Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 30 augustus 1949 | pagina 2

Gemeenteraad verklaart R.K. ambachtsschool
tot Leids belang

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2

DINSDAG 30 AUGUSTUS 1949

Krachtige oppositie oorzaak van scherp debat

OM HET CONFESSIONELE ONDERWIJS

De laatste zitting van Leidens gemeenteraad in zyn oude vorm was zeker geen
formele met een agenda zonder belangrijke punten. Integendeel: temidden van
een dertigtal min of meer gewichtige voorstellen pareérde de kwestie van de
tweede ambachtsschool hier ter stede, een R.K. Zodat men dus verwachten kon,
niet alleen de urgentie van de stichting van zulk een school besproken te zien,
maar ook dat de aloude strijdvraag over de gelijkstelling van het confessioneel
met het openbaar onderwijs wel weer als een phoenix uit zijn as zou he'rryzen.

De zitting begon heel rustig, zoals dat
pleegt te gaan. Na de notulen en de in
gekomen stukken was de benoeming van
een aantal leerkrachten aan de beurt.
Dat ging heel vlot, evenals twee ontslag
verleningen. Ook de geloofsbrieven van
het nieuw benoemde gemeenteraadslid
C. F. Lardee veroorzaakte niet veel op
onthoud.

Het „conform besloten" klonk vervol
gens nog drie maal, waardoor werd
goedgekeurd:

hel voorstel inzake exploitatiekosten
openbaar en bijzonder lager onderwijs,
vergoedingen voor vakonderwijzers etc.;

het voorstel tot kosteloos in gebruik
geven van een terrein gelegen aan de
Hoge Morsweg aan de vereniging voor
Christelijk onderwijs;

en een verzoek om vergoeding uit de ge
meentekas wegens kosten van vervoer
naar en van de Chr. school voor B.L.O.
te Katwijk.

Voorstel WD: stel een jaar uit!

Nog voordat de raad zich had uitge
sproken over het door B. en W. uitge
brachte prae-advies betreffende de
stichting van een R.K. ambachtsschool,
en nog voordat het schrijven van het
bestuur van de bestaande ambachts
school zelfs maar was genoemd, kwamen
de heien Vos en Frohwein namens
de fractie van de VVD met een voor
stel, dat beoogde de debatten over deze
kwestie een jaar uit te stellen en het
voorstel zolang aan te houden. Men zou
dan kunnen zien, hoe het met de ver
wachtingen betreffende het achtste
leerjaar zou lopen.

De promotors van dit voorstel ver
wachtten geen oppositie van de raad,
omdat met het feitelijke bouwen van de
school toch nog wel enige tijd gemoeid
zou zijn. De heer Frohwein vroeg
voorts inlichtingen over de eventuele
kosten van een R.K. ambachtsschool,
terwijl de heer Vos het schrijven van de
neutrale ambachtsschool geheel voor zijn
rekening nam. Zolang de noodzaak van
een .tweede school niet blijkt, zou spr.
zich tegen de stichting verzetten.

De heer Wilmer (KVP), die reeds
in de Leidse Courant had gewezen op
een zeer evidente fout in het schrijven
van het bestuur van de ambachtsschool,
wees de heren Vos en Frohwein op de
ondeskundigheid en oppervlakkigheid,
die dit schrijven volgens spr. kenmerkt.
Waar ieder ter zake kundige weet, dat
invoering van het achtste leerjaar niet
betekent, dat de kinderen dit op een
u.l.o. „uitzjtten", maar dat voor deze
kinderen de mogelijkheid open staat hun
leerplicht te vervullen op een nijver
heids- of ambachtsschool, hechte men
aan de verdere beweringen, in dit schrij
ven geponeerd, niet al te veel waarde,
aldus de heer Wilmer.

De heer Knetsch (Prot.-Chr.) ver
klaarde zich principieel vóór een R.K.
ambachtsschool, al kwamen deze spr. de
door B. en W. naar voren gebrachte
cijfers hier en daar wel wat bevreem
dend voor. Zo kunnen de aan het onder
wijs toegevoegde cursussen, als voor
bakkers en schoenmakers, toch geen
vergoeding betekenen voor een onderbe
zetting van andere onderdelen van het
onderwijs? Op deze grond schaarde spr.
zich dan ook aan de zijde van de heren
Vos en Frohwein, al wilde hy er aan
toevoegen, daj de opmerking aangaande
het achtste leerjaar, door de heer Wil
mer gemaakt, z.i. juist was.

De heer Van Weerlee (PvdA)
steunde eveneens het voorstel van de
VVD, daarbij vragend naar een nadere
uiteenzetting van die factoren, die B. en
W. noopten het indertijd ongunstige
prae-advies (1947) door een thans gun
stig te vervangen.

Een niet zo direct te begrijpen verkla
ring legde de fractievoorzitter van de
PvdA af. De heer D. J. v a n D ij k zeide
n.l. vóó.r het voorstel van B. en W. te
zijn en daarom achter de heren Vos
en Frohwein te staan. Waar de bouw
niet dringt, zou de tijd vóór de R.K. am
bachtsschool werken, dacht de heer Van
Dijk. Het zou dan evident worden, dat
B. en W. gelijk hebben.

De communisten betreurden het, geen
kans te hebben voor een principieel de
bat, wanneer het voorstel van de WD
zou worden aangenomen. Evenals de
heer Van Weerlee zou de heer Knut-
t e 1 bijv. graag weten, waarom B. en W.
thans anders over de stichting van een
R.K. ambachtsschool oordelen dan in
1947. De heer Knuttel steunde het voor
stel van de WD, hetgeen niet betekende,
dat spr. over een jaar achter de oprich
ting van deze school zou staan.

De laatste spr. in deze fase was de
heer Woudstra (Prot.-Chr.). Hli be
toogde, dat de invoering van het achtste
leerjaar inderdaad de toeloop naar de
ambachtsscholen zal doen toenemen. De
oprichting van deze R.K. school zal blij-

Knnxt en T.etterpr

IMPROVISATIECONCERT
DOOR COR KEE

Een van onze pianisten zei mij eens:
„Het ongeluk is, dat je een half uur
voor epn concert niet weet of je geïn
spireerd zult zijn." In nog veel hogere
mate dan de vertolker van bestaande
composities is de improvisator afhan
kelijk van de ingeving van het ogenblik.

