Jlicöiue geihsctie (üimrant
Republiek en Veiligheidsraad kan men
>rbijg
aan
niet yoo
Wist U
II DONDERDAG 3 MAART 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103
Dir en redactie Tel 20408 Abonne
menten Tel 22710 Advertentieafd
Tel 23375
Postrekening 58930
ABONNEMENTEN: ƒ4 15 peT kwartaal:
ƒ135 per maand; ƒ0 32 per week
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Negen en twintigste jaargang No 7754
DIRECTIE: F DEEMER
CHRISTELIJKE ATIODI AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„5tantoasttcfi Is ahebleoea
tnyn hert ta tcytjeospott"
Geslaagde C. H. U.-
toogdag
Zie pagina 2
Aldus minister Drees in de Eerste Kamer
(Van onze Parlementsredacteur)
Er zijn argumenten genoeg te vinden
©m de republiek en de Veiligheidsraad
voorbij te gaan. aldus min. Drees gister
middag in de Eerste Kamer. Wij hebben
er echt rekening mee te houden, dat voor
vele Indonesiërs de republiek een sym
bool voor de vrijheidsstrijd betekent, ter
wijl talrijke Indo intellectuelen zich
achter de republiek scharen. Tevens
denken de federalen er niet aan Soekarno
en Hatta uit te schakelen. Ook de Vei
ligheidsraad kunnen wij niet voorbij
gaan. daar wij anders alle militaire waar
nemers Indonesië zouden moeten doen
verlaten.
Een en ander zou niet bevorderlijk zijn
voor het doen ontstaan van een gewenste
toestand in Indonesië.
Volgens de minister was het niet we"
•mogelijk geweest tegelijk met de politie
actie een vaste politieke koers uit te
stippelen. Wij wisten immers niet hoe in
ternationaal zou worden gereageerd. Bij
de Ronde-Tafel-conferentie kan aan de
Unci geen beslissingsbevoegdheid worden
toegekend. Zij zal slechts mogen advi
seren en haar bevoegdheden zullen geen
andere mogen zijn dan die van de Com
missie van Goede Diensten.
Fel keerde de minister zich tegen het
geen vermeld is in de door prof. Molenaar
(WD) aangehaalde „vertrouwelijke
nieuwsbrieven" als zou het kabinet tijdens
riekte van min. Sassen min of mee
sloten hebben tot abandonnement va
donesië, een voornemen, dat door d
rugkeer van min Sassen zou zijn
Ijdeld. De mededeling van min. Drees. dat
min. Sassen bij Amerika wilde dreigen
met abandonnement van Indonesië lijkt
ons niet geheel juist. We hebben gegronde
redenen aan te nemen, dat min. Sassen
nimmer met dit abandonnement heeft ge
dreigd, doch dat hij eenvoudig consta
teerde, dat een andere weg dan die Ne
derland met Indonesië wenste te volgen
In feite de kiem van abandonnement met
ïich droeg.
Min. Drees deelde voorts mede, dat het
kabinet toch wel onder de indruk
„Verhaal van grootheid en
SR moed, kleinheid en
zwakheid"
Deze maand eerste publicatie
Enquêtecommissie 1940-'45
Het eerste deel van de komende pu-
blicaties van de Enquête-commissie
/y de Tweede Kamer, die een onderzoek
/VA instelt naar het Regeringsbeleid 1940—
yrf 1945 zal in de loop van deze maand ver-
schijnen, aldus blijkt uit een bij de
Staatscourant van gisteren gevoegd pro-
«pectus.
Dit eerste deel zal twee boekdelen
vatten. In deel I A en B zijn opgenomen
de algemene inleiding, waarmee de En-
1 quêtecommissie de publicatie van d<
i hele reeks verhoren en verslagen inleidt
I en het verslag van de commissie ovei
.7 j het militaire beleid 19391940, waartoi
\y 'Ij' mede behoort de vervanging van Gene-
raai Reynders als opperbevelhebber door
)lll I Generaal Winkelman. Ook de contro-
verse tussen minister Dijxhoorn en Ge-
neraal Reynders komt ter sprake. Het
I verslag geeft een beschrijving var
I feitelijke gang van zaken, een uiteen-
setting van de verschillende opvattingen
en een conclusie van de commissie. Bij-
Hagen briefwisselingen en Staatsstukken
■zyn toegevoegd. Deel IC bevat de op
dit gedeelte van het onderzoek betrek
king hebbende verhoren.
