Jlictttue jTciiwrljc GTmirant
Nederland kan niets meer van zijn
goudvoorraad missen
Wist U
HJVRIJDAG 14 OCTOBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel, 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal:
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per milimeter.
(By contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Dertigste jaargang No 7942
.Staatoastlcfc Is gfjeWeoeo
myn bert ia tegbenspoet"
Baron Hendrik Hop
een echte lekkerbek
Zie pag. 4
BENELUX TE LUXEMBURG OP VIERSPRONG:
België verwerpt zelfs een zekere mate
van geleide economie
DE GISTEREN TE LUXEMBURG BEGONNEN CONFERENTIE zal beslissend
zijn voor het lot van de Benelux, aldus verklaarde de Belgische minister van
Economische Zaken, Duvieusart, bij het begin van de plenaire zitting. Een vijftal
problemen wordt in behandeling genomen, namelijk het geld en de buitenlandse
handel, de landbouw, de belastingen, de waterwegen en havens, en tenslotte de
gezamenlijke gedragslijn in de organisatie van de Europese samenwerking.
Blijkens een verklaring van de Belgi
sche gezant in de Luxemburgse hoofd
stad is men gisteren over alle be
sproken vraagstukken tot een accoord
gekomen, behalve over één, en dat is
waarschijnlijk de geldkwestie.
Zodoende kon de Belgische minister
van financiën. Paul van Zeeland, zeg
gen: „We staan op een viersprong.
Morgen (dat is dus vandaag) hoop ik
meer te kunnen zeggen"
De commissie voor belastingen kwam
tot overeenstemming over specifieke
rechten in verband met de Nederlandse
devaluatie. Voor de andere punten is
een overgangsregeling getroffen
Wat het geld betreft, zijn de voor
naamste moeilijkheden gelegen in het
verschillende standpunt van Belgen en
Nederlanders tegenover de dollar.
Een lang debat ontspon zich over de
bepaling, dat tekorten op de handels
balans moeten gedekt worden door goud
en deviezen
Paul van Zeeland betoogde, dat men
niet moest denken aan een
van deze bepaling, doch dat me
slechts moest zien als een rood waar-
schuwingslicht, dat aanmaant om U
Stoppen als er gevaar dreigt
De Nederlandse afgevaardigden wezer
er echter op, dat het zeer nadelig voo7
Nederland zou zijn als het zijn goud-
opnieuw zou moeten aan
spreken.
voor de landbouw
verklaarde de Belgische minister Orban.
zioh niet te kunnen verenigen met het
Nederlandse standpunt, omdat dit nog
altijd een zekere mate van geleide
kent
>r waterwegen en
havenwerken is nog niet samengesteld.
Hierin komt het moeilijke waagstuk van
waterweg ter sprake
Cokes en eierkolen ook
voor de haard
Het ernstige tekort aan anthraciet
maakt het noodzakelijk dat aan
zinnen, die alleen een haard bezitten be-
halve anthraciet ook eierkolen en cokes
j worden verstrekt. De adviescommissie
j voor de huisbrandvoorziening ontraadt
I het stoken van uitsluitend eierkolen
cokes in een haard. Het stoken v
mengsels levert echter geen bezwaar, als
men enkele wenken in acht neemt. Deze
zijn voor het gemengd stoken van
anthraciet en eierkolen: het mengsel mag
voor hoogstens de helft uit eierkolen be-
staan Bijvullen in kleine hoeveelheden
op een goed brandend vuur, met uit
schakeling van de circulatie. Als de
j kolen beginnen te gloeien, kan de c
latie worden gebruikt. Om doven te
voorkomen, moet voor de nachtafstelling
Overwegend anthraciet worden gestookt.
Gemengd stoken van anthraciet en
cokes: een verhouding nemen van 2 kg
anthraciet tegen hoogs ens 1 kg cokes,
of 3 scheppen anthraciet in een Kit
tegen 2 scheppen cokes. De cokes moet
even groot of kleiner zijn dan de
anthraciet De haard niet te fel stoken
en niet te snel temperen en 'snachts
ook overwegend anbhraciet gebruiken.
