VAN HOUTEN
Een prachtige rit door de Ardennen
met erg veel pech
REPUBLIKEINEN WETEN, DAT
ZIJ ZULLEN WINNEN
wamui
Kiezen
Delen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 19*
Behulpzaamheid een van de beste eigenschappen
van een soldaat
(Van onze speciale verslaggever)
Bastogne, 23 Augustus.
ColonnertSden is een kunst, die geleerd moet worden. En In bergaohtig terrein
valt het helemaal niet mee. Het „détachement Edelweis" heeft dat vandaag aan
den HJve ondervonden. De route was niet de kortste en zeker niet de gemakke
lijkste. De maréchaussée, die ze uitgezet had, heeft, naar uw verslaggever onder
vonden heeft, voor de nodige moeilijkheden gezorgd.
In Walferdange was de tocht begonnen.
De wagens stonden,, overeenkomstig de
geheimen van het coloninerijden, netjes
achter elkaar en met de nodige tussen
ruimte. Uw verslaggever was ln een
verbindingswagen gestapt om zo tevens
te kunnen profiteren van het radiocon
tact met de drie andere posten in de
colonne. Maar dit contact bleek een
illusie. Men kon een uur lang oproepen,
maar Unie Ajax Simon bleef zwijgen als
een mof. En toen de colonne eenmaal
door het beboste heuvelland reed, gaven
ook Tinus Beker en Cuba Victor geen
gehoor meer. De radiotelegrafist staakte
zijn pogingen dan ook maar. De mooie
schema's aan de wanden van de auto
grijnsden zo'n beetje.
Verbinding of niet, de colonne reed
en bleef behoorlijk bij elkaar, ook toen
de hellingen steiler werden en de af
dalingen dieper.
Pech.
Tot de eerste rust ging alles goed, maar
toen begon het. De verblndingswagen
(C.V.) bleek een lekke carter te hebben.
Vlug stapten we aver Ln een stevige
wagen, een soort open pantserwagen. De
C.V. bleef niet achetr. Onze bulldog
sleepte hem een eindje, de motor sloeg
aan, het ging weer. Om na enkele kilo
meters toch weer te blijven staan en te
wadhten tot de R.I.M.I. de nodige hulp
verleende. Maar ook onze krachtige
bulldog -bleef een poosje later staan. Een
helling van 500 meter was met succes
genomen. De afdaling, 100 meter langs
een diep ravijn via akelige haarspeld
en S-«bochten, was tot een goed einde
gebraoht, maar de volgende klim was
te veel. We bleven aan de kant van de
weg staan tot de colonne was voorbij
getrokken. Eenzaam bleven we achter
in het prachtige Luxemburgse land,
wachtend tot de motor wat gekoeld
En toen we na enige tijd weer starten
wilden, bleken ook de remmen warm
gelopen.
En dus maar weer wachten. De -twee
soldaten gingen op zoek naar water, dat
ze bU een boerderijtje vonden. Ze
ren daarbij niet zo fortuinlijk als
paar anderen, die tevergeefs om water
vroegen, doch ln plaats daarvan een glas
wyn kregen aangeboden.
Warmlopen.
Warme motoren en vastgelopen rem
men bleken meer voor te komen. Dat
was juist een van de moeilijkheden in
de oefening. Bij de afdelingen niet zon
der meer sterk remmen, doch zoveel
mogèlijik schakelen. Dat moe9t geleerd
worden.
Er waren meer wagens die panne had
den. Uw verslaggever stapte over in een
jeep met een 1500-weight er achter. Eerst
geen moeite. Maar de pech achtervolgde
ons. In een schitterend dal gaf de 1500-
weight het op. Ook daar was de motor
warmgelopen. Het koelwater kookte
over. Het was niet mogelijk, je hand
op de motorkap te houden. „Bij dit dal
moet water zijn", meende een va
soldaten BIJ de afdaling ontdekte
een beekje en met water in de zeildoe
ken emmer kwam men boven. Het frisse
water ging bij het kokende koelwater
en de motor startte weer. De bulldog
was al weer gepasseerd. Wij zouden
volgen, maartoen wilde de jeep niet.
Opduwen, er naast lopen tot een van de
sergeanten buiten adém was. Toen deed
hij het weer.
Zonder ongelukken ging het verder
tot een kruispunt. Daar stonden de auto's
van het onderdeel, waartoe onze jeep er
zijn gevolg behoorden, De luitenant was
alvast doorgereden en had het comman
do aan een korporaal overgedragen. De
zelfde ziekte: warme motoren. Maar deze
manschappen hadden tenminste gewacht
bij een cafeetje. Bier en voor de warme
chauffeurs limonade boden enige lafe
nis. Om die lafenis te krijgen moest eerst
worden „gelapt", want de francs waren
weinige. Nog eenmaal bleef van onze
zeer kleine colonne een auto
RIMI ontfermde zich er over. Behouden
kwamen we in de grensstad Bastogne.
waar het overgrote deel van het deta
chement reeds zijn intrek had genomen
in de leegstaande kazerne.
Wel heel duidelijk heeft deze oefening
aangetoond, dat rijden in bergachtig •*-
rein geen overbodige weelde is.
chauffeurs hebben deze ervaring nodig.
En ook is gebleken, dat het materiaal,
waarover onze troepen hier te lande be-
sahikken, niet van de beste kwaliteit is.
Toch hebben de manschappen hun best
gedaan. Nooit laten ze elkaar in de steek.
Behulpzaamheid is een van hun beste
eigenschappen. Mede daaraan is het te
danken, dat ze met hun wagens steeds
weer behouden in Holland terugkomen.
Tegenbezoek?
