Ned. Herv. Gemeente van Katwijk aan Zee gaat
350-jarig bestaan vieren
Een grote dag brak eindelijk aan
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1941
GROTE DANKBAARHEID IS ER IN HET
OUDE VISSERSDORP
(Van een onzer redacteuren)
Hervormd Katwijk gaat feesten!
„Lees ik dart goed?", zal iemand zich
misschien ietwat verbaasd afvragen
„Feesten? En dart in deze tijd van span
ningen. onzekerheden en afval?"
Ja, de Ned. Herv. Gemeente van Kat
wijk aan Zee gaat feestvieren in de volle
zin des woords. Een reeks jubilea vormt
hiertoe de aanleiding. En het .schoonste"
jubileum is wel, dart de Hervormde Kerk
hier op 24 Februari a.s. 350 jaar bestaat.
In het kort meldden wij diit reeds ver
scheidene mailen.
Ondanks alle tijden, moeilijkheden en
zorgen heeft God Katwijk in zijn Kerk
rijk gezegend. Daarom zeggen de Her
vormde Katwijkers, die niet minder dan
83 van de totale bevolking in deze
plaats uitmaken, ook: „Ondanks de zware
tijd van nu willlen wij ons oprecht dank
baar tonen". We kunnen gerust zeggen,
dat heel Katwijk zich voorbereidt op het
grote Kerk-feest. Want dat is het! De
weder-in-gebruik-neming vam het geres
taureerde orgel in de Nieuwe Kerk kun
nen we als de meest passende inzet dezer
festiviteiten beschouwen:
Laat zich 't orgel overal
bij het juichend vreugdgeschal
tot des Heren glorie parent
De boekdelen open
Dank zij de medewerking van de heer
Nic. van Beelen, organist van de Oude
Kerk te Katwijk aan Zee, de Ned. Herv.
Gemeente aldaar en het rijksarchief te
Den Haag zijn wij in staat onze lezers te
vergasten op een aantal bijzondere his
torische gegevens omtrent de jubilerende
kerkelijke gemeente in dit oude
diorp. Katwijk aan Zee heeft in de lopp
der jaren tal van mensen veel stof tot
schrijven gegeven en wij overdrijven
zeker met, wanneer wij zeggen, dat v<
ons zeldzame en waardevolle stukken
geschriften liggen, waarin zich een rijk
dom aan gebeurtenissen en beschrijvin
gen bevindt. Dat in al het gesohrevene
over Katwijk, waaraan ons oog rijkelijk
te gast ging, de Ned. Herv. Gemeente
een vooraanstaande plaats i
geenszins verwonderlijk, omdat zij het is
geweest, diie voor een zeer belangrijk
gedeelte het teven en beslaan van Kat
wijk heeft bepaald. Toch zier
genoodzaakt ons te beperken tot het
doen van een paar grepen uit dat bonte,
kleurvolle en „charmante" verfedeo, dat
Katwijk heeft gemaakt tot een plaats
met een onuitwisbaar stempel.
Te zivaar.
Omstreeks 1590 vormden Katwijk
Zee, Katwijk aan den Rijn en Valken
burg één kerkelijke gemeente. De zorg
voor de zielen was toevertrouwd
Willem Vimck Dirkszoon, die zijn domi
cilie in Valkenburg had. Deze toestand
duurde van 1590 tot 1599. Op den duur
werd het omvangrijke werk ds Vinck te
zwaar. Katwijk aan Zee werd na ampele
besprekingen autonoom en op 5 Maart
1599 werd ds Josias Heijns im Katwijk
beroepen. Hierover vonden wij het vól
gende:
„Op den tweeden Meij anno 1599 is
josias Heijns, naerdien hij den vijf
den Meerte daer te voren mette meeste
ceurstemmen der Gemeijnte
lick beroepen was, bevestigt geweest
in den dienst alhier door Caroliam
Agricola, predicant tot Rhijnsburgh".
