Jlicuuio gTdStsrfje (fouranl
Bevin gaat, na te zijn toegejuicht, naar
gen. Robertson in Berlijn
Wist U
VRIJDAG 6 MEI 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie Tel. 20408. Abonne
menten Tel. 22710. Advertentieafd.
Tel. 23375.
Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal;
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millmeter
(Bij contract belangrijke korting).
Der^gste jaargang No 7Ö07
HOOFDREDACTEUR: Dr E. DIEMER
CHEF-RED.: H. W. J. ENSERINK
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantoasticti Is gfjcbfeocn
tnyn hert la teqtieaspoct"
Voetbal: Morgen
Nederland-België
Zie pag. 3
Luchtbrug blijft voorlopig in tact, tot4
atmosfeer geheel opgehelderd is
Bevin, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, heeft in het Lagerhuis onder
luide toejuichingen de overeenkomst ter beëindiging van de Berlynse blokkade
bekend gemaakt. Morgen gaat Bevin naar Berlijn, om persoonlijk de dank der
regering over te brengen aan het vliegtuigpersoneel, dat de luchtbrug tot zulk.
een overweldigend succes heeft gemaakt en dat tot de overwinning heeft bij
gedragen. Hij blijft echter niet lang in Duitsland, want reeds Maandagmiddag
zal hü per auto uit de Britse zone vertrekken naar Hoek van Holland,
hij terugkeert naar de Engelse hoofdstad.
Bevin zal
Duitsland de gast zyn
van generaal sir Brian Robertson,
mandant van de Britse troepen. H\j zal
echter niet in de gelegenheid zjjn, eer
ontmoeting te arrangeren met dr Ar
nold, de minister-president van Noord-
Rijnland-Westfalen, waarom deze ir
verband met de grenscorrecties had ver
zocht. Bevin verklaarde in het Lager
huis, dat de overeenkomst over de op
heffing der blokkade aantoonde, dat „de
krachtige en redelijke politiek die de
Westelijke geallieerden gevolgd hebben,
in feite gerechtvaardigd wordt door de
resultaten." De Britse regering zo
beginselen niet prijs geven, die zij ten
opzichte van Duitsland had gehuldigd.
Ook Churchill was van mening, dat
de aan de dag gelegde standvastigheid
zéér veel had bijgedragen tot verlichting
der internationale spanning. Toch vraagt
men zich ook in Britse kringen af, wat
de ware bedoelingen zijn der Sowjets
en of er alleen sprake is van een
tische wijziging der Sowjet-politiek. Ook
zijn er tal van problemen, die op vorige
conferenties der „Grote Vier" door
vriend Molotof steeds met een somber,
maar uitdagend „neen" werden beant
woord. Op het ogenblik wordt er hard
gewerkt, om de bestaande vraagstukken
zeer nauwkeurig te formuleren voo
agenda van de conferentie der „Grote
Vier". Eerst hoofdzaken nu, wordt
het daar niet over eens, dan kan
beter niet teveel tijd verspillen aan
„Viermogendhedenconferentie", gezien
de vroegere ervaringen. In ieder geval
gaat men nu tactisch en voorzichtig te
werk en is er aanleiding de luchtbrug
nog in stand te houden, totdat de poli-
Bouw van honderden Haagse
huizen staat stil
Dank zy de stucadoorsstaking
Naar men ons van bevoegde zijde
deelt, is de staking van de Haagse stuka
doors wel op een ongelukkig moment
uitgebroken. Enkele honderd£iL__wnnin-
gen kunnen nu niet worden afgebouwd
en als de staiking nog lang duurt, zal dii
aantal nog met enkele honderden toe-
Arbeider gedood, anderen
.kt naar huis
In de Jan van Galenstraat te Amster
dam viel gisteren een kruiwagen van een
steiger naar beneden en trof de 19-jarige
bouwvakarbeider F. A. van der Pas, die
tijdens het vervoer naar het ziekenhuis
overleed. Het gebeurde maakte zo'r
druk op de andere arbeiders, dat zij het
werk neerlegden en naar huis gingen.