„De Tijd" maakt melding van geruch
ten. die op het ogenblik in Belgische of
ficierskringen de ronde zouden doen, als
nog dit jaar een groep Belgische soi-
daten een oefentocht door Nederland
gaan maken. Waarschijnlijk gaat het hier
n een detachement genietroepen, die
j onze grote rivieren zullen pionieren
Op 5 September vertrekken opnieuw
l man Nederl. maréchaussée naar België
Luxemburg.
Vele dapperen protesteer
den tegen Hitier
Maar Von Manstein zweeg
De openbare aanklager, sir Arthur
ComynsCarr, heeft in zijn beschuldi
ging tegen de gewezen Duitse veldmaar
schalk Von Manstein in het proces te
Hamburg een uitspraak aangehaald van
het tribunaal van Neurenberg, volgens
welke hoge Duitse generaals „in grote
mate verantwoordelijk zijn geweest voor
de ellende en het lijden van millioenen
vrouwen en kinderen". Hij zeide, dat
der de militaire leiding van de gene
raals de ambities van Hitier en zijn vol
gelingen academisch en steriel geweest
zouden zijn. De beschuldigde had zich
bijna vijf jaar zonder voorbehoud in de
dienst van Hitier gesteld en hij was in de
positie om verschillende Nazi-Organisa
ties (S.S-, Gestapo, Veiligheidspolitie e.a.)
orders te geven. Een officier van normale
intelligentie moest zeker het misdadige
karakter van verschillende maatregelen
hebben ingezien, aldus sir Arthur. Vele
dappere of eerbare mannen hadden pro
testen laten horen, doch Von Manstein
had gezwegen. De aanklager zeide voorts
nog. dat Von Manstein gedurende de in
vasie van Polen niet alleen de monster
lijke wreedheden niet verhinderde, maar
zelfs nog aanvullende orders gaf. Van
daag zou hij zijn aanklacht voortzetten.
Ned. zuivel moet aanpakken om
bij te blijven
Drie dingen nodig om weer voora
te komen
„Er zijn m i. drie dingen nodig or
Nederlandse zuivel weer vooraan te doen
komen in de wereld: lagere kosten op
de boerderij door ingrijpende moderni
sering der bedrijven, voorts ingrijpende
modernisering van het industriële appa
raat, en ten derde een sterke nationale
samenwerking in het zuivelveld", aldus
mr J. Linthorst Homan in zijn openings
toespraak op de heden in Eindhoven ge
houden alg. vergadering van de Alg.
Ned. Zuivelbond (F.N.Z.)
lij wees op de krachtige pogingen, die
het Westelijk halfrond op het gebied
i de zuivelresearch worden gedaan en
waarschuwde, dat Nederland niet achter
mag blijven, wil het niet geëvenaard of
zelfs voorbijgestreefd wórden.
Spr. vestigde voorts de aandacht op
het gevaar, dat het Europees herstelpro
gramma zal mislopen, doordat sommige
Europeanen te sterk aan tradities hech
ten.
Hij hoopte, dat bij eventuele publiek
rechtelijke» bedrijfsorganisatie de zuivel
als geheel agrarisch zal worden behan
deld en dat ook de organisatie der zui-
velarbeiders in het kader der landarbei
ders zal vallen.
T GAAT SNEL MET HET A'DAM-
RIJNKANAAL.
Het werk aan de grote binnensluls vai
het toekomstig Amsterdam-Rijnkanaal
(bij Tiel) vorderen goed. De onderbouw
nadert zijn voltooiing en spoedig zal met
de opgaande bouw begonnen worden
Deze sluis wordt met die bij Wijk bij
Duurstede de grootste van Europa ge
noemd. De bijzonder lage waterstand
de Waal is voor dit werk gunstig.
De verkeersbrug hoopt men in Novem
ber nog open te stellen. In het najaar
wordt van het aan de Lek gelegen Rijs
wijk af begonnen met de boordvoorzie-
ningen. Als het nodige geld beschikbaar
is, zal het kanaal van Tiel naar Rijswijk
op diepte uitgebaggerd worden in 1951
waardoor dan in de loop van 1952 het
kanaal gereed zal zijn.
Grote verandering bezig
zich te voltrekken
Berichten uit het hele land
komen binnen
Meer en meer berichten stromen bin
nen, die duiden op een volkomen ver
andering op het gebied van de huis
houdelijke was. De nieuwe vinding, het
„actief wit" blijkt de treffendste resul
taten op te leveren. De was wordt vele
malen helderder en witter. Alle textlel-
weefsels worden zachter. Gekleurd goed
gaat in de nieuwe luister schitteren.
Het geheim schuilt er ln, het „optisch
bleken" te combineren met reeds be
kende chemische bleekwijzen en
het wasproces. Een methode, die niets
gemeen heeft met de toepassing van
normale bleekmiddelen.
Zoals men weet. is het „actief wit"
verwerkt in het nieuwe zelfwerkend
wasmiddel, dat de naam „Castella'
draagt, de naam, waaronder ook de
„Castella" toiletzeep zo geliefd er
kend werd. De fabrikanten berichten,
dat hen dagelijks een stroom var
gevraagde brieven bereikt, afkomstig
uit het gehele land en waarin de huis
moeders haar verbazing uitspreken
over het effect van het nieuwe waf
middel.
(Advertentie)
Bonnenlijst voor de
komende 14 dagen
Voor het tijdvak van 28 Augustus
t/m 10 September 1949 zijin aangewe
zen de volgende bonnen, die elk reoht
geven op het kopen van:
VOEDLNGSMIDDELENKAARTEN 909
281 Vlees (A, B, D): 100 gram vlees
282 Vlees (A, B)300 gram vlees
283 Vlees (D): 100 gram vlees
284 Algemeen (A, B, D): 250 gr. rijst
286 Algemeen (A, B): 200 gram kaas
of 250 gram korstloze kaas
294 Algemeen (D): 100 gram kaas of
125 gram korstloze kaas
(De letters achter de bonnummers
geven de kaarten aan, waarop de be-'
treffende bonnen voorkomen).
BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD, ZE,
MD, MF, MH 910
(bljz. arbeid, a.s. moeders en zieken)
Geldig zijn de bonnen gemerkt met
de letter X.
De bonnen kunnen reeds op Vrij
dag 26 Augustus worden gebruikt.
De niet-aangewezèn bonnen 264,
265. 268, 269, 270, 271, 273, 275, 276,
277, 278. 279 Algemeen kunnen wor
den vernietigd.
Oude bekendenin Beieren
Een stroom van 106 nieuwe Duitse dag
bladen, waarvan ongeveer vier van de
vijf dezelfde naam zullen dragen, als die,
welke zij onder het Nazi-regiem hadden,
zullen in de komende dagen, nadat de
wetten op de vergunningen voor dagbla
den zijn opgeheven, in geheel Beieren
verschijnen. Max Willmay, de uitgever
'an het beruchté anti-semietische blad
,Der Stuermer", waarvan Julius Streicher
hoofdredacteur was, zal ook weer een
blad uitgeven
GEEN SCHADEVERGOEDING BIJ
MUIZENPLAAG.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Borst heeft minister Mansholt medege
deeld, dat er geen reden is om de boeren,
die door de muizenplaag gedupeerd zijn.
schadevergoeding te geven. Van over
heidswege is n.l. tijdig en herhaaldelijk
aangespoord om de bestrijding ter hand
Bmen, zodat in ruime mate de mo
gelijkheden hebben bestaan om de schade
te voorkomen of te beperken.
DIENSTWEIGERAARS EN KAMPEEK-
KAARTEN.
Op vragen van het Eerste Kamerlid
Schoonenberg (CPN) heeft minister Van
Schaik geantwoord, dat het niet juist is.
dienstweigering op zich zelf grond
opleveren om aan de betrokkene een
kampeerkaart niet uit te reiken.
Andersen en Coppi kam
pioen in achtervolging
Nederlander Van Est derde by de profs
De Deense wielrenner is gisteren in Ko
penhagen wereldkampioen achtervolging
der amateurs geworden. Hij reed de fi
nale 14 -km in 5 min. 19.5 sec., en de En-
gefcman Cartw-right noteerde 5 min. 21
sec. De Italiaan Gandino won in 5
21 sec. de strijd om de derde plaats. Zijn
rivaal, de Deen Joergensen, maakte
tijd van 5 min. 28 sec.
In dé achtervolging der profs werd de
Italiaan Coppi met 30 sec. voorsprong op
de Luxemburger Gillen in 6 min 30,
wereldkampioen. In de halve finale had
Coppi in 6.35.4 gezegevierd over Pedersen
(6.49.1) en Gillen in 6.30.1 over de Neder
lander Van Est (6.32.3 De laatste werd
derde, door in 6.36.3 Pedersen op gemak
kelijke wijze te slaan.
De uitslagen van de twee herkennings-
ritten achter motoren zijn: Eerste rit: 1.
Frosio 1 uur 30 min. 25 sec.; 2. Meule-
man (B.) op 1 ronde enlOO meter; 3.
Bethery (F.) op ruim 9 ronden; 4. Loh-
mueller ètZ.) op ruim 16 ronden.
In de finale, die Zaterdag wordt gere
den komen dus uit: 'de Nederlanders Bak
ker en Pronk, de 'Italiaan Frosio, de
Fransman Lesueur en de Zwitser Besson.
De puntenverdeling is na vier nummers
van de wereldkampioenschappen: 1. Ne
derland en Italië beiden zeven punten;
3 Luxemburg 6p.; 5 en 5 Denemarken en
België 5 p.; 6 en 7 Zwitserland en Groot-
Brittannië 3 punten.
Déze Nederlanders moeten uit Indië weg
(Van een onzer Verslaggevers.)
Bijeenkomsten als een Ronde-Tafel
Conferentie hebben bepaalde gevaarlijke
kanten. Zij kunnen er toe leiden, dat
de afstanden niet meer ziet, die de
verschillende deelnemers aan het ge
sprek scheiden en dat voorbarige vriend
schappen worden gesloten.
Er zitten aan een dergelijke conferen-
e nl. een hele serie gezellige bijeen
komsten vast. waarop het gesprek met
allen over alles gaat en de verbroede
ring als een adder onder het gras op de
loer ligt.
En dat het daarvoor nog geen tijd is,
tonen de berichten, die inmiddels uit
Indië zelf binnenkomen en die allerminst
ruimte laten voor prettige gedachten
en toegewijde belangstelling in de per
sonen van de thans in hotels en recep
tiezalen verblijvende republikeinen.
Die berichten spreken van honderden
doden iedere dag onder de bevolking
van Java. dank zij republikeinse terreur
en wie de republikèinen hier spreekt,
hun bittere wrok tegen de Nederlanders
verneemt en hun minachting voor Ne
derland gevoelt, die begint toch wel iets
te begrijpen van de geest, die deze
mensen daarginds bezielen moet.
In de hall van het Palace hotel in
Scheveningen vonden we gisteren, te
midden van een aantal delegatiëgenoten,
dr Soemitro, die, als handelsattaché van
de republiek in Amerika, het een en
ander heeft uit te staan met het be
faamde Fox-contract.
Dr Soemitro is een leerling van de
Rotterdamse Handels Hogeschool. Prof.
Lieftinck. de tegenwoordige minister
Financiën, was een van zijn leer
meesters. In de oorlog was dr Soemitro
s land en hij heeft toen. zoals hij
vertelde, deel uitgemaakt van een
aantal Rotterdamse verzetsorganisaties.
„Hebt U last van de Duitsers gehad?"
„Nou en hoe!"
