De slag in de Javazee zeven jaar geleden
was bittere noodzaak
Bedrijfsfilm „Geef ons heden...3
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
DINSDAG 1 MAART 1949
KAREL DOORMANS STRIJD IS NIET
TEVERGEEFS GEWEEST
Herdenking döttr
„Onze Vloot"
Gisteravond is in de Stadsgehoorzaal
door de Kon. Ned. Vereniging „Onze
Vloot" de slag in de Javazee herdacht.
Dr T. H. Milo, hoogleraar in de zee
geschiedenis, heeft hierbij een rede uit
gesproken, waaraan wij het volgende
ontlenen:
Men hoort tegenwoordig vaak de me
ning verkondigen, dat de slag in de Java
zee volkomen doelloos is geweest en geen
enkel nut heeft gehad. De strijd tegen de
grote Japanse overmacht zou een zekere
zelfmoord hebben betekend. Men ziet
daarbij eöhter over het hoofd, dat men
deze slag moet zien als een integrerend
deel van de gehele strijd in de Pacific.
Onze marine heeft die strijd moeten
voeren onder de zwaarste omstandig
heden, zwaarder nog dan men voor de
oorlog ook maar kon vermoeden. In
plaats van tijdige, krachtige hulp van
onze bondgenoten mpesten wij hen steu
nen met onze betrekkelijk zwakke strijd
krachten en met onze koopvaardijvloot.
Bij besprekingen tussen Engelse, Neder
landse en Amerikaanse stafofficieren te
Singapore in 1941.werd een plan ontwor
pen om eventuele Japanse aggressie ge
meenschappelijk te keren. Het behoud
van Singapore en de Malayabarrier (Su
matra, Java en de Soenda-eilanden)
stond hierbij op de voorgrond. De Ame
rikaanse regering verwierp het plan ech
ter en de Amerikaanse vloot zou niet
onder Engels bevel komen. Nederland
deed zijn woord gestand en deed zelfs
meer. In plaats van twee onderzeeboten
zond het er elf.
Na de ramp van Pearl Harbour, de
vernietiging van de Engelse slagschepen
en de uitschakeling van het grootste deel
van de Amerikaanse luchtvloot op de
Philippijnen bleek het, dat de Engelsen
alleen convooieerden en de Amerikanen
op order van Washington niet benoorden
de Soenda-eilanden mochten optreden.
Het grootste deel van de vloot uit de
Philippijnen trok terug op N.-Australië
Hoe admiraal Helfrich ook aandrong op
offensief optreden, zo noordelijk moge
lijk om de vijandelijke opmars te ver
tragen. niets mocht baten. Nederlandse
acties van onderzeeboten en vliegtuigen
hadden succes, maar ze waren niet groot
genoeg om de vijand te stuiten.
Pas na de vorming van de Combined
Chiefs of Staff te Washington en de be
noeming van generaal Wavell verander
den de inzichten. Nu zou men aanvallen.
Krachtige versterkingen, vooral
vliegtuigen, werden toegezegd, maar
brak aan scheepsruimte en de onwil
de Australische dokwerkers beletten
tijdige versterking.^Wel 'kwamen in deze
maanden bijna 700 vliegtuigen in Austra
lië aan, doch slechts een klein percentage
bereikte Java. Toen de val van Singa
pore een feit was geworden, zag Wavell
de toekomst donker in; hij koesterde
weinig hoop om Java te behouden.
Op 21 Februari ontving hy echter
order uit Washington, Java tot het
uiterste te doen verdedigen met de
aanwezige troepen, terwijl hem vrij
heid werd gelaten oorlogsschepen en
vliegtuigen, voor Java bestemd, on
derweg zijnde, alsnog naar Java te
dirigeren. Het bevel zou hij over
dragen aan de Nederlandse autori
teiten. Door deze order is de slag in
de Javazee tot een bittere noodzaak
geworden en moest de strijd tot het
uiterste worden gerekt.
Een Engelse vloot was bezig zich bij
Colombo te verzamelen, Australische
Amerikaanse troepen waren op weg naar
Australië, grote aantallen vliegtuigen
volgden. Iedere dag uitstel was
grote winst. Al heeft Doorman's strijd
ogenschijnlijk geen resultaat opgeleverd,
£ij nadere beschouwing blijkt, dat hij
wel degelijk nuttig is geweest. Zware
Japanse zeestrijd'krachten, die ten Zuiden
van Java kruisten om vluchtende geal
lieerde schepen op te vangen, kregen
gelegenheid verder zuidelijk te
gaan zoeken.
Daar voeren in die kritieke dagen
grote convooien, die de enige twee
geoefende Australische divisies van
uit Afrika naar hun land terug
brachten, dezelfde divisies, die later
een grote rol speelden bjj de her
overing van Nieuw-Guinea en Ned.-
Indië. Meer dan 4000 man Ameri
kaans grondpersoneel en vele vlieg
tuigen waren op weg naar India, waar
ze de kern zouden vormen voor de
tiende Amerikaanse luchtvloot. De
schepen waren in groot gevaar. De
slag in de Javazee heeft hen gered
en heeft dus zeker nut gehad.
