KOOFT IN MET OVERLEG!
Nóg een interviewmet maarschalk Stalin
NIKITWE LEIDSCHE COURANT
BEHANDELING VAN ZAAK-MINDSZENTY
PAS NA VEERTIEN DAGEN?
Grafologen verklaren, dat het handschrift van de
kardinaal op verdoving wijst
Reuter meldt uit Boedapest, dat het Hongaarse oppervolksgerechtshof binnen
14 dagen de uitgebreide documentatie over het proces-Mlndszenty zal ontvangen.
Pas daarna zal dit hof beslissen, welke van de vjjf rechtbanken de zaak opnieuw
ln behandeling zal nemen.
Het oppervolksgerechtshof zal bestaan
uit een president, benoemd door het ka
binet, en afgevaardigden van de partijen
VRIJDAG 11 FEBRUARI 1949
der regeringscoalitie, n.l. één
Boerenpartij, één van de partij der
Kleine Bezitters, en één van de, thans
gefuseerde communistische- en socialis
tische partij, de Hon^arse Arbeiders
partij. De beschuldigden behoeven niet
te verschijnen, tenzij president, verde
diger of openbare aanklager dit nodig
achten. Een hoge ambtenaar van het
ministerie van Justitie deelde mee, dat
de kardinaal bij veroordeling tot levens
lang, na vijftien jaar in vrijheid zal wor
den gesteld.
President Truman heeft de behande
ling van kardinaal Mindszenty „infaam"
genoemd. Het resultaat van het onder
houd tussen Bevin en de Hongaarse ge
zant te Londen was, dat Groot-Brittan-
ïiië zijn gezant te Boedapest een nota
liet overhandigen, waarin werd gezegd,
dat Engeland het recht heeft „een onder
zoek in te stellen naar alle optreden",
dat in strijd kan zijn met de clausule van
de rechten van de mens in het Hon
gaarse vredesverdrag.
Het buitengewone geheime consistorie
op het Vaticaan zal vermoedelijk Maan
dag geopend worden.
Volgens Ass. Press, hebben de officiële
grafologen van het Bocdapester Volks
gerechtshof meegedeeld, dat kardinaal
Wat er aan „het proces"
voorafging
De arrestatie van kardinaal Mindszenty
en het proces tegen de Kerkvorst waren
geen onverwachte gebeurtenis als een
donderslag bij hejdere hemel. Reeds ja
renlang intrigeerden rode kopstukken in
Boedapest tegen de positie van de Kerk
en het katholiek onderwijs, zo schrijft het
R.K. „Binnenhof" en het blad geeft ver
volgens een lijst van data en feiten van
Februari 1948-'49. welke culmineerden in
de ,,'rechts"zitting, van welk triest toneel
de wereld thans getuige is.
Februari 1948. De minister van Onder
wijs prijst het werk van de katholieke
bijzondere scholen, een vleierij, die als
een slecht voorteken werd beschouwd.
April 1948. De regering zinspeelt erop,
dat zij de bijzondere scholen zou moe
ten nationaliseren om daar eveneens de
„moderne denkwijze" te kunnen ia-
16 Mei 1943. Kard. Mindszenty schrijft een
herderlijke brief, waarin hij de katho
lieken aanspoort „Stand te houden te
gen de nationalisatie van de scholen".
Radio en pers faciliteiten ontzegd.
S3 Mei 1948. Kard. Mindszenty schrijft
een tweede herderlijke brief, waarin
hij erop wijst, dat de Kerk altijd over
eenstemming had gezocht en geen on
enigheid en verklaart, dat de Kerk geen
afstand zou doen van Haar recht op de
scholen.
SO Mei 1948. Derde herderlijke brief,
waarin wordt verklaard, dat de „tijd
van beproeving was gekomen en alle
getrouwe katholieken werden opgeroe
pen om zich te scharen achter de banier
van Christus",
f Juni 1948. Zes katholieken proberen te
demonstreren tegen de nationalisatie.
Een priester wordt ter dood veroor
deeld, vier( anderen krijgen zware
straffen.
14 Juli 1948. Wet op nationalisatie door
gedreven. Kardinaal Mindszenty doet
een beroep op de katholieken om hun
zelfbeheersing te bewaren.
19 Juni 1948. Scholen overgenomen; de
kerkklokken luiden alarm over het ge
hele land op verzoek van de kardinaal,
tl Juni 1948. Herderlijk schrijven, waar
in wordt medegedeeld, dat de regering
er zich over beklaagt, dat de genatio
naliseerde bijzondere scholen weigeren
om de officiële communistische leer
boeken te gebruiken.
S Juli 1948. Excommunicatie door Kardi
naal van Ministers, die verantwoorde
lijk waren voor de nationalisatie van
de scholen.
10 Juli 1948. Kardinaal Mindszenty doet
een beroep op de bisschoppen van de
gehele wereld om „de feiten bekend
te maken". Indien Hongarije moet buk
ken voor het Marxisme, zal de vrijheid
van bijna geheel Europa daaronder
lijden.
11 Juli 1948. Het bericht komt binnen,
dat 2100 zusters en priesters, werkzaam
bij het onderwijs, zijn ontslagen.
S3 Juli 1948. Vele priesters en zusters ver
oordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf
wegens „anti-democratische activiteit".
Augustus 1948. Gedurende de gehele
maand wordt door de pers en radio een
hetze-campagne gevoerd tegen Kardi
naal Mindszenty.
