Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 1 april 1949 | pagina 5

Vliegen lijkt zo verwonderlijk

RUWE SOLDATEN

ofVredesapostelen

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

5

VRIJDAG 1 APRIL 1949

Prof.dr K.Dijk was feestredenaar te Hillegom

Het gouden jubileum der Boaz-school gevierd

Gisteravond werd in de Geref. Kerk te
Hillegom het 50-jarig bestaan dier Boaz-
school 'herdacht. De voorzitter, de heer
D. van Egmond, opende. In zijn openings
woord heette hij iin 't bijzonder welkom
de burgemeester van Hillegom, jhr Van
Nispen tot Pannerden, en de gemeente
secretaris, mr Peek; voorts de afgevaar
digden der Geref. Kerk, Ned. Herv. Ge
meente en Chr. Geref. Gemeente, als
mede de besturen der andere Chr. scho
len.

Na het openingswoord werden door
zangkoor o.l.v. Cor Kool enige liederen
gezongen. De heer S. Oudakker gaf
overzicht over de afgelopen 50 jaren Met
92 leerlingen is de school begonnen en
niettegenstaande de verschillende
lijikhedien, die zich in de loop der jaren
hebben voorgedaan, is de school steeds
gegroeid. Na dit overzicht gaf mej Lize
Schoo enige

De herdenkingsrede werd uitgesproken
door de voorzitter van de unie „Een
school met de Bijbel", prof. dr K. Dijk.
Spr. begon met de gelukwensen

de unie en de schoolraad.

Sassenheim
Na-uitreiking bonkaarten K905

De na-uitreiking van bonkaarten K905
zal plaats hebben op Donderdag 7 April
van 9-11.45 uur in het distributiekantoor.
De zelfverzorgers voor vlees ontvangen
een aparte oproep.

Uitreiking toeslagkaarten

De uitreiking van toeslagkaarten
bijzondere arbeid vindt op Maandag
4 April van 9-11.45 en van 1.30-4
het distrubutiekantoor plaats-
A.-R. kiesvereniging voor samenwerking

met de A.-R.

De A.-R. kiesvereniging „Nederland
Oranje", kwam bijeen onder presidium
van de heer E. van Efferink. Op deze
vergadering werd een nieuw reglement
vastgesteld, zoals uitgegeven door het
centraal comité van A-R. kiesverenigin
gen. Op enkele ondergeschikte punten
waren kleine wijzigingen voorgesteld,
welke met algemene stemmen werden
aangenomen.

Vervolgems werd de candidatenlijst
vastgesteld voor de gemeenteraadsverkie
zingen; 1. A. Vogelaar; 2. A. H. Bergman;
3. J. Duindam; F. Limburg; 5. G. Kruik;
6. L. van Leeuwen Jr.; 7. D. Kruit; 8. N.
Frijlink; 9. E. Dijkstra; 10
Boter Jr.

In behandeling kwam een voorstel,
om bij de verkiezingen de lijst te
binerem met die van de C.-H. Unie. In
1946 is deze combinatie in ernstige
weging genomen. Een en ander stuitte
at op zuiver technische gronden. In
toen gehoudem ledenvergadering is
constateerd, dat de A.-R. partij bij
scheiden optrekken een zeer grote kans
maakte om een vierde zetel in de ge
meenteraad te behalen. De uitslag var
de verkiezingen 1946 heeft duidelijk uit
gewezen, dat deze berekening niet over
dreven was, daar de A.-R. lijst slechts
3 of 4 stemmen tekort kwam voor de
vierde zetel. Om deze redenen alleen
besloot men destijds gescheiden op te
trekken, hoewel van oordeel, dat een
samengaan met de C.-H. Unie, waarvan
de beginselen zo nauw aan die va
A.-R. beginselen zijn verbonden,
wenselijk was.

Nu een samengaan met de C--H. Unie
het bovengenoemde motief niet
de weg staat, was de vergadering met
algemene stemmen van oordeel, dat het
een Christelijke plioht is, in deze tijd
van verdeeldheid, ongeloof en revolutie
tegenover de wereld één te zijn.

Het bestuur zal van dit besluit meder
deling doen aan het bestuur
afdeling van de C.-H. Unie, die het op
haar beurt aan een ledenvergadering zal
voorleggen.

V alkenburg

Chr:-Hist. kiesvereniging.

De ledenvergadering van de Chr.-Hist.
kiesvereniging, die gisteravond in zaal
De Vries werd gehouden, mocht zich niet
in grote belangstelling verheugen. Slechts
21 leden waren aanwezg. De voorzitter,
de heer Anth. v. d. Berg, opende de
gadering met Schriftlezing en gebed. Uit
het jaarverslag van de secretaris, de heer
Jac. v. d. Zwart, bleek, dat de vereniging
68 leden telt. Het financieel verslag
meldde ee>n kastekort van f 3.70. De leden
constateerden, dat een jaarlijkse contri
butie van f 1 toch eigenlijk te laag is.
Het hoofdpunt van de agenda vormde
het onderwerp: „Gémeenteraadsver kie
zingen". Allereerst werd de vraag gesteld,
of men weer het indienen van een ge
meenschappelijke lijst dacht. De voor
zitter meende, dat dit niet de bedoeling
was, gezien de ervaringen van de vorige
keer. De heer G. C. Bol herinnerde er
aan, op welk een zeer laakbare wijze de
Chr. Arbeiderspartij toen de zaak im 't
honderd gegooid en bedrogen heeft. Im
mers enkele leden hadden de avond
vóór de stemming tal van personen aan
geraden, zich niet te houden aan het
advies van de kiesverenigingen, maar
door voorkeurstemmen een bepaalde
candidaat te passeren. Een der leden
vroeg, hoe men deze keer moest hande
len met de groep „Gemeentebelang". Met
algemene stemmen werd toen een voor
stel aangenomen, om tot een combinatie
te komen van de lijst der C.-H. kiesver
eniging en de lijst van „Gemeentebelang".
Hierna ging men over tot candidaatstel-
ling voor de lijst van de C.-H. Na een
enkele stemming kreeg men de volgende
lijst: Jac. v. d. Meij, G. C. Bol, Joh. v.
d. Meij, H. de Wit, K. Postmus Pzn., en
Adr. Gravekamp. Bij de bestuursverkie
zing werden de heren Jac. v. d. Zwart
en K. Postmus Pz. herkozen. Na een zeer
ganimeerde bespreking over „Valken
burg in de toekomst", sloot de voorzitter
de vergadering met dankgebed.