Reckeningh der aelmissen
Ook van de Ned. Herv. Gemeente var
Katwijk kan worden gezegd, dat zij al-
lengskens toenam in grootte. Verbete
ringen deden haar intrede, die
twijfield het nog jonge leven der Kerk
hier zeer ten goede kwamen, 't Aantal
lidmaten bedroeg in 1621 ruim 100. Na
ds Heijns (of Heinsius) werd beroepen
ds Samuel Baselius. Werden aanvankelijk
de twee ouderlingen en twee diakenen
door de gezamenlijke lidmaten gekozen,
in 1621 bracht ds Baselius hierin veran
dering door de verkiezing van ambts
dragers door de officiële Kerkeraad te
doen geschieden. In dat jaar besloot men
ook, dat er huisbezoek zou worden ge
daan en dat de diakenen elk jaar zouden
tonen, hoe hun beleid was geweest. Hier
onder treft de lezer een extract aan,
houdende een dergelijke verantwoording.
Ter verklaring willen wij er op wijzen,
dat b.v. 91-19-10 betekent: 91 gulden, 19
etuivers en tien duiten (een duit was een
koperen munt ter waarde van het achtste
deel van een stuiver).
„Den 22sten Meij hebben Dirck Gher-
ritszoon de Best ende Jacob Aerients-
zoon Madse ghedaen haere reckeningh
van de aelmissen der armen alhier, be
ginnende van den tienden Jan. 1622
tot den 22 Meij voorn. Ende
vonden binnen desen tijt ontfanghen
te zijn boven de opghebleven
91-19-10 van de voorgaende reckeningh
de sum van 116-6-10, tesaen
ckende 208-6-4, ende daerenteghen
uitghegeven de sum van 85-11-4,
dat hiervan is overgheschoten ende bij
den buydel ghebleven de
122-15-0. Aldus is deze reckeningh
ghedaen bij de broeders des Kerken-
raets, in presentie van den predikant
ende gheselschapt met de ouderlin
ghen ende dijaconen, in haerder aller
naeme ondertekent door Adrianus
Bilderbeeck, minister".
Vergelijkt men deze „primitieve" vc
«ntwoording met die van heden, dan zafl
men een verschil waarnemen, dat uiter
mate treffend is en een weliswaar „kort"
maar „krachtig" beeld geeft van de groei
en bloei van de Katwijkse Gemeente. De
opbrengst van een schaalcollecte im 1750
bedroeg 270-15-3 en een zodanige inza
meling im December 1948 benaderde een
bedrag vam ƒ7000.
Op 2 Mei 1622 viel het besluit om
de namen der gedoopte kinderen in
een boek op te schrijven en tevens
een uiteenzetting te geven, wat de
Gemeente by een doopplechtigheid
gehouden was te doen. Op die datum
is ook vastgesteld om „het Hoogh-
heiligh Avontmaal Jezus Christus"
tussen Pinksteren en Kerstmis, de
laatste Zondag voor October, te hou
den, terwyl een voorstel om „ael
missen op de begravenisse te ver-
gadere" eveneens weerklank vond. Is
het niet opmerkelyk, dat deze be
sluiten nog steeds van kracht zyn?
Katwijk eerbiedigt der vaderen
Sonder teghenspreecken
De eerste verkiezing im de Kerkeraad
voor ambtsdragers vond plaats op 26
December 1622. De volgende regelen
handelden erover. Let voorail op de ge
detailleerdheid vam de weergave.
„Den 26 sten December anno 1622
sijn bij de broeders des Kerckenraets,
nae de aenroepinghe van Godes Hei
lige Naeme, verkore tot ouderlinghe
Jan Leendertse Buijs ende Jacob
Arentse Jonghehandt ende Jan Da-
vidszoon, welcke persoonen, naedat S(
de Ghemeijnte ten drie maelen toe
sonder eenighe teghenspreecken
den predickstoel voorghedraeghen
waeren, den 15en Januwarij 1623 open.
baerlick van den Predickstoel in hae-
ren dienst sijn bevestigt. Alsoo hebben
in denselven jaere ghedient als ouder
linghen: Lent Corneliszoon, Gerrit
Aelbrechtszoon Verbaen, J. L. Buijns
en J. A. Jonghehandt"
6 Decem/ber sprak de leiding van ker
kelijk Katwijk zich uit voor het preken
de week. De Donderdagavond werd
hiervoor gekozen. Im 1628 werd 't Gate-
ohismuaboekje ingevoerd, zulks „tol
teerdere kennisse des Woorts".
