Mirumc £cih$<i)c (fourant
Ronde Tafel zal nog wel wat langer
1 moeten blijven staan
Wist U
ZATERDAG 8 OCTOBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
1.35 per maand0.32 per week.
ADVERTENTIÊN: ƒ0.18 per milimeter.
(By contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-NATIOHAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stoalmtlcft Is Qfiebfeoen
myn bert in tcgljenspocf
Dertigste jaargang No 7937
MET POTLOOD
EIS SCHETSBOEK
3 OCTOBER 1949
Zie pag. 4
Teleurstelling over langzaam tempo
Alleen kans op overeenstemming kan
Indonesiërs hier houden
Na de zitting der centrale commissie van gisteren was de voorzitter van de week,
minister Van Maarseveen, door tijdsgebrek verhinderd een persconferentie over
de stand van de Ronde Tafel Conferentie te geven. Hij volstond met de boodschap,
dat hij zich zorgen maakt over het tempo der conferentie in verband met het
aantal onderwerpen, dat nog niet is afgehandeld. Hij noemde bijvoorbeeld het
ontwerp der constitutie voor de RJ.S. (Naar men weet, is dit een zaak, die door
de Indonesiërs zelf wordt besproken).
De kwestie Nieuiw-Guinea is nog in het
eerste stadium der besprekingen en in
Indonesische kringen bestaat nogal be-
Het na deze mededeling gepubliceerde
communiqué was belachelijk nietszeg
gend en liet alleen maar gissen, dat men
met de bespreking der militaire aange
legenheid niets is opgeschoten.
Volgens de speciale correspondent van
ANP verklaren de Nederlanders, dat de
RTC niet kan opschieten, wanneer zij
niet weten, hoe de voorlopige constitutie
van Indonesië er uit zal zien. De Indone
siërs daarentegen verklaren, dat zij hun
voorlopige constitutie niet kunnen vol
tooien, zolang zij niet weten, wat dc
RTC beslissen zal over Nieuw-Guinea,
zelfbeschikkingsrecht, nationaliteit en
burgerschap.
Men is aan beide kanten teleurgesteld,
dat de conferentie niet vlugger verloopt
en van Nederlandse zijde wil men gaar
ne in de beloofde twee maanden, dus op
23 dezer, gereed zijn. Komt de conferen
tie niet voor die dag ten einde, dan zijn
er 3 mogelijkheden: a verlenging der
conferentie, b schorsing na goedkeuring
van het uniestatuut en het chanter
de souvereiniteitsoverdracht en voort
zetting der conferentie te Batavia, c
stelling van uniestatuut en charter op
een plenaire zitting, waarna de so
reiniteit wordt overgedragen, terwijl alle
belangrijke onderwerpen na de souverei
niteitsoverdracht zullen worden be
sproken.
Dit laatste wordt door de Nederlan-
ders afgewezen en is in strijd met de
overeenkomst van 22 Juni j.l.
Men denkt aan beide zijden over ver
lenging, van Indonesische zijde echter
alleen als er kans is op overeenstemming.
Over de Unie is men nog niet uitgepraat.
Zo is er nog geen eenstemmigheid over
de „aanduiding" van het hoofd der unie.
roering over het „optreden" der gewich
tige belangen.
Palar wil arbitrage
republikeinse vertegenwoordiger
bij de N.V., Palar, die gisteren van Am
sterdam naar Amerika vertrok, verklaar
de, dat de conferentie niet is vastgelopen
dat het niet nodig is de zaak voor de
Algemene Vergadering der V.N. te bren
gen. Hij was niet pessimistisch doch
meende, dat de conferentie nog niet over
het moeilijkste punt heen was. De op
lossing van de financiële moeilijkheden
ilde hij aan een internationaal lichaam
an financiers opdragen, aan de Wereld
bank b.v. Het leek volgens hem alsof
het financiële vraagstuk de conferentie
uiteen zou doen spatten, dodh de inter
nationale wereld zal geen mislukking
toelaten. Voorts beweerde hij dat de
kosten der verzorging van Nederlandse
onderdanen na de oorlog met Japan eer
milliard gulden zouden hebben bedra-
en dat dit geld ten onrechte ten laste
Indonesië is gebracht. (Een nuchter
idee: dan mogen die Nederlandse onder
danen ook de milliarden terugeisen, die
j aan belasting hebben betaald. Red.)
