NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
MAANDAG 10 JANUARI 1949
HET ONDERWIJS IN 1948
EEN OVERZICHT over de gebeurtenissen op onderwijsgebied in 1948 staat voor
een groot gedeelte in het teken van strijd en vernieuwing. Ook was Utrecht
getuige van een belangrijke internationale gebeurtenis', en wel het Universitair
Wereldcongres, waarop het pleit werd gevoerd voor meer contact tussen de univer
siteiten. Een der voornaamste feiten van 1948 was voorts wel de vestiging van een
economische faculteit aan de Vrüe Universiteit van Amsterdam.
Faedagogisch Centrum, een Chr. Paed.
Centrum en de Chr. Stichting voor
school- en beroepskeuze kwamen tot
„Rotterdam" moest hiervoor een van
haar toegewijde docenten, prof. dr Z. W.
Sneller, afstaan, evenals de lector dr J.
Zijlstra. Leiden nam afscheid van prof.
mr R. Kranenburg, die het hoogleraars
ambt niet langer met dat van voorzitter
der Eerste Kamer kon combineren. Van
de nieuwe Leidse hoogleraren noemen
wij prof. dr L. W. G. Scholten en prof.
dr J. Haantjes.
Wat mutaties bij het Hoger Onderwijs
betreft, herinneren we ook aan het aan
vangen van de arbeid voor het onderwijs
in de Calvinistische Wijsbegeerte door
prof. S. U. Zuidema (Utrecht), prof. dr
K. J. Popma (Groningen) en dr P. J. J.
Mekkes (Rotterdam). De personalia, in
deze kring zijn te veel om op te noemen
Laat ons mogen volstaan met te vermel
den, dat prof. dr W. J. de Haas, onze we
reldberoemde natuurkundige, een harte
lijke huldiging ten deel viel bij zijn af
scheid te Leiden en het overlijden van
prof. ir G. H. van Mourik Broekman,
rustend hoogleraar van Delft.
Rumoer veroorzaakte in de universi
taire wereld (en niet minder daar bui
ten, omdat het in de politieke sfeer lag)
de weigering van de Kroon, om enkele
hoogleraarsbenoemingen aan de Amster
damse Gemeente-Universiteit te bekrach
tigen.
Dan was (en is) er het probleem van
het technisch hoger onderwijs. De vraag,
of de Delftse T. H. moet worden ge
splitst, houdt nog vele gemoederen bezig.
Een definitieve oplossing zal nog wel
even op zich laten wachten. Dat ook het
medisch hoger onderwijs onvoldoende is,
kwam dit jaar tot uiting in enkele rap
porten.
Wat het Christelijk studentenleven be
treft: in Delft kwam een Werkverband
Van Herv. Studenten tot stand. De NCSV
hield te Nunspeet het 50ste kamp, waar
bij o.m. ministers tegenwoordig waren en
ln de S.SR. bracht de statutenwijziging
veel pennen in beweging.
Middelbaar Onderwijs.
Voor het bijzonder Middelbaar Onder
wijs bracht het besluit tot uitbreiding der
subsidie enige verruiming. Aan deze
kring ontvielen o.m. dr H. van Haerin-
gen, rector van het Maerlant-lyceum te
Den Haag en dr J. E. v. d. Eist, rector
aan het Chr. Lyceum te Haarlem.
De leraren bij het Chr. Handelsonder
wijs organiseerden zich. Een Hervormd
Bouwpl
an 1949 vraagt
f1300 millioen
Waarvan f400.millioen voor
woningbouw
Minister In 't Veld hpeft in de M. v. A.
bij de begroting van Wederopbouw een
en ander meegedeeld over het bouwplan
voor 1949. Dit bouwplan slifit met een
bedrag van f 1300 millioen. Daarbij zijn
nog buiten beschouwing gelaten de wer
ken waarvoor geen of weipig materialen
nodig zijn.
Van deze f 1300 millioen zullen f 400
millioen voor de woningbouw worden ge
bruikt. Een grote post vormen ook de
weg- en waterbouwkundige werken
(f 295 millioen) en de bedrijfsgebouwen
r nijverheid, handel en verkeer (f 240
millioen).
In de M. v. A. wordt er op gewezen,
dat de grootste moeilijkheden voor de
uitvoering van de onderhanden zijnde
werkzaamheden van het bouwplan 1949
liggen bij de materiaalvoorziening. Deze
door het tekort aan deviezen ten be
hoeve van de bouwnijverheid onvoldoen-
daardoor wordt de arbeidsproduc
tiviteit op het werk nadelig beïnvloed.
De voornaamste bouwmaterialen waaraan
in dit verband moet worden gedacht,
zijn: hout, cement, walsproducten, met
selsteen en dakpannen.
In het nationaal budget 1949* wordt het
totaal beschikbare bedrag aan deviezen
geschat op f5,41 milliard. Om het bouw
programma te kunnen uitvoeren is een
bedrag van f 330 millioen (6 pet) aan de-
Het is van groot belang, dat meer de
viezen voor import van bouwmaterialen
beschikbaar komen. De mogelijkheid
daartoe houdt natuurlijk verband met de
vraag of wij er in de komende jaren in
rullen slagen door krachtige bevordering
van de industrialisatie te komen tot een
sluitende betalingsbalans.
Het aantal bouwvakarbeiders is voor
1949 wel voldoende; daarbij is gerekend
i bouw van pl.m. 7.000 montage
woningen, waarvoor weinig geschoold
personeel nodg is.
De minister verwacht, dat in 1949 het
aantal gereedkomende woningen zal lig
gen tussen 35.000 en 40.000. Deze pro
ductie zal kunnen worden opgevoerd
60.000 in 1952 of 1953, Door toe
van „duplex"-woningen kan het
maximum der ter beschikking komende
„wooneenheden" binnen enkele jaren tot
70.000 worden opgevoerd. In 1948 kwa-
dan 30.000 woningen gereed.
Er wordt gestreWd naar verlaging der
bouwkosten, terwijl huurverhoging niet
kan uitblijven. In 1949 zal, tengevolge
van woningsplitsing, een vermeerdering
van het aantal woningen met ongeveer
2000 kunnen worden verwacht.
