Jlieutuc geihscfft GTmirant
Amerikaans en Engels wapen-embargo is een
belediging voor Nederland
Naweeën van geheim Indonesië-debat
Wist (J
ZATERDAG 16 JULI 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie Tel. 20408. Abonne
menten Tel. 22710. Advertentieafd.
Tel. 23375.
Postrekening 58930.
AJBONNEMENTEN4il5 p. Kwartaal;
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN0.18 per millmeter
(Bj) contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIE MER-
CHR1STELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
,Stantvasttcf| Is qbtblevea
myn bert ia Ugfjeospotf
Dertigste jaargang No 7866
Monsieur Bernard
is in de aap gelogeerd
Zie pag. 4
Het Atlantisch Pact in de Tweede Kamer
voelbaar in lege vergaderzaal
(Van onze Parlementsredacteur)
het langademige Indonesië-debat deden zich gisteren in de
Tweede Kamer, bij de behandeling van het Noord-Atlantisch Verdrag nog terdege
voelen. In de eerste plaats was het gevolg er van, dat de openbare vergadering
een half uur te laat moest beginnen wegens de geringe animo van de leden. Het
ging immers ook maar over zo iets onbelangrijks als het Noord-Atlantisch Pact.
Toen eindelijk, na een half uur, het
f,quorum" (51 leden) aanwezig was, kon
de vergadering worden geopend, maar
alras was het aantal al weer Deneden de
6tem-gerechtigde sterkte gedaald. Daar
door kon de voorzitter het niet klaar
krijgen, dat de spreektijd beperkt werd
tot drie ktvartier per fractie. Hij moest
zijn voorstel daartoe schielijk intrekken,
toen de heer Hoogcarspel (oomm) er
tegen opponeerde: deze had het immers
in de hand stemming over het voorstel
te vragen en dan zou „officieel" het te
geringe aantal aanwezige Kamerleden
zijn komen vast te staan, 's Voorzitters
opzet, de behandeling nog gisleien af te
maken leed hierdoor schipbreuk. In ar-
Verstandig lachen
(Van onze Parlementsredacteur)
Bij de behandeling van het Atlan
tisch Pact in de Tweede Kamer be
treurde de heer Weiter het, dat
Spanje niet meedeed. Dit was in stra
tegisch opzicht nodig, omdat er an
ders een gat in de verdedigingslinie
zou ontstaan. Hij betreurde ook het
besluit van de V.N., tengevolge waar
van de gezantschapspost te Madrid
is opgeheven. Op dezèlfde gronden
zou ook in Rusland en andere Oost-
Europese staten geen ambassadeur
of gezant behoren te zijn. Niemand
is echter zo dwaas zo iets voor te
stellen. Integendeel, eigenlijk zou men
daar een dubbele vertegenwoordiging
moeten hebben, om de heren beter
in de gaten te kunnen houden. Hierop
girinnikte de heer Hoogcarspel
(comm.), waarna zich de volgende
dialoog ontspon:
De heer Weiter: Ik zie, dat de heer
Hoogcarspel het met mij eens is.
De heer Hoogcarspel: Ik lach al
leen maar om de dwaasheid van uw
redenering.
De heer Weiter: Dan moet u ver
standiger lachen!
Nederland als een r.iet vol-
Nederland van wa
penen een gat in de verdediging van
West-Europa zou doen ontstaan. Het
embargo noemde hij een anomalie, se
dert wy zelfc onder auspiciën van de
UNCI, wapenen aan Djokja hebben ge
leverd. Niettemin wilde hij het Pact aan
vaarden, ondanks de tekortkomingen van
sommige partners.
Tot eenzelfde cónclusie kwam de heer
Schmal: Hij zowel als de heren Weiter
Bruins Slot betreurden het, dat het
Pact nodig was, omdat de Verenigde Na
ties niet bij machte bleken het orgaar.
bij uitnemendheid te zijn voor de vreed
zame samenwerking over geheel de we
reld. Ook de heer Korthals (VVD) deed
soortgelijke klanken horen.