Indonesië zou volgens hem goede kan-
•n op werkgelegenheid voor Nederlan
ders bieden, maar concurrentie door
vreemdelingen achtte Palar nuttig.
Koning Gustaaf van Zweden, die
met zjjn 91 jaren 's werelds oudste
monarch is, kan zijn lievelingssport,
het jagen, er nog maar niet aan ge
ven. Op een stoel wordt hij rondge
dragen tüdens de eendenjacht
Joegoslavië of Tsjechoslowa-
kije in de Veiligheidsraad
Maar geen „handel"
in candidaturen.
Naar Reuter uit Lake Success ve:
neemt, zou Joegoslavië bereid zijn de
candidatuur voor de Veiligheidsraad in
trekken, in ruil voor verzekeringen
dat het land steun zal krijgen van het
Westen tegen de Russisohe druk. De
Sowjet-delegatie zou te kennen hebben
gegeven, dat zij meer overeenstemming
tussen Bulgarije en Albanië over eer
lossing van 't Griekse vraagstuk zal
moedigen, indienTsjechoslowakije
in plaats van Joegoslavië tot de Veilig
heidsraad zal worden toegelaten. Britse
en Amerikaanse kringen zijn echter
tegen een dergelijk „handeltje".
Gesneuveld in Indonesië
De Regering maakt bekend, dat tot
Koninklijk Ned.-Ind. Leger.
Gesneuveld 18 September: Man.
soldt- 2e kl. inf. F. Sumanti.
Koninklijke Landmacht:
In de periode van 1 t/m 6 October
geen verliezen.
ACHTHOEKSRVIL
Hetgeen tegenwoordig door woning-
ruil tot stand wordt gebracht dwingt
soms tot bewondering. Zo namen wij
dezer dagen kennis van een acht-
hoeksruil, die werd voorafgegaan dooi
een mislukte vijfhoeksruil. Slechts
twee van de acht deelnemers ken
den elkaar, maar de ruil is geheel
door eigen initiatief verricht. Een
doortastend optreden was dikwijls ge
boden. Een der partijen legde op één
dag ruim 300 km af om de ontbre
kende schakel, tot stand te brengen
Om maar te zwijgen van de vele infor
maties, besprekingen, correspondentie,
telefoontjes e.d. Zonder overdrijving
zijn hierover boekdelen te schrijven,
verzekerde men ons. Om teleurstelling
te voorkomen werd met behulp var-
een rechtskundige een contract opge
maakt, inhoudende een boetebepaling
b\j niet-nakoming van f 500. Bij de ruil
waren betrokken: 1. een textieldeskui
dige in Leiden, die naar Enschede wc
verhuizen: 2. een wethouder in Ei
schede, die z.g. intern verhuisde; 3. et
bouwkundige in Enschede, die nai
Arnhem wou; 4. een vertegenwoordi
ger van de V.U.G.A. te Arnhem, die
naar Haarlem werd overgeplaatst; 5.
de chef van de advertentieafdeling van
een Haarlemse krant, die weer intern
wilde verhuizen; 6. een leraar Engels
M.O. uit Haarlem, die dringend be
hoefte had aan ruiling met Den Haag;
7. een Haagse toonkunstenaar, die zich
in Haarlem wou vestigen en 8. de
derdirecteur van een Leidse appara-
tenfabriek, die zijn woonplaats Haar
lem wou ruilen voor Leiden en hier
toe gelegenheid vond door vertrek
1!
De Kominform orakelt:
Azië moet vrij!
China een stimulans voor revoluties.