De zeevrachtenoorlog thans
geëindigd
De vrachtenoorlog tussen de Neder
landse en de buitenlandse maatschappijen
om de vaart op Voor-Indië (s thans afge
lopen. De bij de Karmahon-conferentie
aangesloten Voor-Indische en Europese
scheepvaartmaatschappijen en de Neder
landse lijnen maken bekend, dat zij tot
overeenstemming zijn gekomen om een
einde te maken aan de oorlog, die uit
brak kort nadat de Holland-Bombay-
Karachi-lijn zich uit de conferentie
terugtrok. De vrachttarieven worden
weer op het oude peil gebracht en de
Nederlandse lijnen zullen tot de confe
rentie toetreden.
Het radio-baken by Kaap Race, het
Z.-O. punt van Newfoundland, is door
brand vernield en kan enige tijd niet uit
zenden waarvan de scheepvaart hinder
zal ondervinden.
Vandaag stellen wij IJ voor:
Jan de Vos,
Vaartkade 12,
Leiden.
De dienstplichtige Jan de Vos was nog
geen 20, toen hij al in Indië was. Hij ver
trok op 28 October 1947 met de Nieuw-
Holland en ligt nu in Wonogiri by Solo,
waar hij het best naar zijn zin heeft. Hij
houdt veel van dieren, zoals ook de foto
met de door Jan gekochte geit toont.
Voorts heeft hij zich onder meer zes kip
pen aangeschaft. Volgend jaar hoopt hij,
als het God behaagt, de verjaardag van
zijn Moeder, half Mei, thuis mee te vie
ren,
tieke atmosfeer volkomen is opgehel
derd. Immers, de luchtmacht, het leger
en de marine hebben er zes maanden
over gedaan, om het ingewikkelde
systeem, waarbij honderden vliegtuigen
en duizenden manschappen betrokken
zijn, op te bouwen en men is niet ge
neigd, deze organisatie „zonder meer"
(een kostelijke uitdrukking, die de situa
tie volkomen juist weergeeft. Red.!
prijs te geven. Volgens generaal Clay
zal de luchtbrug in ieder geval in stand
worden gehouden, totdat West-Berlyn
een voorraad kolen en voedsel heeft, die
de 200.000 ton te boven gaat. Er is bo
vendien niet voldoende rails tyssen West-
Duitsland en Berlijn, om snel per spoor
voorraden te kunnen vervoeren en het
zal dus wel een langzaam proces wor
den. Franse ministeriële kringen blijven
ook sceptisch, want men gelooft niet dat
de Sowjet-Unie nu ook werkelijk bereid
is, de „koude oorlog" te beëindigen. Dean
Acheson zal volgens A.F.P. zelf naar
Parijs gaan, om de conferentie der
„Grote Vier" bij te wonen, maar hij zal
dan vermoedelijk vergezeld worden door
Jessup, die te New York met Malik de
besprekingen heeft geleid. Truman heeft
het nodig gevonden te verklaren, dat
een tête a tête tussen Stalin en de drie
Westelijke leiders niet noodzakelijk is,
indien de „Grote Vier" te Parijs dan
maar overeenstemming bereikt. „Dat is
alles, wat nodig is" zei de President.
Inmiddels werken de Westduitse politici
er aan, de constitutie voor West-Duits-
land in ieder geval te doen aannemen.
Vermoedelijk wordt dit ontwerp van
avond reeds door de „Assemblée van
Bonn" geaccepteerd.
Het ontwerp-grondwet komt tegemoet
aan de wens der sociaal-democraten om
aan het federale parlement de beslis
sende stem te geven in alle belangrijke
aangelegenheden van economische en
sociale politiek. Volgens het ontwerp
wordt het godsdienstonderwijs als een
„speciaal onderwerp" gegeven, hetgeen
een beperking van de kerkelijke invloed
op de staatsscholen zou betekenen. De
pogingen der communisten, het werk
betreffende een Westduitse constitutie
stop te zetten, zijn volkomen mislukt.
In verband met de conferentie der
„Grote Vier" te Parijs, zal men inzake
het Oostenrijkse probleem, dat te Lon
den nog steeds geen oplossing vond, een
beslissing wel uitstellen.
