Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 21 februari 1949 | pagina 2

mKEMWL

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

3

MAANDAG 21 FEBRUARI 1M!}

Stadsnieuws

Geref. jeugdleiders te Leiden bijeen

Belangwekkend betoog van ds K. Dronkert

In ,,'t Raedthuys" te Leiden kwam de
Geref. jeugdleidersorganisatie Zuid-Hol
land-Noord in jaarvergadering bijeen. De
bijeenkomst stond onder leiding van dej
heer G. Versteegt uit Rynsburg, die eem
openingswoord sprak. Het jaarverslag
werd uitgebracht door de heer T. J. Dor-
repaal uit Den Haag. Hieraan ontleen
den we, dat 84 jongens-, 80 meisjes- en
4 gecombineerde clubs zijn aangesloten.
In totaal zijn er 4289 leden, 216 leiders,
185 leidsters en 46 ouderverenigingen met
250 bestuursleden. Het komende jaar zal
in het teken staan van het 10-jarig be
staan der G.J.L.O. De penningmeesteres-
se. mej. F. Diepersloot te Den Haag,
deelde mede. dat de financiële positie
der organisatie gunstig te noemen is.

Ds K. Dronkert van Leiden sprak
volgens over het ontwerp: „De betekenis
van de jeugdperiode 8 tot 16 jaar in het
geheel der opvoeding". Bij de indeling
in phasen van de leeftijden moeten we
goed verstaan, dat, wanneer we spreken
over een mens, we het niet over een.huis
hebben. Zo is het ook bij de opvoeding.
De mens is een totaal beeld, heeft ook
een totaal beeld en ziet het leven niet
in verschillende hokjes. De jonge mens
heeft ontwikkeling nodig en het is on
juist te spreken van opvoeding tot een
persoonlijkheid. Beter is te spreken over
van opvoeding tot een persoonlijkheid.
Bij een kleuter van 3 jaar gaat de ont
wikkeling sneller dan bij een 50-jarige.
Een grens trekken is nodig, doch dan
niet. zoals zo vaak wordt gedaan, bij de
leeftijden, maar bij de ontwikkelings
gang der persoonlijkheid. Na een over
zicht gegeven te hebben van de verdeling
in phasen der leeftijden door Aristoteles.
Charlotte Bühler en prof. Kohnstamm.
kwam ds Dronkert bij het voorstel van
de bond om het jeugdwerk, dat tot dus
ver begon met de 12-jarige leeftijd, in
het vervolg te doen beginnen met het
achtste jaar. Op die leeftijd vormt de
jeugd zelf clubs en het is ongetwijfeld
raadzaam, daaraan leiding te geven.
Vooral in de stad is dit opvangen van de
jongeren noodzakelijk. Sprekende over
de puberteitsleeftijd, wees dr Dronkert
er op. dat deze rijping twee jaar eerder
aanvangt dan 40 jaar geleden. Koch
schrijft dit toe aan een grotere invloed
van het zonlicht op het lichaam. Uit
voerig stond spr. stil bij de verschijnse
len, die zich in deze leeftijden voordoen.

Er komt een Ghr. B.L.O.-
school in Leiden

De heer A- Huigens te Katwijk
tot hoofd benoemd.

Naar wfj vernemen, zal binnen korte
tijd in Leiden een Christelijke B.L.O.-
school worden geopend.

Zoals bekend^ bestaat er reeds enkele
jaren in onze stad een openbare B.L-O.-
school De nieuwe onderwijsinstelling zal
worden gevestigd in een deel van de Chr.
school aan het Plantsoen, dat voor dit
doel thans in gereedheid wordt ge
bracht. Verder vernemen wij, dat tot
hoofd van de te openen Chr. B L.O -
school is benoemd de heer A. Huigens.
die nu als zodanig te Katwijk werkzaam
is. De heer Huigens heeft zijn benoeming
inmiddels aanvaard. Over enkele dagen
hopen wij op een en ander nader terug te
komen.

De heer J. van Leeuwen benoemd
tot hoofd Chr. V.G.L.O.

Was reeds bijna 2 jaar waarnemend
hoofd

Naar wij vernemen, is de heer J. van
Leeuwen, waarnemend hoofd aan de
Chr. school voor voortgezet lager onder
wij aan het Noordeinde alhier, benoemd
tot hoofd van deze school.

De heer Van Leeuwen, die in onder
wijskringen zeer gewaardeerd wordt,
heeft achtereenvolgens het Chr. onder
wijs gediend aan de scholen Noord
einde 40: Plantsoen, Oosterstraat en
Pasteurstraat, terwijl hij op 1 Jan. 1942
zich verbond aan de Prins Mauritsschool
een Hervormde school in de wijk van
ds A. K. Straatsma in Den Haag. Sinds
Maart 1944 dient hij het V.G.L.O. te Lei
den, waar hij op 1 Juli 1947 tot waarne
mend hoofd werd benoemd. Het is niet
overdreven, wanneer wij zeggen, dat de
heer Van Leeuwen deze bijzondere tak
van onderwijs tot bloei heeft gebracht.
Deze benoeming is dan ook zeer geluk
kig te noemen.

INSPECTIE VOLKSGEZONDHEID

Naar wij vernemen, is het bureau van
de inspeoteur van de Volksgezondheid
met ingang van heden verplaatst van
Den Haag naar Leiden, Witte Singel 22.
Het bureau, dat onder leiding staat van
dr D. L. Kedde, is belast met de zaken
betreffende artsenijbereidkunst, opium
wet, warenwet en hygiëne van bodem,
water en lucht.

