort hebben medegedeeld, wordt in de verklaring,
die door de Tsjechoslowaakse bisschoppen aan hun priesters is gezonden, gezegd,
dat de priesters de salarissen, die hun door de rode regering van Praag worden ge
boden, mogen aanvaarden. Tevens mogen zü trouw zweren aan de communistische
regering, indien dit hen uit de gevangenis houdt. Zulks betekent dus een belang-
rijke en betreurenswaardige concessie aan het rode bewind.
de priesters eisen, luidt: „ik beloof
by God, dat ik loyaal zal zijn tegenover
de Tsjechoslowaakse republiek en haar
volksdemocratische orde en niet zal
doen, wat tegen haar belangen, veiligheid
of integriteit zou indruisen en ik zal als
burger mijn plichten gewetensvol ver
vullen". Voorts heeft de regering t«
Praag in een nota geëist, dat de Ameri
kaanse attaché. John G. Heyn. binnen 24
uur het land zal verlaten. Ook deze
Amerikaan wordt van spionnage beschul
digd. maar Heyn verblyft thans niet in
Tsjechoslowakije en kan dus geen toe
lichting op de nota geven. De uitgewe
zene was ongehuwd en was eerst enkele
maanden geleden in Tsjechoslowakye
aangesteld.
Deze verklaring was ondertekend door
elf bisschoppen, maar niet door de aarts
bisschop Beran van Praag. Weliswaar be
treuren de bisschoppen de invoering van
de nieuwe kerkwet, als zynde een schen
ding van de rechten van de kerk, maar
men hoopt door deze houding arrestatie
en vervolging te voorkomen. Inmiddels
heeft president Gottwald zyn schoon
zoon, de communistische minister van
Justitie, Alexei Cepicka, belast met de
leiding van het nieuwe ministerie, dat
het oppertoezicht zal uitoefenen op alle
kerkelijke aangelegenheden in het land.
Zulks wordt te Praag uitgelegd als een
aanduiding, dat de regering er naar zal
streven, de leiding der kerken met vaste
hand aan te vatten, als deze op 1 Novem-
der onder staatscontrole komen. Cepicka
staat namelyk bekend om zyn gispingen
van het Vaticaan en de R.K. geestelijk
heid in Tsjechoslowakije. De loyaliteits
eed, zoals de burgerlijke autoriteiten
DAT met l-ucifers spelende kinderen
brand veroorzaakten in de lompenopslag
plaats van Andr. de Vries te Zaandam en
I ton oud papier verloren ging.
DAT G. A. v. d. Bergh, adm. van de
Grovestins-stichting, in Den Haag is over-
DAT oud-minister prof. Gielen thans
gevolg heeft gegeven aan zyn voorne-
owtslag te nemen als Tweede-Ka
merlid.
DAT de pluimveehouders van 23 Oc
tober t/m 19 November 2 eieren per kip
x>r de export moeten leveren.
DAT 76 j. oud is overleden de lt.-gen.
b. d. P. J. van Munnekrede, uit Den Haag,
oorz. van de alg. R.-K. officierenver.
DAT Gedep. Staten van Utrecht een
adviescommissie hebben benoemd voor
de eventuële stopzetting van de verve
ning der Vinkeveense plassen.
DAT binnenkort een centraal pensioen
fonds voor de beambten van alle mijnen
zal worden gevormd.
DAT de oud-wethouder van Kerkrade
J. B. Roukens, die voor de KVP bedankte
daar hy het -niet met de wethoudersver
kiezing eens was, door de partij is
royeerd en nu zyn raadszetel ter beschik
king moet stellen.
DAT thans is opgericht een landelijke
R -K. vakorganisatie van beroepsgoede-
renvervoerders, over de weg.
DAT by de aanbesteding van de bouw
an 180 woningen in Groningen de fa
Wijn en Dekker aldaar voor ruim
f 1 272.000 laagste en de fa F. C- Achter
en Zn. te Ter Apel met f 1.278.000
hoogste inschrijfster was.
DAT aan de ex-burg. van Sneek, de
vroegere predikant J. R. J. Schut, we
gens hulp aan de Duitsers door het
..B.G." te Leeuwarden 7 j. R.W-I- werd
opgelegd (eis 8 j.).
DAT de gebrs K-, uit Wychen, die in
de zaak tegen een familielid, dat in Ny-
megen het stopteken van een agent had
genegeerd, meineed pleegden, voor de
Arnhemse rechtbank elk 9 mnd. hoor
den eisen.
DAT door onvoorzichtig lassen een
hooizolder aan de Lange Dijkstraat te
R'dam uitbrandde,
DAT de lt.-kol. N. D. Nammensma,
van de Kon. marechaussee, is benoemd
tot officier in de orde van O-N.
DAT gisteren in Huissen de eerste
buis gelegd werd van de transportleiding
van Arnhem door de Over-Betuwe-Oost
t.b.v. de drinkwatervoorziening van dat
gebied.