Volgens de „New York Times" hebben
de Westelijke mogendheden Rusland te
verstaan gegeven, dat zij hopen op beëin
diging van de besprekingen der „Grote
Vier" medio Juni. Dit is dus een maand
vóór de datum, waarop de West-Duitse
■egering moet worden ingesteld. Malik
:ou, volgens het Amerik. blad, met "dit
tijdschema accoord zijn gegaan.
De eerste, aangename verzachting van
de Russische verkeersbeperkingen te
Berlijn is er. De inwoners der Westelijke
sectoren mogen thans immers het voed-
:men, dat in de Oostelijke sector
gekocht werd. Met korven vol echte
aardappels gingen de Duitse huismoeders
vanochtend naar huis. Welk een „rol"
heeft de aardappel niet reeds gespeeld in
de internationale politiek.
Ja, de „Grote Vier" kunnen lachen, want eindelyk hebben zy op een van de
meest omstreden punten, n.l. dat van de Beriynse blokkade, overeenstemming
bereikt. V.I.n.r. Oadogan (Engeland), Malik (Rusland), Jessup (Ver. Staten)
en Chauvel (Frankryk). Zal de politieke hemel dan heus opklaren?
Vandaag gingen Torino-spelers
naar laatste rustplaats
Het bericht over de vliegramp by Tu
rijn, waarbij de voetballers van
Italiaanse club Torino om het leven
kwamen, verwekte ook in Portugal
grote ontroering. De Benfica-club te Lis
sabon, die de laatste match van Torino
34 verloor, sloot haar poorten
alle Portugese clubs lieten de vlaggen
halfstok hangen. Ex-koning Umberto,
die in Lissabon vertoeft en Dinsdag To-
s laatste wedstrijd had gezien, er
later op de avond verschillende spelers
by zich had ontvangen, zeide een
spraak om te dineren af. De Paus zond
telegram van deelneming naar
rijn. Vandaag zouden de spelers op stads
kosten naar hun laatste rustplaats woi
den gebracht.
Vacantiegangers met plattere
portemonnaie
Uit een enquête, die het blad „Hotel
wereld" heeft ingesteld ten aanzien
het toeristenverkeer in ons land, blijkt,
dat het seizoen 1948 belangrijk bij dat
1947 ten achter stond en de ver
wachting wordt uitgesproken, dat deze
dalende tendenz zich dit jaar zal voort
zetten. Het weer en de gedaalde koop
kracht waren de belangrijkste oorzaken
deze teruggang. Slechts in het hoog-
>en was er gebrek aan hotelcapaci
teit.
Wegens ergerlijk verraad
ter dood veroordeeld
Het A'damse B.G. heeft vanmorgen de
50-j. Benjamin Joppe uit Amsterdam we
gens het verraden van een aantal jeugdi
ge Nederlanders, die, in Mei 1940 tracht
ten per boot via IJmuiden naar Engeland
te komen, conform de eis ter dood ver
oordeeld. Hij werkte samen met de reeds
ter dood veroordeelde Hilversumse jour
nalist C J. A. M. Vermeeren. Vier van
zijn slachtoffers vonden door dit verraad
de dood.
Von Rundstedt en Strausz worden
Lord Henderson, de Britse onder-minis-
:r van Buitenl. Zaken, verklaarde giste-
._>n te Londen, dat Hitiers legercomman
danten, veldmaarschalk Von Rundstedt
kolonel-generaal Strausz, van rechts
vervolging zullen worden ontslagen en in
vrijheid gesteld. Veldmaarschalk Von
Extra deviezen voor reizen per
auto of motor
Automobilisten of motorrijders, die
zaken- of vacantiereizen naar Frankrijk
maken, kunnen bij de bank extra devie-
krijgen: voor de reis door België ten
hoogste 250 Belgische francs en voor
Frankrijk de tegenwaarde van ten hoog
ste f 100.
Voor dergelijke reizen naar Zwitser
land worden ten hoogste 500 Belgische
francs en 8000 Franse francs extra ge
geven.