Zilveren jubileum J. M. Heijn

Onder grote belangstelling heeft Za
terdag de heer J. M. Heijn, bedrijfslei
der van de N.V. fabriek van verduur
zaamde levensmiddelen v.h. L. E. Nieu-
wenhüizen, het feit mogen herdenken,
dat hij voor 25 jaar zijn intrede deed in
djt bedrijf. Temidden van directie, com
missarissen kantoorpersoneel en afge
vaardigden van het fabriekspersoneel, is
de jubilaris allereerst toegesproken door
de directeur, de heer F. H. Nieuwen-
huizen Segaar, die zijn grote waardering
uitte voor het vele en goede werk van
de heer Heijn. Een enveloppe met in
houd werd aangeboden. Vervolgens
spraken de heren L. E. Nieuwenhuizen
Segaar, mede-directeur, C. Lau, die na
mens het kantoorpersoneel het woord
voerde, K. Mokkenstorm, vertegenwoor
diger van de reizigers, J. J. Groen,
oudste commissaris, J. W. Nieuwenhui
zen Segaar Jr en J. van Eersel, namens
de Emballagefabrieken. Verscheidene
prachtige geschenken werden overhan
digd. In aansluiting op deze huldiging
vond een receptie plaats. Tenslotte is de
heer Heijn nog gehuldigd in een samen
komst met het fabriekspersoneel. Hier
werd hij toegesproken door de heren J.
Vermeulen en J. Kalisvaart. Ook nu
mocht hij waardevolle geschenken in
ontvangst nemen.

BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN

GEBOREN: Hindricus P z v G H Bos-
ker en A Havinga; Elsje C d v W F
Stouten en E C Kriek; Maria C d v H
v Weizen en C Stravers; Alfred z v J
Stouten en J H M Kaapaan; Laurens z
L Verhoeven en G M Kramp.

GEBOREN: Jannetje, d v B Schroef
H F Bleiji; Adriana, d v D v d Bent
Gvd Oever; Apolonia W M, d v W Ver-
sluys en C A Verbeek; Johanna C A, d
V A J van Stijn en A Scheen.

OVERLEDEN: G Zaalberg, dr, 9 dgn.

Distributievaria

Morgen (Dinsdag) heeft te Leiden na-
uitreiking van toeslagkaarten bijzondere
arbeid plaats.

Wanneer men met deze leeftijden te r
ken heeft, is er ook een neiging tot
keer tot zichzelf, waardoor de bespreki
op de clubvergaderingen niet zo vlot w
De jongens en meisjes vinden zichzelf
interessant en zijn altijd met hun eigen
zaken bezig; in dit verband waarschuw
de spr. tegen scherpe terechtwijzingen.
Tenslotte had ds Dronkert het over de
geestelijke betekenis van de puberteits
leeftijd. welke zo vol van tegenstellingen
is. 't Enige is: begrijpend daar tegenover
staan en leiding geven bij het licht
Gods Woord.

Bij een bestuursverkiezing werden de
aftredende leden, mej. Diepersloot, de
heer Dorrepaal en de heer T. Koetsier,
herkozen, terwijl gekozen werden mej
S. E. Raaphorst te Alphen aan den Rijn
en de heer M. Mos te. Den Haag-Loos
duinen.

Monument op Isr. begraafplaats
te Katwijk onthuld

Ter herinnering aan 170 omgekomenen
uit Leiden.

Gistermiddag had onder grote belang
stelling op de Israëlietische begraafplaats
te Katwijk aan den Rijn de onthulling
plaats van een monument, geplaatst ter
herinnering aan de in de jaren 1942 tot
1945 omgekomen leden van de Ned.
Israël- Gemeente van Leiden. Achtereen
volgens werd het woord gevoerd door de
hfter M- E. Hertz, voorzitter van het be
stuur, opperrabbijn D. Y- Sochet, de heer
M. Seijffers. secretaris van het bestuur
der Gemeente, voorzanger en leraar der
Joodse Gemeente, en ten slotte door de
voorzitter van het ressort Den Haag
Door de voorzanger werd Psalm 16 ge
zongen, terwijl hierna een gebed werd
gezegd. Op het door architect M. Hertz
Jr. ontworpen monument staat: „Deze
steen zij een gedenkteken ter herinne
ring aan onze Gemeente-leden, die in de
jaren 5702—5705 (1942—1945) door de
vijanden van ons volk wreedaardig wer
den omgebracht. Mogen zij rusten in de
schaduw van de Almachtige". In een
granieten driehoek, waarop staan de He-
bfeeuwse lettertekens voor Israël, Levi

Cohen, achtereenvolgens voorstellende
het gehele volk, de dienaren en de pries
ters, zal worden ingemetseld een bus.

geborgen zijn de op schrift ge
stelde namen van 145 omgekomenen en
25 kinderen uit het Israël, door
gangshuis te Leiden. Na de plechtigheid
werden door velen bloemen gelegd. Me
dedeling werd gedaan, dat de burgemees
ter van Leiden verhinderd was, terwijl
wethouder A- J. Jongeleen door plotse
linge ziekte eveneens niet kon komen

Filmavond Van de Chr. Metaal-
bewerkersbond
Woensdag in „Prediker."

De afdeling Leiden van de Chr. me-
taalbewerkersbond hoopt as. Woensdag
„Prediker" een filmavond te orgam-
__.jn voor haar leden met hun huisgeno
ten boven 18 jaar. De voorstelling be-
om 8 uur. Er zullen twee films op
het doek worden gebracht; 1. „Hausa-
dorp", een merkwaardige film over een
Mohammedaans negerdorp in de binnen
landen van Afrika; 2. „Kleurige klei",
en prachtige geluidsfilm in kleuren
ver de Engelse pottenbakkersindustrie.

Ons GrunnegerlaaiuV

Zaterdag kwamen de Leidse Gronin
gers in „De Harmonie" bijeen voor een
toneel- en voordrachtavond. Velen had-
lan de oproep gevolg gegeven en na
enige inleidende woorden van de. voor-
kwam de heer G. Eist, een van de
voornaamste voordrachtskunstenaars van
de Groninger beweging, aan het woord.
Spr begon met het belichten van de
figuur van wijlen G. Teis (Spitsen), de
grootmeester der Groningse schrijvers,
hetgeen hij deed op grond van zijn per
soonlijke herinneringen. Daarna droeg
hij gedichten en proza uit eigen werk
dat ook op hoog peil stond. Na' de
brachten leden van de eigen toneel
club de één-acter „Dij ollerwetse Pait",
B. H. Broekema, zeer verdienstelijk
het voetlicht. Het was ook deze
keer weer mogelijk geweest, via het be
stuur Groninger koek te bestellen, zodat
afloop een ieder tevreden en met koek
beladen naar huis toog.