Ook was het geen zelfmoord. De Ja
panse overmacht ter plaatse was niet zo
groot en er waren wel degelijk kansen
ucces. De Japanse escortevloot is
verrast. Indien de ongelukkige tref-
n plaats van op de Engelse kruiser
Exeter op een der Japanse kruisers was
geplaatst op het ogenblik, dat het Japan-
mvooi in zicht kwam en de Japanse
schepen hun torpedobuizen hadden leeg
geschoten, dan was een doorbraak niet
mogelijk geweest.
Tenslotte zou men nog kunnen vol
houden, dat het beter ware geweest, de
schepen eerder te doen terugtrekken om
a uit Australië de strijd voort te zet-
i. De terugtocht had dan echter al op
Februari moeten geschieden, Java zou
vermoedelijk omstreeks 26 Februari heb
ben moeten capituleren. De Japanse vloot
veel eerder voor Colombo versche
en veel vroeger en sterker in d<
Koraalzee. Een overwinning aldaar had
Nieuw-Guinea doen veroveren en wel
licht zelfs de weg tussen Amerika
Australië, hetgeen de oorlogsduur a
zienlijk zou hebben verlengd. Het
mede te danken geweest aan Doorman
de zijnen, dat dit niet is gebeurd.
De bijeenkomst, die uitstekend
Blauwe tram uitgeschakeld
Dienst onderhouden met bussen
Door de hevige storm raakte vanmor
gen de bovenleiding van de blauwe
tram nabij de Zilverfabriek te Voor
schoten defect. Dit had tot gevolg, dat
de dienst Voorschoten-Leidschendam ge
ruime tijd met bussen moest worden on
derhouden.
AFDELING LEIDEN V.V.D.
Tot voorzitter van de afdeling Leiden
van de Volkspartij voor Vrijheid en De
mocratie werd gekozen prof. mr G. de
SPREEKUUR WETH. MENKEN.
De wethouder van Soc. Zaken de heer
S. Menken is verhinderd morgen spreek
uur te houden.
„HET LEYTSE ANCKER"
In „De Doelen" hield de schaakclub
„Het Leytse Ancker" haar jaarvergade
ring. In zijn openingswoord memoreerde
de voorzitter, de heer M. M. Segaar, dat
de vereniging een goed jaar achter de
rug heeft. Dat bleek ook uit het jaarver
slag van de secretaris, de heer J. W. v
d. Horst. De onderlinge wedstrijden ver
liepen naar wens, terwijl men in de 4e
klasse A van de L.S.B. waarschijnlijk de
tweede plaats zal veroveren. De penning
meester, de heer P. J- Galjaard, heeft de
penningen zuinig beheerd en kon dan
ook de balans met een voordelig saldo
van f 110.08 afsluiten. Na afloop van de
zeer vlot afgewerkte agenda speelde de
heer G. Bosscha simultaan Hij won elf
partijen en speelde er één remise
bezocht, werd geopend door de heer J.
Heringa Sr., voorzitter. Ds J. H. Sillevis
Smitt. hoofdvlootpredikant, hield een
korte inleiding en zei, dat geen offer
ooit tevergeefs is gebracht. En welke
reactie had de slag in de Javazee niet
in de kringen der Marine-mensen. Zij
veerden op, toen de eerste berichten bin
nenkwamen. De strijd in de Pacific heeft
geleerd, dat God nooit toelaat, dat vrije
volkeren door dictators worden geknecht.
Na de pauze werden enige filmpjes van
de marinevoorlichtingsdienst vertoond.
Prijzen Wint er flora 1949
De prijzen voor de beste inzendingen
op de Winterflora 1949 te Haarlem zijn
als volgt toegekend:
Beste collecties, eerste en ereprijs: G.
Lubbe en Zn, Oegstgeest. Beste inzen
ding hyacinten, ereprijs: H. de Graaff en
Zn, Lisse; kleine gouden medaille: G. B.
de Vroomen en Zn. Sassenheim. Beste
gemengde inzending: eerste, ere- en
tweede prijs: Nijssen en Zn, Santpoort;
kleine gouden medaille: A. G. van der
Schoot, Hillegom. Beste collectie Ama
ryllis: le en ereprijs: W. Warmenhoven,
Hillegom. Collectie enkele en dubbele
vroege tulpen: 1. Ver. Culturen. Noord-
wijk; 2. C. Soeteman, Noordwijk (die
ook nog enkele andere prijzen won). Col
lectie narcissen: 1. Ver. Culturen, Noord-
wijk. Collecties nieuwe tulpen: 1. G. B.
de Vroomen en Zn, Sassenheim. Nieuwe
hyacinthen: 1. H. de Graaff en Zn, Lisse.
Collectie nieuwe narcissen: 1. G. B. de
Vroomen en Zn, Schelm; 2. Warnaar er
Co. S'heim. Collectie nieuwe crocussen:
1. W. J. Eldering en Zn. S'heim. Mooiste
nieuwe tulp: G. B. de Vroomen en Zn,
S'heim (dipl. gouden medaille leliebl.
Marietta). Mooiste nieuwe narcis: dipl.
gouden medaille aan ine. Galway (War
naar en Co. Sassenheim); inc. Yellow
Sun (G. Lubbe en Zn. Oegstgeest), ine.
Mary Roozen (H. P. Zwetsloot en Zn,
Sassenheim) en Walt Disney (G. B. de
Vroomen en Zn, Sassenheim).
