Staatssecretaris weet opposanten
niet te overtuigen
helde/e anus
Kiezen
Delen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
5
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1949
Tweede Kamer behandelt wetsontwerp P.B.O. tot
nog toe zeer vlot
De Tweede Kamer is er tot dusverre in geslaagd het wetsontwerp Publiekrechte
lijke Bedrijfsorganisatie in een zeer vlot tempo te behandelen. Gisteren beant
woordden minister Van den Brink en mr Van der Grinten ln eerste Instantie de
gemaakte opmerkingen, kregen negen leden het woord voor hun replieken, waar
na met een tweede beantwoording door minister en staatssecretaris de algemene
beschouwingen besloten werden. Gevolg van deze gang van zaken was, dat de
leden een gerantsoeneerde spreektijd van slechts tien minuten kregen.
De heer J. Schouten had tevoren reeds
verklaard, dat hij veel meer tijd nodig
had en werd zelfs een beetje revolution-
nair, toen de voorzitter hem na herhaalde
aanmaning tot spoed, tenslotte het woord
ontnam.
Vandaag zou de Kamer stemmen over
een door de heer Stapelkamp ingediende
motie om daarna het ontwerp artikelsge
wijs te gaan bezien. Aan amendementen
zal het daarbij ongetwijfeld niet ontbre
ken.
Zoals we gisteren in een deel
edities reeds schreven, begon minister
Van den Brink met het wetsontwerp te
plaatsen in het kader van de door de re
gering te voeren economische politiek.
Voor het uitvoeren van onze 2
porttaak en de handhaving en vergroting
van de werkgelegenheid is het nodig, dat
het productieapparaat zijn efficiency her
wint en daarom moet de overheid niet
langer het bedrijfsleven wikkelen in eer
netwerk van voorschriften in allerlei de
tail-kwesties. aldus de minister. Deze taak
wordt daarom overgedragen aan zelfstan
dige. hoewel niet onafhankelijke, organen
van het bedrijfsleven.
De bewindsman was niets te spreken
over het adres van negen hoogleraren in
de staathuishoudkunde, dat verleden week
bij de Kamer ingediend werd. Volgens
hem is een groot deel van de daarin c
wikkelde bezwaren slechts ingege'
door een onjuiste interpretatie van
wetsontwerp.
Volgens de minister is er geen sprake
van, dat de PBO de samenwerking op
economisch gebied in Benelux-verband
bemoeilijken zal. Bedrijfsorganisatie
geen graad van ordening, maar slechts
een bepaalde manier. Het is niet noodza
kelijk, dat deze manier bij de Benelux-
partners hetzelfde is.
Mr van der Grinten begon zijn beant
woording met de kwestie van de over
heidsinvloed te bezien. Uit het feit. dat
de ene helft der sprekers deze te groot
en de andere ze te klein acht, concludeer
de hij. dat de regering dus wel de gul
den middenweg bewandeld zou hebben.
Bij de replieken bleek, dat dhr. Neder-
horst (Arb.) het hier helemaal niet mee
eens was, evenmin trouwens als de heer
Wel ter met 's ministers beschouwingen
over de Benelux.
De staatssecretaris kon de grote be
zwaren van de heren Schouten, Stapel
kamp en Korthals tegen de regerings
waarnemers in de bedrijfschappen niel
begrijpen. Deze mensen hebben immen
geen medebeslissende stem en zitten daar
voornamelijk om het bedrijfsleven zo veel
mogelijk van advies te dienen.
Wat de instelling van bedrijfschappen
bij Alg. Maatregel van Bestuur betreft,
dit is volgens de staatssecretaris absoluut
niet in strijd met de grondwet. Volgens
hem geldt het hier wetgeving in materiële
zin en daarbij is delegatie van bevoegd
heid steeds mogelijk. Wat de practisohe
bezwaren tegen deze gang van zaken be
treft, de raamwet geeft de Staten-Gene-
raal alle gelegenheid over de bedrijfs-
schappen te oordelen en mr Van der
Grinten kon niet begrijpen, waarom zij
nu met de instelling van elk bedrijfschap
afzonderlijk nog bemoeienis wil hebben.
Zoals we reeds schreven somt de raam
wet echter alleen het maximum van de
te verlenen bevoegdheden op en in de dis
cussies was duidelijk gebleken, dat som
mige leden gaarne een stem in het kapit
tel wilden hebben over de vraag, welke
bevoegdheden een bepaald bedrijfschap
hebben moet.
Zowel de heer Schouten als de heer
Oud bleken dan ook bij de replieken nog
allesbehalve overtuigd, zowel wat de prin-
piële als wat de practische kant van dit
vraagstuk betreft.
De heren Suurhoff (Arb.) en St;
kamp (AR) namen geen genoegen met
de door de staatssecr. aangevoerde motie
ven om de productschappen niet zon
der uitzondering paritair samen te stellen.
Laatstgen- wilde, niet alleen paritaire
samenstelling in alle bedrijfsorganen voor
wat betreft de werkgevers en de werkne-
mersgroepen, maar ook pariteit in de ver
schillende levensrichtingen.
Het grootste bezwaar van de heer Sta
pelkamp tegen dit ontwerp bleef echter
het feit. dat de kwestie der Onderne
mingsraden er uit was gelicht om bij af
zonderlijk ontwerp behandeld te worden
Mr van der Grinten gaf als motief hier
voor op, dat deze lichamen in een geheel
andere sfeer liggen dan de bedrijfsorga
nen, n.l. in die der ondern. Volgens hem
was in het wetsontwerp Ondernemingsra
den voor voldoende verbinding met de
PBO gezorgd.
De heer Stapelkamp achtte dit een ver
minking van het onderhavige wetsont
werp zijn bezwaren culmineerden in een
'aarbij de regering wordt ver
zocht de wettelijke regeling van de On
dernemingsraden alsnog op te neme
de wettelijke regeling van de PBO
deze motie gestemd worden.
"GLOBE"
.SNIPPERS.
De vroede vaderen van Singapore heb
ben een beroep gedaan op hun medebur
gers om op te houden de stoep van het
stadhuis te verontreinigen met hun betel-
pruimspeeksel. De rode vlekken kunnen
nl. niet uit de stenen verwijderd worden.
In Cairo waren twee mannen bezig met
het fouilleren van voorbijgangers. Zij ver
klaarden van de politieke politie te zijn.
