5
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1949
„Wat denkt U ran de devaluatie
en haar gevolgen
Alle consequenties zijn nog niet te overzien
Wy hebben verschillende vooraanstaande en minder vooraanstaande Nederlanders
de vraag gesteld: „Wat denkt U van een eventuele Nederlandse devaluatie en wat
sullen de gevolgen zyn voor ons volk?" Hieronder treffen onze lezers de antwoor
den aan. Antwoorden, die over het algemeen getuigen van een inzicht in de nood
zakelijkheid van de getroffen maatregel, al is men over de gevolgen er van nog
niet zeker, omdat alle consequenties nog niet zyn te overzien.
H. W. TILANUS, voorzitter van de
Tweede Kamerfractie der C.-H.U.: „Het
is een moeilijk vraagstuk, omdat een en
ander nauw zal samenhangen met de
politiek op het gebied van lonen en prij
zen. Ik hoop, dat de gevolgen niet al te
diep in het volksleven zullen insnijden.
De omstandigheden zijn anders dan in
1936: toen moest de Regering hals over
kop allerlei wetsontwerpen indienen om
de gevolgen van de devaluatie op te
vangen. Ik herinner me dit nog goed.
omdat ik toen als lid van de Commissie
van Rapporteurs erg hard heb moeten
werken om alles op tijd klaar te krij
gen. De machtigingswetten van toen gel
den nu nog .zodat de Regering thans on
middellijk alles kan reguleren."
J. SCHOUTEN, voorzitter van de A.R.
Tweede Kamer-fractie:
„In de laatste tijd is van vele zijden ge
zegd, dat devaluatie niet het geneesmid
del is voor de kwalen, waarmee het
grootste gedeelte van de wereld worstelt.
Bij die opvatting sluit ik mij aan. Zij
geldt mijns inziens ook voor Nederland.
Verder is de betekenis en zijn de gevol
gen van een devaluatie niet te bepalen,
zolang niet bekend is welk Regeringsbe
leid intern en extern zal worden gevolgd.
De redevoering van Sir Stafford Cripps
heeft naar mijn mening op dit punt geen
helderheid gebracht. Onze regering heeft,
naar zij liet mededelen, de zaak nog in
beraad, zodat ook te dien aanzien op
schorting van een definitief oordeel nood
zakelijk is.
Prof dr H. J. WITTEVEEN, hoogleraar
aan de Economische Hogeschool te Rot
terdam: „De devaluatie van het pond,
waartoe na lange strijd thans eindelijk
is besloten, kan worden gezien als een
belangrijke en noodzakelijke stap in de
richting van een vrijer handelsverkeer.
Men kan niet verwachten dat met deze
stap onmiddellijk het doel van een even
wichtige betalingsbalans bij een vrij
handelsverkeer kan worden bereikt. Wel
mag men stellen, dat deze devaluatie,
waardoor de prijzen in de wereld
economie meer in overeenstemming wor
den gebracht met de werkelijke schaarste-
verhouding, een onmisbare voorwaarde is
waardoor deze ontwikkeling van hei
handelsverkeer in de richting van het
gewenste evenwicht mogelijk wordt."
Mr J. A. DE WILDE, oud-minister van
Financiën. voor de A.-R. lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal:
„Het is uitermate moeilijk, het effect
Van een devaluatie te bezien, want
niemand, ook minister Lieftinck niet,
weet wat het uiteindelijke resultaat zal
Zijn. Ik verwacht, dat de gevolgen niet
zo bar groot zullen zijn: alleen de invoer
uit de dollargebieden zal duurder wor
den. De ingevoerde goederen uit Enge
land en de andere landen, die mee de
valueren, zullen voorlopig wel niet in
prijs stijgen. De prijsstijging zal zich
niet onmiddellijk doen gevoelen, doch
slechts over enige tijd. De devaluatie is
een van de middelen om de uitvoer naar
Amerika te stimuleren. Als zodanig is
het een steun aan de plannen van minis
ter Van den Brink. Ik hoop, dat deze
steun inderdaad gevolgen heeft. Overi
gens toont dit devaluatie-besluit, hoe
enorm afhankelijk geheel West-Europa,
Engeland incluis, is geworden van Ame
rika. Engeland heeft zonder meer bak
zeil moeten halen. Welke Invloed het
feit, dat België niet devalueert, op de
Benelux zal hebben, kan ik nog niet
overzien. Over het algemeen zou ik wil
len zeggen, dat de maatregelen zullen
moeten uitlopen op een loslaten van all
deviezenbepalingen. Nu bepaalt de Reg<
ring feitelijk de koers, maar er zal wes
een tijd moeten komen, dat deze zich
zelf vindt.
te gaan, nu Engeland het deed. Dit
eenmaal het gevolg van de inter
nationale verhoudingen. Anders zou de
export stop komen te staan. Op den
duur is prijsstijging te verwachten. Het
hangt echter van de Regeringspolitiek
lonen en prijzen af, hoe dit zal
worden gevoeld. Zij staat voor het grote
probleem, hoe de compensaties moeten
worden gevonden, waardoor niet de
kleine man alleen de lasten krijgt te
dragen. In deze omstandigheden is het
bijv. de vraag, of het nog wel gewenst is,
dat de aangekondigde verhoging van de
omzetbelasting doorgaat Ik verwacht
niet zoveel van de devaluatie als middel
de export naar Amerika te stimule-
doch laten we er het beste van
hopen. Naar buiten is het een middel,
dat Nederland helpt, maar naar binnen
zal het toch wel enige pijn en moeite
veroorzaken, wanneer men bedenkt, dat
verhoging van het prijspeil met 5 a
10 pet. in de loop der komende maanden
toch wel is te verwachten."
