Latham kwam in het water terecht en
Blériot werd de held
STAAKT HET VUBEN
5
ZATERDAG 30 JULI 1949
WERELD IN OPSCHUDDING: EERSTE
KANAALVLUCHT GEMAAKT
III. Door JOHN ROZENDAAL
Latham, de onverschrokken stoutmoedige sportsman, die alle waarschuwingen en
Kassandra-roepstemmen van aërologen ten spijt die weken lang van tevoren in
de pers van remous van hoogst gevaarlijke luchtgaten en van verraderlijke lucht
stromingen langs de steile klippen van Pas de Calais hadden georakeld met
bravour en elan zijn koers over diezelfde klippen heen naar Engeland nam, zag
rich genoodzaakt te kwart over zeven door het falen van zijn motor de vlucht op
te geven en op ca. veertien kilometer buiten de Franse kust op zee neer te strijken.
Daar zat hij tien minuten lang met opgetrokken benen op de rugleuning van
de cockpit van zjjn toestel, drijvende op de met waterdichte zijde beklede vleugels,
doodkalm zijn sigaret te roken, eer de „Harpon", die hij ver achter zich had ge
laten, hem kwam oppikken.
Bij het vastmaken van de takels i
het ophijsen van zijn toestel door de
„Harpon" en het overnemen aan boord
Van de sleepboot „Calésien", die ter
assistentie was geroepen en bijdraaide,
werd de mooie eendekker, ter waarde
van twintigduizend francs, zwaar bescha
digd en vrijwel als wrak op de, kade te
Calais gelost.
Bij zijn aankomst in de haven aan boord
van de „Harpon", te halftien in de voor
middag werd Latham door de bevolking
van Calais en door de talloze daar samen
gestroomde vreemdejingen geestdrftig
verwelkomd en ingehaald. Hij had geen
veine gehad. Het breken van een pietlut
tig stiftje, ter dikte van een schoenspij
ker, van het aandrijvingsmechaniek van
de magneet, was de oorzaak, dat hij had
moeten opgeven, maar dit deed geen af
breuk aan de waardering van zijn moe
dige daad.
Ludovic Breton, ingenieur en directeur
der reeds lang geliquideerde Submarine
Spoorwegmaatschappij en ere
van het Noordfrans Geologsch Genoot
schap, dezelfde man, die drieëndertig jaar
geleden de werken te Sangatte leidde,
was de eerste om de koene vlieger bij zijn
ontscheping te verwelkomen. Met tranen
in de ogen omarmde en kuste hij, naar
'elands wijze, zijn jonge „collega".
Lathams gang naar het „Hotel Termi-
nums" werd een triomftocht. Gehuld in
een tot aan de enkels reikende oliejas,
Zijn druipnatte kleren had hij aan boord
achtergelaten om te drogen, op 't hoofd
een matrozenmuts met op de band in
gouden letters de naam „Harpon", hem
door de bemanning als souvenir geschon
ken, werd hij door duizenden van de kade
Baar het hotel geleid, waar men niet moe
werd hem ovatie na ovatie'te brengen.
Onze held was niet geslaagd, doch
geenszins terneergeslagen.
„Vanavond vertrek ik naar Parijs om
ten nieuw toestel te halen. Ik zal het zo
gauw mogelijk nog eens proberen", zei
bij bij het afscheid nemen van de jour
nalisten en fotografen in de foyer van
het hotel.
Blériot meldt zich.
Nauwelijks was het bericht van La
thams onfortuinlijke poging het Kanaal
over te steken in Parijs bekend geworden,
of Blériot, die, uit een gebaar van spor
tiviteit en ridderlijkheid tegenover zijn
jongere mededinger, zich tot dusver nog
niet voor dé Daily Mail Prijs had laten
inschrijven, meldt' zich op 19 Juli bij de
Aéro-club de France als deelnemer Na
deze formaliteit te hebben vervuld, laat
hij er geen gras over groeien, want reeds
de 21e Juli 1909 ontmoet ik hem in gezel
schap van zijn vrouw en de heren
Leblanc en Fournier, sportcommissarissen
van de Aéro-Club te Calais. Ook Blériot,
destijds eigenaar van een fabriek van
koplampen (handelsmerk „Phare"), lan
taarns en andere onderdelen voor auto
mobielen en motorfieten, was mij van
mijn verblijf te Pau wel bekend. Deze
Zuidfranse badplaats was in de winter
van 1908—09 als het ware het Mekka
der aviateurs en van allen die toen reeds
in de aviatiek belang stelden. Blériot
was herhaaldelijk gast in onze „Ameri
kaanse" cercle in het Grand Hotel Gas-
Het terrein te Calais was door hem
spoedig verkend. Als punt van vertrek
koos Blériot het grote veld achter het
dorpje Les Baraques, even ten Westen
van de havenplaats gelegen, dat als oefen
terrein van de artillerie dient. Op een
lapje grond achter de ferme Grignon,
tegen de blinde muur van een in aanbouw
zijnd gebouwtje, worden fluks onder ge
bruikmaking van een paar ladders en
palen, een paar zeilen gespannen, waar
onder nog diezelfde avond Blériots
„vogel" schuil gaat. Het is hetzelfde één-
dekkertje, Type no XI, waarmede de pi
loot zes dagen tevoren de door de Aéro-
Club uitgeschreven „Prix du Voyage",
ten bedragen van veertienduizend franc
heeft gewonnen. Hij vloog toen van
Etampes naar Artenay bij Orléans, een
afstand van 41,2 km, die hij, na aftrek
van het oponthoud van 11 min, 20 sec.