Het orgaan van de Kominform te Boe
dapest spreekt: De communistische zege
in China is een stimulans voor revoluties
in India, Birma, Indonesië. Vietnam en
andere Aziatische gebieden. In China vol
trekt zich de nederlaag van het interna
tionale imperialisme. De Aziatische ge
bieden moeten krachtige centra worden
voor de strijd om de vrijheid en onafhan
kelijkheid. Ende rode Volksrepu
bliek van China is hierbij een trouwe
steun en toeverlaat! Zegt het voort
Dr Holtrop op Amsterdamse Universiteitsdag:
Hogere prijzen zonder loonsverhoging
moeten worden aanvaard
Anders staan we opnieuw aan de vooravond
van een ramp
Aanvaardt ons volk geen stijging: der prijzen zonder compensatie door loonsver
hoging, dan zullen wij opnieuw voor de ramp staan, welke eind 1947 door de
Marshall-hulp werd afgewend. Dan zal door uitputting der buitenlandse reserves
de normale voorziening in onze levensbehoeften en grondstoffen ophouden. Ont
wrichting en werkloosheid zullen het gevolg zijn, aldus verklaarde de president
van de Nederiandsche Bank, dr M. W. Holtrop, in een rede op de derde universi
teitsdag der stedelijke universiteit te Amsterdam.
Als gunstige verschijnselen noemde hij,
dat de bedrijvigheid het peil van 1938
ruim overtreft, terwijl het herstel voort
gaat en de buitenlandse handel toe
neemt. Voorts zijn er de bevredigende
arbeidsverhoudingen, het nationaal in
komen. dat per hoofd even groot is als
in 1938, de sluitende begroting, de con
stante geldsomloop en het verbruik dat
per hoofd reeds 96 procent is van dat
Somber is echter, dat 11 procent van
het nationale inkomen gebruikt wordt
voor aflossing van schulden en credie-
ten aan Indonesië. In 2% jaar heeft Ne
derland f 1200 millioen aan buitenlands
bezit geliquideerd, voor f 1700 millioen
nieuwe buitenlandse schuld aangegaan,
voor f600 millioen zijn goud- en dollar-
Koningin legde eerste steen voor het
Curacao-paviljoen te Laren
[li „Het zou mij niet verwonderen9 als dit initiatief
navolging zou vinden99
De Koningin heeft gisteren de eerste steen gelegd voor het nieuwe Curacao-pavil-
Joen, van het Nederlands Studentensanatorium te Laren. Een grote menigte, waar
onder vele autoriteiten, had zich verzameld om de Landsvrouwe te begroeten.
zij al tentamens of examens in het sana
torium hadden gedaan. Op elke kamer
waar zij binnen ging vroeg zij of er zich
onder de studenten ook Leidenaars be
vonden. Zo men weet, heeft de Vorstin
daar ook zelf gestudeerd.
Het bezoek van de Koningin, die de
thee in het sanatorium gebruikte, duur-
drie kwartier.
Binnenkort einde van kaas-
en vleesdistributie
Zo waren er minister Rutten, een ver
tegenwoordiger van de gouverneur van
Curasao, de rectores-magnifici en vele
hoogleraren van de universiteiten, bur
gemeesters e.d. Het terrein was rondom
versierd met scheepsvlaggen. Om drie
uur kwam de Koningin aan, in gezel
schap van mej. mr H. A. Sneller.
Nadat H. M enige ogenblikken in het
sanatorium had vertoefd, begaf het ge
selschap zich naar de plaats waar de
eerste steen zou worden gelegd. Wende-
lina Beelaerts van Blokland en A'oje
Heringa kinderen van twee bestuurs
leden van de stichting boden bloemen
aan en het muziekcorps speelde het Wil
helmus.
Prof. dr G. C. Heringa hield een toe
spraak over de grote betekenis van d<
sociale verzorging der studenten. Vervol
gens nam H. M. het woord. Ook Zij
sprak over de verzorging van hen, die
door de tuberculose getroffen zijn. „Het
zou mij niet verwonderen, indien het
initiatief van het Nederlands Studenten
sanatorium in andere kringen navolging
zou vinden." Na haar toespraak legde
Koningin Juliana de steen. Het Io Vivat
besloot de plechtigheid.
De Koningin begaf zich weer naar het
hoofdgebouw, maakte een rondgang langs
de patiëntenkamers en onderhield zich
met alle zieken. Zij informeerde naa
vorderingen van 'hun studie en vroeg of
Stookt Stalin vuurtje voor
Spaanse burgeroorlog?
Deserteurs van de Russische volkspoli-
tie in de Sowjetzone van Duitsland be
weerden. dat Rusland bezig is de bur
geroorlog in Spanje weer aan te wak
keren. Geheime eenheden der volkspoli-
tie zouden het land van Franco worden
binnengesmokkeld, voorzien van wapens.
aangesproken, en voor f900
millioen aan E.C.A.-hulp genoten.