Een improvisatieconcert is daarom
altijd een moeilijke onderneming. Cor
Kee is de moeilijkheden echter met zelf-
verrtouwen en grote innerlijke zeker
heid tegemoet getreden. Gisteravond in
de Hooglandse kerk is duidelijk geble
ken. dat hij als improvisator jaren van
intense studie en strenge discpiine achter
de rug heeft. Maar toch is zijn spel nooit
academisch. Kee speelt met jeugdig
enthousiasme en met een energie, die
geen moment verflauwt.

Hij begon met een praeludium en
fuga op een thema van Uiterlinden.
Daarop volgden twee koraalbewerkin
gen, variaties over Psalm 77 en een vrije
fantasie. Persoonlijk heb ik de concert
gever het meest bewonderd in de varia
ties op Psalm 77. Zeer interessant was de
variatie, waarin elke koraalregel werd
voorgeïmiteerd en die in de vorm van
#en kleine .passacaglia. Maar ook in de
andere werken hebben \yij weer eens
kunnen constateren, dat Kee tot onze
allerbeste improvisatoren op het orgel
behoort. Hennie Schouten.

ken een eminent middel te zijn om leer
lingen aan te trekken, aldus dit raads
lid. Twee jaar uitstel achtte spr. wel
voldoende geweest.

Een boemerang!

Het was een slag voor de zich in strijd
vaardigheid groeperende raadsleden,
toen de wethouder van onderwijs, de
heer Van Schaik, met het wetboek
de hand kwam verklaren, dat het
voorstel van de heren Vos en Frohwein
het tegendeel zou bewerken van wat zij
beoogden. Uitstel van meer dan zes
maanden zou immers betekenen, dat op
het verzoek van de stichting Don Bosco
automatisch gunstig wordt beschikt.
Het voorstel van de WD kwam na enige
onderlinge discussie niettemin in stem
ming. Het werd verworpen met 18 tegen
13 stemmen.

Alleen urgentie geeft doorslag
Na dit intermezzo startten de debatten
opnieuw.

De heer Riedel (Arb.) vroeg zich af,
B. en W. bij allerlei verenigin-
en instanties waren gaan vragen
hun mening over de te stichten R.K.
ambachtsschool. Spr. dacht hier iets te
bemerken van een onverantwoordelijke
iai van B. en W. Slechts wanneer
W. doorslaande argumenten, zou
den kunnen aanvoeren, zou spr. voor de
oprichting stemmen.

De heer Knuttel (comm.) argu
menteerde tegen het voorstel van B. en
W. op de volgende gronden. In de eerste
plaats zou het op de weg van de be
staande ambachtsschool gelegen hebben,
t b r e i d i n g te verzoeken.
In de tweede plaats achtte SDr. het niet
nodig de wig van de confessionele split
singen nog dieper in ons volk te dri
ven. In dit verband vroeg de heer Knut
tel zich bövendien nog af, of er in
de Roomse gezinnen Inderdaad zulk een
drang naar de R.K. ambachtsschool zou
bestaan en of een dereèliike drang dan
niet kunstmatig zou zijn ongewekt. Het
derde argument van de heer Knuttel
was: op 11 e scholen komt binnen af
zienbare tijd plaatsgebrek.

De heer D. J. van D ii k (Arb.) ver
klaarde zich vóór een R.K. ambachts
school, niet omdat het een R.K. school
betrof, maar omdat indertijd bij de op
heffing van het achtste lperjaar is ge
bleken. dat het aantal leerlingen daaruit
voortgekomen ongeveer 30 bedroeg.
Bii de wederinvoering van het achtste
leeriaar kan daar dus weer on gerekend
worden. Bovendien zal de onrlchtïng van
een R.K. ambachtsschool de bevolking
stimuleren om dit onderwijs te gaan vol-
een: een voordeel, waarvan ook de neu
trale schpol zal gaan nrofiteren.

Nadat de heer Wilmer zich met de
verklaringen van de heer D. J. van Diik
accoord had verklaard, kwam de Wet
houder wederom aan het woord.

Beneden de maat
In zijn antwoord richtte wethouder
Van Schaik zich uiteraard het eerst tot
het bestuur van de neutrale ambachts
school, welks schrijven aan de raad spr.
.oppervlakkig en beneden de maat"
noemde. Met de cijfers in de hand liet
•ethouder zien, dat dit bestuur wel
heel slecht op de hoogte was van de
eigen staat van het leerlingenaantal.

Het aantal Leidse leerlingen op de
school is wel degelijk dalende,, het aan
tal buitenleerllngen stijgende. Waren er
voorheen drie Leidenaars op twee uit
de omgeving, thans is de verhouding één
jop twee.

Er gaat in de meer landelijke ge
meenten iets veranderen ten gunste van
het nijverheidsonderwijs; in Leiden blijft
de toestand treurig. Daar stuurt men de
kinderen al vroeg in te zwaar betaalde
betrekkingen, een gevolg nog steeds van
de allermiserabelste toestanden onder de
Leidse arbeiders, zoals die tot nog voor
kort heersten.

Wat het achtste leerjaar betreft: de
wethouder kon verzekeren, dat dit in
1950 terug komt. De invoering van het
achtste leerjaar indertijd veroorzaakte
een stijging van het aantal leerlingen van
350 tot 54Ö.

Bij de opheffing daalde het aantal
leerlingen weer van 624 tot 441. Boven
dien was in dat jaar het verloop enorm,
omdat een groot aantal leerlingen niet
eer leerplichtig was.

Het feit, dat men in Katwijk al begon-
;n is met een nieuwe ambachtsschool,
eveneens gunstig voor het voorstel van
en W. Want nu kan men zien, dat
aar Katwijk drie klassen formeerde
in in totaal 175 leerlingen, het aantal
Leidse leerlingen toch steeg van 441 tot
467. De te Alphen aan den Rijn op te
richten school zal nog minder invloed
hebben.