Laten we niet denken, dat, toen Her
vormd Katwijk eenmaal op gang was
alles zich langs een leien dakje voort
bewoog. Verschil van mening was ei
ook. Natuurlijk. Waar twee mensen zijn
kan vroeg of laat op welk onbelang
rijk punt dan ook een dergelijk
verschil, hoe gering het moge zijn, niet
uitblijven. Maar telkens weer bleek, dat
een verschil heus geen kwaad kam, mits
men het tracht op te lossen iin een juiste
sfeer. Ook op het kerkelijke erf kan
fikse bui de lucht
Bezemende dominee
Het beroep op een predikant moest
door verscheidene vooraanstaande per
sonen worden goedgekeurd en had steeds
veel voeten in de aarde. In 1713 wa
Gemeente vacant en had ds A. Pars, de
bekende schrijver van „Katwijkse Oud
heden", die toen te Katwijk aan den Rijr
stond, de taak om het consulentschap
te nemen, t Is ons uiteraard
mogelijk, alle predikanten, van het begin
tot op heden, de revue te doen passeren.
Dezer dagen is echter tot de Ned.
Hervormde kerkvoogdy het verzoek
gericht om borden te laten ver
vaardigen, waarop de namen der
predikanten van 1599 tot nu zullen
worden vermeld. Betuigen de leden
der Gemeente hiermede hun instem
ming en zyn zy ook bereid om ter
bestryding van de onkosten by te
dragen, dan zullen de kerkvoogden
de laatsten zyn, die een negatief ad
vies in deze zaak zullen uitbrengen.
Het is dan de bedoeling, deze bor
den in de Oude Kerk aan te bren
gen, en wel op een plaats, die geen
afbreuk doet aan de we zouden
haast zeggen „volkomenheid" van
dit interieur.
In 1730 bedlroeg het aantal lidmaten
511. Im alle werk heerste Gods onmisbare
Geest. Inzinkingen vermeldt de geschie
denis evenwel ook Immers, toen ds J. C.
Hentzepeter in Katwijk als predikant
kwam, moest hij zyn pastorale werk be
ginnen met de bezem eens flink door de
kerkelijke „stal" te halen. Hij vermaande
om. vanaf de kansel tot heiliging
dag des Heren en kantte zioh fel tegen
de drank- en kooplust op Zondag. Mede
door zyn arbeidzaamheid is hierin dan
ook spoedig verbetering gekomen
In een Kerkeraadsvergadering op 16
Febr. 1848 besprak men de noodzakelijk
heid van een tweede predikantsplaats
(thans wil men overgaan tot het stichten
van een zesde!). Naast de predikant zou
een „catechiseermeester" of „krenken-
bezoeker" worden aangesteld. De eerste
was Justus van Delft, de tweede Dirk
Sijmenszoon Plokker. De derde,
Schram, gaf catechetisch onderwijs
het huis/waar nu reeds lang geleden
A. Boezaard woonde, n.l. bij 't Houters-
hof; de tweede ingang van dit hof wordt
nog steeds „Schrammepoort" genoemd.
Eerst op 31 Jan. 1862 werd besloten een
tweede predikant te beroepen. Het aan
tal predikanten en hulppredikers is nu
tot ruim 60 gestegen.
Op 6 December 1849 had een dank
stond plaats in verband met het ophou
den van een cholera-epidemie, die Kat
wijk aan Zee in het bijzonder zwaai
teisterde.
Geen feest zonder deze kerk
j menen, dat wij niet verder moeten
gaan dan 1849; de .grijsheid" van dit his
torisch artikel zou anders snel verbleken.
En wat er in de laatste honderd jaar in
het kerkelijk leven van Katwijk is voor
gevallen, zal slechts by weinigen geheel
onbekend zijn.
Doch deze scherpe blik in het verleden
>u zeer ernstig mank gaan aan onvol
ledigheid, als wij nog n\et even wezen
op de monumentale Andreas-kerk, die
het leven en streven van de Ned. Herv.