AANVRAGEN TEELTVERGUNNINGEN
VROEGE AARDAPPELEN.
Vóór 1 Februari kunnen weer,' zo ver
nemen wij, bijzondere tuinbouwteeltver-
gunnuigen voor vroege aardappelen voor
dit teeltjaar worden aangevraagd. Op
bedrijven beneden de 5 ha zal, na de
teelt van vroege aardappelen, een nacul-
luur van warmoezerijgewassen zijn toe
gestaan, met uitzondering van spinazie,
andijvie, sla en augurken.
Direct na 1 Februari zal de opper
vlakte worden medegedeeld, welke op
bijzondere teeltvergunning met vroege
aardappelen mag worden bebouwd.
Voor het aanvragen van genoemde ver
gunningen stellen de P.B H.'s formulie
ren beschikbaar.
DE SLEUTELTJES IN DE AETHER.
Zo was dan Zaterdag het moment aan
gebroken. dat „De Sleuteltjes" o.l.v. Henk
Franke per autobus naar Hilversum ver
trokken om in een studio een uitzending
te verzorgen via Hilversum I. Dank zij
de routine, opgedaan voor de P.C.J.-
microfoon, vlotte alles uitstekend en
Werd met het sprookje „Doornroosje" op
gave wijze vertolkt. Men deelde ons
mede dat de P.CJ.-wereldzender op
6 Febr. as. een herhaling zal geven.
Sassenheim
Een gladde weg.
Vanmorgen was de afrit aan de O.Z.
/an de Rijksweg ter hoogte van de Lak
fabrieken zeer glad. Verschillende wa
gens slipten. Een bestelauto kwam op de
de sloot terecht.
Voor het Chr. nijverheidsonderwijs be
tekende een nieuwe salarisregeling een
verbetering.
Het Internationaal Verband voor Chr.
opvoeding en jeugdorganisatie, in het
voorjaar opgericht, liet een afvaardiging
in Duitsland contact opnemen met voor
standers van het Chr. onderwijs.
Het Volkspetitionnement, 70 jaar gele
den aangeboden, werd allerwegen her-
De jubilea van „Effatha' te Voorbuig
en de eerste Chr. school in ons land, de
Amsterdamse Marnixschool, trokken veel
belangstelling. De ontstemming onder de
onderwijzers over het niet nakomen van
de door de Regering gedane beloften t.a.v.
de salarissen kwam tot uiting op de door
de A.N.O.F. belegde vergadering in
Utrecht.
Het laatste woord over het lidmaat
schap van Chr. onderwijzers van niet-
Chr. politieke partijen is nog niet ge
sproken, al deed het Geref. Schoolonder
wijs een uitspraak.
Dit summiere overzicht besluiten wij
met de nagedachtenis te eren van de heer
G. Meima, in wie een van de oude garde
van het lager onderwijs heenging.
Maar 16 huisbrandkolen
toegewezen
Zoals reeds gemeld, zullen de mijnen,
om de opgetreden achterstand in de le
vering van huisbrand in te halen,
der gaan toewijzen aan de kolenhande
laren.
Thans heeft het Rijkskolenbureau
degedeeld dat de groothandel slechts
16 van het bonnentegoed per 16 Dec.
'48 toegewezen krijgt. Voor de afnemers
betekent dit dus eveneens 16 minder
anthraciet, bij de al heersende tekórten
aan deze soort brandstof.
dat het vlees niet vóór Augustus of Sep
tember bonvrij verkrijgbaar zal zijn.
Voor een vleesrantsoen van 200 gram
zijn 400.000 stuks slachtvee nodig en
lor een zelfde rantsoen varkensvlees
millioen varkens van 125 kg geslacht
gewicht.
Nederlandse internat, bouwmij
voor vliegvelden
Tien grote Ned. ondernemingen, w.o
de B.P.M., Philips, K.L.M. en diverse aan-
nemingsmijen, hebben, zo verneemt het
Alg. Hbld-, het ingenieursbureau „Nether
lands Airport Construction Office" ge
sticht, om overal in de wereld waar men
een vliegveld wil aanleggen, desgewenst
van voorlichting te dienen. Tot directeur
is benoemd ir T. K. Huizinga, tot voor
kort dir. van het lab. voor grondmecha
nica te Delft. Het bureau is voorlopig te
Scheveningen gevestigd. De ondernemin
gen zullen gezamenlijk in staat zijn waar
ter wereld ook 'n vliegveld aan te leggen.
Mr Stikker verwacht Amerikaans-Nederl.
samenwerking in Zuidoost Azië
Het bevrijde gebied zal spoedig weer opleven
A.P. te
In een onderhoud
yenhage, heeft minister mr D. U. Stik
ker de volgende toekomstverwachtingen
ten aanzien van Indië uitgesproken:.
1. Binnenkort zal in geheel Indonesië
orde heersen.
2. Voortbrenging en uitvoer worden in
pas bevrijd gebied spoedig hervat.
3. Het levenspeil zal daar gestadig
stijgen.
4. Spoedig zullen het Amerikaanse en
het Nederlandse standpunt elkaar na-
5. De Westelijke mogendheden zullen
eerlang in Z.O.-Azië samenwerken.
Op de vraag of er voor de Nederlandse
Regering aanvaardbare personen zijn,
die de leiding van de republiek op zich
kunnen nemen, zeide mr Stikker: Het
staat niet aan de Nederlandse Regering
om te beslissen, wie de opbouwers van
het Indonesische volk zullen zijn. Wij
hopen, dat het Indonesische volk in alle
delen van de Archipel, die mannen zal
kiezen, welke in staat zijn tot verzeke
ring van orde en democratische vrijheid.
De Indonesische kiezers zullen zelf be
slissen.
Op de vraag of de instelling der Inte
rim-Regering zal worden uitgesteld tot
het republikeinse gebied daarin opgeno-
zal kunnen worden, zeide mr Stik
ker:'Alle delen van Indonesië zullen zo
spoedig mogelijk in de totale politieke
structuur van de toekomstige V.S. van
Indonesië worden opgenomen, onder de
Interim-Regering.