P.I.T.-avond
Op uitnodiging van het plaatselijke
P.I.T. sprak ds A. T. W- de Kluis over
„Onze jongens in Indië". Ds P. Hainjé
opende de avond met gebed en een kort
welkomstwoord tot de vele belangstel
lenden. De hoofdlegerpredikant heeft de
volle aandacht gehad met zijn causerie.
Met de film maakten we daarna nog een
reis met een troepentransportschip mee
en kregen we iets te zien van de onge
lofelijke schoonheid van het land „rond
om de evenaar". Ds De Kluis sloot de
avond met dankgebed. De collecte aan
het eind van deze genoeglijke en leer
zame avond bedroeg f71,54.

55-jarig bestaan IJsclub
In verband met het 55-jarig bestaan
van de ijsclub „Valkenburg" wordt er
tegen a s. Vrijdagavond, 8 uur, een feest
avond georganiseerd in de zaal De Vries.
Het bestuur heeft zich de medewerking
van verschillende personen verzekerd, zo
dat er een prettig programma kan wor
den gepresenteerd

Bijzondere arbeid
De inlevering van de naamlijsten bij
zondere arbeid dienit te Valkenburg te
geschieden op morgen (Zaterdag) van
hall 9 tot hall 11.

gloedvolle redie li-et hij de hoofd-
de schoolstrijd aan de oger
voorbij-gaan. De voorvechter van de vrije
Ohr. school was Groen van Prinsterer, die
eerst een Chr. staaitsschool voorstond,
maar later bemerkte, dat dit een onbe
reikbaar iets was. Toen wierp hij zich
op als kampvechter voor de vrije Chr
school.

In treffende bewoordingen tekende
spr. de dagen van het Volikspetitionne-
ment. Het waren dagen van gebed en
spanning, dagen van innerlijke strijd. De
Visser heeft ons de gelijkstelling ge
bracht. Toch dienit er gewaakt te worden,
omdat de vijand niet slaapt. Er is een
vijand, die de klauw wil uitslaan naar
de jeugd van ons volk. Helaas wordt de
Chr. school ook bestreden door sommi
gen, die bij ons horen» omdat zij menen,
dat het anders moet.

De Chr. school Is niet sectarisch, ver
deelt niet, maar wil dat het kind ge
bracht wordt tot Jezus. Dit is de grote
verantwoordelijkheid, die rust op de
schouders der ouders. De opvoeding thuis
en op school mag niet tegenstrijdig zijn.
Reeds Luther zei het: Wanneer het kind
in zijn jeugd niet de bekendheid krijgt
met de Bijbel, dan loopt alles op niets uit.

Na de rede van prof. Dijk, die onder
diepe stilte werd aangehoord, zong het
zangkoor nog enige liederen. De burge
meester sprak namens de burgerlijke ge-
nte zijn gelukwensen uit en hoopte,
onder Gods Zegen het werk op de
vele vruchten zou af
werpen.

Ds Krabbe, Geref. predikant, wees op
de band, die er bestaat tussen de Geref.
Kerk en de Boaz-school, al staat deze
school niet onder toezicht van de kerke-
raad als zodanig. De heer J. Valkenburg
sprak namens de kerkeraad der Ned.
Herv. Gemeente. Ook de Hervormde
Kerk is zich bewust van de verantwoor
delijke taak der opvoeding. Ook de Hil-
[omse Hervormde kerkeraad verblijdt
zich over, dat door het werk der Boaz-
school kinderen gebracht worden tot
Jezus. De samenwerking met de Juliana-
school is altijd goed geweest. Nimmer is
geweest van concurrentiestrijd
of wangunst. Broederlijk wordt hier sa
mengewerkt, aldus de heer Valkenburg.
De heer S. Vermeer sprak als voorzitter
der Chr. ULO-school.

Namens de oud-leerlingen 'bood de heer
Sohoonderbeek

ereplaats in de school zal krijgen.
Door de oud-leerlingen is een bedra g van
f 1100 bijeengebracht, dat nog overhan
digd zal wordien. Ook zal een tweetal
stenen worden onthuld.

Namens het personeel werd het woord
gevoerd door de heer G. Kroost, die het
bestuur dankte voor wat het voor de
school gedaan heeft in de afgelopen

V oorschoten

Partij van de Arbeid

Alhier is opgericht een afdeling
Prot. Chr. Werkgemeenschap in de Par
tij van de Artjeid. Het voorlopig bestuur
wordt gevormd door: mej
Keulen en de heren G. Mol, D. Ooster
go, J- Rotman en A. Tempelman.

Zondagsdienst

De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter M. v. d. Stoel,
Veurseweg 20, tel. 356.

Distributienieuws.

De na-uitreiking van bonkaarten 905
zal plaats hebben te Voorburg op Vrijdag
8 April van 9 tot 3 uur. Werkkleding
kan nog worden aangevraagd tot 16 April.

Hazersivoude

Zilveren |jjj£

Jubileum. f J

Zoals reeds
werd gemeld,
herdenkt de hr
A. Boskeljon

vandaag, dat hij
25 jaar geleden
in dienst trad
op de boerderij
van de hr A. v.

Dorp (Rijndijk)

Ook onze har
telijke geluk

wensen!

En toch is het zo eenvoudig

De gemiddelde bezoeker van een vlieg
veld vraagt zich vol verwondering af
hoe het mogelijk is, dat die ruim 40 ton
aluminium-met-inhoud, het moderne
verkeersvliegtuig, zich zo maar als een
veertje in de lucht verheft. En toch is
het zo eenvoudig.

Er was eenseen na tuurkundige,
die onderzoekingen deed op het gebied
de lucihitkrachten. Deze man deed
op zekere dag de ontdekking, die in een
later stadium de mensheid im staat stel-
eeuwenlang gekoesterd ideaal te
verwezenlijken; hij ontdekte ni. dat een
plat vlak, dat onder een bepaalde hoek
met een luchtstroming werd gehouden,
een opwaartse kracht ondervindt. Wan
neer men dus een plat vlak met een be
paalde snelheid voortbewoog door de
lucht, werd dit platte vlak door de lucht
stroom opgetild.