Gemeente van Katwijk door de eeuwen
heen heeft overschaduwd. Zij zag ge
slachten gaan en komen. En het rhythme
Hervormd Katwijk komt vooral in
haar oude geschiedenis sterk naar voren.
naar haar woorden luistert, ziet een
groots beeld voor zich oprijzen van het
en wee der Reformatie in dit dorp
de altijd-deinende zee. Getuigt de
historie van de Oude Kerk ook van de
pressie, haar hoofdtoon is toch een on
afgebroken lied op de vele, zeer vele
zegeningen Gods, die de bevrijdende
Hervorming in deze plaats snel deden
Moge de Geest des Heren de Ned.
Herv Kerk blijven doorwaaien. Dan zul
len nog velen onder de takken van deze
oude boom rust, verkwikking, verzadi-
en heil vinden.
Het nieuwe orgel in de Nieuwe Kerk gaat
jubelen ter ere Gods
De speeltafel van het gerestaureerd e orgel van de Nieuwe Kerk. In het
midden zien we de drie klavieren, links en rechts de registers. Onder: het
voetpedaal, de voetregisters (zwarte knopjes) en in het midden daarvan
de z.g. zweltrede.
Ook koster B. Vis 25 jaar aan de
Oude Kerk verbonden
„Nu is de Zondag de beste dag der iveek"
(Van
verslaggever).
Weer zijn wy in Katwijk geweest
iemand te „interviewen" (een paar weken
geleden waren we by (Je heer Nic.
Beelen). En weer oefende een Katwijkse
zegsman zo veel kracht op ons uit, dat
wy niet anders konden doen dan hem
deze toezegging te geven: „In elke regel,
die wy over U en over Uw werk zullen
schryven, hopen wy zeer bescheiden
zyn." Toen was koster B. Vis, die met
„zyn" Oude Kerk jubileert, tevreden. Hoe
komt het toch, dachten we, dat velen, die
in een gemeenschap langzamerhand het
praedicaat „vooraanstaand" hebben ge
kregen, zo graag naar de achtergrond wil
len, als zich momenten voordoen, dat de
publieke belangstelling juist op hen is
gericht? Misschien zijn er verschillende,
oorzaken te noemen. Maar bij de zilveren
koster Vis is het vast en zeker dit: zijn
warme liefde en toewijding tot het werk.
En deze eigenschappen vloeien weer
voort uit zijn oprechte mening, dat God
hem op deze eenvoudige plaats heeft
gezet en van hem vraagt of hij zyn
arbeid wil stellen in Zijn dienst, die tal
rijke facetten heeft Koster Vis is werk-
niet in de eerste plaats in opdracht
de Katwijkse Hervormde Gemeente,
doch krachtens de Koning der Kerk. En
daarom: geen ophef, geen sensatie en
geen enkele pretentie.
De heer Vis, die wel niet in Katwyk is
geboren, maar al heel wat van de goede
Katwijkse mentaliteit heeft overgeno-
vertelde ons veel. Maar de woorden,
waarmede hij de fijnheid van zijn kerke-
lyk werk zo goed wist uit te drukken,
hebben ons wel in bijzondere mate ge
troffen. „Toen ik nog geen koster was,
kon ik m'n Zondagen slechte dagen noe-
ie zin: ik wilde wat te doen heb
ben. Nu bezit ik de Zondag als de beste
dag der week. 'k Ben wel alle dagen
kostei1, maar U moet goed begrijpen:
's Zondags komen er hoogtepunten". We
begrepen onze zegsman, die. nadat hy dit
spontaan had verklaard, blij glimlachte.
Kan koster Vis het werk nog wel aan?
Wij vroegen iets in deze richting. Kat
wijkse lezer (es) U weet, wie en hoe kos
ter Vis is. Misschien kunt U zich zijn
reactie voorstellent Kwam, kort ge
zegd, hierop neer: „Laat ik U nu vertel
len, dat ik 16 Augustus a.s. 64 jaar hoop
te worden, nochtans voel ik me zo lekker
als een kip en zo jong als een duifje.'
Een gulle lach klonk in de stemmings
volle consistoriekamer, vond een uitweg
en verklonk in de yle kerkruimte. Wij
stonden op en betraden het stille inte-
waarin slechts het eeuwige ruisen
:ee werd gehoord. Even kwamen we
onder de indruk. Toen zette koster Vis
zyn verhaal voort
~p m'n 22ste jaar vertrok ik naar
Katwijk aan Zee en werd bakkersknecht
by D. Schuitemaker. Op 24 Februari 1924
beleefde ik in de Oude Kerk, die 36 jaar
als pakhuis door een rederij was ge
bruikt, m'n eerste dienst."