HAAGSE RECHTBANK
Vonnissen
De chauffeur J. T B. te Leiden heeft
zich voor de rechtbank te verantwoor
den gehad, omdat met een door hem be
stuurde auto op de Rijnsburgerweg een
ilkbezorger was aanereden. en gewond,
eis luidde f 50 boete en voorwaar
delijk 2 mnd hechtenis; de rechtbank
nteft f 75 boete of 25 dagen hechtenis
opgelegd.

26 FEBR. - 5 MAART 1949
Vraagt naar het geschenk!

Mr dr J. Prins benoemd
tot bijzonder hoogleraar

Aan rijksuniversiteit
te Utrecht

Naar wij vernemen is mr dr J. Prins,
wonende te Leiden, met ingang van 1
April a.s. benoemd tot bijzonder hoog
leraar in het adatrecht aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht.

Mr dr Prins bezocht de Chr. H.B.S. aai.
de Moreelsestraat te Amsterdam en stu
deerde te Leiden, waar hij onlangs ook
promoveerde. In December 1927 vertrok
aar Indië als bestuursambtenaar. Na
de bevrijding was hij secretaris van de
Chief-Commanding Officer Neth.-Ind.
Civil Administration, een instelling, be
last met de regeling van het burgerlijk
bestuur, o.a. in Borneo. Eind Juli 1946
repatrieerde hij en thans is mr dr Prins
het militaire leven werkzaam, waar
aan de troepen, die t.z.t. naar Indone-
vertrekken, de z.g. „Indische voi-
ming" geeft.

Het zilveren jubileum van
de L.CJ.V. „Phebe"

feestelijke viering van het zilve-
jubileum van de Leidse Chr. Jon
gens-Vereniging „Phebe", zo goed inge-
met de herdenkingsavond in de „Den
vo /.atTdao vervolgd
met bijeenkomsten voor de leden.
Er heerste in het gebouw „Pniël". waar
ït feest werd gehouden, een blijde
emming. Om vijf uur riep de heer J.
Boogaarts, leider der vereniging, alle jon.
gens een hartelijk welkom toe. Allen
begaven zich voorts naar de grote zaal,
r een welverzorgde dis gereed stond
de jongens te „verzadigen". De ere:
leden met hun dames en de leden van
het jubileum-comité alen, tot grote waar
dering van de jongens (flink) mee. De
maaltijd had een zeer aangenaam verloop.
Aan het slot werden namens de leden
aan de dames van het comité enkele ge
schenken aangeboden voor hun ijver.

acht uur werd het tweede deel
ingeluid. Tal van afgevaardigden van
Leidse jongensclubs, waren aanwezig. Zij
werden in 't bijzonder welkom geheten.
De zaal heeft genoten van al het ge-
bodene. Er was een goochelaar, een imita
tor, muziek enenkele films werden
gedraaid. Tot slot werd een dagsluiting
gehouden. Het onderwerp luidde: „God
dienen." „Phebe" kan met dankbaarheid
terug zien op haar zilveren viering.

Brouwer vergaderde de Ned. handelsrei-
igers- en -agentenvereniging (N.H.R.V.)
afd. Leiden, in hotel Centraal De heer
G. H Rekers hield een causerie over de
Benelux. Spr. begon met een uiteenzet
ting der grondgedachte en der moeilijk
heden, die moeten worden overwonnen.
Uitvoerig stond spr. stil bij de economi
sche en financiële politiek, die België.
Nederland en Luxemburg zullen moeten
volgen. Reeds hebben de Benelux-lan-
den het bewijs geleveïd, dat zij op de
goede weg zijn en dat het hun ernst is,
om de economische unie op 1 Januari
1950 in werking te doen treden.

SCHAAKCLUB „LICHTFABRIEKEN".

De schaakclub „Lichtfabrieken" speelt
om het kampioenschap le en 2e klasse,
De stand is momenteel: le klasse: 1. An-
nokkee 97; 2. Van Goor 96; 3. ir de
Wilde 9—5M-; 4. V. d. Burgh 8—4^; 5. Bev
7—3',2; 6. Duffels 7—3',2; 7. ir Ten Cate

53: 8. Masurel 62\->; 9. Van Zanten
72',è; 10. Janssen 62; 11. Van Oosten

62; 12. Samson 71; 2e klasse: 1. Van
Katwijk 97; 2. Bonsel 106te; 3. Gos-
linga 106; 4. C. Baars 95; 5. V. d. Hoe
ven 7—41,*; 6. Van Steen 14—4; 7. W.
Baars 103; 8. Neys 92.

Brunhilde's uitvoering

een succes

Hoogstaand gymnastisch kijkspel.

Een gymnastisch kijkspel, dat tot en
met het laatste nummer bleef boeien
dat was de uitvoering, die „Brunhilde"
Zaterdagavond gaf in de Stadsgehoor
zaal. Voor de pauze zagen we o m. een
kleuterlesje, vrije oefeningen voor de
meisjes, bijzonder geslaagde vlagoefenin-
gen en prestaties aan de hoogbrug. Iets
geheel nieuws voor Leiden was na de
-pauze het werk aan de „hoge even-
wiohtsbal'k" door de dames Meyer-
Haantjes, Selbach en Webeling, allen
medewerksters aan de Olympische
Spelen. Ook voor het slotnummer o-l.v.
An Sybranda-Snel, niets dan lof- De uit
voering, die voortdurend Sport van de
bovenste plank te zien gaf, is een niet te
weerspreken succes geworden.

De avond was geopend door mevr-
Dieben, die mej. T- Steffelaar en Han
Zirkzee, de steunpilaren van „Brunhilde",
hulde bracht.

SPREEKUUR BURGEMEESTER

De burgemeester van Leiden zal
Woensdag van 11 tot 12 uur spreekuur
houden.

HAAGSE POLITIERECHTER
Niet te duur

Met een tientje boete kwam de fa
brieksarbeider G. P. M. te Alphen aan
den Rijn er af, die hout had gestolen.
Het was geen mooi nieuw hout, maar de
verdachte had het net zo mooi kunnen
gebruiken om wat te knutselen.