Iets meer waardering voor de Ver
enigde Naties toonde de heer Burger
(Arb.) Een andere socialist, de heer De
Kadt, hield een philippica tegen Rusland
de Russische methoden, zong de lof
Amerika, maar kraakte tegelijker
tijd het kapitalisme. In dit laatste zat
iets tegenstrijdigs, hetgeen de heer
Bruins Slot deed opmerken, dat de hee--
De Kadt in de armen van het kapita
lisme lag. Hier had de heer Gortzak
(comm) een aanknopingspunt in zijn
naar onze mening veel te persoonlijk'?
bestrijding van de heer De Kadt. Wat
het Pact zelve betreft vond hij dit uiter-
ren" moede brak hij dan ook maar om
half zeven af: Dinsdag komt, voor mi
nister Stikker ten wellicht de staatssec
retaris van Marine, schout bij nacht
Moorman) in ieder geval nog de tweede
communistische spreker, de neer Paul
de Groot aan het woord. Overigens een
streep door de rekening van de Eerste
Kamer, die het wetsontwerp Dinsdag in
afdelingen had willen onderzoeken en
nu haar zomervacantie nog wel een
week zal moeten opschorten.
Het wapenembargo
Er was reden genoeg, om Indonesië in
het debat over het Verdrag te betrekken.
De heren Weiter (KNP), Schmal (CH)
Bruins Slot (AR) en Korthals (VVD)
deden dit dan ook en wel naar aanlei
ding van het wapen-embargo, dat zowel
Engeland als de Verenigde Staten van
Amerika, met Nederland mede-onderte
kenaars van het Verdrag nog steeds leg
gen op wapenzendingen voor Indonesië.
D* heer Weiter zag hierin een onvriend
schappelijke gezindheid en men kan niet
tegelijk in de Noord-Atlantische sfeer
vrienden en in de Aziatische sfeer vij
anden zijn. De heer Schmal sloot zich
hierbij aan, terwijl de heer Bruins Slot
er nog wat dieper op inging. Hij betrok
er nl. ook in de in sommige Ameri
kaanse kringen bestaande geneigdheid,
bij de levering van wapenen aan de
West-Europese landen t.a.v. Nederland
discriminatie toe te passen, zolang in
Indonesië geen politiek gevoerd wordt,
die de heren volledig zint. Hij noemde
dit een belediging voor Nederland en
betoogde, dat zowel een buiten het Pact
Vandaag stellen wij V voor:
NIC. VAN EGMOND,
Stefana van Rossumstraat 11,
Rijnsburg.
Nico van Egmond had niet veel zin om
in dienst te gaan, maar toen het eenmaal
zo ver was, sloeg hij zich er best door
heen. Ook zijn vertrek naar de Oost op 2
Februari van dit jaar met de „Grote
Beer" was, naar zijn gemoedsstem
ming beoordeeld, niet zo heel zwaar, of
schoon hij nu natuurlijk graag zijn jongste
broertje nog eens zou willen zien. Ook
zou hij het heus niet zo gek vinden zijn
ouders de indrukwekkende natuur
Indonesië te laten bekijken. Als jager bij
de infanterie zou hij hiervoor wel gele
genheid kunnen vinden. Doch al zijn zijn
vader en moeder ver van hem vandaan
hy heeft dan toch zijn vrienden, met wie
hij zijn vrije tijd zo aangenaam mogelijk
doorbrengt.
aard tegen Rusland gericht. Mej. Klom-
pé (KVP) wees hem op de obstructie,
die telkens van Russische zijde wordt ge
voerd bij de behandeling van de vredes
verdragen door de Grote Vier. Zij vroeg
bevordering van de inschakeling van de
Nederlandse industrie voor de materiële
verwezenlijking van het Verdrag en
dacht da&rby aan de textiel-industrie en
aan de vervaardiging van patronen. De
heer Korthals (WD) vroeg bevordering
de totstandkoming van Nederlandse
invloed bij het gereed maken, van de
militaire plannen.
Amerik. Senaat stemt pas
Donderdag over het pdfct
Militaire uitgaven worden vorlopig
verminderd
De Amerikaanse Senaat heeft gisteren
besloten de goedkeuring van het Noord-
Atlantisch Pact Donderdag a.s. in stem
ming te brengen. De democratische Se
nator Scott Lucas had voorgesteld om
het Pact Maandag in stemming te bren
gen, maar de republikein Donnell, die
één der vooraanstaande tegeenstanders
bekrachtiging van het Pact is, wei
gerde met een vroegere datum in te
stemmen dan- Donderdag a.s.
Voorts besloot de Senaat voorlopig de
voorgestelde militaire uitgaven in het
huidige belastingjaar met 1.250 millioen
dollar te verminderen.
Kans op Katholiek-Liberale
coalitie in België
Gistermiddag is het bestuur van de Bel
gische socialistische partij bijeengekomen
om voorstellen van informateur Van
Cauwelaert te bespreken. De voorstellen
werden als onaanvaardbaar verworpen.