Zowel de heer J. SCHIPPER, secreta-
s van het Christelijk Nationaal Vak
verbond als de heer H. OOSTERHUIS,
voorzitter van het N.V.V. zagen er geen
in. een persoonlijke mening mee te
delen. De vakbeweging was met de Re
gering in overleg over het beleid t.av.
lonen en prijzen Daar is nu de deva
luatie tussengekomen en voor de stand
punten kunnen worden bepaald zal een
en ander moeten worden bestudeerd.
De KOFFIE-JUFFROUW in de cafe
taria: Devaluatie? Nou dat ken d'r nog
bij. Maar de koffie kost vandaag nog tien
cent
De TIMMERMAN aan de toog: Nou
krijgen we zeker ook de derde loon-
ronde? Maar wat schiet je d'r mee op?
Straks worden de lonen misschien hoger
de goederen duurder. Zijn we weer
n ver. Een gewoon mens begrijpt er
toch niets van.
De MELKBOER: Mijn een zorg. Uitge
kleed wor je toch!
Een BAKKERSBAAS: Ik verwacht dat
weinig verandering zal komen. Ove
rigens hangt dat helemaal van de rege
ringsmaatregelen af. Als wij de tarwe uit
Amerika duurder moeten betalen, zal de
Regering wel met subsidiëringen voor de
dag moeten komen. Maar we weten nog
Een groot MELKHANDELAAR: Wij
weten nog niets. Alles hangt van de Re
gering af en die heeft haar maatregelen
natuurlijk al genomen. Alleen, wij
ten het nog niet.
In Namen deden de leden van de Ronde Tafel Conferentie nieuwe krachten
op voor de volgende ronde in de Ridderzaal. Dit zyn de heren Van Maarse-
veen en Van Royen, die als z|j over de „overbrugging" van de geschillen
gaan spreken, blijkbaar het liefst een passende omgeving uitzoeken
Het was gezellig te Namen, maar
verder weet men weinig
Er zou een oplossing zijn gevonden voor de Unie-organen
De centrale commissie van de Ronde Tafel Conferentie is gisteren reeds In
Nederland teruggekeerd. De speciale correspondent van A.N.P. verneemt, dat de
besprekingen, die zich hoofdzakelijk op het terrein van de Unie hebben bewogen,
een bevredigend verloop hebben gehad. Het resultaat zal verder door deskundigen
worden uitgewerkt en in de staatkundige commissie worden besproken. Ook het
resultaat schijnt niet onbevredigend te zqn en men zou een oplossing hebben
gevonden inzake de aard der Unie-organen.
het terras dat et
de Maas. Hiern;
A.P. meldt nog een menigte van bij
zonderheden. Zo zou Vrijdagavond de
eerste formele bijeenkomst een uur ge
duurd hebben, maar geen beslissing heb
ben gebracht, terwijl de verstandhouding
vriendelijk was.
Zaterdagmorgen zag men de gedelegeer
den in kleine groepen door het park wan
delen. Dr Drees deelde aan verslaggevers
mede, dat er niets zou worden bekend
gemaakt voordat men in Den Haag terug
was .Voor de pers geleek de bijeenkomst
een ballet met sultan Hamid II als prima
ballerina in een wit overhemd, donker
rode pullover en flanellen broek. De ge
delegeerden hingen in kleine groepjes
rond in de lounge, de bar en het park.
soms spraken zij ernstig, soms geamu
seerd. Mappen of documenten kwamen
niet te voorschijn, kopjes, glazen, siga
rettenkokers en camera's waren de enige
lichtbare gereedschappen. Van zenuw
achtigheid en luidruchtige discussies was
geen sprake. Om 12 uur was het middag
maal aan een grote vierkante tafel. Aan
ine eind zat dr Drees, aan het andere
de sultan zonder jas of das. Hierna ge
bruikte men koffie aan kleine tafeltjes op
In September 1936 werd óók een devaluatie
afgekondigd
VERSCHILLEN TUSSEN TOEN EN NU
te de regering bekend, dat zij, gedwon
gen door de monetaire maatregelen, die
Zwitserland had genomen, verplicht was
een monetaire politiek te gaan voeren,
niet gericht op wettelijke devaluatie,
doch op natuurlijke depreciatie.
De heer Colijn maakte de maatregelen
in een radio-rede bekend. De effecten
beurs was Maandag 28 en Dinsdag 29
September gesloten en op laatstgenoem
de dag trad de Regering met een verkla
ring voor de Tw.eede Kamer. Er werd
een uitvoerverbod voor goud afgekon
digd en maatregelen tot het voorkomen
van prijsopdrijving. Eéi» daarvan was
een wijziging in de landbouwpolitiek, die
er op gericht was te voorkomen dat de
prijzen van de eerste levensmiddelen als
H J. HOFSTRA, financiëel expert, lid aardappelen en brood zouden stijgen,
van de Tweede Kamer voor de P.v.d.A.: De eerste dag noteerde het pond in de
„Het was onvermijdelijk, tot devaluatie wisselkoersen f 8,90 tot f9,20, de dollar
Op Maandag 28 September 1936 maak- f 1,7914 tot f 1,81, de Franse franc f9,20
de Belgische f30,25. Zwitserland no
teerde f42 en de gouden tientjes kost
ten f 11 tot f 11,50.