Vanwege het blanco strafblad wilde de
officier volstaan met de f 10 boete of 5
dagen hechtenis, waar de rechter het mee

De veranderde omstandigheden

De omstandigheden waren in de zaak
van de bakker B. H. Kt. te Alphen aan
den Rijn veranderd, sinds hij een proces
verbaal had gekregen, omdat hij aan een
knecht te laag loon had uitbetaald. Er
komen in het algemeen voor de rechter
meer mensen die een te hoog loon be
taalden, doch hier was er een bijzondere
reden voor, zoals verdachte uiteen zette,
en inmiddels is de zaak ook langs offi
ciële weg geregeld. Daarom wilde de
officier met f 10 boete of 5 dagen hechte
nis volstaan, doch de rechter zag hele
maal geen schuld, en sprak verdachte

doch de landarbeider H. A. te Lisse had
gewoon gas gestolen. Hij had weliswaar
dat niet in een zakje meegenomen, doch
door gepruts aan de meter, had hij kans
gezien zonder te betalen gas te gebrui
ken. De Officier sloeg het geval hoog
aan en eiste twee weken gevangenis
straf. De rechter gaf als waarschuwing
f 20 boete of 10 dagen hechtenis, en voor
waardelijk de twee weken gevangenis
straf.

Sfeer in 't gezin?
De „Nieuwe Leidsclie" er in!

Leiderdorp
Belangrijke raadszaken.

De raad vergadert a.s Vrijdagavond
om 7.45 uur. De belangrijkste voorstel
len zijn: verlening van een subsidie aan
de Ned. Herv. Gemeente in een deel der
kosten der restauratie van het kerkge
bouw, voorkomende op de lijst 'van
Monumentenzorg; idem aan Het Groene
Kruis in de vervoerkosten van kinderen,
die het B.L.O. elders volgen, over het
le halfjaar 1948; verzoek volkstuinders-
vereniging „Leiderdorp Vooruit" om een
renteloze geldlening; vaststelling der ver.
ordening tot heffing van een straatbe
lasting; aankoop van grond van de heer
Koning Pzn voor straatverbreding:
overdracht van het woningcomplex van
27 woningen plus winkel aan de woning
stichting „Patrimonium"; voorstel wijze
van exploitatie van het Dorpshuis; vast
stelling van de regeling van verhuring
van 'de zalen van het vergadergebouw:
voorlopige vaststelling rekening 1946.

Morgenavond (Dinsdag) om 8 uur ver
gaderen in „Het Wapen van Leiderdorp"
R.C.L. plus de middenstandsvereniging.

V oorschoten
Chr. Hist. Unie.

De afdeling Voorschoten van de Chr.
Hist, Unie vergadert hedenavond 8 uur
in de kleine zaal van het gebouw voor
Chr Soc. Belangen. Mr H. J. K. Beer-
nink, lid van de Tweede Kamer, zal
spreken over het onderwerp: „Het Indo
nesische probleem, gezien vanuit inter
nationaal gezichtspunt".

Opening Finse school.'

De Finse school zal a.s. Vrijdag, half
11 's morgens, door de burgemeester, de
heer C. J. van der Hoeven, officieel wor-
Iden geopend.

„Slaapvliegtuigen" op de Indië-
route

Een vaste dienstregeling via Mauritius

De K.L.M. opent met ingang van 28
Fetor. a.s. een geregelde driemaal weke
lijkse dienst AmsterdamBatavia v.v.,
welke als volgt zal worden uitgevoerd:

Elke Maandag vertrekt een volledig
uitgeruste machine met slaapaccommo-
datie voor 16 passagiers. Elke Woensdag
vertrekt een van alle overbodig meubi-
cnz. ontdane Constellation, welke
'Uitsluitend post vervoert. Elke Vrijdag
vertrekt een Constellation, welke post en
20 passagiers zal vervoeren. Deze ma-
ohine heeft geen slaapaccommodatie. In
alle bovengenoemde gevallen is de route
AmsterdamKarthoumMauritiusBa
tavia v.v. De vliegtuigen zullen na twee
dagen verblijf in Batavia de terugtocht
aanvaarden.

Militairen naar de Kon.
Marechaussee

»n aantal militairen van de lichting
1949, momenteel voor eerste oefening in
werkelijke dienst, zal thans een verbin
tenis kunnen aangaan bij de Kon. Mare-
chaussée. Ook zij, die bestemd zijn voor
uitzending naar de tropen, zijn hierbij
.nbegrepen.

Nieuw Lloydschip glijdt te water

Het dubbelscliroef motorvracht- en
passagiersschip „Langkoeas", in aan
bouw voor de Kon. Roit. Lloyd, is Zater
dag met goed gevolg van een der hellin
gen der scheepswerf P. Smit Jr te R'dam
te water gelaten. De „Langkoeas"
draagt de naam van een in de oorlog
bij het eiland Bawean vergaan schip
nieuwe schip heeft een draagvermo-
van ruim 12000 ton en is het laatste
5 na de oorlog door de Rolt. Lloyd
bestelde schepen. Aan boord zal een ge
denksteen worden aangebracht voor de
gevallen bemanning der vroegere „Lang
koeas".

Studiegroep onderzoek wichel
roede en „aardstralen"

Door het dep. van O. K. en W. worden
plannen uitgewerkt om door de Kon
Academie van Wetenschappen een stu
diegroep te doen vormen, welke zich zal
bezighouden met het vraagstuk van de
wichelroede en de zgn. aardstralen. Het
initiatief hiertoe is uitgegaan van dr S
W. Tromp, die zich hiermede reeds ge-
e tijd in binnen- en buitenland,' o.a
Egypte, heeft bezig gehouden. Men wil
komen tot het neutraliseren van de in
vloed van de „aardstralen".

TIEN JAAR GEËIST VOOR MOORD I
OP SCHOONMOEDER.