Een passerende rechercheur wist echter
beter. Hij arresteerde het tweetal. Ze
n twee zeer beruchte zakkenrollers,
en nieuwe methode van werken aan
het proberen waren. In de Amerikaanse
bioscopen wordt per jaar voor ongeveer
500 millioen dollar aan suikerwerk, ge
pofte mais en andere snoeperijen
kocht. Twee jonge Amerikanen.
maanden geleden door de Russen
bij Helmstedt gevangen gezet waren, om
dat zij op 28 Juli op hun fietsen de Rus
sische zone zonder vergunning binnen
reden. zijn gisteren vrijgelaten. Zij zullen
met hun ouders naar de V.S. terugkeren.
De Parijse politie heeft 16 jonge volge
lingen van wereldburger Garry Davis
arresteerd, die een demonstratie hielden
zijn vrijlating. Davis zelf is thans
opgesloten in de Santé-gevangenis. Op 4
October zal hij terecht moeten staan, om
dat hij het de Franse politie te lastig
maakte door zijn demonstraties bij de
Cherche Midi-gevangenis, waar de dienst,
weigeraar Jean Moreau wordt vastgehou
den. Vandaag loopt het ultimatum af.
dat de Siciliaanse bandietenkoning Sal-
vatore Giuliano de Italiaanse regering
drie weken geleden zond. Giuliano heeft
gedreigd een groot offensielf tegen de po-
litietroepen te zullen beginnen, indien de
regering dit ultimatum zou verwerpen.
De bandiet heeft een volksstemming ge-
over het onafhankelijk maken val
Sicilië. Ook wilde hij, dat men de Sici-
lianen zou laten uitmaken of hij een ban
diet, dan wel een nationale held is. T<
New York is een 33 jaar oude gramofoon.
plaat gevonden van de tenor Enrico Ca-
•uso. Hij zingt op deze opname de aria
.Vecchia Zimarra" uit Puccini's „Lï
Bohème" in de bassleutel. In Albanië ii
de leerplicht ingesteld voor alle analfabe.
an 12 tot 40 jaar.
Kerk en School
Beroepingsicerk
Ned Herv. Kerk. Beroepen: te Bruchem
en Kerkwijk J. J. Poot te Bprneveld;
Zunderdorp Jac. v. d. Wiel, cand. te
Noordwjjk aan Zee; te Rijnsburg
K. H. J. Burgy) M. C. Groenewoud te
Heemse; te EppenhuizenZandgweer J-
Feunekes, Indisch pred. te Hoorn.
Aangenomen; naar Giessen-Nieuwkerk
A. Luteyn te Loenen a/d Vecht;
Numansdorp W. van Griethuyzen te Sint
Annaland; naar Berlicum (N.-Br.) A. M.
Brouwer, legerpred. te Leiden.
Bedankt: voor Voorthuizen (2e pred.-
pl.), H. N. van Hensbergen te Schalk
wijk.
Herenigingspogingen op Hogeschooldag
in Kampen besproken
Zevenduizend bezoekers in vijf gebouwen
(Van een onzer verslaggevers).
Zeven duizend mensen hebben gisteren
de Theologische Hogeschooldag van de
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.) in Kampen
id. In de Nieuwe Kerk werden
dubbele samenkomsten gehouden en ver-
r bijeenkomsten in de Broe-
derkerk, de Bovenkerk, het kerkgebouw
de Geref. gemeente en de Stadsge
hoorzaal. Bijna 150 autobussen stonden op
de Burgwal geparkeerd. Dinsdagavond
de Nieuwe Kerk een bidstond ge
houden, waarvoor een dermate grote be
langstelling bestond, dat de kerkgangera
tot in de portalen stonden. Vele Kampe-
hadden zelfs een stoel meege-
In de Nieuwe Kerk wees ds D. v. Dijk
zijn openingswoord op de bedreiging,
die merkbaar is van het werk des Heren
drie jaar geleden. De hogeschool is
symbool van de vrijgemaakte kerken
n deze feestviering wordt beleden dat
de kerk de leden lief is. Het is niet erg,
als de kerk strijden moet.
Prof. dr K. Schilder sprak over „Front
1 fronde". De „fronde" is een oppositie
partij. We vormen een front van belijders
tot zaligheid. De klein-gelovigen vrezen
dat het front het niet houden zal. Er mag
echter geen vragen zijn naar machtsver
houdingen. Ook tegen fronde-vorming
moeten wij strijden.
Prof. B. Holwerda zeide, dat de trouw
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
AALSUM 23 v Calcutta n Madras. Aardijk
28 te Antw. Agamemnon 28 te Curupai
Alcor 28 te St Vincent. Aldebaran 25
Takoradi. Aldegonda 26 v Singapore rw
Bangkok. Alderamin p 28 Brunsbuttel
Aletta 27 te Pladjoe. Algarve 28 v Panajes
n Londen. Algorba 23 te Antw Alkaid p
28 Madr. Almdijk 26 te Tampico. Alnati
p 27 Madeira. Alphacca 27 te Recife. Al-
phard 28 v Rlo de Janeiro. Alpherat 28 te
New York. Aludra 28 v Recife. AmsteldUk
p 27 Lizard. Amstelveen 26 v Bombay n
R'dam. Andijk 25 te Houston. Arendskerk
28 v Adelaide n Brisbane. Averdijk 28 v
N York n Norfolk.
BAARN 28 v Antwerpen. Bengkalis p 28 Gi
braltar. Berlage 25 v Batavia naar Hong
kong, Blitar 28 v Soerabaja n Makassar.
Boissevain 25 v Manilla n Hongkong.
Boschfontein 28 v A'dam n Antwerpen.
CASTOR 27 v Isabella da Sagua n N Or
leans. Chama 25 te Singapore. Coolhaven
25 te Casablanca. Contact 25 v Delfzijl
Kirckealdy.
Daxae 28 v Gibraltar n R'dam. Delfland
28 te Bahia. Deo Duce 28 te Kopenhagen.
Drente 28 v Port Said.
EDAM 27 te Baltimore. Eemdijk 27 v New
York n Havana. Ena 26 te Kuweit Erlnna
28 te Miri. Eeso A'dam 27 v Aruba naar
Santos.
FRISIA p 26 Holtenau.