Hij verwachtte, dat het misverstand,
hetwelk tot de schorsing van de
Marshall-hulp leidde, spoedig zal ver
dwijnen. De nood is groot, vooral in de
pas bevrijde landstreken. Een spoedig
herstel is het beste wapen tegen het
communisme. Mr Stikker betreurde de
houding van de Amerikaanse delegatie
in de Veiligheidsraad, welke een weer-
WEDEROPBOUW EN BUITENL. ZAKEN
IN TWEEDE KAMER.
Het Kerstreces van de Tweede Kamer
nadert z'n einde. Dinsdag 18 Januari a s.,
des middags om 1 uur, komen de vroede
mannen en vrouwen weer in het open
baar bijeen. Eerst komt de begroting
van Wederopbouw en Volkshuisvesting
aan de orde en daarna die van Verkeer
en Waterstaat. In de avondvergaderingen
van Dinsdag 18 en Donderdag 20 Januari
wordt Buitenlandse Zaken behandeld.
Als Buitenlandse Zaken klaar is, komen
Oorlog en Marine aan de beurt.
BEVRACHTING IN DE WILDE
BINNENVAART.
Minister Spitzen stelt zich voor. aldus
lezen we in de M. v. A. bij de begroting
van Verkeer en Waterstaat, in de ko
mende wet op het goederenvervoer te
water de mogelijkheid te openen, dat de
bevrachting in de wilde binnenvaart in
handen komt van het bedrijfsleven.
WEER DIESELTREINEN NAAR
GRONINGEN, LEEUWARDEN
EN ENSCHEDE.
M.i.v. 15 Mei lÖ49zal, gelijk al in het
kort gemeld, het beperkt aanwezige die-
selmaateriaal worden gebruikt voor het
rijden 's Maandags t.m. Vrijdags van
4 treinen tussen Amsterdam, Den Haag
en RQtterdam enerzijds en Enschede,
Groningen en Leeuwarden anderzijds. Zij
zullen worden toegevoegd aan de be
staande twee-uurs-dienst met stoomsnel-
treinen. De vertrektijden zullen zoveel
mogelijk worden aangepast aar
van het zakenverkeer. Tevens ontstaat
hierdoor een latere reisgelegenheid,
wel naar het Noorden en Oosten als
terug naar het Westen. Aldus blijkt uit
de M. v. A. bij Verkeer en Waterstaat.
Een geestelijke gezondheids-Rode Kruis?
Op de slotbijeenkomst van het uitvoe
rend comité van de Wereldfederatie
Geestelijke Volksgezondheid deelde
prof. dr H. C. Rümke van Utrecht Zater-
terdag mede. dat in principe is besloten
tot het oprichten van een soort Geeste-
lijke-Gezondheidszorg—Rode Kruis, die
teams zal kunnen sturen waarheen nodig.
India heeft bijv. geen enkele krankzin
nigen-inrichting en slechts 20 psychiaters,
waar er 20.000 nodig zijn. In de afgelopen
dagen zijn verscheidene organisaties,
tegenwoordigende twaalf landen, tot de
federatie toegetreden.
HET ONTSLAAN VAN D.U.W-
ARBEIDERS.
Het Tweede Kamerlid Van Vliet
(K.V.P.) heeft min. In 't Veld gevraagd,
wie nu eigenlijk bevoegd is. ontslag te
verlenen aan DUW.-arbeiders, zulks
n a v. een conflict tussen het Gew.
Arbeidsbureau te Den Bosch en de
directie van de D U.W. over het ontslag
van te Oss tewerkgestelde D.U.W.-
arbeiders
FAILLISSEMENTEN
Opgegeven door Van der Graal en Co" Bu
reaux voor de Handel N.V., Afd. Handels
informaties. Amsterdam.
Geëindigd: 4 Jan. J. A. v. d. Lee, Jonker
laan 75. Wassenaar. Door het verbindend
worden der enige uitdelingslijst.
spiegeling is van wantrouwen in onze
bedoelingen. De naaste toekomst zal aan
tonen, dat deze niet afwijken van de
Amerikaanse en dat zij de belangen van
Z.O.-Azië dienen.
Een samenwerking tussen de Weste
lijke mogendheden in Z.O.-Azië is zeer
normaal, zij moet niet beperkt blijven
tot mogendheden, die reeds vroeger daar
belangen hadden, daar de V.S. evenzeer
belang hebben bjj stabiele toestanden in
Z.O.-Azië, ais in Europa. Ik vertrouw
er op, dat wij ons eerlang verenigd zul
len zien door een gemeenschappelijke
opvatting over de problemen van Z.O.
Azië, betgeen niet alleen dat deel der
wereld maar ook de eigen volken ten
goede zal komen, aldus mr Stikker.
De P^kistanse minister van buiten
landse zaken heeft aan een maaltijd te
Karatsji verklaard, dat het aantal vol
dongen feiten, waarvoor de Veiligheids
raad gesteld werd, te talrijk is gewor
den. Hij meende, dat, wanneer de grote
vijf ten aanzien van Indonesië te kort
schieten, de ramp onherstelbaar zal zijn.
Voor het Stoplicht
BRAND.
Het aantal goocheme lieden, dat
deze planeet bevolkt, is schier onbe
perkt. Iedere -dag wéér komt u ze te
gen tijdens uw werk, aan de koffie
tafel in een der inrichtingen voor
maatschappelijk verkeer in uw stad en
in de brieven, die uw lezers u zenden.
Zo in die van een dame, die me
schrijft over de onverantwoordelijk
heid van haar medebewoners, die
brand stichtten in haar woonkamer
op de eerste étage en zich nog be
klaagden óók!
„Ik zit vanmorgen rustig te lezen",
zo schrijft ze, „en opeens merk ik, dat
het begint te roken. Ongeveer in het
midden van de kamer warrelt een
blauwe rookspiraal opwaarts en tot
m'n ontsteltenis zie ik, dat daar een
compleet gat in de vloer is gebrand,
waaruit een vlammentong lekt, die
zich te buiten gaat aan mijn vergun
ning-loos bouclé! U begrijpt mijn
consternatie. Ik pak de waterkaraf,
die altijd op het dressoir staat en
werp de inhoud daarvan in het wal
mende, flakkerende gat.