1 Vooral deze verhoren kan men zier
y7 als een boeiende, neergeschreven spre-
kende film, waarin tal van bekende per
soonlijkheden optreden. Uiteraard tracht
N «en ieder bij het hoor en wederhoor zijn
l\\ standpunt en zijn daden te rechtvaardi-
gen en er zijn onder de verhoorden na-
tuurlijk emotionele figuren. Door deze
publicaties te lezen is men in de unieke
(gelegenheid, kennis te nemen van de
»ijize. waarop in de Regeringskeuken en
die van de legerleiding de spijzen wer-
jflen bereid. Het is een boeiend verhaal
jpan grootheid en moed, ook van klein-
is. peid en menselijke zwakheid.
s\N De twee boekwerken, meer dan 1000
pagina's tekst, kosten te zamien „slechts"
Ylt 15.—.
l_]l NOG MEER STRAALVLIEGTUIGEN
iTj VOOR ENGELAND
/Jij Engeland werkt thans aan de ontwik-
^^^keling van verschillende typen bommen-
^Tirerpers met straalaandrijving, die een
-144 buitengewoon grote capaciteit hebben, zo
beeft lord Henderson, de onderstaats-
oer lecretaris voor Buitenlandse aangelegen-
■^M^eden, gisteren in het Parlement mee-
ledeeld.
BANKf
-DIEN^ prof. Ernst Reuter, de burgemeester
a hKn West-Berlijn, zal naar Washington
"r J3311, om ^aar een conferentie van
d r "amerik. burgemeesters bij te wonen.
jOverval op een suikerfabriek:
4 doden
t Zes ondernemingswachters van de
uikerfabriek Kebon Agoeng ten Zuiden
'S/jpn Malang liepen in een hinderlaag van
Jirroristen, waarbij vier hunner het
verloren en een vermist werd
furopese planters, voor wie de hinder-
kag klaarblijkelijk was bedoeld, hadden
i andere weg genomen, aldus Aneta.
EEN NIEUWE RIDDER M.W.O.
Benoemd is tot ridder 4de klasse in de
litaire Willemsorde de eerste luitenant
'illem Epke van 3 R.S. wegens moed,
juw in de periode 3 Augustus
17 tot Maart 1948 tegen terreurbenden
omgeving van Garoet.
ie goed
kunnej_ Het Leger des Heils te Groningen
een nieuw centraal gebouw krijgen,
arvoor een comité is opgericht om de
lodigde f 258000 bij elkaar te kry
duiken!]
Een internationale conferentie van
Ocialistisohe partijleiders uit 10 landen
fordt 13 Mei te Baarn gehouden.
gekomen van de vele brieven, die uit
Indonesië komen over extreme geweld
dadigheden van Ned. troepen tegenover
Indonesiërs. Aan dr Beel is telegrafisch
verzocht onmiddellijk een onderzoek te
doen instellen. De minister waarschuwde
echter tegen generaliseren. Van belang
was ook 's' ministers verklaring, dat de
zgn. Commissie van Negen Mannen als
adviserend lid aan Ned. zijde aan de
Ronde-Tafelconferentie zal deelnemen
Voor min. Drees aan het woord kwam had
de heer Kolff (CH) een beschouwing ge
geven over de beperkte taak van de
Staat, die het economische leven niet mag
beheersen.
Dr Drees kan de Kamer niets
beloven
Op de vragen van het Tweede Kamer
lid Weiter inzake de plannen der Rege
ring om de interim-periode in Indone
sië over te slaan, heeft minister dr Drees
gewëigerd de verzekering te geven, dat
de Regering zonder voorafgaand overleg
met de Kamer geen beloften zal geven
en evenmin tot daden zal overgaan. Een
dergelijke verzekering zou alle onder
handelingen onmogelijk maken, aldus de
minister.
Wordt onze 12dé provincie
aan Soekarno verkocht
Op het moment, waarop onze Regering
de onderhandelingen met Soekarno en
Hatta heropent betreffende de versnelde
overdracht van de souvereiniteit ontvan
gen we een afschrift van een noodkreet
der loyale Christelijke volkeren van de
Grote Oost. die thans ^beseffen, dat zij
zonder te worden gehoord door Neder
land worden in de steek gelaten. De Ver
eniging Twaalfde Provincie in de Mina-
hasa, die 67.000 leden telt. en de Perkoem-
poelan Kabangsaan Maloekoe op Ambon
hebben een adres aan H M. de Koningin
gericht, waarin zij er op wijzen, dat zij
reeds herhaaldelijk hebben aangedron
gen op een rechtstreekse band met Neder
land en dat zij tegen hun wens zijn inge
lijfd bij Oost-Indonesië, terwijl door dr
Van Mook telkens weder een volksstem
ming is geweigerd, en hun zelfs van ho
gerhand elke politieke actie wordt onmo
gelijk gemaakt. Zij weigeren om onder
worpen te worden aan een Mohamme
daanse meerderheid en om uitgeleverd
te worden aan de wraak van Soekarno en
Hatta. Zij herinneren aan de uitdrukke
lijke belofte, dat zij zouden worden
hoord. Is het wonder, vragen zij, dat
Ambon, Menado en Timor zich verraden
overgeleverd gevoelen? Zij wijzen op
hun liefde en trouw jegens het Oranje
huis. op de wapenbroederschap met de
Nederlanders en het gezamelijk gedragen
leed onder de Japanners.