Ons blad constateerde destijds: „Het
prijsgeven van de gouden standaard is
met grote kalmte opgenomen. De beza
digde en geruststellende rede van dr Co-
lijn drukte alle ongerustheid de kop in.
Dat laatste was dan ook wel een scherp
contrast met de aankondiging van de de
valuatie thans, op een week na dertien
jaar later. Tóen de minister-president,
die voor de radio de ingrijpende maat
regelen bekend maakte, een diepe zorg
voor de belangen van de kleine man en
een bescherming in de eerste plaats van
zijn eerste levensbehoeften: aardappelen
Tóen: zo snel mogelijk een regerings
verklaring voor de Kamer met
In ijltempo werd Defensie-Raad gevormd
voor het Noord-Atlantisch gebied
Ver. Staten, Engeland en Frankrijk hebben de leiding
in de militaire Pact-Commissie
Te Washington werden inzake de verdediging van het Noord-Atlantisch gebied
belangrijke besluiten genomen. Er is een commissie ingesteld, welke tot taak
heeft de militaire maatregelen te nemen voor de verenigde defensie van het
territorium, dat onder het Pact ressorteert. In die commissie zullen de ministers
van Defensie der twaalf aangesloten landen zitting hebben.
Europa, Noord-Europa, de Middel-
De Amerikaanse minister van Defen- - -
8ie, Louis Johnson, vertegenwoordigt de
Ver. Staten in die groep. Engeland,
Frankrijk en de Ver. Staten zullen als
leden van de „permanente groep" deze
militaire commissie een belangrijke rol
spelen in de unificatie der totale Wes
telijke verdediging. De eerste voorzitter
van de „Atlantische Raad" wordt Dean
Acheson, maar de Raad zal telkenjare
van voorzitter wisselen. Voor zover het
Atlantische bondgenootschap een hoofd
kwartier nodig heeft, zal dit in Wash
ington gevestigd zijn en in deze stad zal
dan ook de zetel van de „Permanente
groep" gehuisvest worden. Men heeft
hieraan met „full speed" gewerkt, als
men nagaat, dat de belangrijke over
eenkomst binnen een uur tot stand
kwam. Een der ministers die de con
ferentie bijwoonde, merkte op: „wat wij
ln een uur tijds bereikt hebben, zou,
Indien de Sowjet-Unie aanwezig geweest
ware, jaren hebben gekost." Er zal nu
zo spoedig mogelijk door de Raad een
studie gemaakt worden van de militaire
productie en voorraden der Pactlanden,
waarbij ook Inbegrepen zijn de economi
sche en financiële factoren. Minstens
éénmaal per maand zal men bijeen
komen óf in West-Europa óf in de Ver.
Staten, ongeveer op het tijdstip waarop
de Assemblée der Ver. Naties vergadert.
De ministers hebben besloten tot het
Oprichten van vier soorten organen:
3. Een permanente groep, bestaande uit
de stafchefs van Amerika, Engeland
en Frankrijk; als een soort dagelijks
bureau.
ontschuldiging van de premier, dat hij
eerst voor de radio en daarna pas voor
de volksvertegenwoordiging sprak.
Thans: géén radiorede van de minis
ter-president, maar een simpele medede
ling van het feit door het hoofd van de
Regeringsvoorlichtingsdienst. Om van
een verklaring voor de kamer maar niet
te spreken...
En een herinnering aan de woorden
van Cripps: dat in Engeland het brood
duurder wordt..
SCHRIFTELIJK of
MONDELING?
Alvorens te beslissen moet U beslist eens
prospectus aanvragen bij:
R E S A HILVERSUM
(bekende schriftelijke cursus)
Het kan U een jaar studie schelen
(Advertentie)
wijd uitzicht bood op
begon men het land
schap en elkander te fotograferen. Hierna
werd minder dan een uur vergaderd. Na
afloop slenterde men door de tu:
kelen maakten een flinke wandeling. Zon
dag werd de formele vergadering van 15
uitgesteld omdat de meeste gede
legeerden bezienswaardigheden in de om
geving bezochten of in kleine groepjes
besprekingen hielden. Dr Drees vertrok
de ochtend per auto naar Nederland.
Eerste speciale zeesleper
voor Marine 3 Oct. klaar
Opnemingsvaartuigen voor hydrografie
volgend jaar van stapel
De „Orkaan", de eerste zeesleepboot,
die speciaal voor de Kon. Marine i
bouwd, zal vermoedelijk 3 October
den opgeleverd. Het schip is thans i
timmering bij de scheepswerf van de ge
broeders Fikkers te Foxhol en heeft
machinevermogen van 1200 PK. De
twee ophemingsvaartuigen voor de afd.
Hydrografie van de Marinestaf in de In
donesische wateren zullen waarschijnlijk
resp. omstreeks 1 Juni bij P. Smit jr te
Rotterdam en 1 Sept. 1950 bij Gusto te
Schiedam van stapel glijden. De schepen
hebben een standaard verplaatsing
1275 ton en worden uitgerust met twee
Stork-dieselmotoren van 1000 PK elk. De
grootste lengte is 71.40 meter, de breedte
10.98 en de diepgang 3.60. Voor
nemingsvaartuig, dat in de Ned. wateren
de oorlog verloren gegane „Eilerts
de Haan" zal vervangen, wordt over om
streeks veertien dagen bij J. en K. Smit'
scheepswerven te Kinderdijk de eerste
kielplaat gelegd. Dit schip krijgt
standaardwaterverplaatsing van 368 ton
moet vóór' 1 Augustus 1950 worden
opgeleverd.