Het was een merkwaardige sensatie
.voor me. Het scheen of ik het water
in een gootpijp wierp, waardoor het,
stomend, omlaag siste. De reactie
kwam prompt in de vorm van de be
nedenbuurvrouw, die me vroeg, of ik
gek was geworden, haar kachel uit
te gooien! Uw kachel? Ja, mijn
kachel. U hebt water door mijn
kachelpijp in mijn kachel gemikt
Inspectie beneden bracht de oplos
sing. Mevrouw had een .stookplaats"
ontdekt bij het afnemen van het pla
fond. Een opening in de zoldering,
waarin een kachelpijp paste. En, zo
gezien, zo gedaan. De dunne afsluiting,
boven, brandde snel dóór en zo werd
de kamer één hoog, schoorsteen voor
die op de begane grond!
„Nu vraag ik u toch", aldus m'n
briefschrijfster.
En met haar,
OP STOPPER.
HAUPTSTURMFÜHRER ALBRECHT
VOOR DE RECHTER.
Dinsdag a.s. verschijnt de 45-j, Krimi-
nalkommissar en Hauptsturmführer bij
Sicherheitspolizei W. A. Al-
brecht voor het Leeuwardense B.G. Al-
brecht was een der voornaamste mede-
erkers van Schreieder, die zoals men
weet weldra voorkomt en voerde diens
terreuropdrachten, speciaal in Friesland,
getrouw uit.
SAMENWERKING TUSSEN BIDAULT
EN DE GAULLE
Georges Bidault. leider van de Franse
Republikeinse partij, heeft onlangs een
onderhoud gehad met Charles De Gaulle,
over samenwerking van hun partijen.
Het doel van de reis van de voor
zitter van de Dordtse Raad van Arbeid,
mr N- E. H. van Esveld, die, zoals wij
meldden, deze maand naar de West gaat,
is, om in opdracht der Regering een ge
heel nieuwe sociale verzekering in de
Ned. Antillen voor te bereiden.
Geef ons een eygen huys
Geef ons een eygen huys, so roepen thands de veelen
Die stal of kippenhock met andren motten deelen;
Die woonen saemgeperst op solders of in schuuren,
Die vinden een beluyck by vrinden of by buuren;
Die worden voortgejaegt nae dorpen of nae steeden
Die sy, kon 't anders syn, het liefst van herte meeden;
Die worden uytbesteet waer sy niet willen huuren,
Of blycken ongewenst en motten het besuuren.
Wat turist en ongemack spruyt voort uyt 't saemenwoonen,
't En syn geen mensen meer, dogh duystere demoonen
Die geeven heel hun hart aen vuyge pesteryen;
Het ronckt in meenge korf, als waren 't quaede byen,
Voortdurend op de loer, waer sy hun angel steecken
Om het wangunstig lot, hun opgelegdt, te wreecken.
Wie jaren achtereen de' beste vrinden waeren
Vlieghen malckander nu by 't minste in de haeren
De Vaeder haet de soon en syne echtgenoote
Verdraegt de moeder niet of wort ruw uytgestooten;
De kindren worden vals en maecken vuyle grappen;
Sy twisten ondereen en vechten op de trappen.
Kortom, een hels kabael vervult so meenge wooning
Die vroeger 't vry besit was van een burger-kooning.
Wat weerslag heeft dit al op onse goede seeden.
Als had dit huys de pest, so wort het thands gemeeden.
Men soeckt het op de straet, men sendt syn kindren buyten
Men gaet maer vroeg nae bed omdat de ooren tuyten.
Men set elkaer op straet, geen acht nogh syn positie
En 't eyndigt slechts met steun van buuren en politie.
Ay, lieve Overheydt, wil u toch daenig spoeyen
En u met dit probleem wat yvriger bemoeyen;
'tGesin is 't fondament dat vranck en vry mot leeven
Wil het aen 't vaederlant syn beste krachten geeven.
Uit: Burgerrecht-Bedrijfspost
We moeten niet naar een televisie-oorlog toe
Technische moeilijkheden bij groot aantal beeldlijnen
Een opzienbarende mededeling uit de
Ver. Staten, waar men nu reeds gedu
rende ruim een jaar waardevolle erva
ringen heeft opgedaan met de exploita
tie van televisiezenders, toont aan, dat
de z.g. optische reikwijdte van ultra-
kortegolfzenders, dus ook van televesie-
zenders, naar het rijk der fabelen moet
worden verwezen. Het is nl. gebleken,
dat deze golven zeer ver buiten de hori
zon reiken en dat daardoor ernstige sto
ringen ontstaan tussen stations, die op
dezelfde golflengte werken. Dit betekent
in de practijk, dat dê stations veel
verder uit elkaar moeten liggen en dat
er veel minder golflengten beschikbaar
zijn. Door deze ervaringen heeft de Fe
deral Communications Commission in de
Ver. Staten, die tot taak heeft, de golf
lengten te verdelen, het geven van ver
dere licenties voor het exploiteren van
televisiezenders stopgezet.
Uit het bovenstaande blijkt, dat men
overal in de wereld zeer zuinig zal moe
ten zijn met het gebruik van de beschik
bare frequentiebanden, die internationaal
zijn toegewezen voor het gebruik van
televisie. Bepaalde, o.m. in Frankrijk be
staande plannen, om een televisiesysteem
met een hoog aantal lijnen (800 lijnen)
en dus een bandbreedte van 13% Mc.toe
te passen, hebben het nadeel, dat daar
bij slechts drie dergelijke zenders in de
enige hiervobor beschikbare band (174
216 Mc) gebruikt kunnen worden. Daar
duplicaties van deze banden niet moge
lijk is, met het oog op troposferische sto
ringen, zouden in West-Europa slechts
drie televisie-zenders ongestoord kunnen
werken.