Stapel Amerikaanse atoom
bommen groeit
En nog meer „redenen tot juichen-
Dr Broek Ohisholm, directeur-generaal
van de Wereldgezondheidsorganisatie,
heeft te Lake Success verklaard, dat de
bacteriologische wapens op het ogen
blik zo volmaakt zijn, dat het overgrote
deel van de mensheid een nieuwe oor
log. waarin deze wapens zouden worden
gebruikt, niet zou overleven. Intussen
heeft de Amerikaanse atoomcommissie
verklaard, dat de Ver. Staten steeds
groter vorderingen maken op het gebied
der atoomenergie en dat de voorraad
atoombommen steeds groeit. En moeten
wij nu werkelijk enthousiast worden o
deze formidabele staaltjes van het ir
selijk vernuft
UITSLAGEN NTWIN-LOTERIJ
i de N:
Pandit Nehroe toegejuicht
in Amerikaans Congres
„India kan en zal niet neutraal
blijven"
Pandit Nehroe, de premier van India,
heeft onder luide toejuichingen in het
Amerikaanse Congres te Washington de
verzekering gegeven, dat zijn land „niet
neutraal kan en zal zijn", als de vrijheid
en het recht worden bedreigd en aggres-
sie plaats heeft. Nehroe. die, zoals be
kend is, een bezoek van een maand aan
de Verenigde Staten brengt, sprak, zowel
in Huis als Senaat, en ontving beide ma
len een enthousiaste ovatie. Hij herinner-
ce er aan, hoe Mahatma Gandhi, de va
der van India, de juiste wijze van han
delen had geleerd. ..Een handelwijze, die
vredelievend en toch doeltreffend is en
die als resultaten niet alleen onze vrij
heid opleverde, maar ook vriendschap
met degenen, waarmee wij kort geleden
nog in conflict waren", aldus Nehroe.
Na zijn toespraak had de premier een
onderhoud van 1 uur en 20 minuten mot
Dean Acheson. de minister van Buiten
landse Zaken. Daarna hebben Nehroe en
Acheson nog 45 minuten met president
Truman geconfereerd.
I, ge-
radiorede,
het depar-
r dr A. A
De tien-millioenste Neder
lander is er waarschijnlijk al
Midden volgende maand officiële
aankondiging.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt-
verneemt, houdt men er in officiële be
volkingskringen rekening mee, dat er
thans reeds tien millioen Nederlanders
is evenwel niet mogelijk, dat reeds
met zekerheid vast te stellen, doch in het
midden van de maand November ziet
de officiële aankondiging van dit
feit tegemoet
Dit zal. naar wij verder
schieden door middel van t
die de secretaris-generaal v
tement van Sociale Zaken
van Rhijn zal uitspfeken.
Het is ten enenmale onmogelijk een
bepaalde persoon als tien millioenste Ne
derlander aan te wijzen. Dat zal dan
ook niet geschieden. Het feit wordt
slechts aan de hang van binnengekomen
gegevens officieel1 geconstateerd.
IN CAPELLE MOORD MET VOOR
BEDACHTEN RADE?
De schippersknecht C. van L. te Ca-
pelle aan de IJssel, die na zijn vrouw
te hebben vermoord zich bij de Rotter
damse politie meldde, heeft bekend dat
hij het mes, waarmee de misdaad werd
gepleegd, te voren bij zich heeft ge
stoken. Hij zal daarom vermoedelijk te
recht staan wegens moord met voorbe
dachten rade.
In Augustus weer 2600
nieuwe huizen
Er zjjn thans 40.000 woningen in aanbouw
In Augustus zijn 2607 nieuwe woningen
gereed gekomen, althans volgens de
voorlopige cijfers van het C.B.S. In do
eerste acht maanden van dit jaar zij'i
thans 25.350 huizen voltooid.
Het aantal woningen in Augustus i?
als volgt over de provincies en grote
steden verdeeld. Tussen haakjes vindt
de definitieve cijfers over Juli: Gro
ningen 48 (71 Friesland 79 (54); Drente
109 (206); Overijssel (excL N.O.-polder)
165 (208); Gelderland 521 (428); Utrecht
168 (137); Noord-Holland (excl. Amster
dam) 196 (182); Zuig-Holland (excl. Den
Haag en Rotterdam), 190 <391); Zeeland
(255); Noord-Brabant 322 4532); Lim
burg 299 (400); Amsterdam 27 <63); Dea
Haag 82 (98); Rotterdam 188 (181); N.O.v
polder 14 (50); Nederland 2607 (3256).