Wat de bijzondere cursussen betreft,
aarover het schrijven van de ambachts
school aan de raad zich zo denigrerend
uitlaat, wilde spr. het bestuur van die
school onder het oog brengen, dat reeds
114 jaar geleden werd verzocht om een
onderzoek in te stellen naar de urgentie
dergelijke cursussen. Het bestuur is
j steeds met het onderzoek bezig.
Wie zal het spr. euvel duiden, dat zyner-
41ds een onderzoek werd ingesteld?
Waaruit bleek, dat alleen reeds voor de
banketbakkers op 100 leerlingen kpn
worden gerekend.

gaande jeugd in de richting
ambachtsschool. Nederland is met
zijn geschoolde arbeidskrachten nog
steeds ver achter by landen als büv.
Zwitserland. In ons land genieten
45$> van de leerlingen der zesde
klasse geen verder onderwys meer.
Zou er bij die 45 geen materiaal
voor de ambachtsschool zyn?
In antwoord op de opmerkingen van
de heer Riedel verklaarde de wethouder,
dat informatie bij de betrokken vereni
gingen en instanties wettelijk voor
schrift is. Een groot gedeelte van hen
verklaarde zich voor uitbreiding van de
bestaande schooL Maar, als men weet,
dat het bestuur van deze school al ruim
:n jaar bezig is met de plannen...
De heer Vos (VVD) verdedigde het
bestuur van de ambachtsschool en kwam
op tegen de betiteling van het schrijven
als „oppervlakkig". Ook betwistte deze
spr. de betoogwaarde- van verschillende
door de wethouder genoemde cijfers.
Bovendien zou spr. wel eens willen
weten, wat de invloed zou zijn van de
opleiding in de bedrilven zelf.

De heer Knetsch (Prot.-Ohr.) gaf
toe, dat de wederinvoering van het

achtste leerjaar een verhoogde toeloop
van leerlingen tengevolge zou hebben.
Maar, waar spr. had gehoord, dat de
textieldagschool zal worden opgeheven,
betwijfelde hij, of andere onderdelen dan
wel toeloop zouden verkrijgen.

Lange discussies
Ook de heer D. J. van Dijk (Arb.)
wees er op, dat het bestuur van de neu
trale ambachtsschool zich in zijn schrij
ven herhaaldelijk tegenspreekt. Maar
zijn fractiegenoot Van Weerlee acht
te het betoog van de wethouder lang niet
overtuigend.

De heer Frohwein, nogmaals het
woord verkrijgend, voerde aan, dat de
bestaande ambachtsschool onderbezet
zou zijn. Bovendien bestaat de mogelijk
heid tot uitbreiding en blijkt uit het
veelvuldig gebruik van het woord „sti
muleren", dat de stichting van een
tweede school niet urgent is. Over de
industrialisatie van Nederland is het
laatste woord nog lang niét gesproken
in feite werkt de regering deze op
het ogenblik zeker niet in de hand. Ten
slotte achtte spr. de opvoeding van de
jeugd in neutraal milieu beter verzorgd.
waar halen de R.K. het recht op
een R.K. ambachtsschool vandaan, wan-
zü nog niet de helft van de bevol
king uitmaken? Er zijn óók nog Prot.-
Chr.!"

Uit welke opmerking van R.K. zijde,
et name door de heer Wilmer, de
conclusie getrokken werd, dat het hier
dus in feite niet ging tegen een tweede
ambachtsschool, maar tegen een R.K.
Ook de heer Woudstra (Prot.-Chr.)
oordde even later op deze uitlatin-
ran de heer Frohwein, er op wijzend,
dat de Protestanten er wel degeiyk be
ar tegen hebben hun kinderen naar
neutrale school te zenden. Het con
fessionele onderwijs heeft nog a 11 y d
in.

het achtste leerjaar het leerlingen
aantal zal doen toenemen. Maar, waar
de mate, waarin dit zal gebeuren, nog
een open vraag is en de ambachtsschool
nog wel expansiemogelijkheden biedt,
wilde spr. zich niet voor het voorstel
in B. en W. verklaren.

De heer Van Weizen (comm.) be
pleitte de invoering van een verplicht
derde leerjaar aan de ambachtsschool.
Het onvolledige karakter, dat dit onder
wijs thans heeft, maakt het bij de Leidse
bevolking niet populair. Eigenlijk zou er
zelfs een vierde leerjaar nodig zijn, aldus

Gecompliceerde aanrijding
te Voorschoten

Zaterdagavond omstreeks half elf had

op de Haagweg alhier bij de grens van
Wassenaar, een ernstig verkeersongeval
plaats, dat echter gelukkig niet anders
dan materiële schóde opleverde. Een
met grote snelheid in de richting Den
Haag rijdende personenauto, bestuurd
door J. W. R., wilde een voor hem rij
dende personenauto passeren. Toen R-
juist aan het uithalen was, Kwam de
auto, welke hij wilde passeren, ook
naar links om op zijn beurt te passeren.
Tegelijkertijd kwam van de richting
Den Haag een tegenligger, besluurd door
B., ook met vrij grote snelheid
rijdende.

Een botsing was niet te voorkomen.
De wagen van R. maakte een draai en
ging daarna over het rijwielpad met
zijn neus in een zandberg. In zijn vaart
nam hij op het rijwielpad twee wiel
rijders mee. De auto van B. kantelde
op de rijweg. Men zou verwachten, dat
hier ernstige persoonlijke ongelukken
onvermijdelijk waren. Doch wonder bo-
wonder kwamen zowel de auto
mobilisten als de beide wielrijders met
de schrik en enkele schrammetjes vrij.

beide auto's werden echter zwaar
beschadigd; van de rijwielen werd er
geheel vernield, terwijl het andere
bijna geen schade opliep.

De rijkspolitie Voorschoten was spoe-
ig ter plaatse voor het instellen van
;n onderzoek. Zij werd bij dit onder
zoek op zeer waardeerbare wijze gehol
pen door de gemeentepolitie van Wasse-
welke met uitgebreid hulpmateriaal
ter plaatse verscheen. Ook de verkeers-
groep van de rijkspolitie Den Haag was
■ezig voor het technische gedeelte
het onderzoek. Bij het onderzoek
bleek o.m., dat de bestuurder R. niet in
het bezit was van een rijbewijs, terwijl
de auto, die hij bestuurde, gehuurd was-
De heer B. had de wagen, die hij reed,
een vriend geleend. Vermoedelijk
zullen de heren in het vervolg wel wat
voorzichtiger omgaan met andermans
goed! Al was het alleen maar om eigen,
leven veilig te stellen, dat nu slechts
wonderlijk de spreekwoordelijke zijden
draad overleefde.