In Sept. jl. heeft de 36-j- landbouwer
J. O. uit Dale (gem- Aalten) na een twist
zijn a.s. schoonmoeder eerst met een
stok en daarna met een klomp de schedel
ingeslagen. Het slachtoffer had nl. be
zwaren tegen de verhouding van O. met
haar dochter. Voor de Zutfense rechtbank
werd 10 jaar geëist.

De borst gesierd met onderschei
dingen van de bronzen leeuw, de M.W.O.,
officier O.N., ridder Ned. Leeuw, kruis
van verdienste en vluegerskruis, liep een
29-j. transportarbeider dezer dagen in
Haarlem in K.L.M.-uniform rond. Hij
had alles in Amsterdam gekocht, ver
telde hij aan de politieagent, die hem
aanhield.

H. J. Kuiper, bestuurslid van de
K.A.B. te Utrecht, zal dezer dagen wor
den benoemd tot lid van het bestuur der
Rij ksverzekeringsbank.

800.000 Postduiven werden vorig
jaar via het grensstation Roosendaal naar
België en Frankrijk naar Nederland ver
zonden; 480 spoorwagons en ruim 27.000
manden vol.

Twaalf doden bij vliegtuigbotsing.
Bij Coventry in Engeland zijn twee vlieg
tuigen in de lucht in botsing gekomen.
Men vreest dat hierbij twaalf mensen
omkwamen.

De heer Hans Hermans, secr. van
de premier, die voor persaangelegenhe
den de West bezocht, is op Schiphol te
ruggekeerd.

De Ver. Amusementsbedrijven trach
ten opnieuw in Egypte een Lunapark
in bedrijf te stellen; >zo men weet, liep
het vorig jaar op een fiasco uit.

Het A.-R. Kamerlid, ds Fokkema,
vroeg minister In 't Veld naar de juist
heid van een bericht, dat toestemming
is verleend voor de bouw van een R.-K.
kerk met pastorie te Mourik, terwijl de
oude gebouwen nog geheel intact zijn
en andere, wèl getroffen gemeenten, geen
toestemming krijgen.

A. Buyterse, postdirecteur te Vlis-
singen, gaat 1 Maart met pensioen.

Het Tweede Kamerlid, mr G. Vonk,
is benoemd tot curator van het fonds
t.b.v. Indologische studiën te Utrecht.

Tot hoogleraar in het Indonecisch
Adatrecht te Utrecht is benoemd dr J.
Prins, oud-ambtenaar B.B.

Dr ing. A. J. Husman is benoemd
tot dir. der Domaniale Mijn-Mij. te Kerk
rede; ir J. F. Fock werd op verzoek
m.i.v. 1 Maart als zodanig ontslag ver-

Veertien ha. grond in Schiedam
zullen tot industrieterrein worden ge
maakt, waarvoor de kosten op f2,8 mil-
lioen worden begroot.

*t Verklaarde
uitzicht

„STRIJD" - een film van de Fagelstraat en
de Leidse Hout in de bezettingstijd

Prijzenswaardig iverkstuk van een amateur-filmer

Het moet wel iedere

filmkunst zo gaan, dat hij
•langen voelt opkomen ook zelf eens
1 echte speelfilm te maken. Het was
dus te begrijpen, dat de heer Herman
Kleibrink, de ijverige secretaris van de
Leidse Smalfilm Liga, de mogelijkheden,
die hem ten dienste stonden, gebruikte
het grote avontuur met zijn 8 millime-
tertje begon. Het resultaat werd Zater
dagavond in intieme kring vertoond in
de bovenzaal van restaurant „De Doelen
in het Rapenburg.

„Strijd is een firn geworden over het
leven van twee families in de bezettings
tijd. Als acteurs en actrices treden de be
ers van de Fagelstraat op; het toneel
de handeling" is, behalve enkele in
gevoegde „journaal"-gedeelten, de Fa
gelstraat, de Leidse Hout en de omgeving
Poelgeest. Een film uit het dagelijks
leven van die tijd dus zonder schmink
n zijden kleren, een opzet, die alleszins
alt te loven. Daarbij heeft deze film het
en beetje weemoedig van een gesprek
tussen oude vrienden uit de bezettings-

„Weet je nog welvraagt de

a. Als in alle herinneringen zijn
zelfs onnauwkeurigheden ingeslopen. Zo
het -bijv. tamelijk vreemd, dat de beide
families het uitbreken van de oorlog op
Zondagmiddag 3 September 1939 eerst
vernemen uit het avondblad van Maandag
4 September! Men dient 'hierbij eohter
het oog te houden, dat pas in 1946 met
deze film werd begonnen.

Filmisch bekeken valt er op „Strijd"
natuurlijk heel wat critiek te leveren.
Nog afgezien van de vraag, of het gebied
van de speelfim eigenlijk wel geëigend
terrein is voor de amateur, moet gecon
stateerd worden, dat het ontbreken var
het geluid de spelers tot pantomimes
heeft gebracht, die herinneren aan de
periode van de vroege stomme film. Een
soms wat al te trage camera rekt het ge
geven bovendien zó danig, dat van een
conceptie nauwelijks sprake kan zijn. De
vertoning, die thans 1% uur in beslag
neemt, zou door enige stevige coupures
belangrijk winnen.

Daar tegenover staat, dat enkele door
de film verspreide opnamen wij den
ken bijv. aan die van de propeller op het
dak en die van de eenzame Duitse sol
daat op de verlaten, mistige spoorbaan
getuigenis afleggen van fiimisoh kunnen.
Zodat het eigenlijk jammer is, dat de

liefhebber heer Kleibrink zijn gegeven niet geheel

Ciefde

HOUDT STAND

Door H. Hollander

ia)

Maar dat zijn vader niet wil, zeker?
Ik voel er niets voor, Lavooy. Je zet Je
op zware lasten en je vliegt achteruit.'

,Een glad verkeerd inzicht, Bakker. Je
moet wat wagen. Wie niet waagt, wie

it wdn-t. hè?"

„Maar we mogen niet roekeloos zijn.
Ik wil je waarschuwen, Lavooy. Het
gaat mis met je bouwerij. Je waag» ie
veel. Het zou me toch spijten, in de
courant te moeten lezen, dat Lavooy
failliet geslagen is."