Van dit platte vlak naar een vlieg
tuigvleugel was nu nog maar een kleine
stap. Het vliegtuig zou dan na deze ont
dekking ook vrij gauw werkelijkheid ge
worden zijn, alsJa, als

De ontbrekende schakel

De voorwaarde om het platte vlak,
alias de vliegtuigvleuigel, van de grond
te krijgen, was dait het zich met een be-
I paalde snelheid door de lucht moest be
wegen. Maar om de vereiste snelheid te

verkrijgen was een lichte en toch sterke
motor nodig en die ontbrak de pioniers
nog. De benzinemotor bestond nog niet
en de andere motoren (stoommachine
ed.) waren veel te zwaar om in een
luchtvaartuig te worden ingebouwd.

Zo kwam de twintigste eeuw. Op pa
pier was het probleem van de menselijke
vlucht a;llang opgelost, maar werkelijk
gevlogen had nog geen mens. Toen kwa
men de gebroeders Wright, twee eenvou
dige fietsenmakers uit Kitty Hawk in
Noord-Amerika, met de sensationele
mededeling, dat zij op 17 December 1903
het eerst met een vliegtuig los van
de aarde waren geweest Het was maar
sprongetje van 40 meter, iets langer

dan de vleugel van een Constellation

Maar het was gelukt. Met een eigenge-
bouwde tweedekker, uitgerust met een
zelfgebouwde Wright-motor van 12 P.K.,
kwam het eerste vliegtuig los van de
grond. Vandaag vliegen KLJM.-Constel
lations met vier motoren van 2500 P.K.

van hetzelfde Wrigh(fabrikaat, van
Mauritius naar Batavia, een afstand van
5500 km.

Als er één schaap over
de dam is.

Hollandse jongens op een buitenpost 1

De voorzitter dankte alle sprekers voor
hun beste wensen. Nadat mej. Schoo nog
had „Dankt, dankt nu allen
God", sloot prof. Dijk het samenzijn. De
aanwezigen zongen tot slot staande „Hal
leluja, eeuwig dank en ere".

Na afloop verzamelden de genodigden
zich in een der bijgebouwen van de kerk,
nog een tijdje gezellig na
praatte. Vrijdagmiddag hopen de kinde
ren der school feest te vieren in de con
certzaal van „Flora*'.

Ergens op Oost-Java, in het door Ne
derlandse troepen bezette gebied, ligt
eenzaam en verlaten een verwaarloosde
plantage- Het is er stil; slechts het r
der bomen is een zoete onderbreking dier
stilte.

Maar toch, afgaande op de verse voet
sporen in de vochtige aarde, zou mer
zeggen dat zich hier mensen ophielden.
Ja, inderdaad, hier zijn mensen. Zes sol
oorkonde aan, die daten en een hond leven hier ver
de bewoonde wereld, afgezonderd
at men beschaving en cultuur pleegt te

Als je hun vraagt wat ze hier doen,
halen ze de schouders op, worden kwaad
of vragen of je gek bent. Maar ze m
t zo kwaad niet en al gauw blijkt dat
wét blij zijn weer eens iemand uit Hol
land te zien. Iemand, die hier nog geen
twee jaar zit, zoals zij, één die iets nieuws
kan vertellen, met wie je kunt praten,
ander gezicht. Een echte Lucky Strike
doet de laatste barrière tot hun kring
verdwijnen en je bent opgenomen i
kleine soldatengezin.

Dan gaan ze vertellen over hun
boegemeenschap", zoals ze het zelf
men Ze zijn in Indië gekomen met de
Zeven-December-divisie en na de poli
tiële actie werden ze hier in deze hoek
gedrukt.

Nieuwe Kerk te Delft wordt Bachcentrum

Zwitsers „evangelist" in Matthaus Passion

Het streven van de Ver, „Kunst
volk" om ook in Delft een jaarlijkse
traditie te maken met de uitvoering var
Bach's Matthaus Passion, is dit jaar, ge-
de enorm grote belangstelling op de
twee avonden (Woensdag en Donderdag
j.l.) zeker met succes bekroond. En blijft
de uitvoering op het peil van thans, dan
zal niet alleen de historische kerk
Naarden, maar ook de historische Niei
Kerk in Delft een nationaal centrum
worden, waaraan Bach's Passion
goed verbonden blijft. Immers, evenals
Naarden werkt ooik hier de gehele
omgeving in elk opzicht mede. Maar dit
mag op zichzelf nog onbelangrijk
den genoemd, ware het niet dat Eduard
Flipse zich in zijn interpretatie zoveel
mogelijk aanpast aan deze omgeving. De
van het werk weet Flipse in de uit
ing te handhaven, ook al zouden
sommige tempi wat sneller hadden ge
dacht (o.a. het openingskoor). Er zijn
vanzelfsprekend wel verschillen
Naarden aan te wijzen, maar zijn deze
verschillen niet het goed recht
dirigent, voorzover hij zich tenminste
niet laat leiden door principes, die niets
meer met Bach en zijn tijd en werk te
maken hebben. En dat doet Flipse zeker
niet. maar wel legt hij meer dan Anthon
d. Horst het accent op de dramati
sche bewogenheid. Tussen het strakke
klassicisme van v. d. Horst en d
tische vertekening van Mengelberg weet
Flipse een prachtige tussenweg te kiezen
kunnen hem er slechts om bewon
deren. Er ligt een innerlijke ontroering
hetgeen Flipse doet. een dwingende
macht gaat ervan uit. Als het Rott. Philh.
Koor zich zangtechnisch nog verbetert
(zo klonk het koraal „O Haupt voll Blut
und Wunden" toch wel wat erg onzui
ver) dan zal er iets groote tot stand wor
den gebracht. Maar dan in 't belang van
de goede zaak een paar opmerkingen.
Het jongenskoor „De kleine stern-West"
moet hoger staan, nu klinkt het te zwak.
De orgelbegeleiding in het 2e deel van
de sopraan-aria „Blute nur" ontroe
rend gezongen door Jo Vincent kan
beter (ook om acoustische redenen) ach
terwege blijven. Het orgel, bespeeld door
Dirk Janz. Zwart, was veel te overheer
send in het koraal „Was mein Gott will"
het koor „Sind Blitze." En ten
slotte heeft het geen zin bij het weglaten
de bas-aria „Komm süszes Kreuz"
wel het voorafgaande recitatief te laten
Jos Buroksen was de zeer te
waarderen bas en Jan Mantgem heeft in
de tenor-ario's prachtig werk gedaan.
Dit ligt hem o.i. thans nog veel beter dan
■angelist-partij. De vertolking van