Met het televisiesysteem, dat in Ame
rika wordt toegepast, en in verschillen-
Europese landen thans ook reeds gepro
pageerd wordt, nl. het systeem van ong.
600 lijnen, zou dit aantal zenders stijgen
tot ca. 13, aangezien hierbij ook de ban
den van 41—68 Mc. en van 87% tot 100
Mc. ten volle bruikbaar zijn. Daartegen
over staat, dat een hoger aantal lijnen
een fraaier beeld en betere technische
resultaten geven. Frankrijk staat dan
ook op dit gebied aan de spits.
Of overigens een groot aantal televisie
zenders met een minder -fraai beeld de
voorkeur genieten boven slechts zenders
met een zo fraai mogelijk beeld, staat
ons inziens nog te bezien.
Belgische autoriteiten besloten.
Nederland contact op te nemen over de
Ned. invoer van snijbloemen tegen
danige prijzen, dat de Belgische kwekers
hun producten niet meer kwijt kunnen.
Per 1 Januari werd eervol ontslag
verleend aan de electrotechnische hoofd
ambtenaar der telegrafie en telefonie W.
A. Groenendijk te Alkmaar.
De heer J. G. J. Nieuwenhuis, pers
chef der gemeente Rotterdam en het
Tweede Kamerlid jkvr. mr C. W. I. Wtte-
waal van Stoetwegen werden benoemd
tot lid van de Persraad in de vacatures-
Pater H. Gall en ds G. van Veldhuizen.
In Bergen op Zoom zullen voor de
wielerronden op openbare wegen entree
gelden worden geheven, waarvan 75 pet
van de zuivere opbrengst de organisato
ren ten goede komt
Het m.s. „Dalerdijk" van de H.A.L.,
dat in de oorlog zwaar werd beschadigd,
maakte dezer dagen een geslaagde proef
tocht terwijl de in de oorlog beschadigde
„Prins Willem 5" van de Oranjelijn heden
weer een proeftocht maakte.
Ds D. W. v. d. Laan, die voor
gezondheid in Zwitserland vertoefde
Arnhem teruggekeerd; de Geref. kerk al
daar verleende hem echter nog
maand ziekteverlof.
BRASKAMP N.V. FABRIKANTE VAN
Dr MEENK'S
GENEESMIDDELEN
S C A L D I S
HOESTPOEDERS
Prijs per poeder 7'/2 cent
GLOBE"
SNIPPERS „J
Twee omroepers der Franse radio
zochten hun luisteraars oude, versleten
en gescheurde bankbiljetten te zenden
voor de herbouw van het dorp Epron in
Normandië, dat tijdens de gevechten in
1944 volkomen met de grond gelijk ge
maakt werd. Op 25 Januari wordt in
Krakau door de Pools R.-K. geestelijk
heid het probleem kerk en staat bespro
ken. Alleen in het gebied rond Krakau
zouden de laatste tijd 200 priesters ge
arresteerd en gevangengezet zijn. Elke
komen tussen de tien en twintig
Hongaren Beieren binnen. In totaal zijn
reeds 16.000 Hongaren op onwettige wijze
Duitsland binnengekomen. Volgens de
Frankforter ..Abendpost" is aan de Duitse
architect, dr Georg Anger, de opdracht
verleend tot het bouwen van een nieuw
keizerlijk paleis voor de Negus van Abes-
De 200 Roemeense vrouwelijke
geestelijken, van wie wij dezer dagen
meldden, dat haar trein door Oostenrijk-
grensautoriteiten was opgehouden, zijn
thans in München aangekomen. De be
roemde Britse radio-komiek. Tommy
Handley, is gisteren te Londen na een
beroerte overleden. Een belastingont-
nget te Toulon, die niet genoeg wis
selgeld bezat, betaalde in plaats daarvan
twee loten in de staatsloterij, waar
op de belastingbetaler 400.000 francs won.
De overvloedige regens van de laatste
weken hebben op Sicilië aanzienlijke
schade aangericht. Alfred Hess. een
broer van Hitler's vroegere plaatsvervan
ger Rudolf Hess, is door een Duits zui
veringshof tot twee jaar veroordeeld,
wegens nazi-activiteit. Gisteren is
Gustave de Bellis uit Bari (Italië) 103
jaar geworden. Hij wandelt nog regel
matig met de jongens van een jaar of
negentig. Koning Leopold is uit Zwit
serland te Cannes teruggekeerd. Victor
Kravchenko, de schrijver van „Ik
koos de vrijheid" kwam in Parijs
waar hij een aanklacht wegens smaad
heeft ingediend tegen het Franse blad
„Les Lettres Frangaises".
Mobilisatie-oorlogskrui-
wordt ingesteld
Dezer dagen zal het .Mobilisatie Oor-
logskruis" ingesteld worden voor mili
tairen, niet-militairen en oud-militairen,
de gedurende een bepaalde tijd in deze
oorlog, in Nederland, Indië of elders,
deel hebben genomen aan de oorlog.
Voor Nederland is het tijdvak van
werkelijke dienst na 6 April 1939 en voor
Mei 1940 en voor 19 Mei 1940 buiten
het vijandelijke of door de vijand be
zette gebied. Voor Nederl. Indië:
Mei 1940 en voor 9 Maart 1942, gedu
rende 6 mnd. of na 7 -Dec. 1941 en voor
9 Maart 1942 daarbuiten. Suriname: 9 Mei
Chr. G. Blok.
md' ds B
1940 en voor 5 Mei 1945, Curagao
Aug. 1939 en voor 5 Mei 1945. Voor
elders ter wereld: na 30 Aug. 1939 en
voor 3 Sept. 1945. Gedurende 6 maanden
Tevens van Nederlanders die m
30 Aug. 1939 en voor 3 Sept. 1945 gedu
rende 6 mnd. dienst deden op een zee
schip, vare'nde onder onze vlag. Of vooi
vliegtuigbemanningen der burger lucht
vaart, onder Nederl. of geallieerd beheer
na 30 Aug. 1939 of vóór 3 Sept. 1945, ge
durende 6 mnd. Ook Nederlanders die
militaire werkzaamheden verrichtten
men in aanmerking.