Voorts werd in Augustus, begonnen aar
3916 woningen (in Juli-aan 4301 stuks»
Opnieuw werd dus aan meer "huizen be
gonnen dan er klaar kwamen, waardoor
het aantal in uitvoering zijnde woningen
steeg, en wel met 1306 tot 40.024 op
1 September.
De eerste minister van India, Pandit Nehru, bracht dezer dagen een bezoek
aan president Truman in Washington. Ook mevr. Pandit, ambassatrice van
India in de Verenigde Staten bevond zich Jn gezelschap van Truman, _toen
deze haar broer op het vliegveld verwelkomde.
OP HET KANTJE AF:
Premier Moch kreeg in Assemblée
slechts één stem meerderheid
Jullie bent een troep schooiers", schreeuwde
Herriot tot de communisten
JULES MOCH, de 56-jarige socialistische minister van Binnenlandse Zaken uit
het Franse kabinet-Queuille, is hedenmorgen vroeg met kleinste meerderheid,
die, sinds de grondwet van 1946, by de verkiezing van een minister-president
werd behaald, door de Nationale Vergadering officieel benoemd tot dertiende
premier van Frankrijk na de bevrijding. Na een zitting, die de gehele nacht duurde,
werden op Moch 311 stemmen uitgebracht, hetgeen juist één stem meer is, dan
de meerderheid, die de grondwet eist.
het gebouw een politie-cordon
gelegd tegen mogelijke communistische
demonstraties. De communisten zijn n.l.
gekant tegen Moch, die als m'
het vorige kabinet ook hoofd
de politie was en als zodanig de door
hen geleide stakingen de kop indrukte.
De proteststaking, die zij voor gister
middag hadden uitgeroepen, is echter
niet doorgegaan.
In politieke kringen te Parijs worden
gróte moeilijkheden verwacht voor Moch
bij de vorming van zijn kabinet, omdat
zijn meerderheid in de Nat. Vergadering
slechts zo klein was.
Dertien uur lang heeft het debat ge
duurd, en voordat de candidatuur van
Moch in een benoeming was omgezet,
werden nog twee uur zoekgebraoht meti
het tellen der stemmen en overleg in de
wandelgangen, of deze stemmen nu gel
dig waren of niet. Het debat tussen aan
hangers der coalitie en communisten liep
zo hoog en ging zo fel toe, dat de stem
van Edouard Herriot. de voorzitter der
Nationale Vergadering, nauwelijks ge
hoord kon worden. De communisten
sloegen met de vuist op stoelen en les
senaars en schreeuwden zo hard ze kon
den. Het kwam zelfs zo ver. dat Herriot
de zitting verdaagde en de pere-
viel op nr 672.972. Een jaar gratis
leven tot een bedrag van f 3600 mag
r,r 215.471. De derde prijs een hoender
park tot een waarde van f 2000 kreeg
nr 923.003.
Leemhuis c.s. niet vóór 1951
weer naar Den Bosch
Hangende cassatie geen
afhandeling
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
Verneemt, zal de zaak Leemhuis. Vietor
en Pegels, waarschijnlijk niet voor 1951
opnieuw in Den Bosch dienen.
Hangende het cassatieberoep tegen de.
deze week bekend gemaakte tussentijdse
uitspraak over de 12 punten, is voort
zetting van de zaak op 30 November a-s-
nl. voorbarig. De verdediging is er dan
ook van overtuigd dat de behandeling
op die, reeds aangekondigde datum, niet
zal doorgaan.
Binnen twee maanden moeten de ver-
digers hun cassatiemiddelen indienen. In
de loop van 1950 volgt dan behandeling
en uitspraak voor de Bijz. Raad van
Cassatie. Deze zal de zaak wel weer naar
Den Bosch terugwijzen ter afwikkeling,
zodat 1951 een zeer voorzichtige schat
ting is voor de voortzetting der behan
deling.