Mooiste nieuwe crocus dipl. gouden
medaille: Little Dorrit (N.V. W. J. Elde
ring en Zn, S'heim). Beste collectie af
gesneden fresia's: 1. M. C. van Staaveren,
Aalsmeer. Vrije inzendingen, ereprijzen:
P. Bakker en Zoon, Enkhu^zen; Ruigrok.
Hillegom, J. C. Maarse en Zoon. Aals
meer, M. van Waveren en Zoon, Hille
gom; grote gouden medaille: G. van der
Mey's Zonen, Lisse; gouden medaille: C.
Soeteman te Noordwijk; Ant. v. d. Vlugt
en Zn, S'heim; D. W. Lefeber ei
Lisse; Gebr. Van Zanten, Hillegoi
Uittenboogaard, Oegstgeest; H. P. Zwet
sloot en Zn, S'heim; Belle en Teeuwen,
Lisse.
KI. gouden medaille: J. Uittenboogaard,
Oegstgeest; M. Beelen, ^isse; Nic. de
Bruyn, Voorschoten, voor vaas met Calla
White Giant; Jac. Tol, St. Pancras; C.
Soeteman, Noordwijk; P. Hopman en
Zoon te Hillegom; P. van Deursen. Sas
senheim. Extra prijzen: gouden medaille
G. Lubbe en Zoon, Oegstgeest; C. G. van
Tubergen. Haarlem; G. van der Mey's
Zonen, Lisse; zilveren beker aan J. G.
Huyg. Breezand; id. afd. Anna Paulow-
na; ld. gouden medaille: Ruigrok, Hille
gom; idem A. C. v. d. School, Hillegom.
Ambachtsschool te Katwijk aan Zee
reeds volgende maand in functie
Biedt plaats aan a.s. timmerlieden en metaalbewerkers
Naar wij vernemen, zal de ambachts
school te Katwijk aan Zee de volgende
maand gaan functionneren. Het nieuwe
gebouw, waarin deze voor Katwyk zo
belangrijke onderwijsinstelling zal wor
den ondergebracht, komt eerst in Juni
gereed. Wie de directeur van de nieuwe
ambachtsschool, die uitgaat van de ver
eniging tot stichting en instandhouding
van een ambachtstekenschool (dit wordt
binnenkort gewijzigd in ambachtsschool),
zal zijn, is nog niet bekend. Wel heeft
men een drietal geformeerd, maar hier
aan is van officiële zijde nog geen goed
keuring verleend: Het drietal werd ge
vormd uit vijftig sollicitanten.
De ambachtstekenschool werd ongeveer
50 jaar geleden in het leven geroepen.
Zij is een avondschool, die in een be
hoefte bleek te voorzien. De directeur
van de te openen ambachtsschool zal ook
directeur zijn van de tekenschool. Als
zodanig fungeert thans de heer J. Vol-
beda, die echter de wens te kennen heeft
;geven deze functie neer te leggen.
De dagschool heeft vooral het oog ge
richt op de bouwvakken en de metaal
bewerking. Had de avondschool te kam
pen met gebrek aan huisvesting, de dag
cursus zal voor de practische vakken
een apart gebouw ter beschikking krij
gen, en wel in de Noordstraat (achter het
Ned. Herv. weeshuis). De lengte van de
school zal 40 meter bedragen en de
breedte 12. Er komen twee lokalen op de
begane grond en een lokaal op de eerste
verdieping. Verder worden in het ge
bouw allerlei voorzieningen getroffen, die
aan het werk zeer ten goede zullen
komen. Bovendien wordt de school aan
de Voorstraat verbeterd. In het komende
najaar zal daar weer de avondschool wor
den gevestigd.
Aangezien het nieuwe gebouw niet
tijdig klaar is, zal de dagschool haar
werkzaamheden in de Voorstraatschool
beginnen. Aanvankelijk wordt alleen in
de teken- en theorievakken onderwe
zen. Pas na de opening wil men de prak
tijk inschakelen. De achterstand, die
hierdoor ontstaat, hoopt men ten spoe
digste op te heffen.
De nieuwe school biedt dus plaats voor
timmerlieden en metaalbewerkers. De
animo van de zijde der ouders ls zeer
goed te noemen.
in de meerderheid is. Dit verschijnsel
zou ten nauwste samenhangen met de
richting, waarin de Katwykse nijver
heid zich beweegt. Wanneer men wil
komen tot een geperfectionneerde ma
chine-verzorging voor de schepen
uitermate belangrijk! dan zal het
kennen en kunnen van de geschoolde
metaalbewerkers van groot gewicht
blijken te zijn.
STORMSCHADE IN LEIDEN.
Dat de storm ook an Leiden duchtig
heeft huisgehouden moge blijken uit het
feit, dat de brandweer 43 maal heeft
moeten uitrukken om assistentie te ver
lenen bij omvergewaaide schoorstenen,
afgewaaide dakpannen en verbrijzelde
Ter Aar
Benoeming.
De heer A. J. Treur werd benoemd tot
hulpbesteller bij de P.T.T.
Jaarvergadering.
Vanavond om 7.15 uur vangt ln het
gymlokaal Aardam de gecombineerde
Jaarvergadering aan van de Ned. Herv.
M.V. „Arbeid Adelt" en de J.V. „Jo
nathan".
Ofschoon de aantallen a.s. timmer
lieden en metaalbewerkers, die de
school zullen bevolken, aanvankelijk
wel gelijke tred sullen hóuden-
wacht het bestuur toch, dat in de toe
komst de categorie metaalbewerkers
TAFELTENNIS.