Asbestos isoleert zichzelf
De Canadese stad Asbestos (Quebec),
waar ongeveer drie vierde gedeelte van
de wereldproductie van asbest wordt ge
produceerd, verkeerde gisteren in staat
van beleg. De wegen der stad werden
door 5000 met koevoeten, stenen, stokken
en geweren gewapende stakers geblok
keerd. Politie-assistentie uit Montreal én
Quebec City was nodig om de ingesloten
politie van Asbestos te helpen, maar later
vielen de stakers de politie-auto's aan,
die zij omver wierpen. Niemand mag de
stad binnen, tenzij hij irn
stad, dokter of predikant
Op Banka zal het nieuw
compromis worden
besproken
Morgen een formele zitting der
beide delegaties.
Het Amerikaanse persbureau A.P
meldt uit Batavia', dat de reis, die de
voorzitter van de republikeinse dele
gatie, Roem, heden naar Banka maakt,
ten doel heeft, Hatta crp de hoogte ie
brengen van het nieuwste plan voor een
accoord tussen de Nederlanders en de
republikeinen. Geen van beide partijen
wil iets over de inhoud van het plan
verklappen, doch het Franse persbureau
A.F.P. meldt, dat, de republikeinen zich
volgens een gezaghebbende bron
bonden hebben, na hun terugkeer
Djokja een bevel tot staking van
vuren aan de guerilla's uit te vaardigen.
De Nederlanders zouden „op sommige
punten, die nog niet bekend gemaakt
zijn, een wat soepeler houding hebben
aangenomen". Ook meldt A-F.P-, dat de
Nederlandse kringen blijk geven var
zekere mate van optimisme, terwijl de
republikeinen terughoudend en verdeeld
Nu Roem naar Banka gereisd is,
wacht- men morgen een formele zitting
van de beide delegaties. Een republi
keinse woordvoerder zeide, dat men het
optimisme, dat de Nederlanders hebben,
kon delen.
Twee hogescholen in
Rotterdam
Artsen willen een hogere klinische
opleiding
Wij meldden reeds, dat de artsen, die
gisteren het eeuwfeest van de Rotter
damse afdeling der Mij ter Bevordering
der Geneeskunde herdachten, een betere
medische opleiding wensten en Rotter
dam tot een medisch centrum wilden ma
ken. In een rede, die dr J. H. Lamberts
gisteren hield, bepleitte hy het stichten
van een Klinische Hogeschool in
Maasstad. Volgens hem biedt Rotterdam
als enige stad in den lande de mogelijk
heid in dit opzicht.
Dr J. J. v. d. Velde, voorzitter va:
afdeling, gaf een overzicht van de ge
schiedenis.
EERSTE KAMER KOMT DINSDAG
BIJEEN.
De Eerste Kamer is thans bijeengeroe
pen op Dinsdag half twee. 's Avonds
wordt de vergadering voortgezet en zo
nodig op Woensdagochtend 11 uur. Op
de agenda staan o.a. de begrotingen van
Oorlog en Marine en van het Zuiderzee-
Originele receptie van Zeeuwse
commissaris
De Zeeuwse commissaris der Koningin
zal op 7 Juli t.g.v. de koperen bruiloft
van het Koninklijk Echtpaar een recep
tie houden aan tjjOord van het s.s.
„Mecklenburg" van de Mij Zeeland,
welk schip dan in Vlissingen ligt in
verband met de toeristendienst Vlissin
genFolkestone, die de dag daarna ge
opend wordt. Aan de receptie zal een
tochtje op de Noordzee worden ver
bonden.
A'DAMSE BAKKERS SCHONKEN
200 MOEDERDAGTAARTEN.
De Amsterdamse bakkers hebben gis
teren aan de echtgenote van burge
meester d'Ailly en aan 200 jonge moe
ders een moederdagtaart aangeboden,
waarmede een voor-oorlogse traditie
werd hersteld.
STAKING BIJ FORD WERD
EEN FEIT.
Ongeveer 65.000 arbeiders liepen gis
teren de Fordfabrieken te Detroit uit
begonnen de tweede grote staking
ie geschiedenis van deze fabriek. De
eerste staking vond in 1941 plaats.