Begin volgend jaar wordt op de Rijks
werf te Willemsoord begonnen met de
bouw van de lichtschepen 10 en 11, die
vrijwel gelijk zullen zijn aan de „Ter-
schellingerbank". Door het licht, ca
800.000 kaars sterk, dat zich 16 meter
boven de waterspiegel bevindt, zal het
lichtschip op een afstand van
zijn waar te nemen. De schepen krijgen
voorts een radiobaken (mistsignaal),
diotelefonie voor verbinding met de wal
en een bemanning van 11 koppen.
BERUCHT INBREKER GEVAT, DANK
ZIJ SNELLE ALARMERING
Iemand in Assendelft hoorde op
nacht aan de ramen van het huis ir
•reien. Direct belde hij de politie op
enkele uren later kon men in de wacht
kamer van het station Krommenie
berucht inbreker, de 30-j. H. S.,
resteren. Hij zat onder de modder
lag zogenaamd te slapen. S. heeft al 17
inbraken bekend, waarvan zes de vorige
week gepleegd. Op 18 Augustus
uit de gevangenis ontslagen-
Ter gelegenheid van het 25-jarig
jubileum der Algemene spaarbank va
de verbruikscoöperaties te 's-Gravenhagi
alsmede ter gelegenheid van het afscheid
van de directeur der A.S.V., de heer R-
van Sluis, wordt Donderdagmiddag
receptie gehouden in het Parkhotel
Amsterdam.
"GLOBE"
.SNIPPERS.
weet zo langzamerhand wel wie
Stachanof is. Hij is immers de Rus, die
het hardst werkt en daarbij het meest
presteert. Stachanof wordt ten voorbeeld
gesteld aan alle arbeiders van het Rus
sische groot-proletariaat. In Charkov in
de Oekraine is zelfs reeds een fabriek,
actie heeft ingezet om de Sta-
chanof-normen (dus veel en hard
werk) op alle arbeiders toe te passen.
De Oekrainse regering steunt deze actie
ganser harte. Een dokter uit Tu
rijn kwam Zaterdagavond vry ontdaan
bij de politie. Uit zijn auto waren twee
flesjes gestolen. En daarin waren niet
minder dan een millioen (naar schat-
natuurlijk) diphterie-bacillen ver
zameld- De dief is nu gewaarschuwd voor
de dodelijke inhoud van de flesjes. Men
heeft hem zelfs gevraagd ze terug te
brengen in het belang van de volksge
zondheid. Tsjechoslowakije's (rode)
premier, Zapotocky, maakte aan zijn volk
bekend, dat brood, tarwebloem en bloem-
producten van de bon gaan- De prijs van
het brood blijft onveranderd, maar bloem
gebak worden duurder. De 22-ja-
rige machinist John H. Bohne, uit Athaca
de staat New York. op zijn jeug
dige leeftijd reeds vader van twee kin
deren is door de kantonrechter van
zijn woonplaats, wegens het autorijden
met een ingetrokken rijvergunning, ver
oordeeld, om 30 weken lang elke Zon
de gevangenis te komen door
brengen. De Franpaise Juliette Figue-
te Palermo tot Miss Europa ge
kozen. De show werd onderbroken door
onweersbui De schoonheidskoningin
dreigden te verregenen. In het
parlement van 's werelds kleinste repu
bliek, San Marino, dat als een eiland in
Italië ligt, kan het nog niet eens vrede
zijn- Zaterdag ontstond een enorm tu
mult. toen een Christen-Democraat er in
gloedvolle en warme bewoordingen de
communisten, die in de meerderheid
'an beschuldigde een Christen
democratisch weekblad „eigenmachtig
onwettig" in beslag genomen te heb
ben. Een afgevaardigde sprong zelfs op
tafel, om aan allen te laten zien. dat hij
revolver zwaaide. Hij schoot
niet- De zaal werd door de politie ont
ruimd. Prins Josias von Waldeck-Pyr-
mont, voormalig SS-generaal en com
mandant van het kamp Buchenwald, is
tot vijf jaar dwangarbeid en verbeurd
verklaring van 70 pet van zijn bezittin
gen veroordeeld.
Stereofonische geluids
weergave
Zaterdagmiddag heeft de N.V. A.E.G.
te Amsterdam ons, in de Stadsschouw
burg aldaar, laten horen, welke moge
lijkheden de, door haar uitgebrachte,
magnetofoon bezit.
een toestel, dat de gramofoon-
plaat, vooral in radiouitzendingen, vol
komen gaat vervangen. Bij de gramo-
foon maakt men gebruik van wasplaten,
waarop eenmaal een uitzending kan
worden opgenomen. De magnetofoon
brengt evenwel het geluid, gemagneti
seerd, op een van synthetisch materiaal
vervaardigde band. Men kan die opname
ontmagnetiseren, en dan is de
band voor een nieuwe opname geschikt.
Voor ons was de weergave belangrijk.
_ie is buitengewoon. Te meer, waar men.
bij het opnemen, gebruik heeft gemaakt
de mogelijkheid het geluid stereos
copisch, dat wil zegge» uit de richting
aar het komt, op te nemen. Daar-
wordt de illusie gewekt, dat men
tegenover de uitvoerenden zit. Vooral
de piano- en orgelopnamen waren te
waarderen.
In Cairo heeft zich een zware ont
ploffing voorgedaan. De oorzaak is onbe
kend. Verschillende grote branden zijn
waargenomen.