Geen alledaags gezicht: vrouwen, die met koekepannen „In de aanslag" door
een dorp rennen. De huismoeders van het Engelse dorpje Olney houden daar
mee een 500 jaar oude traditie in stand. Z)j haasten zich met de pannen naar
de dorpskerk, om daar de „vredeskus" en de zegen van de geestelijke in
ontvangst te nemen
„RAPID 2" bij Schiermonnikoog lek geslagen
Nog enkele naweeën van de
laatste stormdagen
De „Rapid 2", een stoomschip var
Noorse nationaliteit en niet, zoals ge
meld, van Deense, dat in moeilijkheden
verkeerde, is gistermiddag aan
Oosteinde van Schiermonnikoog hoog
op het strand gekomen. Het schip heeft
machineschade. Een aantal leden van
de bemanning, die drie etmalen achter
in touw is geweest, is met een eigen
sloep aan wal gegaan en heeft in hotel
Van der Werff overnacht. Het schip is
lek geslagen, maar direct gevaarlijk zou
de toestand niet zijn.
Omtrent een tweede vaartuig, dat zich
oor Schiermonnikoog in moeilijkheden
>u bevinden, is niets meer vernomen.
De sleepboten „Holland" en „Oceaan'
zijn vanmorgen naar de.,.Rapid 2" geva-
't „Pact" van Thorez,
Togliatti wordt uitgebreid
Noorse rode broeders sluiten zich aan.
Nadat ook de Noorse leider der com-
nunister, Emil Lovlien, verklaard heeft,
dat de communisten zowel in vredestijd
n geval van oorlog, solidair zullen
staan met de sowjets, gaf de leider der
Zweedse comm. partij te kennen, dat zijn
partij zich nader zal beraden over het in
.■men standpunt. De Noorse commu
nisten zullen zich dus scharen aan de
zijde der bondgenoten in Frankrijk, Italië
Engeland, maar de Zweedse collega's
aarzelen nog. Oók Harry Pollitt, de se
cretaris-generaal van de Britse comm.
party, heeft gesproken. „Gij vraagt mij,
wat ik zou doen?" „u, ik zal het u
ronduit zeggen, precies hetzelfde wat
Bevin en Attlee deden in 1920, namelijk
stakingen organiseren en een „raad van
actie" oprichten, ter voorkoming van oor
log tegen de Sowj et-Unie."
Hel comm. spionnage-net
in Frankrijk
De Franse min. van binnennL zaken.
Jules Moch, heeft verklaard, dat de
„spionnage-organisatie" aanzienlijk ge
groeid is. maar dat thans alles in hel
werk wordt gesteld, om deze onscha
delijk te maken. Paul Moret. functionaris
het Franse min. v. handel, wordt er
beschuldigd met de reeds gisteren
genoemde majoor Teleury en kapitein
Azema te hebben „samengewerkt", en
eens verdacht van spionnage, is hij
de Santé'-gevangenis overgebracht.
Hij zal voor een militair tribunaal ver
schijnen.
Oók in Amerika steekt commu
nisme de kop op
„De Amerikaanse communisten zullen
samenwerken met alle democratische
krachten, teneinde de roofzuchtige oor
logsdoeleinden van het Amerik. impe
rialisme te torpederen, indien Wallstreet
zou slagen, de wereld in een oorlog
te storten" aldus een verklaring der
communistische leiders. De recente ver
klaringen van Maurice Thorez en
Togliatti „dienen de zaaik van de wereld
vrede" heet het verder. Zoals men
weet, is William Poster, voorzitter van
het nationale comité der Amerik. comm.
partij en Eugène Dennis zijn secretaris.
ren, om te trachten het schip los te
krijgen.
De machines van de Deen „Karen
Toft" zijn zodanig hersteld, dat het schip
op eigen kracht probeert Malmö te be-
„De „Oceaan" bracht gisteravond laat
de „Hast 4" veilig in de haven van Den
Helder.
De „Brandaris" maakte vandaag een
tocht naar het wrak van het Poolse schip
„Katowice". Een klein gedeelte van de
brug steekt nog boven water uit en de
kapitein wilde trachten nog iets van de
scheepspapieren te redden.
De 476 ton metende Ned. coaster
„Oleum", die op de Noordzee zijn schroef
had verloren, is vanmorgen door een
Britse sleepboot de haven van Great
Yarmouth binnengebracht. Door voort
durende sneeuwbuien werd het een
zwaar karwei.
Al het zand van het Vlissingse strand
is vrijwel weggespoeld, zodat de kleilaag
is blootgekomen en men vreest, dat deze
toestand zich niet voor het a.s. strandsei-
zoen zal herstellen. Ook de cabines en
galerijen zijn grotendeels verwoest.