„En U hebt uit die dagen natuurlijk
veel vrienden in Nederland?"
ar sinds 'de laatste jaren is die
vriendschap voor de Nederlanders sterk
bekoeld. Ze hebben mij en mijn familie
zóveel leed berokkend. Sinds ze m'n
en m'n broer zonder vorm van pro
doodden, heb ik me van alle Neder
landers gedistancieerd."
Voor het Nederlandse standpunt heeft
r Soemitro niet veel respect. Hij is
uiteraard nog jong, lang en mager en
een zwarte Amerikaanse bril,
waaronder zijn brede lach tot een bittere
grijns verstoort als hy zo spreekt. De
verantwoordelijkheid voor Indonesië bij
Nederland verwerpt hij met de opmer
king: „Daar heb ik te veel fraais van ge
zien." En wat het gezag aangaat, hij
haalt er zijn schouders over op. want
Nederland heeft" z'n tijd in Indonesië
nieer dan gehad.
Bovendien: Indonesië in Zuid-Oost-
Azië is heel wat belangrijker dan Neder
land in West-Europa.
Het Foxcontract heeft, aldus dr Soe
mitro, ten onrechte 'een slechte pers.
Het is, natuurlijk, de schuld van .de Ne
derlanders zélf, dat het ontstaan is. Had
den die de republiek door een blokkade
maar niet moeten afknijpen. De repu
blikeinse regering had niet alleen goe
deren uit Amerika nodig, maar moest
ook vaste voet in de Ver. Staten krij
gen. Vandaar, dat" hét Foxcontract geslo
ten werd. dat de republiek, geenszins
aan Amerikaans kapitalisme uitlevert,
want zij heeft 50 pci* van de aandelen
plus het vetorecht. Die laatste mede
deling klopt niet met de destijds door
ons gepubliceerde inhoud van het Fox
contract. waaruit men heeft kunnen
lezen, dat Fox 51 pet van de aandelen
en het vetorecht bezit.
Overigens is dr Soemitro van mening,
dat Nederland en Amerika een nog gro
ter belang hebben bij goede resultaten
van deze conferentie, dan de republiek.
Nederland heeft de dollars, die Zuid-
Oost-Azië vroeger opleverde, dringend
nodig en Amerika zag, mede door het
Indonesisch conflict, aldus dr Soemitro,
het Marshallplan voor West-Europa mis
lukken. Nederlandse ondernemingen in
Indonesië blijven welkom, maar dat er
zo nu en dan nog wel eens wat gebeurt
op de ondernemingen, is de schuld van
de Nederlanders zélf.
Een zeer zelfbewuste Indonesiër. Hij
m
Het Nederlandse merk
met Wereldreputatie
UI,
het gaat tóch zoals wij willen,
dat het gaat.
Niet anders zijn de heer en mevrouw
Dia- De eerste correspondent van het
republikeinse dagblad „Merdeka", de
laatste redactrice van het gelijknamige
weekblad.
De heer Die lacht veel en beminnelijk.
En hij flitst, na enkele algemene opmer
kingen over het onprettige in de ver
houding Nederland Indonesië weer weg.
Maar zijn vrouw spreekt haar bezwa-
tegen de Nederlanders en die
zijn vele wat uitvoeriger uit. Z(j wil
de uit anti-Nederlandse overwegingen
niet in Nederland, maar wel in Amerika
studeren. De Nederlanders hier zijn
echter anders, dan die overzee, die zij
Het .gaat niet aan, om altijd maar op
de communistische heilstaten in .het Oos-
werelddeel af te geven. Want
het is er nog zo slecht niet. B.v. in
Tsjechoslowakije breekt de regering zich
het hoofd (figuurlijk dan) om de volks
gezondheid, in stand te houden en zo mo
gelijk te verbeteren. Daarom is in Kar
lovy Vary (Karlsbad), het Boheemse Spa.
het gebruik van alcoholische likeuren ver
boden. Want, zo wordt in het verbod ge
zegd. deze badplaats is er niet om de
volksgezondheid te vernietigen, maar om
haar te handhaven. Maar in de Sowjet-
an Duitsland vluchtten gisteren in
tijds vijf agenten van de volkspo-
aar de Westelijke zones. Dat zijn
natuurlijk mensen, die van al dat goede
geen besef hebben en die hun 'tijd niet
verstaan. En Engeland heeft twee nieu-
(geheime) straalgevechtsvliegtuigen,
die sneller kunnen vliegen dan het geluid.
De machines heten Hawker P. 1052" en
„Dickers Marine 510". 0 In Moskou is een
lange, lange lijst verschenen, met de na-
generaals, officieren en man
schappen van het Sowjet-leger, die door
het presidium van de Opperste Sowjet
zijn onderscheiden, wegens „succesvolle
uitvoering van een speciale regerings-
taak". Allemaal een lintje. In de Bel
gische Congo is een trouwstoet, die op hst
Kivu-meer voer, tijdens een woeste storm
des snachts met man en muis vergaan.
het liefst allemaal kwijt wil. om ze te
vervangen door ..nieuwe" Nederlanders-
De rassendiscriminatie, die bijv. ver
bood, dat Nederlanders en Indonesiërs
gebruik maakten van hetzelfde zwem
bad heeft haar begrijpelijk het felst
gestoken. Daarnaast de luiheid van de
Nederlandse vrouw in Indonesië, die
geen hand uitsteekt en Indisch perso
neel voor zich laat werken.
De Nederlandse soldaten in 'Indonesië
vindt mevrouw Dia dom. Zij zijn. zegt
zij, 'beslist niet de leepsten van de Ne
derlanders, wantzij .weten zo wei
nig van politiek." Dat is bij onze jon
gens hee! 'anders, die kennen het repu
blikeinse standpunt op hun duimpje.