Om het gat in zijn betalingsbalans te
stoppen moet het de productie uitbrei
den en investeringen verminderen.
Alleen door vermeerdering van in
komsten „weg te belasten" en besparin
gen te beleggen in overheidsschulden
kan men de betalingsbalans verbeteren,
aldus de heer Holtrop.
Vermindering der investeringen is
ter onmogelijk, deze moeten 12 pet.
het nationale inkomen omvatten, gezien
de uitbreiding van de bevolking.
Vermindering van verbruik kan alleen
bereikt worden door prijsstijging.
Het aandeel der loon- en salaristrek
kers in het nationaal inkomen is sedert
1938 van 46.9 tot 55.8 pet. in 1947 geste
gen, aldus spr., die meende dat de grote
massa van het volk dus het verbruik kan
verlagen.
Hij wees er echter op dat het netto
reële inkomen van beambten sterk ge-
Overvloedige oogst in N.O.-polder
Alle graan kon niet in de scharen
De oogst in de Noordoostpolder is
jaar zeer gunstig verlopen. Bij een
de magazijnen in Luttelgeest werd zoveel
graan aangevoerd, dat alles onmogelijk
in de schuren kon worden geborgen. Het
overige (10.000 zakken) moest in tenten
worden opgeslagen. Ook de aardappel
en bietenoogst verloopt gunstig.
Amerikaanse amokmaker
ontoerekenbaar
Howard Unruh, de 28-jarige Ameri
kaanse oud-strijder, die een maand gele
den in Camden (New-Jersey) amok
maakte en dertien mensen van het leven
beroofde, is gisteren ontoerekenbaar ver
klaard. Hij zal dus niet wegens moord
terecht behoeven te staan.
Tarieven stucadoors
I6V2 pet omhoog
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt, heeft het college van rijksbe
middelaars zyn goedkeuring gehecht aar
verhoging van de tarieven voor stu;
cadoors in de volkswoningbouw met 16',£
procent.
Hiermee vervalt' de onlangs gepubli
ceerde voorlopige verhoging met 7 pet.
is een belangrijke verbetering, die
veel onderhandelen tot stand is geko-
n. Tijdmetingen hebben uitgejwezen
dat de tot nog toe bestaande tarieven te
laag waren. Daar de aard van de utili-
teits- en andere werken onderling te
veel verschilt, kan alleen voor de volks
woningbouw een uniforme regeling
den getroffen. Voor elk werk apart kan
tariefsverhoging worden aangevraagd.
Vijf kinderen ziek door bedorven
Vijf kinderen vertonen in Zuilen
moedelijk door het eten van ondeugde
lijke kaas ernstige vergiftigingsverschijn
selen. De politie heeft de klanten van
een bepaalde kruidenier gewaarschuwd,
de gekochte kaas niet te nuttigen.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat
bij de betreffende handelaar één kaas
bedorven moet zijn geweest. Vreed ge
noeg hebben zich bij geen enkele vol
wassene vergiftigingsverschijnselen voor
gedaan. De kinderen, die van 2 tot 6
jaar oud zijn, werden naar het stads- en
acad. ziekenhuis van Utrecht overge
bracht en maken het redelijk.
Het restant van de kaas is voor nader
onderzoek in beslag genomen.
Rapport Franeker gereed
ANP meldt uit New Delhi, dat de re
gering van India aan Nederland een af
sdhrift heeft gestuurd van het rapport
,over het onderzoek naar de ramp v:
Franeker.
De Nederlandse regering had namelijk
verklaard dat zy vóór dè publicatie het
rapport wilde zien.
Daarom verwacht men, dat de publi
catie pas in de eerste week van Novem
ber a s. zal geschieden.
Slachtoffer van tramongeluk
overleden
De 51-jarige M. Witte uit Rotterdam,
die ernstig werd gewond bij de tram
botsing tussen Heenvliert en Zwartewaal,
is gisteren overleden. De enorme schade
was pas in de loop van de dag hersteld.