CAASTERLAND 28 v Grimsby n Harlingen
Ganymedes 23 te Sao Luiz de Maraho
Groote Beer 27 te Soerabaja.
HAARLEM 28 v Tarafa n N York. Hecuba
28 v Paramaribo n Georgetown. Helder 22
te Curacao. Hermes 27 te Corral. Heatla
28 v Cartagena n Barranquilla. Hydra 27
v Port Arthur n Mobile.
IMPORT 27 v Lissabon n Olhao. Indrapoei
27 te Soerabaja.
KONINGSHAVEN 25 te Haifa.
LAAGKERK 27 v Abadan n R'dam. Lanj
koeas 2i te Belawan. Larenberg p 28 G
bratar. Leereum 28 te A'dam. Lekkerkerk
p 28 Casquets. Lieve Vrouwekerk 27 te
Marseille. Llssekerk 27 v Suez n Basrah.
Lombok 29 te Singora. Loosdrecht pasa 28
Finisterre Lutterkerk 28 v Alexandrië.
MAET8UYCKER 26 v Fremantle n Penang.
Marpessa 27 v Maracaibo n Curacao.
Meerkerk p 28 Vlisslngen. Melampug 27 v
Belawan Mentor 28 v Tel Aviv n Izmir.
Merwehaven 25 te Casablanca. Mlrfak p
26 Gibraltar. Mlrza 27 te Miri Mulan p
Kiel.
HET FRANSE KABINET BEREIKTE
NOG GEEN ACCOORD OVER DE
LOON-POLITIEK
Het Franse kabinet is er nog steeds
nit in geslaagd, een accoord te bereiken
over de toekomstige loonpolitiek. Voor
vandaag was weer een nieuwe kabineta-
zjtting uitgeschreven en zullen de minis
ters met hun "technische deskundigen con
fereren. Zoals reeds gemeld, zijn de Socia
listen bevreesd voor stakingen en willen
zij. zoveel mogelijk aan de eisen van de
van de vakbonden tegemoet komen. De
rechterzijde neemt nog een afwachtende
houding aan, want zij wil eerst tot 1 Jan.
aanzien, waar de gevolgen van de deva
luatie toe leiden.
NIEUW HOLLAND p 25 Thursday Isl. Nw
Amsterdam 28 te N York. Nieuw Holland
29 te Brisbane verw. Nlgeretroom 28 van
Lobito n No voredon to. Nijkerk 28 te Port
Amelia.
ODYSSEUS p 28 Finisterre Omala 27 te Am
sterdam. Oranje p 27 Kaap del Armi.
POSEIDON 27 te Curacao. Pr. J. W. Friso
p 28 Prawl Point. Prins Willem IV 26 te
Montreal.
RAND KERK 28 v P Said n O.-Afrika. Roelf
28 v Gothenburg n Rouaan. Rijnhaven 27
te Londen. Rijnkerk 28 te Colombo.
SALATIGA 26 te S. Francisco. Sand-en burgh
Ha vi
Sibajak p 29 Finisterre, 1 te H
v Holland verw. Slamat 27 v Singapore n
Java. Soest dijk 28 te Boston. Stad Leiden
p 27 Perlm Stanvac Benakat 16 v Saigon
n Haipong. Streefkerk p 28 Gibraltar.
Stuyvesant 28 te Curacao.
THEMISTO p 27 Belle Isle. Tiberius 28 te
Trinidad. TJlbadak 38 v Cherlbon n Sema-
rang. TJisadane 24 te Manilla. TJitjalengka
26 te Saigon. Tosari 26 te Semarang.
URMAJO 28 v Methll n Paskallwik. Utrecht
p 29 Point de Galle.
VAN HEUTSZ 28 te Penang. Valerius 27 v
Batavia n Yokohama.
WAAL 27 v Maracaibo n Puerto Cabzas. Wa
terman 29 te Aden verwacht
des Heren permanent blijft, hoewel de
strijd moeilijker is dan drie jaar geleden.
De gemeenschap die ons uitstootte, aldus
spr.. heeft haar bestrijdingsmethoden ver
anderd. Over uitwerping wordt niet ge
sproken en we worden niet meer aan
God en de mensen voorgesteld als broe
ders. die bekering nodig hebben. Het
nieuwe vredesoffensief maakt wel enige
indruk, maar hoewel het voorstel tot her
eniging tot ons kwam. aldus spr.. heeft
men de nog open plaats van prof. Schil
der bezet. Prof. Holwerda sprak over
„Samenwerking met engelen". Hij wees
er op, dat in de kerk geen compromis
mogelijk is.
De andere sprekers waren: ds G.
Hagens uit Rotterdam over „Kerkhervor
ming", ds G van Dooren uit Enschede
over „Fides Querit Intellectum", ds C.
Stam van Ermelo over „Het Woord laten
werken", prof. dr H. Jager over „De
Schrift voor school en gemeente" en prof.
C. Veenhof over „Om de eenheid der
Kerk".
Dinsdag is in Kampen tevens de alge-
lene vergadering gehouden van predi
kanten der Geref. Kerken (art. 31 K.O.).
In de vac.-ds F. de Vries werd ds J. J.
Arnold van Vrouwenpolder in het be
stuur gekozen en in de vac.-ds J. Smellk
ds K. Doornbos van Wormer (secretaris).
Ds L. van Hilversum sprak over „Dordt
een blijvende aanstoot?"
AMBTSAANVAARDING PROF. Dr Ir
W T KOITER
Prof dr ir W. T. Koiter, die benoemd ls
tot hoogleraar in de toegepaste mechanics aan
de T. H. te Delft, heeft gistermiddag zijn
ambt aanvaard.
Op 66-jarige leeftijd is
overleden de bekende Herv.
predikant ds D- v. d. Most vai
emeritus-
Spük.
Ruimere schelvis aanvoer. Door de
loggers en grote schuiten wordt de laatste
dagen weer wat schelvis gevangen. Voor
de vishandel is deze schelvis-aanvoer een
goede afwisseling.
Opgericht is De Bouman's Meubel
fabrieken N.V. te Rotterdam, kapitaal
f 1.000.000, geplaatst en volgestort f 40.000
door inbrenging van „J G. Bouman Jr"
(meubelen) te Rotterdam.