SPORTIEF ALLERLEI

De 55 Amerikaanse athleten, die as.
>mer Europa zullen bezoeken worden
uitgekozen op de nationale kampioen
schappen, die 24 en 25 Juni in Fresno
(Cal.) worden gehouden. Men spreekt
reeds van de „kleine Olymp. Spelen".
De Italiaanse tennisbond heef', de rege
ring voorgesteld, op alle universiteiten
onderricht in tennis te geven. Austra
lië tracht, evenals de V.S. en Mexico, de
Olymp. Spelen 1956 toegewezen te krij
gen. Canada steunt Australië, omdat dit
land geen winterspelen kan organise
ren Het I.O.C. beslist van 25 tot 29
April te Rome. Edetroem en Mayer
resp president en secretaris van het
I.O.C., bezochten dezer da-gen Oslo en
Helsinki i.vrn. de voorbereidingen voor
de Spelen van 1952. Voor de derde inr
temat. auto-rallye van Estoul (Portugal)
wordt 26 Mei ook in Amsterdam gestart.
De ver. van Britse voetbaljournalisten
heeft John Carey, de rechtsback van
Manchester United en het Ierse nationale
elftal, gekozen als .voetballer van het
jaar". In 1948 was dit de „dribbel-tove
naar" Stanley Mathews.

deze partij was een openbaring. Door het
uitvallen van Henk Noort was hiervoor
op het laatste moment de Zwitserse tenor
Ernst Hëflicher geëngageerd en zelden
hoorden we deze partij zo wonderlijk
schoon en bewogen. Haflicher heeft
prachtig materiaal en we hopen hem
meer als „evangelist" te horen. Annie
Hermes wist weer volkomen te overtui
gen met haar fraai alt-geluid en Willem
Ravelli geeft nog steeds de woorden
Christus een diepe wijding. Speciaal
vermeld dienen nog Salvatore Tomasso
voor zijn mooie vioolsolo en het Rott.
Philh. Orkest voor de kundige begelei
ding. Corn. Basoskl.

Voorhout
WONING- EN GEZINSTELLING

Voor de gemeente Voorhout is de
ning- en gezinstelling als volgt: 3540 be-

in 608 woonverblijven v<
boerderijen of tuinderswoningen, 22
keiwoningen, 63 woningen met werk
plaats, 6 gewone woningen met bedrijf,
woningen zonder bedrijf en 1 nood
woning. Voorzien alleen van water 6, van
gas 2, van eleotriciteit 43, van water en
gas 22, water en electr. 61, gas en electr.

water, gas en electriciteit 453, niet
voorzien 17, 152 woningen werden be
woond door eigenaar, 79 waren gemeen
tewoningen, 363 normale huurwoningen,
11 dienstwoningen en 2 liefdadigheids
woningen. Alleen wonende huish. 535,
(49 met onvoldoende slaapruimte) waar-
101 huish. met 2 vertrekken, 74
hudsh. met 3 vertrekken, 73 huish. met 4
vertrekken, 92 huish. met 5 vertrekken,
130 huish. met 6 vertrekken, 51 huish.

ertrekken, 9 huish. met 8 ver
trekken en 5 huish. met 9 en meer ver
trekken. Samenwonende huish. 150 (87
huish. moesten vertrekken met andere
huish. delen, 10 *met onvoldoende slaap
ruimte), waarvan 12 huish. met 1 vertrek,
53 met 2 vertrekken, 34 met 3 vertrekken,
29 met 4 vertrekken, 15 met 5 vertrekken,
7 met 6 vertrekken. Totaal huish. met
kinderen 535. waarvan 93 met 1 kind, 87
2, 87 met 3, 77 met 4, 59 met 5, 41 met
6. 29 met 7, 23 met 8 en 39 met 9 en meer
kinderen.

VrUe lijst R - Kath. Arb.

Voor wat de candidaatstelling voor de
s. gemeenteraadsverkiezing betreft, is
de R.- Katholieke gelederen enige dei-
ng ontstaan. Zoals reeds gemeld, wer
den j.l. Zaterdag bij loting de candidaten
de K.V.P. aangewezen. Hoewel op
deze vergadering bij een stemming slechts
jn kleine meerderheid tegen, be
de R.-K. arbeiders toch met een
vrije lijst uit te komen. Wie op deze lijst
voorkomen, is nog niet openbaar ge
maakt. Door deze strubbeling is de een
heid in de plaatselijke K.V.P. verbroken.

Van de tien voorgestelde candidaten
op de lijst K.V.P. zijn er zes reeds zit
tende raadsleden, t.w. J. L. Nijssen, P.
d. Nouland, C. L. Prins, P. v. d. Geer,
v. d. Ploeg en H. Lindeboom. De
raadsleden P. J. v. d. Hulst en J. J. Koo-
zullen in de komende zitting niet
aanwezig zyn, aangezien zij zich niet
herkiesbaar stellen. Alzo wijzen de
gebeurtenissen erop, dat er meerdere
vroede vaderen in de volgende
raadsperiode zullen optreden. Bovendien
lopen de geruchten, dat z.g. zelfstandigen
ook nog met een vrije Ujst zullen uit
komen ouder het devies: „gemeentebe-
belang".

Franse zakenlieden en Duitse offi
ciële persconen zullen eind April in Pa
rijs bijeenkomen ter bespreking van de
verbetering van de Frans-Duitse handels
betrekkingen.

Zo nu en dan vervelen ze zich, maar
een grap en een lach overwinnen dit
meestal op een prachtige manier.

Sedert begin December hebben ze tele
foonverbinding met Malang. Waarom
weten ze niet, maar 't is een welkome
afleiding. Ze zijn al beste maatjes met de
telefonistes in de stad, hebben al foto's
gestuurd en foto's teruggekregen. Ze ma
ken plannen tegen dat ze naar Malang
mogen.