Exemplaren van „Mein Kampf"
waren gestolen
Over het in beslag nemen van 2500
exemplaren van „Mein Kampf" by eer
boekhandelaar in Breda, waarover wé
gisteren in een deel onzer edities bericht
ten, wordt ook gemeld dat de gearres
teerde handelaar Van R. de boeken kort
r.a de bevrijding heeft gekocht voor
lage prijs en dat later is gebleken, dat
zij van een gestolen voorraad afkomstig
waren. De eigenaar van de Amsterdamse
uitgeverij, die onlangs uit een detine-
ringskamp is ontslagen, ontdekte een en
ander. Een deel van zijn boeken is in
Breda terecht gekomen. Er stonden enige
exemplaren in de etalage.
Blaffende honden.
Oost-Duitse Republiek is uitgeroepen
en Grotewohl wordt eerste minister
Een eigen (lijdens)-weg voor 20 millioen Sowjet-
onderhorigen ingeslagen
TJET NA-OORLOGSE DUITSLAND is thans een hopeloos gespleten land gewor
den met twee regeringen en twee hoofdsteden. Reagerend op de vorming van
een Westduitse regering te Bonn, riepen de Russen in de Oostelijke sector van
Berlijn een eigen regering in het leven, die voor de 20 millioen Duitsers in de
Russische zone zal optreden. Dit bewind beweert nu het gehele land te vertegen
woordigen, zonder echter ooit van de kiezers hierv an het bewijs gekregen te heb
ben. Door de Russische sector van Berlijn als haar zetel te kiezen, heeft de rode
regering getracht op de Duitse, nationalistische geest te speculeren en politieke
winst te maken. Een uit twintig punten bestaand manifest werd aangenomen,
waaruit duidelijk blijkt, dat Oost-Duitsland voortaan nauw verbonden zal zijn
met het Kominform-blok.
Voorts werd een constitutie, geba- melde Tweede Kamer werd Johannes
seerd op de communistische leer
kracht verklaard en een regering ge
vormd, bestaande uit een premier, drie
vice-premiers en veertien ministers. Dit
alles werd in één middag bereikt door de
Volksraad, waarin 400 leden zitting heb
ben. De Raad benoemde zichzelf tot
Tweede Kamer met wetgevende macht
en maakte bekend, dat het Russische
militaire bestuur a.s. Dinsdag een bijzon
dere verklaring zal afleggen in antwoord
op het verzoek van Duitsland om zelf
bestuur en souvereiniteit.
Tot voorzitter van de, hier boven ver-
Hippopotamus
„Toen ik voor 't eerst door Blijdorp hipte
verlangde ik al naar Egypte
wij zeggen nog dit is geen stijl
geef ons die goeie ouwe Nijl"
Naar wij vernemen is. in verband met
de moeilijkheden, die rezen bij de uit-
van kaas als gevolg van de te
lage kaasprijzen een vierde van de
gehele voorraad geblokkeerd voor ex
port.
Deze maatregel is deze week van
kracht geworden. Zowel producenten als
handelaars moeten dus Vvan hun pro
ductie c.q. aankopen voor uitvoer ter
beschikking houden.
In aansluiting op het bovenstaande
irnemen wij nog, dat er een verplichte
levering voor een deel der kaasproduc
tie is ingevoerd.
Deze dient te geschieden bij het com
merciële lichaam van de Bedrijfschap of
het In- en Verkoopbureau voor Zuivel
producten, tegen een, door het Bedrijf
schap vast te stellen prijs.
Een uitzondering wordt slechts toege
staan voor hen, d'ie kunnen aantonen,
dat zij de kaas langs de gewone weg ter
beschikking van de consument stellen
tegen de normale prijs.
Omtrent het opheffen van de kaas
distributie waarmee samenhangt het
verdwijnen van de vleesrantsoenering
vernemen wjj nog. dat men haar in de
loop van de komende week verwacht.
Er zal nJ. over beslist worden, zodra
minister Mansholt van z(jn reis na
België en Luxemburg is teruggekeerd.
DAT het Initiabiefcomité Amsterdam
en de V.V.V. aldaar B. en W. van de
hoofdstad verzoeken de unieke verlich
ting der grachten 's zomers b.v. twes
avonden per week gedeeltelijk te ont
steken.