„Hebt U "t als koster druk?"
.Vroeger had ik meer werk dan tegen
woordig. Toen waren alle catechisaties er
bij. Maar mijn huis hebben de Duitsers
afgebroken en nu woon ik in het catechi-
itielokaal. zodat de lessen elders worden
gegeven. Dit neemt niet weg, dat er nog
eel gedaan moet worden, 'k Heb meis
jesverenigingen, vergaderingen van de
■ijf-cents-actie, trouwerijen, byzondere
diensten. Dan moet de kerk altijd schoon
zyn. Vooral 's zomers is er werk aan de
winkel. Baddiensten en badgasten, die de
kerk willen zien. De meeste diensten zyn
vol. En van het ogenblik af, dat de deu-
geopend worden, tot het ogenblik,
waarop ze weer dicht gaan (na de dienst),
moet de koster toezien, of alles met orde
regel geschiedt. Hij moet steeds op z'n
post zyn."
Wie weet, dat er normaal 1300 mensen
i de Oude Kerk gaan. kan ook weten,
dat de koster zyn ogen niet In z'n zak
mag hebben. Nu. daarop hebben de Kat-
wykers koster Vis nimmer betrapt.
Nog één vraag: ,Wat vond of vindt U
bijzonder mooi in een volle kerk?" Een
onverwacht antwoord kregen we: „De
Katwijkse klederdracht. Jammer, dat er
veel van verloren is gegaan."
Vij wensen, dat koster Vis nog lange
1 in de Andreaskerk mag arbeiden.
„Ter ere Gods".
Zo is dan gisteravond onder zeer gi
belangstelling het gerestaureerde oi
van de Nieuwe Kerk te Katwijk aan
in gebruik genomen. Vele honderden
gen naar dit bedehuis om het eigenlijk
weer nieuwe instrument in zijn volle glo
rie te horen. Een belangrijke wens var
Ned. Hervormd Katwijk is hiermede ir
vervulling gegaan.
Wy kunnen ons als de dag van gisteren
de persconferentie herinneren, die
kele jaren geleden in de consistorie
de Nieuwe Kerk werd belegd in verband
met de komende restauratie va
gel. Groots waren de plannen, die het
orgel-comité koesterde, en het stemt tot
dankbaarheid, dat al deze plannen, dank
zij de spontane medewerking t
velen, zowel uit de omstreken als uit
Katwijk zelf. konden worden verwerke-
lijkt
Het mag als een zeldzaamheid wor
den aangemerkt, dat de kosten, nu
het orgel is overgedragen en geopend,
vrywel alle zyn gedekt. De offer
vaardigheid van de Katwykse Ge
meente heeft in een paar jaar niet
minder dan f 15-000 voor het restau
ratiefonds byeengebracht. Ds J. J.
van der Krift kreeg nog enkele da
gen geleden de toezegging, dat hy
van iemand, die onbekend wenst te
blyven f 400 zou ontvangen. Een an
der lid der Gemeente, ook een onbe
kende, schonk eveneens f 400. In één
woord: prachtig! Men had dit tydens
die bewuste persbyeenkomst niet
durven vermoeden!
Het orgel-comité, bestaande uit de he
ren dr J. G. van Ieperen, L. Haasnoot en
J. van der Hucht, heeft voor enorme
moeilijkheden gestaan. Uit een deskun
dig onderzoek bleek immers, dat het
gel in zijn geheel oud was en niet it
aan de eisen voldeed. Aan de zang der
Gemeente werd „op revolutionnaire
wyze" zoals iemand het uitdrukte
afbreuk gedaan.
Op 3 Maart 1947 werd het fiat op
voorstellen van het orgelcomité verleend
en kreeg de bekende orgelbouw
-restaurateur G van Leeuwen uit Lei
derdorp opdracht het werk uit te
ren. Dit heeft hy volgens de deskundi
gen op lofwaardige manier gedaan. Od
30 October 1947 trad de heer Hennie
Schouten, organist van de Lutherse kerk
te Leiden, hoofdleraar aan het Conserva
torium te Amsterdam en muziekresen-
cent van ons blad, toe als adviseur. 15
Juni 1948 werd een aanvang gemaakt met
de afbraak van het oude orgel.