bij een tussenlandng bij het dorpje Ar-
bouville, in 44 min. 30 sec. aflegde.
Het toestel is een stuk kleiner dan
Lathams „Antoinette". Zijn vlucht be
draagt slechts 8,7 m, zijn totale lengte
7,65 m en zijn hoogte, van de grond tot
boven aan de bok voor de vleugelover-
ïpanning, 2,44 m, tegen 13'm, resp. 12 m,
ïesp. 3 m. bij de „Antoinette". Ook de
motor is veel kleiner. Inplaats
door water-stoomgekoelde achtcylinder
Van 50 pk, zoals bij Lathams eendekker,
ten driecylinder, door lucht gekoeld mo
tortje van 30 catalogus-pk, die in de
.hitte van het gevecht" nauwelijks 27
effectieve pk levert. Maar daarvoor kost
Blériots vogel dan ook maar 10.000 franc,
de helft van Lathams „dure juf
frouw", waarvoor men 20.000 franc moet
dokken.
De motor is het fabrikaat van de te
Parijs-Asnières gevestigde Italiaan Ales-
sandro Anzani, bekend wielrijder, die
vóór 1900 een hele reeks wereldrecords
op_ zijn naam wist te brengen.
er is de laatste dagen verre van
fraai geweest. In de ochtend van 24 Juli
waait te Calais nog een stijve bries. Maar
tegen de middeg neemt de wind snel af,
'n de avond geheel te gaan lig
gen. In de stad hoor ik, dat de beman
ning van de torpedojager „Escopette",
de haven ligt en die Blériot op
zijn vlucht zal escorteren, consigne heeft
gekregen 's avonds aan boord te zijn. Een
wenk met de scheepsmast. Daarbij komt,
dat Alfred Leblanc, Blériots vriend en
medewerker, in het hotel opblijft.
De lucht in!
25 Juli! Leblanc is Blériot om drie uur
gaan wekken. Het weer is gunstig, er
heerst kalmte. Na van zijn vrouw en een
groep vrienden, die zich aan boord van
de „Escopette" gaan inschepen, afscheid
te hebben genomen, helpt Leblanc Blé
riot bij het instappen in de auto, die hen
beiden snel naar Les Baraques zal bren-
De Franse ingenieur Louis Blériot
en zjjn echtgenote voor de schuur
van een boerderij bij Etampes, enige
dagen voor zijn wereldvermaarde
Vlucht van 25 Juli 1909 over de
Straat van Dover. In de schuur het
kleine eendekkertje.
„hangen", hebben alle moeite hem in be
dwang te houden. Blériot zwaait de op
geheven rechterarm naar voren, het teken
om los te laten. Na een aanloop van nau
welijks dertig meter is hij van de grond.
Het is 4 uur 41 minuten. Snel stijgt Blé-
rit onder het gewuif en gejubel van de
menigte op vijftig meter hoogte, dan komt
hij lijnrecht op ons aan en trekt dwars
over het duin en de telegraaflijnen naar
zee. Op een paar kilometer buiten de kust
jaagt de „Escopette", die vervaarlijke
rookwolken uitspuwt, al onder volle
kracht in de richting van Dover de volle
zee op.
Ik haast me naar Calais terug om de
pakketboot naar Dover te pakken. Vóór
aankomst aldaar is de traversering van
het Kanaal een voldongen feit. Heel de
stad staat op stelten. Voor het vanouds
gerenommeerde Lord Warden Hötel, waar
ik de Kanaalheid en zijn vrouw aan
stonds geluk zal kunnen wensen, fnoet
ik mij een weg door de menigte banen.
Cheers en cheers weerkinken telkens
wanneer de gelukkige Blériot zich aan
de ingang van het hotel vertoont.