De mening wint thans veld, dat België
een Katholiek-liberale regering zal krij
gen. In liberale kringen bestaat echter
geen eensgezindheid over het houden van
een volksraadpleging over de Konings
kwestie.
Vijf ministers van Defensie vonden oplossing
voor gezamenlijke verdediging
Zonder dat econ. opbouw in gevaar wordt gebracht
De bijeenkomst der ministers van De
fensie van de Westerse Unie die 'te Luxem
burg wordt gehouden, is gisteren begon
nen met een openingszitting var
een half uur. Volgens Reuter, i
ginsel overeenstemming bereikt
verdeling der kosten, die de gemeen-
Meer dan 30 doden bij
munitie-ontploffing
Het Duitse stadje Pruem voor de
helft verwoest
Gisteravond is te Pruem, in de buurt
van Coblenz (Franse zone) een oud
Duits munitiedepot in de lucht gevlo
gen. Gehele straten worden door het ge
weld van de ontploffing met de grond
gelijk gemaakt. Onder de ingestorte ge
bouwen bevinden zich het ziekenhuis, en
het postkantoor. Het Franse persbureau
A.F.P. meldde, dat alle huizen binnen
een straal van een kilometer vernietigd
werden. Niet officieel wordt bericht, dat
15 personen zijn gedood en 50 zwaar ge
wond. Men neemt aan, dat deze cijfers
nog hoger liggen.
Volgens latere berichten zijn meer dan
I personen gedood. De halve stad Pruem
verwoest. Zeventien lijken zijn reeds
geborgen en vermoedelijk liggen nog
minstens 15 lichamen onder het puin.
Ongeveer 45 ernstig gewonden zijn naar
ziekenhuizen overgebracht. De opslag
plaats smeulde vanmorgen nog en men
verwacht nog meer ontploffingen. De.
oorzaak van de explosie is een brand in
aantal kisten, die waren opgeslagen
de nabijheid van 500 ton munitie.
Door het luiden der kerkklokken werden
de 3000 bewoners van Pruem voor het
gevaar gewaarschuwd
Staking in Amerikaanse staal
fabrieken tóch afgewend
Maar New Yorkse autobusstaking
breidde zich uit
De grote staking in de Amerikaanse
staalindustrie, die vannacht zou zijn be
gonnen, is thans van de baan, omdat de
„grote drie" der Amerikaanse staalin
dustrie, de U.S. Steel, de Bethlehem- en
Republic-Steel, het voorstel van presi
dent Truman voor een bestand van 60
dagen toch nog op het laatste moment
hebben aanvaard. Er wordt nu een com
missie van onderzoek ingesteld, die een
oplossing van het geschil, dat gaat over
salarisverhoging en een pensioenregeling,
•moet zoeken.
De staking van de autobuschauffeurs
te New York heeft zioh inderdaad uit
gebreid tot een tweede maatschappij.
Hierdoor moeten thans dagelijks 1 200.000
personen naar een ander vervoermiddel
omzien.
Zapotocky waarschuwt aarts
bisschop Beran
De Tsjechoslowaakse premier Zapo
tocky heeft gisteravond een waarschu
wing uitgegeven aan het adres van de
aartsbisschop van Praag, Josef Beran. dat
hij „zich er van bewust moet zijn uit het
land gezet te kunnen worden als een ver
rader". Zapotocky sprak op een bijeen
komst van de kerkelijke commissie van
het centrale actie-comité. De vergadering
keurde (natuurlijk) een wetsontwerp
goed. dat de communistische regering
controle geeft over benoemingen, finan
ciën. salarissen en het beheer van kerken
van alle gezindten in Tsjechoslowakije.
Canadezen veroordelen Londense staking
Canadese vakverenigingen van spoor
wegarbeiders hebben aan de Britse pre
mier Attlee getelegrafeerd, dat zij de
staking van de Canadese zeelieden
oordelen" en dat de sympattiiestaking der
Londense havenarbeiders „kennelijk ge
baseerd was op verkeerde inlichtingen".
zijn verkregen voor de manier, waarop
de verdediging op peil kan worden ge
bracht, zonder dat daardoor de econo
mische wederopbouw der betrokken sta
ten wordt vertraagd, terwijl ook de bin
nenlandse vraagstukken der vijf landen,
die van invloed kunnen zijn op hun aan
deel in de gezamenlijk# krachtsinspan
ning onder de loupe werden genomen.
Ter conferentie waren vertegenwoordigd1
Frankrijk, België, Ned e r 1 a nd. En
geland en Luxemburg, resp. door Rama-
dier, Raoul de Fraiteur, mr Schokking,
Alexander en Dupong.