Deze reeks van sprekers in tweede in
stantie beantwoordend wilde de wethou
der allereerst zjjn waardering uitspreken
voor het werk van de heer Kuyntjes,
de directeur van de bestaande school, en
voor de arbeid van de heren ir Van Hoek
en mr De Clerq, resp. voorzitter en secre
taris van het bestuur. Juist van deze
personen was hfet betreffende schrijven
aan de raad een zo grote teleurstelling.

Spr. schatte het bedrag, dat voor de
nieuwe school zou nodig zijn, op onge
veer f35.000. Voor uitbreiding van de
bestaande school zou echter ook een niet
gering bedrag nodig zijn.

Wat de nieuwe cursussen betreft: de
leerlingen hiervoor zullen in hoofdzaak
komen uit de kringen van het vak zelf.
Van noodlijdende, want onderbezette
cursussen zal geen sprake zijn, omdat in
i'n geval twee cursussen zullen wor
den samengevoegd en aan één school
gegeven.

De opheffing van de textieldagschool
door het bestuur zelf gevraagd. Spr.
wilde op deze kwestie echter liever niet
het openbaar ingaan.

De cursussen, die in de bedrijven zelf
worden georganiseerd, zullen tenslotte
geen merkbare invloed hebben.
In stemming gebracht haalde het voor-
el van B. en W. 18 tegen 14 stemmen.

K. en O. „ere-zaak"
Op aandringen van de voorz. beperkte
de raad zich bij de verdere behandeling
de agenda zozeer, dat achttien
agenda-punten er na het 21,= uur lange
debat over de R.K. ambachtsschool bin-
drie kwartier doorvlogen. Daaronder
het voorstel tot het aanbrengen van
enige wijzigingen in de op 16 Mei j.l.
vastgestelde verordening op de heffing
en invordering van een belasting op to
neelvertoningen en andere vermakelijk
heden. Een en ander op verzoek van
Ged. Staten.

Ook over de aanschaffing van een
nieuwe en de revisie van de oude ambu
lance-wagen van de E.H.D. werden nog
enige opmerkingen gemaakt. De heer
Knetsch (Prot.-Chr.) achtte dit
laatste n.l. duurder dan een contract
een particuliere ondernemer, waar
bij deze steeds een wagen ter beschik
king zou houden. De heer A. v a n D Ij k
(KVP) vroeg, of de nieuwe ambulance
auto oók voor ziekenvervoer zou dienen.
Waarop wethouder Menken de par
tijen duidelijk maakte, dat er voor een
effectieve hulpverlening twee auto's no
dig zijn, beide in beheer bij de gemeente.
De heer A. van Dijk werd gerust gesteld:
ziekenvervoer zal met deze auto's niet
plaats hebben.

Op het voorstel tot het beschikbaar
stéllen van gelden ten behoeve van het
werk van K. en O. was een amendement
ingekomen van de heer Knetsch. Het
beoogde de salarisgrens voor ambtena
ren-deelnemers te stellen op f3750. Het
voorstel zelf wil in het geheel geen
grens aannemen, waar immers het sala-
alleen geen maatstaf kan zün voor
beoordeling van de maatschappelijke
welstand van het personeel. Wethouder
Menken bepleitte het aan het ge-
meentepersoneel zelf over te laten om
uit te maken of het al dan niet van de
geboden faciliteiten wil gebruik maken.
„Dat is een ere-zaak," aldus de wethou
der. De heer Schüller (Arb.) onder
steunde het voorstel van B. en W.. Des
alniettemin handhaafde de heer Knetsch
zijn amendement, dat met 23 tegen 8
werd verworpen.

Hartelijk afscheid

Na een goede dertig agenda-punten
en een (bescheiden) rondvraag was het
dan zover: er moest afscheid genomen
worden van de heren Balkestein en Hen
driks van de Prot.-Chr. raadsfractie, van
de heren Ligtvoet, Riedel, Smit, Rlemens
en dr Key van de P.v.d.A., van de heer
Aalders (KVP) en van de heren Knuttel
en Eigeman en mevrouw Van Staveren
van de CPN.

De voorz. maakte zich in een hartelllke
speech tot tolk van allen, daarbij herin
nerend aan het feit, dat dit de eerste
wettig gekozen raad was na de bevrij
ding. Spr. prees de goede verstandhou
ding, diebij alle verschil van inzicht
steeds in de raad had geheerst, en ver
zekerde zijn gehoor, dat hij het als voor
zitter nooit moeilijk had gehad. Vele
kwesties waren opgelost of een oplossing
nabij gebracht in deze driejarige zit
tingsperiode. Spr. hoopte, dat de nieuwe
raad en al zijn leden echter de volle
vier jaar zouden mogen uitzitten.

Een bijzonder woord van erkentelijk
heid hadden zij in ontvangst te nemen,
die tussentHds moesten vertrekken, als
ook de heren Riedel en Knuttel.

De heer Riedel dankte namens de ver-
trekkenden.

In de koffiekamer werd het afscheid
wat minder plechtig gevierd onder het
genot van een glaasje en een rokertje.

De heer W. Veerman 25 jaar in de Leidse
Christelijke Besturenbond

Een stoere C.N.V.-inan

Naar wij vernemen herdenkt de heer
W. Veerman, de bekende secretaris van
de Leidse Chr. Besturenbond, vandaag,
dat hü 25 jaar geleden bü dit lichaam
in functie trad. Hedenavond zal de heer
Veerman in een kring van Leidse CNV-
vrienden op bescheiden wijze worden
gehuldigd.

Wij twijfelen er niet aan, dat de be
langstelling voor dit feit groot zal zijn,
omdat de waardering voor het vele
werk, dat de heer Veerman voor „zijn"
organisatie heeft gedaan, groot te noe
men is. Ook voor ons, die hem niet van
heel dichtbij in zijn sociale arbeid heb
ben gadegeslagen, is Veerman de stoere
organisatieman, die zijn bewogenheid
met het lot van

de arbeiders
van nog niet zo
lang geleden,
welk lot ook in
onze stad in-

droevig was,
nooit heeft on
derdrukt. Maar
niet alleen zijn
vele kennis om
trent de maat
schappelijke
wantoestanden
van vóór enige
decennia en zijn
daaraan ver
bonden solidari
teit brachten
hem op de bres
voor de arbei
der. Wij denken verder aan het princi
piële element in zijn vele toespraken, dat
steeds het geheel beheerste. Vanuit de
Bijbelse beginselen heeft Veerman ge
tracht te werken, tot meer geluk van
velen. Hier past slechts dankbaarheid.
Het eerste contact van de heer Veer-
;an met de Chr; Vakbeweging dateert
an 12 Febr. 1918, toen hij lid werd van
de Chr. bond van personeel in publieke

W. VEERMAN

Sport en Wedstrijden

„De Zijl" speelde tegen „Forel"

Aantrekkelüke wedstryden.