10 October 1948. Herderlijk schrijven,
waarin wordt verklaard, dat schouw
burg, radio en openbare leven worden
gebruikt om de mensen tot slaven te
maken.
12 Nov 1948. Kardinaal Mindszenty
spreekt 28.000 pelgrims toe bij het hei
ligdom van O. L. Vrouw te Bodajik.
Alle wegen afgezet door politie, die ge
wapend met machinegeweren patrouil
leren.
16 Nov. 1948. Kardinaal Mindszenty
schrijft een verklaring voor de pers,
waarin hij zegt, dat hij afscheid neemt
van zijn volk, „voordat hij een onbe
kend lot tegemoet gaat".
SO Nov. 1948. Begin der campagne van
door de regering ingegeven resoluties,
waarin de arrestatie van Kardinaal
Mindszenty wordt geëist.
11 Nov. 1948. Secretaris van Kardinaal
wordt gearresteerd en beschuldigd van
verraad. Doel: ontwringen van schuld
bekentenis, die de Kardinaal zal be-
17 Dee. 1948. Hongaars Episcopaat legt
verklaring af, dat „een oplossing van
het conflict de tussenkomst vereist van
■het Vaticaan".
36 Dec. 1948. Arrestatie van Kardinaal
ongeveer om 8 uur 's avonds. Hij wordt
later beschuldigd van hoogverraad,
spionnage, misdaden tegen de veilig
heid van de Staat en valutazwendeL
S Febr. 1949. Proces tegen Kardinaal
Mindszenty begonnen.
Geen „Care"-paketten voor Hongarije.
De Amerikaanse liefdadigheids-orga
nisatie „Care" heeft besloten Hongarije
te schrappen van de lijst der landen,
waarheen pakketten mogen worden ge-
tónden met voedsel en kledingstukken.
Mindszenty zijn bekentenissen niet ge
schreven zou hebben in het handschrift,
dat hij gebruikte, indien hij niet onder
de invloed van bedwelmende middelen
had gestaan.
Gevluchte Hongaarse bisschop spreekt
Dinsdagavond a.s. zal de uit Hongarije
gevluchte bisschop mgr Miclos te Venray
spreken over de gebeurtenissen in
land. De Katholieke Actie te Breda hield
gisteravond op de markt een grote pro
testbijeenkomst tegen het vonnis var
kardinaal Mindszenty.
Duitse bezwaren beïnvloeden
de grenswijzigingen
Niet voor een „voldongen feit gesteld".
De minister-president van Noordrijn-
Westfalen, dr Karl Arnold, verklaarde
voor het parlement, dat, naam men aan
nam, de Nederlandse regering de gehele
kwestie van de grens met Duitsland op
nieuw in overweging had genomen op
een wijze „waarbij rekening gehouden
zou worden met de Duitse bezwaren"
aldus meldt Reuter uit Dusseldorf. Dr
Arnold achtte een eenzijdig gedecreteer
de grenswijziging in tegenspraak met het
plechtig afgekondigd recht van de vol
ken om in eigen aangelegenheden te be
slissen en deelde mede, dat Sir Brian
Robertson, de Britse gouverneur, 31 Jan.
verklaard had, dat de West-Duitse rege
ringen de gelegenheid zouden krijgen,
hun standpunt uiteen te zetten, vóór zij
voor een „voldongen feit" worden ge
steld. Noordrijn-Westfalen was niet offi
cieel op de hoogte gesteld van het karak
ter en de omvang der voorgenomen wij
zigingen.
Tsjiang Kai Sjek streng
bewaakt op een heuvel
Terwijl president Li zijn steeds op-
ieuw mislukkende vredespogingen maar
niet wil .opgeven en nationalistisch China
steeds vebder uiteenvalt, blijft maarschalk
Tsjiang Kai Sjek zwijgen in de eenzaam
heid van een op een heuvel staande villa
in zijn geboorteplaats Fenghwa. De villa
wordt streng bewaakt en men komt wei
sver Tsjiang te weten, behalve dan
dat hij het prettigste nieuwjaar van zijn
leven heeft gevierd, bij welke gelegen
heid zijn kleinkinderen voor hem dans
ten. Inmiddels hielden de veldheren der
Zuidwestelijke provinciën een spoedcon-
ferentie te Tsjoengking met het doel, het
gehele Zuidwesten tot een bolwerk tegen
communisme te maken. De commu
nisten naderen Itsjang benoorden de
Jangtse en de nationalistische comman
dant Soen Tsjeng heeft zijn hoofdkwar
tier uit die stad verwijderd.
Dinsdag vertrokken 1600 Amerikaanse
mariniers uit Tsingtao. Er blijft thans
slechts een bataljon in die vlootbasis
over, terwijl er in Sjanghai ook
bataljon ligt.
Nieuw Guinea buiten Indo
nesisch verband?
De heer Joh. Ariks, onderwijzer te
Manokwari heeft heden te Batavia als
vertegenwoordiger van de Papoea's, aan
dr L. J. M. Beel een resolutie van de ver
tegenwoordigers der bevolking van het
Noordwesten en andere delen van Nieuw-
Guinea overhandigd, waarin geëist wordt,
dat Nieuw-Guinea deel zal uitmaken van
het Koninkrijk der Nederlanden en de
grootst mogelijke autonomie ontvangen
zal, overeenkomstig de positie van Suri
name en de Antillen.