Dat standpunt is overigens vrij simpel,
terwijl dat van de Nedeflanders vrij ge
compliceerd gemaakt wordt.
Nederlandsebestuursambtenaren in
Indonesië vindt mevrouw Dia uit de
boze. „Wij moeten eindelijk onze kans
krijgen", zegt zij. En over het niet kun-
regeren, haalt zij de schouders op
zijn misschien wat trager, dan de
srlanders, maar laat U dat maar
aan ons over, daarmee zullen
zelf wel gereed trachten te komen.
Beter dan over dr Beel, was
Dia te spreken over dr Lovink.
Het resultaat van de RTC kan, volgens
dit echtpaar, alleen maar. zijn, dat Ne
derland Indonesië geeft wat het vraagt
En het vraagt alles.
De Hoogkerk, modern vrachtschip
aan de Y.N.S. overgedragen
Gisteren is het 630D ton metende m.s
Hoogkerk, gebouwd door de Ned. Dok
en Scheepsbouwerij te Amsterdam vooi
de N V. Ver- Ned. Scheepvaartmij te Der
Haag overgedragen aan deze maatschap
pij. Een der directeuren van de N.D.S.M.,
de heer F. de Boer, hield een korte toe
spraak bij de feestelijke overdracht te
Amsterdam, welke beantwoord werd door
de administrateur der V.N S. de heer G.
W. Bakker.
Het moderne vrachtschip is 146 m lang,
heeft twee geheel doorlopende dekken en
is verdeeld in vijf ruimen, Het zal Za
terdag via Hamburg en Amsterdam
Kaapstad vertrekken voor de Holland-
Afrika-lijn.
Het 6300 ton metende vrachtschip heef'
een accomodatie voor 12 passagiers en
telt een 60-koppige bemanning.
"GLOBE
SNIPPERS.
Vijf
kwa:
Louis A. Johnson, de Amerikaanse mi
nister van Defensie heeft bekend gemaakt,
er 135.000 man civiel personeel, dat
bij ihet Amerikaanse leger in dienst, is,
zal worden ontslagen. Het gaat hier om
'n bezuinigingscampagne. Per jaar wordt
200 millioen dollar bespaard. Het testa
ment van de overleden schrijfster Marga
ret Mitchell is gisteren geopend. Haar
echtgenoot erft minstens 200.000 dollar
haar secretaris 5000 dollar. Voorts waren
talrijke bedragen gereserveerd vooi
vele neven «en nichten. Een som van
dollar werd bestemd voor de „Atlanta
Historical Society'' en een zelfde bedrag
de „Margaret Mitchell Library"
Fayetteville (Georgia).
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk Beroepen: te Scherp!
,sse (toez.) J. Brons te Leermens;
Zevenbergen (toez.) C. W. Corts, te D
Kaag.
Aangenomen: naar 's-Gravenmoer A.
Kolkert te Bunschoten.
Bedankt: voor Hoogeveen (toez.)
sor Dinteloord C. Treure te Wilsum.
Geref. Kerken Bedankt: voor Andi,
'ac.-S. Roosjen), W. Wiersma te Oudi
ga—Sm.
Generale Synode der Geref.
Kerken
In de gisteren gehouden zitting van
Generale Synode der Geref. kerken
■Gravenhage heeft de praeses meldi:
gemaakt van een schrijven van prof,
G. M. den Hartogh, waarin deze mededet
de dat hij op medisch advies zijn arbei
ter Synode zal moeten beperken
slechts enkele zittingen zal 'kunnen bi.
wonen. Aan het agendum werden nt
enkele brieven toegevoegd. De Syncx
verenigde zich met het voorstel, dat pro
Hepp zitting zal hebben in commiss
3 (Zending en oecumenisch vraagstu)
inplaats van in commisie 4 (evangelu
geestelijke verzorging). Prof. dr
H. Bavinck ging over van commissie
commisie 4. die ook kan wordi
bijgestaan door prof. dr G. Brillenbu:
Wurth.
Het rapport van ds F. C. Meyster,
quaestor van de synode van Eindhovei
1948, werd in handen gesteld van 1
deramen om advies.
Hierna werd de zitting verdaagd
de Synode over in commissievergaderii
gen. Hedenmorgen heeft de Synode
korte openbare zitting besloten, dat stu)
aan haar gericht, in ontvangst gent
worden uiterlijk tot Zaterdag 27 Au
ur. De praeses verdaagde daarna
zitting tot hedenmiddag 2 uur.
EXAMENS M. O. TEKENEN
's-GRAVENHAGE. 24 Aug. Geslaagi
Akte MB de heren M C Loning te A
e Den Haag. M J H Spronck te Cadli
ter (L). H F A Veenker te Groningt
Afgewezen 2 candidates Akte MC: mej J
benga te Den Haag Afgewezen geen.
BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS
ot onderwijzer (es): Utrecht (hoofd I
lishoop): mevr. S. C. Mellegers—Bark
huijzen. te Rotterdam en mevr. P. A. J. Vet
tfStuij, te Utrecht.
- Er zal een deskundige op het terreit
de klassieke letteren worden betrok
i in het toezicht op de lycea, zo deel
het dept. van O., K. en W. mede.
Hoe het luchtverkeer in 30 jaar
groeide
men weet. wordt van 12 tot 16 Sep
tember in Den Haag het 30-jarig bestaan
de I.A.T.A.. de internationale vereni
ging van 70 luchtvaartmaatschappijen,
herdacht. Dertig jaar geleden begon het
internationale luchtverkeer met 6 maat
schappijen, een handjevol vliegtuigen en
een paar honderd kilometers luchtlijn.