Volgens het officiële communiqué der
ministers is voorts nog de aanvullende
productie vam wapenen besproken.
Gaan ook Britse dominions
dollar-import beperken?
Goed ingelichte kringen te Londen be
vestigen, dat sir Stafford Cripps, de Brit
se minister van Financiën, zijn collega's
van het Britse gemenebest, die te Londen
bijeen zijn, heeft verzocht het voorbeeld
van Engeland te volgen en hun aankopen
in de landen van het dollargebied te be
perken, in het bijzonder wat betreft ben
zine, auto's, papier, machines en diverse
uitrustingen, in totaal tot een bedrag van
75 millioen pond sterling per jaar.
Krijgt Engeland het Amerik.
atoombomgeheim
Zonder omwegen onthulde de „New
York Times", dat de geheime atoom-
besprekingen tussen president Truman
en hoge Amerikaanse functionarissen,
waarover wij gisteren meldden, hec
vraagstuk betroffen om „Groot-Brit ban-
nië teohnische gegevens te verstrekken
over dé productie van atoombommen.'
De meerderheid van de leden van df
Amerik. commissie voor atoomenergie
zou geadviseerd hebben, een Brits ver
zoek om inlichtingen in te willigen, zo
dat Engeland op eigen bodem atoombom
men zou kunnen fabriceren. Vanzelf
sprekend laten wij dit bericht geheel
voor rekening van de doorgaans betrouw
bare „New York Times"
BELGISCHE TROEPEN VERTROKKEN
UIT BONN.
Zware eenheden van het Belgische be
zettingsleger zijn gisteren begonnen met
de ontruiming van Bonn, om plaats te
maken voor de West-Duitse regering, die
zal worden ingesteld na de verkiezingen
op 14 Augustus.
Mr R. G. A. Höppener
minister van Binn. Zaken
Thans gedeputeerde van Liraburg
Naar de Nieuwe Leidsche C rt
verneemt is men er eindelijk in geslaagd
een nieuwe minister van Binnenlandse
Zaken te vinden. Men weet, dat eerst ge
poogd is een burgemeester van een grote
stad voor dit ambt te strikken. Toen
dit mislukte is men begonnen met leden
de gedeputeerde staten. Ons komt
thans tér ore, dat aan H. M. de Koningin
is voorgedragen, de Limburgse gedepu
teerde mr R. G. A. Höppener uit Roer
mond. Mr Höppener, die lid is van de
K.V.P. stamt uit een bekende Roer-
mondse familie. Hij is een goede veer
tiger en een zeer prominente figuur ii
de R. K.-jeugdfoeweging. Jarenlang heeft'
hij in zijn geboorteplaats een advocaten-
practijk uitgeoefend. Verder is hij -secre
taris van de Armenraad te Roermond.
Pas na de oorlog was mr Höppener lid
van de provinciale staten en daarna ge
deputeerde.
Volendam met emigranten
naar Australië
t ss Volendam zal op 16 December
met Nederlandse emigranten naar Austra
lië vertrekken. De passageprijs is f 1350
voor hutaccommodatie en f 1000 voor slaap
zaalaccommodatie. Gedemobliseerde mili
tairen en leden van de Nederlandse ver
zetsbeweging kunnen van de Austra
lische regering een tegemoetkoming krij
gen tot een bedrag van 40 procent var
de passageprijs voor henzelf, hun vrouw
en hun kinderen.
He} gemiddelde loon van een arbei
der m Australië is i 55 per week. In
Sydney zijn de lonen echter hoger. Bak
kers kunnen daar f 76 per week verdie
nen, timerlieden f 80, electriciens f 76
en ongeschoolde arbeiders in de bouw
bedrijven f 72.
Een getrouwd man kan zyn gezin eerst
laten overkomen als hij zelf voor woon
ruimte heeft gezorgd.
Zij, die met de Volendam willen emi
greren, moeten daartoe via de arbeids-
bureaux uiterlijk 16 Aug. een aanvraag
indienen bij de Australische immigratie
attaché te Den Haag (Lange Voorhout
18). Naar aanleiding van deze aar
gen zullen op diverse plaatsen zitdagen
worden gehouden o.a. op 18, 19 ei
Augustus in Den Haag.
Soekarno heeft het alweer
gewonnen
Rondè Tafel-conferentie wordt
verschoven
blièk tót het vólgende compromis zijn
gekomen over de Inter-Indonesische
ferentie, hetwelk belichaamd was in
door Soekarno gedaan voorstel:
De conferentie begint 20 dezer te
Djokja. Na een onderbreking voor de
Lebaran (het einde van de vastenmaand
wordt de conferentie te Batavia voort
gezet.