„Maak een eind aan het laatdunkend spreken
over de Kerk'*
Dr Emmen sprak voor Herv. mannen in Rotterdam
(Van een onzer verslaggevers.) I weinig werkkrachten, om de Herv. Kerk
„WU kunnen onze taak als Christenen te ..bewerken". Eer. enorme krachts-
de wereld alleen vervullen, als de inspanning zal van alle kerkleden ge-
Kerk een hechte gemeenschap
alle leden gezanten
besloot dr E. Emmen uit Den
Haag, scriba van de Gen. Synode der
Ned. Hervormde Kerk. Zaterdag in Rot
terdam een rede over „De huidige situatie
in onze Hervormde Kerk"- Hu hield de
rede op de drukbezochte Zuidhollandse
toogdag van de Herv. Mannenorganisatie
„In Dienst der Kerk".
Voor alles is nodig, aldus dr Emmen,
dat er een eind komt aan de laatdun
kende wijze, waarop vele Hervormden
de Kerk spreken. Ieder kerklid
moet zich overtuigen van de grote be
tekenis van het onlangs door de Synode
uitgegeven geschrift „Fundamenten en
perspectieven". De eigenlijke nood der
Herv. Kerk is immers, dat zij geen ware
kerkelijke gemeenschap van Christus
belijders is. Daarom moet de vraag van
het belijden der Kerk nog vóór de vraag
in de Kerkorde gesteld worden.
De Kerk zal zelf de verantwoordelijk
heid op zich moeten nemen van veie
zaken, die nu nog door verenigingen en
particulieren worden behartigd. Als Ned
Herv Kerk zullen wij apostolïsch-confes-
sioneel openstaan naar de wereld. De
Synode zal ook het vraagstuk van het
Rooms-Katholicisme in studie nemen.
De uitslag van de volkstelling is dr
Emmen meegevallen. Er zijn veel te
Rijkseenheid" protesteerde ook
in Amsterdam
Bloemen aan het Van Heutszmonument.
Vijfduizend personen bezochten Zater
dagmiddag een protestsamenkomt van
..Rijkseenheid" in de Amsterdamse
Apollohal. De vijf sprekers, prof. Ger-
brandy. de heer Weiter. generaal Win
kelman, admiraal Helfrich en dr Feuil-
Ietau de Bruyn. hielden korte toespraken,
die in hoofdzaak gelijk waren aan die.
welke zij op 20 Augustus j.l. in de Haag
se Dierentuin hebben ge-houden.
Voor de hal was een brandende gas
vlam opgericht en in de hal zelf stond
een groot wit kruis Aan een wand hin
gen borden met de verlieslijden. Na af
loop werden bloemen gelegd bij het Van
Heutszmonument op het Olympiaplein.
Goed nieuivs voor bakkers
In Jutphaas (U.) is een industrie ver
rezen. die vloeistofovens voor bakke
rijen zal vervaardigen. Volgens deskun
digen betekent de nieuwe uitvinding een
belangrijke verbetering. Door verhitting
van een bepaalde vloeistof ontstaat een
warmte van 400 a 500 graden, welke via
spiralen met een temperatuur van 275
gr in de oven wordt afgegeven. De toe-
vnpr van de vloeistof wordt geregeld
afsluiter, evenals de tempera-
Herv. mannenorganisatie moet de Kerk
verontrusten.
De voorzitter der organisatie, de heer
J. L. J. Prikkel uit Haarlem, sprak even-
tns over de practiscbe mogelijkhedea
jor de organisatie.
De C-J.M.V. „Margriet" uit Delfshaven
voerde een lekespel op
Deze winter worden drie regionale ver
gaderingen gehouden, in Den Haag,
Leiden en Rotterdam, waar ds M A.
Krop van Groningen zal spreken over:
„Onze verhouding tot de Gerefor-
.meerden".
Beroepingstcerk
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Ouder
kerk a. d. IJssel G. Spilt te Klaaswaal;
te Goes (toez) H. M. Strating 's Heer-
Abtskerke: te Garderen (toez.) J. T.
Doornénbal te Oene: te Nieuwpoort cand.
C. Timmer te Harderwijk.
Beroepen: te Amsterdam-Sloten (3e
pred. pi.) A A. Wildschut, pred. in alg.
dienst voor het arbeidersjeugdwerk, wo
nende te Amsterdam.
Aangenomen: naar Leiden (vac.-D.
Kuilman) P. Kloek te Windesheim (O).
Bedankt: voor de benoeming tot diaco-
nessenhuispred. te Leiden G. F. Callen-
bach te Oegstgeest.
Geref. Kerken. Beroepen: te Bedum Y.
Feenstra te Augustinusga-Surhuizum: te
Hoogvliet H. L- van Aller te Geersdijk.
Geref. Kerken (Art. 31 K. O.). Beroe
pen: te Driebergen cand. W. C. Raven te
Eindhoven-
Chr. Geref. Kerken. Beroepen: te Gro
ningen J. H. Velema te Bunschoten.
Vrye Evang. Gemeenten. Beroepen: te
Mirinertsga A. J Buurman, cand. te Apel-
Oud-Geref. Gemeenten. Beroepen te
Apeldoorn J. J. LJsselstein te Gouda.
BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS
ot hoofd: Amstelveen (Wühelmlnasch.),
B L. Oostdam. aldaar
onderwijzer (es)Sittard (hoofd A-
•ling) mej. S. v Dijk te Brussel.
Staphors
Land te
tuur van de oven.
Bakker Van Leeuwen
die de eerste
uit Jutphaas.
gebruik heeft ge-
enthousiast. De kosten van de
brandstof zijn met tweederde afgenomen
en hij kans 's morgens een uurtje langer
uitslapen. Vele landen hebben al octrooi
aangevraagd.