Een afbeelding van het versiersel geven
wij hierbij. Aan de achterzijde staat:
„den Vaderlant ghetrouwe".
Formulieren voor het dragen zijn te
verkrijgen bij: Bleyenburg 38, te Den
Haag, bij het secretariaat van het betref
fende comité, met nauwkeurige omschrij
ving welke werkzaamheden verricht zijn.
Voor niet-militairen, bijv.
ander verzet, geldt de tijd tussen 10 Mei
'40—3 Sept. '45.
RUIM 3500 ZANGERS IN HILVERSUM.
Het grote zangfestival, dat het maand
blad „Koor en Kunstleven", met de Kon.
Bond van Gem. Zangver. en het Alg.
Zangverbond in Vlaanderen, in Hilver
sum zal organiseren, zal i.v.m. het grote
aantal inschrijvingen twee dagen langer
duren; 92 koren, in het geheel 3500 zan
gers, zullen zich daar laten horen.
Verlaten onze houthakkers de
Duitse bossen?
Volgens Reuter hebben de Westelijke
bezettingsautoriteiten in Duitsland af
stand gedaan van het recht om hout te
kappen in de Duitse bossen. Sedert het
begin van de bezetting hebben de Duit
sers voortdurend geprotesteerd tegen
deze houtwinning, daar deze tot ontbos
sing zou leiden.
Van officiële zijde kon A.NP.
nemen, of en in hoeverre dit besluit ook
de Nederlandse houthakkers in de Duitse
bossen betreft.
In November j.l. werd door brand
f995.690 schade aan ons land toege
bracht
Enschede bracht voor het Wilhel-
minafonds, ter bestrijding van kanker,
f107,528 bijeen, of f 1.07 per hoofd, het
hoogste gemiddelde in Nederland. Win
terswijk komt op de tweede plaats mei
f 1.06 per hoofd.
Van het erf ran School en Kerk
Beroepingsicerk
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Rotter-
dam-Delfshaven (vac.-J. Ph. Eggink) J
Diepersloot te Assen; te Hedel en Olde-
broek D. v. d. Ent Braat te Elburg; te
Vinkeveen J. v. Sliedregt te Huizen; te
Eindhoven (vac.-J. N. v. d. Heijden) W.
Gelder te Den Bosch.
Aangenomen: naar Balk (Fr.) H. A.
Jellema te Katwijk aan Zee.
Geref. Kerken. Tweetal: te Tilburg C
Bos te Murmerwoude en IJ. Feenstra te
Augustinusga-Surhuizen.
Beroepen: te Hoek van Holland cand.
F. Minnnema te Rotterdam.
Geref. Gemeenten. Beroepen: te Sint
Annaland M v. d. Ketterij te Vlaardingen
Remonstr. Broederschap. Beroepen: te
Gouda H. J. de Wijs te Vlaardingen.
Bapt. Gemeenten. Beroepen: te Foxhol
(tweede maal) A. H. Deelstra te Genk
(België).
Ds Bik hoogleraar aan eigen
seminarie
De algemene kerkelijke commissie van de
'ijgemaakte Herst. Evang. Luth. Kerk (on-
rh. art. 4 K.O.) heeft besloten tot het
tot opleiding van
Otto. Prof. Kluyver hield t
over „Krachten der microbi
bij hij
het
rzitter en mej. H.
esse Tot hoogleraar werd
J Bik. de predikant der
A. Stellwagg te Enkhuizen. Prof. Bik
1 in 1904 geboren Een conflict leidde
'den jaar tot schorsing en ontzetting uit
ambt van ds Bik. doch hij erkende dit
en maakte zich met een groot deel van
Hoe de schepen reilen en zeilen
ALDABI 7 te Santos.
ALBIREO 8 te Antwerpen.
-DERAMIN p 7 St Vincent
ARDEA 7 v Tanger n Gibraltar
BANTAM n R'dam, 7 v Marseille
BARENDRECHT p 7 Land's End. 9 in Rot-
am verwacht,
DANAE 7 v Trlëst t
DEO DUCE 7 v Kopenhagen n A'dam
'EMDIJK 7 v Mobile te New Orleans
EEMLAND 5 v A'dam te Rio de Janeirr
GAASTERKERK 5 v Durban n Lor Mat
GANGES 7 v Lissabon n Gibraltar.
GREBBESTROOM 5 v A'dam te Londe
HEDEL 7 350 mijl W v Land's End.
HERCULES 7 v Piraaeus n Limassol
HESTIA 7 v Cristobal n Pto Limon
JAPARA 7 te Manilla. 12 v San Vlc
LOOSDRECHT 6 te Port Swettenhan
MAAS 8 te Lissabon.
MARKEN 5 v Baltimore te New York
MUIDERKERK 12 te Havre verwacht
NIJENBURGH 7 v Stockholm n Antw»
JJE 7 te Port Said.
OVER1JSEL 6 v Kaapstad n N Orlea
PARKHAVEN 8 te Vittoria (Braz.)
POOLZEE 8 v Soerabaja te R'dam
PRINS WILLEM III 8 v Valencia n R'
PRINS WILLEM II p 7 St Mlchaëls
SALATIGA 6 te Halifax.
ROEBIAH p 7 Minlcoy
SOCRATES 8 v A'dam via Antw. n
SOMMELSDIJK 8 v Casablanca
VTRA n A'dam. 7 te Colombo
TARIA (t) 5 v Abadan n Singapore
TALISSE 7 van Genua.
TELAMON 6 v New York n Pto Cab
TIBA p 7 Finisterre.
TITUS 7 v Kimassi te Megara
TJITJALENCKA 5 v Soerabaja n Makassar
VAN DER WAALS 7 v A'dam n Genua.
VAN RIEMSDIJK 6 v Swatow te Hongkong
WESTLAND 7 van Santos
WELTEVREDEN 8 te R'dam verwacht.
WOENSDRECHT 5 v Gibraltar n Land's End
AAGTEKERK v Istanbul
ABBEDIJK 8 v Baltimore te Norfolk.