Op 19 dezer vertrekt de B.F.O. naar
Djokja, 23 Juli keert zij naar Batavia
terug en gaat naar huis, voor énkele da-i
gen. Op 30 Juli eindigen de besprekingen
te Batavia, waarna men zioh dadelijk
naar Den Haag begeeft voor de Ronde
Tafel-conferentie. Het begin van de
H.T.C. zal daarom uitgesteld moeten wor-
Prins Bernhard gaat er e\
zitten. Een snapshot van het paar-
denconcours in Wolvega, wa
Z.KJH. deelnam.
TOT BETAALD
De K.L.M. mag weer op Karachi landen
Montgomery roept de Westerse volken
tot eendracht
Tegenover de dreiging uit het Oosten staat een
meerderheid, die onoverwinnelijk is
(Van een onzer verslaggevers) vattingen
Met bloemen in de gemeenschappelijke
nationale kleuren van Engeland
derland; rood-wit en blauw, was de Rid
derzaal gisteravond versierd ter ere van
Veldmaarschalk Montgomery, die er, op
uitnodiging van de Kon. Ned. Vereniging
„Ons Leger", ovgr .Een volk in oorlog
in onze tijd" sprak.
Na het welkomstwoord van de generaal
b. d. Oudendijk leidde Generaal Kruis
de veldmaarschalk in, hierbij verklarend,
waarom een krachtige verdediging no
dig is al leven we thans in vrede. Spr.
wenste zich niet uit te laten over de
mogelijkheid van een acuut oorlogsge
vaar. Echter is een uitstekende en pa
rate defensie noodzakelijk omdat de sta
ten. welke de communistische ideologie
toegedaan zijn en welke in de versprei
ding van deze ideologie hun taak zien, in
het bezit zijn van parate strijdkrachten.
De huidige democratische vorm kan
slechts gehandhaafd en gewaarborgd
worden door de voorbereiding van een
oorlogstoestand. Voor het moreel der
troepen is het nodig, dat deze overtuigd
zyn gedragen te worden door geheel het
volk, waaruit zij voortkomen ei
door zij geschraagd worden.
Toen trad Montgomery, thans
vice-dress voor het spreekgestoelte. Des
middags had hij in battle-dress „zijn
operatie terrein reeds verkend" tijdens
een kort bezoek aan de Haagse Ridder
zaal. Montgomery zette zijn bekende op-
Begrafenis radiotelegrafist
L. Post
De bij de vliegtuigramp te Bari omge
komen radiotelegrafist L. Post is gisteren
onder grote belangstelling in zijn woon
plaats Overschie ter aarde besteld. Tevoren
werd een plechtige kerkdienst gehouden
in de Ned. Herv. Kerk aldaar, waar ds
Van der Sluys voorgipg. De gezagvoerder
A. Höfeld sprak namens de directie en
het personeel van de K.L.M. Als verte
genwoordiger van het hoofdkantoor van
de K.L.M. te Den Haag woonde de heer
in Son de plechtigheid bij.
DAT de „Abraham" SCH 91 (de voorin.
Duitse trawler Thetis) gisteren een
proeftocht maakte met autoriteiten en
Woensdag met schipper Engel Zwart de
trawlvisserij op de Noordzee gaat uit
oefenen.
DAT het Zeeuws oorlogsmuseum in
de grotendeels gerestaureerde vleeshal
van het Gothische stadhuis te Middel
burg is heropend.
DAT door diverse tegenslagen de dyk
tussen Walcheren en Z -Beveland voor
de inpoldering van het Zuid-Sloe niet
voor Augustus gesloten kan worden.
DAT in -het V/V. der Tweede Kamer
betreffende het cultureel verdrag met
Engeland aangedrongen wordt om in de
desbetreffende commissie ook een ver
tegenwoordiger van het artistieke leven
op te nemen.
DAT in de afgelopen maand in A'dam
vier kinderen tengevolge van verkeers
ongelukken overlèden.
DAT burgemeester d'Ailly 40 Z.-Hol-
landse burgemeesters ontving alsmede 10
Belgische, o.tv. twee vrouwelijke.