DE ROEP DER RUSSISCHE VRIJHEID.
De Berlijnse politie maakt melding van
de ontvoering van een anti-communis
tisch, Duits journalist, Herbert Hinze,
correspondent voor West-Duitse bladen.
In November '47 „verdween" een ander
journalist, Dieter Triede. Deze bleek
later tot 25 jaar dwangarbeid veroordeeld
te zijn. wegens spionnage. aldus A.P., en
is ondergebracht in een Russisch kamp.
Als antwoord op de Russische grenscontrole houdt de politie in de Westeiyke
sector van Beriyn hier het verkeer aan, om te voorkomen, dat er belangryke
artikelen naar de Oostelijke sector gaan. Beriyn vandaag.
Van de inkomsten, die een gezin ge
niet, gaat wel het grootste deel door
de handen van de huisvrouw. Haar taak
is het immers om de inkopen van het
gezin te doen
Dit geeft haar een grote verantwoor
delijkheid, vooral in deze tijd, nu le
vensmiddelen en andere waren zo duur
De huisvrouw zal hetgeen zy koopt,
dus terdege moeten keuren op kwaliteit
en geschiktheid en daarbij moeten over
wegen, of de aankoop werkelijk nodig
is en welke hoeveelheid zij moet aam-
schaffen met het oog op bewaren en be
derf.
Het keuren van de waren op kwali
teit kan de huisvrouw door gezicht, ge
voel, reuk en smaak, dus door haar zin
tuigen èn door haar practische ervaring.
Dit is echter niet voor alle waren mo
gelijk; in sommige gevallen moet zij af
gaan op het oordeel van deskundigen.
Door de overheid zijn daartoe inge
steld de warenwet, die aan de waren
allerlei eisen stelt en de keuringsdienst
van waren, die er op toeziet, dat er met
de levensmiddelen geen knoéiery of be
drog wordt gepleegd.
Toch blijven er nog genoeg punten
over, waarop de huisvrouw zelf de wa
ren moet keuren.
Koopt zij bijv. groenten, dan dient zy
erop te letten of zij wel verse en frisse
waar krijgt; verlepte of verrotte groente
geeft verlies, niet alleen door de grotere
portie afval, maar ook doordat de voe
dingswaarde geringer is dan van verse
producten.
Bovendien moet zy er rekening mee
houden, dat de groenten, die in een be
paald seizoen schaars zijn, altijd meer
kosten, dan de soorten, welke dam in
overvloed aan de markt komen. Daar
naar kan zij dus haar menu's richten.
In vele groentenwinkels worden tegen
woordig de groenten schoongemaakt ver
kocht. De prijs is hierdoor iets hoger
geworden, maar aan de andere kant be
spaart het de hyisvrouw tyd, waarii
iets anders kan doen en ook is in deze
prijs geen afval begrepen.
Maar dergelijke producten zijn toch
alleen him prijs waard, wanneer ze
zijn en geen geuren van daarnaast lig
gende gesneden groenten (byv. uien)
hebben overgenomen.
Bij vele waren, (zoals havermout,
bloem, custard, e.d.) geeft de verpak
king een nog tamelijk grote prijs
verhoging. De verpakking biedt als v<
deel, dat de producten gemakkelijk
met weinig plaatsruimte op te bergen
zijn en dat mem nooit oude voorraad met
nieuwe vermengt. Koopt men „losse" ar
tikelen, dan moeten deze tegen vocht en
scheuren der zakjes wel worden opge
borgen in bussen of potten, die men ge
regeld moet schoonmaken en waarin het
oude restje nooit mag blijven zitten,
wanneer men er nieuwe voorrraad in
opbergt.
Nog een artikel willen we noemen, nl.
melk. Losse melk is goedkoper dan fles-
senmelk. Deze laatste behoeft men echter
niet te koken (en ze wordt door velen
lekkerder gevonden). Maar in ieder ge
val kan men losse melk nemen voor
verwerking in spijzen, bijv. pap, daar
dan immers töch gekookt moet worden.
Het prijsverschil van 3 cent per liter
kan, vooral in grote gezinnen, per week
of per maand nog een aanzienlijk
schil uitmaken.
Wij noemden hier slechts enkele pun
ten. Een huisvrouw, die doordrongen
het belang van haar werk, zal nog
vele andere mogelijkheden vinden
haar huishouding zuinig en toch goed
te beheren.
Dat kan zij bereiken, door bij al haar
inkopen goed te overwegen, wat zij wil
kopen, waarom zij juist dat artikel kiest,
welke kwaliteit het heeft, of het prac-
tisch en voor het doel geschikt is, kort-
of het voor haar gezin zijn prijs wel
waard is. W& I
Zeker is hier overleg het halve werkl verkrijgbaar gestelde formulieren.
Gerechte Duitse spot
Men kent de Stachanowheweging in
Rusland. De onderscheiding van arbei
ders, die zich bijzonder ingespannen heb
ben om de productie te verhogen en die
allerlei voorrechten krijgen, in de hoop,
dat zulks de overige arbeiders op zal
wekken eveneens hun best te doen. De
Duitse economische commissie in de Rus
sische zone heeft dit stelsel trachten te
copiëren. Adolf Hennecke, evenals Sta-
ohanow een mijnwerker, had op 13 Oc
tober zijn taak ver overtroffen, zijn op
brengst was, naar men zegt, 380 pet var
de raming. Welk een voorbeeld! Daarvan
moest partij worden getrokken. Er zijn
nu Hennecke-maanden en Hennecke-
waken en in Halle is elke Woensdag een
Henneokedag. Hennecke zelf heeft com
plimenten gekregen van Stadhanow zelf
en van Duitse communisten.