DAT de jaarlijkse bijdragen krachten»
de financieringsregeling woningbouw
1948 niet meer op het dep. van Weder
opbouw c.a., maar door de prov. direc
ties worden berekend.
DAT G. Benes, president-commissarl»
an de N.V. vJh Fa. Wed, J. G. Bene»
Hoogezand, 76 jaar oud, aldaar
overleden.
DAT in Didam op 47-j. leeftijd over
leed dr J. W. F, A. v. d. Berg de Bruyn,
die vandaag in Haarlem is begraven.
DAT de strijdhond FryslSn Frij
rapport 'heeft laten samenstellen i
de vraag, in hoeverre Friesland' econo
misch van het rijk afhankelijk is.
DAT in het Wildhoefplantsoen' te Bloe-
mendaal een oorlogsmonument is
huid.
DAT de Boveta op 21. 22 en 24 October
in Tiel de grootste Ned. fruittentoon-
stelling van dit jaar belooft te worden*
DAT een aantal Limburgse oud-
Buohenwalders de jaarlijkse herdenking
van hun bevrijding ditmaal in Sittard
hielden.
DAT de A'damse vertegenwoordigers
J. J. D. en W. J. de B. wegens het ver
handelen van ca. 40 000 vleesbonnen en
-coupures door de bijz. econ. politie
rechter elk tot 4 mnd. werden veroor
deeld en de koper, de eigenaar van een
broodjeswinkel F. H. F., tot één maand.
DAT de uitgestelde tentoonstelling van
het Brabantse edel-ambaoht van 12 t m
20 November in Den Bosch zal worden
gehouden.
DAT wethouder M. G. W. van Soest-
bergen. loco-burg. van Den Bosch, 54 J
oud aldaar is overleden.
DAT de muizenplaag zich van de N.O.-
Polder met grote snelheid' uitbreidt ovei
heel Z.W. Friesland en er soms nesten
met 22 jongen worden gevonden.
DAT in tegenwoordigheid van de
Comm. der Koningin het gerestaureerde
raadhuis van Dinteloord in gebruik is
genomen.
DAT minister In 't Veld met enkele
deskundigen gisteren Bruinisse heeft be
zocht en men zeer tevreden was over di
wederopbouw.
DAT de RAF.-Central Band haar
:rste tournée op het vasteland van
Europa deze maand in ons land maakt
an t.b.v. het Van Weerden Poelmanfond»
in tien plaatsen zal concerteren.
DAT generaal Kruis op IS October
het vrijwilligers-opleidingscentrum in de
Willem de Zwijgerkazerne te Wezep zal
openen.
DAT in A'dam is opgericht de stich
ting Trustibeheer (bestuurder H. S. v. d-
Werff) om de ontwikkeling van het ver
mogensbeheer onder bewind en trus*
verband te bevorderen.
DAT het Noorse ms. Ingrid (10.000 ton)
op de Westerschelde machineschade op
liep en vermoedelijk in Vlissingen zal
worden gerepareerd.
DAT Maandag in de hogere P.T-T--
sohool te Wassenaar de commission
executive et de liaison van de Wereld
postvereniging bijeen komt, ter bespre
king van de herziening van de akten
der vereniging.
DAT in A'dam een Ned. afd. van de
Internationale democratische Juristenor
ganisatie is opgericht met als voorzitter
mr dr Benno J. Stokvis en als secreta
resse mej mr C. F. S E. Enthoven, bei
den te A'dam.
Dieckmann. lid van de liberaal-democra
tische partij gekozen. Dieckmann
klaarde, dat de onder communistische
leiding staande. Socialistische Eenheids
partij, SE.D,, die de sterkste partij in d<
Kamer is, Otto Grotewohl candidaat stelt
voor de functie van minister-president
der Oostelijke regering. Grotewohl zal
nog tijdens het weekeinde een regering
vormen, die hij dan as. Woensdag aan de
Kamer zal presenteren.