NED. ONDERZEEBOTEN OEFENEN
MET BRITSE VLOOT.
De onderzeeboten Dolfijn en Zeehond
varen in de eerste helft van November
uit voor oefeningen met Britse oorlogs
bodems.
De luchtverdedigingskruiser Jacob van
Heemskerck, die deelnam aan oefeningen
met Britse en Noorse eenheden, wordt
morgenochtend in Den Helder terugver
wacht.
juich en applaus van de afgevaardigden
der coalitie verliet Jules Moch de kamer,
terwijl de communisten hun (schreeuwe
rige) stem verhieven. Boven dit gejoel
uit, klonk de stem van voorzitter Her
riot. die zei: „Jullie bent een troep
schooiers."
Wat gaat het nieuwe kabinet doen?
Dit stormachtige debat was gistermid
dag begonnen met een redevoering van
Jules Moch, waarin hij zijn beginselpro
gramma bekend maakte: „Frankrijk
wenst geregeerd te worden. De gewone
man wenst, dat orde regeert en dat het
gezag uitgeoefend wordt binnen het
kader van de democratie", zo begon hij
zijn rede. Aangaande het loon- en prijs
vraagstuk. verklaarde hij. dat een sim
pele verhoging van de lonen de franc
de ondergang, Frankrijk naar
ruïnering en de republiek naar het avon
tuur zou leiden. De beste wijze om de be
langen van de onfortuinlijkste massa
de arbeidende klasse te verdedigen
bestond niet slechts in de verhoging der
lonen, maar in het bandhaven en het
verhogen van de koopkracht Zijn nieu-
kabinet zal stappen doen ter verla
ging van de prijzen. Verder zal getracht
worden om tot terugkeer naar vrije col
lectieve onderhandeling tussen vakver
enigingen en werkgevers over de ar
beidsvoorwaarden te komen, zonder tus
senkomst der regering. Moch heeft, zoals
reeds gemeld is, een plan ontworpen om
aan arbeiders, die minder dan 15.000
francs per maand verdienen een spe
ciale uitkering van 3000 francs per
maand toe te kennen. Naar schatting zou
den hiervan 2.850.000 arbeiders profite-
Op de staatsuitgaven zal aanzienlijk
bezuinigd worden, de ambtenaren zullen
harder moeten werken en ook de gena
tionaliseerde bedrijven zullen
ganisatie ondergaan.
De buitenlandse politiek zal dezelfde
zijn als die van het Kabinet-Queuille.
Tijdens de zitting
de Assemblée
MR GASTMANN GEZANT IN' PERU
EN BOLIVIA
Mr L. A. Gastman n is benoemd tot Ned
gezant bij de republieken Peru en
livia.
Prins Bernhard onder de aanwezigen
In de hal van het hoofdkantoor
K.L.M. aan de Raamweg in Den Haag
prijkt thans het borstbeeld van dr A.
Plesman, vervaardigd door Marian Gobius
gistermiddag door mevrouw Plesman,
tegenwoordigheid van de leden van de
Raad van Bestuur en de Raad van Com-
irissen, ow. Prins Bernhard, onthuld.
De heer F. H. Fentener van Vlissingen
gewaagde van het grote werk, dat dr
Plesman niet alleen voor de K.L.M.,
voor de luchtvaart in het algemeen
oor ons vaderland heeft gedaan. In
zijn dankwoord richtte dr Plowman zich
tot de leden van de Raad van Bestuur
Commissarissen en gaf de verzekering,
dat hun samenwerking en vertrouwen
hem een stimulans waren om voort
gaan. Na de onthulling werd de film
"0 jaren K.L.M." gedraaid.
Op verzoek is eervol ontslag ver
leend aam mr F. A. J.Deelen als subs. O.
te Breda en aan mr B. H. Everdin-
gen, id. te Arnhem.
In verband met de opening der St. Michielsrechtszittingen werd in de West-
minster-Abdij te Londen een speciale dienst gehouden voor rechters.
Het ogenblik, waarop zy de kerk verlaten.
Verdwijnen de zeventienhonderd millioen
van het toneel?
Indonesiërs willen weer hulp van buitenlandse
scheidsrechters
ingelichte bron verneemt, hebben de Indonesische delegaties Dinsdag
gemeenschappelijk aide mémoire overgelegd betreffende de regeling der schulden.