Ja, als ze naar de stad toe mochten.
Anders gingen ze elke week om beurten
met de ordonnans, mee naar de stad.
Woensdags erheen, achter op de motor,
i Vrijdags terug met de jeep van de
fourier of met de waterwagen. Maar se
dert de telefoonverbinding moeten ze op
hun post blijven en mag niemand meer
weg.

t is avond, zestien December 1948.
We zitten buiten- Er is wat gitaar ge
speeld, en nu drinken we wat en luiste-
de gramofoon. Alles zwijgt: de
natuur, de dieren, wij en tenslotte ook
de gramofoon.

lange pauze verbreekt één van
de soldaten de stilte. Hij schuift z'n pet-
ie eigenwijs op één oor, kucht eens en
zegt: „Het was mijn beurt om naar de
stad te gaan, maar natuurlijk, Jan onge
luk kleunt er weer naast Wat zouwe ze
toch van plan weze? Een telefoon, geen
verlof meer d'r is vast wat op til. En
weet je wat ik zo treiterend vind: je
weet niks, je denkt maar en je gist maar
achter komen doe je nooit en als
je dan denkt: nou krijgen we 't, dan is
weer voorbij. Zo zit je hier maar
verschoppeling, dat is het einde
e jeugd. Vredesapostel ben je en
als je niet uitkijkt zit er een kris tussen
ribben vóór je 't weet."

De sergeant glimlacht. „Dat is oi
Frans, zo is ie nou altijd; dat noemt
zelf z'n communistische neigingen. Maar
met de vorige actie verdeelde hij al
rantsoenen, geen deken had ie meer, geen
sigaret, geen kauwgom, élles weggege-
n aan die arme drommels."

„Ja," zegt Frans, „maar weet je waar
me zo aan erger? Dat wachten en nog
ns wachten, praten, confereren, en
;er wachten, terwijl in de Republikein-
gebieden duizenden van die arme stak
kers verhongeren, geen kleding hebben,
getiranniseerd worden door oproer
kraaiers en vermoord door terroristen.
En wat doen wij daaraan? Niks, wij
wachten en de heren praten. O. mocht
t maar vredesapostel zijn, kon ik ze
laar helpen. Maar nee, wachten, wach-
:n maar... kom, ik kruip in m'n kooi."
Hij gaat weg, de anderen volgen. Zo
jn ze nu: harde soldaten, maar te goed
n een vlieg kwaad te doen.

In de morgen van de zeventiende De
cember komt een jeep, gevolgd door een
radiowagen, het erf van de plantage op
gereden. Vóór het gebouw stoppen de
wagens, de chauffeurs springen er uit,
uit de jeep komt een luitenant met een
dikke actetas.

De chauffeurs komen bij ons in de
veranda zitten, de luitenant gaat met de
sergeant naar binnen. Er worden vra-
gewisseld. Wij weten niets en de
chauffeurs zijn al even wijs. Na enige
tijd komt de luitenant naar buiten, de
ian van de radiowagen krijgt opdracht
ons te blijven. De luit vertrekt weer.
Dan komt de sergeant naar ons toe.
Hij knipoogt en kijkt naar Frans. „Jon
gens." zegt hij, „er is werk aan de win-
krijgen hier een heel garnizoen."
ik hem voor de eerste maal als
commandant, tot nu toe was hij niets an
ders dan een vader voor zijn jongens.
Maar nu geeft Rij bevelen en de zes jonge
kerels werken als paarden. Hun taak is
hier een soort doorvoerkamp te maken,
hoewel zij slechts met weinig perso
neel zijn ze „fixen" het.

In de namiddag verschijnen enkele
A.A.T.'ers, 'n motorordonnans, een com
plete veldkeuken, een Rode Kruiswagen
tientonner van de verbindings
dienst. Vóór het huis worden twee grote
luidsprekers gehangen, de hospikken
richten een kamer in tot ziekenboeg, de
A.A.T. zet verkeersborden kortom,
alles zwoegt onder de warme zon.

Avonds komt er nog een Niwin-can-
tinewagen met een filminstallatie aan
b oord-

Na het eten doen de mensen van de
cantine op wielen hun best Zij verto-
tekenfilms en een komische hoofd
film. Daarna krijgen we een complete
bonte trein te zien. Deze en gene weet
voordracht een liedje, een mop. Tot
slot geven de jongens van de verbindings
troepen een taptoe weg en dan is het
kooien op.

Zaterdag achttien December.

Auto's ronken vóór het huis. De toebe
reidselen zijn afgelopen. Om vijf uur zul-
troepen de demarcatielijn over
schrijden. Hier en daar zitten de soldaten
wat te praten. Anderen poetsen wat aan
de wagens.

Om vijf uur zetten zij de actie in;
avonds om tien uur zijn de laatsten
vertrokken.

Wij zitten nog wat bij elkaar in de tuin.

In Syrië consolideert zich
de toestand

Faris el Choery zal nieuwe regering

Te Damascus roept men nog steeds
„lang leve Zaim", maar de toestand in
geheel Syrië is over het algemeen minder
gespannen. Veel zal er van afhangen, of
Israël ook de nieuwe Syrische regering
zal erkennen. De „dictator", kolonel
Hoesni Zaim, heeft thans de Kamer-voor
zitter Farés el Choery, bekend als ver
tegenwoordiger in de Veiligheidsraad
verzocht, een regering te vormen, waarin
hij minister van landsverdediging zal
zijn. Behalve de president der republiek
en de minister-president, die in een zie
kenhuis verblijven, zijn alle gearresteerde
weer in vrijheid gesteld. Vermoedelijk
zal kolonel Zaim tot eind April aai
macht blijven, wanneer de algemene
kiezingen plaats zullen vinden. Inmiddels
heeft Trygve Lie, de secretaris-generaal
der Ver. Naties van kolonel Zaim
telegram ontvangen, waarin deze
klaart, slechts „op verzoek van het volk
de binnenlandse anarchie van Syrië
te hebben ingegrepen". De grens tussen
Transjordanië en Syrië is weer geopend
de militairen schijnen de situatie
meester te zijn.