In de duinen bij West-Kapelle en Dom
burg zijn op sommige plaatsen bressen
an circa 3 meter in de duinwand ge-
agen.
Van het in de oorlog reeds zwaar be
schadigde gemeentehuis in Drunen (NB.),
dat reeds in de steigers stond voor
restauratie, is nu ook nog de gevel af
gewaaid.
Churchill diende een amendement
mi regeringsmotie in, waarin hij zegt,
dat Engeland niet de gewenste effectieve
gevechtskracht krijgt uit de door het
parlement toegestane gelden en aantal
manschappen.
Zondag wordt de oudste inwoner van
Nederland, Pleter van Kooy te Bad
hoevedorp 104 jaar. Opa van Kooy
is kerngezond en rookt nog maar
wat graag zjjn pUpje
Maandag uitspraak in proces
te Sofia?
Gisteren begon de rechtbank te Sofia
met het verhoor van de getuigen a charge
in het proces tegen de 15 Protestantse
dominees. Er moeten nog 44 getuigen
gehoord worden, vóór de aanklager mor
genochtend zal beginnen met zijn requi
sitoir. Alle getuigen bezwaarden de be
schuldiging met nog meer verklaringen,
dat zij gespionneerd hebben. Vandaag
was er geen zitting, i.v.m. de feestdag
ter herdenking van de bevrijding der
Turkse heerschappij in 1878. Maandag of
wordt de uitspraak verwacht.
Fanatieke overval van republikeinse
benden op Djokja mislukt
Na gevechten, die ons zes doden kostten, is de
toestand weer normaal
Aneta seint uit Djokja, dat Dinsdagochtend klokke zes
extremisten op verschillende plaatsen te Djokja tot een
Kolonel Van Langen, de brigade-commandant te Djokja deelde echter mede, dat
deze overval niet onverwacht gekomen is. Er was geen sprake van, flat de extre
misten kans hadden op een duurzaam succes. Men heeft de toestand thans vol
komen in handen en het extremisme is met groot verlies aan wapens en munitie
voor de aanvallers mislukt. De verliezen aan Nederlandse zjjde bedroegen 6 man
aan doden en 14 aan gewonden.
blikeinse leiders lopen weer los en kun
nen overal contacten tot stand brengen.
Resultaat: de naar huis gestuurde repu
blikeinse troepen grijpen weer naar de
verstopte wapenen en eerste duidelijk
resultaat: Zes doden en 14 gewonden
Djokja. Red.)
Het stadsbeeld is weer normaal, de
pasars worden druk bezocht en de
bioscoop draait weer. Woensdagochtend
11 uur kwam generaal Spoor met een
vliegtuig in Djokja aan en des middags
vertrok hij in een auto over Magelang
naar Semarang. Tevoren waren reeds de
regeringscommissaris, de heer Angenent,
generaal Meyer en andere hoge officie
ren aangekomen. Woensdag om 12 uur
hebben deze laatste heren een bezoek
gebracht aan de kraton van de sultan
van Djokja, waar een half uur lang be
sprekingen zijn gevoerd.
(Toen onze troepen op 19 December de
tweede politieactie begonnen, werd het
zenuwcentrum van het republikeinse ver
zet verlamd door de bliksemsnelle over
val der Nederlanders op Djokja. Omdat
het verzet dus verlamd was, kon men
ook het risico aanvaarden van de vrij
lating van Soekarno's lijfwacht, honder
den republikeinse officieren en duizen
den soldaten, ondanks het feit, dat er
overal wapenen verborgen waren. Nu
heeft onze regering echter in haar on
doorgrondelijke wijsheid bij inde van
dr Beel weer doen spreken V. „de re
publiek", zij heeft Soekarno eri riatta als
onderhandelende partij hersteld met het
vooruitzicht, dat zij spoedig aan de top
zullen komen van de „republiek der V.S.
van Indonesië, zy heeft Soekarno zelfs
president genoemd. De beruchtste repu-
Zweden qualificeert Russisch protest
als „zuiver fantasie"
Maar Balten zelf voelen niets voor „opbouw"
in Sowjet-paradijs
De Zweedse regering heeft de beschuldigingen der Sowjet-Unie, betreffende
onderdrukking en vervolging van onderdanen der Russische Oóstzee-staten ge-
qualificeerd als „zuiver fantasie" en van de hand gewezen. Zoals men weet, was
deze Russische protestnota op het Zweedse min. van bult. zaken overhandigd. De
Zweedse politie werd beschuldigd van bedreiging en mishandeling van Sowjet-
burgers ln Zweden.