De burgervader komt onze held wel
kom heten in zijn stad. De geestdrifts
uitingen van de bevolking zwellen tot
een ware orkaan van bijvalsbetuigingen
aan, als de aviateur vergezeld van zijn
vrouw en vrienden in de namiddag naar
de plek gaat, waar hij in alle vroegte,
dertien minuten na vijf, is geland. Een
weiland in een kom van het terrein, dat
onder de benaming de Kom van Folcland
bekend staat, boven op de krijtrotsen van
Dover en niet ver van het eeuwenoude
kasteel. Daar heeft zijn vriend Fontaine,
redacteur van het dagblad „Le Matin",
hem, onder het zwaaien van een enorme
tricolore, staan opwachten.
Onder de telegrammen, die binnen
komen, bevinden zich gelukwensen van
de Aéro-Club van Frankrijk en van de
Aéroclub of the United Kingdom, van de
groep Franse Kamerleden, aaneengesloten
ter behartiging van de belangen der
Franse luchtvaart, van Jules Cambon,
Frans ambassadeur aan het Hof van St.
James en last not least, een zeer hoffelijk
telegram van Hubert Latham, de faire
sportsman.
Tegen zes uur in de namiddag komt
Blériot met zijn vrouw en vrienden aan
boord van de „Escopette" te Calais terug,
waar de bevolking hem een enthousiaste
ontvangst bereidt. Diezelfde nacht keert
hij weer met de boot naar Dover terug.
Na een ontvangst op het stadhuis aldaar,
Bij zijn terugkomst uit Engeland op 30 Juli 1909 wordt Blériot op zijn tocht
door de straten van Parijs hartelijk toegejuicht.
OP DE GRENS VAN WILD
EN TAM
Op de pluimveemarkt in Bolsward
werd een mand met eenden in beslag
genomen. Een vogel kent men aan zijn
veren en zo had deze Friese dienaar
van de H. Hermandad aan de veder
dracht de zwemvogels herkend als
wilde eenden. En zolang het jachtsei
zoen niet geopend is, moeten deze die
ren met rust worden gelaten.
Het eigenaardige was echter, dat de
eenden helemaal niet wild waren. Ze
waren even tam alstamme een
den. Wat was het geval? De eigenaar
had eieren van een wilde eend laten
uitbroeden. Ondanks het „wilde" bloed
in hun aderen, bleven de kuikentjes
bij het opgroeien tam, dank zij hun
uiterst tamme kipstiefmoeder.
Het was voor de politie zeer n
lijk uit te knobbelen of deze „wilde"
eenden, die inderdaad tam wi
wilde eenden waren, zij 't dan tan
wilde eenden, of niet.
De tamme dieren waren, volgens de
wetten, wild ondanks hun tam r
komen, maar dank zij hun wilde af
komst. Daar de eigenaar echter vol
komen te goeder trouw had gehandeld,
werden hem de tamme-wilde eenden
ter verzorging teruggegeven, totdat
het jachtseizoen zal zijn geopend
deze tamme eenden als wild kunnen
worden verkocht.
Instelling Raad van de
Waterstaat
Centrale adviesinstantie voor
waterstaatszaken.
Er is een wetsontwerp ingediend tot
instelling van een raad van Waterstaat,'
welke volgens de toelichting uit ten
hoogste acht leden zal bestaan. Deze
raad is bedoeld als een centrale advies
instantie, die het gehele gebied van dt
aterstaat kan overzien en de onder
linge samenhang van verschillende
agstukken bekijkt. Deze raad moet
werk van de commissies, die bepaalde
vraagstukken bestuderen, coördineren.
Aan deze raad werd vooral behoefte ge
voeld, nu er zulke belangrijke problemen
op waterstaatsgebied te regelen zijn: de
zoetwatervoorziening, de verzilting
de benedenloop der rivieren in Zuid-
Holland, de winning van drinkwater,
inpoldering, dijkverzwaring enz. enz.
Aanvankelijk bestond het plan de droog
making van de Zuiderzee hier eveneens
bij onder te brengen en de Zuiderzee-
ad op te heffen, doch hiervan
afgezien.
Goeree-Overflakkee krijgt gelijk
Samenvoeging der gemeenten eerst
van de baan.
Gisteren meldden we, dat de bevol
ing van Goeree-Overflakkee zach ten
zeerste beledigd gevoelde over de toe
lichting, welke bij het voorstel van Ged.
:n tot samenvoeging der gemeenten
gevoegd. In een telegram aan alle
gemeenteraden hebben Ged. Staten var
Zuid-Holland thans hun leedwezen be
tuigd over de vorm en inhoud van de
toelichting, waarvan volgens het tele
gram de oorzaken nog niet helemaal zijn
verklaard. Daar een en ander nadere
overweging behoeft, worden de ge-
enteraden uitgenodigd de stukken
terug te zenden. De samenvoeging der
gemeenten is hiermede eerst van de
Slessor, Brits opperbevelhebber
luchtmacht
Luohtmaarschalk sir John C. Slessor is
benoemd tot chef-staf van de Britse lucht
strijdkrachten, als opvolger van Lord Ted
der, die per 1 Januari 1950 deze post zal
verlaten.
gen. Blériot, die op een stok steunt,
strompelt nog. Hij heeft kort geleden op
vlucht de voet aan kokende olie ge
brand, die hem uit een lekke buis op het
been liep. Wij volgen hem op de hielen.