ALCHIBA 8 v Madras.
ALPHACCA p 10 Lizard.
ALGENIB 8 v R'dam te Rio Grande do Sul.
ALDABI 9 te Santos.
Rectoraatsoverdracht te Delft
Delft
Prof. Kluyver droeg Zaterdag het
aat der Technische Hogeschool t.
iver aan prof. dr ir C. B. Biezeno. die on-
lanks zijn ziekte aanwezig was. Prof. Bie-
eno zal van zijn gewone onderwijs worden
intheven en zich dus geheel kunnen wijden
an het veeleisende rectoraat. Een eervolle
ermelding en een gouder
eikt
i de her
N. L.
prijs\
lag uitge-
'oel en P.
microben
selijk
in Amerika
geslacht
i de mens
hoogstens
ilf. Op de 30.000
n schadelijk, doch
jaar 7569 perso-
leeld, dat is èën
op de 17.000 inwoners. En de voordelen van
microben wegen ruimschoots tegen de na
delen op.
:n-jongeren in batavia
over de politiek
in Batavia gehouden conferenti
protesteert tegen de militaire actie. Een
erheid wenste zich van een oordeel te
)uden en een kleine groep kon zich met
de Ned. politiek verenigen Deze conferentie
belegd door het z.g. Oslo-comité, dat is
-zet in een Oecumenische Jeugdraad voor
nesië. een consultatief lichaam, dat zich
dienste stelt van de opbouw van het
Chr. jeugdwerk.
Ds P. G de Vey Mestdagh. Ned.
iredikant te Rotterdam, zal Vrijdag als
egerpredikant met de „Zuiderkruis"
ndonesië vertrekken, om daar versch
Ie legeronderdelen te bezoeken en va
omer terug te ken
Het Alg. Moder
i de Prot. Kerk
de heer A. J J v Wijk, oud-dir. van de
Chr. Handels HBS aldaar en na zijn afscheid
als directeur penningmeester van de school.
Woensdag vindt de ter aarde bestelling op
„Zorgvlied" plaats.
-eland; Amers-
lort, R Langman. Ermelo; Baflo (ULO). A
iger, Kibbelgaarn: Bloemendaal. G Hoek-
ra. Haarlem: Doornspijk, mej A H Brut-
ink, Baam; Dubbeldam, mej A F v Mun-
ikhoven, Rijsoord; Haulerwijk—Boven, mej
Roorda, Groningen: Maarssen. mej C Vis-
>r. Doornspijk: N-Amsterdam, mej R Top-
a/d Dedi
Krim
Maai
R'dar
H de Vries
G Hanskamp. Kinder
dijk: Sliedrecht, mej A Verlinde. Zaamslag:
De Valk. K Romers, Amstelveen: Zetten,
mej W Gaastra. Oldemarkt.
ZWOLLE. 8 Jan. Tot het slotexame
erden na de in Nov. en December afgi
jmen examens toegelaten: B. v. Duure
Den Haag. R. Krol. Den Haag. C. J. M.
Opstal, Tilburg. N. J. A. Tulp, Epe en I
Den Haag.
ALKAID 8 te Vitoria.
AMSTELVEEN p 7 Finisterre.
ARENDSKERK p 8 Gibraltar.
ARKELDIJK p 7 Lizard.
AVERDIJK 8 te Falmouth (ketelschade).
DORDRECHT 10 v Helsinki te R'dam.
DÜIVENDIJK 9 v Antwerpen.'
ELSENBURGH 8 v Bordeaux n Casablanca.
GLASHAVEN 9 v Vlissingen n Kopenhagen.
JOBSHAVEN 9 v IJmuiden te Huelva.
LAURENSKERK 8 v Port Said
LEUVEHAVEN 9 v Vlissingen n Middelf
MIES 8 v R'dam te Kopenhagen.
MELISKERK 9 v Hamburg te Antwerpen.
MOLENKERK 9 v Shanghai.
9 v Kopenhagen te Antw.
Antwerpen te Londen.
RIJNHAVEN 8 i
RIJNKERK 8 v Geiui a
SANDENBURGH ll\ R'dam te Casabl vw
STAD HAARLEM 9 v Hpelva te A'dam.
STAD MAASSLUIS 8 v Antw n Narvik.
STAD MAASTRICHT 8 v Gibraltar.
STREEFKERK 9 te Tutlcorin. 4
TOSARI 7 v San Francisco n Batavia.
TROMPENBURGH 10 v R'dam n Stockhdfrn
/an f 4.-
ichil te
iets vlotter weg in prijzen van f 6.10—f 12.20
100 kg. Andijvie ging in kwantiteit flink
nlnderen. maar was goed gevraagd. Be-
d werd van f 32—f 43.10 per 100 kg. Een
iie prijs. Voor spruiten in de beste kwa-
t was meer animo en over een prijs van
f 16.20—f43 per 100 kg.j
bleef i
uien ginger
vlug weg e
i ln de li
tot ten hoogste f 7.80 en uien f 7.20—
0. Er is nog te weinig vi
Vooralsnog schijnt hier
•ing te komen. Knolselderie was moeilijk
erkopen. Het feit, dat de erwten zeer
ars zijn, zal hieraan niet vreemd zijn.
ten hoogste f8 p. 100 kg kon genoteerd
len, wat te laag Is. Witlof was redelijk,
r mag ook al niet meer dalen, wil van
ad gesproken kunnen worden: de no-
g varieerde van f 20.f 39 30 per 100
Rapen zijn slecht gevraagd en brengen
its van f 2.50—f 6 per 100 kg op. Een
jrijs- Er Is echter van alles nog voor
as in het algemeen
beste kwaliteit brengen van f 10.- 1
r kwaliteit en 2e soort bracht nog
30—f 6.90 op. Ook groene kool was
rkelijk beter gevraagd met prijzen
f 7.10—f 15.90 per 100 kg. Rode kool c
raad voldoende, i
voorhands niet gerekend wordt.
markt- en visserijberichten
SCHEV. 8 Jan. Aangevoerd door
kustvissers 198 kg tong. 53 kg tarbot. 170 kg
kabeljauw. 24 kisten schol. 40 kisten
12 kisten kleine wijting en 12 ktsti
Voorts kwamen van de haringtrellvisserij
e markt de kustvissers UK 45 e
iet 312 kisten verse haring. n.
haring f 8.80 tot f 10.60 per kist van
50 kg. Notering bot f 33
40 kg. Besomming kustvisserij verse haring
7 Dec UK 22 f 2900, UK 35 f 2870. besom
ming kustvisserij verse vis: SCH 139 f 55.