De huiszoekingen waren onwettig
et name werd geprotesteerd tegen de
arrestatie van een vroegere Estlander,
Erik- Suurvaeli, een employé van de
Sowjet-ambasade te Stockholm, die trou-
i bekend heeft, zich aan spionnage
te hebben schuldig gemaakt en door de
Zweedse autoriteiten wordt vastgehou
den. De Zweedse regering verklaart nu
met de grootste verbazing kennis te heb
ben genomen van de Russische beschul
diging, dat zelfs aan Baltische personen
belet zou worden naar hun vaderland
terug te keren. De Zweedse politie houdt
de ten laste gelegde „terreur-metho-
niet op ni
ate
el
alge-
log. Het merkwaardige feit doet
voor, dat de Sowjet-Unie ruzie zoekt
een land, dat juist dezer dagen nog
heeft verklaard, aan zijn neutraliteit te
willen vasthouden. De, in Zweden ver
toevende Balten hebben de laatste tijd
met bezorgdheid ervaren, dat Russische
agenten hun adressen weten op te spo-
waarna zij brieven ontvangen met
de „vriendelijke invitatie" spoedig naar
huis terug te keren voor de socialistische
opbouw in Rusland. Deze Balten hebben
echter andere aspiraties. Binnenkort zul-
o.a. 450 Estlandse arbeiders, thans
werkzaam zijnde in de Zweedse textiel
industrie, naar Canada emigreren.
Zweden neemt een ruim standpunt in.
Er vertoeven nog 26.000 Balten op
Zweeds grondgebied en... ieder kan ver
trekken, waarheen en wanneer hij wil.
Hoewel Zweden het Sowjet-protest niet
jen formele, diplomatieke stap be-
ESZTERHAZY'S SECRETARIS WIL
ELKE STRAF ONDERGAAN
De hoofdbeschuldigde in het proces
tégen de medebeschuldigden van kardi
naal Mindszenty, Imre Boka, zei giste
ren, dat hij uit zijn geestelijke bediening
gehaald om de schatkist van de
primaat te beheren en dat hij het slacht
offer was geworden van zijn benoeming.
Gabor Horvas, secretaris van Paul Eszter-
wilde, wegens zijn schuld elke straf,
zelfs de dood, ondergaan. De zitting is
tot Zaterdag verdaagd.
schouwt, wordt deze nota toch geheel
en al verworpen als een „rechtstreekse
inmenging in de binnenlandse aangele
genheden van Zweden". Dit land wordt
er op wrede wijze aan herinnerd, aldus
de liberale „Aftonbladet". dat de wereld
in twee blokken verdeeld is.
Geblokkeerde Sowjet-missie
krijgt dorst.
Clay presenteert „Befehl ist
Befehl", maar geen water!
De Amerik. min. v. buit. zaken, Dean
Acheson, heeft er de nadruk op gelegd,
dat generaal Clay hem niet persoonlijk
gesproken had over de genomen beslis
sing, de Russische repatrierings-missie uit
te wijzen, uit de Amerik. zone van Duits
land. Deze aangelegenheid ressorteert
sluitend onder het militair opperbevel.
Gisteravond heeft de bevelhebber der
litaire sowjet-missie, kolonel Lazaref,
bezoek gebracht aan het gebouw van de
„kleine blokkade" te Frankfort. De Rus
vroeg aan zijn Amerik. collega, kolonel
Wood, of hij water voor de acht, in het
gebouw verblijvende Russen, mochten
verstrekken. Kolonel Wood moest het
verzoek van de hand wijzen, aangezien
hü slechts zijn instructies had na te leven.
De Russen zaten in het gebouw en zongen
hun volksliederen by spaarzaam kaars
licht. Het muisje heeft reeds een staartje.
Sokolofsky heeft namelijk verkondigd, dat
de politie-aanval op de Russische ir
bewijst, dat de Amerik. militaire autori
teiten in Duitsland niet vertrouwd zijn
net de meeste elementaire internationale
•echten en gebruiken. En er is n
terwijl de Amerik. autoriteiten de repa
triëring van 116.000 sowjet-burgers uit
de Amerik. zone verhinderen, hebben zij
ook steeds sowjet-burgers er toe gedwon-
te emigreren naar een aantal Europ.
landen, naar Canada en Z.-Amerika en
hen tot vernedering en wanhoop ge
doemd".
Tot verbetering der verhouding Ameri-
ka-Rusland zal dit incident zeker
bijdragen en au fond is het koren op de
Russische molen. Wil Dean Acheson zich
enigszins distanciëren?
DAT de Deventer muziekschool deze
maand honderd jaar bestaat.
DAT in April te Gorredyk een
bachtsschool wordt geopend in
mi permanent schoolgebouw, w
in de kosten f 108.000 bedragen.
DAT Geldermalsen f 10.000 heeft uit
getrokken voor de verbetering vat
midden in de plaats gelegen wegkrui-
sing UtrechtDen Bosch en Nijmegen
DAT de Friese rietsnijders met Eerne-
woude als centrum dit voorjaar een zeer
goede oogst hebben.