TSJECHISCHE GEZANT Dr MARTINIC
GEARRIVEERD
De nieuwe Tsjechoslowaakse gezant, dr
Martinic, is Zaterdagmiddag in Den Haag
gearriveerd. Dr Martinic was, na zijn
9tudie in de rechten te Praag en Parijs,
werkzaam als advocaat en bekleedde
daarna een functie bij de rechterlijke
macht. In zijn jeugd is hij filmcriticus
journalist geweest Voorts is hij een
kend vertaler van Franse poëzie.
Het proces Rajk een slecht gebrouwen potje
van Moskou en Boedapest
Ook Churchill wordt tot spion in Oost-Europa
gebomhardeerd
By de voortzetting Van het „verraadproces" te Boedapest, heeft de tweede be
klaagde, de 40-jarige Palffy, zijn bekentenis gestaafd met een uiteenzetting, waar
van de waarde zeer twijfelachtig is. Wy hebben hier reeds een en ander over
medegedeeld. Als hoofd van het Hongaarse leger speelde hy ook de rol van spion.
Hy en zyn mede-beklaagden hadden een staatsgreep willen doen met de hulp
van Joegoslavië en tal van Hongaarse regeringskopstukken willen vermoorden.
Joegoslavische delegatie in Boedapest
Lazar Brankow, verklaarde zich slechts
„gedeeltelijk schuldig" te achten. Volgens
Drie speciale stoottroepen, elk
twaalf leden, hadden de drie
ste ministers moeten arresteren, terwijl
tien betrouwbare bataljons de belang
rijke openbare gebouwen moesten be
zetten. De troepen aan de grenzen met
Tsjecho-Slowakije en Roemenië had
Palffy versterkt, maar aan de Joegosla
vische en Oostenrijkse grenzen had hij
de bewaking opzettelijk verzwakt in het
belang der „infiltratie". Indien de staats
greep gelukt was, zou Hongarije nadruk
gelegd hebben op de verhoudingen met
Belgrado en slechts een soort loyaliteit
bewaren tegenover Moskou. De derde
beklaagde, de 37-jarige kanselier van de
Kiezen
J. Z. J. Hazebroek
Delen
„Kleur ogen?"
„Ja.... ik zit daar zo naar te kij
ken neem me niet kwalijk!
hoor.... maar ik zou werkelijk niet
kunnen zeggen, welke kleur jouw
ogen hebben."
„Ach malle!"
„Het is niet grijs, 't is niet blauw".
„Wat doet het er toe.." vindt de
juffrouw.
„Nee, het doet er niet toe. Ze zijn
mooi, dat is de hoofdzaak! Heus. je
hebt mooie ogen
De juffrouw bloost een beetje.
Ondanks haar rimpels kan ze nog
blozen als een jong meisje. „Zo'n
aanstellerig schepsel!" denkt Bep
bijna vijandig, als ze de dampende
kopjes op tafel zet.
Alleen de juffrouw zegt: dank u.
Wim ijiet, die heeft alweer wat an
ders
„Is er genoeg suiker in je thee,
waarde collega?"
„O ja...."
„Zeg dat niet te gauw. Een dame
kan nooit genoeg suiker gebruiken.
Anders loopt ze gevaar dat ze ver
bittert, of verzuurt..o Zul je zorgen
dat je zoet blijft?"
„Och, waarom?"
„Ja, ja. je weet maar nooit
beweert Wim, de mogelijkheid open
stellend, dat de juffrouw nog eens
een man vindt....
,,'t Is de reinste flirtpartij," denkt
Bep geërgerd. „Bah! wat een misse
lijk gedoe!.. Heeft Wim tegen haar-
zèlf ooit iets gezegd over d'r ogen?
Nee, nooit!.... Vindt hij haar soms
niet de moeite waard? Te boers? Te
lelijk soms?"
Zonder dat, Bep er erg in heeft,
wordt ze werkelijk afgunstig.
i die avond, vóór ze in bed stapt,
bekijkt ze zich eerst een hele poos
een spiegel. Ze ziet een nogal
gewoon, maar fris gezicht. Een paar
grote, bruine ogen, boven jukbeen
deren, die haar nu eigenlijk te
breed lijkenMaar gaat het eigen
lijk niet om de totale indruk? Wat
voor indruk maakt zij, met dit ge
zicht?
Ze weet het niet.
In elk geval kan ze zich absoluut
et voorstellen, wat een man in een
meisjesgezicht verwacht. Zijzelf vindt
die onderwijzeres lelijk, erg lelijk
zelfs.... toch zat Wim haar aldoor
complimentjes te maken
Nee. laat ze hier maar niet verder
over denken. Het heeft trouwens
geen zin óók. En, nadat ze eerst nog
i naar de twee onschuldig sla
pende kleintjes heeft gekeken, stapt
ze moedeloos in het ledikant
De Maandag wordt een lange dag,
zowel voor Bep als voor Wim.
Bep moet niet alleen klaar ma
ken wat ze zelf nodig heeft als ze
morgen op reis gaat, ze moet óók
zorgen, dat hier in huis alles draait
Janny, het dochtertje van de buur
vrouw, zal weer op de kinderen
komen passen. Maar de kleren voor
de kinderen moeten gereed gelegd, het
eten moet gekookt, en dan, het was
goed wil Bep vanavond nog strijken
weg bergen.. Ze zal zorgen dat
Janny in geen enkele kast hoeft te
wezen, dan kan Wim de sleutels in z'n
zak steken. Want Bep kent de be
moeizucht van haar buren nu.
zijn allerlei dingen die ze met
Wim zou willen bepraten. Maar hij
zit in de voorkamer hard te werken;
onafgebroken schrijft hij voort, tot
tien uur., tot elf uur...