Het nieuwe Instrument telt niet
minder dan 2366 pijpen. De grootste
PUP is bijna 6 meter lang en 23 cm
wyd, de kleinste 8 mm lang en 2 mm
wyd. Wanneer alle pypen achter el
kaar gelegd zouden worden, dan zou
deze lengte overeenkomen met die
van de weg van Katwijk aan Zee
naar Katwyk aan den Ryn.
Het is een gelukkig feit, dat op dit
orgel de werken van Bach en andere
grote meesters stilistisch zuiver gespeeld
kunnen worderf. Bovendien is I
ideaal instrument ter begeleiding
Gemeente-zang. In de volste zin kan het
kerkorgel genoemd worden, dat dus
de hoogste eisen voldoet.
ken als hun mening uit. dat het orgel
zeer ongunstig voorstond; algehele n
tauratie was een dringende eis. Dat het
oude orgel werkelijk oud was, moge
blijken uit het feit dat slechts het orgel
front, een gedeelte van de speelkast en
een paar pijpen in het belang van het
nieuwe orgel gebruikt konden worden.
Tot eer van Hem.
Ds Van Ieperen huldigde de kerkvoog
dij, die van meet af aan begrip heeft
getoond voor de urgentie van deze zaak.
De firma Van Leeuwen werd uitgekoze:
om meer dan één reden. In de eerste
plaats vanwege haar grote bekendheid
en in de tweede plaats om haar opvat
tingen 'betreffende de intonatie var
gels. De heer Nic. van Beelen, organist
der Oude Kerk, heeft toezicht op het
werk uitgeoefend. Dank werd ook ge
bracht aan de organist Hennie Schouten
zijn adviserende taak. Het orgel,
dat wy nu bezitten, behoort tot de prach
tigste instrumenten van ons land, aldus
Van Ieperen. Wy zyn verblijd het te
mogen gebruiken tot eer van Hem,
Wiens zegen alle werk is gelegen. Ook
richtte ds Van Ieperen zioh nog tot het
actieve orgelcomité en de Gemeente zelf,
;r uime mate van -haar offrvaar-
digheid heeft blijk gegeven.
In het slot van zyn betoog wees spr.
op de betekenis van de kerkmuziek in
het algemeen. Christendom zonder het
God-verheerlykende lied en zonder de
instrumentale begeleiding is een onge
rijmdheid. Het Oude en Nieuwe Testa-
zijn vol van muziek en zang. De
muziek moet ons opheffen boven de
sfeer van het alledaagse en gewone leven.
Na de woorden van ds Van Ieperen wer
den drie verzen van Gezang 3 (Gezang
12 in de Nieuwe Bundel) gezongen.
Als tweede spreker voerde de heer D.
J. Kleen, president-kerkvoogd, het woord.
Namens de kerkvoogdij aanvaardde hij
grote dank het nieuwe instrument.
Spr. wees op de oprichting van het orgel-
comité in 1945 en noemde nog ds B. van
Ginkel als initiatiefnemer. De heer Kleen
roemde de goede samenwerking tussen
de personen, die bij de restauratie waren
betrokken. Moge dit orgel de lof aan
God verhogen.
Na de overdracht heeft de heer Hennie
Schouten het orgel bespeeld. Onze muzi
kale medewerker uit Katwijk aan
de heer Joh. van Wolfswinkel, tekent
hierby het volgende aan:
Het programma, dat Hennie Schouten
op het nieuwe orgel uitvoerde, was
dig en wèl doordacht samengesteld. Niet
alleen was de volgorde van de compo
nisten vrywel chronologisch op Franek
na); waren de verschillende werken zó
gekozen, dat ze met elkaar een volledig
exposé van de registratie-mogelijkheden
gaven maar bovenal viel de verdeling
in twee groepen op: een Duitse ei
Franse. De 'beschikbare plaatsruimte be
let ons, hier al te diep op in te gaan. Vol
staan we dus met de opmerking, dat de
Franse werken het bewys van de all
round voortreffelijkheid van het nieuwe
instrument ten duidelykste aantoonden.