DAT de oud-orgeltrapper J-. H. v. d.
Haar van de Ned. Herv. Kerk te Grams-
bergen de bronzen eremedaille van de
Orde O.N. kreeg.
DAT de V.V.V. op 11 April t.g.v. het
bezoek van 200 Mexicanen aan A'dam
folkloristische avond in Bellevue
geeft.
DAT de A'damse effectenbeurs gedu
rende Februari voor f 23 millioen (v.m.
27 millioen) aandelen en voor f 51
millioen (v.m. f 44 millioen) obligaties
omzette.
DAT de nieuwe vismijn te Veere,
waar twee garnalenzeefmolens zijn op
gesteld, in gebruik is genomen.
DAT Philip Oorschot voor ons land
de Ned.Italiaanse handelsbesprekingen
te Rome leidt.
DAT op de overweg aan Spiegelnis-
serweg te R'dam een vrachtauto door
goederentrein is gegrepen en ver
nield, doch de chauffeur er tijdig uit
sprong.
DAT te Vlissingen de eerste werk
zaamheden voor een nieuwe electrische
centrale in Zeeland zijn begonnen.
DAT bij de wed. v. d. L. te St. Wille-
brord een grote partij gesmokkelde tex
tiel in beslag is genomen, juist toen het
voor verder vervoer werd ingeladen.
DAT L. P. v Malland. directeur van
de suikerfabrieken te Stampersgat en
Roosendaal, met 1 Juli ook de directie
de fabriek te Zevenbergen, als op
volger van M. J. Smit, zal overnemen.
DAT de te waterlating van het nieu-
e motorschip „Koningin Juliana" voor
de prov. Zeeuwse stoombootdiensten,
gisteren te Vlissingen vanwege het
slechte weer niet doorging.
DAT te Hilversum de 67-jarige dr A.
Reclaire is overleden, die ruim 20 jaar
directeur is geweest van Polak en
Schwarz's essencefabrieken aldaar.
DAT het jaarverslag van de Auto On
derlinge te Groningen melding maakt van
stijging der premie-ontvangst met
1 f 228.000 tot 1% millioen.
DAT M. Wesdorp te Zierikzee, hoofd
opzichter bij de visserypolitie op de
Zeeuwse stromen, met pensioen gaat.
DAT H. Nijman en Co te R'dam. meu
belfabrikant en meubelhandel. werd om
gezet in een N V. met 1/2 millioen kapi
taal en ir J. M. Haslinghuis en Ch. H. J.
M. Nijman als directeuren.
DAT de directeur der Nat. Luchtvaart-
school. J. Montauban van Swijndregt, per
1 Mei aftreedt als secretaris der Kon.
Ned. Ver. voor de Luchtvaart.
DAT door een groot tekort aan ge
schoolde arbeidskrachten de verhoging
der tabakstoewijzing voor de sigaren-
industrie weinig resultaten heeft.
DAT in de Volkshogeschool „De Zand-
hoeve" te Bergen (N.-H.) van 11 tot 13
Maart een conferentie wordt gehouden
voor ambtenaren en politic), georgani
seerd door de Haagse afd. van de Ned.
V olksbe weging.
DAT thans ook de 25-j. Robert Lom-
bert, „chief-president" van de vereniging
Particulier Initiatief tot het doen van
Charitatieve Werken, waarover indertijd
zoveel te doen is geweest, te R'dam is
gearresteerd.
DAT Zeeland thans 2704 personen
auto's (in 1939 2995) heeft, 1919 (1559)
motorrijwielen, 217 (120) autobussen en
minder dan 2700 (1407) vracht
auto's.
Superfort maakte eerste
nonstopvlucht om de ivereld
Een Amerikaanse Superfort-bommen
werper heeft gisteren de eerste non
stop-vlucht om de wereld in de geschie
denis volbracht. Het vliegtuig, dat een
bemanning van 14 koppen had en van
Fort Worth in Texas was vertrokken,
heeft de tocht in 9-. uur gemaakt. Op
vier punten langs de 37.000 kilometer
lange route werd in de lucht benzine ge
tankt, n.l. boven de Azoren. Saoedie-
Arabië, de Philippijnen en Hawaii. Er
werd een gemiddelde snelheid van 392
kilometer per uur bereikt. Het toestel is
één der nieuwste typen bommenwer
pers en wordt B. 50 genoemd. Het laden
van brandstof in de lucht geschiedde
met „vliegende tankers speciaal voor
dit doel herbouwde B 29-bommenwerpers.
Toen de machine weer op Fort Worth
landde, was er nog brandstof voor zeven
en een half vlieguren aan boord. De
vlucht vond in het geheim plaats.
Heel wat meer varkensvlees in
tweede helft van 1949
Overheid waakt reeds tegen te grote
uitbreiding.