Deze nonsens aldus neemt de N.R.C.
over uit de Manchester Guardian
schijnt bevruchtend te werken op de
Duitse spotlust Tal van Henneckegrappen
doen de ronde.
De portier van het bureau van de een
heidspartij te Berlijn is Hennecke- acti
vist geworden. Hij placht de deur open
en dicht te doen. Na laat hij haar de
hele dag open staan en vervult zodoende
zijn taak voor 4000 percent.
Hennecke is uit de kerk gegooid. Toen
hij met zijn gezin rond de Kerstboom
stond, zong hij Paasliederen.
Hennecke is naar het ziekenhuis ge
bracht, waar "zijn rechtervoet is afgezet.
Hij had er zijn loonzakje op laten vallen.
Er zijn er nog veel meer; sommige
niet voor de drukpers geschikt.
Het resultaat? Een nieuwe „verorde
ning voor de bescherming van de
arbeidsmoraal van het Duitse volk":
Grapjes over Henneoke kunnen gestraft
worden met hechtenis van ten hoogste
drie maanden. De partijbureaucraten zul
len wel ontdaan zijn; in Rusland ware
zo iets ondenkbaar.
Arrestaties en recht achter
ijzeren gordijn
In December j.l. werden in Bulgarije
15 predikanten gearresteerd, onder be
schuldiging van spionnage en deviezen-
zwendel. Zij zullen aan het eind van deze
maand berecht worden. De predikanten
behoren tot de Verenigde Evangelische
kerken in Bulgarije.
Vier en dertig R.-K. priesters zijn in
het district Katowice in Zuid-Polen ge
arresteerd, wegens het voorlezen van het
herderlijk schrijven van bisschop
Adamski over het godsdienstonderwijs
op de scholen, dat door de regering ver
boden is.
Generaal Karei Janousek, commandant
in de Tsjechoslowaakse luchtmacht tij
dens de oorlog, is thans te Praag ver
oordeeld tot 19 jaar gevangenisstraf, we
gens een poging tot ontvluchting. Aan
vankelijk was hij ter dood veroordeeld.
In de Roemeense hoofdstad Boekarest
werden gisteren twee generaals en drie
hoge officieren ter dood veroordeeld, we
gens -hoogverraad.
Stierenkeuringen in Z.-Holland
Krachtens het Stierenreglement Zuid-
Holland worden de stierenkeuringen voor
1949 gehouden:
4 Maart Abtswoude bij W. van der
Kooy, Kethel bij J. C. T. Olsthoorn.
Zuidbuurt bij P. Hoogendam, Maasdijk
Oude Tol, Maasdijk bij M. Noordam,
Hoek van Holland, 's-Gravenzande, Mon
ster, Loosduinen bij M. Vreugdenhil.
7 Maart Wateringen, Poeldijk, Honse-
lersdijk bij Van der Wey. Naaldwijk, De
Lier, Nieuwewegbrug, Schipluiden, De
Kapel, 't Woud.
14 Maart Delft, Overslag. Schieweg 30,
Overschie, Schiebroek, Schieveensebrug,
Berkel, Katwijksebuurt bij N. C. van
Leeuwen, Pijnacker, Delfgauw.
31 Maart Leidschendam Gemeentehuis,
Leidschendam bij J. M. Vrij, Voorscho
ten, De Vink, Stompwijk, Zoetermeer.
4 April Nootdorp, Gelderswoude, Bent
huizen.
11 'April 8 uur Wassenaar viaduct,
Wassenaar dorp.
In Zoetermeer zullen aan de verplichte
keuringen districts- of premiekeuringen,
worden verbonden.
Tot de verplichte keuringen worden
uitsluitend toegelaten stieren van het
zwart-bont en van het zwart-blaar vee
slag. In Zoetermeer worden alleen toe
gelaten stieren van het zwart-bont vee
slag. Aangifte van stieren voor de ver
plichte keuringen moet geschieden uiter
lijk 2 weken voor de keuringsdag en voor
stieren voor de districts- of premiekeu
ringen uiterlijk 5 weken voor de keu
ringsdag bij de Secretaris der Commis
sie, de heer A. Louter, Laan van Haag-
vliet 23 te Voorburg, op bij hem gratis
Krachtig Nederlands protest
in Australië
In verband met uitzetting van
Indonesische weduwe.
Gisteren heeft de Australische minister
van immigratie Calwell in het parlement
aantal ongehoorde grofheden tegen
Nederland geuit. De gehele Australische
oppositie was namelijk in het geweer ge
komen tegen het besluit van de minister
de Indonesische weduwe van een
Australische oorlogsheld, tezamen met
haar acht kinderen het land uit te zetten.
Calwell reageerde hierop met de bewe
ring. dat het verzet tegen deze uitzetting
deel uitmaakte van een Nederlands plau
de Australische regering in verlegen
heid te brengen. Heden heeft de Neder
landse legatie te Canberra met een
protest tegen deze grofheden gereageerd
de Nederlandse gezant heeft de
Australische minister van buitenlandse
zaken bezocht om hem dit protest mon
deling mede te delen.