Na aankomst te Les Baraques wordt
de eendekker het excercitieterrein opge
reden. Blériot wordt in de cockpit gehol
pen. Hij zal eerst een proefvlucht maken.
Alles functionneert tot in de perfectie, de
doet 't prima. Na korte tijd landt
Blériot.
Intussen is de groep toeschouwers, die
door het motorgeknetter zijn gealar-
eerd, ondanks, het vroege uur tot ette
lijke honderden aangegroeid. Leblanc
loopt het duin op, om volgens afspraak
de witte vlag te zwaaien, zodra de zon
boven de kim staat. Na, met vele vrien-
n kennissen, Blériot de hand te heb
ben gedrukt, ga ook ik het duin op, ten
einde hem op zijn vlucht over zee door
mijn kijker zo lang mogelijk te kunnen
volgen.
Beneden op het veld wordt de schroef
an het toestel aangeslagen. De motor
springt terstond aan. De vogel trilt op
zijn wielen. De helpers, die aan de staart
komt hij, op uitnodiging van de Lord
Mayor van Londen en van Lord North-
cliffe, eigenaar van de „Daily Mail" en
een paar dozijn andere kranten, te kwart
na één in de middag in de Engelse
hoofdstad aan.
Aan de lunch, die Blériot wordt aange
boden en waarbij een uitgelezen gezel
schap aanzit, overhandigt Lord North-
cliffe hem een cheque van duizend .pond
sterling!
In een rede, die Lord Haldane, de
Britse minister van Oorlog uitspreekt,
wenst Zijne Excellentie Blériot met zijn
roemruchtige daad geluk en verzekert
hem, dat zijn naam voor immer in het
boek der geschiedenis is gegrift. Dezelfde
Lord Haldane, die nog in de jaren 1906-
1907 de onderhandelingen voor de aan
koop van Wright-vliegtuigen voor het
Britse leger slepende had gehouden, om
dat hij sceptisch stond ten opzichte van
de bruikbaarheid van het vliegtuig voor
legerdoeleinden en de kat uit de boom
wilde kijken!
Diezelfde avond te negen uur wordt
onze Kanaalheld door de Engelse Aéro
club gevierd.
Uren lang tussen 2750 duiven in
een goederentrein
Met de Zaterdagvliegers naar Bordeaux
(Van een onzer verslaggevers)
tangeerterrein Roozendaal, 26 Juli.
Het is wel een heel vreemde plaats om een verslag te schrijven, maar toch zit
ik hier goed op de grote zak mais, tussen tientallen manden met postduiven. Gister
middag hebben wij die manden hier op het station in de wagon geladen en van
gisteravond tot nu toe zijn rangeerders onafgebroken bezig geweest onze drie
wagons in een trein in te lassen, die straks, kwart voor zeven, de grote reis naar
Bordeaux beginnen gaat. We zjjn op weg met 2750 duiven van de Nederlandse Post-
duivenbond van Zaterdagvliegers
„De Telegraaf" te Middelburg, een
bij de Zeeuwse concoursfederatie aange
sloten vereniging. Vannacht hebben
Kodde en ik in deze wagon geslapen.
Ons bed is een strozak, ons kussen een
zak bonen. Onze reis- en slaapgenoten
duizenden koerende duiven
Het is vreemd, dat wij die duiven gaan
wegbrengen, 840 km van huis, vanwaar
zij zonder dralen zullen terugvliegen,
rechtstreeks naar hun nest. Ik zie ze
door de reten in de manden naar me
gluren, terwijl ik met mijn schrijfmachine
lawaai maak: zo'n vreemde convoyeur
hebben de beestjes nog niet meege
maakt. Maar toen ik zoëven de tweede
convoyeur Jan van Ooyen uit Roozen
daal geholpen heb met voeren en water
geven, waren de dieren helemaal niet
bang voor me; dus voel ik me hier best
thuis, al is het hier dan ook nog zo
confortabel.
Nee, voor je plezier ga je niet
met een goederentrein. Van gisteravond
half zeven tot nu toe, twaalf uur lang,
is onze wagen van het ene spoor op het
andere gerangeerd. Wat dat betekent,
weten zij, die dicht bij een rangeerter
rein wonen. De stoten waarmee de ver
schillende wagens iedere keer tegen el
kander aanbotsen, doen in de wagon
denken aan een bombardement. Soms,
Uit alle delen van het land hebben
gisteren de vrachtrijders manden vol
duiven aangebracht,' duiven, die de jaar
lijkse wedvlucht van de N.B.v.Z. van
Bordeaux zullen vliegen. Het zijn meren
deels oude duiven, die al menige wed
vlucht op hun naam hebben. Maar dit
maal is het wel een bijzondere vlucht:
de N.B.v.Z. bestaat namelijk 25 jaar, en
daarom is het alleen al de moeite waard,
de tocht naar Zuid-Frankrijk mee te
maken.