Hervormde Kerk krijgt een
„Raad Pastorale Zorg"
Hierin nemen alle ouderlingen zitting
Dr C. P. Gunning uit Amsterdam, vooi
zitter van de Vereniging van Ouderlingen
in de Ned. Herv. Kerk. heeft gisteravond
op een vergadering van deze vereniging
in de classis Rotterdam een zeer belang
rijke mededeling gedaan.
Ordonnantie 14 van 't ontwerp „Ni?
Kerkorde" schept de mogelijkheid, dat
het ouderlingenambt weer kerkelijk gaat
functionneren.
Aan deze ordonnatie nu is een artikel
toegevoegd, dat spreekt van de stichting
van een „Raad voor de Pastorale Zorg'
waarin ouderlingen zitting zullen nemer
Hierdoor wordt een geheel nieuwe visie
verkregen op het ouderlingenambt
De ouderling zal zich meer doordrongen
gaan weten van het feit, dat de Kerk staat
of valt met zijn ambt.
Aan deze nieuwe „Raad voor de Pasto
rale Zorg" is belangrijke arbeid toever
trouwd, aldus dr Gunning, die verder wel
iswaar nog niet precies de taak van deze
Raad kon aangeven, maar die toch sterk
het vermoeden had, dat ook de reeds be
staande en in Hervormde kringen beken
de „Raad voor Kerk en Gezin" in dit
nieuwe lichaam zal worden opgenomen.
Verder zal op het werkprogramma ko
men te staan het verlenen van bijstand,
het bestuderen van de actuele vraagstuk
ken, het retraite-werk, de voorlichting en
het geven van leiding in de meest uitge
breide zin
Geref. godsdienstonderwijs
op openbare scholen
Voorstel herziening kerkenorde
aanvaard
(Van onze speciale verslaggever)
De Geref. Synode heeft gisteren beslo
ten verder uitbreiding te geven aan de
desbetreffende beslissing van de Synode
van Zwolle 1946 en de kerken op
wekken, waar zulks mogelijk is en w
geen afbreuk wordt gedaan aan de scho
len met de Bijbel, gebruik te maken
de door de L.O-wet geboden gelegen
heid. de kinderen der openbare lagere
scholen in kennis te brengen met c
Bijbel als enige kenbron der zaligheid.
In de discussie bleek dat sommige
bevreesd waren dat het godsdienstonder
wijs op lagere scholen afbreuk zou doen
de Christelijke. Prof dr K. Dijk. die
rapport uitbracht, wees er echter op dat
de gedachtengang zoals die in het voor
voren kwam. juist afkomstig is
uit de kringen van het Christelijk onder
wijs zelf,
Het voorstel over de herziening van
de kerkenorde, waarover wij gisteren
reeds schreven, werd na amendering
aanvaard. Vijf deputaten werden be
noemd om deze zaak voor te bereiden,
in overleg met andere kerken.
De Synode aanvaardde voorts de con
clusies van het rapport van deputaten
voor de arbeid in de IJsselmeergebieden.
de herziene conclusies van het rapport
der commissie over de geestelijke ver
zorging van doofstommen en het voor
stel om nieuwe deputaten te benoemen
voor samenspreking met de Ned. Her
vormde Kerk, welk deputaatschap zal
worden uitgebreid tot vijf personen.
Gisteravond is de Synode begonnen
met de behandeling van de voorstellen
in zake de grote-stadskerken. De be
spreking werd afgebroken daar eerst
nog beraad moet worden gepleegd over
enkele ter vergadering ingediende amen
dementen op de voorstellen van de com-
Marvas vieren lustrum met
parade, mars en revue
Zoals reed'3 gemeld, zal het Marva-
korps 31 October zijn eerste lustrum
vieren. Marva-leden en reünisten zullen
die dag. voor zover zij niet in Den Haag
wonen of gelegerd zijn, naar de Resi
dentie komen, om daar de feestelijkheden
bij te wonen. Des middags on
in de Oude Alexanderkazerne een parade
worden afgenomen, waarschijnlijk door
de schout-bij-nacht J. J L. Willinge.
commandant Zeemacht. Na een korte
mars door de stad is er een thee voor
Marva's en reünisten in de grote
Dierentuinzaal, gevolgd door een diner.
Des avonds zullen de Marva's een door
haar zelf gearrangeerde revue opvoeren.
GROSSIERS HOUDEN NIET VAN
ZULKE METHODEN
Het besluit van de Kath. Arbeidersbe
weging in Limburg, om de verkoop van
fruit zelf ter hand te nemen tegen zeer
lage prijzen, stuit op verzet, niet alleen
de detailhandelaren, maar ook van de
grossiers. Toen men hoorde, dat op de vei-
Wijlre de KAB zou aankopen,
weigerden de grossiers tot koop over te
gaan. 's Avonds werd toch verkocht, on
der voorwaarde, dat de KAB niets kreeg.
De meeste veilingen blijken zich aan
zijde van de kooplieden te scharen.
De A'damse regisseur Louis Saal-
born is uitgenodigd als gast-regisseur
aar het Chamber Theater in Tel Aviv
komen.
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
KATWIJK A/D RIJN. 28 Sept Groen-
inveilingBloemkool IA 47—56. idem I
25—49. Idem II 11—25. idem Hl 7 90—8 10.
stuks; waspeen I 6—13. idem
II 6—7, gele kool 8—8 10. rode kool 450—
kroten 5—6 50. tomaten 21—33. prin-
bonen 36—47. snijbonen 2331. groene
5—8.10. andijvie 6—8. sla 3—3 70. boe-
>ol 210—2.30. uien 11 60—12.40. koolra-
I—3.10. kervel 3—3 20. komkommers 9—
ardappelen 6-20—6 30, aUes per 100 kg;
bospeen 10—20 per 100 bos
ROELOFARENDSVEEN, 23 Sept Bloe-
lenveilingPrecose 0.18—0 40. Sept. wit 0 15
-0.29. stella 0.14—0 37. Peter Pan 0 10—0.17.
hascity 0 2O—0.36, shlrley 0.26—0.31. Gold-
fnder 0.16—0.29. asters 0.07—0.
manten wit 0 05—0.1:
lila 0.06—0 12. idem
1. TweVlo roem 0.06—0.24. t
05. blanche 0 06—0.18. utopia
Aardbei
-opsla I f
•erd:
tot doctor ln de geneeskunde op: „Bloed-
stolilng, thrombosedrelglng en thrombose".