DAT de COD te Venlo drie personen
arresteerde wegens een smokkelcomplot,
waardoor minstens 10 koeien naar Bel
gië zyn gebracht.
DAT de Friese ver. voor natuurbe
scherming It Fryske Gea het zg. Coe-
hoorn- of Du Toursbos te Wyckel in
Gaaster land heeft aangekocht.
DAT de 38-j. Amsterdamse vertegen
woordiger F. K. de politie heeft meege
deeld, f 1885 te hebben verduisterd ten na
dele van de vereniging „Door straatfees-
n verenigd", waarvan hy penningm. was
DAT in Ede een nieuwe spinhuizen-
fabriek, onderdeel van de Tilburgse
cartonnagefabriek en de Ned. fabriek
van spinhuizen v/h Wagenaar te Tilburg,
werking is gesteld.
DAT dit jaar voor 't eerst een Bra
bants jaarboek door het prov. genoot
schap voor kunsten en wetenschappen
zal worden uitgegeven.
DAT B. en W. van Bergen op Zoom
e raad voorstellen, f170.000 beschik
baar te stellen voor verbetering van de
„kleine haven" en f138 000 voor de vis
sershaven.
DAT burgemeester S. J. van Royen
an Sleen (Dr.) door de gladheid met
zyn auto in de Weespertrekvaart te
A'dam is gereden en door handreiking
op de wal kon worden gebracht.
DAT het KRO-orkest van Ger de Roos,
het Orkest zonder naam. vandaag in de
Leeuwarder strafgevangenis een uitvoe
ring gaf.
DAT in Bergen op Zoom half Novem-
-r een cartonnagefabriek van de fa
Trimbaeh uit Dongen zal worden geves
tigd.
DAT van de op 31 Dec. jl. door de Her-
stelbank verleende credieten ad f154
millioen slechts f 2Vz millioen was ver-
leend aan ondernemingen in Friesland, j De" Astri
Groningen, Drente en Overijssel. jnaar Mombassa.
De „Cornet" vloog Londen-
Tripolis v.v. in 6 uur en
36 minuten
Inzittenden konden Corsica en Tunis
tegelük zien.
De Britse „De Haviiland Cornet", het
eerste passagierstoestel met straalaandry-
ving, waarvan wy gisteren nog in
deel onze edities konden melden, dat het
in Londen gestart was voor een vlucht
naar Tripolis in Noord-Afrika, is daar.
bestuurd door piloot Cunningham,
uur en 23 minuten vliegen aangekomen
De afstand is ongeveer 2380 km. De
die 36 passagiers kan vervo<
vloog op 11.000 meter hoogte. De gemid
delde snelheid bedroeg 720 km per
Enige uren later vloog de „Cornet" weer
terug naar Londen in 3 uur en 13 n
ten. Tijdens de vlucht op deze grote
hoogte waren de drie inzittenden boven
de Middellandse Zee in staat om Corsica.
Sardinië en Tunis tegelijkertijd te
Bij aankomst op het door de zon gebla
kerde Castel Nebito-vliegveld van Tri
polis, waren de vleugels t.g.v. de grote
snelheid van onder bedekt met eer
dikke laag ys.
Zweeds stoomschip bij Zeebrugg<
op een wrak
Het Zweedse stoomschip Astri (2578
ton) is gisteren op de Noordzee bij Zee-
brugge op een wrak gestoten. Heit voor
schip maakte water. De bemanning heeft
het schip verlaten en is naar Zeebrugge
overgebracht.
op weg van Antwerpen
Wel of niet voor de
Krijgsraad
Het besluit van generaals Kruis om
de militairen uit het depot Schoonhoven
alsnog naar Indonesië te sturen heeft
enige beweging veroorzaakt.
Niet alleen in Schoonhoven zelf waar
het stormpje vry gauw geluwd was,
in de pers „De Waarheid" ge
bruikt natuurlyk dit geval om in een
grote kop te verkondigen wy gaan
Indonesië. Maar ook „Het Vrije
Volk" is niet tevreden: het construeert
tegenstelling tussen de opvatting
generaal Kruis en minister Schok
king. Men ontkent het recht van gene
raal Kruis niet om als commanderend ge
neraal te bepalen of deserteurs voor de
krijgsraad zullen komen ja dan neen maar,
betoogt Het Vrije Volk de generaal mag
timer aan de wet het recht ontlenen,
politiek te voeren, die het beleid van
de minister doorkruist. Want de minister
zijn superieur en verantwoordelijk
ior het gehele militaire beleid.
Het Vrije Volk constateert hier een
tegenstelling, die er naar onze smaak
~!n men trekt daardoor deze af
faire in de politieke sfeer. Het gevaar
dreigt hier, dat men stemming gaat
kweken tegen een bepaalde generaal,
tegen een staf of een groep militaire
Waar het om gaat is. of generaal Kruis
mocht doen wat hij deed. Daarna kan
n de vraag bespreken of het verstan-
was wat hij deed. De militairen die
Schoonhoven zijn ondergebracht ble-
destyds weg van inschepingsverlof
onttrokken zich zo, aan uitzending
ir Indonesië. Het motief was by de
meesten het zelfde: men wilde of men
durfde niet naar Indië- Men liet zich om
praten door anderen en verzaakte zyn
plicht. Niemand zal voor deze militairen,
die zich door zekere lafheid kenmerkten
a een ander voor de zaak lieten op-
raaien. sympathie hebben.