TREFFERS (ROELOFARENDSVEEN).
Het 1ste team van Treffers heeft zich
keurig hersteld van de vorige week ge
leden nederlaag door een grote 9—1 over
winning op D.V.S. II uit Den Haag te
behalen. De Treffers-spelers (thans vol
ledig), wisten al hun partijen enkelspel
te winnen. Alleen het dubbelspel, ge
speeld door W. en N. Heemskerk, werd
verloren.
DUBBEL FEEST IN HET KRELAGEHUIS
Elf gedenkramen iverden onthuld
Onder meer voor de afdelingen: Warmond, Voorschoten, Katwijk,
Rijnsburg, Roelof arendsveen en Noord wijkerhout
In het Krrtagehuis te Haarlem draait de Winterflora op volle toeren. Maar glste-
varen er nog m*er feestelijkheden. Toen werd namelijk een elftal gedenkramen
onthuld ter gelegenheid van bet feit, dat eenzelfde aantal afdelingen sedert 1939
het vyftig-jarig bestaan herdacht. Door de oorlog was het onmogelijk geweest,
amen te laten vervaardigen, maar nu was het. dan zo ver. En daarom waren
tie afgevaardigden van de afdelingen Warmond, Akersloot, Voorschoten-Veur,
VVestland, Katwijk, Rijnsburg, Koelofarendsveen, Castricum, Heemskerk, Noord-
wijkerhout en Alkmaar „au grand complet" aan de start verschenen. En mèt hen
verschillende burgemeesters uit die plaatsen.
Voorzitter Van Nispen heette allen van
harte welkom. Hij -hoopte, dat deze bij
eenkomst de band nog zou verstevigen.
De jubilerende afdelingen werden als
volgt gekenschetst: Warmond, de be
strijders van het snijverbod; Voorschoten-
Veur: de bakermat der mendeltulpen;
Westland: kleine, maar vooruitstrevende
afdeling: Rijnsburg: twee pijlen op haar
boog (kweken en broeien); Katwijk:
uitgegroeid tot een belangrijk centrum;
Roelofarendsveen: centrum van narcissen-
teelt; Heemskerk en Noordwijkerhout:
bekend om hun tentoonstellingen (voor
al de tentoonstelling in „De Zwaan", ge
organiseerd door laatstgenoemde afde
ling); Alkmaar: daar begint nu wat meer
leven in de brouwerij te komen; Castri
cum: afdeling bekend om haar strijd
tegen de ontwatering van haar cultuur
gronden. Hierna werd door de oudste
voorzitter der oudste jubilerende afde
ling dë heer C. S> Zwetsloot uit War
mond de plechtigheid voltrokken.
Verschillende personen voerden hier
na nog het woord. De burgemeester van
Rijnsburg, mr L. P. N. Höweler, wees er
op. dat Rijnsburg een grote afnemer van
bollen is: ettelijke millioenen bollen per
jaar. Veertig vijftig jaar geleden be
gonnen de Rijnsburgers met broeien en
ze hebben zich daarmee een eervolle
plaats in de bollenstreek weten te ver
overen. De heer De Vroomen, Warmond,
wees er op, dat de Warmonders het snij
den van bolgewassen, ondanks verboden
van hoger hand, toch hebben doorgezet,
omdat het vooral in de oorlogsjaren
lonend was en omdat ze het altijd gedaan
hebben. Hij prees de prettige samenwer
king en hoopte, dat die nog jaren zou
worden voortgezet. De heer Eggink
dankte de voorzitter voor de waarderen
de woorden aan de afdeling Voorschoten.
Voorschoten is een kleine afdeling en zal
dat altijd blijven, omdat er niet veel
goede cultuurgrond is. Maar niettegen
staande dat, zal de afdeling toch blijven
meespreken in het vak. Hierna nam de
burgemeester van Noordwijkerhout, de
heer Van Iersel het woord. Onze afde
ling, aldus spr., bestaat grotendeels uit
kleine kwekers. Er zijn maatregelen ge
troffen om hen uit de moeilijkheden te
helpen. Vroeger was dat anders in Noord
wijkerhout. Toen was het vaak zó in de
raad, zoals het nu in de Alg. Vereniging
het geval is! Maar nu is er een open oog
de belangen van anderen. In het
gemeentehuis prijkt op het wapen de
spreuk: „Eendracht maakt kleine zaken
groot." Spr. hoopte, dat door eendracht
de afdeling zal mogen bloeien, opdat die
eihdelijk de plaats moge bereiken,
haar van rechtswege toekomt.
Verschillende afgevaardigden bedank
ten hierna nog voor de hartelijke v
den, aan hun afdeling gericht. Voorzitter
Van Nispen sloot met een kort woord de
bijeenkomst, opmerkend, dat hij vooral
met belangstelling had geluisterd na
de burgemeester van Noordwijkerhout
Ds J. C. Koningsberger sprak voor Pro Rege
Bijeenkomst in de grote kerk te Rijnsburg
Gisteravond sprak ds J. C. Koningsber-1 leger gegaan. Is het wonder, dat zij. die
jer van Amsterdam, de bekende Herv. drie jaar voor het vaderland in Indo
predikant van onze mannen en jongens nesië hebben moeten vertoeven, moreel
ln Indonesië, voor de afdeling Rijnsburg aan 't dalen zijn? Ze zijn ontnuchterd
BURG. STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Johnny, z. v. J. G. P
du Pau en E. M. W. van Iterson; Johanna
L., d. v. A. de Vrind en E. Damen; Emma
A. E., d. v. J. H. A. Kettenis en E. R. H.
Alberts; Johannes C. J., z. v. H. T.