D. van Veen. geb. te Smtlde. en tot doctor
ln de wis- en natuurkunde, op: „Capture of
Slow Neutrons by Silver. Gold and Anti
mony", H. Groendijk, geb. te Harlingen
Ir E. F. I
x>n, die benoemd ls tot hoog-
rktulgbouwkunde, zal Woens-
zijn ambt aanvaarden.
0 31—0.49 per 14 pond,
em II 1 50—9.40. andijvU
6. bloemkool 6—27. kastomaten A 22—38. id.
-45. Idem C 16—29. idem bonk 16—23.
rtomaten 16—24 per 100. kassnijbonen
6.30—7 60, prinsebonen 2 804.90. pronkbo-
en 1,20—1 90 per 10 kg. augurken gi
lem bom 2 80. idem stippel 3 70 per
RIJNSBURG. 28 Sept. Groenten
Bloemkool I 31—39, II 8—26. sla 4.
bospeen 717. selderij 1.101 80. p«
1 lO—2. prei 4 20—7 70. uien 6—12. groene
kool 5—6.80. kroten 5—7.50.
35—45.
LEIDEN. 28 Sept Grc
witte kool 410. rode kool 5 50—7 60. groene
kool 5—7. prei 8—15. kroten 5—5.50. gekookte
kroten 312, uien 480, peen 5.5017. sprui
ten 12—13. andijvie 7—10. druiven 54—74.
snijbonen 20—75. stokbonen 37—57. pronk-
bonen 12—28, stambonen 31—51. witlof 21—
60. postelein 8—19. augurken 1548. spinazie
6—21. tomaten 12—36. komkommers 11—29.
bloemkool 8—39. meloenen 12—52. sla 1.80—
14.70. perziken 8.40—13 20. peterselie 1—1.40.
selderij 2—3.10. bleekselderij 11—12, peen 6
—18. k>f I 44-60. II 21—25.
KATWIJK AAN ZEE, 28 Sept Afslag:
KW 161—98 k. KW 29—524 k, KW 2—194 k.
KW 22—60 k. KW 170—49 k.
Prijzen: volle haring grof 26.50—29 40, id.
klein 19.70. steurharing 20.46—23.20. ijle ha
ring 15—15.40.
Vangstberlchten uit volle zeeKW 865 k.
KW 83—120 k. KW 67—20 k. KW 49—20 k,
KW 20—15 k uit halve vleet. KW 33—100 k.
nog 20 netten halen. KW 147—16 k. KW 14-
4 k. KW 9—300 k. KW 3—10 k. KW 54—70 k.
KW 47—40 k. IJM 268—12 k. IJM 75—60 k.
KW 173—34 k. KW 163—8 k, KW 68—10 k.
KW 161—45 kantjea.
Geen vangst hebben: KW 138. KW 73. KW
25. KW 23. KW 14. KW 5. KW 50. KW 11
KW 130. KW 127, KW 45. KW 56.
Trawlloggers: KW 4835 k. KW 41150
KW 39—20 k. KW 6—30 k. KW 140—25
KW 123—50 k. KW 37—1400 k. KW 129—50
KW 70—30 k. KW 16—100 k, KW 14—23
IJM 283-70 k. IJM 74—60 k.
Gemiddelden: Vlaardlngen 22 k. Schev
ningen 18 k. en Katwijk 20 kantjes.
IJMUIDEN. 28 Sept. Harlngaanvoer: K
19-483 k volle h. KW 29—422 k volle h
105 k ijle h. KW 151—286 k voll<
steurh. KW 170—400 k volle h t
KW 42—172 k volle h en 374 k steurh.
IJMUIDEN, 29 Sept. 3 Stoomtr. f 33 8
IJM 117 (Prinses Beatrix) f8400, IJM
(Norma Maria) f16.900: kv IJM 11 f4260,
IJM 213 f 164. SCH 12 f 1116.
GOUDA. 29 Sept. Kaasmarkt: 237 p
le soort 1.90—1.96, 2e soort 1.84—1.89; zv
1.97—2.05; extra zware 2.17; handel kali
„Laten we Nw-Guinea niet verliezen
op de Ronde Tafel-conferentie"
In Den Haag vergaderden de samenwerkende
Indische organisaties
(Van een onzer verslaggevers)
Er is een orkaan op komst, een cultuuratorm van ongekende omvang. In Indonesië
heerst de opvatting, dat het eens zo ver zal komen, dat men vechtende Priok zal
moeten bereiken. Anderen houden rekening met een herhaling der Japanse periode
zonder hoop op bevrijding. Wees gij de voorlichters van ons volk, het gaat om
het bestaan van honderdduizenden Nederlanders ln Indonesië en millioenen loyale
Indonesiërs.
toe, dat nationaliteitsverandering slechts
een formaliteit is. Is het dan zo gemak
kelijk een andere vlag te hebben, andere
feestdagen, waarop men gedenken zal
hoe duizenden zijn afgeslacht. Boven
dien. men is dan de bescherming van
Nederland kwijt, aldus spr., die er op
wees hoe men om zijn Nederlandse cul
tuur en godsdienst een getekende is.
Een beteire oplossing achtte hij een
dubbel staatsburgerschap waarbij de
Nederlander in Indonesië gelijke rechten
zal hebben als de Indonesiër in Neder
land.
Hij waarschuwde, dat men deze Rege
ring een halt moet toeroepen en dat het
roer om moet. Men moet niet zeggen:
Er is toch niets aan te doen. Het roer
i 220 k s
VOOR EEN
i. Z. J. Hasobrook
Hij kan Wim geen verwijten
ken. Maar wèl kan hij Wim prikke
lenhem kleineren, hem pla
hem overtroeven....
„En ik heb zo gedacht, Bep", gaat
Kooiman voort, „als jij tóch nog een:
zou trouwen.... 'k wist toen natuur'
lijk nog niet met wiemaar als je
zou trouwen, dan wou ik mijn grien
den verkopen, en de opbrengst er van
aan jou geven. Dat zal een dikke drie
duizend gulden worden, denk ik.
Nou?Vertel dat maar vast aan
Frits als je hem weer ziet
„Maar vader....!" roept Bep ver
rast.