Moeite? Ja, stelt u zich deze reis niet
)or als een uitstapje. Zij die de duiven
begeleiden convoyeurs heten zij (de
duivensport is uit België afkomstig)
hebben hun handen vol. Het begint al
dadelijk, wanneer de vrachtrijder de
manden (paniers) bij de trein brengt.
Nauwlettend moeten de convoyeurs de
duiven eerst over de verschillende pa-
verdelen. Bij een reis die Zuidelij
ker gaat dan Parijs, mogen er niet meer
dan 20 duiven in één mand.
Het inladen geschiedt onder leiding van
de hoofdconvoyeur van de N.B.v.Z., de
heer P. Kabel uit Maassluis, die het
werk reeds 21 jaar doet. Ditmaal zal hij
de reis naar Bordeaux niet meemaken,
want hij moet deze week een nog gr<
convooi duiven begeleiden. In zijn plaats
'gaat mee de heer S. Kodde uit Veere, lid
Met onze wapens.
De verse haring mag naar Engeland
Ongeveer vijf trawlers zullen daar per week markten
(Van een medewerker)
van officiële zijde
uit Den Haag toestemming is verleend
de vissersschepen, die verse haring
oeren, de vangst in Engeland af te
slaan. Het Bedrijfschap voor Visserijpro-
duoten, dat deze beslissing gisteravond
bekend maakte, heeft bepaald, dat er
16 schepen in 14 dagen naar Huil en
Grimsby mogen gaan, welk aantal als
.-grens kan worden be
schouwd. In de praktijk zal het er op
neerkomen, dat ongeveer 5 trawlers per
week in Engeland zullen markten, ge-
de beperkte capaciteit der beide
havens. Grimsby is geen gunstige haven
Huil zal slechts twee Nederlandse
schepen per dag kunnen verwerken.
In IJmuiden werd gisteren de volgende
regeling getroffen om het inzakken van
de haringmarkt, ver beneden de kost
prijs, te voorkomen.
marktprijs vastge
steld. Brengt de haring deze prijs niet op,
dan wordt zij eigendom van de gezamen
lijke producenten en bestemd om als vis
meel verwerkt te worden.
Bovendien wordt de aanvoer beperkt,
door de schepen periodiek een reis ter
'an ter verse haring
te laten maken. Ten behoeve van de op
varenden van de vloot wordt, voor alle
aangevoerde verse haring, de minimum
prijs als opbrengst gegarandeerd. Tege
lijkertijd wordt de egalisatiegedachte
toegepast daar ter compensatie in het
Schele hoofdpijn
Nc"AKKERTJE
FRANSE TROEPEN TREKKEN UIT
KEHL TERUG
De Franse troepen zijn gisteren be
gonnen met hun zgn. geleidelijke terug
trekking uit de Duitse stad Kehl, het
Franse bruggehoofd over de Rijn, gele
gen tegenover Straatsburg. Een deel van
de stad is onder Duits beheer gesteld.
Het kan eohter vier jaar duren, eer de
Fransen zich volkomen uit Kehl hebben
teruggetrokken. De uiteindelijke beslis
sing zal genomen worden bij het Duitse
vredesverdrag.
Generaal-majoor L. H. Cox, plv.
Brits gedelegeerde van de bijzondere
V.N.-commissie voor de Balkan, is gis
teravond te Athene aan een hartaanval
overleden.
als je net even slaapt, vraag je je af of
die rangeerders helemaal gek geworden
zijn, zo'n heidens lawaai maken zij. Eén
keer vloog de grote waterton dwars
door de wagon heen na zo'n stoot. Mijn
strozak droop!
„Wacht maar, als we in Parijs op
rangeerterrein komen, dan zult ge
anders piepen", profeteert Kodde.
Fransen weten helemaal niet wat v
zichtig rangeren is", zo klinkt zijn
troostvol bescheid.
En zo gaan wij dan op weg naar Bor
deaux, een wedvlucht, maar eerst tien
tallen rangeerterreinen tegemoet.
Van „Tizoc" tot „Boeing Stratocruiser"
„Het vliegtuig van morgen: vandaag"
lines" werden getoond. De moderne mi
tropole New York, met haar „Empii
State Building" met haar „Rockefeller
Center", haar „Wallstreet", haar „Fifth
Avenue', als tegenhanger van Teotihua-
can, dat in een voorbije tijd een cen
trum van grote bezigheid was. Thans
jn er nog enkele ruïnes....
Luxueuze luchtreuzen brengen i
daine passagiers door helblauwe, ijle
luchten van een vliegveld in de Ver.