Nederlandse ingenieurs vertrekken
binnenkort, tezamen met ingenieurs uit
8 andere E.C.A.-landen, naar Amerika,
om te bestuderen, op welke wijze het
tekort aan electriciteit kan worden be
streden.

Hoe de schepen reilen en zeilen

ANDLTK 31 v Londen n Antwerpen.
AARDIJK p 1 Gibraltar.

ARNEDIJK 31 v R'dam n N York.
ABBEDIJK 31 v B Aires te Baltimore.
BLOMMERSDIJK 30 v Baltimore te Norfolk
BEVERWIJK p 1 Flnisterre.

ALDABI 31 v Santos n Rio de Janeiro.
ALDERAMIN 31 v Montevideo n R'dam.

lagen er onder, maar „hangt" in de lucht.

Niets nieuivs onder de zon

Op deze eenvoudige beginselen berustte
ït succes van de twee Amerikaanse broe
ders, die in 1903 het eerste sprongetje
maakten; vijif en veertig jaar later zijin
het nog dezelfde beginselen, dde het mo
gelijk maken, dat vliegtuigen van ruim
n zich licht als een veertje van de
grond verheffen. Doordat de vier krach
tige motoren de machine met een snel
heid van ver over de 100 kilometer over
de betonnen startbaan trekken, krijgt
de vleugel van de er langs stromende

163—2700. BR 41—160. Aanvoer: 640 k
geen haring. Prijzen: (per kg) tarbot I 1.90
—1.60, gr tong 1.85—1 80. gr m tong 2.05—
1.90. kl m tong 2.05—2. tong I 1.90—1.80. id
n 1.80; (per 50 kg): wijting 12—250. gr scho
57—49. gr m schol 28—20, kl m schol 14-
2.30. schar 11--2.50, bot 11.50—8.

LEIDEN. 1 April. Veemarkt: 6 fokstie-
:n, 4 slachtdieren. 129 kalf- en melkkoeier
(400—850). 335 varekoeien (350—575), 140 vette
n. 51 pinken (240—350). 378 nuchtere
slachtkalveren. 50 weideschapen (50—75). 77
•en. 5 zeugen. 33 mestvarkens (5070),
467 biggen (40—55). 15 paarden, 34 bokken
en geiten (15—50).

LEIDEN. 1 April. Kaasmarkt: 22 par
ijen Goudse kaas. Ie kwal 1.74—1.77; 2e kw
.68—1 73; 2 partijen Leidse kaas. Ie kwaL
1.62—1.65: handel flauw.

liucht voldoende lift om de grote vogel
mn de aarde los te maken.

De machines zijn weliswaar veranderd;
ït aan twee passagiers plaats biedende
tweedekkertje van latten en zeildoek,
mee de KL.M. in 1920 begon te
vliegen tussen Amsterdam en Londen,
heeft thans plaats gemaakt voor de snelle,
gestroomlijnde blinkende metalen Con-
Loner, die twintig maal zo veel pas
sagiers meeneemt, maar het principe is
hetzelfde gebleven.

De aardappelmoeheid kan grote zorgen geven

Verspreiding en bestrijding van de verraderlijke ziekte

(Van onze deskundige medewerker, de

heer G. Docter te Rijnsburg).
De boer en tuinder zijn enigszins veront-
ust over deze nieuwe aardappelziekte.
Jet is goed, er nu even aandacht aan te
schenken. Het voorjaar is gekomen en op
veel plaatsen is men al druk bezig met
het poten van vroege aardappels. De
landman denkt daarbij aan de oogst en
ondertussen ziet hij het gewas groeien. In
zijn hart is misschien een bange twijfel:
hoe zal het gaan? Geen regen, zoals in
deze winter? Misgewas vanwege de aard
appelmoeheid? Velen zullen deze gedach
te spottend terzijde wijzen. Aan andere
zaken denken is belangrijker. De prijs?
Hoe zal die zijn? Daar komt 't toch maar
op aan. Groeit er veel, dan is dat voor
het mensdom een zegen, voor de boer of
tuinder betekent 't vaak een lage prijs,
met het gevolg van grote zorgen voor de
dag van morgen.

En toch.. Die aardappelmoeheid kan
ook grote zorgen geven. Niet in de eerste
plaats, omdat de dwingende macht
de overheid ingrijpt in het teeltplan
de landman. Dat is erg en voor velen
moeilijk te dragen. Maar erger is het ge-
de verraderlijke ziekte, die
aardappelmoeheid heet, die de gehele
teelt bedreigt.

Waardoor wordt deze moeheid vei
zaakt? Door het aardappelwortelaaltje,
dat alleen kan leven op aardappels en
tomaten. In de bodem leven honderden
soorten aaltjes: nuttige en schadelijke. De
nuttige ruimen veel afval van gestorven
plantendelen op en werken mee aan het
vruchtbaar maken van de bodem. De
schadelijke aaltjes leven op bladeren (zo
als de bladaaltjes bij chrysanten), sten
gels en wortels. Aaltjes zijn microsco
pisch kleine wormpjes, vaak plm. 1 mm
lang en zeer dun. Met het blote oog zijn
niet te zien.

Op de aardappel was reeds lang het
stengelaaltje bekend- Op aardappels, die
aan de buitenzijde een droge, bruine
laag onder de schil hebben, komen ze
vaak bij duizenden voor. Deze aaltjes le-
voort op de aardappel en worden
meestal met het pootgoed overgebracht.
Bij een nauwkeurige selectie van het
pootgoed is dit aaltje goed te bestrijden.
In 1941 is in ons land voor het eerst het
wortelaaltje van de aardappel ontdekt.
In andere landen, zoals Duitsland, Enge
land en Denemarken, zijn thans al grote
gebieden, waar de aardappelteelt bijna
onmogelijk is geworden.

Hoe kan men zien, of men aaltjes in de
aardappels heeft? Ongeveer twee maan-
ien na het poten kan het soms opvallen,
lat een plek in het land enige achter
stand vertoont in de groei. Het is dan
mogelijk, dat de schuld bij het aaltje
ligt Ook kan de oorzaak een heel andere
zijn. Wil men zich overtuigen, dan kan
zich tot de Plantenziektenkundige
Dienst of tot de Voorlichtingsdienst wen
den. Ook kan men zelf een plant nauw
keurig onderzoeken.