Zij zouden daarin het voorstel doen om een bepaald bedrag aan schulden door
Indonesië te doen overnemen. Dit zou dus betekenen, dat de Indonesiërs niet
langer.vasthouden aan de gedachte, dat zij een vordering van 1700 millioen gulden
op Nederland hebben, ofschoon zy het beginsel handhaven.
Voorts stellen de Indonesiërs voor om
als men over het genoemde bedrag niet
tot overeenstemming kan komen, de
zaak in handen te geven van een'
onzijdig buitenlands lichaam, welks be
slissing bindend zal zijn.
Aan Nederlandse zijde is de gedachte
geopperd om het vraagstuk snel tot een
oplossing te brengen door een com
missie. bestaande uit dr Hirschfeid.
Djoeanda en Cochran.
Deze voorstellen vormden het voor
naamste onderwerp van bespreking in
de plenaire zitting van de financieel-
economische commissie van heden
morgen-
Een door Cochran Zaterdag informeel
voorgelegd plan, om het bedrag der
schulden vast te stellen op 4 milliard, is
van Nederlandse zijde van de hand ge-
De gewichtige belangen.
Het horen der gewichtige belangen
door de daarvoor aangewezen subcom-
Agrarische exporteurs mogen extra
devaluatiewinst zelf houden
Maar voor sommige levensmiddelen komt
een exportheffing
De voordelen, die eventueel voort
vloeien uit de agrarische export naar
landen met niet of minder gedevalueer
de valuta's zullen door de regering niet
worden „afgeroomd". Hiermee hoopt zü
de uitvoer naar de gebieden met harde
valuta te stimuleren. Een uitzondering
vormen echter sommige in ons land nog
schaarse, agrarische producten.
Daar de prijzen van verschilende le
vensmiddelen ondanks de prijtsstij gingen
DAT het Zweedse ms Avanti (10.034
ton) op weg naar Antwerpen bij Wals
oorden aan de grond liep en op eigen
kracht weer vlot kwam.
DAT de Kon. bond van gem. zang
koren Zaterdag het jaarlijks congres in
Hengelo houdt t.g.v. het gouden jubi
leum van Crescendo aldaar.
DAT de prov. planologische dienst in
Noord-Brabant in een rapport over de
ontwikkelingsmogelijkheden van hei
Land van Heusden en Altena wijst op de
noodzaak van verkaveling.
DAT de Britse delegatie, die de orga-
.satie en efficiency in het bouwbedrijf
ons land bestudeert, gisteren een ont
vangst op de ambassade werd bereid,
waarbij ook min. Joekes en min- In 't
Veld aanwezig waren.
DAT in Zwolle een laboratorium is ge
opend van het Ned. Landbouw-kalk-
bureau.
DAT de viering van het eerste lustrum
der bevrijding van Overloon op 16 Oct.
met een herdenking op de Britse mil.
begraafplaats gepaard zal gaan.
DAT de werkloosheid in Friesland
September daalde van 11.5 tot 9,3 per
1000 van de mannelijke beroepsbevol
king, dank zij de werkgelegenheid i:
oogst in Drente en Groningen.
DAT na de Prot. en de R.-K. bond
thans ook de Ned. Ver. van spoor-
tramwegpersoneel in een vergadering te
Utrecht besloot de besprekingen ove
salarisherziening op te schorten.
DAT in 1948 in Friesland. Groningen
i Drente 57 boerderijen afbrandden door
het spelen van kinderen met vuur
(schade f 233 000) en dit jaar tot dusver
hierdoor al voor f400.000 schade is aan
gericht.
DAT de R-v-B. voor de perszuivering
s uitspraak vernietigde waarbij A. J.
Hagens te Breda het certificaat van geen
bezwaar is geweigerd, en hem dit als
nog werd verleend.
DAT op de Friese boekenweek. 411
Nov., de novelle Trou als premieboekje
beschikbaar wordt gesteld en men kan
meedingen in een prijsvraag, door de
auteur te raden.