Britten krijgen buikpijn na de Chinese
rijsttafel
HONGKONG WORDT BELANGRIJK VERSTERKT
Na de beschieting van de „Amethyst",
de „London" en andere Britse oorlogs
schepen op de Jangtse, ligt de Engelse
regering die Chinese rijsttafel toch wel
eem beetje zwaar op de maag, de com
munistische rode sambal veroorzaakt
„trekkingen". Kom, zegt de Engelse
minister van Defensie, Alexander, laten
wij liever met spoed aanzienlijke
penversterkingen naar Hongkong expe
diëren, want dit is ons kroondomein
en.... you never can tell! Na de
versterking zal het garnizoen in Hong
kong dan bestaan uit twee brigades van
elk drie bataljons, terwijl ook de voor
raad tanks, veldkanonnen, luchtafweer
geschut en jachtvliegtuigen behoorlijk
zal zijn toegenomen. Het vlooteskader
tevens versterkt worden door nog
kruiser en zo nodig, door e,en vlieg
kampschip. Met deze strategische een
heden zal de Chinese rijsttafel wel een
minder „vurige" uitwerking hebben.
Alexander hoopt door deze maatrege
len t« voorkomen, dat het welzijn der
bevolking van Hongkong in gevaar wordt
gebracht enóók mag de wettige
handel op China, die over Hongkong
loopt, niet worden belemmerd.
Daar heeft me reeds, MacMillan, lid
an de oppositie, In het Lagerhuis ver
klaard, dat Hongkong, het Gi
lt ar van het Verre Oos-
i s" em dit behouden moet blijven
Engeland,
vraagt hij onnozel, „is er met
Australië, Nieuw-Zeeland en India wel
overleg gepleegd over de, in dit gebied
voeren strategie en welke stappen zijn
genomen, opdat in een dergelijk over
leg ook Ilndo-China, Indonesië en
Siam worden betrokken". Schrijft niet de
„Hongkong Standard", dat de communis
ten van plan zijn, zo snel mogelijk door
de tegenstand der regeringstroepen heem
te breken, om Zuidwaarts naar de gren-
/an Indo-Ohina en Birma te snellen,
teneimde de inheemse communistische
strijdkrachten aldaar te helpen, strate
gische bases in Z.-O.-Azië te bezetten!
Voor wat de strijd in China betreft, de
rode troepen hebben Hangtsjau veroverd,
waardoor de isolatie van Sjanghai vol
komen is; behalve over zee kan men er
biet meer weg en de strijdkrachten na
deren steeds meer. De strijd concentreert
zich op het spoorweg-knooppunt Kasjing,
waar 30.000 communisten het nationalis
tische cordon rond de havenstad Sjanghai
pogen te doorbreken. Binnen de half
cirkelvormige verdedigingslinie voor
Sjanghai hebben de regeringstroepen een
diep netwerk van versterkte punten aan
gelegd.
Naar Reuter uit Hongkong meldde,
werden twee Britse inspecteurs van
politie en een Chinese „detective", dié
in een politieboot te slapen lagen, door
Chinezen vermoord. De boot bevatte
wapens, die werden weggehaald- D:t
incident acht men een symptoom van de
houding tegen buitenlanders, als gevolg
van de opmars der communisten.
Brabantse kinderen knielden op de
graven onzer Canadese bevrijders
Minister Schokking: Laten wij altijd dankbaar zijn
voor wat zij deden
Na de treffende dodenherdenking op Woensdagavond maakte Nederland zich
gisteren op om in vreugde en blyheid het feit te herdenken, dat de Duitse onder
drukkers, vier jaren geleden, ten slotte overwonnen het veld moesten ruimen.
Een druilige dag moge het uiterlyke
feestbetoon hier en daar wat hebben
getemperd en de zorgen voor een nog
altyd niet rooskleurige toekomst mogen
de feestviering niet tot die uitbundigheid
hebben doen opvoeren, die de eerste
Nationale feestdagen kenmerkten, toen
de afschudding van het lang gedragen
juk tot dolle uitgelatenheid stemde, i
temin heeft Nederland ook thans
grote vreugde in het hart het feest
zyn bevryding opgewekt gevierd.
Een treffende plechtigheid had op deze
dag plaats op de Canadese begraafplaats
te Wouw by Bergen op Zoom, waar d«
vierde verjaardag van de overgave var
Nederland door de Duitse troepen aar
het Canadese leger werd herdacht.