Zoals wij reeds vorig jaar hebben me
degedeeld, heeft de zwem- en poloclub „De
Zijl" de beschikking gekregen over twee
fraaie bekers, geschonken door de familie
Rol. Gisteravond vonden hiervoor de
eerste wedstrijden plaats.

De Zül 2—Forel 2 2—1.

Reeds dadelijk na het begin waren de
eerste aanvallen van Forel niet zonder
gevaar. Niet zodra had de thuisclub zich
hersteld, of ook De Zijl kreeg enkele
fraaie kansen. Alle werden echter door
slecht richten niet benut. Nog vóór rust
Kloots voor De Zijl een 10 voor
sprong te bemachtigen.

Ook de tweede helft was vol span
ning en toen een Forel-aanval was af
geslagen. kwam Arbouw vrij en wist de
bal op de doellijn te brengen, waarna de
Forel-keeper in eigen doel werkte: 20.
Nadat een Forelspeler het water was
uitgezonden en daarna nog twee spelers
volgden, werd het toch 21, waarmee
het einde kwam.

De Zül 1—Forel 1 3—1.

Was Forel niet geheel volledig, ook
De Zijl had een invaller, maar speelde
tocJh een grootse wedstrijd. Wel gaf Forel
door steeds snel weg te zwemmen de
toon aan. De Zijl deed voor zijn tegen
stander echter niet onder en zö zaïgen
wij een van de meest aantrekkelijke
wedstrijden van het seizoen. Door goed
doelverdedigen kwamen voor rust geen
doelpunten, maar de tweede helft was
nog fraaier van opzet.

Na veel heen en weer wemmen
kwam Prevoo eindelijk vrij. en hard
suisde zijn schot in de uiterste hoek;
1o. Forel gaf zich niet gewonnen en
menige aanval bracht verwarring, zo
zelfs, dat Prevoo opnieuw vrij kwam,
een schot tegen de paal loste en via het
achterhoofd van de Forelkeeper de bal
in 't doel zag verdwijnen. Wel wilde Fo
rel de zaak nu enigszins forceren, maar
De Zijl behield haar koelbloedigheid en
via Prevoo schoot Steehouwer opnieuw

Eindelijk maakte de linksvoor van
Forel een verdiend tegenpunt, maar De
Zijl won beide bekers!

Kilometer-wedstrijden van

„De Brasem"

Zwemclufo „De Brasem" organiseerde
Zaterdag wedstrijden. Dat de animo
hiervoor jaarlijks toeneemt, bewijst wel
het aantal. Allen 133 in totaal vol
brachten de tocht. De uitslagen zijn:

1 km heren: 1. T. van Dooremalen,
Haarlem 16.16; 2. N. Beider, Schiedam
16.23; 3. H. van Dooremalen, Haarlem
16.37; dames: 1. N. Marman, Haarlem
16.14: 2. P. v. d. Berg, Rotterdam 16.48;
3. G. Groenehuizen, Hilversum 16.51;
prestatietooht meisjes tot en met 12 jaar:

1. Martha v. d. Hoorn, Alkemade 23.23;

2. Jopie Akerboom, id. 24 58: 3. Martha
Kennis, id. 25.10; meisjes 1314 jaar: 1.
Paula Akerboom, id 21.40; 2. Adri v. d.
Hoorn. id. 22.10; 3. Willy van Veen, id.
22.30; meisjes 15 jaar en ouder: 1. Nel
v. d. Hoorn, id. 20.45; 2. Co Kraan, id.
21.12; 3. Beb Möllers. id. 21.19; jongens
tot 16 jaar: 1. Jan Smit, Leimuiden 19.00;
2. Hannes Vermei), Alkemade 21.33; 3.
Kees Loos, id. 22.25: jongens van 16 jaar
en ouder: 1. Joop Hoogeboom. Alkemade
18.19; 2. Hannes Spruit, id. 19.35; 3. Koos
Koek, id. 20.21. De prijzen bestonden uit:
wisselbekers, medailles en wandborden.

K.N.V.B., afdeling Leiden
hield jaarvergadering

Na een periode van betrekkelijke rust
gaat ons voetbalwereldje zich weer op
maken voor de komende wedstrijden.
Hiervan getuigde ook de jaarvergadering
van de Kon. Ned. Voetbalbond, gister
avond gehouden, die door de heer W.
Caro, voorzitter, werd geopend.

Waren de promotiewedstrijden voor
onze stadgenoten minder gunstig, het
jaarv.erslag van de secretaris-penning
meester gewaagde van gezonde bloei en
de afdeling Leiden is groter dan ooit-

Het aantal verenigingen steeg van 68
tot 71 en, zo voortgaande, zal het nog
heel veel hoofdbrekens kosten, alles in
goede banen te leiden. De schoolvoet-
balwedstrijden werden ook dit jaar ge
organiseerd door de verenigingen A.S.C.
en D.O.C.O.S. Deze mochten zich. als ge
woonlijk, in een grote belangstelling van
de zijde van de jeugd verheugen.

Noemen wij tot slot de Zaterdagmid
dagcompetitie. Hier speelden 67 senioren-,
24 junioren- en 88 adspiranten-elfiallen,
een respectabel aantal. In de eerste
klasse A werd V.W.S. kampioen, terwijl
in IB Leiden 2 op de titel beslag wist
te leggen; 2 A bracht Rouwkoop I aan
de kop en in 2B slaagde Noordwijk 4
er in de eretitel te behalen.

Klasse 3A gaf Woubrugge 2 als kam

pioen, gevolgd door Valken Boys 2 in
afd- 3B. Tot slot de kampioenen in andere
afdelingen: 4A V.W.S. 3; 4B De Sleutels
2 Junioren A Quick Boys (A); Junioren
B, A.R.C. (A); Junioren C Ter Leede
(A); Adsp. A U.V.S. (A); Adsp. B Al-
phia (A); Adsp. C Ter Leede (A); Adsp.
D A.S.C. (A); Adsp. E Quick Boys (C);
Adsp- F Valken Boys (A); Adsp. G Al-
tior (A) en Adsp H S.J.C. (A); Adsp 1
Lisse (B); Adsp J Stompw. B (A).