Thans vliegen 2500 machines van I.A.T.A.-
leden, die de vlaggen voeren van ruim
40 landen, over een wereldluchtnet van
ruim 200.00 kilometer. In 30 jaar tijds is
het passagiersvervoer gegroeid van 3500
tot 20 millioen passagiers per jaar. Het
aantal gevlogen kilometers per jaar nam
toe van 600.000 tot een milliard en de
hoeveelheid post en vracht is gestegen
van 47 ton in 1919 tot 500.000 ton in dit'
jaar.
Snelheid en betrouwbaarheid zijn tus-
:n 1919 en 1949 verdubbeld. Het veilig
heidsquotiënt van het luchtverkeer is 25
maal zo groot geworden en de vervoers-
rijzen zijn met verlaagd.
Bijna alles wat met het vliegen te
maken heeft de richting van de
schroefdraad op het kleinste boutje in de
vliegtuigromp, het plaatje op de achter
kant van het vliegbiljet enz. enz. is
nauwkeurig overeengekomen. De inter
nationale samenwerking is prima. Alle
maatschappijen gebruiken dezelfde taal,
dezelfde documenten en handboeken,
meten met dezelfde maten.
Zo vervult de I.A.T.A. een belangrijke
rol in het internationaal verkeer.
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
ALCHIBA 25 te Karachi. Alcor 24 te R'dam
Aldebaran p 23 Gibraltar Alderamin 23 te
R'dam. Afgarve 24 v Rouaan n Aalborg.
Alhena 24 te R'dam. Almkerk 22 te Town-
ville. Alphacca 24 te Boston. Alwakl 21 te
Baltimore. Amsteldiep 24 v P Said n Am
sterdam. Amstelkerk 25 te Havre. Ariadne
24 te Istanbul. Arkeldijk 24 op 780 mijl O.
v Kaap Rgce. Averdijk 24 v N York naar
Rotterdam.
BERLAGE 21 v Kobe n Makassar. Biervliet
23 v N Castle n Esbjerg. Blitar 25 te Bc-
lawan. Bloemfontein 25 te Teneriffe verw.
Blue Boy 24 v Maassluis n Londen. Blij-
dendijk 23 te Norfolk. Bree Helle 24 van
Goole n Harlingen. Brem 24 te R'dam.
Brltsum 24 v Salt End n R'dam.
CELEBES 25 te Makassar. Cistula 21 te Lit-
lov. Confid 24 te Liverpool. Coryda 22
Pladjoe. Delft 25 te poquinbo (Chili).
FRIESLAND 25 te Alexandrië. Frlsla 24
Havre n Nantes.
GANYMEDES 20 te Montevideo. Garoet
Gibraltar. Groote Beer 25 te A'dam.
HEELSUM p 24 Quebec Hercules pa:
isterre. Hermes 24 te Cristobal. Hestia
Vondel
Narvik.
HELBERGEN p 24 Finisterre. Kertosono 24
Singapore n R'dam. Kota Agoeng 24 te
lez verw. Kóta Baroe 24 v Suez n R'dam.
ata Inten p 24 Anderhalfgraadskanaal.
4GKOEAS 24 te Makassar. Laurenskerk
v Genua: Leuvekerk 24 te Calcutta
luvehaven 24 te Aalborg. Lombok 22 te
10
Als er een groentenman langs gaat
met z'n karretje, herinnert Bep zich,
dat Wim niet over geld heeft gespro
ken. Ze rent naar boven, waar haar
portemonnaie ligt. Van eigen geld be
taalt ze wat ze nodig heeft.
„Later reken ik met Wim wel af",
denkt ze. Maar ze vergeef, van deze
uitgaven aantekening te houden.
Weer een nieuwe zorg: ze heeft nu
aardappelen, voor drie dagen tegelijk,
en ze heeft groenten, maar nog niets
om jus te maken. De margarine is
goed als op. Weggaan om een winkel
te zoeken durft ze niet, terwille van
de kinderen.
Ten einde raad besluit ze, zich tot
de buurvrouw te wenden en te vrage
of haar dochter Janny een boodschap
wil doen
't Is niet nodig, de weg op te gaan;
uit de keuken komt ze door Wim
achtertuintje gemakkelijk in de tuin
van de buren. Een ogenblik later klopt
ze aan op de achterdeur
Eerst verschijnt het gezicht van de
buurvrouw boven het ondergordijntje
van het raam, dan verdwijnt het,
komt het gezicht van Janny ervoor in
de plaats.
„Hoor es", roept Bep wenkend,
't Is tenslotte echter toch de buur
vrouw die in de deuropening verschijnt
een rossige vrouw, met veel sproe
ten, zelfs op haar wipneus en op haar
blote armen.
„Bent u de moeder van Janny?"
vraagt Bep, en omdat ze dit allang be
grepen heeft, laat ze er meteen op vol
gen: „Neem me niet kwalijk dat ik u
lastig val, maar ik kan zelf niet weg,
en nou wou ik vragen, of Janny soms
een boodschap voor me kan doen
'n pakje margarine halen".
„U bent de meester z'n schoonzuster,
niet?" luidt de wedervraag. „Kom d'r
even in.
„Pffdie zijn wel vaker alleen,
is 't niet waar Jann?. U kent Jan
ny zekerJa, die heit de meester
aardig uit de brand geholpen, toen die
zonder zat"
,,'k Heb 't gehoord, ja"
„En nou mos u margarine hebben,
niet?
Janny, kijk es in de kast, hoeveel wij
nog hebben!Genog hee?Geef
es een pakje hier!"....
Tegen Bep zegt ze: „Kijk, da's mak
kelijker. Ik leen de meester zo dikkels
watMaar vraag meteen es aan
hem, wanneer ik es wat terugkrijg.
't Is nou bij mekaar al een hele ceel,
zie je, die ik van 'm krijg. En mijn
mot z'n kostje ook met ploeteren bü
mekaar krijgen, anders zou ik zeggen,
hou het maar"....