Staten naar Mexico. Mensen, die zich
vermaken aan het strand van Acapulco,
één der mooiste havens van deze wereld.
Mensen, die naar stierengevechten gaan
kijken, om het thuis te kunnen vertel
len. En uit de Boeing-labrieken in
Seattle rollen, zoals weer een andere
film liet zien, de „Stratocruisers", de
monsters van de stratosfeer: 15.000 paar
denkrachten.
Een vliegtuig, waarvan de film zei
„Boeing made to-morrow's airplane to
day." „Boeing maakt het vliegtuig var
morgen vandaag". En het zal voordeel
brengen aan iedere maatschappij, die
mee vliegt De „American Overseas Ai
lines" gebruiken deze van alle gemak
ken voorziene luchtreuzen, zoals zij me
haar „Skymasters" meewerkt aan d<
luchtbrug naar Berlijn, hetgeen „Air-
"ft tot Berlin" toonde.
De Spaanse veroveraars zijn verge
ten. De Azteken eveneens. De „Tizoc"
staat in Mexico. Geleerden vonden, dat
ze voor één jaar 365 dagen nam. Zoals
thans nog. Toeristen worden van hier
daar gevlogen. Iedere seconde
(Van een onzer verslaggevers)
„Tizoc", de kalendersteen der Azte
ken, het oude Mexicaanse volk. dat
in 1519 door de Spaanse Conquistadores
onder Cortez werd overrompeld, wees
het jaar op 365 dagen- De Azteken wis
ten niet van Europa en Europa kende
hen niet. Maar de mens vaD toen re
kende het jaar op het aantal dagen van
thans. „Tizoc" is vele eeuwen oud. Men
weet niet eens hoe oud, doch intussen
zijn honderden jaren voorbijgegaan: de
kalendersteen kreeg een plaats in het
Museum van Mexico City. En de men
sen, die naar de steen komen kijken
zijn toeristen met het devies van 1949:
tijd is geld! In vliegtuigen worden ze
in enkele uren van de ene naar de an
dere plaats gebracht. Van New York
naar Mexico City. „Skyway tot Mexico",
zo was de titel van één der films, die
ons gisteravond in het Haagse Pulchri
Studio door de „American Overseas Air-
verschil in opbrengst tussen de
prijs en de prijs als grondstof voor vis
meel, een aftrek van de besomming
wordt toegepast.
Deze, voor het visserijbedrijf geheel
nieuwe regeling, geldt voor het tijdvak
van 25 Juli tot 31 December.
Scheveningen beraadt zich a.s. Dins
dag over de situatie.
Nederland bracht anderhalf
millioen voor de Unac op
Hiervan komt 15 pet. ten goede aan
de Ned. Jeugd.
Als afsluiting van de inzamelingsactie
voor de Unac (Ver. Naties helpen het
kind) zy'n gisteren radiotoespraken uit
gezonden van Trygve Lie, secr.-gen. van
de V.N., minister Joekes en prof. Kra
nenburg, voorz. van het Nederlandse
Unac-comité.
Prof. Kranenburg deelde mede, dat de
inzamelingsactie in Nederland anderhalf
millioen gulden heeft opgebracht, waar
mede ons land geen slecht figur sloeg.
Nederland kan thans aan de campagne
niet langer deelnemen, daar de opbrengst
thans in deviezen omgezet zou moeten
worden en dit laat onze deviezenpositie
niet toe.
Trygve Lie deelde mede, dat 45 landen
tot nu toe 30 millioen dollar hebben in
gezameld voor dit doel.
Minister Joekes verklaarde, dat 15 pet.
van de ingezamelde anderhalf millioen
voor hulp aan de jeugd in eigen land
wordt besteed, 30 pet. voor kinderhulp in
de Overz. Gebiedsdelen en 55 pet, voor
hulp aan kinderen in het buitenland. Dit
laatste bedrag wordt grotendeels be
stemd om buitenlandse kinderen tijdelijk
in ons land op te nemen.
Dr FITZGERALD BEZOCHT ONS LAND
De directeur van de afdeling voedsel
en landbouw van de E.CA. te Washing
ton vertoefde enige dagen in ons land.
Hij sprak zijn vreugde uit over de ver
beteringen in de voedselpositie hier. Hij
voerde besprekingen met vele autori
teiten. Heden is dr Fitzgerald in gezel
schap van mr Paul Orvis naar Dene
marken vertrokken.
Generaal De Lattre de Tassigny
weer huiswaarts
Gisterenmiddag bezocht hij Delft
Van het vliegveld Valkenburg is gene
raal De Lattre de Tassigny, opperbevel
hebber van de landstrijdkrachten der
olijke Unie. gisteren naar Frankrijk
teruggevlogen in zijn eigen Beechcraft.