Zon en E. Boef; Astrid E., d. van F. J.
Doornink en L. C. E. Jorissen; Carla, d.
W. P. M. Segaar en M. C. J. Haasbeek;
Josephus F. M.. z. v. G. C. J. v. d. Wiel
en E F. M. Bresser; Maria H. J.. d. v. H.
C. Neijenhuis en W. E. M. Mom; Willem
J., z. v. W. J. Verwer en J. M. Stoeken;
Rudi, z. v. A. H. B. Kamerling en W. A.
Oudshoorn; Johan A., z. v. H. Verbeek
en N, C. Splinter; Elizabeth, d. v. J. M.
A. Waterreus en G. E. Knoppert; Alfons
H., z, v. C, A. Schrama en M. A. Detsch;
Gepke, d. v. L. de Vos en G. Zandstra;
Heiltje, d. v. T. v. d. Heuvel en M. J.
Witsenburg; Alida H. P., d. v. L. de Mooij
en G. Zwaan; Willem, z. v. W. v. Zoome-
ren en L. Goudriaan; Maria P., d. var
J. van Rooijen en M. P. Warnaar; Nico-
laas G., z. v. G. N. Stikkelorum en S. M.
van der Tuin.
OVERLEDEN: T. H. Loos. wdr. 80 jr;
H. J. Wijtenburg, m., 69 jr; J. C. S. Vree
burg, m., 41 jr.
GEHUWD: J. J. Bolle, j. m. en P. M.
J. Oudshoorn, j. d.
„Pro Rege" ln de grote kerk. Ds H.
Post", Geref. predikant, opende de bij
eenkomst.
Ds Koningsberger begon zijn betoog,
dat met grote aandacht werd gevolgd,
met te zeggen, dat het sneuvelen van
soldaat in de tropen, op de vrienden
de gesneuvelde een zeer diepe in
druk maakt. De meeste gesneuvelden
worden bijzonder plechtig teraardebe-
steld. Spr wilde dit even naar voren
brengen, omdat brieven en foto's over
begrafenis dikwijls lang op zich
laten wachten.
Spr belichtte het verschil tussen vrij
willigers en dienstplichtigen, enége moei
lijkheden etn de grote vraag naar veld
predikers en geestelijke verzorging. Hij
behandelde een zestal punten. In de eerste
plaats herinnerde hij er aan, dat het
buitenland over het algemeen zich tegen
Nederland heeft verklaard. Het tweede
aspect is, dat de Indonesische bevolking
uitstekend op de hoogte is van datgene,
wat in het buitenland over de Indone
sische kwestie wordt besproken. Daar
deze bevolking niet standvastig is,
den onze jongens niet meer met intense
vruegde begroet. Thans is het
het volk niet zijn medewerking wil ver
lenen. Zuiver uit angst laten zij de sol
daten op landmijnen lópen. De weer
stand vari het volk van Indonesië is, alge
meen gezien, niet zo groot. Dit heeft
zijn oorzaken, ook materiële. In dit
band wees ds Koningsberger op het feit
dat door de stopzetting van de
uit Australië het voedsel te veel is ach
teruitgegaan.
Er zijn in Nederland mensen, die tegen
de politionele actie waren. Er zijn ln die
tijd woorden gesproken en stukken ge
schreven, die gelijk stonden met eer
dolkstoot ln de rug van de Nederlandse
militairen, Ds Koningsberger sprak uit
ervaring.
Vervolgens roerde spr het probleem
van de demobilisatie aan. Weten de jon
gens, wanneer zij terugkeren? Het
woord was ontkennend. De regering ka-n
in de gegeven omstandigheden eenvoudig
geen troep terugzenden. Minstens
ten de jongöns nog vier maanden wach
ten, voordat zij naar huis kunnen gaan
(en dan alleen de jongens, die hiervoor,
krachtens de lengte van hun diensttijd
in de tropen, in aanmerking komen).
De regering heeft onlangs bekend ge-
door de werkelijkheid, dat de arbeids
markt in Nederland overvoerd is.
Waarom al deze problemen? Hierom:
het gaat er om, dat al onze Chr. Gemeen
ten steun verlenen, waar zij dit kunnen
Alles moet in het werk worden ge
steld om de vele moreel gevallen solda
ten op te vangen. Gelukkig hebben ook
veldpredikers in de morele ver
arming ingegrepen. Spr. wekte op.
de plaatselijke zowel als landelijke
steunen. Hij deelde nog mee, dat
7 pCt van het leger in hospitalen zijn
opgenomen (wegens malaria enz.). Het
is begrijpelijk, dat zij speciale verzorging
niet kunnen ontberen.
Rijnsburf,
Jubileum N. Klinkenberg
Vandaag is het dertig jaar geleden,
dat N. Klinkenberg (Sandtlaan II) de
paarden van N. Zandbergen Wzn voor
het eerst inspande. En vandaag-de-dag
doet hij dat nog Het 25-jarig jubileum
moest door de oorlogsomstandigheden
onopgemerkt voorbijgaan, maar nu zal
aarschijnlijk flink in de bloemetjes
worden gezet. Te meer, daar hij in deze
lange reeks van jaren nog nooit een on
geluk (je) gehad heeft. Heer Klinken
berg, ook onze gelukwensen en nog vele
Onderwijsbenoeming.