Bevin sprak met Hongaarse
gezant
Reuter meldt, dat Bevin de Hongaarse
gezant in Londen. Eros, heeft verzocht
hem gistermiddag een bezoek te brengen
i.v.m. het proces Mindszenty. Bevin zou
de gezant Engelands antwoord overhan
digen op de Hongaarse nota, waarin het
Britse protest tegen de weigering Britse
waarnemers tot het proces toe te laten
wordt verworpen. Bevin en zijn adviseurs
hebben vandaag een meer omvattend pro
test inzake de kwestie-Minszenty over
wogen. Naar vernomen wordt, heeft mer
nog geen beslissing genomen. Men zoi
echter eerder bij de V.N. dan bij Hon
garije protesteren.
De traditionele Boekenweek
In de boekenweek van 26 Februari
tot 5 Maart zal aan iedere koper tot
een bepaald bedrag, een novelle „de 2
negerkopjes" verstrekt worden, gekozen
uit 12 inzendingen. Ook thans zal rr"
moeten ontdekken wie de auteur is. E
maal zal de novelle geïllustreerd zijn,
wel door G. Douwe.
De jeugd uitgave is een bundel gedich
ten „De muze en het ambacht", vei
meld door Victor E- van Vriesland
Han G. Hoekstra. Voor de jonge kinde
ren komt er een speciaal kruiswoord-'
puzzle.
DRIE JAREN STRIJD OVER EEN
ONTSLAG.
Het ambtenarengerecht te Amsterdam
heeft het beroep van de inspecteur van
gemeente-financiën van Bussum, H. de
R., tegen diens ongevraagd oneervol ont
slag, op 27 April 1948. ongegrond ver
klaard. Hiermede is een beslissing geval-
n een zaak. die reeds drie jaar aan
hangig is. De R. werd ontslagen wegens
handelingen. 14 jaar geleden gepleegd,
die pas in 1946 aan het licht kwamen, en
had 30 jaren dienst. Een in Augustus
1946 verleend ontslag was door het
ambtenarengerecht op formele gronden
ongedaan gemaakt.
Het Rijk gaat streekkampen inrichten
voor woonwagenbewoners
Duizenden kinderen zonder
onderwijs
Wanneer de voortekenen niet bedrie
gen, zullen, de woonwagenbewoners bin
nen afzienbare tijd in het middelpunt der
belangstelling staan bij de leden van de
Tweede Kamer. Van overheidswege wor
den voorbereidingen getroffen voor een
nieuwe Woonwagenwet, welke de wet
van 1919 zal vervangen. Deze wet is dik
wijls overtreden, zodat rond het woon
wagenvolkje een probleem is ontstaan,
welks oplossing wenselijk is.
De Woontvagenwet-1919 behelst o.m.
de bepaling, dat iedere Nederlandse ge
meente een woonwagenkamp moet in
richten. De gemeentebesturen zijn even
wel vrij het kamp te vestigen in b.v. de
verste uithoek van de gemeente. Een ge
meente die voor een centraal gelegen
kamp zorgt, dat bovendien goed onder
houden wordt, zal dan ook meer woon
wagens binnen zijn veste krijgen dan een
gemeente, die slechts weinig gelegen laat
aan het woonwagenkamp. Bij het kamp
moet een pomp en een paardenstal zijn,
doch kampen, waar de pomp kapot en
de paardenstal houwvallig is, zijn niet in
trek bij de woonwagenbewoners. Zo zul
len de gemeenten, die voor een goed
kamp zorgen, ook de wagens moeten
ontvangen van de gemeenten, die naar
het woonwagenkamp niet omkijken.
len streekkampen worden ingericht. Bij
deze kampen znllen scholen gebouwd
worden om de leerplichtige kinderen het
nodige onderwys te geven. Deze scholen
zullen vallen onder de bepalingen van
het Buitengewoon Lager Onderwys.
Nog 2587 u agens
In ons land zijn we er trots op, geen
analfabetisme te kennen, doch temidden
van ons volk groeien duizenden kinde
ren op zonder onderwys te genieten.
Volgens de officiële statistieken van
Maart j.L waren er in ons land 2587 ge
registreerde woonwagens, bewoond door
in totaal 11502 mensen, waaronder ruim
2500 leerplichtige kinderen. De woon
wagenbewoners zyn in drie groepen te
onderscheiden, de zigeuners, de half
bloed-zigeuners en de blanke woonwa
genbewoners. Oorspronkelijk stamden de
zigeuners uit Zuid-Duitsland en Hon
garije. Hun beroepen waren paardenhaiv-
delaar of vioolbouwer. Deze groep houdt
er eigen koningen en koninginnen op na,
doch hun getalsterkte is na de Tweede
Wereldoorlog sterk afgenomen. Zeer veel
zigeuners zijn naar Westerbork getrans
porteerd en vergast
De tweede groep, die der halfbloed
zigeuners, is ontstaan door de huwelyken
tussen een zigeuner-vrouw en een blanke
man. Eigenaardig is het, dat een hu
welijk tussen een zigeuner-man en een
blanke vrouw practisch niet voorkomt
Mede doordat de zigeuners nog standen
Het trékken zit de echter woonwagenbewoner tn *t bloed en geen macht
ter wereld houdt hem op dezelfde plaats.
Zyn wy goed Ingelicht, dan zyn reeds
de eerste voorbereidingen voor de nieuwe
Woonwagenwet getroffen. De nieuwe
wet zal bepalen, dat niet de gemeenten,
doch alleen het Ryk verplichtingen heeft
ten opzichte van de woonwagenbewoners.