„Ja, natuurlyk".
Wat moet je anders zeggen?
„Zo hadden we ook afgesproken",
vervolgt de buurvrouw, „dat Janny een
tientje per week zou krijgen voor de
hulp. Méér wou ik niet. Maar een tien
tje is niet te veel, is 't wel?
Nou gisteravond zegt ze tegen me: 'k
hoef niet meer te kommen bij de mees
ter, hij heit andere hulp gekregen, zegt
zeDie andere hulp was u dan, zo-
gezeidIk zeg: heb ie je centen ge
had? Nee, die had ze niet gehad, de
meester had. er niks over gezeid....
Kijk, het komt allemaal best in orde,
en de meester heit natuurlijk óók veel
getob nou z'n vrouw dood is, maar
dig vin ik het niet van hem, en 'k zal
het hem wel zeggen óókVoor Jan
ny vind ik het niet aardig, ziet u
Dat kind zou nou toch van d'r eerste
eigen verdiende geld we! es wat willen
kopenOf zou de meester zo op
zwart zaad zitten, wat denk u?"
Bep trilt van ongeduld, ze weet ech
ter niet zo gauw bij deze woordenrijke
buurvrouw vandaan te komen.
„Hij zal er niet zo gauw aan gedacht
hebben, vermoed ik", zegt ze.
Ze wacht er zich wèl voor, iets te
verraden van hetgeen ze thans begint
te begrijpen. Wim schijnt inderdaad op
zwart zaad te zitten. Wellicht is dat ook
de reden, waarom hij haar vanochtend
geen geld gaf, terwijl hij wist, dat er
een en ander gehaald moest worden
Eindelijk ziet ze kans, met het pakje
margarine in de hand terug te hollen.
Loes en Tineke spelen nog even rus
tig als toen ze weg wipte. Gelukkig.
„Jullie zijn erg lief geweest hoor",
prijst Bep ze.
En nu doet ze misschien erg ver
keerd, volgens Wim, maar ze kan niet
laten, de kleine Tineke met 'r verge
noegde ronde snuitje even uit de box
te nemen, en te knuffelen. „Zo gauw
i tante Bep langs een winkel komt, koopt
wat voor jullie, hoor", belooft ze.
Loesje komt óók wat dichter bij. Met
een ernstig gezichtje strijkt ze eerst
haar jurkje glad, dan houdt ze haar
handjes op de rug. „Ik is óók lief ge
weest, hé tante Bep?"
„Ja, jij ook. En Hans ook. Voor alle
drie breng ik wat mee"
Met het eten is Bep nauwelijks ge
reed, als om tien over twaalf Wim en
Hansje weer thuis komen. Ze zijn een
beetje nat. Het is begonnen met rege-
„Éten we witlof?" vraagt Wim aan
tafel verrast. „Hoe weet je dat ik dat
zo graag lust?"
„Ik wist het niet".
„Waar heb je dat gehaald?" vi
hij verder.
„Bij een groentenman die hier langs
kwam", vertelt Bep, onderwijl een
prakje voor Tineke gereed makend.
„En o jaje buurvrouw heeft me
een pakje margarine geleend"
Met-een ruk kijkt Wim op. „Maar
dat had je niet moeten doen!" roept hij
ineens, blijkbaar boos.
Ze verontschuldigt zich, en vertelt
hem hoe ze ertoe gekomen is. Ze voelt
zich echter* volkomen veilig voor
boosheid. Hij weet niet, dat hij enkel
haar nieuwsgierigheid wekt.
,,'t.Is een grote kletskous, dat mi
gaat hij tekeer. „Wat zij over je te we
ten komt, dat weet in een ommezien
het hele dorp. Dat ik die Janny hier in
huis moesf halen, was de grootste ramp,
die me ooit overkomen is! Ze begon je
zeker dadelijk uit te horen?"
„Toch niet".
(Wordt vervolgd)
MAASKERK 24 1
v Singapore n Fremantle. Meerke
Vlissingen. Malvina 24 v Slngapo
Mirl. Modjokerto 21 te Batavia.
22 v Mlri n Pladjoe.
NESTOR 23 v Savona n R'dam. Nigi
24 v Freetown n Monrovia. Nijenburgh 25
te R'dam. Nijkerk 22 te Mombj
OISE 24 te Parijs. Oranje 24 te A'
jefont ein 24 v Lor. Marquez n
PERICLES 23 v Cristobal n Curasao. Poly-
dorus 24 v Belawan. Poolzee p 23 Gibr;
tar. Pr. Alexander p 24 Bell Isle. Prins
Maurits 24 te Montreal. Pr. Willem III 24
te Chicago. Prins Willem IV 24
real.
RAKI 25 te Singapore. Rempang 24
roekan. Roepat 24 v Penang n
Rondo 25 te Colombo verw. Ru
Penang verw. Rijnland 24 v Ba
SALATIGA 21 te Vancouver. Salawati 24 in
Golf van Aden Slbajak 25 te Soera
Singkep 25 te Belawan. Slamat 24 v R'dam
n Java. Stad Arnhem 24 v Danzig n Rot
terdam. Stad Leiden 23 te Madras. Stentoi
24 te Bremen. Sunetta 23 te Pladjoe
TALISSE 25 te Beyrouth Themisto 24 t<
R'dam verw. Tibia p 23 Ouessant. Tlba 24
te Montevideo. Tjltjalengka 24 te Manllli
:aibo. Triton
19
i Mara
aibo.
burg 24 te R'dar
VALENBURGH 24
ZEELAND (SSM) 24 v Blyth n Hamburg.