Mej. A. van Zevenhoven, onderwijze-
>s aan de Kon. Emmaschool (hoofd de
heer C. Versteeg), is benoemd tot onder
wijzeres te Schagen (Noord-Holland).
Loop der bevolking
Op 1 Jan. 1948 telde de bevolking 2977
mannen en 2869 vrouwen, totaal 5887.
Geboren totaal 149. opgenomen totaal 97,
afgevoerd totaal 131, overleden totaal 26
Op 1 Januari 1949 telde de bevolking 3013
mannen en 2896 vrouwen, totaal 5887,
dus een vermeerdering van totaal 89 per-
Lisse
Een olifant naar Lisse.
De tentoonstelling „Hollands Glorie"
voor handel, industrie en ambacht,
houden van 1826 Maart, belooft heel
wat te worden. Bij de grote reclame
actie zal onder meereen olifant als
wandelend reclamebord fungeren.
Noordwijkerhout
„De macht van het kleine"
Ter gelegenheid van het 40-jarig be-
Staan van de afdeling der steunactle „De
macht van het kleine" voor „Meer
Bosch" wordt as. Donderdag om half 8
in hotel v. d. Geest een feestavond geor
ganiseerd. Diaken Smit zal een inleiding
houden over het werk in deze inrichting
voor toevallijders.Er zullen ook enkele
films yorden vertoond, o.a. van het re
geringsjubileum en van de inhuldiging
van Koningin Juliana, 's Middags om 4
uur zal een aparte uitvoering gegeven
worden voor de kinderen, waarin
enkele tekenfilms zullen worden
In het Krelagchul
den gisteren elf ge
Op de foto ziet i
Zwetsloot uit War
i Haarlem i
cramen onthuld.
hoe de heer
id, als oudvoor
zitter van de oudste afdelir
lerende afdelingen van „Bloembollen
cultuur', namelijk die
vijf 1
luid.
Rechts de heer H. J. Voors, secre
taris-penningmeester van de Alge
mene Vereniging. De ramen zijn die
van Beverwijk, Westland, Rijnsburg
(opgericht 2 Jan. 1893), Katwijk
(6 Jan. 1893) en Roelofarendsi
^(21 Dec. 1893).
Oegstgeest
Jubileum.
Op Donderdag 10 Maart hoopt de heer
J. P. C. van Schie te herdenken, dat hij
25 jaar geleden in dienst trad van „En
degeest".
Voorschoten
Kiezerslijst,
n W. maken bekend, dat de Kie
zerslijst voor het jaar 19491950 tot en
met 16 Maart a.s. ter inzage ligt.
GEBOREN: Johannes L. W. M., z. van
G. Gusserahoven en W. C. Hollink,
Voorstraat -6; Alexander A. J., z. v. P. J.
Karremens en van C. M. Slingerland,
Oranjekade 25.
GEHUWD: Johannes C. Oudshoorn, 25
en Magdalena van Veen, 23 j., Leidse-
weg 167.
Mr SCHMAL: GEDULD DEI
C.H.U. NIET EINDELOOS
„Ik vraag mij af, of de Chr. Hist.
Unie de politiek der Regering kan
blijven volgen. De nodige zekerheid
ontbreekt. De heer Tilanus zag zijn
belangrijke vragen niet, of onvol-
doende, beantwoord. Ook de lank
moedigheid der Chr. Historischen
heeft haar grenzen. Het ogenblik zou
wel eens nabij kunnen zijn, waarop
de C H.U., wat betreft het verder
verlenen van haar stem, het „tot
hiertoe en niet verder" aan de Re
gering moet toeroepen." Aldus het
Tweede-Kamerlid mr dr J. J
Schnial volgens het A.N.P. in
rede, die hij dezer dagen in Bolsward
hield.
BUTLIN-KAMP IN ZANDVOORT
WORDT GEBOUWD.
Min. In 't Veld heeft medewerkit
toegezegd voor de bouw van een Butlii
vacantiekamp te Zandvoort. Men ve
wacht, dat nu zeer binnenkort
architecten ir A. v. d. Steur te R'dai
Clim Meyer te Zandvoort en H.
Bussum opdracht zal worden g<
geven voor het ontwerpen van dit kam
Het ligt in de bedoeling het kamp, d
oppervlakte krijgt van pl.m. 15 ha,
stichten in paviljoenvorm.
K.L.M.-dienstregeling op Batavi
een week uitgesteld
Gisteren zou de nieuwe dienstregelii
van de KLM lijn AmsterdamBatav
ingaan. In verband met de benzineposii
js dit tijdstip echter verschoven t
7 Maart.
DE „DELFT" TE BATAVIA AAN-
GEKOMEN
De Constellation „Delft" is gisteren
Batavia aangekomen met drie ton pi
en 3 passagiers.
NEDERLANDERS NAAR DE
LEIPZIGER MESSE.
De Ned. K. v. K. voor Duitsland hei
het bezoek van Ned. zakenlieden
van 6—13 Maart te houden voorjaa:
beurs in Leipzig georganiseerd. Een
tal Nederlanders zal de reis per vliegti
maken. De overige bezoekers gaan p
auto naar Leipzig. Zoals men weet vi
het personenverkeer niet onder de o
langs afgekondigde transito-blokkade.