Na deze opsomming nog de belang
rijkste punten: De heer W. Caro werd
herkozen, als ook de aftredende bestuurs-
leden, de heren E. Velthuizen, J. Duin
dam en W. Dijkman. Bij de benoeming
van de leden
roep werden ook de aftredenden herko
zen. en wel de heren mr K. E. Eriks,
prof. C. Kauling en Th. v. d. Meer-

Na uitreiking van de medailles voor
de behaalde kampioenschappen en een
geanimeerde rondvraag volgde sluiting.

LIS SER BOYS 1—V.E.W. 1: 6—2.

Zaterdagmiddag werd een medaille-
wedstrijd gespeeld in het Lisser Sport
park tussen Lisser Boys 1 en V.E.W. 1
uit Heemstede. Deze matig ..gespeelde
wedstrijd werd gewonnen door Lisser
Boys 6—2. Beide elftallen verschenen
met enkele invallers. 'Al spoedig na de
aftrap drongen de Boys op en werd ge
speeld op V.E-W. helft. Een viertal doel
punten vóór rust bewees Lisses
derheid.

Na de thee pakten de Heemstedenaren
wat beter aan en hun pogen werd be
loond met twee doelpunten. Doch ook
de Boys wisten nog een tweetal doel
punten te maken en na nog enkele scho
ten langs paal en bovenlat kwam het
einde, met een verdiende 62 zege vooi
de Boys.

M.D.S. WON LAUWERTAK.

Zaterdag heeft de wandelsportvereni
ging M.D.S. met 15 leden deelgenomen
aan de afstandsmars van „Neerlandia"
te Vlaardingen. De route was 25 km ei
M.D.S. behaalde de derde prijs, zijnde
een zilveren lauwertak.

dienst, thans Chr. bond van overheidsper
soneel^ In datzelfde jaar werd hij gekozen
tot lid van het afdelingsbestuur, in 1919
tot afdelingsvoorzitter. Veerman was
toen 23 jaar. In 1924 werd hij door de
vakgroep bakkers candidaat gesteld voor
bestuurslid van de Chr. Besturenbond. De
vergadering van 18 Augustus 1924 koos
hem met meerderheid van stemmen. Op

13 Juli 1931 gekozen tot eerste secretaris,
in de vac. J. Slegtenhorst.

Van de belangrijke gebeurtenissen, die
de heer Veerman in zijn organisatie-loop-
baan heeft meegemaakt, noemen wij:
1921: oprichting rechtskundig bureau, dat
nog steeds in Leiden bestaat; 1923: in sa
menwerking met de Chr. Besturenbond
van Den Haag werd het orgaan „Ons
Schild" uitgegeven. Dit orgaan, waarvan
de jubilaris geruime tijd medewerker is
geweest, verscheen tot 1941; 1930: oprich
ting brandstoffenspaarfonds (sinds 1930
secretaris); 1932: oprichting comité voor
werklozenzorg van de Chr. Besturen
bond; 1934: plannen voor bouw van een
eigen gebouw te Leiden; 1935: viering van
het zilveren bestaan van de L. Chr. B. B.;
1941: opheffing van de Chr. Vakbewe
ging; 1945: wederoprichting. Van de be
stuursleden, die in 1924 alhier in functie
waren, is de heer Veerman de enige, die
overbleef. Wij wensen hem toe: nog vele
jaren, voor zijn gezin en voor het C.N.V.

Massa-overtreding van de
leerplichtwet

Niet minder dan 86 personen uit Lei
den en omgeving stonden gisteren voor
de Leidse kantonrechter terecht wegens
ernstige overtreding van de Leerplicht
wet. De kinderen hadden gewerkt, ge
spijbeld en één uit Katwijk aa;
was met een logger uitgevaren.
O M. wees erop. dat hieraan een einde
moest komen, en eiste f10 boete. Te^,
iemand uit Noordwijk, die bij herhaling
terecht stond, werd f25 boete geëist of

14 dagen hechtenis.

AFSCHEID BIJ DE N.Z.H.V.M.

Op 1 October verlaat de heer J. van
der Steen, Zijlsingel 87, controleur bü de
N.Z.H.V.M., de dienst om gezondheids
redenen. De heer Van der Steen heeft
deze maatschappij 38 jaar gediend.

(Advertentie)

TALEN

Corresp., Convers. (Ned., Frans, Duits,
Engels, Spaans). Snelle degelijke opl.
v. ALLE erk. dlpl. door bevoegde leraren

Kon. Erk. FITMANSCHOOL

PLANTSOEN 65 TEL- 26558

Veenstreek bereidt zich vooi

Zoals wy reeds verscheidene malen
hebben gemeld, zal in Roelofarendsveej
op 7, 8 en 9 September a.s. de tentoon
stelling „De Veenstreek" worden gehou
den, welke ten doel heeft alle producte;

de Veenstreek op bijzondere wija
onder de aandacht van het grote publiek
te brengen. De tuinders hebben de han
den ineengeslagen en door die samenwer
king is het gelukt een expositie op
bouwen, waarvan men straks ongetwij
feld zal zeggen, dat ze er zijn mag. Nié
mand minder dan de heer H. M. Velden,
directeur van het aan- en verkoopbures;
van tuinbouwproducten, zal aanwezj
zijn om de tentoonstelling met zijn zee
kundige handen tot iets bijzonders te
ken. Trouwens: er zullen verscheiden
deskundigen op het gebied van sorterinj
en arrangering werkzaam zijn.

Dat het belang van deze tentoonstellin
in brede kring is ingezien, bewijst wel h«
ere-comité, waarin vooraanstaande voge!
van diverse pluimage zitting hebben g«
nomen. De burgemeester van Alkemadj
de heer J. H. M. L. Hoynok van Papen
dreoht, heeft zich bereid verklaard al
erevoorzitter in het comité zitting
nemen. Ook is de tentoonstelling de
te beurt -gevallen, dat de commissaris v
de Koningin, mr L. A. Kesper, die ooi
de opening zal verrichten, 'het bescherm
heerschap heeft, aanvaard. Voor deze ex
positie zijn niet minder dan 22 prijzen be
schikbaar gesteld. Als hoofdprijs is e
grote zilveren vaas geschonken, en v
door de prov. commissie der veilingen
Zuid-Holland.

BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEX

GEBOREN: Marjorie. d van J W Trou
wee en M C v d Meij; Jacoba A, d
J A Marijt en J C Montenberg; Marinu
S, z van M S Gerritsen en C P Guleij
Leendert, z van L Blok en S van Tonge
ren; Egberta J H, d van J van Sonsbeel
en E Anker; Andreas W J, z van A
de Kort en E van Tongeren; Elisabeth
d van A Borst en M M Verschoor; Ma
rianne, d van W F Blansjaar en W Hane
veld; Gilbert W. z van K Keiler
Pelder; Christiaan B, z van C B Devile
en J Meijers; Marie A, d van J de Ba
en H M Godé; Jannetta J. d van G A
van Riemsdijk en C de Bonte; Cornelis
z van C J Rijnbeek en C T J Slof; The
resia L A M, d van P A J Schamper i
M A van Berge Henegouwen; Cornelis
z van W Roest en A J Honders.

GEHUWD: P Starre en H v d Velden
D F Decilee en A H Bakker.

OVERLEDEN: L C Mennes, wednr,
j; A Duivenvoorde, wednr, 83 j.

VICTORIA REGIA EN LOTUS.

Vanavond bloeien in de Hortus
Victoria Regia en de Lotus weer. 1
zoekuren: half 9 tot half 11.

COLLEGA-BEZOEK.

De Alphense speeltuinver. „BloemhoP
bracht Zaterdag per boot met 200 kin
deren een bezoek aan „Oosterkwartier/

De wekelijkse keuring in Haarlem

Eén dahlia, al dahlia

Het kan maar niet op! Week-in week
uit komen de nieuwe soorten de keu
ringszaal binnen, alsof het begrip „uit
gebreid sortiment" nog uitgevonden
moet worden.

Zo was de fa Bruidegom uit Baarn
weer present met een hele collectie,
waaruit de volgende opvielen: de don
kerrode s.c. Vader de Loof, de enorme
hortensia-rose dec. Edith Mossell, de
middelgrote zwavelgele s.c. 704, de peen-
kleurige s.c. Autumn Light, de licht
Nanking-oranje s.c. 820 en s,c. 614, an
tiek rose met lila purper. Deze hele serie
kreeg het get. v. verd.

Naast de fel-rode pompon Brown's Leo
van Ballego en Zn, Leiden, een fraaie
collectie van Ludwig en Co, Hillegom.
Kaspar Ludwig's Memory kreeg nu het
get. eerste klasse. Dutch Gold is en blyft
een opvallende dahlia, evenals de tinte
lend oranje gekleurde s.c. Orange Star.

Van K. Maarse Dzn Jr, Aalsmeer,
werden de volgende bekroond: de mid
delgrote, bloedrode dec. 12-6, de zacht-
rode pompon 38-2 (beide get. v. verd.)
en de irfet het get. eerste klasse be
kroonde prachtige rose s.c. Good Mor
ning. C. S. Weyers Zn, Hillegom,
haalde met de buff-oranje dec. After
glow de hoogste onderscheiding en zag

Rond Waaggeboutv en Stadsgehoorzaal

Reeds meer dan veertienduizend bezoekers

Koninklijke waardering en hulde aan de demonstranten

De particuilre secretaris van H. M. dc
Koningin, mr J. C. baron Baud, deelde
het tentoonstellingsbestuur in .opdracht
H. M. schriftelük mede, dat Zü
onder dankzegging voor het Haar in spe
ciale uitvoering toegezonden programma
met grote belangstelling en waarde
ring had kennis genomen van doel en

streven dezer tentoonstelling

Het was gisteren weer een drukke dag
op „De Mens en zijn Arbeid". Ruim 4000
betalende bezoekers passeerden de con
trole, waardoor het totaal de 14.000 over
schreed. De grootste drukte concentreerde
zich in de avonduren. Ondanks maatre
gelen kon niet worden voorkomen, dat in
een enkele afdeling vooral in de scho
len! de circulatie niet zo vlot verliep
als vorige dagen. De aard van deze ten
toonstelling tevens haar grootste aan
trekkelijkheid brengt nu eenmaal le-
de, dat het publiek zich in het bijzonder
interesseert voor de afdeling, waar het
ambacht gedemonstreerd wordt en dat is
bijna overal het geval.

.Hulde aan de demonstranten
De ervaring van gisteravond geeft ge
lukkig niet de minste aanleiding om zich
van een bezoek in de avonduren te laten
afschrikken, maar uiteraard is spreiding
van het bezoek van groot belang. He;
dient tot ere van de -talrijke ambachsde-
monstranten te worden gezegd, dat zij hun
voorlichting in geen enkel opzicht aan
pasten aan de publieke belangstelling-van-
het-ogenblik, maar het een onverllauw-
baar enthousiasme „service" boden, onge
acht of dat geschiedde ten aanhoren van 2
20 of 50 belangstellenden. Allen zijn ver
vuld van een aan fanatisme grenzend en
thousiasme, dat op zichzelf een indruk
wekkende en overtuigende manifes-atie
vormt van de mens in zyn arbeid!

Daarvoor past hun allen een woord van
oprechte hulde!

Wie kan, kome 's middags
Uit het vorenstaande blijkt niettemin
de wenselijkheid om allen, die daartoe in
de mogelijkheid verkeren, te adviseren de
tentoonstelling des middags te bezoeken.

Gisteren was de verhouding tussen mid
dag- en avondbezoek ongeveer 1 op 3.
Ook van buiten de stad is de toeloop
groot, niet alleen uit de naaste omge
ving, maar ook tal van vacantiegangers
paren het aangename aan het nuttige door
deze vaktentoonstelling te bezoeken. Ver
soheiden hunner, kennelijk lieden, die
met het ambacht ook iets uitstaande heb
ben, verzochten 't tentoonstellingsbestu'ur

om inliohingen betreffende de algemene
opzet, met de bedoeling in hun woon
plaats een dergelijke expositie te orga-
en. Het beste bewijs, dat zij in
slaat. Onder de bezoekers van gistermid
dag bevond zeih ook de inspecteur-gene
raal van het Rijksarbeidsbureau, mr Pn.
Werner, die zioh na afloop van zijn rond
gang zeer waarderend uitliet.