Met de algemene verkiezingen maakt
men blijkbaar niet veel -haast, want Pieck,
de voorzitter van de SED hield een rede.
waarin hij aankondigde, dat eerst 't vol
gende jaar October de verkiezingen zul
len worden gehouden. „Over democratie
gesprokenMet algemene stemmen
werd een manifest goedgekeurd,
de eisen van het nationale front" zijn
opgenomen als: opheffing van de West-
Duitse staat, nietigverklaring van hel
Ruhr-statuut en terugtrekking der bezet
tingstroepen. Verder natuurlijk: Weg met
het Atlantisch Pact. de oorlogsstokers
dienst van het Amerikaanse imperialisme
etc., etc. Het is alles het oude liedje
Russisch garnizoen uit Berlijn
Uit Duitse bron verluidt, dat het ge
hele Sowjet-Russische garnizoen van
Oost-Berlijn in de loop van de volgende
week zal worden teruggetrokken. Reeds
wordt een aanvang gemaakt met de ont
ruiming van het gebouw, waarin de Rus
sische centrale Kommandantura was on
dergebracht. Men blaast de Sowjet-trom-
pet: Het historische uur is aangebroken
en een eigen (lijdens)-weg wordt in
geslagen! Een van de eervolste taken
van de nieuwe Duitse regering zal zijn,
de Oder-Neisse-grens als de vredesgrens
te erkennen. De gebieden, die
len waren afgestaan, worden dus niet
teruggeëist.
Vanzelfsprekend komt het Westen te
gen dit alles in het geweer. Adenauer, de
Bondskanselier, zei met nadruk, dat de
nieuwe Oost-Duitse Republiek geen wet
telijke basis heeft. Prof. Reuter, de bur
gemeester van West-Berlijn, ensceneert
protest-demonstraties, want Berlijn moet
binnen de West-Duitse republiek blijven,
vrye verkiezingen en een democratisch
Duitsland in een vreedzaam Europa.
Uiterst rechtse partijen willen als
volkslied van de Bondsrepubliek het
„Deutschland über alles" herstellen. Het
nationaal bewustzijn vertoont een hausse!
De Westelijke pers te Berlijn noemt de
vorming van de Oostelijke republiek
schandelijke vertoning, holle de
mocratie, Moskou's Quislingregering.
Alles lykt hier meer op een terechtstel
ling dan op het historisch begin van een
nieuw tijdperk.
Auriol op zoek naar een kabinets
formateur
President Auriol polst nog steeds, i
een 'kabinetsformateur werd nog niet
aangewezen. Er zijn echter tekenen, dat
de druk van de zijde der georganiseerde
arbeiders bij de onderhandelingen over
een nieuwe regering is toegenomen. Het
anti-communistische vakverbond ..Force
Ouvrière", heeft geweigerd een gemeen
schappelijke actie voor het verkrijgen
hogere lonen te voeren met de
CGT. (Algemeen vakverbond). Hierin
hebben de communisten de meerderheid.
Het Katholieke vakverbond gaat met de
CGT samen.
Niet onbedenkelijk
Voor staatssecretaris Van der Grin
ten, die gisteren in de Tweede
Kamer het wetsontwerp op de Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie had te
verdedigen, willen wij hopen, dat ook
hij weinig bevredigd zal zijn over de
gang van zaken. Indien dat werkelijk het
geval is, moge hij tevens bedenken, dat
het gemakkelijk anders en beter had
gekund en dat hij het grotendeels aan
zich zelf heeft te danken dat het is ge
gaan zoals het is gegaan.
De gang van zaken was ook daarom
onbevredigend omdat de argumentatie
de staatssecretaris er somtijds een
van een merkwaardige, ja zelfs be
denkelijke soort.
i een gegeven ogenblik was de vraag
de orde. of de grondwet het voor
schrijft. dat er een wet nodig is voor de
instelling van bedrijfschappen. De min
derheid is van oordeel, dat de taal der
grondwet in dit opzicht afdoende dui
delijk is en dat dit inderdaad het geval
is. Mocht het beter zijn, dat deze belem
mering uit de weg wordt geruimd (het
tussen in het geheel niet een belem
mering) dan dan moet men de hand niet
gaan lichten met de Grondwet door deze
geforceerde interpretatie of uitleg te
geven. Maar dan moet men de Grondwet
vijzïgen. Zulk een behandeling is men
toch wel aan de Grondwet verplicht
Wat zei nu de staatssecretaris? Dat
Regering en parlement zelf mogen uit
maken. of een wet in strijd is met de
Grondwet. Komen zij tot dc conclusie
dat dit niet het géval is. dan is daar
mede de minderheid van haar gewetens
bezwaren bevrijd en kan ook zij met de
wet instemmen.