Zeemeeuw 24 te R'dam. Zonnewijk 24
Alexandrië. Zuiderkruis 25 te P Said ve:
IJMUIDEN. 25 Aug. Stoomtrawlers (ge
deeltelijk) 1 stoomtrwaler f23.240, IJM Ti
ll.500. IJM 99—3190, SCH 93—18.770. motor-
loggers: KW 69—2400, KW 64—2140. KW 17—
2930. kustvissers KW 37—800. KW 92—640,
IJM 249—400, IJM 276—910, IJM 241—240,
WR 7—620, SCH 7—80.
Kerk en Schot,
De Achterhoek is ,.Oost-Geldei
land" geworden
Toen kort na de bevrijding de burge
meester van een der Achterhoekse gf
meenten wegens vertrek naar elders at
scheid nam, drukte hij zijn gemeente
voor de laatste maal op het harl
,'oont wel in de Achterhoek,
i nooit in een achterhoek drukken'
nu dit advies stimulerend heeft ge-
werkt of dat andere krachten werkzaal
zijn geweest, weten we niet, maar
bevrijding is een nieuwe periode bc
gonnen voor de Achterhoek, die lang
zamerhand Oost-Gelderland gaat hete:
Een welvarend land, waar landbouw
middenstand en industrie elkaar ont
moeten. Dat zal blijken, wanneer
Augustus a.s. in Aalten de grote ten
toonstelling „Almi". die vijf dagen zi
duren, is geopend. ..Aaltense landbouw
middenstand en industrie" hebben hu
beste beentje voortgezet om te exposi
ren waaraan deze gemeente -ziin vooi
.uitgang heeft te danken. Tijdens d
expositie zullen verschillende feestelijk
heden worden georganiseerd. Er zal
Aalten veel te zien en te horen zijn.
-NATUDEAZUN OP Z'N B E S Tj
Radioprogramma voor vanavoni
HILVERSUM I (301) NCRV
Nieuws. 7.15 Ned. organisten
eigen werken. 7.30 Actueel geluio 7 45 D
R.V.D. antwoordt. 8.— Nieuws 8 05 Pro
•proloog. 8.15 Plaatvaria. 9.— Plaat
m hun geschiedenis. 9.20 Gram. 9
Tuinconcert. 10.15 De vaart der voiken. 10
10.45 Avondoverdenking 11.— Nieut
leroemde concerten. 11.57 Sluiting i
Wilhejmus.
HILVERSUM II (415) VARA
7.— Orgel. 7.30In stukken en brokket
3 Nieuws. 8.05 Radio-zoeklicht. 8.15 Radl
Philhai
[oorspel. 10.15 The Romancers. 10 45 Wereld
ampioenschappen wielrijden te Kopenhage
1.— Nieuws. 11.15 Concert. 12.— Sluiting.
Wat de radio Vrijdag brengt
HILVERSUM I (301) NCRV 7— Nieut
.5 Gymn. 8.30 Gram. 7 45 Woord voor
lag. 8.— Nieuws. 8 15 Te Deum Laudaiw
8.45 Gram. 9.15 Bezoek bij jonge zieken. 9.1
:ht. 10.— Muziek bij het
endlenst. 11.Concert.
Schilderijententoonstelling. 12— Instri
e soli. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Ge
tngd Omroepkoor. 1.Nieuws. 1.15 Sexte
Jonny Kroon. 1.45 Marinierskapel. 2^25 Gran
2 40 One
Opera's
dak... ei
van G. Ver
trijver
1 3.— Deler
ame. 4.40 Vooi
Pianorecital. 5.30 Gram. 5 45 En
galen. 6.15 Onze roeping 1
het Ned. Bijbelgenootschap. 6.3
Berichten uit de hospitalen en de st<
NIWIN. Regeringsuitzending.
7.— Nieuws. 7.15 Geestelijke lieden
Londens Philharmonlsch Orkest. 9
9.15 De vergadering van de raad van
in Straatsburg. 9 35 Pop. orgelbespeling. 10
Radio Philh. Orkest. 10.15 NCRV-kwar"
10.45 Avondoverdenking. 11— Nieuws II
Melodieën uit vele landen. 11.57 Sluiting
Wilhelmus.
HILVERSUM II (415) VARA 7— Nieu
7.18 Gram. 8.— Nieuws. 8.18 Die Czardasf
stln. 8.50 Voor de huisvrouw. 9— München*
Phllharm. orkest. 9.30 Waterstanden. VPR<
10.— Thuis. 10.05 Morgenwijding. VARA 103
Gram. 10 30 Voor de vrouw. 10.45 T
11.05 Voordracht. 11.25 Jan Vogel en zijn Ac
cordeon-orkest. AVRO 12.— Muziek uit hc
den en verleden. 12 30 Land- en tulnbouc
12 33 Reportage werelkampioenschappc
wielrijden te Kopenhagen. 12.^0 Sport
prognose. 12.45 Gram. 1— Nieuws 1.15 H<
Promenade Orkest. 2 Kookkunst. 2 20 H<
Omroepkamerorkest. 3.— Ons volk ln
dichters. 3.20 Het Omroepkamerorkest, VAK
4— Nap de Klijn. viool. 4.30 Van twaalf
zestien in zomers tenue. 5— Fimland. 5!
Klein Omroepkoc
5 40
6,15 De VARA feliciteert. 6.45 Si)
vestri-kwartet olv Aat Weeda.
7.Denk om de bocht. 7.15 Regeringsuil
zending. VPRO 7 30 Drie figuren
Franse godsdienstige leven. 7 50 Tien voo
acht 8— Nieuws 8.05 Piano. 8 30 GoetlM
herdenking. 8.55 Boeken, waar men w
heeft. VARA 9.Men vraagt... 9.30 Vi
in Nederland. 10.— Buitenlands wee
zicht. 10.15 Swing and sweet from Hollt
wood. VPRO 10.40 Vandaag. 10.45 Avondwil
ding. VARA 11.— Nieuws. 11.15 Gram. 12.-
Sluiüng.