De timmerman lacht: .Geen kans
Gertjan. Je ziet spoken. Westvoort bij
Maasland betekent voor Westvoort een
enorme vooruitgang, let er op. E11 ais
jij verstandig bent, dan profiteer je er
ook van of je laat tenminste, je zom er
van profiteren."

Neen, Gertjan kan het er niet mee
eens zijn. De mensen kijken wel dwaas
ineens. Met één pennestreek komt Wesi-
voort bij Maasland, goed, dèt kan. Het
zal er wel van komen ook. Maar wat
zou dat? Het is immers te dwaas, om
los te lopen, dat Westvoort daardoor
met sprongen vooruit zal gaan? Waarom
in vredesnaam? Wat verandert er nu

[enlijk? Meent men nu werkelijk, dat
opeens zoveel mensen uit de s-aó in
Westvoort zullen komen wonen? Wat
zouden ze er doen? Die Lavooy alleen
al gaat een vijftig woningen zetten! Het
is eenvoudig bespottelijk.

Gertjan komt thuis en praat er over.
Het blijkt, dat Klaas nog meer weet.
Lavooy heeft een groot plan, maar bou
wers uiit de stad hebben ook hun plan
nen. Er komen heel wat woningen bij
Dagelijks wordt er grond gekocht in de
naaste omgeving. Hij heeft vernomen,
dat „Patrimonium", die in de stad al
een paar complexen woningen heeft, ook
het oog op Westvoort heeft geslagen.
En weet vader al, dat Kaasman verbou
wen gaat? Hij krijgt een modem win
kelpand. Dat huisje van de weduwe
Vanlaar wordt er bij getrokken. Kaas
man heeft een winkel in verfwaren en
drogistartikelen, niet ver van Gertjans
huisje.

Min of meer vertwijfeld kijkt Gertjan
moeder Maaike aan.

„We kunnen er niet meer bij. Maaike.
Het groeit ons boven het hoofd. Ik wil
voor de mensen hopen, dat ze niet, be
drogen uitkomen. Het lijkt me fantas
tisch. Iets uit Amerika. Daar hoor je
van die mirakels. De mensen hier lijken
wel bezeten."

„Ze zullen toch wel weten, wat ze
doen, Gertjan," meent moeder. „Als ze
er nou wat in zien, wat doe je er aan?"

Gertjan mompelt. Hij zegt zoiets van
stadse stteken en van grootsigheid en
dikdoenerij.

Klaas lacht stil voor zich heen. En hij
geeft Adriana een knipoogje. Maar dan
versombert zijn gelaat: nu is er een ge
legenheid om door te tasten. Op den

duur en dat moet dan niet een lange
duur zijn. maar hoogstens een paar
maanden zal vader wel moeten in
zien, dat er verandering komen moet
Maar in een modern huis wonen wilier,
vader en moeder niet. Hij heeft er vai
gedroomd, och, dat stond voor hem vasi
dat hij Sjaan in de nieuwe zaak zou
brengen. Het lijkt er niets op. Hem is
zelfs verzekerd op een van zijn tochten

de mensen vertelden het onopzette
lijk, want zij weten niets van zijn ver
houding tot Sjaan van de „Zandhoeve"

dat Albert van Zanten naar Sjaan
vrijt. Het is haast niet te geloven, dat
Sjaan die zou willen. Die is puur onge
lovig. En Sjaan lacht hem altijd nog toe,
als ze uit de kerk komen! Maar hoe dht
nu zij, Sjaan heeft hij in elk geval nog
niet. Wat kan hij nu zonder vrouw be
ginnen in de nieuwe zaak, als die er
komt? Hij heeft Adriana eens gepolst.
Nu ja, als het niet anders kan, wil die
met hem een huishouden opzetten, als
vader en moeder werkelijk stil zouden
willen gaan leven. Maar ze zegt zelf
dat ze het doet voor hèm. Liever ging
zij met vader en moeder mee. Moet Klaas
maar voor een vrouw zorgen. Als het
Sjaan niet is, dan een ander. Welja,
Klaas denkt er geen moment aan. Hij
houdt van Sjaan. En Sjaan van hem.

Zo hebben ze nog wat in goede ver
standhouding gekibbeld, tot Adriana
heeft gezegd: „Ik kan me begrijpen, dat
je Sjaan nog niet loslaat, madr het zal
er van moeten komen, want geloof maar
gerust: Tuininga geeft nooit toestem
ming en het is voor mij de vraag, of
Sjaan zonder toestemming van haar va
der je vrouw wil worden."

Ja, dat weet Klaas ook niet. Na die

maal heeft Sjaan hem niet meer
gevraagd te komen, om even te praten.
Zij heeft zeker geen behoefte aan hem!
Zou het dan toch mogelijk zijn, dat van
\lbert van Zanten? Het is haast n-iet te
;eloven! Als Sjaan hem plechtig ver-
.ekert, dat zij alleen van hèm houdt en
nèm alleen begeert, hoe kan dat

Het eind van het gesprek tussen
Adriana en Klaas is geweest, dat zij er
in heeft toegestemd, te blijven, als va
der en moeder het zaakje zouden ver
laten. Zij hoopt alleen, dat Klaas spoe
dig een vrouw hebben zal, Sjaan of een
ander, die goed is. En zij zal vader
niet aan het hoofd zeuren, om weg te
gaan. Als Klaas dat doen wil, dat is

Klaas is dat niet direct van plan. Ge
leidelijk moet vader gewonnen worden
voor de idee. Eenmaal zal hij toch inzien,
dat Klaas het by 't rechte eind heeft,
als hij ziet, hoe er gebouwd wordt in
het dorp.

En dat ziet de oude Gertjan op zijn
dagelijkse tochten. Hij ziet als het ware
steen voor steen aandragen. In de dorps
straat zijn nu al vijf huisjes gesloopt.
Lavooy en twee bouwers uit de stad zijn
druk bezig, om er moderne panden neer
te zetten. De annexatie is nog niet eens
een feit, maar men rekent er stellig op.