DAT 82 j. oud in Den Haag is over
leden W. B. Dresselhuys, oprichter en
tot 1946 dir. van de Ver. Holl. Sigaren
fabrieken, alsmede oud-voorz. van het
verbond van sigarenfabrikanten en de
begrafenis Maandag in Culemborg ge
schiedt.
DAT het echtpaar A. de Vroet
Leeuwenburgh te Oud-Beyerland op 23
Oct. 65 jaar is getrouwd.
DAT ir S. L. Louwes, dir.-gen. van de
voedselvoorziening, overwerkt is en ge
ruime tijd rust moet houden.
DAT de Haarlemse rechtbank de 22-j.
vrouw W. C. T. van R., die haar twee
zoontjes in de steek liet om er met een
man vandoor te gaan, tot 6 mnd. gev.
straf (m.a.) veroordeelde (eis: 8 mnd.).
DAT naar schatting wekelijks 100
koeien naar België worden gesmokkeld,
terwijl de smokkelhandel in jenever en
boter floreert en men een nieuw offen
sief verwacht van dezelfde kopstukken
die in 1946 pantserauto's gebruikten.
(door de devaluatie) van buitenlandse
grondstoffen ongewijzigd zullen blijven,
:t op de import van deze producten
belangrijke subsidie worden verleend.
Een zelfde subsidie kan echter niet wor-
verstrekt bij de verwerking van deze
grondstoffen (granen, veevoeder, suiker
voor de export. Dan moet doorbe
rekening van de werkelijke kostprijs
schieden. De bedoelde grondstoffen v
den echter in het algemeen reeds aar
fabrieken geleverd tegen gesubsidieerde
prijs. Dus moet bij de export van derge
lijke producten een heffing worden toe
gepast, die slechts een compensatie "an
de subsidie beoogt.
Zoals voor de hand ligt wordt bij de
uitvoer van de overeenkomstige binnen
landse grondstoffen of producten eer
lijke heffing toegepast. Tegenover de
eventuele export van deze artikelen
moet immens een verhoogde import wor
den gesteld, welke uiteraard weer met
subsidie gepaard gaat
Of met andere woorden: zijn er in het
algemeen geen heffingen om de valuatie-
•inst af te romen, het streven naar waar
borging van de binnenlandse voorziening
bescherming van het eigen prijspeil
heeft er voor sommige levensmiddelen toe
geleid, dat heffingen kunnen worden toe
gepast op enkele uitgesproken schaarse
artikelen, zoals sommige zuivelproducten.
aarbij van uitbreiding van de export
voorshands geen sprake kan zijn.
Kantons buitenwijken reeds in
rode handen?
Voorhoeden van de communistische
troepen zijn Kanton, de grote stad in het
Zuiden bij Hongkong, tot 15 km gena
derd. Volgens onbevestigde berichten,
zouden zij vanmorgen de buitenwijken
van de stad zijn binnengetrokken. Het
toch al zwakke nationalistische verzet
is gebroken en de regeringstroepen ver
laten in groten getale de stad.
De Burgen* «steh Crezeeschool, de
gemeentelijke technische school te Rid
derkerk, is genoemd naar de onlangs
plotseling overleden burgemeester, voor
heen van De Lier, is gisteren officieel ge-
ie vindt thans voortgang. Vanavond
hoopt men de politieke organisaties uit
Djambi, Boven-Palembang, Indragiri
Sumatra's Westkust te horen.
Voorts wordt vernomen, dat de Indo-
Bsiërs begin volgende week gereed
zullen zijn met de nieuwe staatsregeling
van Indonesië.
Het door de culturele commissie
reed gemaakte cultureel accoord,
aan de centrale commissie wordt v<
gelegd, bepaalt, dat de culturele san:
werking in handen zal komen van
nissie van zeven Nederlanders
zeven Indonesiërs, die jaarlijks rapport
zullen uitbrengen aan hun regeringen.
Teruggave van kunstvoorwerpen.
Tevens wordt bepaald, dat voorwerpen
van culturele waarde, die niet door
eigendomsoverdracht in bezit zyn ge
komen van de Nederlandse of de Neder
lands-Indische regering, zullen worden
teruggegeven.
(Niet zo lang geleden meldden
reeds, dat de Regering van
schillende musea lijsten van dergelijke
voorwerpen heeft opgevraagd, waarbij
door „roof verkregen voorwerpen
speciaal moesten worden vermeld.