De overheidis voornemens bij bena
dering de grootte van de varkensstapel
voortaan maandelijks te bepalen om op
grond daarvan adviezen aan de varkens
houders te verstrekken, teneinde de zo
gevreesde schommelingen in de afzet
enigermate te beteugelen.
Blijkens de September- en December
tellingen van het vorig jaar is het aantal
fokzeugen n.l. sterk stijgende er
wachting is gewettigd, dat in het tweede
halfjaar van 1949 1.5 millioen varkens
(inclusief huisslachtingen) voor de vlees
voorziening ter beschikking zullen komen.
(In het 4e kwartaal 1948 werden
340.000 varkens geslacht. Red.)
Deze lieden noemen Krav-
chenko natnurliik een
verrader
Op de zitting van gisteren protesteerde
mr Izard, de raadsman van Kravchenko.
tegen het op het laatste ogenblik ter tafel
brengen van documenten, „die recht
streeks van de Sowjet-regering afkomstig
zijn." Nordmann, verdediger der gedaag
de partij, bracht hiertegen in. dat de aan
klager officiële documenten van de Ame
rikaanse ambassade te Parijs had ge
bruikt. De verdediging van het Franse
blad toonde n.l. een medisch rapport, ge
tekend in April 1943 te Moskou, korte tijd
vóórdat Kravchenko naar Washington
vertrok, waarin Kravchenko geschikt
werd verklaard voor militaire dienst. In
een ander document van April 1944 zegt
generaal Roedenko. dat de Russische
schrijver, die toen de missie had verla
ten, een landverrader was. Cassou,
rator van het Parijse museum voor
derne kunst, getuigde voor Kravchenko.
Hij is een zwager van Wurmser, die
„Les Lettres frangaises" had getuigd. Hij
zeide, op zijn zwager en Morgan, direc
teur van het blad wijzend: „Deze lieden
noemen Kravchenko natuurlijk
rader, omdat hij zo van dienst kan zijn
voor hun vijandelijke propaganda."
Atri Brown, een Engelse beeld
houwer, heeft van Gandhl een stand
beeld vervaardigd, dat kort geleden
werd tentoongesteld in Londen.
Brown heeft Gandhl nimmer per
soonlijk ontmoet en schiep zjjn mees
terwerk met als enige gids wat
foto's en tekeningen
EXTRA BOEKENINZAMELING VOOR
MILITAIREN.
Ten bate van de militairen in Indone-
zal de Niwin deze maand een extra
inzameling houden van boeken en tijd
schriften. Lectuurzendingen tot 'n maxi
mumgewicht van twee kilogram kun-
portvrij worden opgezonden aan de
B.A.R.K. te Den Haag.
Saragat blijft vice-premier.
De Italiaanse vice-premier Saragat
heeft zyn ontslagaanvrage, in verband
met het vonnis tegen de fascist prins
Borghese, ingetrokken.
SJIBBOLETH
Van Koejemans hadden we tot •-oor
zeer kort weinig meer vernomen. Men
zal zich herinneren, dat hij in Januari
1948 was weggewerkt als hoofdredacteur
van ..De Waarheid". Het communistisch
partijbestuur verweet hem bij die gele
genheid „wankelmoedige stemmingen",
„gebrek aan politieke standvastigheid"
en „neiging tot kleinburgerlijk indivi
dualisme". Koejemans mocht dan trouw
beloven aan de partij, het kon op dat
ogenblik ook weinig meer baten: Hy
werd de woestijn ingezonden en men
achtte het onverantwoord, dat hij nog
leidende functies op politiek gebied zou
bekleden.
Dit gebeurde in Januari 1948. Hebben
wij het wel, dan heeft Koejemans sinds
dien vertoefd in politieke „retraite", als
we ons dit „reactionnaire" woord in dit
verband althans mogen veroorloven.
Enkele weken geleden echter heeft
Koejemans schuchter enkele stappen bui
ten de retraite gezet en beschroomd zijn
hoofd om de partijdeur gestoken, maar
och arme, dat is h,em slecht matig be
komen.
Wat is namelijk het geval?
Enkele weken geleden dan heeft Koeje
mans een artikel geschreven in „De
Waarheid". Het werd daar een „discus
sie-bijdrage" genoemd, maar in feite was
het een zelf-aanklacht.
Koejemans bekende daarin, dat hij
zich destijds heeft laten verleiden tot ge
sprekken met mensen uit de linkervleu
gel der P.v.d.A. Maar het is hem inmid
dels gebleken, dat die linkervleugel, die
oppositie binnen de P.v.d.A. alleen maar
schijn-oppositie is, met het uitsluitend
doel de arbeiders voor de P.v.d.A. te be
houden. Deze oppositie aldus heeft hij
ontdekt, bedriegt de arbeiders.