Nederlandse officieren deden hem uit
geleide en hem werden de gebruikelijke
eerbewijzen gebracht. Zoals men weet,
was dit een periodiek bezoek, dal met de
functie van de generaal verband houdt.
Gisterenmiddag bezocht de generaal
nog Delft, waar hij de Nieuwe Kerk in
ogenschouw nam. De organist ppeelde de
Marseillaise en het Wilhelmus en de
generaal had veel bewondering voor het
praalgraf der Oranjes. Ook heeft de ge
neraal de aardewerkfabriek „De Force-
leyne Fles" bezocht.
teil:.
Vijifitienduizend-paardenkrachtmotoren
denderen door de lucht: de Boeing-
Stratocruiser knaagt minuten van d«
reisduur af en biedt comfort aan dt
sssagiers..
Maar het jaar bleef 365 dagen.
Zo hakten de Azteken het reeds op de
„Tizoc"
De boerenemigratie naar
Suriname
Het begin is klein, maar de plannen
zijn groot.
Grote plannen voor emigratie vaa
Nederlandse boeren (ook voor Indo-
Euxopese en Surinaamse Nederlanders)
naar Suriname over een periode van 30
tot 40 jaar zijn thans tot stand gekomen
door de passering van de acte der stich-
de ontwikkeling van de mecha
nische landbouw in Suriname op het
anister van Overzeese Gebiedsdelen.
Die vestiging zal moeten geschieden in
de kuststreek, een oppervlakte van 1 mil
lioen ha, waarvan als eerste étappe 5000
zullen worden ingepolderd, geschikt voor
64 gemechaniseerde bedrijven van bruto
80 ha elk, in het geheel kostende 161*
millioen. Elke boer zal ƒ50.000 moeten
i, voorts wil men 5.7 millioen
vinden bij boerenleenbanken en de rest
door leningen bij internationale banken,
terwijl de Nederlandse Regering zich
garant stelt. Later hoopt men te komen
tot 50.000. 100.000 en ten langen leste
200 000 ha, als het goed gaat. De gronden
komen in erfpacht aan de stichting tot
aan de overdracht aan de Surinaamse
regering. De bedrijven moeten worden
gesplitst in gedeelten voor landbouw en
veeteelt, teneinde de vruchtbaarheid te
bewaren. De regeling van de waterstand
is moeilijk, daar de vaste kleilaag onder-
bemaling onmogelijk maakt, de regens
overvloedig zijn en de rijstbouw be
vloeiing vordert. De oogst is in de eerste
plaats rijst, daarna sojabonen, andere
peulvruchten en mais. Er komen ook
kleine bedrijven van 25, 15 en 8 ha.
Alleen de laatsten zullen niet gemechani
seerd zijn.
De 15 millioen dollar komen
A.P. meldt, dat de gisteren reeds aan
gekondigde lening der wereldbank aan
Nederland, groot 15 millioen dollar, thans
verleend is-
In een verklaring heeft de bank er op
gewezen, dat door de gestage krachts
inspanning van het volk de toestanden
verbeterd zijn, de productie is gestegen,
de inflatiedruk afgenomen, het tekort op
de betalingsbalans verminderd. Neder
land heeft in de eerste plaats nodig
modernisering en verhoging van de
arbeidsproductiviteit. De rente zal 3 pet.
bedragen plus 1 pet. commissie en lopen
over 15 jaar, terwijl de aflossingen in het
4e jaar beginnen.
De lening kan ten goede komen aan
nagenoeg elke tak van de Nederlandse
nijverheid; zij wordt verstrekt in dollars,
Zwitserse en Belgische francs en zal een
tegenwaarde-rekening krijgen in guldens,
ponden en andere zwakke valuta. Als de
opbrengst van de lening belegd zal zijn,
dan verwacht men als opbrengst 35 mil
lioen dollar aan deviezen per jaar, waar
van voor 15 millioen sterke valuta, hoofd
zakelijk Belgische. De totale verwacht*
besparing, dank zij de lening verkregen,
wordt geschat op 38 millioen dollar.
De Herstelbank zal door de overeen
komst in staat zijn, harde valuta ter be
schikking te stellen van 24 industriële
ondernemingen, o.a. steen-, glas-, chemi
sche, rubber-, metaal-, papier-, textiel
industrie en mijnbouw.
Wat kostte ons het financieel
beheer te Londen?
De commissie van rapporteurs uit de
Tweede Kamer heeft verslag uitgebracht
over het wetsontwerp inzake de afwikke
ling en controle van het financieel beheer
te Londen.
Verschillende leden vroegen zich af of
het geen aanbeveling zou verdienen dit
wetsontwerp aan te houden totdat het
resultaat van het onderzoek der enquête
commissie naar het financieel beheer in
de Londense periode bekend is.
Enige leden slaken de verzuchting hoe
lang er nog grote bedragen besteed moe
ten worden aan het narekenen.