Van Rykswege en met rijkssubsidie zul-
In de Rolzaal werden 26 postliume
onderscheidingen uitgereikt
ER WAREN VIJF RIDDERS M.W.O. BIJ
Gisteren zyn in de Rolzaal te Den
Haag 26 posthume onderscheidingen uit
gereikt aan de nagelaten betrekkingen
van leden der Kon. Marine en de Kon.
Landmacht. Deze militairen hebben zich
tydens het verzet tegen de bezetter en
in de strijd voor recht en vrede in Indo
nesië dapper gedragen. Aan 5 van deze
gevallenen werd de Militaire Willems
Orde verleend. De anderen werden be
giftigd met de Bronzen Leeuw, het Bron
zen Kruis en het Kruis van Verdienste.
Daar minister Schokking verhinderd was
persoonlijk de onderscheidingen uit te
reiken, had hij z'n taak, voor wat de
Landmacht betreft, opgedragen aan gene
raal Kruis. Voor de Marine verrichtte de
chef-marinestaf, vice-admiraal jhr E. J.
van Holthe. de plechtigheid. Generaal
Kruis heette in zyn openingswoord de
nabestaanden der gevallenen welkom,
alsmede vele hoge militaire autoriteiten,
zoals: gep. luit.-admiraal Helfrich, schout
bij nacht Willinge, generaal-majoor J. H.
Droste, gen.-majoor J. H. Jager, de gar
nizoenscommandant, kolonel H. F. Been
hakker. alsmede de gouverneur der Resi
dentie. gen.-maj. ir M. Tans. Posthuum
onderscheiden werden met de M.W.O.:
ltz. m A. H. Alblas, Dordrecht; res. 2e-
Stalin geldt in het Westen voor een
geheimzinnig man. Onlangs heeft hy
weer zo'n interview gegeven. Hy wenst
Truman te ontmoeten om een vredespact
te bespreken. Wat kan dat betekenen?
Wel, voor de beantwoording van die
vraag moeten wy in elk geval luisteren
naar wat Stalin zelf zegt. Niet alleen naar
wat hij in zyn interviews beweert, maar
meer nog naar hetgeen hy schryft voor
Russisch gebruik. Dit staat glashelder op
getekend in zijn boek „Vraagstukken van
het Leninisme", oplage dertig millioen
exemplaren, wyselijk niet vertaald. Ge
lukkig verheugt dit opmerkelyk werk
zich de laatste tyd in een toenemende be-
Men kan vele malen ver
anderen van tactiek
langstelling buiten de grenzen der Sowjet
Unie. Want als men dit leest, blyft er van
Stalin's geheimzinnigheid maar een heel
klein beetje over.
Aan de hand van dit boek heeft
„Trouw" het volgende „interview" gecon
strueerd en het blad heeft dat gedaan
overeenkomstig de geliefkoosde proce
dure van de Russische dictator, in de
vorm van vraag en antwoord.
„Uw jongste verklaringen hebben op
nieuw de vraag doen rijzen: wat is uw
eigenlyke doelstelling?"
„De dictatuur van het proletariaat in,
één land te versterken, ten einde het te
gebruiken als een steunpunt voor de
verwerping van het imperialisme in alle
landen".
„O, juist. En wat zyn Uw voornaamste
krachtbronnen ter verwerkelyking van
dat doel?"
„De voornaamste krachtbronnen van de
revolutie zijn: de dictatuur van het prole
tariaat in één land en de revolutionnaire
proletarische beweging in alle landen.'
„Heeft U ook reserves?"
,JDe voornaamste reserves zijn de ma
sa's der half-proletariërs en kleine boe
ren in de ontwikkelde landen en de be
vrijdingsbewegingen in de koloniale
afhankelijke landen."
„Maar op welke wyze brengt U deze
strydkrachten in het veld, in wat U noemt
dit derde stadium van de revolutie?"
„Het plan voor de opstelling der krach
ten is: een bondgenootschap van de pro
letarische revolutie met de vrijheidsbewe
ging in de koloniën en afhankelijke lan-
„Dat klinkt alles zeer ondernemend.
Het Westen vraagt zich af, om welke re
den U nu eens zo dreigend optreedt
volkomen in overeenstemming met het
geen U zojuist zeide maar dan weer
zulke verzoenende woorden spreekt."
„Binnen het kader van het gegeven
stadium der revolutie kan de tactiek
véle malen gewijzigd worden. Dat is af
hankelijk van de vloed en de eb van het
opkomen en het terugvallen der revolu
tie".
„Moeten wy uit Uw recente gematigde
verklaringen dus afleiden, dat de com
munistische revolutie op het ogenblik te-
rug-ebt?"
„Zie hier wat Lenin over de strategi
sche voorwaarde voor het aanwenden
der revolutionnaire krachten zegt: Men
moet nimmer met de opstand spelen. Als
men er mede begint dient men goed te
weten, dat hy ten einde toe moet worden
doorgezt. Het is absoluut noodzakelijk
een groot machtsoverwicht te verwer-
„En dat machtsoverwicht mist U dus
op het ogenblik in de landen van West-
Europa. Dit is duidelijk. De jongste
mynwerkersstaking in Frankrijk ging
anders tamelyk op een opstand lijken!