Zelden hoorden we zó menselijk-vol-
maakt de prachtige Cavaillé Coll-inti
tie van de speciaal voor dit doel (het
voeren van Franse muziek namelijk) ge
construeerde registers Het gaf een in
tense vreugde, naar deze exquise klan
ken te luisteren.
Hennie Schouten toonde zich een tech
nicus en registrator van groot formaat.
Hy speelde achtereenvolgens twee ko
raalvoorspelen van Bach: „Herzlich tut
mich verlangen" en „Nun danket alle
Gott", de bewogen „Vater unser"-varia-
ties uit Miendelssohns 6de Orgelsonate,
mars van Guilmant op een (Rinal-
do)-thema van Handel, de befaamde
.Suite Gothique" (1. Choral, 2. Menuet
gothique, 3. Prière a notre Dame, 4. Toc
cata) van de jonggestorven meester
Boëlmann, het elegante „Allegro canta
bile" uit de 5de symphonie van Widor er
tenslotte de imposante „Final" van César
De vele aanwezigen hebben aandachtig
geluisterd. Kennelijke beseften ze,
hier wat groots plaats vond: een
bekwaam kunstenaar, die een zeldzaam
i orgel bespeelde. Dit concert heeft
de overtuiging geschonken, dat op
dit instrument de meest verschillend ge
aarde composities uit allerlei perioden
de litteratuur in ieder opzicht tot
hun recht komen. En dat met klanktim
bres, om niet te vergeten!
Ter gelegenheid van het 350-j.
bestaan van de Ned. Herv. Ge
meente van Katwijk aan Zee pu
bliceren wij een exclusieve foto,
waarop voorkomen de dienstdoen
de Katwijkse Hervormde predi
kanten, die thans aldaar als hulp
kanten en de twee, emeriti-predi-
prediker werkzaam zijn. Deze
bijzondere opname is enkele dagen
geleden, 's avonds, achter de kan-
van de Oude Kerk door de heer
D. Kruyt gemaakt. Op de foto zien
v.l.n.r. de predikanten P. Pras,
R. P A. Rutgers, J. J. van de:
Krift, H. A. Jellema, D. Bouman
H. Bogers en J. G. van Ieperen.
hadden bijgedragert Aan de heer Kleen
werd een mooie foto van het orgelfront
overhandigd, die een plaatsje zal krijgen
in de kerkvoogdenkamer van de Nieuwe
Kerk. Tevens mochten de heren Schouten
en Van Leeuwen een foto in ontvangst
nemen. De heer Kleen memoreerde :n
een korte toespraak nog de ondeugde
lijkheid van het oude orgel en de heer
Schouten liet zeer optimistische klanken
ten opzichte van het gerestaureerde in
strument horen. Meerdere sprekers uit
ten tot slot hun gevoelens van dankbaar
heid en erkentelijkheid.
Hedenavond zal ook een bijeenkomst
in de Nieuwe Kerk worden gehouden,
waarin ds B. van Ginkel van Amsterdam
het woord hoopt te voeren. De heer
Schouten zal dan voor de tweede keer
zyn programma afwerken.
jéiLbli
De receptie
In aansluiting op de plechtigheid ii
Nieuwe Kei>k werd in de Oranjezaal
het Jeugdhuis een receptie gehouden. Ds
Van Ieperen leidde de bijeenkomst er
sprak woorden van welkom tot verschei
dene personen. Nogmaals bracht hij
ie dank aan allen, die hun steentje
tot de totstandkoming van de restauratie
Psalm 68 10
Onder de aanwezigen bevonden zich
verscheidene predikanten van de Ned.
iHerv. Gemeente, ouderlingen, diakenen,
notabelen, het college van kerkvoogden,
de burgemeester van Katwijk, enkele
wethouders, terwijl ook enige organisten
uit de omliggende gemeenten van hun
belangstelling blyk gaven. Zo merkten
wij op de heer Leo Mens, organist van de
Pieterskerk te Leiden. Vanzelfsprekend
ontbraken de orgelbouwer uit Leider
dorp, de heer Van Leeuwen, en leden
in zyn staf ook niet.
Ds J. G. van Ieperen, voorzitter
het orgelcomité, sprak een rede uit,
dat hy de aanwezigen had verzocht Ps.