Ze heeft altijd geweten dat T vader,
ondanks z'n ironie, z'n scherpte, een
zwak voor haar had. Maar duidelijker
dan nu heeft ie dat nooit laten blij
ken.... Z'n ogen twinkelen terwijl
hij haar nu aankijkt. Toch blijft z'n
mond strak, en de twee lijnen langs
die mond zijn diep ingekerfd
Waarschijnlijk ziet Wim Zwart al
leen dit laatste, en ziet hij de twinke
ling in de ogen van z'n schoonvader
niet.
Waarschijnlijk beseft Wim dan ook
niet, dat er in het aanbod opnieuw
een troef tegen hem wordt uitge
speeld.
Talloze keren heeft Kooiman Wim
aangeboden, hem met geld bij te
springen éérst toen Marie ziek lag
daarna bij haar sterven, later nog tel
kens wéér. Wim weigerde, eigenwijs
en trots als hij was
Nu gooit Kooiman het geld als
ware op tafel. Het zal dan voor Bep
wezen, zó maar als een geschenk, om
dat ze straks trouwen gaat
„Zou je dat nou wel doen, vader?
't Is heus niet nodig", zo komt Be.
het aanbod terug, tegen de tijd dat hij
vertrekken gaat.
„Zwijg!" zegt ie. ,,'k Zal zelf uit
maken wat ik doe".
„Ja, maar de anderen.Ze denkt
aan haar broer Jaap', en aan haar ge
trouwde zusters, die elders wonen.
„Ben je bang dat er straks niet ge
noeg te erven valt? Maak je maar
niks ongerust hoor...."
Z'n ironie is soms meedogenloos
hard. Je moet 'm kennen, die ouwe
Kees Kooiman. Ontwikkeld is ie niet,
maar hij heeft een scherp verstand.
En een hart van goud....
XXIII.
Wat de uiterlijke omstandigheden
betreft, is alles nu weer net eender
als vroeger. Bijna zou je denken, dat
de afgelopen maanden eigenlijk maar
verloren tijd zijn geweest
Iedere Zondagmorgen klinkt het
gebimbam van de klok, hoog in de
oude toren, over het dorp. Wie weet
hoeveel tientallen jaren die klok dat
geluid al laat horenWie weet,
hoeveel eeuwen de toren al neerziet
op de mensen, die leven aan zijn
voet.... Het lijkt wel of er heus niet
z'n bureau, zodat ie het vinden zal
bij zijn thuiskomst. Maar ze is hele
maal niet gerust. Ze wou. dat ze hem
de ongetwijfeld diepe, schokkende
teleurstelling besparen kon
Schijnbaar op haar gemak, maar
innerlijk verre van rustig zit Bep
iddags sokken te stoppen, als ze
de voetstappen van Wim hoort op het
zijn opgewekte stem. Hij
brengt iemand mee. Het blijkt weer
juffrouw van Maasdam te wezen, met
wie hij, buiten reeds, zulke opgewekte
woorden wisselde. Druk, schertsend
lachend, komen ze samen naar
binnen.
Uitbundig steekt Wim groetend z'n
m omhoog en roept: „Hallo!
Daar zijn we weer! Dag Bep, trou-
huisbewaarsterl.Dag Loesl Dag
zo veel bijzonders plaats vindt in het
leven van die mensen. Ze maken plan
nen, en ze maken vergissingen, ze
twisten, en ze sluiten weer vrede.
t»jte veranderingen vinden er maai
zelden plaats.
't Is eigenlijk net als met het wa
ter van de Vliet na windstille
dagen kan het ineens gaan stormen,
en dan golft en dan klotst het water
vervaarlijk. Maar een paar dagen
later is er niets meer aan de hand
de waterspiegel is weer glad en effen
als tevoren
Evenals vroeger, gaat Bep nu weer
twee avonden in de week naar d'r
vrijer. Ze is al een beetje aan dit
woord gewend geraakt, ze kan er nu
om glimlachen, als Wim het zegt
Evenals vroeger ook, is Wim voort
durend vervuld van z'n plannen wat Tineke!"
betreft het schrijven. Hy heeft een Tegen de Juffrouw: „Kom,
artikeltje geschreven over het ver- ergens zitten, en rust je zult wel
wennen van kinderen. Hij heeft het jvermoeid zijn van deze zware dag.."
gezonden naar de redactie van het „Hou toch op, malle", lacht de juf- I
blad, dat Bep indertijd heeft gekocht frouw, ,,'t lykt wel, of je een van die
op de dag, toen ze zo dwaas was plechtige gedichten van Vondel staat1
te denken, dat ze het dorp ontvluch- voor te dragen.."
ten moest.. „Vondel?" zegt hij, en er schijnt
Het artikel is aangenomen ook. 't Is hem daarbij iets te binnen te schie-
zijn eerste succes. ten „Je brengt me op een idee, zeg!
Voorlopig nog zyn enige- i Ik ga es een stukje over Vondel
Na vele weken komt er eindelijk schrijven 1 De grote dichter in de
bericht van de uitgever, aan wie hij kleine kousenwinkel.."
zijn jongensverhaal heeft gestuurd. I „Ah, dat kun je niet.." zegt de juf-
De postbode komt onder schooltijd, frouw ongelovig,
en het is Bep die aanneemt wat hij „Waarom niet? 'k Voel er wel wat
overhandigt. Een pakket Het for- voor. En ik geloof dat ik het doe óók
maat ervan komt precies overeen .De laatste dagen heb ik een arti-
met de vorm van de schrijfblocs die keltje geschreven over Vincent van
V.im gebruikte. Dit lykt haar geeniGogh dat heb je nog niet gelezen,
goed teken. Ze opent het pakket niet, 'k Zal 't eens halen voor je..",
natuurlijk niet, ze legt het op Wim| (Wordt vervolgd).
Aldus waren de waarschuwende
woorden van de heer J. Verboom, oud
lid van het College van Gedelegeerden
van de Volksraad op de openbare
gadering der samenwerkende Indische
organisaties (omvattende o.a. de Ver
eniging Kolonisatie Nieuw Guinea, de
Nibeg, de Nieuw Guinea Nederlandse
Vrouwenbond, de Vaderlandse Club. het
Nederlands Cultureel Verbond), gi
avond in Pulchri in Den Haag.