Dienstweigeraars in de zin van de wet
op de krijgstucht waren deze militairen
echter niet. Ze hadden niet pertinent ge
weigerd een gegeven last uit te voeren.
Ze hadden zich aan de dienst onttrokken
dus deserteurs. Dat laatste is
misschien niet eens goed tot allen door
gedrongen.
De legerleiding heeft getracht deze mi
litairen in Schoonhoven dat allerminst
strafkamp was, al was de tucht er
strenger dan bij de troepen te „reclas-
door hen meer gevoel voor disci
pline bij te brengen, het solidariteitsge
voel aan te wakkeren en het moreel te
versterken.
In hoeverre men daarin geslaagd is,
oet nu blijken, nu generaal Kruis be
volen heeft dat deze tweehonderd solda-
naar Indonesië zullen worden
gezonden. Dat is voor velen een streep
de rekening. Ze zouden voor de
krijgsraad komen (zonder overigens vol
ledig te beseffen wat dit kon betekenen),
gingen niet naar Indië. Die vlie
ger gaat nu echter niet op.
Het beslui: van generaal Kruis stelt
deze mensen voor de keus: gaan of wei
geren. Ze hebben de kans, de vroeger
gemaakte fout te herstellen. Indien ze
gaan. zullen ze niet voor de krijgsraad
behoeven te verschynen. Maar indien ze
weigeren zullen ze niet gedwongen wor
den te gaan maar dan komen ze natuur
de krijgsraad en dan wegens
desertie en dienstweigering. De straf zal
dan zwaarder zyn. Sommigen vinden dat
niet eerlyk. Al deze mensen wilden niet
Indonesië en moeten daarom voor
de krygsraad. We geloven, dat generaal
Kruis er juist aangedaan heeft dit niet
te doen- Zy die zich lieten ompraten en
die eenmaal in Indië zijnde, zich ver-
moedelyk niet aan de dienst onttrokken
zouden hebben, hebben nu de kans hun
fout te herstellen. En voor de anderen
wordt de zaak des te duidelyker dat zij
weigerachtig zijn. Hun straf zal zwaar
der worden, maar dat is volkomen te
recht. Hier zyn geen principiële motie
ven tot dienstweigering in het geding.
Het gaat nu eenmaal niet aan dat een
paar honderd militairen, die er al twee
of drie jaar tropendienst op hebben zit
ten, op aflossing moeten wachten omdat
er een stel jongelui hier niet wil.
Hier is geen tegenstelling tussen ge
neraal en minister. Het Vrye Volk bracht
zelf het bericht, dat de minister heeft
verklaard dat de deserteurs die alsnog
naar Indië gaan, niet voor de krijgsraad
komen err de anderen wel. Dat klopt dus
op wat we boven schreven.
Nogmaals: het besluit van generaal
Kruis is juist. Hy heeft daarby zyn be
voegdheden niet overschreden of mis
bruikt- Gewetenskwesties waren er hier
by de militairen niet. Daarom kon hen
de keus gesteld worden: óf naar Indië
en hun plicht vervullen net als ieder
ander, óf het nu zwaarder risico van een
pertinente weigering dragen.
Churchill candidaat voor
Nobel-prijs
Winston Churchill en de Italiaanse filo
soof Benedette Croce zullen waarschün-
lijk dit jaar voor do Nobel-prijs voor
literatuur worden voorgedragen, aldus
hteraire kringen in Stockholm. Dit jaar
is de prijs 107.168 pond sterling groot. De
mogelijkheid is natuurlyk niet uitgeslo
ten, dat een buitenstaander onder de 35
geheim gehouden namen de prijs krijgt.
VROUW IN SLOOT GELOPEN
EN VERDRONKEN.
Gisteren is in een sloot te Zaandam
het lyk opgehaald van de 73-jarige mevr.
S. A. Willemsen, die Maandagavond niet
was teruggekeerd van een kleine wan
deling. Zy was een toevaüydster.
BEMOEI JE DAAR NIET MEE
Groot-Brittannië heeft een scherpe
_ota aan Hongarije gezonden, waarin
dit land gewaarschuwd werd. zich niet
Duitse aangelegenheden in te laten.
WEERBERICHT
Nog stormachtig
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Vannacht aan de kust tydeljjk nog zware
storm, in het binnenland stormachtige
wind tussen West en Noord. Morgen over
dag langzaam afnemen van de storm.
Wisselend bewolkt met enkele buien Be
langrijk kouder dan vandaag. (Opge
maakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Donderdag 27 October Zon op 7.25,
onder 17.22 uur; maan op 14.34. onde*
21.25 uur. 26 October E.K.