Red)
Terugtocht onzer troepen
op Midden-Java
Wonosobo, Moentilan en Patjitan
worden ontruimd
Een A.P.-telegram uit Batavia meldt,
dat het Nederlandse leger begonnen
zich terug te trekken uit de landstreken
ten Noord-westen van Djokja. De garni
zoenen uit de steden Wonosobo, Poerwo-
redjo, Salam cn Moentilan zyn reeds ver
trokken. Ook Ponogiri en Patjitan aan
de Zuidkust worden ontruimd.
Aneta geeft de volgende lezing ai
gebeurtenis: „Ter voorlopige afbakening
van gebieden in Midden-Java zijn thans
troepenverplaatsingen aan de orde
Wonosobo, het Poerworedjose, het Sa-
lamse en het Moentilanse".
In Batavia werden volgens Reuter
het eerst in het openbaar manifesten
de Dar oei Islam aangeplakt, waarii
bevolking wordt aangespoord mee
doen met de revolutie tot vestiging
een godvrezende Islamietische staat.
BOORMACHINE DEFECT: MONTEUR
GEËLECTROCUTEERD.
De 32-j. monteur H.. uit Leeuwarden,
kreeg electrische stroom door zich heen
toen hy in de coöp. zuivelfabriek
Oldeterp bezig was met een electrische
boormachine. Hij was vrijwel op slag
dood. H. was juist na een periode van
werkloosheid voor het eerst weer aan
het werk. Hij laat een vrouw en drie
kinderen achter.
Stalin feliciteert Pieck en
Grotewohl
Generalissimus Josef Stalin heeft Wil
helm Pieck, de president van de com
munistische Oost-Duitse republiek en
Otto Grotewohl, de minister-president,
van harte gelukgewenst met de „stich
ting van de Duitse democratische repu
bliek."
Aam de Stichting tot bouw van een
Prot. Chr. ziekenhuis in Rotterdam-Zuid
is 1.3 ha grond aan het Zuidplein toege
wezen.
Duur betaald
Wanneer men reden heeft om te vre-
en dat een bepaalde legende zal wor
den gevormd, doet men beter die legende
alle levenskans te ontnemen nog voordat
ze is uitgesproken. Daarom willen wij
naar wij hopen, voor het laatst ook
op deze plaats nog eens uitdrukkelijk
vermelden, dat de s'emming, welke deze
week in de Tweede Kamer heeft plaats
gehad over de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie, niet anders dan een
vals en verwrongen beeld geeft. Zij geef:
dit althans voor wat betreft de sympa
thieën voor de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie. Zij geeft een minder
vals beeld als het gaat over de vraag
de eerbied voor de Grondwet, onze
hoogste staatswet dus.
Het resultaat van de stemming was
dat de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie op een uiterst smalle parle-
Lre basis is komen te rusten Wan*
het stellig niet zo. dat de sym
pathie van de voorstanders, die tevens
tegenstemmers zijn. voor deze bedrijfs
organisatie staat of valt met deze wet,
blijft al evenzeer een feit dat
de bedrijfsorganisatie als zodanig nog
moeilijke jaren tegemoet gaat, waarin zü
het werkelijk van de steun en medewer
king van veruit het grootste deel der
bevolking zal moeten hebben De instem
ming met de wet had daartoe een krach
tige stimulans kunnen zijn geweest.
In plaats daarvan zal nu het wantrou
wen van anderen, die de bedryfsorgani-
met enige bezorgdheid tegemoet
zien, worden gevoed. Dat heeft de be
drijfsorganisatie zelve niet verdiend en
daaraan heeft zy allerminst behoefte.
Na de jongste kabinetsformatie had
ien trouwens anders mogen verwachten
Toen is immers reeds welbewust ge
streefd naar een verbreding van de
basis waarop de regering steunt. En
deze kabinetsformatie met haar
bredere basis was er het internationale
verschijnsel, dat het socialisme bezig Is
jn invloed te verliezen en dat weer
ordt uitgezien naar gouvernementele
richtingen buiten het socialisme. Alte-
maal redenen om het betoog kracht bij
te zetten, dat de bedrijfsorganisatie
immers een gebouw voor tientallen van
jaren een zo breed mogelijk funda
ment krijgen moest. Nu is het helaas an
ders gelopen.