De voorzitter de heer N. E. Nowack
verklaarde, dat deze organisaties 100.000
tot 125.000 leden tellen, ongeveer de
helft der Europese bevolking in Indo-
Ir J. H. Schijifsma wees er op. dat het
ideaal ener Nederlandse volksplanting
reeds zeer oud is en gekoesterd werd
door J. P. Coen. Hij betoogde, dat de
Nederlandse groep in Indonesië een
bied met eigen cultuur moet hebben
daarop terug te vallen, daar zij ander»
zal worden weggespoeld, en dat Nieuw-
Guinea hiervoor de aangewezen plaat:
is. Hij waarschuwde, dat Nederland it
het verleden telkens weer stamgenoten
van zich heeft doen vervreemden
Vlaanderen. Nieuw-Amsterdam, Zuid-
Afrika enz. en dat men deze fout t.a
de Indo Europeanen niet moet herha'i
Er moet dus een kern blijven, die or
cultuur in Indonesië voedt. Vervolgens
noemde spr. verschillende gezaghebben
de figuren, die een volksplanting in dc
toekomst mogelijk achten mits de zaak
gToots wordt aangepakt, terwijl ei
nog toe alleen tegenwerking was. Ook
terwille van de Iriaan (vroeger Papoea)
Nieuw-Guinea onder de Neder
landse Kroon blijven.
Men spreekt zo dikwijls van al het
belangrijke dat er op de R.T.C. te ver-
n staat, maar laat men niet verge-
we kunnen daar één belangrijk ding
verliezen, namelijk Nieuw-Guinea. Dit
te behouden voor de opvanging van ons
bevolkingsoverschot, is onze nationale
plicht, aldus spreker.
De heer Verboom wees er op dat in
Indonesië ook bij vele Indonesiërs toe
nemende zorg en verbittering heerst, ge
lijk hij ook aan H.M. de Koningin heeft
medegedeeld. Spr. schetste de gebroken
beloften aan de oorlogsslachtoffers. Spr.
wees er voorts op hoe het ontbreekt aan
voorlichting, hoewel er in Indonesië 1200
tot 1500 man werken aan de voorlich
tingsdiensten. Zo kwam de opstand in
Zuid-Borneo voor de Nederlanders als
het ware uit de lucht vallen.
Men voegt de Indische Nederlander
Ned. dames- en herenvolleybal-
ploeg verslaan de Rest
De Ned. dames-volleybalploeg met de
dames De Vries. Meulenbrugge, De Jong,
Jansen, Blits. Eijsten. v. d. Oven en Groe.
nekan versloeg gisteravond in de Dalton-
H.B.S. de Rest met 2—1 (8—15, 15—11,
157). De Ned. herenploeg met J. C. van
Zweeden, De Vries, Kaptein, Tuinman,
Blokland en v. .d Horst won van de Rest
met Hofman, Blok, Nuis, Kandou, M. H.
van Zweeden, Bakker met 32 (158,
15—5, 13—15, 12—15, 15—9). Vooral de 3e
en 4e set waren zeer spannend. De com
petitie begint over enige weken.
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM L
7.00 Nieuws. 715 Orgelconcert. 7.30 Actu
aliteiten. 7.45 Reg.voorlichtingsdienst. 8.00
Nieuws. 8.05 Causerie over Tokio. 8.20 Gram.
8.35 „Orchestre National koren en solist.
920 Gram. 9.30 Vervolg van 8.35. 1020 Buit.
verzicht 10.40 Gram 10.45 Avondoverden-
ing. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gram.
HILVERSUM II
7.10 uur Fluit en clave cimbel. 7.45 uur
ilankbeeld. 8.00 Nieuws. 8.05 Actualiteiten.
15 Radio Phllh. Orkest en solist. 9.15 „De
onderbare reis", hoorspel. 10.15 .JClss ma
ate", operette. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gr.
Wat de radio Vrijdag brengt
HILVERSUM I (301.5 m). KRO 7.00 nieuws.
15 Ochtendgymnstiek. 7.30 Gram. 7.45 Mor
gengebed en lit. kalender 8.00 Nieuws en
lerlchten. 8.15 Gram. 9.35 Schooluitzen-
10.00 Gram. 11.00 Voor de zieken. 11.40
12.00 Angelus. 12.03 Pianoconcert. 12 30
Mededelingen. 12.33 Lunchconcert. 12.55 Zon-
Kath. nieuws. 120
Metropole Orkest. 1.50 „Op de korrel".
2.00 i
i Schoc
ïzlek. 2.30 Cabare
jeugd. 5.15 Kinder
koor. 5.30 Open microfoondebat. 6.00 Amuse-
tsorkest en solist. 6.20 Actualiteiten. 6.30
r de Ned. strijdkrachten.
10 Nieuws 7 15 „Vrede-koempoelan",
klankbeeld. 7.30 ..De drie landen 7 45 Gram.
8.00 Nieuws. 8 05 De gewone man zegt er
an. 8.12 Omroepkoor en orkest en
>0 Pianovoordracht. 9.25 ..De een-
:rk". causerie. 9.35 Promenade-or-
11ste 10.15 Actualiteiten. 830 Or-
8 45 Avondgebed en lit. kalender.
11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gram.
HILVERSUM II (415 mi. VARA 7 00 Nieuwi
15 Gram. 8.00 Nieuws en weerber. 815 Gr.
50 Voor de vrouw. 9 00 Gram. VPRO 10.00
Thuis", causerie. 10.05 Morgenwijding. VARA
10 20 Gram. 10.30 Voor de vrouw 10 45 Kla-
net en plano. 11.15 Voordracht. 11.35 Gram.
00 AVRO Orgelspel. 12.30 Mededelingen.
33 Sportpraatje. 12 45 Gram. 1.00 Nieuws.
2.00 Voor de vrouw. 2 20 Solistenconcert. 3.00
Literaire causerie met voordracht. 320 Ka-
arkest. 4.00 VARA Accordeonorkest. 4.30
de jeugd. 5.00 Gram 5 20 Muzikale cau-
6.00 Nieuws. 6.15 Felicitaties. 6.40 Gram.
0 „Denk om de bocht". 7.15 Gram. 7.30
VPRO Godsdienstige causerie. 7.50 Kerkelijk
.De n
Niet
het he<
bespreking. 9.00 vara Vei
9.30 Dansmuziek 10 00 Buit.
10 40 vpro v •mi
wijding. 11""
8.05 Zang en piano.
1.35 Boek-
zoekpro gramma,
overzicht. 10.15
causerie. 10.45
BEURS VAN AMSTERDAM
Off. not. medeged. door de Ver. v. d Effectennan
S bieden laten ged. en bieden t ged. eD late
WOENSDAG 28 SEPTEMBER.