KOL. S. v. d. KLOET TE WASSENA^
OVERLEDEN
De kolonel van de Generale Staf
d. Kloet, chef-staf van de bevelhebl
in het eerste militaire gewest, is Zat
dag te Wassenaar na een korte ziekte
53-j. leeftijd overleden. Van 1945 tot 1
gin 1948 maakte hij deel uit van de s
tie Krijgsgeschiedenis aan het hoofd!
reau van de Generale Staf.
Gelijkschakeling van luchtvaarttarievi
Zeventien luchtvaartmaatschappijen,
o. de Sabena, de American Airlines
de vier Britse maatschappijen, beslo
tot gelijkschakeling van de tarif
Tot 14 jaar met aftrek veroordee
het A'damse B.G. gisteren de 43-j.
J. van Werven uit Wijhe, schuldig
een groot aantal arrestaties als lid va
Arbeitskontrolledienst te Hilversum, K
tenhoef en Wijhe. De eis was 15 jaar.
Wethouder D. v. d. Kwaak sprak te Katwi
Voor de afdeling der Chr.-Hist. Unie
Roelofarendsveen
Uitreiking van bonkaarten.
Donderdag en Vrijdag vindt in hotel
De vier Heemskinderen de uitreiking
plaats van bonkaarten 905 en textiel-
kaarten 905.
maakt, dat, als men in Indonesië
brood kan verdienen, de ouders hun I Hongarije heeft sedert de resolutie
jongen (s) dan maar moeten laten gaan. van de Kominform, de herstelbetalingen
Dit is als een lopend vuurtje door het aan Joegoslavië stopgezet.
Hazerswoude
Burgerlijke stand
GEBOREN: Willem J„ z. v. S. v
Klaveren en A. van Tilburg.
ONDERTROUWD: Pieter de Kleer,
j. en Maria S. Brommers, 21 j.; Willem
van Zwieten, 26 j. en Trijntje E, van den
Bosch, 22 j.; Cornells Windhorst, 32 j. en
Cornelia van Aalst, 29 j.
GEHUWD: A. H. Hilhorst en A. C.
Vertegaal; J. Vervloet en G. M. de Vogel.
In de Oranjezaal van het Jeugdhuis te
Katwijk aan Zee werd gisteravond een
vergadering gehouden .van de plaatselijke
afdeling van de C.-H. Unie. De voorzit
ter, de heer D. J. Kleen, wethouder,
opende en heette in 't bijzonder welkom
de heer D. van der Kwaak uit Leiden,
wethouder van financiën en voorzitter
van de Leidse afdeling van de C.-H. U..
en de heer J. van Iterson. raadslid te
Leiden
De heer Van der Kwaak had als on
derwerp te behandelen: „Gemeentepoli
tiek". 22 Juni is weer een belangrijke
dag: verkiezingen! De interesse daarvoor
wordt weer levendiger. De gemeenteraad
draagt een grote verantwoordelijkheid;
die is immers het hoofd van de gemeen
te. Wanneer de gemeente een raadslid
roept, heeft hij deze taak te doen, alsof
het hemzelf betreft. Spr. wekte de raads
leden op, hun verantwoordelijkheid te
zien. en niet alleen maar ja te knikken
als het rijk decreteert. Voorwaarde
het raadslid-zijn ls allereerst, het niet
van het succes te verwachten,
zegen werkzaam te willen zijn. Voorts
moet in principiële zaken worden ge
tuigd en ten slotte dient elk raadslid zich
geheel en al in de gemeentezaken
werken.
Spr. ging hierop verschillende facetten
uit de gemeente-politiek na. Chr. Histo
risch is het. voor de Zondagsrust te ar
beiden. Zondagsheiliging is niet onze taak.
Wat betreft het onderwijs moeten wij er
voor waken, dat het bijzonder onderwijs
dezelfde steun krijgt als het openbaar.
Opletten, of by de exploitatiekosten voor
het openbaar onderwijs ook alles wordt
berekend en verantwoord.
Bij de oprichting van gemeentebedrij
ven is het uitgesproken monopolistisch
karakter doorslaggevend, het particulier
initiatief sta voorop. De grondpolitiek
moet onze volle aandacht hebben. Een
intensieve bebouwing ls dringend nood
zakelijk. Elke gemeente moet de' be
schikking hebben over een goed uitbrei
dingsplan. Bij de financiële politiek
de gemeente moet nauwlettend worden
toegezien, dat het geld op een juiste
verantwoorde wijze wordt besteed. Spr.
De heer J. van Zoelen sprak voor de N.C.V.G.B.
De Ned. centrale bond van Chr. arbei
derspers) in de bedrijven van voedin-gs-
genotmiddelen organiseerde gisteren
voor de Leidse leden in gebouw ..Pre-
diker"^een filmavond. Het gevarieerde
programma werd ingezet met de ver
toning van „een tekenfilm met zes
lachjes". Dit aantal is wel overschre-
De hoofdfilm, getiteld: „Geef
ons heden....", een documentaire be
drijfsfilm. die werd vervaardigd voor de
NCVGB, heeft de waardering van het
publiek weggedragen. Verschillende
aspecten van het dagelijkse leven, waar
in het brood toch zulk een vooraanstaan
de plaats inneemt, werden getoond. Bij
intellectuelen en arbeiders, bij rijken en
armen komt het. En overal wordt het
met innerlijke vreugde begroet. N.V.