Aan de wortels vertonen zich bij bo
demmoeheid speldeknopgrote knikker
tjes. Aanvankelijk zijn die wit later
geel en bruin. Het onzichtbare aaltje
heeft zijn achterlijf buiten de wortel ge
stoken. Dit achterlijf groeit uit tot die
.speldeknop" en wordt cyste genoemd.
Sterven de aaltjes af. dan blijven de
cysten in de bodem achter. Ze zijn gevuld
met honderden eitjes en larven. Deze
cysten kunnen jarenlang in de bodem
blijven leven. Elk jaar sterft een zekere
hoeveelheid af. De aaltjes kunnen alleen
op aardappels en tomaten leven. Blij-

Het gezin is uitgebreid tot drie-en-dertig

Er vraagt iemand om een sigaret, doch
hoewel zij 's morgens pas hun rantsoenen
hebben gehad, heeft niemand meer iets.
Kauwgom dan of chocola? Niets meer!
Alles hebben zij meegegeven voor de be
volking van het republikeinse gebied..
Wat zijn dit nu eigenlijk, deze Holland-
jongens: ruwe soldaten of vredes-

J. DOORNHEIM.

ven we dus lang genoeg met aardappels
en tomaten van besmet terrein weg. dan
wordt de zaak vanzelf weer gezond. Teelt
men één keer in de drie jaar aardappels,
dan heeft het aaltje niet voldoende ge
legenheid zich te ontwikkelen en zal
men geen last van de ziekte krijgen-
Teelt men nu regelmatig aardappelen, dan
zal de besmetting zich vlug uitbreiden en
binnen enkele jaren wordt aardappel
teelt onmogelijk op die terreinen.

De verspreiding der cysten heeft plaats,
doordat men besmette grond overbrengt
op gezond land. Dat kan heel gemakke
lijk gebeuren met schoenen, klompen,
landbouwwerktuigen en gereedschappen.
Opmerkelijk is, dat op tal van plaatsen
de besmetting het eerst optreedt bij de in-
van de akker. Dit is uit het boven
staande te verklaren. Het is een zonder
ling advies, maar toch juist: netjes voe
ten vegen, als we besm.t terrein verlaten.
Eveneens moet men de gereedschappen
grondig reinigen van elk vuiltje. De cysten
komen soms in zo'n grote hoeveel
heid voor, dat dit advies van buitenge
wone betekenis is voor de tuinder. Poot
goed van besmet land gebruiken is ook
zeer gevaarlijk. Wind en water kunnen
ook aan de verspreiding deelnemen.

ALWAKI 31 v Antwerpen te New York.
AMSTELDIJK 31 v New York n Galveston.
AXELDIJK 31 v New York n Antwerpen.
AALSDIJK 30 v Antwerpen te R'dam.
BOSKOOP 1 te GuayaquÜ.

BLIJDENDIJK 30 v Antwerpen te R'dam.
BOSCHFONTEIN 31 te Durban.

DENI 31 v Tyne te R'dam.

DRENTE n R'dam. 30 te Djeddah.
EEMDIJK 31 v R'dam te Havana.
EVERTSEN 1 v Fredericia n Einden.

ENTRE RIOS (KHL) 31 v B Aires n A'dam
EEMDIJK 31 v R'dam te Havanna.
EEMLAND 31 te Montevideo.

ESSO DEN HAAG (t) 1 v R'dam te Aruba.
GORDIAS 31 v Bourgas te A'dam.

HAST m 31 v Rouaan te Manchester.
JOOST v d VONDEL 31 v Narvik te R'dam
JAPARA (KPM) 1 v Palembang n Bangkok
JACOB CATS 31 v R'dam n Narvik.
KAMERL. ONNES p 30 anderhalgraads Kan
KELBERGEX p 1 Gibraltar.

LOENERKERK 30 te Djibouti.

LARENBERG 31 v Puerto Cabello n Aruba.
LOENERKERK 30 te Djibouti
LIEVE VROUWEKERK p 31 Ouessant.
LEMSTERKERK p 31 Holtenau.

MEERKERK 31 v Kobe te R'dam.
MAtERAM p 31 Algiers.

MIES 31 v Londen n Antwerpen.

MAAS 30 v New Orleans n Curacao.

r Pt Gentll n Pte Nolre.
AMSTERDAM 1 voorgaats Nieuwe

Wat

ORANJE 31 v R'dam

PRINS MAURITS 31 v Antwerpen te R'dam
RIJN 31 v Gelfle verm n Zaandam.
RIJNKERK 30 te Singapore.

STREEFKERK p 31 Vlissingen.
SOMMELSDIJK 31 v Antwerpen.

STAD LEIDEN 1 te Genua.

SLOTERDIJK 31 v New Orleans n N York.
SLAMAT n Batavia, p 31 Guardafui.

STAD ARNHEM 31 v R'dam te Vlaardlngen
STAD VLAARDINGEN 30 v Vlaard n Narvik
SALATIGA 1 v N York te Penang.
SAMARINDA 30 v Honoloeloe.

TALISSE 31 te Port Said.

THAMES 9 v Gibraltar n Civitavecchia.
URMAJO 31 v Honfleur n Londen.
WATERLAND 1 v Rio te Santos.

WILLEM BARENDSZ (Walv.) 30 v Zuidzee

East London.

ZEELAND (SSM) 31 v Huil te Hamburg.

HONGAARS EERBETOON VOOR
DE PAUS.

Ter gelegenheid van het gouden pries
terfeest van de paus, dat Zondag a s- ge
vierd wordt, heeft mgr Czapik, de bis
schop van Eger in Hongarije, een „plech
tige verklaring van trouw aan de Hei
lige Vader" aan alle bisschoppen gezon
den. Zoals bekend is, is Czapik de op-
ïlger van kardinaal Mindszenty.

Amsterdams Beursoverzicht

Er scheen vandaag wat meer grond in
de markt te zitten en de lichte verbete
ring der voorafgaande dagen, die vandaag
werd voortgezet, kwam in hogere koer-
tot uiting. De markt is om. zeiden de
beursbezoekers, waarmede zij wilden
aanduiden, dat de nu reeds geruime tijd
durende achteruitgang tot staan is ge
komen. Hoewel dus het liquidatieproces
eind scheen gevonden te hebben,
'n de orders toch nog wat dim ge
zaaid. Pas wanneer het publiek, dat nu
nog uitermate voorzichtig is. zijn be
schikbare middelen op de beurs gaat
brengen, zal met een verhoging van de
omzet gerekend kunnen worden.