,Meeft de revolutie in Rusland dan niet
bewezen, dat de algemene politieke sta
king de prachtigste leerschool van de
proletarische revolutie is aan de voor
avond van de bestorming van de kapita
listische Bastille
„Pardon, mogen wij even onderbreken?
Die „leerschool" bracht Frankrijk intus
sen aan de rand van de economische af
grond. Dan moet Uw minister Molotow
niet zeggen, gelijk hy de vorige week
deed, dat Europa in ellende verkeert
door het Marshall-plan."
de bestorming van de kapitalisti
sche Bastille. Waartoe dan dat huichel
achtige geweeklaag over de ontwrichting
van het economische leven en over de
kassen van de vakbonden?"
„O. dat is ook zeer duidefijk. Uw op
vattingen over de parlementaire demo
cratie zullen wel in dezelfde trant zyn".
JDe parlementaire strijd is slechts een
leerschool en surrogaat voor de organi
satie van de buiten-parlementaire strijd
van het proletariaat."
„Dat werpt enig licht op het commu
nistische optreden in de gemeenteraden
van Amsterdam en Zaandam. Als de ar
beidersvraagstukken dus niet door par
lementen en gemeenteraden moeten wor
den opgelost, hoe dan wel?"
„Door geweld, door de directe actie
der proletarische massés, door hun al
gemene stakingdoor hun opstand."
„Dit is ongetwyfeld zeer verhelderend.
In verschillende landen hebben wy na
1945 deze methode in de practyk gezien.
Vergissen wij ons niet, dan heeft U dit
reeds in 1934 voorspeld. Kunt U die uit
spraak voor onze lezers herhalen?"
„Er bestaat nauwelijks twijfel aan, dat
een tweede oorlog tegen de Sowjet-Uiiie
zal leiden tot een volledige nederlaag der
aanvallers, tot de revolutie in een reeks
Europese en Aziatische landen en de ver
nietiging van de burgerlijk-feodale rege
ringen dier landen."
.Dat is inderdaad uitgekomen. En is
dit vanzelf gegaan?"
„De overwinning van de revolutie komt
nooit vanzelf. Zij moet voorbereid en
bevochten worden."
„Waar?"
,X>e keten van het imperialistische
front moet als regel daar doorbroken
worden, waar de schakels van de keten
het zwakst zijn."
„Hoogstwaarschijnlijk zullen naast de
haarden van imperialisme in de afzon
derlijke kapitalistische landen en hun
stelsel in de hele wereld haarden van
socialisme ontstaan in afzonderlijke So-
wjet-landen en hun systeem in de hele
wereld. Waarbij de strijd tussen deze
twee stelsels de geschiedenis van de we
reldrevolutie zal voltooien".
„Trouw" sloot het boek onder dankzeg
ging voor de verschafte ophelderingen.
luit. G. Bakker, Zeist; wachtmeester C.
H. van Bemmel. Harmeien; A. van Driel,
burger, Werkendam en K. P. van de
Sande, burger, Steenwyk.
Na plechtige voorlezing van het K.B.
werden de onderscheidingen aan de na
bestaanden uitgereikt. Van de overige
posthuum onderscheidenen noemen wy:
ltz I A. C. v. Versendaal, (Bronzen
Leeuw) en ltz II J. Engles (Bronzen
Kruis), beiden Den Haag.
De plechtigheid werd o.a. nog byge-
woond door gen. maj. b. d. H. Koot, kan
selier der Ned. Orden, alsmede enige
vertegenwoordigers van de kanselary der
Ned. Orden van het kapittel der M.W.M.
en 4 ridders M.W.O. Morgenmiddag heeft
de uitreiking plaats van 24 posthume
onderscheidingen aan nabestaanden van
gevallenen der Kon. Landmacht.
ONDERSCHEIDINGEN VOOR
MILITAIREN.
Het bronzen kruis is posthuum toege
kend aan J. J. Martyn, sgt.-machinist; J.
de Roode, sgt.-ziekenverpleger; C. v. d.
Stad, off. van adm. der 2e kl. en G. J.
Swarthof, maj.-machinist; het bronzen
kruis is toegekend aan K. Brul, matroos
le kl. en R. v. Viegen, korp.-kanstabel;
het kruis van verdienste aan A. A. H. v.
Ysel Smits, luit. ter zee 2e kL De bron
zen leeuw^ is posthuum toegekend aan
sgt.-adelborst J. J. Zomer en mil.-ma-
troos seiner kustwachter W. C. C. r.
Casand; de bronzen leeuw is toegekend
aan de gewezen kok le kL zee-milicien
Th. J. Zitter.
kennen en de halfbloed-zigeuners niet bij
de zigeuners in trek zyn, werden deze
mensen de meest onbetrouwbare woon
wagenbewoners. Ze zyn vuil, armetierig
en diefachtig.
Tenslotte zyn er de blanke woonwa
genbewoners. waaronder het kermisvolk
gerekend moet worden. Deze groep
houdt zich voornamelyk bezig met stoe
len matten en scharen slypen, terwyl er
ook slopers, muzikanten en schooiers
onder gevonden worden.
Voor alle groepen geldt, dat zy het
zwerven niet kunnen afleren. Zy leven
onder primitieve behoeften, doch iedere
woonwagenbewoner, zowel man als
vrouw, zal in ieder geval een goed pak
of jurk hebben. De huisvesting is van
zelfsprekend zeer primitief; meermalen
wonen 15 personen in één wagen; de
kinderen liggen dikwyls „staart en kop"
in de breedte van het bed.