Weer betere luchtpostverbinding
Thans kunnen ook postpakketten per
luchtpost naar Indi ëworden verzonden,
terwijl voor portvrije .verzending c.q. ver
zending tegen binnenlands tarief de brie
ven weer 10 gram mogen wegen i. p.
Behalve de bestaande tarieven van
postpakketten tot 500 gram en 1000 gram
is nog een tussenrtarief ingevoerd voor
een pakket tot 750 gram.
Lagerhuis tot 18 October op recès
Het Britse Lagerhuis gaat vandaag tot
18 October op recès. Indien nodig, kan
het Lagerhuis voor die datum terugge
roepen worden voor spoedeisende aan
gelegenheden.
Rotterdamse Lloyd brengt thans de
„Blitar" in de vaart
INGERICHT ALS PELGRIMSCHIP
(Van een onzer verslaggevers)
Weer ligt aan de Lloydkade te Rotterdam een nieuw schip, t.w. het m.s. „Blitar",
dat Is gebouwd by Wilton-Fyenoord. De Konlnkiyke Rotterdamse Lloyd heeft met
Ingebruikneming van dit schip een belangryke periode afgesloten; de „Blitar"
is nameiyk de laatste van de vyf schepen, welke ln het kader van het herstel
programma by Nederlandse werven op stapel zyn gezet.
De naam van dit schip roept by de Lloyd-mensen herinneringen op aan de vroe
gere „Blitar" (gezagvoerder wijlen de heer W. E. Knip) die op 5 April 19£S by
een duikbootaanval op de Atlantische Oceaan ten onder ging. Ter nagedachtenis
van de hlerby omgekomenen zal aan boord van de nieuwe „Blitar" een gedenk
plaat worden aangebracht.
voorpiek voor het vervoer van latex
Hoezeer de Lloyd tijdens de oorlogs
jaren getroffen werd blijkt wel uit het
feit, dat er bij de bevrijding
31 schepen nog 12 over waren,
deropbouw werd echter met élan ter
hand genomen en thans is de vloot
weer 32 schepen sterk. Zelfs i
gelijking met 1939 het aantal tonnen
met 30 pet toegenomen. Merkwaardig is
dat de Lloyd thans slechts één passa
giersschip in de vaart heeft tegen vijf
in 1939, een verschijnsel dat zich overi
gens bij alle scheepvaart-maatschap
pijen voordoet.
Ook de „Blitar" is een gecombineerd
vracht- en passagiersschip en boven
dien evenals de „Langkoeas" inge
richt voor het vervoer van pelgrims.
De accommodatie laat ook op dit schip
niets te wensen over. De dertien twee
persoonshutten zijn voorzien van stro
mend koud en warm water, alsmede eer
mechanische ventilatie.
Als pelgrimsschip is de „Blitar" bo
vendien uitgerust met teakhouten dek-
waarover zonnetenten kunnen
worden gespannen; vier pelgrimskeu
kens, w.o. een speciale rijstkeuken en
bijzonder groot aantal patrijspoor
ten treft men er voorts aan. Eventuele
zieken aan boord kunnen in het fraaie
hospitaal worden opgenomen.
Het laadgerei is zeer uitgebreid, o.m.
jn er twee laadbomen geschikt voor
het hijsen van 50 ton. Een deel van de
laadruimte is ingericht als dieptanks
het vervoer van eetbare olie.
Voorts kunnen twee tanks boven de,
worden gebruikt.
De „Blitar" is voorzien van twe*
hoofdmotoren van het type Sulzer, en
kelwerkend tweetakt met kruiskop. Des*
motoren hebben elk een vermogen van
4200 P-K. De afvoergassen van de hoofd
motoren worden naar twee ketels geleid
en de daarin opgewekte stoom wordt ge
bruikt voor de civiele dienst en verwar
mingsdoeleinden. De beide hoofd- en de
drie hulpmotoren maken deel uit van een
bestelling, welke de Nederlandse regering
te Londen nog voor de Duitse capitulatie
bij Sulzer in Zwitserland heeft geplaatst.
Met dat al 4s dit voor de Lloyd weer
een fraaie aanwinst Onze gelukwen-
GEEN AANLEIDING OM DE INLEVE
RING SPRIJS VAN BOTER TE
WIJZIGEN.
In de Memorie van Antwoord aan d«
Eerste Kamer, inzake de begroting van
het landbouw-egalisatiefonds, heeft da
Minister verklaard, voorshands nog geen
aanleiding te zien om de inleveringsprijs
boter te wijzigen. De berekeningen,
hoofdzakelijk op schattingen gebaseerd,
maken het aannemelijk, dat de boter-
fabrieken gemiddeld de richtprijs zullen
kunnen halen. De minister acht de ge
leidelijke omschakeling van de bereiding
boter op andere producten evenzeer
wenselijk als de commissie van rappor»