OD 7 f 140. OD 5 f 120. OD 1 f 300, BH 5
f 250. ARN 8 f 60. KW 215 f 100. KW 61 f
SL 5 f 180, SL 49 f 200. SL 6 f 50. UK 105
f80, TH 1 f 50. 7 Goerese schokkers te
men f 4700 verse vis.
SCHEV.. 10 Jan. Hedenmorgen gi
aanvoer van verse vis uit zee Besommingen
kustvisserij verse haring van 8 Janua
71 f 1150. UK 45 f 1150. TX 4 f 1200.
Besommingen kustvisserij verse
8 Jan.: SCH 2 f 760. SCH 177 f 1230. SCH 139
f50. SCH 17 f 80. TH 1 f 80. KW 215 f 150,
IJM 343 f 128. SL 49 f 210, SL 6 f 150. UK
105 f 130.
i IJMUIDEN. 10 Jan. Motorloggers KW
159 f 3300. 162 f 3160. 91 f 6710. 108 f 6590, 227
i f 4870, 17 f 2710. 107 f 1930, 166 f 2560, 161
f2100. 159 f 13.070. IJM 53 f 1830. KV BU 33
f3230. KW 53 f 920, 77 f 2420, IJM 72 f 3450.
Aanvoer: 1880 k, w.o. 1420 k haring.
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM I (301) NCRV
lieuws. 7.15 Onder de leeslamp. 7.30
Het actueel geluid. 7.45 Regeringsuitzending.
- Nieuws. 8.05 Programma-proloog. 8 15
;t band en plaat. 8.45 Verwikkelingen. Een
orspel. 9.30 Kon. Utrechtse Mannenzang-
reniging. 10.— Hollands Strijkork. 10 45
•ondoverdenking. 11.— Nieuws. 11.15 Av-
ilodieën. 11.40 Maria Kurenko, sopraan.
11.57 Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM n (415) VARA
7.— Misdaden zwart op wit. 7.30 Klein maar
feln. 7.35 Nieuws. 8.— Europees concert
Ducdalf.
10.— -Co es
Koe
0.15
viool en Tonny Dtjkm
10.30 Actuele kanttekeningen. 11
s. 11.15 The Ramblers. 11.40 Gram.
Wat de radio Dinsdag brengt
HILVERSUM I (301) KRO 7— Nleuwa.
7.15 Gymnast. 7.30 Morgengebed. 8.— Nieuws
I.15 Pluk de dag 9— Lichtbaken. 9.30 Het
Wcens Phillhar. Orkest. 10.— Wie komt er
n mijn hokje? 10.15 Beroemde Opera-aria's.
10.40 Schoolradio. 11.— Muziek houdt fltl
II.30 Als de ziele luistert. 11.40 Maggie Teyte,
praan. met het Victor orkest. 12.An-
lus. 12 03 Wil Strieder, cello: Cor van Bo
rn, piano. 12.30 Mededelingen ten behoeve
in land- en tuinbouw. 12.33 Metropole Or-
;st. 12.55 Zonnewijzer. 1— Niet
Om-prograr
1.45 Uit
:lek.
Na
gebed li
2.30 Onder ons. 3 Schoolradio. 3 30 Grai
De Zonnebloem. 4.30 Ziekenlof. 5
choolttjd. 5.15 Albert Sandler, viool. 5 30
.ang zullen ze leven. 5 45 Regeringsuitzen
ding. 6 Gram. 6 20 Sportpraatje. 6.30 Voor
Nederlandse strijdkrachten
7 Nieuws. 7.15 Orgelconcert. 7 30 Dit ia
ven. 7.45 Niwin-klanken. 750 Rubriek van
Wederopbouw 8— Nieuws, 8.05 De ge-
one man. 8.12 Radio Philharmon. Orkest.
I— Hongaars strijkkwartet. 1037 Actuali-
Jten. 10 45 Avondgebed. 11.— Nieuws. 1115
oncert. 12— Sluiting.
HILVERSUM n (415) AVRO 7— Nieuws.
715 Cram. VPRO 7.50 Dagopening AVRO
8— Nieuws. 8J5 Ochtendvaria. 8 55 Van
vrouw tot vrouw. 9 Edwin Fischer, plano.
9 30 Waterstanden. 9 35 Aubade. 10.— Mor
genwijding 10.15 Arbeidsvltamtnen. 10.30
Kleutertje luister! 11.— Soft and sweet 11 30
De Wekker. 12— Het Lyra Trio. 1230 Me
dedelingen ten behoeve van land- en tuin
bouw. 12 33 Voor het platteland 12 40 Orgel
concert 1— Nieuws 1.15 Mededelingen of
gram 1.20 The Skymasters. 1.50 The Andrew
sisters. 2— Met naald en schaar 2 30 Radio
Matinée. 4.25 Honderd beroemde componla-
ten 4 40 De schoolbel. 5.— AVRO's Ktnder-
Pi-ir.c
i Schur
t Hei
nus. bariton met orkestbegeleiding.
7.Met de Eendracht op avontuur. 7 10
Gram. 7 15 Bijnamen in de kamermuziek.
8.— Nieuws. 8 05 In het radio zoeklicht 815
Bonte Dlnsdagavondtreln 930 AVRO aller
lei 9 35 AU ik daar nog aan denk! 9 45 Pierre
Palla's populaire parade. 10.15 Buitenlands
overzicht. 10 30 Der Schwanendreher. 11
Nieuws. 11 15 Don Quichotte. op 35. Richard
Strauss. 12.— Sluiting.