„Vóór het zover is, moeten er mooie
winkels staan, Bakker," zegt Lavooy, die
er op aast, ook het zaakje van Gertjan
Bakker tegen de grond te mogen gooien
en er een flink pand neer te zetten. He-
is nu een tijd, om geld te verdienen. Je
moet er bij zijn. De gebraden duiven
vliegen niemand in de mond.

(Wordt vervolgd).

op deze wijze heeft uitgewerkt.

Overigens zal deze film haar weg wel
vinden. Verenigingen en instellingen zul
len met de vertoning stellig succes oog-

C. Th. R.

Rudi Hornecker

De Leidse Smalfilm Liga organiseerde
Vrijdagavond in „De Doelen" een bijzon
dere toijeenomst, waarin de Voorburgse
cineast Rudi Hornecker een viertal films
uit zijn amateurtijd vertoonde. Vooral
vielen de films „Haja's eerste verjaardag"
„Fragmenten einer Ehe" zeer in de
smaak. Deze films met originele ideeën
prachtig camera-werk toonden, wat
toegewijd amateur met eenvoudige
middelen kan bereiken. De heer J. Timan
dankte aan het slot de heren ir B M.
Krol en H. Kleibrink voor hun voorbe
reidende werk en de heer Hornecker
voor zijn bereidwilligheid en medewer
king.

„DE SPOOKROTS

Het is een wonderlijk verhaal, dat Ro
bert Ardrey geschreven heeft. Daar zit
op een vuurtoren in het Michigan Meer,
een vuurtorenwachteer, Charleston. Nog
een betrekkelijk jonge kerel, maar zon
der hoop in het leven zich nog nuttig
te kunnen maken. Zelfs Streeter, een
vriend van hem, die als piloot eens per
maand de inspecteur naar de vuurtoren
vliegt en dienst gaat nemen in het Chi
nese leger, kan hem met van het tegen
deel overtuigen. Hij blijft alleen achter,
zonder boeken en met een radio, die hij
niet hebben wil.

Alleen! Ja, maar negentig jaar geleden
verging hier een schip met mensen, die
zich in deze streek een nieuw bestaan
wilden verschaffen. Nu gaat hij zich met
hen bezig houden en is hij helemaal niet
alleen. Zij bevolken het vertrek. Hij laat
hen spreken, denken, handelen zoals hij

Dan komt hiertegen protest van de
kapitein. Zo waren zijn passagiers niet.
Hij moet hen hun eigen gedachten laten
zeggen en hun ware beweegredenen
horen,waarom zij een nieuw vaderland
gingen zoeken, Kijk, dan blijkt, dat er
alleen maar een tijdsverschil en geen
wezenlijk verschil bestaat tussen hem en
het voorgeslacht. Ook zij waren zonder
hoop en vol bitterheid in het hart weg-
gereisd, doch Charleston kan hen nu
vertellen, dat hun ideëen toch verwezen
lijkt werden. Er gaat weer hoop gloren
in zijn hart en er groeit verwachting
voor de toekomst. De radio vertelt hem.
dat de oorlog is uitgebroken. Het geeft
met, hij gaat weg, naar het leven terug.
Oorlog is dé pijn, waardoor
wereld geboren wordt.

Ofschoon we als Christen de zaken
ders zien en er van overtuigd zijn, dat
Charleston over een poosje zal bemer
ken, dat het levensprobleem op deze ma
niet niet wordt opgelost, is het toch een
aantrekkelijk stuk. Dat is eigenlijk het
wonderlijke, want als toneel is het niet
sterk. Er wordt veel in gepraat, op het
prekerige af, 't is soms langdradig
toch bleven we luisteren. Sommige ri
heden hadden beter geschrapt of ver
derd kunnen worden.

Omdat van dit stuk op 25 en 26 Fe
bruari weer opvoeringen worden gege
ven voor de houders van groene K. er
O.-kaarten, zijn we wat uitvoeriger dan
gewoonlijk op het stuk ingegaan.

Het werd gespeeld door het „Zuid-Ne
derlands Toneel" onder regie van Betsy
Ranucci—Beekman (als gast). De regie
was veel beter dan bij „Boerenpsalm".
Men kon goed merken, dat hier een be
kwame hand de leiding had genomen.
Het spel was ook wel wat beter, maar
er werd geen ogenblik in grote stijl ge
speeld, het bleef benepen. Pierre Balle-
dux, als Charleston, en Cees Pijpers, als
dr Kurz, waren soms hinderlijk thea
traal. Het was eigenlijk een te zware op
gaaf voor dit ensemble. We maken
uitzondering voor Bernhard Droog, als
Streeter. die, zowel in zijn spreken als in
zijn plastiek, de beste was.

Samenvattend kunnen we zeggen: Goe
de regie en matig spel in een wonderlijk
stuk. Bn.

Politieke barometer:
iets achteruit...

De barometer der internat, politiek liep
de laatste weken weer iets achteruit
een verschijnsel waarmede wij trouwens
telkens rekening moeten houden, gezien
de steeds dreigende depressies. Moskou
toont zich nog steeds niet van eer
minnelijke kant en de actie tegen kardi
naal Mindszenty, gepaard gaande
kerkvervolgingen in bijna alle Oostelijkai
satelliet-staten, heeft zelfs de hier
daar nog sluimerende sympathieën v
het Sowjet-regime doen bevriezen. Over
heel de wereld zijn de democratische
ogen weer eens geopend geworden. Het
touwtrekken te Londen, waar de
plaatsvervangende ministers van Bui
tenlandse Zaken der „Grote Vier"
opnieuw gewaagd hebben aan een Oos
tenrijks vredesverdrag, heeft nog geen
resultaat opgeleverd en ondanks de de
valuatie van Tito, schijnt Rusland toch
achter de Joegoslavische aanspraken te
staan. Een onaangename verrassing
vormde mede het feit. dat Rusland thans
met een reeds door Engeland vroeger

voorgestelde candi-

daat, maar die toen
als gouverneur voor
Triëst door de So-
wjets verworpen

werd, voor de

kwam. Nu in principe besloten was Triëst
aan Italië terug te geven, kan men deze
Russische zet slechts als een poging tot ob
structie uitleggen. Een ander bewijs van
het beruchte negativisme leverde de So-
wjet-Unie door zich met de Oékraine en
Wit-Rusland terug te trekken uit de
reldgezondheidsorganisatie. een der spe
ciale organisaties van de Ver. Naties.