Hoe dat zo gekomen is? Nogmaals.
Men zoeke de oorzaak niet in de wijze
waarop in dit wetsontwerp de gedachte
der publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
als zodanig is neergelegd Zeker, daar
tegen kunnen op bepaalde punten be-
■en worden aangevoerd. Dat kunnen
hun standpunt de protestant-confes
sionele groepen en dat kunnen ook de
socialisten doen.
Met andere woorden: het ontwerp ls
?n compromis geworden. Er is gewerkt
met tientallen van amendementen, die
door de regering werden overgeno-
soms tegen de zin dec regering ver
worpen of soms werden gesplitst en dan
deel aangenomen en voor de
rest verworpen.
De overzichtelijkheid ls daardoor niet
bevorderd en in de practijk zal men
itellig nog op tal van punten stuiten, die
wijziging en verbetering behoeven. Maar
elk geval, het resultaat is een com
promis, en wel een dat voor bijkans
eder acceptabel was. Hier was in wette
lijke formuleringen een basis gelegd,
waarmede men, naar mocht worden aan
genomen. aan de slag kon.
Wat nu echter voor vele voorstanders
in bedrijfsorganisatie de wet toch niet
aanvaardbaar heeft gemaakt is helaas
een punt, dat met de verwezenlijking
de publiekrechtelijke bedrijfsorga-
itie als zodanig slechts zijdelings ver
band hield. Het ging over de vraag, of
1de instelling van bedrijfschappen
/et nodig zou zijn dan wel dat men
daarvoor kon volstaan met een algemene
maatregel van bestuur.
De Grondwet eist het eerste, maar de
K.V.P. kwam op grond van een tamelijk
opvallende uitleg tot een andere con
clusie-
Moeten wij een deel van de R.K. pers
geloven, dan schuilt achter dit alles voor
de K.V.P. de vrees, dat het getij voor
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
het verlopen is en dat men haar
daarom minder dan ooit wil overleveren
het risico van een parlementaire pro
cedure. Daarom gaf men de voorkeur
de instelling bü algemene maat
regel van bestuur.
Het is onze overtuiging. dat deze
vlottere procedure voor de instelling
der bedrijfschappen veel te duur is be
taald. nog afgezien van het feit dat men
in het parlement zeker niet blind is
voor de snelle steun, welke de bedrijfs
organisatie onder omstandigheden kan
behoeven en die het parlement tot een
hoog 'empo van wetgevende arbeid kan
brengen.
Daarvoor had de Rooms-rode meer
derheid de Grondwet niet behoeven te
schenden. En daarvoor had de bedrijfs
organisatie niet een basis behoeven te
krijgen, die in parlementaire zin benau
wend smal ls.
Eens temeer schijnt jammer genoeg
de politiek in de slechte zin des woords
het te hebben gewonnen van een ge
zonde opbouw van het sociale leven. En
de staatssecretaris, die het ontwerp te
verdedigen had, is niet gebleken van
zodanig formaat te zijn, dat hij dit gevaar
heeft kunnen keren.
JONGETJE TE PAPENDRECHT DOOR
AUTOBUS DOODGEREDEN
Het 8-jarige zoontje van de heer E. v.
d. Griend te Papemdrecht werd gister
avond door een autobus tegen de grond
geslagen. Met verbrijzelde benen is het
kind naar een ziekenhuis in Dordrecht
vervoerd, waar het later is overleden.
WEERBERICHT
Geleidelijk ander weer
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Vannacht op slechts enkele plaatsen mist.
Overdag geleidelijk toenemende bewol
king voornamelijk in de hogere niveau's.
maar nog droog weer. Aanvankelijk
zwakke, later matige en langs de kust
nu en dan vrij krachtige Zuid-Ooste
lijke wind. Iets minder hoge tempera
turen (Opgemaakt te 10 uur.)
ZON EN MAAN.
Zaterdag, 15 October. Zon op 7.04, onder
17.47; maan op 23.00, onder 15-39 uuxv