Onnodig te zeggen, dat het grootste
deel van de huidige woonwagenbewo
ners sociaal-verbitterden zyn. Wat hun
godsdienst betreft, noemt 90 pet zich
Rooms-Katholiek. Joden komen onder de
woonwagenbewoners niet voor. Hoewel
zij zelden of nooit ter kerke gaan. bezit
ten zij over het algemeen wel een gods
dienstige inslag en zijn zy gevoelig vor
religieuze dingen. Voorts zijn ze gastvrij
en hebben veel voor elkaar over.
Verheffing van de woonwagenstand ia
over het algemeen toe te juichen.
JAVAANS PREDIKANT GEAR
RESTEERD EN WEER
VRIJGELATEN.
Da Iskander, een van de me eet vooraan
staande figuren uit de Oost-Javaanse
kerk, werd eind Januari gearresteerd,
daar hy vurig republikeins is en regel
matig leidinggevende republikeinen ont
ving. Binnen enkele dagen is hy, na ver
hoor door de officier van justitie, weer
vrygelaten.
Kolonel-waarnemer A. Baretta zal
in ons land de taak overnemen van de tot
Nederlands vertegenwoordiger in de Per
manente West-Europese verdedigingsraad
te Londen benoemde commandant Leger-
luchtmacht, gen.-majoor L A. Aler.
Voor tuinders en kwekers
Bemestingsvragen voor heden en morgen
We hebben de laatste maanden her
haaldelijk verslagen kunnen lezen van
de redevoeringen van ir Cleveringa. Uit
deze verslagen blykt heel vaak, dat men
de juiste bedoelingen van de bodemkun-
dige moeilyk onder woorden kan bren
gen. Het doel van de heer Cleveringa is
n_l., dat mem meer aandacht moet be
steden aan een natuuriyke bemesting.
Het is niet juist te beweren, dat van
de zyde der voorlichtingsdiensten de
waarde van deze natuurlijke meststoffen
onderschat wordt. Steeds is sterke na
druk gelegd op de grote betekenis van
het bacterieleven, dat door deze bemes
ting in de grond in stand gehouden
wordt Het is ongetwyfeld de verdienste
van ir Cleveringa, hier nog eens met na
druk op te wijzen, omdat er inderdaad
gevallen in de practijk voorkomen, dat
de mindere opbrengsten een gevolg zyn
van eenzijdige en ondoelmatige toedie
ning van kunstmeststoffen. De ziekten
van mens en dier zyn eerder toe te
sahrijven aan de gevolgen van de zonde
dan aan de kunstmest.
Ook im Rynsburg, Katwijk en omge
ving is het nuttig, op enkele feiten te
wyzen. Men is er zeer bevreesd voor de
afval van tulpen en andere gewassen in
verband met plantenziekten. Maar het
gevaar van het onderspitten van de af
valstoffen is ni^t zo groot als het werpen
van de afval aan de kant van de weg of
op een hoek van het land. Het „vuur" in
de tulpen byv. wordt veroorzaakt door
een zwam, die zich door sporen
spreidt Deze sporen zyn
zaadjes, die door de wind op grote schaal
verspreid worden vanaf de afvalhopen.
Deze hopen vormen dus ernstige besmet
tingshaarden van 't „vuur" in tulpen en
andere ziekten.
In plaats van grote schade kan men
grote voordelen van deze afvalhopen
hebben. By een juiste bewaring is van
deze afval goede compost te verkrijgen.
De bemestingswaarde ia gering, maar
deze compost brengt het nodige bacterie
leven in de grond en werkt structuur-
verbeterend. Zyn we niet in staat stal
mest te kopen, dan gaat men vaak over
tot het bemesten met alleen maar kunst
mest. Deze bemesting kan men nu aan
vullen met zelf bereide compost.
Hoe moet deze compost worden be
reid? Men neemt een goed afgeschoten
plekje. Daar werpt men alle afval neer
en werkt er wat ongebluste kalk door
heen. Daardoor worden de ziektekiemen
gedood. Zo nu en dan werkt men deze
compost dooreen en gebruikt ze niet,
voordat ze 1 a 2 jaar oud is. Het om
werken is noodzakelijk om ongewenst*
omzettingen in de comport te voorkomen
en om de onkruidzaden gelegenheid t*
geven te ontkiemen. Men moet tijden»
de bewaring de composthoop regelmatig
schoffelen, zodat geen nieuwe onkruid
zaden ontstaan. Naast deze zelf bereide
comport kan men hrt bacterieleven in de
bodem ook verbeteren door het bemes
ten met stalmest of gekocht* compost.
Ze -werken ook structuurverbeterend,
evenals het gébruik van kalk. Volgend*
keer iets ovar kunstmest
Werk van Pa 9. d. Steur voor
vernietiging gespaard
Op 21 December ji. vervoegde zich bij
4 vct_ Pa v. d. Steur-stichting te Magelang 'n
1 man, die meedeelde, dat hy van rijn re-
ffarintf nrulrarOlt harl A, natuwwAn ln
gering opdracht had, de
brand té steken. Hout werd opgestapeld,
met benzine overgoten en in vlam geiet
Door het moedig optreden van vier pu
pillen bleef het grootste deel der gebou
wen gespaard, waarbij rware regen* te
hulp kwamen. Omntddellyk na de komst
der Ned. troepen werden voedsel en kle
ding verstrekt