Het is niet te hopen, dat wij hierin een
soort van grimmige symbolische hande
ling moeten zien en de Sowjet Unie
goed de handen, voor zover die ei
zijn. tussen democratie en totalitair com
munisme wenst "te verbreken. Ja, dat
Rusland in geen geval meer wenst mede
te werken aan de economische, politieke
en geestelijke gezondheid der wereld!
Het is duidelijk, dat de machtconcentratie
links en rechts van het „ijzeren gordijn"
voortduurt en beide kampen daarbij
toepassing brengen het „l'union fait la
force" Want op deze macht en kracht
komt het aan en ook al is er geen
leiding om aan directe explosies in deze
spanningstoestand te geloven, de zich uit
breidende „koude oorlog" is al ve
rustend genoeg.

Geen voorbarig pessimisme, maar zeker
geen overmatig optimism? is hier op zijn
plaats. Het Westen ziet het gevaar koel
bloedig onder ogen en gaat voort, zich
economisch, politiek en strategisch te
ganiseren en dat zich hierbij in de t
houding van Amerika tot West Europa
*och weer moeilijkheden voordoen, ligt
voor de hand. Dean Acheson is nog niet
de Sènaat en dr Jessup heeft er zo juist
nog op gewezen, dat een Noord-Atlan
tisch Pact practisch gerealiseerd moei
kunnen worden binnen het kader var
Verenigde Naties en Veiligheidsraad.
Gaan wij echter na. dat ondanks alle ob
structie. die tegen 't Marshall-plan
gevoerd en de voetangels en klemmen:
die het terrein van de «Amerikaanse Se
naat onnodig maakten, het plan er toch
kwam. dan meen ik, dat zekere sugges
ties in de verklaringen van Truman
Dean Acheson het vertrouwen dienen ta
herstellen Trouwens wat wil mer
ders? Het wemelt van regionale groepe
ringen, die slechts kracht bezitten door
de steun der individuen. Wij hebben
reeds: de Benelux, het Brusselse Pact, hei
Pan-Amerikaanse plan, de beweging vooi
een Europese Federatie, een wereld rege
ring, anderzijds het blok der staten van
Oost-Europa, de groepering der Aziati
sche landen van New-Delhi en gezien
deze organisatie en machtsvorming lijkt
het absurd, dat het Atlantisch Pact
stranden alleen omdat de Senaat
voorzichtig is met al te positieve mili
taire toezeggingen. Trouwens Pact of geea
Pact, indien Russische aggressie zoi
den tot een gewapend conflict, zou Ame
rika ter handhaving van eigen e
mische belangen en bedreigd in zijn
strategische positie zeer zeker W.-Euro-
pa ter hulp snellen. Waarom anders
Amerikaanse toezeggingen aan het. door
Moskou bedreigde, Griekenland en
kije als met de posities dier landen niet
grote strategische kwesties gepaard gin
gen. En met welk doel bevinden zich de
Amerikaanse bezettingstroepen in Duits
land en Oostenrijk? Tenslotte: hoe is da
veiligheidspariteit tussen 60 Russische di
visies en Amerikaanse luchtmacht, vloot
en atoombom!

betere

De Ainsterdamsche Bank
had gunstig jaar

Maar er zijn verschillende zorgen
in Nederland

Het jaarverslag van de Amsterdamschs
Bank en Incassobank wijst er op. dat het
herstelproces hier te lande bevredigen
de voortgang toont. Hervorming van het
belastingstelsel met het doel de druk
op de kapitaalvorming te verlichten,
dringend noodzakelijk. De resulta!

het bedrijfsleven -over 1948 zijn
gunstig en van oververzadiging van ver
schillende goederenmarkten kan hier te
lande over het algemeen nog niet
den gesproken De goedkoopgeldpoti'.iek
der regering vermeerdert de inflatieten-
denzen eerder dan dat zij deze vemin-
dert Veel ondernemingen hebben reeds
thans te kampen met gebrek aan eigen
middelen, waardoor het gevaar ontstaat-
dat zij in verhouding te grote bedragen
vreemd geld zullen aantrekken De
en meer gevolgde weg óm onder
handse leningen te sluiten zal leiden tot
verdringing van de effectenbeurs als
nuttig element, aldus het verslag, \7oor
de gecombineerde banken was het een
gunstig jaar De stijging der onkosten
wekt zorg omdat het n-iet te verwachten
is, dat de brutowinst op dezelfde hoogte
zal blijven Afgeschreven werd op gebou
wen .3 millioen, toegevoegd aan de
bouwreserve ƒ19 millioen, gereserveerd
voor belastingen 5.8 millioen. voo
zondere do?Je:nden 1 millioen. Van het
winstsaldo f 9.6 millioen wordt voorge
steld 1 millioen aan het reservefonds
toe te voegen. 4 procent uit te keren
op de preferente aandelen (onveranderd)
en 8 pet (v. j. 6fö) op de gewone.

De direct opeisbare verplichtingen der
Ned. Bank

Minister Lieftlnck heeft een advies
commissie ingesteld nopens de wettelijke
maatregelen ter begrenzing van de direct
opeisbare verplichtingen der Nederlandse
Bank. Voorzitter wordt prof. mr
Vries (Amsterdam), leden prof. r.._
M. de Jong (Bloemendaal), prof. H. A
Kaag (Tilburg), mr H. F. van Leeuwen
(Laren, N.-H.), drs G. L. Popken ('s-Gra-
venhage), prof, dr J. Tinbergen (idem),
prof. dr G. M. Verrijn Stuart (Amster
dam), ir H. Vos (Wassenaar), secretarii
prof. dr C. Goedhart (Amsterdam).

Franse frdnes v
1 April en 31 Juli moeten uiterlijk
Maart bij de deviezenban1"»- •■••-irdeol
aangevraagd.