DAT Staatssecretaris Fockema Andreae.
op de vliegbasis Deelen aan 130 soldaten
van de luchtstrijdkrachten een diploma
van vakbekwaamheid uitreikte, en er
thans 800 hun opleiding hebben voltooid,
terwijl 32 werden afgewezen
DAT de Friese demobilisatieraad de
gedemobiliseerden uit die provincie op 3
Oct. een feestelijke ontvangst wil berei
den in Leeuwarden.
DAT men door gebrek aan haven
arbeiders in Zaandam een Finse boot
heeft moeten doorstqren naar A'dam om
gelost te worden.
DAT de Duitse kustvaarder „Heimat",
die het zonder loods meende te kunnen
stellen, in de Zaan aan de grond is ge
lopen, doch door enige vrachtboten weer
vlot is gesleept
DAT het treinverkeer tussen Haelen
Roermond gisteren anderhalf uur was
gestoord, doordat de bliksem op de
electrische bovenleiding sloeg.
DAT de drie door Italië overgenomen
voormalige Duitse mijnenvegers pas de
volgende week in R'dam aankomen.
DAT Hoogezand gisteren een automa
tische telefooncentrale in gebruik n
DAT gisteren op het veemarktterrein
R'dam, de eerste autoveiling is ge
opend; welke een even bonafide karak
ter heeft als die te Zutphen.
DAT voor de A'damse rechtbank 2 jaar
is geëist tegen de 35-j. typiste mevr. E.
V. D.v. d. E., die het advocatenkan
toor, waar zij werkte, voor f34.000 be
nadeelde.
DAT Prins Bernhard het bescherm
heerschap van het Ned. Instituut vóór
Efficiency heeft aanvaard.
DAT, ter stimulering van het A'damse
museumbezoek jaarabonnementen van
f 1-75 .per persoon worden uitgegeven,
wanneer ze collectief door meer dan 50
personen worden aangevraagd.
DAT het kasteel Staverden bij Ermelo
gisteren als recreatie-oord voor het per
soneel van de Stoomvaartmij Nederland
geopend.
DAT voor het Arnhemse B.G. 12 jaar
erd geëist tegen de Duitse Oberleut-
nant Ernst Baatz, die in een dronken
bui tijdens een ge vangenen transport een
hunner had doodgeschoten, daar hy een
Joods uiterlijk had.
DAT ook de buitenlandse persvereni
ging in Nederland uitdrukking heeft ge
geven aan haar deelneming met de ramp
an de Franeker-
DAT op de Muiderstraatweg bij Am
sterdam een wielrijder, die achteloos de
weg overstak, door 'n auto ernstig werd
angereden, waarna achter elkaar twee
andere auto's op de eerste inreden.
DAT de handel in veevoeders en bin
nenlandse granen (uitgezonderd tarwe)
binnenkort wordt vrijgegeven, naar in
molenaarskringen wordt verwacht.
DAT de Zeeuwse Commissaris het stu
dentenkamp te Biggekerke officiéél
opende.
DAT het 12e eeuws kasteel te Kessel
(L-) subsidie voor herbouw krijgt als er
een goe.de bestemming voor wordt ge
vonden.
het „Eendracht maakt
macht" nog eens uiteen, waarna generaal
Oudendijk dankte voor. zijn betoog, v'at
de grote schare aanwezigen onder wie
n militaire autoriteiten met een
applaus onderstreepte. Als herin
nering aan deze avond bood de voorzit-
.Ons leger" deze „soldaat by uit
sték" een medaille aan.
K.L.M. vloog 130 maal via
Mauritius
Op de zgn. noodroute van Amsterdam
ia Mauritius naar Batavia, die van 16
Jan. j.l. tot 15 Juli is gevolgd, heeft de
K.L.M. in totaal 67 uit- en 63 thuis-
vluchten getnaakt. Ongeveer 2 millioen
km. zijn hierbij door de Vliegende Hol
landers afgelegd. Er werden 1791 passa
giers vervoerd en 254.618 kg. post, vracht
en bagage.
Gesneuveld in Indonesië
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht.
Gesneuveld tussen 10 en 12 Juni, na
vermissing: korp. J. Bolt uit 't Zandt
(Gron.).
Gesneuveld 15 Juni: sold. Ie kl. J. F
H. van Es uit Elsloo.
Gesneuveld 16 Juni: sold. Ie kl. F.
Boeren uit Oosterhout (N.-Br.).
Gesneuveld tussen 19 Juni en 4 Juli.
na vermissing: sold. Ie kl. H. P.
Swinkels uit Someren.
Gesneuveld 27 Juni: le It P. A. Havik
uit Haren (Gr.); sold. W. J. Maas
uit Someren; serg. A. J. M. Nijland
uit Amsterdam-O.; korp. C. B. Wil-
derbeek uit Venlo.