OBL1GASU8 VJt
V-K. Rott Bank „...173»,i 1701a*
NederL 1948 JlilOO^ Twentzche Bk Cl73t 171 t
Beleggingscer. 3V« 994ë R- Beleg. com. ...183 183
Nederl 47 3—31» 97^ 97V N- Am.-Ned. Hbk 60* 60
NederL 1896-'06 3 9797(« N. W Pacific Hbk 136
Nederland '37 96(« 9$A Albatros ,...199 19e
Dollarlening '47 3 94>a* 931'.* Alg. Norit A. _.319>b 319,
Investarlnga C. 97^ 974it Allan 6c Co. 62ti* 62',
Ned. 1962/64 9e-ft A dam Ballast 165T 162
n wc m™, 3(1 79Vj 79 Bergh Papier...
Spaarb. I 100 3^100% 100% Breda MadLfabr 145
Ned.-tod.l7A. 94% 94% Bronswerk125%* 134%
Buhrman M 133 132
D. R. U. 143% 142
Zuurfabr. 211% 206/
Grootboek 1946.. 07%* 96',,
Denemarken 103*
Fund. Loan 101%
War Loan 1932 3% 94
Bandoeng4 82% 80
4 87%*
Batavia
Gelderland '49 3100
Den Haag 3% 102 102
Z.-HolL 2e 18 S 99%
B. v Om Zak. 4 56* 56%
Fries-Gr HB Sf-S 100 100
HolL HS K. 3% 98%
Nat. Hyp B. 3% 99% 96%* Holl Draai
West Hyp. B. 3%101% 101%| Holl. KuMtxjjdexë
Bergh Jurg. 3% 1034k 103% tot. Gew Beton 141% 1J7
Electr. Dordt
EmbalL Houth. ..136%
Gruyter Pr. A_ -.160? 156%
Heemst 170% 169%
Hein eken 198% 195
Hero 174%
Hoek'» Mach. 268
Holland meel ns%t 114
Beton 268? 264
V.K
luuppe O. V 143% 143
reaestein rubb 162 161%
'e Scnelde (N.b.) 126 126%
choltens aardun.185
stokvis 500 156% 156
stork en Co. 142% 140%
Ver Pnarmaa - 108 107%
iissingen Katoen 236
Werkspoor 136/ 136%
Wijers309 107
Zwanenb Organ 202% 200%
Schokbeton 107
Am. Smelt C. 46} «4}
Anaconda C25%f 25%
Sethi Steal C. 79Vel 78%|
Gen Motor» C~ 60%| 60','J
int Ntekel C. - 29 28',y
Kennecott C. 45% 4S%J
St Brandt» C. 4%
U S. Steel a «7% 86%
A.N.1.E MIJ 76%
Ned.-tod Gas 88% 87%
Ntf
Cities Service C. 56*
Borsum My .158*
Cut. Handel mjj 290 285
H GOntzei116% 115
Houth. W. Pont 153 iaa%
Interna Uo
Stokvis
8% 108 tot Kunststof
1 4104% 104%* Viscose Comp. 166
U Cere 96
115%
Bataafscne 3% 103% 103'.
Kon. Petr - J% 101% 104%
Comp. WL '38 4 99 99%
Dell Spoor 3% 83% 80
Nl Spoor 17 3% 80%
Sam Joe na 4 44/
Ad. Olymp 3125% 127
A'dam '47 3—3 99f| 99%
Lever Br3% 106% 106^
»d.-tod Esc.
Bk. Zuid-Afr 1
Kondor A.X4 290
Kon. Ned. Zout 360 342
Kon. Ver Tapyt223 222%
Kon. Ketjen 133/ 176
Lettergieterij256 253
Lev Br. 4 CP 104^ 104%
Lyempf 160% 159
MJm Delft C. 135 132
Meelt N. B. O.... 253% 253%
Chem. t. Naard.175% 176%
Vreaestein Auto. 129% 132
N.-L Portland - 75 74/
Nedap 102 101%
Ned. Gist en Splr336 3311
Ned. Scheepab -.151 147
96f4 Nyma 248 247
78% Rommenh. koolz. 162*
193% Kou Droogdok...230 333
HolL Stmb. My 117
Arendsbuig 150
Besoekl138 188/
Sedep Cult My 125 120|
Mi chiels-Arnold 116% 114%
Blaauw Vrieaeev. 116
Walvlschvaart ree 119
Thomsens Hav«nbl49
160«
80* 50%
tod. Spoor- 24% 21%
N. Y Centr. C— 91 8%|
Pennsylv. C. 12% 12%
Canada Padflo C 13% 12%
Sem. Cher. A. 10% -
Voorlopig genoteerd
Alwooo reo. 48 4T%|
Vorige
Koers
ACT1SVB AANDSLKN
Banken
Kolon Bank 73
N -tod Handolab 10
N Hand My CvA 16:
Industrie
Alg Kunstt Unie 18"
Bergh en Jurg en» so?
Berkels Patent 121
Calv Delft C. v. A 1st
Centr Suiker Mij 19!
Fokker N VUegt 141
Gelder en ZoneD 15t
Hoogovens 205
Kabel/sbriek29J
Lover Br C- v. A 24.
Boboer
Amst Rubber -
Bandar Rubber
Deil-Bat Rubbor...
Sorb. Sum. Rubber
Scheepvaart
HolL-Amar. Lyn
Java-Ch. Jap. Lyn
Kon. Ned. St NA
Ko€L Piketvaart
Ned. Sch. Unie
308%
298%
2404-2
Dordtsche
Kon. Petr
Kon. Petr.
Moeara Enim
311-12J 307-6 3054-6
ider A 309
Cultuur
Ned-tod s. UnM
Ver Voret Cult -
DeU-Batavta
Dell-MU Cort
Senembah Ma
Diversen
B Uil ton 3e rubriek
Muller en Co,
146%t 163% 1634-»