Voor iedere stenen zuil, voor ieder zin
ken ksuis op de uitgestrekte dodenakker
stond een kind, en het was een aan
grijpend moment, toen al deze school-
Scholieren staakten en
geen wonder!
Het gedrag van de (ongeveer 200) Rot
terdamse HBS'ers, die, zoals we gisteren
een -deel onzer edities melddeif,
gerden naar school te gaan op de natio
nale feestdag, is wel enigszins te begrij
pen, als men verneemt, dat tot dit jaar
ie op de bevrijdingsdag steeds vrijaf
erd gegeven; dat in verschillende andere
plaatsen deze regeling weer is gevolgd,
dat in Rotterdam, zonder enig over
leg met de directeuren der scholen, het
besluit werd genomen, alleen 's middags
vrij te geven. En dan te weten, dat de
Rotterdamse middelbare scholieren a 1
ty'd op Donderdagmiddag vrij zijn
Niettemin blijft de houding der jonge
lui natuurlijk te veroordelen. Maar mer
kan iets uitlokken. En dat
TIENDUIZENDEN TEXTIELARBEI
DERS STAAKTEN
Tienduizenden arbeiders in Hengelo,
Borne, Enschede en Almelo hebben gis
teren om 1 uur het werk neergelegd, om
dat zij (zoals in een deel onzer edities
gisteren gemeld) weigerden, op de natio
nale feestdag de gehele dag te werken.
Zoeken naar vermisten van de
„Mudo" opgegeven
Ook Hagenaar onder de slachtoffers.
Het zoeken naar de twee Ned. zeelie
den, die vermist werden na de aanvaring,
waarbij de „Mudo" bij de Theemsmon-
ding zonk, is gestaakt.
De slachtoffers zijn de kok H. Mulder
uit S c h e v e n i n g e n en de stuurman R,
Beuker uit Groningen.
DAT van 16 Juni t/m 3 Juli ii
Diamantbeurs te A'dam een diamantten
toonstelling wordt gehouden van de ver.
„Beurs voor Diamanthandel", onder be
schermheerschap van Prins Bernhard.
DAT volgende week weer 40 Italiaanse
arbeiders in de Limburgse mijnen zullen
DAT 11 Mei onderhandelingen begin
nen door de looncommissie van de Stich
ting van de Arbeid met de „Personeels-
bond Film- en Theaterbedrijven" en de
Ned. Bioscoopbond.
DAT de 110 ton wegende transformator
voor het P.E.N.-bedrijf te Velsen, na een
reis van 25 dagen, gisteren uit Frankrijk
in Beverwijk is aangekomen.
DAT de nieuwe veerboot Koningin
Juliana, welke gisteren aan de prov.
Zeeland werd overgedragen, m.i.v. 15
een uurdienst tussen Breskens en
Vlissimgen zal onderhouden.
DAT de tentoonstelling van schilde
rijen van Prinses Wilhelmina gisteren
door de Commissaris der Koningin, de
heer E. H. Ebels, in „Pictura" te Gronin-
3n is geopend.
DAT op het politiebureau te Stadska
naal een geestesziek meisje vam pl m. 23
jaar vertoeft, van wie men de herkomst
niet weet.
DAT het Comité Herbouw Groningen
zich ook te weer stelt tegen het laatste
plan tot wederopbouw van de Martini-
stad en B. en W. een geheel nieuw plan
deed toekomen.
DAT de Gelderse Tramwegen vergun
ning hebben aangevraagd om een bus
dienst in te leggen valn Doetinchem naar
het geannexeerde Duitse plaatsje Elten.
DAT op 13 eta 14 Augustus te Doetin
chem een concours wordt gehouden van
elf bedrijf smuziekcorpsen met totaal 700
DAT naar eerst thans bekend wordt
de Niwün-hoofdprys, een reis naar Indo
nesië voor twee personen, gewonnen is
door A. E. Dehnert, te R'dam, die als
dank drie Niwin-rimboekisten voor de
militairen schonk.
DAT gisteren te Middelburg de eerste
steen werd gelegd voor een woonflat,
welke het beambtenfonds van de Staats
mijnen d3ar voor f350.000 laat bouwen.