Volgende week: evangelisatie
samenkomsten in tent
Herengracht

Kerkorkest uit Engeland zal
medewerken

Volgende week zullen in een tent,
staande aan de Herengracht, evangelisatie
samenkomsten worden gehouden. Predi
kanten en evangelisten zullen het woord
voeren en verschillende zangkoren mede
werking verlenen. Een grote byzonder-
heid is wel, dat ook het orkest van dc
Queens Hall kerk te Huil de „Queens
Hall Silverband" aanwezig zal zijn. Dit
orkest maakt gedurende September een
tournée door ons land. Naast Amsterdam,
Den Haag, Arnhem en Alphen aan den
Rijn zal het dus ook Leiden aandoen.

Hoofdbestuur Chr--Historische
Unie bijeen

Het hoofdbestuur der C.-H. Unie kwam
Zaterdag te Utrecht bijeen.

In zijn openingswoord herdacht de
voorzitter, de heer H. W. Tilanus, het
overleden oud-hoofdbestuurslid A. L.
Verhoog uit Brunssum.

Met dankbaarheid memoreerde de heer
Tilanus de uitslag der gemeenteraads
verkiezingen, die voor de Christelijk-
Historische Unie een zeer gunstig
loop hebben gehad.

Tot lid der agrarische commissie werd
benoemd de heer P. Zonneveld te Hon-
selersdijk.

Er werd besloten, te trachten een
wer contant te leggen tussen de beide
Christelijk-Historische weekbladen en in
October een buitengewone algemene ver
gadering te beleggen, welke toegankelijk
zal zyn voor alle leden der Unie.

Alphen aan den Ryn

Géboren. Immetje, dochter van W.
J. Gesman en A. Geerken.

de abrikooskleurige dec. 68 en de typiscl
oranje dec. 72 met het get. van' verd
bekroond.

Bijzonder mooi was de welgevormdt
Corona van N. J. van Oosten, Den Haag
die dan ook prompt het get. eerste klas
se haalde, terwyl de licht zalmkleurig)
dec. 15-48 het get. v. verd. kreeg. N.V,
Enchantress, Haarlem, had succes
de licht lilarose s.c. Charming: get
eerste klasse.

Meer bijzonder dan mooi was dfe
lette met purper gekleurde Smoky
de fa Topsvoort, Aalsmeer, maar kreeg
toch het get. v. verd. In dezelfde
deelden: s.c. 115, zacht rood met aai
achterzyde iets violet, en de intens lila
rose gekleurde cactus Pink Spider, ter
wijl de gestreepte Samba het tot
get. eerste klasse bracht.

L. A. Hoek, Den Haag, sleepte met
vertoon van meesterschap vier get.
verd. in de wacht met de volgende
riëteiten: de beste witte s.c. Z306, s.c
Z 347, licht zalmkleurig met groot
troengeel centrum, de byzonder mi
licht lila-violette dec. Z 338 en de zwa
gele s.c. Z 350. Ook Bakker en Geerling
Heemstede, kruisten de dahlia-degen
succes: de sleutelbloemgele pompon Mi
mosa, de idem witte Albino en de gel(
mignon Soleil, alle drie get. eersti
klasse! De rose s.c. l'Amitée lykt een
betering van St. Thérèse.

Extra best van vorm was de licht
velgele cactus Finesse Anversoise vai
Gebrs. de Ruyter, Oegstgeest, terwijl ook
de grote diep rode dec. no. 10 het bes;
deed. .Th. Jansen, Beverwijk, stelde dt
fraaie' lilium spec, rubrum ten
Rynveld, Hillegom,demonstreerde
hoe enorm lilium White Excelsior kan
zijn en A. J. v. d. Zwet, R'veen,
met béste exemplaren van lilium White
Superior.

Viswedstrijden in Kanaal en Vlie

Zaterdag heeft de Hengelaarsbond
Leiden en Omstreken voor de tweed
maal de jeugd een aangename midds
bezorgd door opnieuw in de Nieuw
Vaart een viswedstrijd te organiseret
die, gezien de belangstelling, bijzonder
geslaagd. Niet minder dap 150 visser
hebben eikaars krachten gemeten
was de vangst slecht (veel boten maakte
het vissen zeer moeilijk), toch is
animo gestreden. Hulde voor dit initiatie
en tevens voor de Leidse Reddingsbrigad
die ook deze middag aanwezig
zorgde, dat de veiligheid niet in 't gevat

De voornaamste winnaars ware

1. J. Beekman, 2. Brakshoven, 3. Klinl
4. Neuteboom, 5. Ria van Ek, 6. Koste:
7. den Os, 8. C. Schouten, 9. Fuchs,
Goddijn, 11. Veldhuizen, 12. Massaar, 11
Tine Boot, 14. v. d. Hoeven, 15. Groenen
dijk, 16. Mulder, -17. Van der Laan,
Boekkooi, 19. J. Schouten, 20. Kok er
Straathof.

Ook de firma Ydo hield, nu eens ii
Vliet, voor haar personeel een viswed
strijd en waar de „haas" voor e
gende gelegenheid een medaille beschik
baar zou stellen, togen allen welgemoei
ter visvangst. Ook hier was de
qua vangst, uitermate gering en kwame
de eerste prijzen bij: de Boer, Goddij
en Bleute. De stemming bleef perfect
belooft veel voor de 'komende ontmoetin
gen.

Viswedstrijd Leidsche Wol
spinnerij

Het personeel der Leidsche Wolspin
nerij N.V. had Zaterdagmiddag een v'
wedstrijd in Meerburg. Er werd gevist
bootjes.

De uitslag was: 1. A. W. van Rossa
die tevens een extra prijs kreeg a
grootste vis, 2. N. v. d. Wyngaard, 3.
Pet, 4. W. Ranselaar, 5. C. Stiikkelorua
6. W- Zeegers, 7. J. Crama, 8. A. Bon,
G. Horn.

Er was nog een extra prijs voor
eerste vis (gewonnen door M. Pet)
voor de laatste vis ('gewonnen door
W. van Rossen).

Bij hfet uitreiken van de prijzen sprsl
de voorzitter een woord van dank tot J
gevers van de prijzen.