Gesneuveld 28 Juni: serg. M. W. van
de Nieuwenhof uit St Gilles Waes
(België).
Gesneuveld 29 Juni: sold. J. A. de
Bruijn uit Apeldoorn.
Gesneuveld 30 Juni: sold. K. Nieuwen-
huis uit Wijmbritseradeel.
Gesneuveld 30 Juni: sold. J. Wienen
uit Heino.
Gesneuveld 1 Juli: sold, le kL A. Bou-
wens uit Nieuw Ginneken; sold. J.
van Dingenen uit Hoogeloon; korp.
D. Uittenbogaard uit Driebergen-Rij-
senburg.
Gesneuveld 2 Juli: sold. A. Huijgen uit
Bunschoten.
Gesneuveld 3 Juli: vaandrig M. v. Eek
uit Arnhem; sold, le kl. P. H. J. van
Enckevort uit Sevenum (L.).; sold.
H. H. Hermans uit Sevenum (L.);
sold, le kl. P. H. Scholten uit Budel.
Gesneuveld 4 Juli: sold. H. J. Boer
boom uit Westervoort.
Gesneuveld 6 Juli: sold, le kl. J. de
Boer uit Geleen; serg. A. L. Teuns
uit Geleen.
Gesneuveld 7 Juli: sold. Eibrink uit
Oldebroek.
Koninklijk Ned.-Ind. Leger.
Sold. 2e kl. Soetarmin Martodikromo;
Man. sold. 2e kl. inf. H. Kairupan;
Jav. sold. 2e kl. genie Madsaroen;
Jav. sold, le kL jnf. Parian; Jav.
sold, le kL inf. Santmin; Jav. sold.
2e kl. inf. Slamet; Jav. sold. 2e kl
inf. Toekimin; Amb. sold, le kl. inf.
A Patty; Amb. sold. 2e kL inf. E.
Koenoe; Amb. sold. 2e kl. inf. F.
Redo; Soen. sold, le kl. inf. Moeha-
med Bin Mad je Daoed; Amb. sold.
2e kl. inf. L. Maipauw; sold. 2e kl.
inf. Moenasih; Tim. sold. 2e kl. Tius-
nama; sold, le kl. inf. M. F. Wakulu
allen Int Indonesië.
Federalisme
Elke tijd heeft zo zijn slagwoorden, die
in of meer gebruikt worden als tover
woorden, die de weg naar een betere toe
komst ontsluiten kunnen. Omdat de we
reld in narigheid verkeert en de mens
altijd weer hunkert naar het geluk, vin
den deze woorden meermalen gerede in
gang. En even zovele malen brengen ze
ook teleurstelling omdat aan'de gestelde
verwachtingen niet wordt voldaan.
Nu hebben deze slagwoorden meestal
t met elkaar gemeen, dat ze de indruk
wekken, gloednieuw te zijn. Juist dat
ve trekt Maar bij nadere beschou
wing vindt men dikwyls dezelfde ge
dachte in ietwat andere vorm in de ge
schiedenis terug.
Een tweede overeenkomst tussen deze
slagwoorden is, dat zij geboren worden
uit reactie tegen het bestaande, dat niet
voldoet, dat de wereld in de misère
heeft gebracht.
onze tijd gaat er weer zo'n slagwoord
door de wereld. Federalisme heet het nu.
Sommigen maken er wéér een toverwoord
i. Anderen wijzen het vierkant af. En
ook de derde groep, die de waarheid
steeds in het midden zoekt, ontbreekt
hier niet
Nu is het vandaag zo. dat de massa zich
allerminst druk maakt over federalisme
ja dan neen. Men moet dat betreuren,
alleen al om het feit dat hier weer uit
blijkt de indolentie van de massa. Men
maakt zich nergens meer druk over.
brood en spelen dan uitgezonderd. Maar
moet dat ook betreuren omdat het
federalisme een verschijnsel is. dat de
moeite van het beschouwen zeker waard
Omdat het meer is dan een slag- of
modewoord.
Nu zijn er natuurlijk redenen, die deze
matige interesse verklaren. Het federalis-
ligt op het terrein van de buiten
landse politiek. En de steeds gevoerde
neutraliteitspolitiek is oorzaak, dat de
Nederlander daarvoor slechts weinig in
teresse had. Ook ons Christelijk volks
deel geloofde het meestentijds wel. Het
departement van Buitenlandse Zaken was
vakdepartement voor vakmensen, dat
bezet werd. ook in Christelijke kabinet
ten. door mannen van liberalen huizen.