DAT E. Th. M., te Nieuw-Namen (Z.)
f2000 boete kreeg wegens het smokkelen
10.000 kg tarwe en 200 kg bruine
bonen naar België.
DAT de Stichting voor de Landbouw
een studiecommissie heeft ingesteld om
de waterstanden in de Zeeuwse polders
a te gaan.
DAT de hoogspannings-installatie voor
het splitsen van atomen, welke Philips
de Luikse universiteit vervaardigt,
binnenkort wordt afgeleverd-
kinderen neerknielden en een bloemen-
ruiker legden op de graven van hen,
die gevallen zyn voor de vryheid van
Nederland.
Tevoren waren kransen neergelegd
door vice-admiraal Rost van Tonningen
namens Koningin Juliana en Prins Bern
hard, door de Canadese ambassadeur mr
Dupuy namens zyn regering, door mi
nister Schpkking namens de Nederland
se Regering en vervolgens door leden
van het Corps Diplomatique namens een
twintigtal landen.
In een toespraak heeft minister Schok
king de toehoorders opgewekt altyd
dankbaar te blgven voor wat deze Ca
nadese vrijheidsstryders deden. Hy
bracht een eresaluut aan de Canadese
soldaten. De Canadese ambassadeur be
tuigde zyn erkentelykheid voor de hul
de aan zyn gevallen landgenoten.
Ook tal van Nederlandse opper- en
hoofdofficieren, o.w. de chef van de ge
nerale staf, generaal Kruis, woonden de
plechtigheid by.
Zoals gisteren reeds in het kort ver
meld, werd het uit Frankryk naar Ny-
megen gebrachte bevrydingsvuur ook in
Wageningen ontstoken. Door twee mo
torrijders werd het met fakkels vervoerd
naar het plein voor het hotel „De We
reld", waar de Duitsers de capitulatie
voorwaarden tekenden en waar in de
toekomst een bevrydingsmonument zal
verryzen. Hier ontstak burgemeester mr
J. J. Klaassesz de vlam der bevryding,
waarna een driewerf hoera op de geal
lieerde legers werd uitgebracht.
Het hoogtepunt van de bevrydingsdag
in Amsterdam was een plechtige herden
kingsdienst in de geheel gevulde Nieuwe
Kerk. Deze byeenkomst, welke georga^.
niseerd was door de Nederlandse Radio
Unie en de Wereldomroep, werd uitge
zonden naar alle windstreken.
De drie begrippen, die de grondslag
van deze herdenking vormden, moed, be
leid en trouw, werden achtereenvolgens
belicht door dr K. H. E. Gravemeyer van
de Ned. Herv. Kerk, rabbyn S. Rodrigues
Pereira en pater Gilbertus Lohuis
O.F.M.
de terreinen van de Bataafse
Petroleum My. in Pernis zullen dit
jaar zes schoorstenen verryzen van
60 meter hoogte. Deze opdracht is de
grootste, die ooit in ons land op het
gebied van de schoorsteenbouw werd
gegeven. De eerste is thans klaar: bU
de Haagse toren (91 meter) slaat dit
beestje niet eens zo'n heel gek figuur.
WEERBERICHT
Aanhoudend vrij koud
Tot morgenavond! verwacht De Bilt:
Koude nacht met weinig wind, afne
mende bewolking en enkele verspreid
optredende buien. Morgen geleidelijk
toenemende bewolking en aanvankelijk
j weer. maar later in de WestelyKe
provincies hier en daar enige regen.
Zwakke tot matige Westelyke wind en
overdag iets hogere temperaturen dan
vandaag. (Opgemaakt te 10 uur
Een hevige brand met ontzettende
gevolgen woedde, zo men weet
modemagazijn te Glasgow.
Niet minder dan 14 winkelmeisjes,
die op de bovenste étages werkten,
vonden de dood in de vlammen.
traat deden zich tijdens de
vreselijke ramp uiteraard aangrij
pende taferelen voor
Wetsontwerp brengt
twee correcties
Zyn er, zo zagen we gisteren, verschil
lende vragen, welke ryzen rondom de
samenwerking van burgerlijke gemeenten,
erkend moet worden, dat het ingediende
wetsontwerp er wel op uit is, enkele be
denkingen weg te nemen.