Het wordt half twaalf.dan einde
lijk komt hij bleek, vermoeid, maar
triomfantelijk bij haar in de achter
kamer.
„Klaar!" roept hy haar toe. „M'n
verhaal is af!"
„Ja? Gefeliciteerd hoor," zegt ze
eenvoudig. Méér weet ze niet zo gauw
te zeggen, want ze is werkelijk moe op
dit late uur van deze drukke dag. Ze
staat te tollen op haar benen
Maar meer kón ze ook eigenlijk niet
zeggen, overlegt Bep, als ze de volgen
de morgen reeds bijtyds in de trein
zit. Het verhaal is klaar. Het is echter
pas recht een felicitatie waard, wan
neer het een boek is geworden.
Ze gunt hem van harte succes, doch
ze kan niet nalaten te twijfelen. Ze
vond het begin, dat hij haar voorlas,
werkelyk niet mooi.
„Maar wat gaat het my eigenlyk
aan?" prevelt ze, zich zo gemakkelijk
mogelijk in een hoek van de overigens
nog lege coupé nestelend. Ze ziet daar
buiten het dorp verder en al verder
verdwijnen, totdat tenslotte ook zelfs
de oude kerktoren aan haar oog wordt
onttrokken.
Nu volgt er enkel vlak weiland,
waarin rustige koeien grazen, en
waarboven zich vogels verheffen.
Dit is net al een beetje een afscheid.
Of liever het is een voorproefje van
het afscheid, dat haar te wachten
staat. Nog enkele weken misschien, en
dan zal ze haar vertrouwde omgeving
op een dergelijke wijze voorgóéd ver
laten. Het zal haar smarten, doch met
een ook zal het haar bevrijden. Ginds
zal ze zich waarschijnlijk vol opoffe
ring aan mensen kunnen wijden, die
niet argwanend zoeken naar baatzuch
tige nevenmotieven in haar hart, maar
die aanvaarden wat ze to geven heeft,
dankbaar, en zonder vragen..
Ze heeft nog veel te regelen, vóór
ze heen kan gaan van het dorp.
De foto van Frits Dijkers, die, om
haar zwager te tarten, nog steeds te
gen de muur van haar kamertje hangt,
moet ze nu beslist aan Frits terug
geven, evenals de broche dié ze eens
van hem kreeg.
Wil ze Frits nog een laatste keer
spreken bij die gelegenheid? „Het
heeft misschien z'n nut als ik het doe,"
denkt ze. „Frits moet goed weten dat
hij geen reden had om aan me te twij
felen, toen ik voor een poosje mijn
zwager ging helpen.
Even later verwerpt ze deze gedach
te weer. Waarom een oude wond open
halen? Laat Frits maar rustig geloven
dat hy in z'n recht stond, en gelukkig
worden met dat andere kind, Leentje
Sparnaay.
(Wordt vervolgd)
hem had Tlto gezegd: „De situatie in
Hongarije is niet stabiel en wy kunnen
daar goed werk doen." Voorts karak
teriseerde hij Rajk als de chef, die ieder
geheim wilde prijsgeven. Talloze Hon
garen, die thans nog niet terecht ston
den, zouden volgens hem nog wel met
proces worden verrast. Maar ook
Winston Churchill zou hebben aangezet
tot spionnage in Oost-Europa. Brankow
betoogde, dat alle geheime inlichtingen,
an Zuidslavische agenten verkregen
werden, doorgezonden waren naar de
Amerikaanse legatie in Boedapest. Niet
zonder sarcasme heeft de Joegoslavische
minister van Mijnwezen in het partij
orgaan van Tito verklaard, dat het pro
ces tegen Laszlo Rajk „een slecht ge
brouwen potje" is van de departemen
ten van Buitenlandse Zaken te Moskou
en Boedapest. Trouwens Tito heeft in
interview verklaard, dat hij de zgn. „be
kentenissen" In het proces Rajk zal aan
vechten met alle hem ter beschikking
staande documenten. Het mooiste is nog,
dat'de Iswestia Rajk een Duitser noemt,
die onder een valse naam de Hongaar
uithangt!
DOODSTRAF GEEIST TEGEN
SS-COMMANDANT HELLE
Voor het Amsterdams B.G. is Zaterdag
de doodstraf geëist tegen de 53-j.
commandant van het SS-wachtbataljon
Nordwest, P. A. Helle uit München. Hij
gaf in Utrecht en Gelderland bevelen
tot afrestaties, plundering en mishande
ling. Tegen een van zijn ondergeschik
ten de Amsterdammer M. P. Abramsz,
werd 9 jaar (m.a.) geëist. Uitspraken op
1 October.
Russisch leger breidt zich nog
steeds uit
Volgens twee commissies uit de Ame
rikaanse senaat, heef» Rusland meei
5 millioen man onder de wapenen. In
een desbetreffend rapport wordt Rus
land er van beschuldigd, een welover
wogen politiek te volgen om zijn mili
taire macht te vergroten. De troepen t<
velde verkeren thans in betere conditie
dan op enig ander tydstip sinds de
log, aldus het rapport.
De Kon. Liedertafel „Grino"
Groningen zal volgend jaar medewerken
aan het muneldeaLvai in Edinburgh.
(hoofd T. Scherpenzeel), me) M.