6810 te zingen. Er is vandaag voldoende
reden, aldus spr., om Gods goedheid te
verkondigen. Een van onze grootste wen
sen is vervuld: een orgel, overeenkom
stig de grootte van de kerk, zal voortaan
by eredienst en sacrament de zang der
Gemeente begeleiden.
Spr stond voorts stil bij de historie v
het vorige orgel. In 1882 werd het
Duitsland gebouwd en het heeft tot 1887
dienst gedaan in een R.K. kerk te
megen. Daarna kwam het naar Katwyk.
Voor enkele duizenden guldens was het
instrument eigendom van de Ned. Herv.
Gemeente alhier geworden. Na enige tijd
bleek duidelijk, dat het te zwak was, ter
wijl het bovendien grote en kleine ge
broken ging vertonen; herstellingen wa
ren hard nodig. In 1945 werd een orgel-
comité ingesteld om in overleg met de
kerkvoogdij plannen te beramen voor
restauratie. Het oordeel van organisten
van naam werd sevraagd en allen «K-a Koster B. Vis bij de karakteristieke ingang van „zijn" Oude Kerk
msr v,
DAT vroeger het gemeenschappeiyk
zingen in de Ned. Herv. Gemeente van
Katwijk werd geleid door de z.g. „voor
zanger" en dat men omstreeks 1860 een
orgelstichting in het leven riep met het
doel een orgel te kopen?
DAT het eerste orgel van de Ouda
Kerk zich thans in de Geref. kerk be
vindt?
DAT Katwyk aan Zee een „boven
meester" heeft gehad, die In het kerke-
lyk leven de functies voorzanger, voorle
zer en koster vervulde?
DAT ds R. P. A. Rutgers, emeritus
predikant, voordat hij naar Katwyk aan
Zee vertrok (in 1911), de Gemeenten
Nieuwkoop en Warmond diende?
DAT de nieuwe Ned. Herv. school aan
de Parklaan, dank zij het zachte winter
weer, aanmerkelijk vroeger gereed zal
zyn dan aanvankeiyk werd verwacht.
DAT het tegenwoordige orgel van de
Oude Kerk tijdens de bezettingsjaren
„ondergedoken" wae in een der fabrieken
van de Gebr. Van Wyk te Leiden en in
de Ned. Herv. Kerk te Katwyk aan den
Rijn?
DAT er een bepaling bestaat, volgens
elke geen torens mogen worden ge
bouwd of herbouwd, maar dat de moge
lijkheid niet uitgesloten moet worden ge
acht. dat by uitzondering de Ouda
Kerk in de naaste toekomst wel van een
toren zal worden voorzien?
DAT in een Kerkeraadsvergadering,
gehouden op 6 April 1864, werd besloten
op Goede Vrijdag twee godsdienst
oefeningen te beleggen?
DAT op verzoek van de Synode der
Ned. Herv. Kerk op Zondag 22 Juli 1866
Katwyk een bidstond werd ge
organiseerd in verband roet binnen- en
buitenlandse rampen?
DAT da J. C. Hentzepeter in 1850 aan
spoorde om de vlsafslag op Zondag, welka
vóór kerktyd plaats vond, af te schaffen?
DAT de bekende organist Hennie
Schouten uil Leiden gisteravond tydens
een bijeenkomst in de Oranjezaal van het
Jeugdhuis verklaarde, dat er in Neder
land geen orgel is, waarop h(J zo graag
speelt als op het gerestaureerde orgel van
de Nieuwe Kerk?
DAT de Ned. Herv. Kerkeraad van
thans 48 leden telt?
DAT Katwijk aan Zee ongeveer 18.000
ingezetenen heeft, waarvan er ruira
14.500 tot de Ned. Herv. Kerk behoren?
DAT desondanks in deze Gemeente da
arbeid onder de van de Kerk vervreem-
»n met kracht is ter hand genomen?
DAT binnenkort zal worden begonnen
met het aanleggen van een Ned. Herv.
begraafplaats in de Zuidduinen (by da
Parklaan t?
DAT zyn collega, ds H. Bogers, even-
:ns emeritus-predikant en hulpprediker
bij de Katwykse Hervormde Gemeente,
achtereenvolgens stond te Heilouw. Tiïi^
Zoelen, Klaaswaal, Reitsum en Achlum?