Behoeft het betoog, dat door zulk een
redenering de verontwaardiging hevig
en hoog oplaaide? Waar blijft men dan
met de eigen verantwoordelijkheden der
Kamerleden, zoals deze ook uitkomt in
de door hen afgelegde eed?
Nee. een hoogtijdag in ons politieke
leven was het gisteren bepaald niet.
Geen hoogtijdag
Voor wat het eerste deel der open-
bare behandeling betreft, dat op
gisteren viel. heeft de bespreking van
het omvangrijke wetsontwerp op de Pu
bliekrechtelijke Bedrijfsorganisatie in
de Tweede Kamer op enkele belangrijke
punten niet tot bevredigende resultaten
geleid.
Dit is stellig te betreuren. Het is daar
om te betreuren, omdat de P.B.O., pro
duct van langzame groei, het in de ko
mende tijd nog meer dan ooit van aller
steun en medewerking zal moeten heb-
Nu waren er op enkele punten ver
schillen in inzicht. Maar ook over de be
tekenis van die verschillen werd ver
schillend geoordeeld. De meerderheid
vond die verschillen maar erg onbelang
rijk. Prof. Romme, die toch van dit on
derwerp het zijne wel afweet, sprak bij
een van deze punten het onomwonden
uit, dat hij het principiële onderscheid
niet kon ontdekken.
Hoezeer te betreuren was het daarom,
dat de meerderheid zich door de argumen
ten van de minderheid niet liet overtui
gen. En waar deze punten voor de min
derheid wel van betekenis waren, daar
zat er voor haar niets anders op dan
tegen te stemmen
Ditmaal ging het nog om wetsartike
len. Straks echter komt ook de wet zelf
onder de hamer en het laat zich aanzien,
dat diezelfde minderheid dan ook tegen
de wet zal moeten stemmen, waarin de
punten welke zy onjuist aoht, zijn bly-
ven liggen.
Het allermeest is dit te betreuren, om
dat het is gisteren nog eens duidelijk
gebleken ook de minderheid met de
gedachte van Publiekrechtelijke Be
drijfsorganisatie instemt. Het stelt wel
zeer teleur, wanneer men jaar en dag
deze idee heeft voorgestaan en verde
digd. en dan toch tegen het wetsontwerp,
waarin dit idee moet zijn neergelegd,
moet stemmen. Alleen en uitsluitend om
dat een politieke meerderheid met de
gewetensbezwaren van een minderheid
geen rekening wenst te houden, gewe
tensbezwaren die de gedachte van Pu
bliekrechtelijke Bedrijfsorganisatie zelf
volkomen onverlet laten.
Omdat het zo is gegaan, daarom kon
de dag van gisteren voor ons geen hoog
tijdag zijn in het parlementaire leven
van ons land. maar was het voor de
Regering en haar volgelingen een dag
van gemiste kansen.
Ook Amerikaanse ambassadeurs
van het Westen vergaderen
Behalve de zeven Amerikaanse am
bassadeurs uit Oost-Europese landen, die
op 24 en 25 Oct. te Londen bijeenkomen.
de „IJzeren Gordijn-conferentie,
zullen ook de Amerikaanse diplomatieke
vertegenwoordigers bij de West-Euro-
pese landen een vergadering houden en
wel in Parijs. Ook daar zal de te voe
ren politiek t.o.v. Rusland het onderwerp
van gesprek zijn. terwijl ook de alge
mene politiek in Europa zal worden be
sproken.
WEERBERICHT
Plaatselijk enkele regenbuien
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Vannacht nog hier en daar mist. Overi
gens geleidelijk toenemende bewolking.
Morgen overdag meest zwaar bewolkt
met plaatselijk enkele regenbuien. Meest
zwakke wind aanvankelijk uit richtin
gen tussen Oost en Zuid. later uit uiteen
lopende richtingen. Weinig verandering
in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN.
Zondag 9 October. Zon op 6.53. onder
18.01: Maan qp 18.32. onder 9.27 uur.
Maandag 10 October. Zon op 6.55,
onder 17.58; Maan op 18.49, onder 10 42
15 October L-K.