VAN DIT EN DAT, VAN
ALLES WAT
Met devaluatie beginnen vandaag alle
ranten van de wereld onze rubriek
begint de week met antiek; dat deva
lueert niet. U weet misschien, dat de
Nieuwe Spiegelstraat in Amsterdam
met haar zestien antiquiteitenwinkel»
internationale vermaardheid heeft
gekregen. Dat is mede te danken aan A.
Messel. Hij vierde vandaag driedub
bel feest: 50 jaar geleden begon hy z'n
zaak; 40 jaar geleden vestigde hij zich
de beroemde straat en vandaag is hy
jaar geworden. Dèt is solide. Meer
betrouwbaar tenminste dan de 33-j. ex-
J. van F. Die werd uit het
kamp Valkenburg ontslagen en nam en
passant een koffer met sieraden van zijn
mede-gedetineerden mee. De vreugd de
valueerde snel, want de politie greep in.
De natuur kan het er best by uithou
den. Stel u voor, in Landsmeer staat een
pereboom voor de derde maal van 't jaar
bloei, terwyl er nog peren hangen van
de eerste bloei. En dat, terwijl er zoveel
fruit is. Zuiniger op de centen, lezers.
Voorkom een bekeuring door uw achter
licht (en uw voorlicht) danig te con
troleren. Zuinig ook met uw huis. Van
morgen brandden een woonhuis, een
winkel, mitsgaders de inventaris daar-
an in Krommenie af. van de sigaren
winkelier Palmboom. Oorzaak: defecte
gaskachel. Verzekering dekt de schade.
De devaluatie heeft zich zelfs uitge
strekt tot aardappels en varkens. Een
der bekendste Ned. stichtingen stuurde
ons nl. een bericht met het opschrift:
„Aardappelen en varkens: twee woor
den, één begrip!" Om van devaluatie van
taal niet te spreken. „Laten de boe-
dit goed verstaan!" besluit het be
richt. Slaat dat op de titel? Alleen het
volgende bericht heeft niets met deva
luatie uit te staan: In de nacht van Za
terdag op Zondag werd de Vlissingse po
litie gealarmeerd. Omwoners hadden
gehoord, dat een ruit van het distri
butiekantoor werd ingeslagen. De po
litie er op af. Er was een kat door een
ruit gesprongen. Het dier wist aan een
arrestatie te ontkomen.
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM I
19.— Nieuws. 19.15 Boekbespreking. 1930
dualiteiten. 19 45 Landbouwrubrlek. 20
Nieuws. 20.05 Proloog. 20.15 Gram. 21.— Cau-
r Israël. 21.30 Verzoekprogr. 22 19
Strijkkwartet. 22 45 Avondoverdenking. 23—
ieuws. 23.15—24.00 Gram.
HILVERSUM n
19.— Gram. 1920 Causerie over Staatspen-
onnering. 19 35 Mannenrangverenlglng. 30.-
ieuws. 20 05 Actualiteiten. 2015 Sextet.
1.50 „De Ducdalf". 2120 Cabaret. 21.40 Rede
oor Koos Vorrink. 23.— Nieuws. 23.15—24.00
Wat de radio Dinsdag brengt
- Niet
8 15
Lichtbaken. 925 Kamerorkest en tollat 10—
Voor de kleuters. 10.15 Gram. 11.30 AU de
ziele luistert. 11.40 Zang en plano. 12.— An
gelus. 12.03 Amusementsorkest. 1220 Mede.
delingen. 12 33 Opening van de Staten-Gene
raal. 14.A Cappellakoor. 14 30 Voor de
vrouw. 15.Lichte muziek. 15.25 GramoL
16— Voor de zieken. 1630 Ziekenlof. 17—
Voor de jeugd. 17.45 Regeringsultzendlng.
18 Amusementeorkest en vocaal ensemble.
18.20 Sportpraatje. 18.30 Voor de «trljdkr.
19 Nieuws. 19.15 Amusementsorkest 19 30
Dit ls leven 19 45 Regeringsuitzending 30
Nieuws. 20.05 De gewone man zegt er 't zijn*
van. 20.12 „Mlguel Manara", mysteriespel. Ia
de pauze: vocaal kwartet. 22.35 Actualiteiten.
22 45 Avondgebed en llthurgtache kalender.
33.— Nieuws. 23 15—24.00 Gram.
Hilversum II
7— AVRO Nieuws 7 15 Gram. 750 VPRO
Dagopening. 8— AVRO Nieuws en weerbe
richten. 8.15 Gram. 855 Voor de vrouw. 9
Hersengymnastiek. 9 30 Waterstanden. 955
Gram. 10— Morgenwijding. 10.13 Populair
concert. 1050 Voor de kinderen. 11.— Sopr.
en plano 1150 Voor de deken. 13— Metro-
pole-orkest 12 30 Mededelingen. 13 33 Gram.
12 45 Opening SUten-Generaal. 13 45 Gram.
14— Voor de vrouw. 14.30 Gram. 16 25 Mu
zikale causerie. 16 40 Voor de jeugd. 17.—
Kinderkoor. 1730 Zuld-Amerik. orkest 18
Nieuws 18 15 Pianospel. 18 40 Danamudek.
19— Paris vous parle 19 05 Seml-klasdek»
muziek. 19 30 Dameskoor en solisten. 30
Nieuws 20 05 Actualiteiten. 30 30 Utrechts
Stedelijk orkest er\ solist 21 15 Licht pragr.
•ntamudek 22 05 Buitenland
21.45
Overzicht 22 30 Fi
23 15—24.00 Gram.
i cabaret. 23— NU