Zo wordt gesproken van bepéalde be
langen. In de afspraken, welke de
gemeenten maken, zullen die belangen
met zoveel woorden moeten worden ver
meld. De organen, welke de gemeenten
gezamenlyk willen scheppen, mogen geen
kapstok worden, waaraan alles kan wor
den opgehangen. Gedeputeerde Staten
moeten hier,een oog in het zeil houden.
Wat de openbaarheid betreft, deze is
bindend voorgeschreven voor belasting
kwesties en algemeen verbindende voor
schriften en in de afspraken zal uitdruk
kelijk moeten worden aangegeven, over
welke andere onderwerpen alleen in
openbare vergadering kan worden gespro
ken.
Wat het opleggen van een regeling aan
een onwillige gemeente aangaat, ook hier
zijn de reserves behoorlijk duidelyk om
schreven. Dit opleggen kan alleen geschie
den doqr Gedeputeerde Staten of in
geval de gemeenten in verschillende
provincies liggen door de Kroon, maar
vooraf moet vaststaan, dat zeker de helft
der betrokken gemeenten tegen de rege
ling geen bezwaar heeft.
Al zyn wy van oordeel, dat in Oinze ty'd
de neiging onmiskërnbaar is, zeer veel op
de schouders van de burgerlyke gemeen
schap zowel van het ryk als van de
gemeenten te leggen, tot een bezwaar
tegen gemeentelijke samenwerking kan
men dit moeilijk maken.
Het gaat hier om gemeenschappelijke
belangen van gemeenten. Eerst nadat
gemeenten van oordeel zijn geworden, dat
ze op een bepaald gebied een bepaald
belang hebben, zal de vraag rijzen, of ze
dat belang misschien gemeenschappelijk
hebben en of adn gemeenschappelijke
behartiging van dat belang wellicht
zekere voordelen verbonden zijn. Maar dit
staat los varf de vraag, of ze dit belang
terecht op hun schouders hebben geno-
Gemeentelyke samenwerking zal vooral
nagestreefd worden binnen een bepaalde
streek. De streekgedaohte is een onder
werp van wyder betekenis dan dat het
kan worden behandeld in een simpel
artikel over samenwerking van gemeen
ten. Toch veroorloven we ons een opmer
king.
Wordt in ons staatsbestel niet te uit
sluitend gewerkt met begrippen als rijk,
provincie en gemeente en worden daarby
andere begrippen, die voor de burgerlyke
samenleving toch ook hun waarde hebben,
niet te zeer verwaarloosd? Eén van deze
begrippen is de streek. Zeker, ten dele
wordt dit gemis goedgemaakt door be
grippen als waterschap, veenschap of
polder, maar een afdoende correctie is
dat niet.
In de groeiende behoefte aan samen
werking tussen gemeenten zien wy nu
ook een zoeken naar correctie op dit niet
onbelangrijke punt. Dit moet geschieden
langs deze indirecte weg. omdat het
streekbegrip in ons officiële staatsbestel
een vrywel onbekend begrip is.
De levenspraetyk wijst wel eens andere
wegen dan in overeenstemming is met de
bestaande wetgeving. Er komen in de
practyk wel eens vormen op, waaraan
straks ook in de wetgeving uitdrukking
zal moeten worden gegeven.
We moeten ons al sterk vergissen, wan
neer zulk een streekgebied straks een
staatkundige betekenis van grote impor
tantie zal hebben. Het zal ver bij ryk.
provincie en gemeente achterblyven.
Maar iets anders is het, of het geheel
worden genegeerd. In de behoefte
streeksgewyze samenwerking van
gemeenten horen wij hiertegen* iets van
een niet ongerechtvaardigd protest, dat
luisterend oor verdient
Prinses Margaret naar Rome vertrokken.
Prinses Margaret Rose trof gister
avond voorbereidingen om haar reis door
Zuid-Italië te beëindigen en vandaag
Rome te gaan, waar zy ten huize
de Britse ambassadeur, sir Victor
Mallet, zal verbiyven.
ZON EN MAAN
Zaterdag 7 Mei, Zon op 5.00, onder 20.14;
Maan op 13.22, onder 3.21 uur. 12 Mei