Arti-film te Rotterdam is er in geslaagd,
de ontwikkeling van het wuivend koren
op de velden tot de boterham op tafel
ook voor de volslagen leek-op-technisch-
gebied begrijpelijk te maken. Niet alleen
maakte men kennis met het ontstaan van
het brood, maar ook bracht deze film de
aanwezigen in een chocolade- en biscuit
fabriek. De muziek vormde een passende
omlijsting.
Voor de pauze voerde het woord de
heer J. van Zoelen, hoofdbestuurder, pe
Rotterdam. Spr wees er op. dat ook in
deze bedrijven de arbeiders zijn georga
niseerd om zich een redelijk, menselijk
bestaan te verschaffen. Arbeid is geen
koopwaar. En de arbeider is wel dege-
lUk een volwaardig mens. Aan de hand
van enige feiten toonde de heer
Zoelen aan. dat de bond geenszins t
bodig is. Tal van sociale verbeteringen
konden reeds tot stand worden gebracht.
De organisatie, die aangesloten is bij het
Chr. Nationaal Vakverbond, telt mo
teel 4300 leden.
Veel werk wacht n^g. Spr noemde
slechts de problemen: spanning tussen
lonen en prijzen, winstdeling en bezït-
spreiding, wachtgeld- en werklozenver-
zekering, medezeggenschap en samenwer
king in de bedrijven; al deze vraagstuk
ken vragen om een spoedige oplossing.
Meent niet, aldus de heer Van Zoelen.
dat het Communisme de weg zal wijzen,
ook niet het democratisch socialisme,
alleen het Evangelie van Jezus Christus.
Onze samenleving heeft mensen nodi:
die het programma van Christus vei
gaf ook nog richtlynen t.o.v. de v
gezondheid en sociale zaken.
Op de vraag, of onze gekozenen
in de kiezers staan, antwoordde
_at er geen ruggespraak moet zijn.
tuurlijk moet echter een zedelijke bi
met de kiezers blijven bestaan. Bei-
het beginselen, dan geven de C. H. be;
selen de weg aan. Spr. eindigde met
opwekking, om in de verkiezmgsst
;n voorbeeld te zijn.
Na de pauze volgde een zeer t
meerde bespreking Medewerking
deze avond verleende mej. Jannie
loop met haar zang, waarbij zij op
orgel werd begeleid door de heer C.
der Plas.
Leiderdorp
Wat de raad nog meer behandeld'
De verordening op de straatbelas
werd vorig jaar voor een jaar goe<
keurd en moest dus opnieuw woi
vastgesteld. De heer Los (A.R.) mei
op, dat hij gezien de financiële toest
der gemeente, geen vrijheid kon vin
om tegen te stemmen,
wachtte wel, dat B. en M
stellen zouden komen tot verlag
Weth. Snel (A.R.) wees er op, dat
belasting onrechtvaardig is, op
kleine groep van de bevolking drukt
dat hij zijn stem niet kon geven
onrechtvaardige zaak. De vooi
woordde, dat B. en W. van de onbill
heid overtuigd zyn, maar de noodzi
lijkheid niet uit het oog mogen verlie
Hy kon geen toezegging doen aan
heer Los. De verordening werd da;
z.h.s. opnieuw vastgesteld. De heer
wenste aantekening dat hij er tegen
In verband met het vervallen der
by Huisman en de daarmede gep:
gaande doortrekking der straatver
ding werd z.h.s. besloten van de 1
J. Koning Pzn. 60 M2 grond aan te ke
voor fl.
De door de gemeente gebouwde ar
deswoningen zyn nagenoeg klaar,
woningstichting „Patrimonium" ver*
ze in eigendom te mogen overne
Aangezien een dergeiyke verenl
zichzelf een sociale taak stelt, kan
goedkoper woningen exploiteren dai
gemeente. Z.h.s. werd besloten tot o
dracht voor het bedrag, dat uiteind
door Volkshuisvesting zal worden
gesteld (voorlopig bepaald op f373,
B. en W. stelden voor, de volkstuil
langs de Kerklaan opnieuw onderh
voor één jaar te verhuren. De heer
lenberg (R.K.) vroeg, of het niet
was. deze terreintjes aan de volksl
dersvereniging te verhuren. Het
de voorz. echter onsympathiek on
aflopend zaakje over te geven aai
vereniging. De heer Van Sralen (I
meende te weten, dat de volkstuin!
vereniging er geen prys op stelt. De
De Graaf (C.H.) vond, dat het wel
belang kon zyn, dat de gemeente
met de vereniging hierover in verbin
stelde, teneinde de tegenwoordige h
ders op de lyst van gegadigden te p
sen wanneer de huur door de gem<
wordt opgezegd. Z.h.s. werd beslote
tuintjes opnieuw voor een jaar te
Aan de Ned. Herv. school, de Chr.
lagere en uloschool werd een voor,
op de exploitatievergoeding voor
verleend, resp. groot f 6716,67, f 55
en f 782. Z.h.s. werd besloten de
lichting ter secretarie te doen verva
door het aanbrengen van zgn. T. L.
Na de pauze werd nog i
filmpjes vertoond, die alle
smaak vielen.
By K.B. is aan dr J. H.
ambtenaar van de Buitenlandse Dien
klasse, de persoonlijke tit«^' vr
saderaad verleend