Met die gesprekken met de oppositie,
bekent Koejemans thans, ging ik ech
ter voort, ook toen het ware karakter de-
schijn-oppositie zich reeds duidelijk
openbaarde. Daardoor gaf ik mij over
illusies, wat weer moest leiden tot
compromis-politiek, tot het introdu-
n van sociaal-democratische en bur
gerlijke denkbeelden in de communisti
sche partijpolitiek. Het was volkomen op
zijn plaats, aldus geeft hij toe. dat de
partij daartegen met kracht is opgeko-
En Koejemans laat daarop dan weer
het bekende verhaal volgen, dat juist de
zelfcritiek de kracht der communisten is.
Men zou menen, dat Koejemans met
deze bekentenis behoorlijk diep door de
knieën is gegaan. Zelf heeft hij dat on
getwijfeld ook gedacht. Maar dan is hij
wel optimistisch geweest. Een ander com
munist is namelijk ook in de pen geklom
men. en deze merkt op dat Koejemans
blijkbaar niet anders weet te doen dan
oude koeien uit de sloot te halen. Wat
Koejemans thans schrijft, heeft het par
tijbestuur al in Januari 1948 geschreven.
Reeds toen nam het partijbestuur stel
ling tegen de oppositie binnen de P. v. d.
A. Het heeft sedertdien steeds meer ge
lijk gekregen, en dit, aldus laat deze
schrijver er uitdrukkelijk op volgen,
vermindert de waarde van de late erken
ning. waartoe Koejemans nu komt.
Met andere woorden: Het is wel erg
gemakkelijk en niet bijzonder waardevol
om thans met deze zelfbeschuldiging op
de proppen te komen. Koejemans. zo stelt
deze schryver, heeft zich verkeken op
het ware karakter der sociaal-democra
tie, die alleen maar oorlogspartij is en
hulpdiensten verricht voor het kapi
talisme.
Trouwens, zo laat deze schrijver er op
volgen, de maatstaf voor de beoordeling
fan elke politieke groepering is en blijft
.de houding tot de Sowjet-Unie. de
leidster van de strijd voor de vooruit
gang in de gehele wereld". En het is hele
maal niet best. dat Koejemans in zijn
zelfbeschuldiging dit element heeft ver
waarloosd. De oud-hoofdredacteur mog«
de weg der zelfcritiek betreden heb
ben. uit de practijk van zijn werk, aldus
luidt de slotsom, zal thans moeten blij
ken of het hem ernst is.
er de tamelijk ontgoochelende
ervaringen van Koejemans. De retraite
heeft hem nog niet de nodige communis
tisch wijsheid bijgebracht.
Maar voor ons als buitenstaanders is
het leerzaam, hoe voor de communist de
houding ten opzichte van Sowjet-Rus-
land het criterium is en blijft voor zyn
politieke zuiverheid. Daar ligt het „Sjib-
boleth" Toen dan ook het communistisch
partijbestuur in Nederland in Juli 1948
de nederlaag bij de verkiezingen ook
al door de politieke knieën ging en tot
zelfcritiek kwam, liep deze uit op de be
lofte van „nauwere aansluiting bij So-
wjet-Rusland".
Op dit laatste komt het voor de com
munist aan. De arme Koejemans heeft
dat blijkbaar nog altijd onvoldoende be
grepen. En al evenmin hebben het begre
pen wie. zonder zelf communist te zyn,
nochthans met de communisten coquct-
Dr Samuels eist f 100.000
schadevergoedi n g
Dr J. Samuels uit Amsterdam eist
f 100.000 schadevergoeding naar aanlei
ding van het dezer dagen verschenen rap
port der Regeringscommissie, waarin ge
concludeerd wordt, dat dr Samuels met
zijn beweerde genezing van kanker door
korte-golf-bestraling nog geen succes
heeft gehad.
Dr Samuels heeft zijn advocaat op
dracht gegeven de voorzitter der com-
"e. dr J. J. Brutel de la Rivière,
strafrechtelijk te doen vervolgen en van
hem bovengenoemd bedrag aan schade
vergoeding te eisen wegens de in het rap
port voorkomende zinsneden „dat geen
enkele patiënt, bij wie de diagnose kan
ker met voldoende zekerheid is gesteld,
genezen is."
Dr Samuels voert aan, dat deze ge
volgtrekking tot stand is gekomen, door
dat de door hem genezen verklaarde pa
tiënten geweigerd hebben zich door dr
Brutel de la Rivière te laten onderzoe
ken.
Koude nacht
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Zwakke of matige wind. overwegend
tussen Noord-Oost en Noord-West. Droog
met over het algemeen weinig be
wolking. Vannacht op de meeste plaatsen
lichte en hier en daar matige vorst.
Morgenmiddag overal temperatuur boven
het vriespunt.
ZON EN MAAN
Vrijdag 4 Maart: zon op 7.21. onder
18.24 uur; maan op 8.45, onder 23.40 uur.
8 Maart E K.