Gelukkig is daarin door de loop der
omstandigheden wel enige wyziging ten
goede gekomen. We hebben onze neutra
liteitspolitiek laten varen. We weten, dat
liet meer op een eilandje wonen.
dat we meegesleept worden in de
stromingen van de wereldpolitiek.
En daarom dienen we te weten wat er
de wereld omgaat, hebben we te on
derzoeken hoe men poogt deze wanke
lende wereld een beter en vaster funda-
nent te geven.
We zullen daaraan moeten meedoen. Of.
indien we menen niet mee te kunnen
doen, zullen we daarvoor gegronde rede-
moeten kunnen geven. Maar in beide
gevallen zullen we onze belangstellings
kring moeten verwijden en aan een ver
schijnsel als het federalisme aandacht
moeten schenken.
Heel simpel gezegd is het federalisme
het streven, óm afzonderlijke souvereine
staten in een groter staatsverband bijeen
te brengen. Dat houdt natuurlijk in, dat
die afzonderlijke staten een deel van hun
souvereiniteit prijsgeven moeten terwille
m het grote geheel.
En in dat laatste zit voor velen het ar
gument, waarom ze van het federalisme
niets willen weten. Wat in de historie
gegroeid is wil men niet prijsgeven.
Dit verklaart tevens, waarom socialis
ten en liberalen over het algemeen eerder
warm lopen voor het federalisme dan bij
voorbeeld onze mensen. Wij hangen over
het algemeen sterk aan de historie. We
wensen de band met het verleden, in te
genstelling tot de principieel revolution-
groeperingen, steeds te handhaven.
Toch kan men op grond daarvan het fe
deralisme niet afwijzen. We hopen dat
nog nader aan te tonen. We wijzen nu
slechts op de situatie van het heden. In
de Westerse Unie en het Atlantisch Pact
zyn we in feite die weg al opgegaan. En
dat over het algemeen welbewust. Om
dat we maar al te goed beseffen dat een
krachtig West-Europa vereist is. wil men
tegenover het gevaar uit Oost-Europa
staande kunnen blyven.
Maar het is ook die situatie, die het
federalisme deed geboren worden. De
afgelopen oorlog leerde maar al te dui
delijk. dat alleen in eendrachtige samen
werking heil te vinden is en die samen
werking vraagt van allen offers. En juist
het willen handhaven van eigen bestaan,
van eigen vrijheid en cultuur, zal tot ge
volg hebben dat men iets van de souve
reiniteit moet prijsgeven.
Federalisme is een verschijnsel, dat een
uitermate practisch terrein raakt, maar
dat tevens niet is los te maken van het
principiële. Ook hier gaat het om het
beginsel, dat er stuur en richting aan
geeft. Daarom willen we in een aantal
artikelen ons met dit federalisme bezig
houden.
K.L.M.-ramps een ongeluk
voor de beschaving.
William Matthews, correspondent van
de „Arizona Star", een van de Ameri
kaanse journalisten, die niet tezamen met
zijn collega's bij de ramp van de „Fra
neker" om het lven kwam, sohrijft in
„Het Parool":
„De dood van deze journalisten zal het
Amerikaanse volk verhinderen, er van
kennis te nemen, hoe rampzalig deze
Amerikaanse diplomatie in Indonesië is
geweest en hoe vandaag nog het Ameri
kaanse publiek wordt misleid door een
politiek te steunen, welke een ramp van
de eerste grootte veroorzaakt in een
land, dat een rijk en vredig deel van de
wereld zou kunnen zijn. Zij zouden allen
vrijwel als één man dit verhaal van
Amerikaanse diplomatieke incompetentie
en onjuiste voorstelling van zaken, via
radio, dagblad en tijdschrift hebben
verteld.
Voor mij is dit het ergste van deze
ramp. Het was een ongeluk voor de be
schaving."
KEES VAN DONGEN NAAR A'DAM
Van eind Augustus tot half September
zal er in de Kunstzaal van de Moderne
Boekhandel (Leidschestr. 70) te A'dam
een expositie worden gehouden van wer
ken van Kees van Dongen. Een keus
wordt gemaakt uit de collectie, die in
Museum Boymans werd tentoongesteld.
Enkele buien
Tot morgenavond verwacht De Bilt
Vannacht hier en daar tijdelyk mist,
overigens wisselende bewolking met
plaatselijk enkele regen of onweers
buien. Weinig wind. Ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. (Opgemaakt
te 10 uur).