Na de vastere opening bleef de betere
tendenz in het verdere verloop over de
gehele linie goed gehandhaafd. Kon. Olie
liep op tot 293 (gisteren 289%), en scheen
gestimuleerd door de hogere waardering
in het buitenland van de Nederlandse
valuta en de Nederlandse fondsen. Het
op dit hoogste punt dat Koninklijke
de markt verliet.

De scheepvaartmarkt was zeer kalm
i de koersen waren hier weinig ver
anderd.

De diverse afdelingen der cultuur
fondsen deelden spontaan in de ver
beterde stemming, waarbij Amsterdam
Rubber 3 pet verbeterde tot 149 H.V.A.

pet tot 157% en ook de tabaksfondsen
algemeen op hoger peil kwamen.

Wat de Staatsfondsenmarkt betreft,
hier viel eveneens een opgaande tendens
emen en wel onder leiding van
de Conversielening 1947, die tot 96**
erbeterde.

BEURS VAN AMSTERDAM WUeri

Off. not. medeged. door de Ver. v. d. Effectenhandel Zwanenb. Orgi
bieden laten ged. en bieden ged. en laten Schokbeton

DONDERDAG 31 MAART 1949. Am- Smelt C.

OBLIGATIES V. K

V. K. Nat Herstel 93%

Nederl. 1.946 3V«

Anaconda
Beth. Steel C. 99 98%
Gen. Motors C.... 61 61 i

Nederl. '47 3-3 96^

Nederland '37 3 96

Dollarlening '47 3 97%

Investerlngs C. 96^'

Rott Bank 156

78% Int Nickel C.
182/ 178 Kennecott C. C.
St. Bra

1962/64 8 97%
N.W.S t 1000 2% 79%
Spaarc. f 100 2% 100%
Ned.-Ind. '37 A. 3 94%
Grootboek

I 107% 106% Heemal
I 91% Hein eken

975i, Twentsche Bk C. 155|
791, N. Am.-Ned. Hbk 47% 46

100%* N W Pacific Hbk 100%

94% Allan Co. 60% 63%

95|| 96t Breda Macb.fabr 127% 128%

100(3 Emball. Houlh181

r und. Loan

Batavia

DeD Haag 3% 100%

Z.-Holl 2e 38 3 98^ 96%

B v Onr Zak. 4 44%* 44%

Fries-Gr. HB 3J-3 99%*

Holl HB K 3% 98% 98% }n^

Nat Hyp B 3% 99% 99% ,K'

West. Hyp-- 3% 100%* 100%;

Bergh Jurg. 3% 102% HOft

Cockertll4 102% 103%

Bataafsche 3% 102:

48% 48%
4%! 4%
Steel C. 75%} 76%

,'S* - 911

Ned.-Ind Gaa 107 109%
ClUee Service C. 46%s 46%*

Borsum MIJ 1365 139%

Cur. Handel Mij. 225 229%

H GUntzel 117

InternaUo171 ITS*

Linde Tevee 1321 135*

lol. Har

Ver.

116

Holl. Beton...

Holl Kunstzijde 135}

3455

1 Ned. Zout.. 310
Ver. Tapijt 186

Kot Pelr J'., 1M,\ 102^

Dell Spoor 3% 85% LJlm

NX Spoor -37 3 67% 09
A'dam '47 3—3% 98% 99
Lever Br. 3% 103%51(»H
Philips 3% 102% 102^

Stokvis 3% 1045 104%'

AANDELEN

Amst. Bank 1515 150% Stol

Holl Bank Unie C 181 181% Stork
Java Bank C. 1625 182 Werk!

161% 161
Delft C. 117 118/

Meelf. N. B. O-.. 327%* 328
Vredestein Auto 117 122%
N.-I. Portland 77 78%

Ned Gist en Splr 291% 293
Ned Scheepsb 133% 134*

Nyma 228 229

Rott Droogdok... 302 307
Rouppe v d. V.... 131% 132

500 148% 147% Vredesteli

in Co. 124 134% Ver Blik
sor 134%* 136%* Ver Pharn

145 Tels 3c Co.

200 Shell C 365 36%*

Arendsburg140% 145*

'r° Besoekl 145 140/

Ngombezl252/

Alb Heyn A. - 182

Adam Ballast >.142 145
SIU Houth. W Pont 129%! 129%
Wslvlschvasrt ree 1145 115%*
- ns Havenb 125% 125%

Dell Spoorweg 59 60% l
Ned. Ind. Spoor. 30% 31T
N Y Centr C— 10% 11%|

Pennsylv. C16%! 15%/

Canada. Pacific C 11% 11%
Sem Cher A UI U%
Voorlopig genoteerd

Alweco ree68% 70

Ned. Fitting fabr 81% 82%*
rubb. 177 176

9 163

c. 110 1U

tCTIEVE AANDELEN
Banken

Kolon Bank Bi

N.-Ind. Hindelsb. ÏCM

N Hand Mij CvA 15!

Industrie

Alg Kunstz. Unie 16:

Bergh en Jurgens 27(

Berkels Patent 11!

Calv. Delft C. v. A. 13!

Centr. Suiker MIJ 15!

Fokker N Vliegt 15!

Gelder en Zonen... 14!

Lever Br C. v. A
Ned Ford Autom
Philips Gem Bezit
Philips G.M.B. Pr
WUton Feyenoord

Dordtsche Petrol. 260

Kot

Amst Rubber
82-% Bandar Rubber
110% Dell-Bat Rubber...
154 Serb Sum Rubber

2,8 Kon. Ned. St NB.
110* Kon. Paketvaart
134'i Ned Sob. Unie

154 Rotterd. Lloyd

l54* St M« Nederland
!2o% s»*»

270t Hand V AcUm -
Javasche Cultuur
4 Ned-Ind. S. Unie
Ver Vorst Cult™
163% Yabak

161 Dell-Batavia

Dell-Mlj Cert

Senembah My

263 Diversen